Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
�3. "(R-uzt), azuzar, por ej. los perros" A.
miatxatu. v. mehatxatu.
miatz. v. mehats.
miatza. v. meatze.
miatzaile, miatzale (T-L). �1. Observador, examinador; investigador. "Fouilleur" T-L. � Mintzairen zeretan
geien dakitenak, denak eskualtzale suharrak, miatzaile burukoiak. Zub 18. Herriko gazte gehienak ezkiladorrean
zain egon ziren noiz agertuko ziren miatzaileak. Zerb Azk 16. � Othoitz egile gaitza zen, eta bertzalde
liburu miatzale kartsua. Lf ELit 205. �2. Buscador (de oro...). � Garai batean miatzalleak ugari ziran, bañan
olak egiten asi diranean, denak urre lan ori utzi egin dute. JAIraz Bizia 77. �3. Husmeador. � Soldadu batzuk
hartu naute beren artean eta ereman beren aitzindariarengana, baizik-eta bazter miatzaile gaixto bat nintzela.
Prop 1895, 57. Alta etzen bere baitarik saltsa miatzaile ez nahasle! Ardoy SFran 221. �4. "Inspector [de
policía]: miatzaille, barneatzaille, ertzain-buru" NEtx LBB 110.
miatze (T-L). � Examen; registro. "Fouille", "investigation" T-L. � Egun guziez egin behar den konzientziako
mihatze edo etsamina. Arb Erlis 364. Gogai-ta mintzo-miatze ortaz alde, labur-nai ere badezu Lizardi. Markiegi
in Ldi IL 12. 1906ean eliza-miatzeak eginarazi zituelarik orduko gobernamendu higuingarriak. Zerb Azk 16.
miatze. v. biñatze.
1 miau (V, G, L; SP, H), miao (V, G), meao (V-arr; Zam Voc), meau (G, BN, Sal). Ref.: A (meao, meau, miao,
miau); Lh (meau); Etxba Eib; Elexp Berg. �1. Onomat. de maullido; maullido. "Le cri du chat quand il demande
à manger" SP. � Aizerien illetak, katamotzen miao izugarriak. VMg 50. Geroztik galtzen diat / osoro burua, /
aditzen dedanean / katuen miaua. It Fab 38. Katuak mi-a-u, mi-au / txakurrak berriz au, au, au. Urruz Urz 27.
Goi goitiko deadar me ta erdi negarrezkoan, katuaren aueneko miauaren irudira. Ag Kr 133. Guziyak farrez asi
ziran miau-miau egiñaz. Iraola 37. Mutil batek zaunk ta beste batek miau. Apalategi 98. Yoan nintzan merkatura,
/ erosi neban txakurtxoa, / txakurtxoak au au au, / katutxoak miau miau miau (V). A EY IV 327. Katuen miau
bat be ez da entzuten inguruan. Bilbao IpuiB 276. Katua mai azpitik, miau! (AN-5vill). Inza NaEsZarr 1770.
�2. "(Sal), gato (voc. puer.)" A.
2 miau (L ap. A (cita a Ax y Añ); SP (cita a Ax), Lar Sup, Añ, H (cita a Ax)). � "Emazte miaua, femme qui
demande toujours" SP. "Pedigüeña" Lar Sup. "Pedidor" Añ. � Zeren amorantea, eta guztiz amorante miaua eta
eskalea, huntzadarra bezala da. Ax 360 (V 238).
3 miau. "[Blintx, le vanneau]. Lapurdiko hegal batean minota, miaua eta miauta ere erraten diote" GH 1925, 34.
Cf. Urt IV 410: "Cepphus, haize xoria, itsas miau xória".
miaugile. � Maullador. � Gathu miau gilea, ihizlaria tristia. Arch ms. (ap. DRA).
miauka (V, G, L, BN, S, R-uzt; Lar, Añ), miaoka, meaoka (V-arr), meauka (G, Sal). Ref.: A (meaoka, meauka,
miauka); Lh (miauka, meauka); Iz ArOñ; Elexp Berg. �1. Maullando. "Maullar, miauka asi, egon" Lar (v. tbn.
Añ). "Mayando (los gatos)" A. � Persekuziña dauka / katuba miaoka, / ostera etxeko andria / beti agiraka.
DurPl 49. Gexua daguan etxian katubak miauka edo txakurrak zaunkaka badagoz, laster il biar dabela. Astar II
41. Zorgin-aldra luze luze luze bat, santzoka, uluka, irrintzaka, miauka, intzirika, orroika. A BeinB 57. Beste
seirak banan banan erantzuten eutsen: txakurra zanak zaunkaka, katua zanak meauka. A Txirrist 48. Batean
zakurra zaunkaka ta katua miauka. Apalategi 98. �2. (Sust.). Maullido. � Katu gosetiak, / Miauka larriak.
JKort in Onaind MEOE 949. Boza extitzen eta emalditzen dute, iduri alditxartzerat ari direla, edo imitatuz gatu
eme amorosen miauka trixtea. Herr 9-6-1960, 3.
miaukalari. v. miaukari.
miaukari (H), meaukari (G, BN ap. A; Aq 88 (G)), miaukalari. � Maullador. "Gatu miaukari gaitzesgarri" H.
� Katu miaukalaria, ezta izango eiztaria. EgutAr 4-9-1957 (ap. DRA; miaukari en otra versión sg. DRA).
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
389