26.12.2012 Views

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan<br />

Marmar guztien gaiñetik Jainko Betikoaren obra alabagarri azalduko dela seguru nago. Vill Jaink 175. Baserri<br />

eta kale / mar-mar bardiña da, / tamalez askok diño: / Arrospide il da! BEnb NereA 227. Sukalde askotan ukatu<br />

dabe / mar-mar gozozko otoia. Ib. 131. Errekastoaren marmar bizia. MAtx Gazt 13. Marmarra ta jende otsa...<br />

Soiñua indarrean bukatzeraiño. NEtx LBB 166. Marmarrak diotenez, zeragatik izan zan [...]. Berron Kijote 222.<br />

Amarrak: onak izango ttuk atsoen marmarrak! (AN-larr). Inza NaEsZarr 553. Entzuten dut [...] bizitza da<br />

irakaslerik onena... Eta gisako marmarren oihartzuna. PPer Harrip 107. Aditu baitizkizue bere aurkako<br />

marmarrak. BiblE Ex 16, 8 (Dv marmaran, Ker mormoxetan). Ez du marmar horien berririk edo hobeto esan,<br />

entzungor egin die. MEIG III 44. Jendartera agertu zenean hasi ziren marmarrak. MEIG I 165. v. tbn. Ag EEs<br />

1917, 213. Or Eus 274. EuskOl 1933, 16. EG 1955, 7. Anab Poli 80. Marmarra: Lasa Poem 105. IBk e IBe Act<br />

6, 1.<br />

� (Como segundo miembro de comp.). � Izketa-marmar, / zaunka ta asto-arrantza. Ldi UO 36. Beti agoartean<br />

zeramakin bertso-marmarra ta lelo alaia. TAg Uzt 203. Eliza-betean errezo-marmarra... SMitx Aranz 153.<br />

Errosario marmarra elizan. NEtx LBB 137.<br />

�2. (H). (Uso adv.). Murmurando, rumoreando, cuchicheando. "Bere buruarekin mintzo zen marmar, il parlait à<br />

part soi" H. � Fariséoa marmár bere baitan, nola usten duén bere oñetán déna bekatári. LE Urt ms. 11v.<br />

Beldurrez ez ziola / utziko pakean, / marmar asi zan Sultan / Pinto ikustean. It Fab 20. Marmar dabiltza tripak /<br />

ardoaren billa. Izt C 469 (tbn. en JanEd II 10). Bermeora banoa, Mundakarrak mar-mar. A Ezale 1899, 3a.<br />

Erriko gizadi guztiak zeuen kontra, marmar diarduanean, naibageak eukikozuez. Echta Jos 155. Artu eban len<br />

eroian abiadea, mar-mar bere artean jardunaz. Ag Kr 13. Erri guztia marmar gaizki esaten ari zala. A Ardi 76.<br />

Gariek marmar zesaioten: Nagusi, garaia da, ikus nola aizeak makurtzen eta egozten eta txigortzen gaitun.<br />

'Murmuraient-ils'. Or Mi 88. Iesuk yardetsi ta esan zien: ez ari mar mar elkarrekin. Ol Io 6, 43 (Leon<br />

murmurika, Ker mormoxetan, BiblE marmarka). Zer ari aiz or marmar? Goen Y 1934, 101. Kalian mar-mar eta<br />

didarka. BEnb NereA 149. Mar-mar eta oihuka "agureen" kontra. MEIG IX 63. v. tbn. SGrat 19. Kk Ab I 76.<br />

Zait Plat 18. Osk Kurl 199.<br />

� mar-mar-mar. � Debozioz erreza dezazutela: ez mar mar mar, beste lurreko gauzak bezala. Cb Eg III 351.<br />

Mar, mar, mar, entzun da ikusi zituen gauzak bakotxak bere gisara azaldu ta erabagi naian. Ag AL 28. Marmar-mar<br />

hasi ziren etxeko-jaunarentzat. Leon Mt 20, 11 (Or marmarizka, Ker mormoxetan, BiblE gaizkiesaka).<br />

Mar-mar-mar elheka. Herr 8-12-1955 (ap. DRA). Lehenik leihoak idoki ditu, othoitzean, mar-mar-mar ari<br />

zitakela. Ardoy Kat 7 (ap. DRA).<br />

�3. (V, G, AN ap. A). "Expresión vulgar del maullido del gato. Amar, gure katuak mar-mar (V, G, AN)" A.<br />

- MARMAR EGIN (Añ (V)), MIR-MAR EGIN (Añ), MIR-MOR EGIN (V (msLond) ap. A; Añ). Murmurar,<br />

rumorear, cuchichear; refunfuñar, regañar. "Marmear", "regañar, marmar, mirmor egin" Añ. � Bear núke in mar<br />

mar, zeatzen naueláik? LE Ong 96v. Ez marmar egin elkarren artean. Ir YKBiz 219. Gizajoak antxe egon bear<br />

izan eban aste batean [...], naiz ta "Potxologaitik" marmar besterik egin ez. Bilbao IpuiB 67 (v. tbn. 255). --<br />

Arrantzaleok astolapiko galantak dituk --mar-mar egin zun. Etxde Itxas 202.<br />

- MARMAR EGON (V, G, AN ap. A; Añ). Murmurar, cuchichear. "Marmar egon (msLond), refunfuñar" A. �<br />

Beti mar mar zegoan / etxean, elizan, / beti paternosterrak / esaten ari zan. It Fab 113.<br />

- MARMAR JARIO. Murmurar, cuchichear. � An joan da meatxatuaz eta marmar dariola. Ill Testim 12. �<br />

(Con determinantes). � Agopetik mar-marra dariola doa / Gorri. Or Eus 40.<br />

- MARMARREAN (G-azp-goi ap. Gte Erd 225; G-bet), MARMAR(E)AN. Ref.: Gte Erd 225. Murmurando,<br />

cuchicheando, rumoreando; refunfuñando. v. marmarka. � Aditu baititu zuen erasiak, zeinetaz haren kontra<br />

marmaran haritu baitzarete. Dv Ex 16, 8 (Ker mormoxetan). Bazijoan etxeruntz bere mintasun aundian bere<br />

buruarekin marmarean. Baserritarra 5-8-1905 (ap. DRA). Orkoagatik edo emengoagatik marmarrean. Ag G<br />

162. Or nabarituko zenitun maizter eta gañerakoak, bi ukabillak jasota, mar-marrean. Munita 76. Gero,<br />

marmaran gan ziren elizarat buruz. Herr 17-5-1962, 4. Mendi altu samarrean / otso zarrak marmarrean. Uzt<br />

Sas 89. Batxillerren batzuk ondotik mar-marrean kozk-egiñ nairik etortzen bazaizkitzu ez bi sosen ajolarik izan.<br />

"Murmuren". Berron Kijote 19. Marmarrean, bekaina zimur, ilea latz, aurpegia beltz, badirudi norbaitek<br />

iraindua dela edo zerbait higuin duela. MEIG IX 107. v. tbn. Ill Testim 8. Sabiag Y 1934, 28. � Aizearen<br />

arnaspean, alkar-marmarrean, zebiltzan zuaitz-ostoak. TAg Uzt 269.<br />

- MARMARRETAN. Murmurando, cuchicheando. v. MARMARREAN. � Egongo dira erausi edo<br />

marmarretan, aldamenean daudenai eragozten diezala jaieraz egotea. AA I 530.<br />

- MARMARREZ, MARMARAZ. Murmurando, cuchicheando. v. MARMARREAN, marmarka. � Oro<br />

ahalkatuak eta marmaraz yarri ziren. Hb Egia 28.<br />

marmara (SP � Dv y A, H (L)). � Araña. v. armiarma, marasma, marma.<br />

marmaraka. v. marmarka.<br />

marmaraunzi. "(B), gruñón" A.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

158

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!