Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
bezala hazkatzen. Ax 41 (V 25). Malguki, leunki, emeki eta palaguz. Ayerb EEs 1912, 178. � (Con
reduplicación intensiva). � Ari zaizkizu, ari zaizkizu malgu-malguki izketan. Ldi IL 76. �2. Flexiblemente. �
Erreberentziak egin zituan gerria bigun eta malguki biurtuaz. Erkiag Arran 37.
malgukiro (Lar). � Suavemente. � Karpetaren azala jaso eban malgukiro. Paper pilloa ikusi eban. Erkiag
BatB 91.
malgurtu. v. malgutu.
malgutasun (SP (sin trad.) � A, Lar, Dv, H), malgotarzun (Arch ap. DRA). � Blandura, flexibilidad. "Urritileak
malgutasun gehiago du ezen ez maiatz-ileak, la laine d'octobre a plus de mollesse que celle de mai" H. �
Theresaren larruak sekula izan ez zituen eztitasun bat eta malgutasun bat hartu zituen. Mde HaurB 63. � (Lar,
H). "Mansedumbre" Lar.
malgutu (L-ain ap. A; SP (sin trad.), Dv), malgurtu. � Tr. Documentado al Norte en Axular, Pouvreau,
Duvoisin, J. Etchepare y en un ej. de Eskualdun Egunaria, y al Sur en Zinkunegi, Lizardi, Amezaga, Gandiaga
(Elorri 100) y Azurmendi. Mirande (HaurB 30) emplea la forma malgurtu. �1. Doblar(se), plegar(se). � Iende
thaillu batzuk [...] den traburik ttipienean behaztopa, kanabera bezala malgu eta plega. Ax 456 (V 297). Zume
batzu bezala malgu detzazkegu [hitzak] gogoaren harat-hunat guzier uztartuz. JE Bur 175. Zorigaitzez, gure
eskuara gogorsko izanki hoin labur gerruntzez malgutzeko! JE GH 1929, 318. Aren oñek ikutzen / ote dute
lurra? / Ezetz diot: ezpaita / malgutu belarra. 'No se doblega'. Ldi BB 58. Malgu zaitezte, belaun zurrunok.
Amez Hamlet 110. � (Fig.). Someterse, doblegarse. � Bearkunean utsegitea bildurra agertzea da, irañari
malgutzea da. "Someterse". Zink Crit 45. � Inclinar. � Gorphutza aitzinerat malgutuia, zerbaitek iratzen balu
bezala. Eskualdun Egunaria 1901, 5 (ap. DRA). Nire bizkarrera malgutu zure buru baltz bigun ule-joria. Azurm
in Gand Elorri 189. �2. "Suavizar" Lar. �3. (H). Ablandar, hacer flexible. "Lastoa marruskatzez malgutzea,
rendre la paille molle en la broyant dans la main. [...] Zumea bihurtuz malgutzea, rendre la vime fléxible en la
tordant" H. � "Au fig., rendre docile, doux, maniable, dompter, apprivoiser. Nola malgutuko duzu senhar
gozagaitza? [...], comme rendrez-vous traitable un mari difficile à vivre? [...] Zaldi izikorra malgutzeko gaitz,
cheval ombragueux, difficile à dompter" H. � Hainitz bekhatuk lizuntzen dute gizona [...], tentamenduk
kargatzen, plazerek malgutzen eta flakatzen. SP Imit III 48, 2 (Ch flakatu, Ip ahültü). �4. "(L), encorvar" A. �
Lan jarraikiak malgutzen du gathibua. Dv Eccli 33, 27 (Ol, Ker makurtu, BiblE makurrarazi).
mali. v. 1-2 malin.
maliatu. v. mailatu.
maligno. � Maligno. � Malignoak eta gaixtoak itsuturen dituala. Lç ABC B 2v. Zizaña deré espiritu
malignoain húmeak (Mt 13, 38). BOEanm 1304. Espiritu maligno / demoniño zarrak. Ud 106.
malilla. �1. "Malilla, en el juego del hombre, malilla, bigarren karta" Lar. � Ene mutilla D. Juan Jauna
malillea legez da serren berragas eiten dot guradana. Mic 14r. �2. "Malilla, juego de naipes" Lar.
1 malin (H (L)), malino (BN ap. A; VocBN, H (BN)), mali (BN-mix ap. A; VocBN), melin (H (S)), melina (BNmix
ap. A), melino (BN ap. A; VocBN � Dv, H). "Faible, débile" VocBN. "Melino, faible, sans fermeté morale"
Ib. "Langile malina, travailleur mou, lâche. Higi adi malina, remue-toi mou, lâche (que tu es)" H. "Malino, débil,
de pocas fuerzas" A. "Melino, débil de carácter" Ib. "Melina, apático, muelle, empalagoso" Ib. � [Amodioa] ez
da malina, ez arina, ez ergelkeriari emana. "Mollis". Leon Imit III 5, 7 (Ol melin; SP umu, Ch laxo). Akhuluaz
ernarazten dituela, malin eta ildoari hasteko lotsa diren idi adar haundi ezin iratzartuak. SoEg EG 1956 (5-6),
68. Kadena malin batzueri josiak. Gatxitegi Laborantza 53.
- MALINXEAGO. Un poco más débil. � Abel, gorphutzez malixagoa, artzain egin zen. Etcheberry 8.
2 malin (H), malina (H), mali (BN ap. Lh). � Malicioso, astuto, malvado. � Sukar kafardil, sukar malin, sukar
ustel, sukar laurden eta holako... Lf Murtuts 19. � "Hurbiltzen zen sugea malin malina eta bat batean iauzi
zaion gainera, le serpent s'approchait lentement, petit à petit [...]" H.
malindu. � Debilitar, desfallecer. � Egun bat zen hoinbertze beroa, nun malinduak baiginauden ganbara
batean, laneko indarrik batere gabe. Herr 16-9-1965, 3.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
47