Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
Lazarraga (B) 1154vb. Batek milla balio eta millak bat ere ez. RIs 13. Nola egin liteke hamar milia eskutu
kobratzeko? Volt 195s. Hamar milla gelditzen ziren bakharrik. Lg I 211. An arkitzen ziran iru mill gizon ta
andre bezala. Mb IArg I 360. Bost millak joan ondoan. Ib. 252. Dabidek amar milla ill ditu. Gco II 69.
Munduaren asieratik lenengo bi milla eta bost eun urtean etzan izan letraz ezarritako lege eta aginterik. AA II
40. Mila-milium dohatsuk. Dh 184. Egia horren süstengütan, millia bizi balinbanütü, oro eman nitzakezü.
UskLiB 105. Bearko dirala berreun ta iru milla, larogei ta lau erreal. Izt C 84. Igoko zebala amabi milla
dukatera. Ib. 118 (57 berrogei milla dukatetaraño). Hiru mila dizipulu bildu baitzizaizkon gutienerat. Hb Egia
67. Sei millaren lekuan berreun milla eskatu baziñuz ere ez giñan ikaratuko eta tori sei millak. Urruz Urz 17.
Erosi zinituztenaz geroz bi urtherik barnean orduan inprimarazi nituen bi milak. Jnn SBi V. Zazpi mille arabar.
Enb 32. Zer dozak niretzat zortzi mille, naiz amar mille ogerleko. Kk Ab II 125. Mila duroan saldu nai du. ABar
Goi 32. Mila dukat neban isil poltsea. Balad 45. Esaten da 13 milla pezetan saldu dala. Munita 65. Gaurko
prezioan amar mille peseta dire. Akes Ipiñ 24. Ongi ordaindua da / bederatzi millan. Uzt Sas 236. Zazpi mila
duro zor dizkidazu. MIH 387. Mila durotan. MEIG IV 58.
� (Formando parte de un adnom.). � Gehién balio zuena zen sei milla drakmatako. Lç Decl a) 6v. Bi milla
urteko bizitza. Cb Eg II 90. Milla berreun berrogei ta sei oñeko bidea. Izt C 88. Lau mila urthetako populu
berbera. Hb Esk 25. Mila liberako billeta. Hb Egia 20. Ni balin banintz premu zenbeit etxetako / edo etxeko
seme mila luisetako. ChantP 222. Sei milla errealeko papera. Urruz Urz 18. Bakotxak bortz ehun edo mila
liberako batez. HU Zez 45. Lau milla duroko dotia. Moc Damu 22. Hanitz mila liberakoren tratua. JE Bur 173.
Milla dukatekoa. Ag G 37. Mila dollarreko txartel hura. A Ardi 29. Milla laurlekokua. Kk Ab I 110. Orduko
tratuetan zerbeit zen gero zazpi mila liberakoa. Ox 200. Lau milla duroko burruntziak. Alz Burr 41. Amar milla
pesetako zakela. Ldi IL 106. Iru milla urtetako krakak estalia. JAIraz Bizia 18. Ogeita iru milla duroko "libra
txokolatea". Munita 70. Sartu milla pezetakoa sakelean. NEtx LBB 73. Bi mila hitzeko hiztegi berria. Ugalde in
MEIG IX 53. v. tbn. EusJok 157. Mde Pr 292. Erkiag BatB 3. Arti Tobera 262.
� (Postpuesto al sustantivo). � Atsekabe milla zaizkitzu yautsiren. Gy 319. Ointxo politak, gerriya mia, /
graziya milla petxuan. Bil 37. Estraperloko kajoitik bota / peseta pare bat mille. NEtx LBB 369.
� Anaié, badakusak zenbat milla diraden iudu sinhetsi dutenak. Lç Act 21, 20 (He, TB, Dv zenbat mila; Ol
zeinbeste milla). Anbat milla pena baituzu / enegatikan hautatu. Gç 105. Gerla batez ikusten düzü / zunbat milla
hiltzen den. Xarlem 810. Doi doia arkituko dira ainbeste millaren artean eun salbatuko diranak. AA III 284.
Inguruban dagoz ainbat milla millinoe aingeru. Astar II 206. Ez al dakizu oinbeste milla dirala kaliak? Or QA
84. Zenbait mila [mintzatzaile] Ring-eko eskualdean. Mde Pr 239. Zonbat mila ditutzu salbatu? Ardoy SFran
355.
� (Ref. al año). � Milla sei ehun eta berrogoi eta bigarrenean. ES 99. Mila zazpi ehun eta hogoi eta hamabian.
CatLav A 4v (V 5). Mila zazpi ehun lauetan hogoi eta hemezortzian. JesBih 390. Milla zazpieun ogei ta
zortzigarreneraño egon zana. Izt C 501. Mila sei ehun eta berroita hamekan. Hb Esk 119. Mila zortzi ehun
hemeretzian. ChantP 262. Milla zortzi eunekin / laroi ta amairuban. Ud 125. Urtharrilaren laua zelarik, eta mila
bortz ehun eta hogoi eta zortzia. Jnn SBi 83. Mila bostehün eta hirur hogei eta bederatzian. Ip Hil 201. Milla eta
zortzireun eta larogei ta amabigarrenian. Alz STFer 126. Milla ta bederatziregun da / berrogei ta amairuan.
Uzt Sas 161. Mila bederatzirehun inguruan gauzak franko aldatzen dira. MEIG IV 67. Hori mila zortzirehun
inguruko kontua da. Ib. 68.
�2. (Con valor enfático). "(De buena) voluntad, milla amorez" Lar y Añ. "Txiki, mill-apur egin, dejar en mil
pedazos, hacer añicos. Txiki, mill-apur eginda utzi du nexkak plater-pilla" Gketx Loiola. "Milla alde egon ez,
alde handirik egon ez. Presidente bata izan, bestia izan, eztago milla alde" Elexp Berg (s.v. alde). � Amoretan
plazer baten mila dira dolore. E 87. Mila bider. Lazarraga 1138r. Hil zuten pobre bat eta milia gaiski egin zuten
oihan baten aldean. Volt 148. Milla bozkariorekin / amak errezibitu. EZ Noel 79. Milla bekhatu, malizia eta
enganamendu. Ax 164 (V 111). Zeren lurrak, ehun milla millaren ere, eduki ahal dezakeien artho bihi kontu
baino, urthe gehiago egonen baitira. Ib. 604 (V 388). San Luisek, Santa Monikak eta bertze ehun millak zure
deia dute. SP Phil 69. Mila artifizio, mila inbenzione, mila finezia gure inganatzeko. Tt Onsa 168. Milla pena tut
sofritzen. Gç 217. Halakoak egiten tu eta obretan atheratzen millia gauza. "Multa". Ch III 5, 4 (SP hainitz
gauza, Mst hanitx, Ol asko). Benturosoa milla bider ni. Acto 5. Sal ispillu urreztatuz ta beste mill edergarriz
apaindua. Mb IArg I 376. Mill neke ta tormenturekin. Ib. 360. Bein, birretan, iru bider eta milla bider. Zuzaeta
49. Bihotza mila xagrinez bethea. Brtc 119. Infernuko etsaiak egiten dute alegina milla aldetara berenganatzeko
anima. Mg CC 212. Milla pena ta naigabe. Ib. 147. Erakutsi zeñion besteari bekatua, onek beste biri, biak lauri,
lauak ogeiri ta ogeiak millari. AA III 562. Jose, Jakoren semiak, Mardokeok, Jonatasek ta millak alan. fB Ic II
278. Nai batek bakarrik enzun daijala, nai millak enzun daijela. Astar II 214. Ezartzen du arima mila gaitzen
irrixkutan. Jaur 133. Mila plazerreki, / ilhiak deitziegü emanen hümeki. Etch 350 (v. tbn. mila plazereki en
AstLas 46). Ofizio bat ongi / bear da ikasi, / ez milla ofizio / eta millak gaizki. It Fab 108. Ez, Jauna, ez,
lehenago hil mil aldiz. Dv LEd 78. Horra, horra! diote mila botzek. Laph 220. Saiatu ondorean bada santuak
milla arte ta modu. Aran SIgn 71. Holako mila gur eta solas eder, hitz legun, irri zuri eta pereku... HU Zez 99.
Balenbadaki milla puska egin bear dutela arren korputza (Larrainzar, 1905). FLV 1988, 272. Milla bidar
astunagoa. Ag Kr 76. Milla urtean segitu duten / fueroak kendu dituzte. Tx B I 51. Kondatuko dautzuet / mila
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
408