Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
goan, quand vous voudrez aller, je suis à vos ordres" Dv. v. manupeko. � Tr. No hay ejs. del s. XX. �
Senharraren suiekzioneko eta manuko da, harekin bizi deno. Lç Ins B 5v. Obedienta, bere manukoa eta asko
prestua. Ax 354 (V 235). Konsidera zazu ea zure bihotza zure manuko duzunz. SP Phil 463 (He 468 manuko).
Beti nahi du izan Jainkoaren manuko. Ch III 54, 3 (SP azpiko). Guziek yakiñ dezazuentzat, emazteak senharren
eskuko eta manuko izan behar duela. He Phil 400. Bere manukoek haren alderat agertu zuten intsolentzia. Lg II
236. Ostatua zurea da eta ostalerra zure manuko. Laph 141. v. tbn. ETZ 49 (Oiartzun, 1664). CatLav 26 (V 20).
Lg I 359. Brtc 178. �2. "Quelquefois manukoa se dit pour obéissant" Dv. � Zure zerbitzari humilla eta
manukoa. Harb e) 1v.
manukor (L, R ap. A; SP, Lar Sup, Dv, H), manakor (H). � Obediente, sumiso. "Manejable" Lar Sup. "Haur
manukorra, enfant qui obéit volontiers. Zaldi manukorra, cheval maniable aisément" H, que cita a Axular. �
Hainitz haur gaztetan ere, ttipi direino, maltso, manukor, eme eta gozo dira. ES 182. Geroztik anaia Stanislas
bizi izan zen uros eta manukor bere buruzagien eskutartean. Herr 20-10-1960, 3. Orhoit ginen nola zakur
mamukor [sic, seguramente por manukor] horrek hautemaiten zituen artzain nausiak egin keinu eta erranak oro.
Herr 10-11-1960, 4. � Manejable, flexible. � Maiz biluzten eta erabiltzen den ezpata, prest da, manukor da. Ax
540 (V 347).
manukorgarri. "Que l'on peut rendre, qui peut devenir docile, obéissant, maniable" H.
manukorkizun. "Qu'il faut rendre docile, obéissant, maniable" H.
manukortasun. "Qualité de celui qui est docile, obéissant, maniable" H.
manukortu (L, R ap. A; SP, Lar Sup, Dv, H). � Hacer(se) obediente, manejable. "Ezpata manukortzen da maiz
erabilliz" SP. "Manualizar" Lar Sup. "1.º hacerse obediente; 2.º reducir a alguien a la obediencia" A. � Zeren
behin [semeak] handituz gero, eztitutzu hobekiago manukortuko, eskuperako eta ez plegatuko. Ax 88 (V 59; v.
tbn. el mismo ej. en ES 181).
manukuntza. "Commandement" Lh, que cita a Harriet, pero en éste sólo hay manakuntza.
manun. � Ratón (como nombre propio). � Egiñ ere bai fite / Pierrot gaixtaginaren / eta manun zuhurraren /
dostetako lagun trebe. "Raton". Gy 311. Bi xoriek liskar hor altxatzen dute / manun ere ez dago nutre. Ib. 311.
manupe (Lar, H), manuzpe (H (S)). � (En casos locales de decl., en sing.). Bajo el poder, autoridad (de). � Tr.
Todos los autores emplean la forma manupe, excepto Inchauspe que usa tanto manupe como manuzpe (ésta algo
más frecuente). � Berriz erosi Iesu Kristen odolaren balioaz bekatiaren eta deebriaren manüpetik. FPrS 12.
Haren manüpian bizitzia. Bp I 81. Hanitxez segürago da gehienguan beno, besteren manüpian egoitia. Mst I 9,
1 (Ip manüpian; SP azpiko, Ol mendean, Pi menpeko). Khorpitzaren ezarteko arimaren manüzpian. Ip Hil 53.
Zure manupean egon nintake gogotik. JEtchep 88. Abade baten manupean baziren kalonke andana bat otoitz
egiten. Lf in Casve SGrazi 16. v. tbn. Dh 72. � (Como sust. pleno). � Zentzü eta photeriak oro beitziren ordena
perfeitenian eta manüzpe osoan. Ip Hil 52.
manupeko (AN, L ap. A; Dv, H), manuzpeko (H (S); -nus- Gèze), manuzpeneko (S (Foix) ap. Lh). �1.
Subordinado, siervo, súbdito. v. manuko. � Haur sorthü berri bere manüpekoak, zortzi egünetan barnen
batheia eraziten eztütienak. FPrS 26s. Aita Sainduari behar zituzten beren buruak eskaini, haren manupeko
jarri. Laph 169. Nun da erregerik bere manupekoez hala maitaturik? Zby Pel 48. Jaber eta manüspekuer har
eraziko deie señale bat. Ip Apoc 13, 16 (Lç, TB, BiblE (-bu) esklabo, He gathibu, Ur (V, G) menpeko). Arima
osoki nausi zen eta khorpitza osoki arimaren manüzpeko. Ip Hil 45. v. tbn. Dv Is 9, 14. �2. manuzpeko (S? ap.
A). "Ministro, alguacil" A. � Beldürrez jüjiaren eskietan ezar zitzan etsaiak eta jüjiak bere manüzpekuari eman
zitzan eta presuntegialat izan zitian igorririk. Ip Mt 5, 25 (Lç, sarjeanta, He justiziako ministre, Ker, BiblE
ertzain). �3. "Domestique, manuspeko, miskandi, sehi" Gèze.
manupekogarri. "Peu usité: que l'on peut assujettir, mettre sous la dépendance. Moins usité ou sens de: qui est
propre à assujettir, soumettre quelqu'un ou quelque chose" H.
manupekotasun (H), manuzpekotasun (H). � "État de ce qui est dépendant, subordonné, sujet" H.
manupekotu. "1. assujettir, soumettre, mettre sous la dépendance; 2. à l'intras., se metrre sous la dépendance, se
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 123
mende.