Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
- MEZARA. v. MEZAN.
- MEZA-SAKRIFIZIO, MEZAREN SAKRIFIZIO. Sacrificio de la Misa. v. MEZAKO SAKRIFIZIO. � Zer
ofrezitzen diogu Jaungoikoari meza sakrifizio santu orretan? OA 57. Irteten da apaiza Mezaren Sakrifizio
izugarria eskeintzera. AA I 519. v. tbn. Tt Onsa 80. SP Phil 136. Arr May 174.
- MEZA SANTA. Santa misa. v. MEZA SANTU. � Beinbere ez uts egin Meza Santa adoragarria. Añ EL 1 12.
v. tbn. AA I 524. Lard 433.
- MEZA SANTU, M. SAINDU, M. SAINTU. Santa misa. � Tr. Documentado en autores de todas las épocas y
dialectos. Para la distribución de variantes v. santu. � Non tutzue Meza Saindu, barur eta limosnak? EZ Man I
124. Meza Sainduko othoitzak. Brtc 16. Egunero entzuten izan dau Meza Santua. Alzola Atalak 103.
- MEZA-SARI (gral.; SP, Izt 106). Ref.: A; Lrq. "Salaire de messe" SP. "Estipendio de misa" A. v. MEZA-
DIRU. � Meza sari bat Yuanes surginain. HerVal 227. Ebats herrietan elizarenak ziren apez-etxeak; ebats
arimentzat utzi meza sariak. HU Zez 151 (v. tbn. 188). --Zetako da arroitzea? --Apezeindako. --Zetako du
apezak? --Mezasaritako. A Aezk 224. � Urte buruetako hil meza saritzat "Nafarrako ehun sos" behar ziren
eman. Ardoy SFran 42.
- MEZA-SOINEKO. Casulla. � Meza bukatu danean, apaizak, meza soñeko ta guzti, elizako burni-leiora jetxi
dira. Ag G 340.
- MEZATAKO. (Sacerdote, fraile, etc.) que puede oficiar misa. v. MEZAKO. � Apaiz mezatako, Diakono ta
Subdiakonoak. CatBurg 38.
- MEZATAKOAN. "Mientras o a la hora de la misa" A. v. MEZAKOAN. � Eskatzen balitzaio bear bezela
mezatakoan, Jainkoak emango luke. Mb JBDev (ed. 1900), 285.
- MEZATAKO DENBORA. Tiempo de misa. v. MEZA-DENBORA. � Mezatako denboran Aita gurea [...]
esaten danean. Gco I 451. v. tbn. AA III 339.
- MEZATAKO OROITZAPEN. "Mementos de la Misa, mementoak, Mezatako oroitzapenak" Lar.
- MEZATAKO ZUZENDE (Lar), MEZATAKO ARAUDE (Lar). "Liturgia" Lar.
- MEZATAN (V-gip ap. Etxba Eib; Izt 73v), MEZATARA (V-ger-och-m-gip, G-goi-to, AN-gip-5vill-ulz ap. EI
60; Añ), MEZATATIK. (Estar, ir, venir...) en, de, a... misa. "Tañer a misa, mezatara soñutu, jo" Añ. "Mezatan
dira etxeko nausi guztiak" Etxba Eib. v. supra MEZAN. � Tr. Documentado en autores meridionales desde
mediados del s. XVIII. � Mezatara datozen aldi guzietan. AA I 524 (III 339 mezatan). Mezatan bazagoz, egon
zaitekez lotsa onean. Añ EL 2 56 (16 mezatara). Urten daroagu mezatarik leen baxen otzago. Ib. 97. Predikatu
zezala mezatan lapurretaren gañean. Zab Gabon 76 (57 mezatara). Ioan zan mesatara. Azc PB 166 (326
mesatan). Zortziretako mesatan egon zan. Echta Jos 249. Mezatara baño len. Ag G 179. Acapulcon, gaberdiko
mezatan [...] euskeraz oiukatu zuela. A Ardi 112 (60 mezatara). Gosaldutakoan nere mezatara etortzen da. Ib.
30. Mezatarako prestatu. Anab Poli 80. Mezatatik atera. And AUzta 102 (106 mezatara). Urten zanian
amaiketako mezatara. Etxba Ibilt 471. v. tbn. Cb EBO 53. Ub 184. Mg CC 215. fB Ic III 286 (I 317 mezatara).
Itz Azald 91. Enb 163. ArgiDL 142. Bilbao IpuiB 124 (236 mezatarantz). MAtx Gazt 90. BEnb NereA 105.
Mezatara: Astar II 199. AB AmaE 356. Urruz Urz 32. KIkV 74. Moc Damu 26 (22 mezatatik). Kk Ab II 68 (I 10
mezatarako). TAg Uzt 23. Vill Jaink 27. Mezatarako: Or Tormes 107. Mezatatik: Erkiag Arran 190.
- MEZATARA. v. MEZATAN.
- MEZATARAKO BOTA. "Contribuir para misas. Después de las honras fúnebres y antes del banquete funeral,
los asistentes contribuían a las misas que en el año habían de celebrarse a la intención del difunto. Mezatarako
bota dot bestiak beste" Etxba Eib.
- MEZATATIK. v. MEZATAN.
- MEZATIK. v. MEZAN.
- MEZA-TXILIN. "Esquila que toca a misa. Bigarren meza-txiliña izan da" Etxba Eib. v. MEZA-EZKILA.
- MEZA URGATZI. "Mezurgaitztea, aider à dire la messe" SP. v. MEZA LAGUNDU.
- MEZAZ. "Mezaz ara joan dira, han ido allí a misa" A Apend.
- MEZA-ZEINU. "Mezazeinia, tocar a misa (BN-baig)" Satr VocP (se trata, obviamente, de un sust., no de un
verbo). v. MEZA-EZKILA.
- MEZA-ZERBITZARI (H), MEZA-ZERBITZATZAILE (H). Acólito, monaguillo. v. MEZA-LAGUNTZAILE.
� Aitak nahi zükian meza zerbütxari sar-erazi [mutikua]. Const 35. Meza zerbutxari, zeñuzañ, argizañ, lurzañ,
oihustazale, herriko kuntzeller ofizio horik joan erazi dütü begithartia arrier. Herr 5-5-1960 (ap. DRA, s.v.
argizañ).
- MEZA ZERBITZATU. "Meza laguntzea, servir la messe (aider à la dire)" H. v. MEZA LAGUNDU.
- MEZAZ ORDENATU, ORDENDU. Ordenar(se) de misa. � Ordendu diteke bat bertatik mezaz, beste
ordenarik artu gabe? Ub 220. Aita San Pranziskuba ordenau zan diakonu. Baina ez zan azartu mezaz
ordenetara. fB Ic III 303. Sazerdotiai esaten deutsee [...] Obispo jaunak Mezaz ordenetan ditubanian: [...]. Ib.
297.
- MEZETAN (V-gip, G-bet), MEZETARA (V-ger-arr-m-gip, G-azp-goi-to-bet, AN-gip-arce), MEZETATIK
(G-bet). Ref.: EI 60; Elexp Berg; Gte Erd 221. a) (Estar, ir, venir...) en, de, a... misa. v. supra MEZAN. � Tr.
Documentado en autores meridionales del s. XX. � Zaindu egik etxea, ni mezetara bitartean. Or Tormes 73. Ez
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
382