Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
ta oparoago. Ag G 122.
- NONDIK ETA ZELAN. Cómo, por qué medios. � Jagi zan, nondik eta zelan eztakit. Ag Kr 197. Nik eztakit
nundik eta zelan jakitten dituezan orrek albistok. Echta Jos 331. Errusiko agintariak nondik eta zelan lortu ete
dabe? Eguzk GizAuz 136. Itandu zetsan errenteruari, ez keriza barik, nundik eta zelan ainbeste ongarri. Etxba
Ibilt 466.
- NONDIK EZ (B ap. Gte Erd 178). Cómo no, por supuesto. � --Erran! Badakin, dudarik gabe, Erregeren
alaba nola arras eri den? --Nondik ez? Barb Leg 135.
- NONDIK EZETZ (B ap. Gte Erd 232). Cómo no.
- NONDIK NOLA. Cómo. � Eskarak menditarat nondik nola yo du? Hb Esk 12. Iñork eztaki eriotzia /
nundikan nola datorren. Arrantz 144. Bakarrik, berau gabe, nondik nola bizi al izango ote naiz? Zait Sof 177.
Begira zegozkion neskamotz aiek, nundik nola aurpegia ikusiko. Berron Kijote 46.
- NONDIK NOLATAN. Cómo. � Zer deabruzko erbi / ote degu ori: / nondik nolatan zaiku / onara etorri? Izt
Po 61.
- NONDIK NON. Cómo y dónde. � Nondik non egiten duten, tokirik hoberenean, bazkari, afari edo krakada.
HU Zez 118.
- NONDIK NORA. a) Cómo así, cómo es que, por qué. "Zu nundik nora emen? (G-ap), zu nundik nora etorri
zera? (AN-gip) [...] nundik nora zabiz? (V-arr)" Gte Erd 159. � Illunpean gelditu bear debe [kantaak]? Nundik
nora? GavS 6. Etzenduban zuk azi ona erin zeure soluan? Nundik nora dauka bada zoragarija? (Mt 13, 27).
Astar I app. XI (Lç nondik). Nundik nora bada egin zinaitekezu ain latz [...] agindu au? Astar II 43. v. tbn. A
Ardi 31. Nundik nora ezagutzen nazu, ba? TAg Uzt 60. Nondik nora aintzat artuko dut ori, iñon diranak esaka
ama ezaintzen bai-du, ditun urteak izaki? Zait Sof 27. Nondik nora izan bear dute nere jopu sorkari guziak?
Txill Let 135. Nondik nora datozkigu gero objezio orrekin? Vill Jaink 48. Nundik nora maitasun ori? Ibiñ Virgil
62. Nondik nora ekin zenion euskarari? MIH 147.
� "(Vc), cómo" A. "Nundik nora asmau dozu guzur ori?" Etxba Eib. "Nundik nora ete dabill orrek ainbeste
diru?" Elexp Berg. � Okasinoe billa dabilela nundik nora beste ainbeste gatx edo kalte egin al leijon. Astar II
24. Ganau paltadun asko nundik nora saldu. AB AmaE 235. Bere burua nundik nora agertuko zuan zebillen. Bv
AsL 31. Idazkun ori nundik nora dok ikasi? Enb 124. Nondik nora eztakizula, eskua murgildu dizute illunpe
artan. Ldi IL 76. Zer ta nola ta nondikan nora / bizi zan Mari Muiroko. Or Eus 94. Nondik nora arkitu al
dezakezu nere dordoen atsegiña. Zait Sof 34. Nondik nora ez dakigula, gertatzen dira argialdi ontan biotzeragin
xamur oietakoak. Or QA 174. Xirdok nundik nora izketan asi ez jakinik. Erkiag Arran 191. Nondik nora
dakiña [...] "beste munduko" gizonen bat izan donala? Bilbao IpuiB 95. Nondik-nora edo nola bete dezake
Evoluzioak, biraldakuntzak, Jainkoaren lekua edo zeregiña? Vill Jaink 51. Nundikan nora sortu zera zu / olako
erri prestua? Uzt Sas 54. Nondik nora antz eman diok nere lana dala ori? Ataño TxanKan 49. Dabidek berak
deitzen dio Jauna; nondik nora izan daiteke, bada, haren seme? IBk Mc 12, 37 (Lç nondik). Mikele edo antzeko
zerbaitetatik Ñeli nondik nora sor daitekeen, ordea, ez dago batere argi. MEIG I 242. v. tbn. Berron Kijote 107.
Nundikan nora: Arrantz 145.
� "Ez daki nondik norat ari den (L, BN, S), il ne sait pas ce qu'il fait" Lh.
� "¡Cómo! ¡qué va! Zu aberastu? Nondik nora?" Zam Man 59.
� (Precedido de horra, hara, etc.). (He aquí) que. � Ta orra or, nundik nora egin dauan ezagupidea. Erkiag
BatB 127. Baiña ona emen nundik nora dagoan liberal-kume baten menpean. Ib. 159.
b) (G-azp, AN-5vill-gip, B; norat BN-arb; nun- V-gip). Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg; Gte Erd 212. Por dónde; de
dónde a dónde. "Batek badaki nondik nora yoan zan, Dios sabe qué dirección llevaba" A EY III 279. "¿Por
dondé? Nundik nora abill i egun guztian?" Etxba Eib. � Ateraten ditu kontubak, nundi nora ibilli dan, nos galdu
eukian [gauza balijotsua]. Mg CO 33. Bere mugak nondik nora ta norekin dauzkan. Izt C 23. Eriak bereala
ziekiten Jesus nondik nora zebillen. Lard 415. Nondikan nora abil, Patxi? Apaol 82. Gau guztian ibilten, nundik
nora ezekiela. A BeinB 78. Lapurrak beti jakiteben mikeletiak nundik nora ebiltzan. Kk Ab I 114. Aria nondik
nora zerabillen, berak nekez aal zekian. Ldi IL 25. Nondik nora zatoz? Ol Gen 16, 8 (Ur, Ker y BiblE nondik
zatoz eta nora zoaz). Ez dakizu nondik nora dabillen zure burua. Zait Sof 35 (v. tbn. Plat 37). Nondi nora, Juan
Domingo? Akes Ipiñ 35. Kileniuren suzko oboak nundik nora dabiltzen zeruan. Ibiñ Virgil 76. Ez zaio inori
larregi kostako nondik nora dabilen ikustea. MEIG VII 26. v. tbn. Inza in Jaukol Biozk VI. Mok 7. SMitx Aranz
90. Bilbao IpuiB 167. Nundik nora: JJMg BasEsc 125. Astar II IX. Echta Jos 18. Muj PAm 6. Munita 135. Etxde
JJ 235. NEtx LBB 355.
� De dónde. � Eta nundik nora eskuratu dozu beroi? Kk Ab II 15. Nondik nora sortu zan [Olentzaro] jakin
bage nago. "El origen". Or Eus 139. Okerrak nundik nora zetozen / agertzen beti lenengo. Basarri 32. Nundik
nora Iparra / liskar billa datorren. "Dó sale". Gazt MusIx 125.
- NONDIK NORAINO. a) "Desde dónde hasta dónde. Esaioxu orri, nundik norañok izango dan bide barrixa"
Etxba Eib. � Baziren eta toki hetarat joanak [...] jakintsu batzu, marraren xuxenago begistatzeko, nondik
noraino izanen zen [iguzkiaren] ilundura osoa. HU Zez 96. � Por dónde. � Dirauskula [abotsak] gaizkabidia
nundik noraño daguan. Enb 54. b) Hasta qué punto, en qué medida. � Ez dakit Bizkai-aldean nondik-noraino
usatzen den. MEIG VI 160. Nik ez dakit ongi nondik noraino jo dezakeen, nahi izanik ere, Euskaltzaindiak auzi
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1075