Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
mirabetu. �1. "Devenir domestique, serviteur, entrer en condition. Nagusi zana mirabetzen al da, celui qui était
maître peut devenir serviteur. Mirabetu nai izan zan" H. �2. Servir. � Danak mirabetzen edo serbitzen zuten.
ZArg 1954, 22.
mirabetxo. � Dim. de mirabe. � Atoz nerekin, mirabetxoa! Lab SuEm 209.
mirabetza, midabetza, mirabetze. � Cualidad, estado de criado, sirviente. � Angoak, Jaungoikoari argi bat eta
beste bat deabruari ipintzen diyezte, bi nagusi oienganako mirabetzan ezin egon dala gogoratu gabe. Elizondo
KristPE 221 (ap. DRA). Jesukristoren erakutsiak sinistu ta bere mirabetzarako beartua egotea da kristau izatea.
KIkG 3 (KIkV 5 otseintzara). Gizonak eten gabeko midabetza dauka Egilliarekin. EEs 1924, 214. Kristoren
gizon izateko bear dala [...] beraren mirabetzan bizitzeko itzemana izatea. Inza Azalp 11. Nere amonaren etxean
mirabetzan zeguan neskame bat det ama. TAg GaGo 67. Bere mirabetzako egunak bete ondoan, bere etxeratu
zan. Ir YKBiz 4. Etxearen saiats aldera, beste ate bat, mirabetzen diarduenak sartu-urten egin dagien. Erkiag
BatB 156. Andre Mariaren serbitzari bat inpernuratzea ezin diteken gauza da, Aren mirabetzan zintzo jokatu
balin badu eta bere burua Andre Mariaren eskuetan utzi badu. MAtx Gazt 99. Martak maian mirabetzan
ziarduan. Ker Io 12, 2 (ap. DRA; Ol (ed. 1958) mirabetzan; He, TB, BiblE zerbitzatzen, Ker neskame-lanetan).
� [Gaurko emakumeak] gizonen aragi-mirabetzarakoak dira soillik. Erkiag BatB 136. � Servidumbre. � Gaur
asi da [gure izkuntza] zori-gaiztoko mirabetza ortatik irtetzeko [...] guziori deika. EEs 1917, 130.
mirabilla. v. marabilla.
mirabolano (Lar � Lcq 145 (mirobolanoak), H). � "Myrabolanos, especie de fruta que se cría en las Indias
Orientales" Lar.
mirada. � Mirada. � Emakume denen arpegietan / [...] zoramena, arpegi-idorra, mirada fijoa. Lasa Poem 70.
miradero. � Mirador. � Bixeak alkar ekusterako / olzori dabe iregi; / ifini dabe miraderoa, / bioendako zilegi.
Lazarraga 1179v.
miradore (V-gip ap. Elexp Berg). � Mirador. � Eskuira, begiratoki edo miradoria. Aldamenetan, ezkereskuira,
atiak. Alz Bern 49.
miradura. "Coup d'œil" H (que dice tomarlo de Larramendi, donde, s.v. mirada, hay miradura como palabra
castellana)
mira-egile. v. miragile.
miragarri. �1. (Como adv. de grado). Admirablemente. v. miragarriki. � Amore bat ukhen dizit miragarri
jentilik, / harekila ninzanian enuien nik faltarik. E 159. --Jondane Johane Batista nola bizi izan da? --Miragarri
saintüki. Bp II 113.
�2. (gral.; SP, Urt, Lar, Añ, Izt 109v, Lecl, VocBN, Gèze, H, Zam Voc), mirigarri. Ref.: A; Iz ArOñ; Etxba Eib.
Admirable, asombroso. "Admirabilis" Urt I 194. "Commemorabilis" Ib. V 415. "Aureus" Ib. III 199.
"Estupendo", "maravilloso", "pasmoso", "portento" Lar y Añ. � Tr. De uso general en todas las épocas y
dialectos. Hay, salvo errata, un ej. de mirigarri en Urte. En DFrec hay 19 ejs. de miragarri. � Haur Iaunaz egin
izan da, eta da gauza miragarria gure begién aitzinean. Lç Mt 21, 42 (He, Ip miragarri; TB espantagarri, Dv
ederresgarri, Ur (G), BiblE harrigarri, Echn, Samper admiragarri). Nola itsasoak barkha miragarriei / eragiten
baitaroe lanzada. EZ Man I 45. Goratzapen miragarria [egiten du] probe beharrari bere beharraren estaltzeko
emaiten dioenak. Ax 233s (V 156). Hitz gütitan zer dadüka kantore miragarri honek? Bp II 101. Ordena eta
gradu miragarri hauk guztiak Axular baithan kausitzen direla. ES 145. Obra miragarri au guzia egin izandu zan
beingoan. OA 27. Bidea Iainkoak Israeleko haurrak Ejiptutik kanporat traza mirigarri batez gidatu dituena. Urt
Ex 13, tít. Ezta miragarri hiltziaren eta Jinkuaren jüjamentiaren lotsa badü. Mst I 24, 7 (SP ezta miretsterik, Ch
ez da miresteko, Ip ezta mira izan dadin, Ol ez da arritzekorik, Leon ez da harrigarri). Jainkoaren bideak
miragarriak dira. Cb Eg III 372. Egin zioten prediku miragarri. Lg II 213. Eguzki miragarri bat. Zuzaeta 58 (v.
tbn. 57). Zure zeruetarat igate miragarriaren medioz. Brtc 261. Zu zara, danik Jaun miragarriena. Añ EL
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 474
mende.
1 155.
Zé guzia Santidadearén hispillu miragarribát. LE Doc 146. Gure Jaun Jaungoikoak bere al ta esku miragarri au
agertzen digu. AA III 312s. Ain da Jaungoikozkua mezia, ain miragarrija. Astar II 207. Bi gauza oietatik zein
deritzazu miragarriagoa? It Dial 7 (Ur miragarrijagua; Dv espantagarriago, It izigarriago). Ikhuste miragarri