Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
� Desprecio, menosprecio. "Aspernatio, mesprezioa, mesprezatzea" Urt II 420. "Arrogans, [...] mesprezioz
bethea" Ib. 359. v. desprezio, mespretxu. � Pazienzia indazu / othoi mezprezioan. EZ Eliç 54 (Noel 153
mesprezio). Zenbat mesprezio, zenbat pobrezia [...] behar izan zituen pairatu. SP Phil 281. Bere emastearen
mesperexioak. Tt Onsa 53. Ez duzula harentzat mespreziorik [...] eta abhorrimendurik baizen. He Gudu 113.
Gaxtaginari mesprezio guziarekin behatzen zioela. Dh 262. Munduarentzako mesprezioa. Jaur 370. Biziaren
hitsa ta larua ongi frogatu ondoren arrokeriazko mezprezioan [gorde]. Vill Jaink 137. Gure asabek erromanoen
"deus" hitza mesprezio edo erdainuzkotzat hartu zuten. Lf CEEN 1973, 130. v. tbn. Arbill III 52, 11. Gç 85. ES
147. CatLav 68 (V 42). MarIl 8. Mezprezio: Ch III 13, 3. Brtc 22. Lap 394 (V 179). � (Con egin). � Guziz
behar duzu mesprezio handi bat egin zure buruaz. SP Imit III 13, 1. Ikusiko da klarki [...] Iainkoaz egin zuten
mesprezioa. SP Phil 52 (He 54 egiñ dioten afruntua eta mesprexioa). Mespreziorik egiten badu zure senharraz
[...]. Ib. 398 (He senharraz gibelondorik eta mespreziorik egin). Nihork haren kontra arbuiorik ez mezpreziorik
ezin egin dezaken maneran. ES 148. Behar duzu oraino onetsi, zutaz egiten duten mespresioa. He Gudu 85.
[Entseia sentitzerat] zer mesprezio egin dugun hartaz. Dh 60.
- MESPREZIO IZAN (trans. bipers.). Despreciar. v. mesprezatu. � Zure baithan tut, o Jainkoa / nahi tudan
ontasunak; / Mesprezio tut zuregatik / munduko handitasunak. Gç 169.
- MESPREZIOZ. Por desprecio. � Enatzaio heldu izan ahal bezala, ansigabez, edo bihotz gogorrez edo
mesprezioz. SP Phil 157 (He 159 mespresioz). Ajolakabez ta mezprezioz uzten baditu [sakramentuak]. CatBurg
33. Mezprezioz orai arte / zuri homaia egiñ gabe / arauz egotu naizela. Gy 75. Aukezaz edo mezprezioz uzten
baditu. Legaz 36.
- MESPREZIOZKO. (Adnom.). � Mezpreziozko irriparreaz. Vill Jaink 122.
mesta. "(Sal, R), cualquier reunión" A. Cf. festa.
mestakuru. � (Empleado como eco de estakuru, con alteración de la inicial). v. estakuru. � Orai estakuru,
gero mestakuru, egunetik-egunerat gibelatu zuen [...] bere agintzaren bethatzea. GH 1932, 483.
mestedahas. "(S; Foix), gérant" Lh.
mestedostal. � Maestresala. � Eta dastatu zuenean mestedostalak ur mahatsarno egin izan zena [...]. "Maître
d'hôtel". Lç Io 2, 9 (He estaietako nausi, BiblE mahaizain).
mestera. "Estanque (Argitzailea, 13-8-1911). Lacombe, ms." DRA.
mestilluna (det.). Figura en SP, sin trad.
mestisa (Lar � H). � "Desaliño" Lar.
mestisatu (Lar � H). � "Desaliñar" Lar.
mestisoro. "Desaliñadamente" Lar.
mestitu. v. meztitu.
mesto (L ap. Lh; Lcc, Lar Sup, Añ, H). � "Hollejo de legumbres, mestoan azala" Lcc. "Legumbre" Lar Sup y
Añ. Cf. VocNav: "Mestos. Llaman así a los cereales de menor categoría, como yero, veza, etc. (Artaza)".
mestru. v. maistru.
mestua. v. mestura.
mestura (B, BN-baig, Sal, S; SP, VocS 140, VocBN, Dv (BN, S), H), mestua, mextura (BN; VocB). Ref.: A;
Lrq; JMB Eusko Folklore 38, 3.ºs., n.º 11; Satr VocP. �1. "Pain fait avec du maïs cuit au four, dans des vases
grossiers ou dans des cercles en fer ou en bois" VocBN. "Méture, pain fait de blé d'Inde mélé avec du seigle. Il
s'emploie aussi couramment pour pain de ma¨is, sans mélange de seigle ou autre farine" H. "Borona, pan de maíz
fermentado. Mestura jan eta tristura (Sal), se come la borona y se siente la tristeza. Algunos lo usan en
diminutivo, mextura" A. "Torta de harina de maíz y menudilla" Satr VocP. Cf. VocNav s.v. mestura. � Hurak
kuntent dirade ardu edan gabe, / mestüraz eta broiaz asia badie. Etch 374. Pasta: Har zazu ahur bat mestura
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
367