Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
miao. v. 1 miau.
miar. v. mehar.
miara. "Lubricante" Elizdo EEs 1926, 32 (en una lista de peces).
miarazi, mia-arazi. � Hacer registrar. � De Lancrek erretor-etxea mia-arazi zuen. Zerb Azk 94.
miari. v. mihi-hari.
miarma. v. armiarma.
miarmalore, miermalora (V ap. A � msLond). � "Axenux o nigila, miermaloria (Nigela damacena)" LandHizt
366. Cf. armiarma.
miarritz (BN-lab ap. Lh; Dv, A), minarritz, miarritx (BN, S ap. Lh; H (BN, S)). � "Bergeronnette, lavandière,
hoche-queue" H. "Hortelano, un pájaro muy apreciado por lo delicado de su carne" A. � Deithu zuen bere
etxera / minarritzez asetzera. "Ortolans". Gy 35. Esaten dian, miarritz beltzaran, / Ormazuloko Marraskillok /
lapur-jaten dituala, ire / baratzako uraza xamurrok! Olerti 1959, 205.
miarriztar. � Natural de Biarritz. � Serora trufatzaile komisario miarriztarra. HU Zez 128. Labat jaun
miarriztarra. HU Aurp 169. Atxiki handian, adinekoetan, miarritztarrak ariko dira Bagneres herriko
Bigordanoen kontra. Herr 29-7-1965, 2.
miasari (AN-gip ap. BU Arano), peasare (G-goi ap. A), peazare (G-goi ap. EAEL 142). � "Cesto que se lleva
al hombro" A. "Miasariya, cesto pequeño hecho de zumitzak para hierba, etc." BU Arano.
miastu. v. mehastu.
miats. v. mehats.
miatu (G, BN-arb-baig, S; Foix ap. Lh). Ref.: A; Lh; Gte Erd 269. �1. Examinar, analizar; registrar; mirar,
observar. "Kuartoko baztarrak miatu zituen (G-azp), [...] ontsa miatu du ganbera (BN-arb), [...] xeheki miatu
behar dugu (BN-arb)" Gte Erd 269. v. miratu, arakatu, aztertu. � Tr. Documentado en todos los dialectos,
salvo en vizcaíno y suletino, desde el s. XIX. Hay mihatu, con aspiración, en F. Irigaray y en un ej. de Othoizlari
(1963, 500). En DFrec hay 24 ejs. de miatu, 13 de ellos septentrionales. � Egingo ditut arrazkoak, nekatu zan
orretarako miatzen ta moldatzen larrua. VMg 62s. Argiya eskuan zeukalarikan / miatu zuan oi-pia. PE 83. Yo
harat, yo hunat, miatuko zituzten xeheki oihanak. Elsb Fram 71. Haitz barne kofa miatuz, / besoa zuten atxeman.
Zby RIEV 1908, 419. Erriko agintariai dagokie [...] tabernak miatzea zer nolako espirituak dauzkaten salgai.
Ayerb EEs 1916, 46. Orai miatzen dute pilota den guri. Ox 181. Berorrengana zijoazen korreoak nik miatzen
nitun. Or SCruz 129. Bereziki eriaren ezagutza mihatu behar du, handik atera beharko du argi eta garbi jakin
behar duena. FIr 193. Ongi miatzen baldin banazu / otzian badet indarra. Tx B II 116. Kalietan poltsak miatzen
dabiltza mutill gaiztuak. Ib. 66. Hemen mia, han ikher: non nahi zakuak, urhez betheak. Barb Leg 130. Eriaren
mihiari behako bat, foltsuak mia, beharria bizkarrari kontra eman. Lf Murtuts 32. Aitak eskuz mia banindeza
iruzurletzat etsiko nau. 'Senserit'. Ol Gen 27, 12 (Ker, BiblE ukitu). Ondo miatu al dituk inguruak, Isasi? NEtx
Antz 24. Leiza-zulo sakonak / sator baten gisan / miatzeko ezpaitu / kupirarik izan. Basarri 54. Miatu nizkan
zirrikito guztiak. Anab Aprika 48. Analizatu, odol otzean miatu orrela lilluratzen gaituan izakia. Vill Jaink 128.
Hobe [da] oraino, landatzen hasi baino lehen, mia dezan, dakien baten etxean nola egiten [diren] landare
landatzeak. Gatxitegi Laborantza 113. Miatzen baldin baditugu ipuin bilduma handiak. Lf ELit 65. Bazter
guziak miaturik, hatzeman du nonbait ene pertsuak zakarzkien kazeta. Xa Odol 88. v. tbn. Jnn SBi 458. Prop
1892, 14. EGAlm 1895, 15 (ap. DRA). Zub 41. JAIraz Bizia 63. Auspoa 127, 74. Etxde JJ 258. Mde Pr 321. Txill
Let 42. Larz Iru 44. Salav 82.
� (Aux. intrans.). � Lehenik miatuko niz Kanbo huntan, / hemen ez badut hatxemaiten, Luhusoko errekan. Ox
205s. � Miatzen da, eta: "ez, ez, ez dut deusik kausitzen". "Elle se fouille". Barb Leg 23.
� Buscar, procurar, facilitar. � Ez diot nik okaxionerik miatuko, berak ez badaut miatzen. Larz HilEspos 142.
�2. "(BN-baig), probar, calcular, tantear" A.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
388