Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
v. tbn. Astar II 204. CatLlo 45. Xe 350. Itz Azald 161. Kk Ab I 104. KIkV 95. KIkG 73. Enb 174. Imaz Auspoa
24, 158. Otx 78. JMB ELG 50. Mde Pr 347. Txill Let 95. Akes Ipiñ 35. EgutAr 4-7-1959 (ap. DRA). Gand Elorri
11. Ugalde Iltz 48. And AUzta 103. Gazt MusIx 59. Azurm HitzB 64. Berron Kijote 87. Nor bera: Monho 60. Dh
223. Arb Igand 145. Nobera: Azc PB 24. A Ibaiz 2-3-1902, 2.
� Bat ez baita izanen Bretaniako apez guzietan debeku zoro hoi onhartuko duenik; ez eta eiki auzapez nor bera
den bat apezaren saltzeko aiher litakenik, bretonez mintzatu dela. HU Zez 124.
- NORBERAGAZKO. De consigo mismo. � Pornikazinoeko, senikerako, noberagazko, naturaleziaren
kontrako, sodomijako, ganadubagazko, berbazko ta kantazko pekatu loi guztien desiua ta gurarija. fB Ic II 269.
- NORBERARENA EGIN. "Norberana eiñ, hacer lo que le interesa a uno, egoistamente. Askoi, norberana eiñ
ezkero bestienak pito bat ardura dotsa" Elexp Berg.
- NORBERAREN KONTURA. A cuenta propia. "Ofiziua ikasi ondo eta gero norberan kontura jarri" Etxba
Eib. "Gaur egunian iñor eztoia noberan kontura taillerra ipintzera" Elexp Berg.
- NORBERE, NORBEREN. De cada uno, propio. � Faltetan bada norberen erruz konsiderazino edo
meditazinoau. Urqz 20. Norbere irapaiziaren jarraikian doatzalarik hetan. Egiat 212. Bakoitzak bere moduz,
norberen izkeran. AB AmaE 162 (355 noberen). Norberen gerizarik bere ikusten eztan gau illun baten. A BeinB
81. Ia non dagoen norbere ondasunari maitero begiratzen eztion gizon bat. Ag G 90. Poztasuna norbere
barruban dago. Kk Ab I 59. Nobere guraz esan, egin, gogoratu edo nai-izatea. KIkV 58. Norberen buruba
goralduteko baño itz-egitten eztabenak. Altuna 81. Norberak be norberen aldetik zerbait egin biar dauala. Otx
78. Bakoitzak erriko parrokia norbere aldean jaso nai zualako. SMitx Aranz 69n. Etxe barreneko egitekoak
bakarrik nor-bere gain zirala. Munita 115. Zentzuak norbere jabetasuna galdu dunean. Etxde JJ 187. Mutil eder
galanta norbere alboan eukiteko eretia daukanak. Erkiag Arran 110. Zintzo ta zuzen ondo betetzen / nor-beren
eginkizunak. And AUzta 154. Bene benetan aundia baita / nor bere jabetasuna. Basarri 20. Norbera ardura bedi
norbere buruaz. Vill Jaink 101. Norbere izkuntza ez jakitea lotsagarria dogula. BEnb NereA 136 (83 norberen).
Bakoitzak izaten ditu / norbere adixkideak. Uzt Sas 119. Nor-bere buruaren bizia zaintzeko. Berron Kijote 193.
Horretan bakoitzak norbere taldeko eta eskolako kontuak esango dizkizu. MEIG IX 70. En DFrec hay 29 ejs. de
norbere. v. tbn. ArgiDL 124. Eguzk GizAuz 6. NEtx Antz 105. Gand Elorri 69. Zait Plat 118. Norberen: Zuzaeta
81. Zav Fab RIEV 1907, 543. CatLlo 62. Echta Jos 268. Kk Ab II 113. Enb 206. Zait Plat 136.
� (En casos de declinación). � Batez bere norberentzat egokijago diranak. Ur MarIl 6. Era berean artzen dute
min iñoren umea norberetzat azi dutenak. Ag G 341. [Ondarrabi] Prantzia ta Españiaren erdiz-erdi, / biak
norberentzat nai lutekean kabi. SMitx Aranz 211. Bere baitan lanak etzun arrazoibiderik norberetzako ezpazen.
Etxde JJ 268. Danok norberetzako, Jaungoikoa guztientzako. EgutAr (ap. DRA). Norberentzat eta
aldamenekoentzat. Erkiag Arran 175.
norberaganatu. v. norbereganatu.
norberaganatu. v. norbereganatu.
norberakoi. � Egoísta. � Gizakumeak norberakoi, urrezale, parrastelari, arro, biraolari [izango dira]. Ol 2
Tim 3, 2 (Ker norberekoi, IBe berekoi).
norberakor. � Egoísta. � Au ez da amodio garbi bat, ezpada amodio norberakor bat, amodio norberaren
mesedeari bakarrik begiratuten deutsana. Itz Berb II 19.
norberaldeko. � (Adnom.). Subjetivo. Cf. gauzaldeko. � Adimenak bai-dazau urrea metala dala, ona emen
norberaldeko egia. Zink Crit 5n.
norberanismo (V-gip), norpeanismo (V-gip). � "Término humorístico surgido en la época de la transición para
denominar el sistema o tendencia vigente: el egoísmo [...]. Amen dagona norberanismua dok, [...] lenengo
norberana eiñ eta bestiak izurrau daittiela" Elexp Berg. "Orduan oin besela norpeanismo ori etxauan, dana
bata bestiai lagunduas itte suan" AntzHizk.
norberarendu. � Apropiarse. � Apaiz oso betegin baten eginkizuna bikoitza dala esango nuke: ondasuna
banatu, inorendu; ondasunak batu, norberarendu. A Itzald II 78.
norbere. v. NORBERE (s.v. norbera).
norbereganatu, norberaganatu, nork-bereganatu, noberaganatu, norberagandu (V, G). Ref.: A y Etxba Eib
(norberagandu). � Atraer hacia uno mismo; apropiarse. "Apropiarse. Zalia norberagandutzen ez jakona
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1099