Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
naigabeak ez izan aurrenean aiñ mintsuak eta desegokiak. Aran-Bago ManMed 243. Onelako egonera mintsu,
izugarri, latzaz ordaindu zittuan Jaungoiko Semeak gure gorputzeko gozakeri gaiztoen zorrak. Inza Azalp 14.
Kezka-xomorro mintsu / beltxik etzait ari. EA OlBe 91. �2. (G-azp-to-bet ap. A). Enfermo; dolorido. "Persona
muy enfermiza" A. � Beraz, eri da ta mintsu alere Mr. Lecluse jakintia tatxatu nai izan duen zaiñ
utsaldietakoan. "Adolece del defecto de que ha querido tachar al sabio Mr. Lecluse". Izt, carta a JJMg 37.
Zegamako emakume bat mintsu egonik, jun zan izen aundiko sendagiñ edo mediku batengana. Sor Bar 55. Eta
nola baitzegon mintsu, sartu zan trabena txulo batian salda pixka bat artzeko asmuarekin. Ib. 57. Seme maiteari
begiak boteaz, ausarta eman naiaz, susmo txarrean, aiene mintsuan. Ag G 100. Biotz mintsuan pozik ez balit /
itxaropenak emango, / Bildur nintzake bere errukirik / ez ote dedan izango. E. Mujika in Onaind MEOE 842.
Gerta ditake, arratsean burua mintsu izaitea. GAlm 1962, 60 (ap. DRA). Sabin oraindik atera begira, arpegi
illun eta mintzu batekin. Ugalde Ama gaxo dago 26 (ap. DRA). Zazpi urteko mutil-koxkor zurbil, mintsuak
utzitzen du bazkaria eta begiak beheratzen ditu. MEIG IX 109. �3. "Un peu aigre" Lh. �4. "Animali mintzuak:
otsua (G-azp)" EAEL 91.
mintto. � Melodía. � Bitartean mintto (doiñu) au jotzen du txirulak. Or Eus 26.
minttonatu. � Hacer de cualquier manera, sin cuidado. � Hitz batez, gisa guzietarat gizonki zituen bere harat
hunatak eta hortakotz zen bolboratzen batzuetan bere serora eta nexkekin, jitez ez baizezaken deus minttona.
Herr 1-3-1962, 3.
minttukeria. � Lamento, queja excesiva, jeremiada. � Karrika bazter batean atxeman dut gizon bat, aspaldiko
ezaguna. [...] Ez da edozoin solas ergel ateratzen duten hetarik. Ez ere minttukeria laket zaiotenetarik. Herr 18-
11-1971, 8.
mintu. v. mindu.
mintulinkeria. v. mindulinkeria.
minturrin (L-ain, B; VocB). Ref.: A; Izeta BHizt2. � "Olor o gusto a picante" VocB. "Olor o gusto a rancio" A.
"Emen bada alako minturrin gaixto bat" Izeta BHizt2.
mintx. �1. "(R), ni mú" A. �2. "(R), ansia, anhelo" A.
mintxerreta. v. mitxeleta.
mintxerrika. v. mitxirrika.
min-txingor. "(AN-gip), orzuelo" A. v. betxindor.
1 mintxo. �1. Sonoro. � Berropeko txilinta-otsa mintxoa ixiltzen da. Or Mi 105. Zure musika mintxo /
barrenagoko orri. "Más sonora y profunda". Or BM 44. Mutillen bati, lênik ez bazun / bear aiña zorabio, /
marru mintxo ark belarrietan / furrunda gaizto dagio. "Ruido ensordecedor". Or Eus 397. Auteman betza
irakurleak 4, 5, 8garren ahapaldiak, bereiziki mintxoak. "Especialmente musicales". Or in Gazt MusIx 50. �
(Uso adv.). � Datozela zazpi olerkari, ta mintxo-mintxo aipa dezate epaitegi au ta zugatz-azaletan. 'Avec des
mots qui s'accordent'. Or Mi 34. �2. (Sust.). Sonoridad. � Negar-iturri diran begiak apurtxu bat argitu, eta
illeta-kanpai diran mingaiñak euren soiñu ta mintxoa ots alai gozo biurturik. Erkiag Arran 114. Alare ikus bedi,
zoruntasun-belardi urbiltzen zaio mintxoan [iatorrizkoari], bi n, l bat eta r baititu onek ere. Or in Gazt MusIx 52.
- MINTXO-EDER. Eufónico. � Grekoek ere bi izki lagungabeen artean, n mintxo-eder esaten ziotena ipiñi oi
zuten. "Eufónica". Or in Gazt MusIx 16.
2 mintxo. "Agrete" Lar.
mintxogabe. � (El) que no canta. � Naiz-ta txorieme batzuk isilak izan, mintxogabeak izan, arrak, txoriaita
daitekeanak, zoragarrizko txintak eta txorrotxio txarmantak jo oi ditu. Erkiag Arran 102.
mintxotasun. � Sonoridad, musicalidad. � Bere erriko izkuntza mordoillotik izkuntza yatorra atera du,
iduritasunez eta mintxotasunez yantzia. Or Mi III. Itz-urrenean gureak [itzulkizunak] kentzen dio, ta batez ere
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
456