26.12.2012 Views

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan<br />

(Adv.). Murmurando. "Con reniegos, a gritos" Satr VocP. "Mormojeando, refunfuñando" Asp Leiz2. v.<br />

marmarka. � Bitartean beizaia laugain ziyoan marmarika. Or Mi 61. Aurreko zelaiaren / erditik barrena /<br />

ibaia marmarika / irulearena. Zait Gold 27. Jenderik geiena andre Otxandaz marmarioka ta gaizki esaka aritzen<br />

da. Etxde AlosT 40. Aspaldiko berriketen berriketak eta aizekerien aizekeriak niñedukaten eta aragizko soiñekoa<br />

iñarrausten zidaten marmarika. Or Aitork 205. �2. marmarika. (Sust.). Murmullo, rumor. � Ixildu jendeen<br />

marmarika gaztelu horren barnean. SoEg Herr 29-9-1960, 1. Gazten libertitzeko plaza bat ere eraikiz,<br />

marmarika frango atera arazi baitzuen. Xa Odol 88.<br />

- MARMARIKAN (BN-arb ap. Gte Erd 225). "Murmuretan dao (V-arr), marmarikan ari da (BN-arb)" Gte Erd<br />

225. v. MARMARREAN, marmarka.<br />

marmariotsu, marmaritsu. � (El) que murmura, rumorea; cotilla. � Erle gorrizta, zer diozu / lore begian<br />

marmaritsu? Loram 117. Erle muñuño, marmaritsu, / lorerik-lore zer dagizu? EG 1956 (1-2), 10. --Egia esan, -jarraitu<br />

zun andrazko marmariotsuak-- Engrazirenak ez nau arritzen. Etxde JJ 137. Atsorik marmaritsuenak. Ib.<br />

181. v. tbn. Marmaritsu: Sorarrain Elezar 11.<br />

marmariotu, marmaritu (H), marmariatu. � Murmurar, rumorear. � Urrunago, zurtxuri lerro baten onduan,<br />

baratxe baratxe marmariatuz ziuazin xirripa garbienak. Atheka 36. An ari zan mutiko bat yostetan kanta zar bat<br />

marmarituz. 'Murmurant'. Or Mi 102. Erri artako jende lotiaz / marmaritzen du birago. "Murmura". Or Eus 238.<br />

marmariozale. � (El) que murmura; cotilla. � Emakumerik dollorrenak eta marmariozalienak diruz igurtzirik,<br />

alakoxeko iraña bazterrik bazter zabaldu da. Etxde AlosT 45.<br />

marmarita. v. marmarreta.<br />

marmariza (L-côte ap. A; Lar, H (V, G)), marmarizo (H (V, G), SMuj EEs 1921, 105), marmaiza, marmaizo.<br />

� Murmullo, rumor, cuchicheo. "Refunfuñadura, refunfuño" Lar. Azkue remite a marmalaka (q.v.). v. marmar.<br />

� Tr. Documentado desde mediados del s. XVIII, sobre todo en textos guipuzcoanos. � Hiztunen ergelkeriaz ta<br />

aroikeriaz ozta aditzen degu naspilla ta ijitukoen maramariza besterik. Lar, carta a Mb 280. Muxiña itzez<br />

marmarizoa esaten da. Echve Imit (ap. H). Mendien marmarizakiñ naasturik. EE 1884a, 135. Onela nik aeri<br />

emango diet marmarizako gaia. Bv AsL 176. Adituko dire, gauaren erdian, marmariza ilhunak. Borthizten dire<br />

emeki emeki eta azkenekotz marruma harrigarri bilhakatzen. Prop 1902, 37. Marmaizarako ematen bazaio bere<br />

moduko bat, ez da oroitzen ez alabaz eta ez etxeko potajiaz. Iraola 70. Andrearen marmarizaren gorabeeragatik.<br />

Anab Poli 118. Marmaizoa ugari! Lab Jok 105.<br />

- MARMARIZAN. Murmurando, cuchicheando. v. MARMARREAN, marmarka. � Marmarizan ari dirala.<br />

Izt D 25. Or dijua eskalletan zure gizona marmaizan eta bi aldiz erori da. EgutTo 9-11-1920 (ap. DRA).<br />

marmarizka. � Murmurando, cuchicheando. v. marmarka. � Ama Birjiñaren aurrean "Agur Mariak"<br />

marmarizka. ZArg 1958, 112. Marmarizka asi ziran nagusiaren aurka. Or Mt 20, 11 (Dv erasiaka, BiblE<br />

gaizkiesaka).<br />

marmarizkatu (Lar, H). � "Refunfuñar" Lar. "Murmurer" H.<br />

marmarizo. v. marmariza.<br />

marmarizoka, marmaizoka. � Murmurando. v. marmarka. � Barren aldetik Aitz-gorrin jaiotzen dan Oria<br />

errekatxoa dijoakio marmaizoka. J.B. Ayerbe EEs 1912, 35.<br />

marmarka (V-gip, G-bet, AN-gip), marmaraka (B; Lh). Ref.: A (marmara); Iz ArOñ; Gte Erd 225. �1. (Adv.).<br />

Murmurando, cuchicheando. "Marmaraka ari, estar mormojeando" A (s.v. marmara). "Marmarka dao, está<br />

refunfuñando" Iz ArOñ. "Murmuretan dao (V-arr), [...] marmarka ari da (AN-gip)" Gte Erd 225. v.<br />

marmarizoka, marmarizka. � Záude marmarká aita etxekoin kontrá (Mt 20, 11). BOEanm 1318. Batu zan<br />

erria ta marmarka iarduen guzur-buldeak zirala ta aguzillak berak agertu ebala asarraldian. Or Tormes 107s.<br />

Yuduak marmarka ari ziran artaz. Ir YKBiz 219. Egiñak balio du, ez begi-zearka ta marmarka ibiltzeak. Munita<br />

64. Hasi zen laket zitzaion neurtitzaren marmaraka errepikatzen. Mde Pr 86. Lilurapen gaiztoai marmarka,<br />

ilargiari zinka. Larrak EG 1958, 294. Badakizute gau eta egun / marmarka ari zaiola. Uzt Sas 54. Beti-ere<br />

aopean mar-marka errezuan ari balitz bezela. "Murmurando". Berron Kijote 55. Beren artean marmaraka eldu<br />

ziran atorradunak, aopean errukitsu mintzatuaz. Ib. 209. Jesusek ihardetsi zien: Ez ari marmaka zeuen artean.<br />

BiblE Io 6, 43 (Ol mar-mar, Leon murmurika). � Gruñendo. � Edonor hasi ezkero anaien bat joten, zaunkaka<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

160

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!