Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
miragarriro. � Milagrosamente. v. miragarrikiro. � Jangoikoak miragarriró estalizué burutik oñetaráño
argisko mantogisa ederbatéki. LE JMSB 92. [Dotriña au] munduko kristiñau guztiyen artian miragarriro
zabaldua. Ur BulaAl 5 (BulaV 4 miragarriro). Birkiña batengandik miragarriro sorturik. Or Aitork 178.
[Proteus] bere arteziak aantzi gabe, miragarriro antzaldatzen da su, iize bildurgarri ta ur-iario biurturik. Ibiñ
Virgil 116.
� (Lar, H). "Admirablemente" Lar. v. miragarriki. � Onen gain mintzatuzé miragarriró. LE JMSB 95. Askotan
eta askotan miragarriro elkartu edo begiz jo ditu hitzak. MIH 355.
miragarritasun (Urt, H). � "Admirabilitas" Urt I 195. "Qualité de ce qui est admirable, merveilleux,
miraculeux, étonnant" H (que cita a AA). � Egin zuan Jesusek mirari guzien miragarritasuna berekin duan
gauza bat. AA I 16. Komunioko sakramentuari deitzen zaiola guziz miragarria, zeren mirari guzien artean
andiena, guzien oroipena eta guzien miragarritasuna berekin duana dan. Ib. 358.
miragarritsu. "(Hb), prodigieux" Lh.
miragarritu. "(Hb), admirer (?)" Lh.
miragarritxo. � Dim. de miragarri. � Zorro miragarritxo bat. Bilbao IpuiB 91.
miragarrizki (H (s.v. miragarriz)). � Admirablemente. v. miragarriki. � Hari zaite enekin miserikordioski,
maiz eta maiz zure sainduekin miragarrizki hari izan zaren bezala. SP Imit IV 16, 3 (Mst miraküluski, Ip
miragarriki, Ol oparo). Jainkoaren gauza gordeak ikasi zituen, eta hetaz miragarrizki minzo zen. SP Imit III 43,
4.
miragile (Lar, Añ, H). �1. (El) que hace milagros; milagroso. "Milagrero" Lar, Añ. v. mirarigile. � Nongo
santu miragillek bere amarekin zerutik lurrean milagrorik egin du? Cb Just 62. Abe Maria da arako Moisesen
zotz edo zigor miragillea legez, zeinegaz egiten zituan mirariak. Añ MisE 122. Moises miragillea arrika il gura
eben Ermuan. Añ NekeA 239. Done Antonio miragillearen bitartez. Ag Kr 206. Mendi orretara joaten dira
denerik errukior, miragillerik andien ta sendatzallerik onenaren jauregira bezela. Ag G 177. �2. (BN-lab ap.
EAEL 40), mira-egile. "Mago" EAEL 40. v. MIRA-ERAGILE. � Ez aal da baldinbetan mira-egille oietakoren
bat emen izango, olakorik ugari bait-dute liburuok. "Encantador". Berron Kijote 75.
miragin. � Encantamiento. � Esi-gaiñak pasa-eziña eta zalditik jeitxi-eziña, beste zerbaitegatik izango zan, ez
miragiñagatik. Berron Kijote 194.
mirail (BN-baig, S; SP y Urt I 264 (-illa), Deen I 118 , Ht VocGr 386 (-illa), VocBN, Dv, H; -all Lar,
Izt 47r, Arch VocGr, Gèze, H), miraila, miraile (Volt 96), miail, miral (L, BN, S). Ref.: Lh; Lrq /miál'/; Satr
VocP (mirailastatu). � Espejo (sentidos prop. y fig.). "Begitharte itsusia duenak, miraila gezurtia dala dio,
celui, celle qui a le visage laid, dit que le miroir est menteur. Au fig. Haren gela mirail bat da, hain dauka argi
eta garbi, [...]" H. v. ispilu. � Tr. Documentado únicamente en textos septentrionales. En DFrec hay 3 ejs. de
mirail, septentrionales. � Mirail bat nik ahal banu hala luien donoa, / neure gogoa nerakutson sekretuki han
barna. E 143. Mundua dugu mirail bat bezala. Lç Ins c 1v. O, Birjina, emakume / guztietako hautua, / eta
berthute guztien / mirail eta exenplua. EZ Eliç 406. Hark bere azken finean egin zuen enseiua eta penitenzia
itxurapena ibentzen zaiku geure begion aitzinean exenplotzat eta miraill bezala. Ax 207 (V 139). Abraham
patriarka mirailtzat harturik. SP Phil 178 (He 180 Abraham patriarkak egiten zaroen bezala). Birjina leiala, /
juztiziaren mirailla. Gç 147 (MarIl 42 miraila, UskLiB 27, Ip Hil 254 mirailla). Mirail hartan behar direguzu
sogin Jesu-Kristotan listreatzen duten bertuter. AR 101. Zü zirate nik so eginen düdan mirailla. Mercy 23.
Miraill baten bidez mutill bat hari zen / hegaztin xehe atzematen. Gy 174. Orkatz bat zagola behiñ ithurri klar
batean, / bere buruari beha uraren mirallean. Ib. 63. Har bedi itsu bat ez duena nihoiz ikusi zer gerthatzen den
mirail batean. Hb Egia IX. Salaren üngüriak zolatik gañ miail handi elibatez betherik ziren. GH 1924, 695. Jeiki
ondoan deskantsuz, / beti mirail bati buruz / biloak ezin apainduz. Etcham 98. [Papo gorriak] mirailean bertze
xori bat ikusten du, bera iduria. JEtchep 26. Hango biziaren eskualde ona miraila garbian erakusten diozute...
Bainan, miraila haren infrentzua erakusten diozueia? Larz Iru 26. Kanpo hoietan miraila eta etxe barnean
iguzki. Xa Odol 211. v. tbn. Harb V. Arg DevB 156 (163 mirall). Tt Onsa 49. Bp I 141. Ch I 18, 1. CatLav 134
(V 70). Lg II 267. Egiat 243. Dh 174. Dv LEd 90. ChantP 116. Lap 114 (V 53). HU Zez 41. Xikito 12. Ox 23.
Barb Sup 41. Zub 70. JE Ber 91. Egunaria 1955 (ap. DRA). Ardoy SFran 334. Miral: MarIl 118.
� (Ref. a un cuadro de formas verbales). � Berbe molde emanetarik hürrüntzen direnen miralla. Arch Gram
102.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
476