Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
araua; surtan soldiatzea, zatien giltzaketa tajuz egina, miru-buztanen elkar-josketa. "Con ajustes de caja y
espiga". MEIG IX 132 (en colab. con NEtx).
mirula. v. 1 milu.
mirumotz (L, BN ap. Lh; Arch ap. DRA, Hb ap. Lh), � "Cernícalo" Izt C 199. "Crécerelle (ois.)" Lh.
miruni. �1. Mujer (en el habla de los gitanos vascos). "(Git.), mujer" A. "Miruni, emazte" Barb GH 1970, 35.
�2. "Niño" StJayme (ap. DRA).
mirurikatu. � (Empleado como eco de zirurikatu, con alteración de la consonante inicial). � Hots! munduko
haizeak oro han zabiltzan, xistuz, zirurikatuz, mirurikatuz, kiski-kaska, nola mendian marroak. GAlm 1934, 32
(ap. DRA).
miru-sagar (V-ger-och, L). Ref.: A; Lh. � "Membrillo" A. v. irasagar.
miru-sai (V-ple ap. A). � "Gavilán" A. "Mirusaia, arraia. Erderez, 'gavilán'" Altuna Euzk 1930, 503. �
Sapelatxa mirusai antzekua ei-da. Altuna Euzk 1930, 503. Egalperra, ontza, gabaia, miru-sai guztiak. Ker Lev
11, 16 (Ur mirotza, Dv astorea, Ol sai, Bibl zapalatzak, BiblE belatzak).
miruska (Lar, Izt C 199, H), miruxka (H). � "Esmerejón, especie de halcón" Lar. "Xorieri jazartzen den
hezgaztin harrapari ttipiena da. [...] Bada bertze miruxka mota bat erdaraz "émerillon" erraten diotena. Hein
berekoa da, bardin bizi, bainan ez da menditik zelhaietarat neguan baizik jausten" Dass-Eliss GH 1923, 380.
mirutu. � Enflaquecer, debilitarse (?). � Purgatorioko arimak konsolatu, deabruak bildurtu, izutu, mirutu,
indarbagetu [direala]. Añ MisE 123s.
miruxka. v. miruska.
mirxika. v. mertxika.
mis. v. miz.
misa. v. meza; mihise.
misal (Lcc, Añ), misale, misel. � Misal. � Misale Erromakoak. Ber Trat 123r. Misala igarotea baterik bestera
esan gura dau munduaren azkenean igaro ta biurtuko diriala gure fede santara judegu, hereje ta fede-bage
guztiak. Añ EL 1 120. Zelakua izan biar dan mezako denporan euki biar dan gorputzeko egoera edo posturia
irakasten deusku Elexa Ama Santubak misalian. Astar II 198. Misale erromanoak estazione diferentak
markatzen dituen egunetan. JesBih 469 (402 misel). Leitzen dakite misala. / Leitzetik heiek bezala / Ortzi Jaunak
zaint nazala. Mde Po 34.
misar. v. muxar.
misarda. v. musarda.
mise. v. mihise.
1 misera (L-ain, BN-baig ap. A; Ht VocGr 313, Lar, Arch VocGr, Dv, H (L)), bisera (SP, Hb ap. Lh, H). � (Pl.).
Anteojos. "Antojos, anteojos, begiordeak, beakaiak, miserak" Lar. "Antojo de larga vista, de allende, begiorde
luzea, misera urrutirakoa" Ib. "Biserak (Hb), les lunettes" Lh. � Badira bisera batzuk, [...] zeiñek gauzak diren
baiño handiago, iduri arazitzen baitituzte. Ax 143 (V 94). Baldin miserikordiaren zubi hunetarik iragan nahi
baduzu zuk ausartkiegi, fidatukiegi, esperantza erho baten biserak iauntzirik. Ib. 143 (V 94). [Eskola emaileak]
hartzen ditu miserak, eta ezartzen dituelarik sudurraren bizkarrean, dio. Hb Egia 136. Sugetan ere bada
orotarik. Maingurik ez balinbada, omen dire itsuak; bertze batzu lunetekin edo miserekin dabiltzanak. JE Med
91.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
490