Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
beatzak miaztu egin zitun. Zink EG 1956 (9-10), 55. Aldika ezpañak miazten ditu. NEtx Antz 143. Bein berenik,
proatu egin nai zenduke sagar-lizunetik. Bein miaztutakoan geiago zirikaldirik izango ez dezulakoan! MAtx
Gazt 44. v. tbn. Azc PB 106.
� Etim. De mi-az 'con la lengua' (instr. sing.) + -tu.
miaztun. v. 1 behazun.
midabe. v. mirabe.
midiku, midizina. v. mediku, medizina.
midura. v. mihura.
mieitz. "Chillido" A Aezk 296. v. tbn. A Apend.
mieizka. "Chillando (Ae)" A Apend.
mieka. v. 2 mehaka.
mielero. � Mielero. � Biajantiak ez ezik afiladore, mielero ta komeriantiak pe bai. SM Zirik 14.
mielga (V-ger-m-gip; Arzdi Peces, FauMar 22), mielka (G; Lar Izt C 205, H, Elizdo EEs 1926, 33, Arzdi
Peces), melka (L; Dv, FauMar 22). Ref.: A (mielga, melka); Ort Voc 141; Lh (melka); Etxba Eib; AEF 1960, 21,
45. � "Mielga, pez marino del órden de selacios, sin escamas, comestible, pero poco apreciado" A. "Pescado de
mar de poco valor comercial. Mielgia eta kolarixua, narrua kendu biarreko arraiñak" Etxba Eib. "Mielga, ferrón
(Squalus acanthias)" FauMar 22. "Galludo, ferrón (Squalus fernandinus)" Ib. 22. � Mariñelak itxasotik /
dakarren guztia, [...] / nai txirla, nai mielgia, / baita angillia. DurPl 60. Mielka ta putanua / eta kolaiua, / oiek
ematen dute / ernegaziyua. Arrantz 25. � (Como insulto). � Uutik, mielga ustel gosekilla! Ag Kr 69.
mielka. v. mielga.
mieloi, mielu. v. 1 milu.
miena. "(V-gip), puesta del tocino, capa delgada del tocino" A. v. meaka.
mienbro (AN-egüés-ilzarb-olza, Ae, Sal, R; Lcc, SP, Urt III 341), menbro (L, BN, S; Urt III 341, Dv),
mianbro, menbru (S; Gèze), menbre. Ref.: Bon-Ond 139; VocPir 206; Lh (menbro). � Tr. Documentado desde
Leiçarraga en todos los dialectos. Los únicos ejs. del s. XX corresponden al catecismo de Ulzama, al de Jauffret
y a un texto de Prop. En la tradición meridional sólo se atestigua la forma mienbro (en CatBurg junto a menbro).
Los autores labortanos y bajo-navarros emplean sobre todo menbro; hay mienbro en Materre, Etcheberri de
Ziburu (junto a mianbro y menbro), Haranburu (311), Axular, Pouvreau (Phil 55), Etcheberri de Sara (208),
CatLav (95 (V 55)) y Duhalde (junto a menbro). Entre los suletinos hay menbro en Belapeyre (I 115) y AstLas
(69), menbrü en Tartas (Onsa 146), Inchauspe (Hil 209) y CatS, y menbre en Xarlem. En DFrec hay 2 ejs. de
mienbro y 1 de menbro.
�1. Miembro, parte del cuerpo. "Membre. Lau menbretarik sangratu" Lh. v. atal. � Hetan zetzan eri, itsu,
maingu, menbro eihardun mulzo handia. Lç Io 5, 3. Nola gorputz batetan anhitz menbro baitugu, eta menbro
guziék ezpaitute operazione bat bera. Lç Rom 12, 4. Nola gorputzeko mienbroek ere izaiten baitute gozo eta
parte elkharren ontasunetan. Mat 71s. Mianbro guztiak dire gogorturik gelditzen. EZ Man I 46 (32 mienbro;
Eliç 64 menbro). Gorpuz baten mienbruek legez. VJ 9. Gorputz batetako mienbroak eta parteak baikara. Ax 315
(V 209). Zertako Jainkoak eman dizku zentzuak ta beste gañerako mienbro edo bizikaiak? CatBurg 42 (20
menbro, Iraz 44 mienbroak). Bere mienbroak izostuak eta ormatuak, bere biotza agonian (B, s. XVIII). BOEans
794. Ta nolako buruaren mienbroa zeran? Cb Eg III 382. Mienbro txiki bát dá mia, baña itentu dañu andiak. LE
Prog 122. Nondik jaiotzen da [...]? Guziak gorputz baten mienbro bizikai ta puskak izatetik. Ub 150. Laur
anaiek laur menbretarik / esteka. Xarlem 1366. Gorputzeko beste zati edo mienbro guzietako dolore edo oñaze
guztiz andiak. Gco I 359. Zer da azkenean giristino bat? Jesu-Kristoren mienbro sakratu bat. Dh 255 (228
menbro). Kristio fiel guziek diela parte berzen ontarzun espiritualetan, korputz baten mienbro bezala, zoin baita
Elizara. CatSal 31 (Cb CatV 28, CatAe 30, CatR 31, CatUlz 21 mienbro, CatLuz 13 menbro). Odilon oraino
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
392