Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
1 mintzoki (AN ap. A � Añ; Lar (-nz-) � H). � Homilía.
2 mintzoki. � Ugolinoren biotza apur bat illundu zan eta esan zion mintzoki: [...]. (Interpr?). Bv AsL 196.
mintzokilari. "Homilistas, minzokilaria" Lar.
mintzolagun. � Interlocutor. � Tabakoa opatu dio mintzolagunak berari. Zarate ELit 120.
mintzolari. � (El) que habla. � Hobendun gira egiazki --derasa oixtiko gure mintzolariak, bere solasari
jarraikiz--. JE Ber 27. Bere erasia luzeak akiturik, gelditzen zait mutu ene mintzolari sarkorra. Ib. 72.
mintzor. � Acento. Cf. MEIG VI 137: "Ez dirudi inoizko Orixeren mintzor hura gehiegi zabaldu denik". � Itz
bakoitzean eta beti itz-zati berean punpetakoa emanen ez balitza eta mintzor ori naierara alda baledi. Or in Gazt
MusIx 18. Egun oro ari gira mintza-erraiñuz olako mintzor banaketa entzuten, naiz kenduz naiz geiagotuz.
"Cambios de acento". Id. ib. 18. Erderazko itz-neurketa indar-mintzorrak eta etenak egiten dute. Id. ib. 20. �
"Zer orrek mintzorra luzea du (G-to)" A Apend.
mintzotasun. � "Eloquia" SP. � Zu zare biziaren punturik gorena, minzotasunen ondorik barrenera eta zure
baitan guzien gainetik esperanza izaitea da zure serbitzarien konsolazionerik handiena. "Eloquirum". SP Imit III
59, 4 (Ch zuhurziazko, Mst jakite ororen, Ol erasien).
mintzotu. � Hablar. v. mintzatu. � Gisa onetan mintzotu zan soldadu bati bertako mutil gazte batek
burduntzia tripatik sartu ta espaldan igarorik. 'Que así se expresaba'. Izt C 391.
mintzuera. "Coloquio (AN)" Añ.
mintzukeria. "Parlería (AN)" Añ.
mintzul. � (Adj.). Mudo. Cf. MEIG VII 130: "Mintzul hitza. Hori sortu da euskaldun guztiok betidanik mutu
deitzen dioguna esateko". � Krau, amabi aizeetara zabaldurik, Krau mintzula, Krau illa, ordu ezkero arrauts
aren estalkipean dago. 'La Crau muette'. Or Mi 100s. Txerrendun itsu eta mintzul bat. Ol Mt 12, 22 (Lç, He, TB,
IBe IBk mutu). Pilade, antzez-lagun mintzula, Oresteren adixkidea. Zait Sof 11. Bere burua ereinotza, arrain
mintzula, txoria ta alakoak izana zala ongi gogoratzen omen zan. Zait Plat 78 (v. tbn. BGold 4). � Que no habla.
� Antzez-lagun mintzulekin. Amez Hamlet 96. � (No referido a personas). No hablado, gestual, mímico. �
Zaamiola-soiñua. Antzerki mintzula asten da. "Dumb-show". Amez Hamlet 96. � (Tema nudo, usos predicativos
y adv.). � Piarres aldi batez mintzul (mutu) geldi zen. Etxde JJ 241. Etxeratu ziren zazpiak, gogo-ilun eta
mintzul ibilki. Mde Pr 139. Mintzaroa etorri zitzaidan mintzul izan ondotik. Or Aitork 19. Kabi artako txoria
mutu edo mintzul gelditu izan bailitzan. Erkiag Arran 147. Mintzul eta mutu, / sogor eta itsu, / geldi ta katigu, /
orduan geratu / nintzen. Arti MaldanB 215. Afaldarrak oro mintzul ziran gizabidez-edo. Zait Plat 75.
- MINTZUL-ARO. � Ez al nintzan mintzul-arotik mintzarora etorri? "Ab infantia". Or Aitork 19. Mintzularoak
etzidan aldegin. Ib. 19.
- MINTZULIK. Mudo. � Ostalariak mintzulik gelditu ziran, izuaren mende, alako aitorra entzutean. Etxde
AlosT 46. Txit lotsatuta mintzulik gelditu zan aide guzien aurrean. Ib. 93. Ipar aizea mintzulik, bean lurra illa
irudi. Amez Hamlet 77.
mintzuldu. � (Part. en función de adj.). Enmudecido. � Au duk Bildots mintzuldua. "Enmudecido". Or Poem
548.
mintzun (AN ap. A � Añ). � "Elocuente, mintzun ederra (AN)" Añ
mintzura (BN ap. A; Añ (AN)). �1. "Habla, palabra", "palabra", "locución", "oración" Añ. "Discurso, oración"
A. � Garbiak ta kastoak izan gaitezela gogo, mintzura, egite ta naikundeetan. Añ CatAN 38. � "Habladuría"
Añ.
�2. "(G-to), voz. Orrek du mintzura! Besteak baiño nabarbenago ta ederrago du. ¡Qué voz la de ése! [...]" A. �
Musika-zalea da ta baritono-mintzura du. A Ardi 110. Mintzuran ezagutu zuten nor zan. Ib. 131. Mintzura bat
oiuz ari da mortuan. Ir YKBiz 39. Ats Sandua gorputz-itxuran uso-idurian yetxi ta aren gañean gelditu zan ta
mintzura batek oiu egin zuen zerutik. Ib. 44. Mintzura edo boz ona zutelako erregeak barkatzen zien. ZArg 1955,
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
468