Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
meskaratu. v. meskabatu.
meskaratze. � Accidente, desgracia. v. meskabu. � Nola burdin-bidetan meskaratzeak biziki bakhanago dire
zaldiekilakoak eta karrosetakoak baino. Eskualdun Egunaria 1899, 18 (ap. DRA).
meskatu. v. meskabatu.
meskila. "Mezcla, pasta. Gizonik hoberenak izan direnak konduz goitituko kantonamendua. Molde horiek direla
medio, meskila berexixko hirugarren jenerazionian gira. Herr 18-12-1962" DRA.
meskindu. v. mizkindu.
mesklaatu. v. meskabalatu.
mesmeru. v. 1 mizpira.
mesmerzale. � Seguidor del médico alemán Mesmer. � Mesmerzaleek lortzen zituzten sendaketak [...] ez
baitziren maizenean gorputz-eritasunenak. Mde Pr 312 (v. tbn. 313).
mesnadari. "Mesnadero" Lar.
mesokefaldun. � Mesocefálico. � [Enda onetako] geienak burua ez luze eta ez zabal, ia borobilla dute
(mesokefaldunak). JMB ELG 64.
mesolitos. � Mesolitos. � Mesolitos edo Epipaleolitos garaia. JMB ELG 13.
mesorkilla. � Cañuto, jeringa. � Joanes obera noa miña sentitzen det buruan / medizina bat arren indazu [...].
// Berealaxen eranzun zion: non ote da mesorkillea? "¿Adonde está el cañuto o la jeringa?". LasBer 576.
mespera. v. bezpera.
mesperetxu. v. mespretxu.
mespilu. v. 1 mizpira.
mespretxu, mesperetxu (S ap. Lrq; VocBN, Gèze, Dv (BN, S), H), mesp(e)rexu, mesperetzu, mezprezu (Dv),
mespetxu (-ph- S ap. Lh). � Desprecio. "1.º mépris, dédain; 2.º semonce, réprimande" Lh. v. mesprezio. � Tr.
Documentado en textos suletinos, mixanos y en CatLuz. En DFrec hay 2 ejs. de mespretxu y sendos de mesprezu
y mexpretxu. � Milla des-ohore eta milla mesperexu [...] egin zioen. Tt Onsa 53 (en la misma pág. mesprexu).
Hilzerakoan hari [Jesusi] egin [baitzeritzen] mesperetxü hanitz. Bp II 40. Egian aithortzen dit, trüfak eta
mesperetxiak merexi dütüdala. Mst III 52, 2. Behar düzü zure büriaren egiazko mesperetxü oso bat hartü. Ib. 13,
1. Ohoren mespretxia, mündü huntako huntarzünen ezaxolakeria. CatLan 41. v. tbn. Egiat 244. Mesperetxü:
Mercy 23. UskLiB 98. CatS 59. Mesperetzu: AR 126. Etch 178. � (Con egin). � Eta pazentziareki zuri eginen
zeitzien mesperetxiak soferi zintzan. Mst III 13, 3. Emazte güziek dereie mespetxü franko egiten. Egiat 211.
- MESPERETXU-GAI. Objeto de desprecio. � Mesperetxü gei baten, ninzan heki geroz. 'J'étais objet de
mépris'. Etch 174.
- MESPERETXUTAN. Despreciando a. � Lehen behar du bizia jokatu eziez deus egin, ez barura hautse
fediaren mesperetxutan. Tt Arima 73.
- MESPRETXUZ. Por desprecio. � [Bortz sakramenduak gabe] ezin salba daiteke gizona uzten baditu
mespretxuz, bertze biak dira borondatezkoak. CatLuz 21.
mespreza (Izt 36v), mezpreza (Lar, Añ (G), H), mesperesa (Lh), mespresa. � Desprecio, menosprecio. �
Ifinten deutsazu bekoskua [...], egiten deutsazu mespresa edo menosprezijua. Astar II 26. Izen onegaz dei egiten
eutsen Franzesak mespresaz. Ib. XI. [Jesukristok] igaro biar zituan iraiñak, mezprezak [...] ta eriotza
lotsagarria. Kortazar Serm 408.
mesprezagarri (Urt), mesperetxagarri (L, BN, S ap, Lh; H), mespretxagarri, mezprezagarri (Lar, Dv). �
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
365