26.12.2012 Views

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan<br />

v. tbn. StJul 234 (ap. DRA, s.v. muhuilu). � (Con -zko, adnom.). � Iminiko deutsugu koipe ta malmazko<br />

enplastu bat, miñak gitxitu dakizuzan. Mg PAb 77. � (Color) malba. � Mutturra, dena marra malba eta xuri. Lf<br />

Egan 1955 (5-6), 6. �2. (L ap. A; vEys, H, Foix ap. Lh). Dócil, sumiso, débil. "Malba eta bera izaitea, être<br />

mauve et mou" H, que cita a Axular. "1.º débile; 2.º endolori et durci" Lh. � Bethi bat, bethi uli, lolo, malba eta<br />

bare izaitea. Ax 275 (V 184).<br />

- MALBA-LORE (malma- AN-gip ap. Garbiz Lezo 105). Flor de malva. � Malma loreen edo garagar eta<br />

porraja loreen ur beroak. Aran-Bago ManMed 245. Aien ustea ta malba lorien salda otza, or nunbait. Ag EEs<br />

1917, 173. Malba loraren ura / zaiakin batera, / oiekin meretxiña / noa ematera. Urruz Bertsol 8-5-1932, 212.<br />

- MALBA XURI (S; Urt II 318). Ref.: Alth Bot 9; A; Lrq. "Guimauve" Alth Bot 9. "Malbabizkuari malba xuria<br />

erraten diote Xuberotarrek" Zerb GH 1931, 324. v. malbabisku.<br />

malbabera. v. malbubera.<br />

malbabisku, malbabizku (Lcq 59 (L), Dv), malbabizko (Lcq 59), malbabisko (V-gip ap. Elexp Berg),<br />

malbabiska (S (Foix) ap. Lh), malba-bizka (T-L), malbadixka (S (Foix) ap. Lh), malbariska, malbaizka (BNbaig<br />

ap. CEEN), malbaisku (Lcq 59). � Malvabisco. "Guimauve (Altaea officinalis), malbabizkua" Zerb GH<br />

1931, 324. "Malbaizka lilia contra la tos" CEEN 1969, 173. Cf. VocNav: "Malbaiscuba, malvavisco (Narvarte y<br />

V. de Bertizarana)". v. MALBA XURI. � Aski duzue malbariskak egostea. Mong 589. Malbaren dohain berak<br />

ditu malbabizkuak. Zerb GH 1931, 324. Malbabisku eta lo-erazle bedarren enplastuak ipini ta gero ur epelezko<br />

labatibak (V-arr). A EY IV 259.<br />

malbadi (Lar � H). � "Malvar, de malvas, zigidia, malbadia" Lar. "Lieu abondant en mauves" H.<br />

malbariska. v. malbabisku.<br />

malbasia (Lar), malbozio (Urt). � "Malvasía, vino, ardo malbasia" Lar. "Arvisia, [...] malbozio arnoa" Urt II<br />

380.<br />

malbu (L?, BN? ap. A; Dv; -bü S (Foix) ap. Lh). � "Infirmus, faible, maladif" Dv. "Enfermo, débil. Duvoisin<br />

atribuye a Oihenart esta palabra. No la he visto confirmada" A. v. malbubera. � Izpirituz malbu dena. Dv Imit<br />

12 (ap. DRA).<br />

malbubera (O-SP 230 � SP), malbabera (A). � "Malba bare izatea, il faut dire malbu bera izatea, qui signifie<br />

être faible et malsain" O-SP 230. "Malbabera, débil, enfermo" A (que cita a Oihenart, pero en éste sólo hay<br />

malba bare y malbu bera).<br />

malbudura. "Affaiblissement, maladif" Dv.<br />

malbutasun. "État d'affaiblissement, de prostration" Dv.<br />

malbutu (Dv � A). � "S'affaiblir (dans une maladie)" Dv. "Debilitarse por efecto de una enfermedad" A.<br />

1 malda (V-gip, G, AN, L, BN; O-SP 230, SP, Aq 293 (AN), VocBN, Dv, H (L)). Ref.: A; Iz Ulz, ArOñ, To; Gte<br />

Erd 9. � Tr. Documentado tanto al Norte como al Sur desde finales del s. XVIII; su uso es bastante más<br />

frecuente en la tradición meridional. En DFrec hay 9 ejs. �1. Cuesta, pendiente; ladera, falda (de monte).<br />

"Montée" O-SP 230. "Malda eta patar, montée, coteau" Ib. 230. "Malda eta patarra, montée, colline" SP.<br />

"Terrain en pente" VocBN. "Côte, penchant. [...]. Malda-erditan, à mi-côte" Dv. "Mendiaren maldatik sortzen<br />

den ithurri garbia, la fontaine pure qui nait du flanc de la montagne" H. "Malda, maldia, cuesta muy grande,<br />

intransitable, si se cae por ella, no se para hasta pasarla toda" Iz ArOñ. v. aldapa, aldatz. � Maldetako<br />

belharrak du indarrik gehiena. Dv Lab 34. Maldari behera aurdiki. Prop 1876-77, 418 (tbn. maldari behera en<br />

Zub 42). Maldaz bera zeramaten arrastaka Ines. Bv AsL 95. Beetik goorakoan malda ta goitik beeerakoan<br />

malda beera. A Ezale 1898, 159a. Zelai ta ordeka omen da, batere maldarik gabe. A. Zavala in Goñi 12. Zonbat<br />

aldiz Otxaldek igan ditu zure maldak. Ox 31. Zelaia edo malda den, ordoki edo mendi. FIr 166. Larre-Luxeko<br />

malda gainean ikusten dute Manuel. Barb Leg 148. Ezer askoren paltik ez daukat / maldan bera amiltzeko. Tx B<br />

II 268 (tbn. maldan be(he)ra en JAIraz Bizia 57, Arti MaldanB 190, Anab Aprika 52). Malda bati zeiharka<br />

lotzen girelarik. JE Ber 48. Bat-batez gain-bêra maldan, / moltso zuri bat. Ldi BB 110. Bareak / intzetara dira<br />

gauez, [...] / maldetan gora balitz azarik / ostoa zula-bearrez. Or Eus 319. Aloñaren maldan, / atziña zaarraren /<br />

altzo-altzotikan. SMitx Aranz 11 (v. tbn. Aloñaren malda en NEtx Antz 30; Aloña-malda en SMitx Aranz 17,<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 39<br />

mende.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!