Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
mirarigarri. Harriet lo da como V, G, y remite a miragarri (q.v.).
mirarigile (Hb ap. Lh; -ille Lar, H). � Milagroso. "Milagrero" Lar. v. milagroso. � Orra zer dan [...]
mirarigile edo milagroso izatia. Astar II 50. Betidanik eta herrialde guzietan izan dira gizaki batzu [...] izadi
arauetatik kanpoko gertariak ekar omen zitzaketenak. Mirarigile, azti edo sorgin zeritzaien. Mde Pr 308s. Zu
bakarra zera mirarigille, Jauna. Or Ps 75, 15 (ap. DRA; la ref. es incorrecta).
mirarigin, mirarikin (Lar). � "Portentoso" Lar. � Gure Jaungoiko mirarigiñak / deutsazalako / oraindik
[mirari] asko egingo bere / erriari. AB AmaE 126.
miraritasun. � Prodigio, maravilla. � [Lutero] beldurtzeko etziran naikua ez leiza ikaragarrien begikusta, ez
kontzienziaren imurziak eta ez zeruko miraritasunak. Kortazar Serm 426.
miraritsu (Lar, Hb ap. Lh). �1. Admirable; milagroso. "Milagroso, lo que se hace por milagro" Lar.
"Prodigieux" Lh. � Gipuzkoako mendi ta aitzak guztiz dira miraritsuak. Izt C 37. Oitura miraritsu oek
adierazten dituzte jakitea on lirakean gauza balioso asko. Ib. 219. Joseren izaera asieratik atzeneraño, guziz da
miraritsua. Lard 63. Uraren ardo biurtze miraritsu hura. Ant ZerBid 56 (ap. DRA). Miraritsuago da oraindik
Iziar-en antziñetatik esaten dan beste gertaera au. Ag EE 1895b, 136. Ez da arkituko [...] bere iduri
miraritsuren bat ez dagoan bazterrik. J.M. Tolosa EEs 1913, 115. Gesal zabaletan, gure egarria asetzeko zuk
yalkiarazi zenun iturri miraritsu, garbi, osasungarria. Or Mi 131s. Bizia! Bizidun izakia, naiz pataria izan, naiz
landarea, zer gauza miraritsua! Vill Jaink 57. Or-emen erorika ta behaztopatuz, eta gero berriz burua altxatu
eta berpizte miraritsuak egiñaz. Ib. 183. �2. Milagroso, (el) que hace milagros. � O, Jaungoiko miraritsua!
Nork ekusi du onelakorik! Jauregui 240. Neure ixeneko santu Antonio miraritsua. Kk Ab I 101. Paduako Andoni
Deun miraritsuagana ume txikiyak eruatia. Kk Ab II 142. Andra Mariaren irudi zaar miraritsua, argiz
inguraturik, agirian ipiñia egoan. Erkiag Arran 157.
miraritu (V, G ap. A; Lar, Añ, Hb ap. Lh, H (V, G), Zam Voc). �1. Admirarse, maravillarse. "Arrebatar,
embelesar, admirar" Lar y Añ. � Mirarituten nas, zelan jaaten dozun gustoz. Zuzaeta 101. Sartzen dana lorategi
baten, mirariturik dago, lora guztiai adi. Añ LoraS 16. Etzaite bada miraritu edo admiradu konfesore eta
predikadoriak beti beti badagoz aleginak egiten zubek jausi etzaitezen ekandu onetan. Astar II 130. Eta esan
eustan aingerubak, zegaitik mirarituten zara? Ur Apoc (V) 17, 7 (Lç miresten duk, He zare miretsia, Ur (G)
miresten zera, Dv harritzen zaitu, Ip lazten zira, BiblE harritzen zara). Neska-txiki biak arrituak eta mirarituak
geratu ziran. Arr May 152. Riktrudis mirarituta legez egoan. Ag AL 48. Mirariturik eta arriturik datoz beragaz
datozen lagunak. Zam RIEV 1907, 424. Alako baten begijai igortzen ekin eutsen, gustiz gelduta (mirarittuta), zer
ekusan (ikusten eban) ezekijala. Altuna 50. Euzkelerriko edertasunaz mirariturik egozan. Kk Ab II 185. v. tbn.
VMg 101. Zab EE 1880a, 206. Azc PB 247. Bilbao IpuiB 73.
� (Aux. trans.). Asombrar, causar asombro. � Miraritu bear gaituz zelan Jesu Kristok iges egiten eztaben gure
Elexeetarik. Añ EL 1 87. Miraritu izan nau [...] Bizkaiko itz egiteko era edo armoniak. Mg CO VII (es cita de
Cardaberaz, EBO 13, con miraritu por admiratu del original).
�2. Admirar. � Maria Dontzella guztiz Santeagan miraritu bear doguzan eregitasunak edo doerik lenenenak.
Itz Azald 71.
- MIRARITZEKO. "(No es de) maravillar, no es maravilla, (c.) ezta mirariteko" Añ. � Zuk euskerea ez
jakiñagaitik damurik ez izatea, mirarituteko ipuña ezta. Ag Kr 96. Askotan esan oi degu, ta egiaz, gure
baserritarrak ukulluko beiari txit samur begiratzen diola; baño ezta batere miraritzeko gauza. Ag G 89.
miraritzaile. "Admirateur" H.
mirarizkoi. "(Fácil y dispuesto a) admirarse, [...] mirarizkorra, [...] mirarizkoia" Lar.
mirarizkor. v. mirarizkoi.
mirarizle (Lar � H). � "Admirador" Lar.
mirariztu (Lar, H). � "Admirarse" Lar. v. miraritu, miretsi.
miratsu (Lar � H). � "Milagroso, lo que se hace por milagro" Lar.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
481