Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
mintzo zitzaion / behin ihiari. Zby RIEV 1908, 771. Geroak esango du, baina, geroa mintzo baino lehen ere,
garbi dago [...]. MEIG VII 114.
� (Con valor perfectivo). � Bon, ontsa da, Jana Mari... Zu mintzo zira, bainan alabari da bere gogoaren
agertzea. Larz Senper 44.
� (Aux. no indicativo). � Anhitzez minzo baliz bezala. "Comme parlant de plusieurs". Lç Gal 3, 16. Baina
iuraturik gezurrak erraitea trufaz edo dostetan minzo baliz ere bethi mortal da. Harb 164. Iar zindezke ene
kontra eta elizate ene alde minzo litekeienik. SP Imit III 52, 2 (Mst ni süstenga nindiruanik). Hola mintzo balire
notari guziak, / gehiago litezke bazter nahasiak. Hb Esk 208. Ezpainen artean eta bere buruarekin mintzo balitz
bezala. Elzb PAd 9. Dana narerik zaizu-ta ardura gabe mintzo ziñezke. Zait Sof 108. Oxala, oxala hola mintzo
balire [...] Larrun handiaren itzal maiteari betikotz ihes egin duten dohakabeak! Zerb Azk 32.
� (Aux. trans.). Hablar (un idioma). � Frantses poxi bat zuelakotz mintzo. Ardoy SFran 137. Frogak badira
eskuara mintzo zuela Ana de Olloqui Frantsesen kusi lehenak. Ib. 71. Angirok portugesa mintzo zuen orai. Ib.
206s.
� (En frases interrogativas con zer, con el sentido de 'decir, hablar de'). "Zer minzo zare? que dites vous?" SP. �
Zeren galdez ago? Zer minzo aiz horrekin? Lç Io 4, 27 (He zertaz mintzo zare, BiblE zertaz ziharduen). Ha,
erhoa, zentzu gabea, zer mintzo aiz? Zer gogoeta darabillak? Ax 76 (V 50). Hek eztakitela zer mintzo diren. Ib.
310 (V 206). Gauza guzietan beha zazu zer hari eta zer minzo zaren. SP Imit III 25, 1 (Ch erraten, Mst, Ip zer
erraiten düzün, Ol zer ote dasazunik). Ea nork zer adituko zuen, hek zer mintzo ziren? ES 395. Gizona, zer
mintzo zira? AstLas 26. Oihuz hasi zitzaion eria, nola eta zer mintzo zen, akhabo zela laguntzen ez bazuen. Hb
Egia 24. Zer mintzo zira, gizona? Lf Murtuts 34. v. tbn. Laph 176. HU Zez 76.
- MINTZOZ. (Precedido de gen.). Por boca de. � Zointaz gisaz kunplitu zen Jeinak erran ziona Profetaren
mintzoz. Hual Mt 2, 15 (Samper profetaren agotik).
mintzoaldi. � Sermón. v. mintzaldi. � Meza, mintzoaldi xamurrez; batzarrea, aurtengo gora-beerez ta
etorkizunerako asmoez. Ldi IL 45.
mintzo-debeku (L-ain, B). Ref.: A; Izeta BHizt. � "La tartamudez" A. "Mintzo-debekue txarra da" Izeta BHizt.
mintzoduda. "(L-sar), tartamudo" A.
mintzodun (Ae ap. A Aezk; A Apend). � Hablador. "Dotado de la facultad de hablar, no mudo" A Aezk 296.
"Los no mudos" A Apend. � Oni mintzul, oni mintzodun. "Loquitur". Or Aitork 251. En DFrec hay 3 ejs.
mintzoera (L, BN, S ap. A; Lar, Añ (AN), Dv (V), H (V, G)), mintzokera. � Modo de hablar; lengua. "Estilo en
el hablar" Lar. "Idioma" Lar, Añ. v. mintzaera, mintzaira. � Orretarako ara / emen zortzikuak / geure
antxinakuen / mintzoerakuak. Ur MarIl 126. Txit berri gutxirekin eta mintzoera (estilo) baten jabe ez naizala,
iñola ere ezta izango A. Larramendiren diñakoa lantxo au. Ag Lar 546. Euren jaioterriko mintzoerea guztiz
maite dabienak. Ag Kr 99. Ara, Joanes, poliki baserritarren mintzoeran, asko esatea beste da. Ag G 120s. I ere
aietakoa aiz, ire mintzoerak berak agertzen au ta. Ol Mt 26, 73 (He, Dv hizkuntza, TB, HeH mintzaiak, Echn
mintzaira). Zomorrotalde ugariak, bakoitzak bere mintzoera berezian, agur egingo zeone aundiro ta ozenki
eguzki-jaun irtenberriari. TAg Uzt 75. Mendi-mendiko urjaiotz edo / iturri bizi gardena, / bezin garbiya zuen
irripar / eta zuen mintzoera. EA OlBe 41. Berealakoan mintzokera amultsuaz jardunean asi zan Jonekin. Erkiag
Arran 98. En DFrec hay 4 ejs.
mintzogabe (L, BN, Ae, S; Hb ap. Lh, A Apend). Ref.: A Aezk 296; Lh. �1. "Mudo. Más corriente es mutu" A
Aezk 296. �2. "Interloqué, cloué (pop.)" Lh.
mintzogabetu. "(L, BN, S; Hb), perdre la parole" Lh.
mintzoge. � Mudo. � Arian, itsuba ta mintzogia zan goteungaduna aurkeztu leutsaen. Arriand Mt 12, 22 (Lç,
He, TB, Dv, Ur, Ip... mutu).
1 mintzoka. "(S-saug), bruit de voix. Mintzoka bat ezagün züzün, on entendait un bruit de voix" Lh.
2 mintzoka. "Suspirando (G-to)" A Apend.
mintzokera. v. mintzoera.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
467