Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
mazkulu. v. maskelu; maskuilo.
mazkuri. v. maskuilo; maskuri.
mazmarro. �1. "Escudo de armas (AN-larr)" A Apend. "Escudo de armas [...]; Barabar (Baraibar) deritzaion
urixkoan beintzat, itz oso ezondua" A Aezk 184n. � Naparroako errege batek aetzei mazmarrotako basurde bat
eman zakote. A Aezk 184. Mazmarroak etxeetan, agota nor zan ta nor etzan yakiteko ipini ziren (AN-larr). A EY
I 353. � Mazmarroduna bazan, apaiz egiten zuin, bestela ez (AN-larr). A EY I 353. �2. Escudo. � Ezpatak
goiti, bata bere mazmarroakin, bertzea berriz burkoakin. AIr RIEV 1928, 603 (Anab ib. 610 ikurdi).
1 mazo (V-ple-m-gip; VocBN), mazu (AN-gip; Lcc). Ref.: Urkia EEs 1930, 26 y 27; BU Arano (esol-mazua); Iz
ArOñ, LinOñ 178; Elexp Berg. � Mazo; maza. "Maça para maçar" Lcc. "Massue" VocBN. "Palo que se emplea
para destripar terrones" A. "Arta-buruak artojaikian jotzeko makil ala zurezko gabia" Urkia EEs 1930, 27. �
Tenaza eta mazoak, soka eta garroteak, / lanzak, zihi mokodunak, ezten ere luzeak. EZ Man I 103. Gabiko oneek
daruez trimin trimin egitera erruki baga zur-mallu edo mazubaz. Mg PAb 138. Astosapin ta mazu / azpijan juari.
Ib. 144. Uropanoen zizpak ez direla hekien mazoak baino ikharagarriago. Prop 1906, 107. Danboliñetik atera
[gaztañak], ta mazoz mai-gañean zanpatu. Munita 49. Burni-ziria, borra (mazo aundi bat), txondar mazoa [...].
Garm EskL I 84. Pila-mazuak izan bearrean. Berron Kijote 227. Pila-errota baten mazu-otsak. Ib. 229. � (Fig.).
Mazazo, fuerte golpe. � Urrengo mazuak, / ez oso gozuak [...] / Bernardok jasuak. AzpPr 109. Bi saltoetan jarri
ziyola / ark merezi zun mazua. EusJok II 150. Asko pentsatzen ez dan garaian / emango digu mazua
[Jaungoikuak]. Tx B I 253. Iru urte da artu zutela / izugarrizko mazua, / negarrez egon ziran orduban, / etzuten
egun gozua. Auspoa 61, 113.
- MAZOPE. (Con suf. local de decl., en sing.). Zona situada bajo el mazo. � Liortuta daruez [gabikuak] / gero
mazupera. Mg PAb 143.
- MAZO-UKALDI. Mazazo. � Ezpaitira mazo-ukaldiz zeetu-errezak mokor oek. TAg Uzt 265.
2 mazo (Dv � A, H). �1. "(Pain) frais, très levé" Dv. "Mou au toucher, cédant facilement à la pression. Ogi
mazoa, pain frais, tendre. Ohe mazoa, lit mou. Pilota mazoa, paume douce, non dure. Oihal mazoa, drap doux,
moelleux" H. �2. (V-m ap. A; Dv). "Dodu" Dv. "Regordete y fuerte" A. �3. "(V-m), torpe" A.
mazoin. v. masoi.
mazon. v. mason.
mazopa. v. masopa.
mazorka. v. mozorka.
mazota (AN-5vill ap. Caro CEEN 1969, 222). � Gavilla de trigo.
mazotasun. "Qualité de ce qui est mou au toucher, cède facilement à la pression, est tendre; doux, moelleux" H.
mazotu. "Rendre ou devenir mou, tendre, doux, moelleux; faire perdre ou perdre de sa dureté, rigidité, asperité,
etc. Pilota mazotzen da erabiliz, la paume devient moins dure [...]. Ogi zaharra berotuz mazotzea, rendre moins
dur [...]" H.
mazotxo. � Dim. de 1 mazo. � Auek dira abarkagille onen tresnak: trapezoide tankerako moldeak; urkilla;
aiztoa, [...] eta zurezko mazotxo bat. Garm EskL III 86.
mazpil. v. 2 azpil.
mazpildu (G-to-bet, AN-gip, Lc ap. A; Lar, H), azpildu (AN-larr). Ref.: A; Asp Leiz (azpildu). �1. "(Morder la)
castaña para que no salte asándola" Lar. "En G-to distinguen entre mazpildu 'dejar las castañas medio peladas' y
koxkatu 'tajar castañas'" A. "Tajar las castañas para que cuezan mejor" Asp Leiz. �2. (V-gip ap. SM EiTec2),
maspildu (V-arr-arrig-oroz-m-gip, G-goi-to, L-ain ap. A; Dv). "Déformer un vas de metal" Dv. "Abollar,
estropear, sobar" A. "Pieza delikau askori berunakin obatu biar izaten jakok mazpildu eztein" SM EiTec2 137n.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
242