26.12.2012 Views

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan<br />

bainan aldean gerthatuez. Hb Egia 6.<br />

- HOR NONBAIT, HORTXE NONBAIT. v. hor.<br />

nonbaitereko. � De alguna parte. � Nonbaitereko ditxa / gabeko denbora. Bordel 47. � De alguna parte,<br />

foráneo. � Nonbaitereko gizon / triste erromesa. Bordel 137.<br />

nonbaitsu. �1. Poco más o menos. � Zen bada Bethania Ierusalemeri hurbil, nonbaitsu ordu erdi baten<br />

bidean. HeH Io 11, 18 (EvS nunbait). �2. En algún sitio. � Gurdiak berak urratu batzuk bazituan, baño gurdia<br />

gogorra izaki ta nonbaitsu josi-bearra besterik ez. Anab Poli 103.<br />

nonberebait. v. nonerebait.<br />

nonbra. v. 1 nonbre.<br />

nonbrabide, lonbrabide. � Apellido. "Beste batzek izengoitia esaten dabe, [...] 'apellido' gaitik baiño, ta<br />

beronelangoak dira goiizena (Araban), abizena (V-arrig), lonbrabidea (V-m)" A Ezale 1897, 141 nota.<br />

nonbramentu. � Nombramiento. � Elektoriei oz egiten deuzenei elekzinuetarako Alkate Jaunak Elezinua<br />

egiteko edo nonbramentua. (Eibar, c. 1755). RIEV 1908, 732. Leabururako izapidea (nonbramentua). A Ardi 93.<br />

Berandua dek neri emateko / obispo nonbramentua. In SM Zirik 99.<br />

nonbratu (-du Lcc), lonbratu, lunbratu (O-SP 230 � SP � Chaho). �1. Nombrar; llamarse. "Lunbratzea, en<br />

langage d'Ipuscoa veut dire nommer" O-SP 230. � Neure izenaz nonbraetanax / Amoradua ditxa baga.<br />

Lazarraga (B) 1201rb. Kristio egiten ta nonbratzendá bat, bataiatzendeláik. LE Doc 69. Erregoiti aldeko mutil bi<br />

/ banoa lonbretan, probatarako ziran / desafioetan. EusJok II 103. Emakumiak nonbratu gabe / zein diran liteke<br />

jakin. Tx B I 263. � Apellidarse. � Mari Bentura dauka graziya, / Erroma zaigu nonbratzen. Xe 189. Txistulari<br />

bat bakarra izan da parte artu duena, Gotxikoa lonbratzen dan Irungo danbolinteroa. Otag EE 1883b, 238. �2.<br />

Nombrar, designar para un cargo. v. izendatu. � Agaiti patroi nonbratu. BBizk 36. Ezteila nonbrau<br />

eskribautzat abaderen semerik. (Eibar, c. 1755). RIEV 1908, 732. Obispo nonbratu dute. Xe 373. Komisioa<br />

nonbratu. PE 20. Pello degu juez / nonbratuba legez. AzpPr 23. Nonbratuko dira gañera sekretario bat eta aren<br />

ordeko bat. Goñi 85. Zu berriz bikariyo / lonbratu nayian. Tx B 148. Bere ministro ninduen nonbratu. Azurm<br />

33. Amaika illabeteko / sarjento nonbratu (V-gip). Gand Eusk 1974, 159. �3. (Part. en función de adj.). Famoso,<br />

renombrado. � Erri nonbratu artan [Jerusalenen] / geranean sartu. Echag 101. �4. Iparragirren bozian ditut /<br />

bertso berriak paratu, / Gipuzkoako euskal erriya / al banezake nonbratu. Xe 167 (en otra versión, ib. 169,<br />

onratu). �5. Señalar, proponer. � Gure badozu jokatutea / nonbra izu kantidadea. EusJok II 111. Neu bere<br />

jakitun egon naitean / eizu egune nonbrau. Ib. 110.<br />

1 nonbre (L, BN, S ap. Lh; Urt I 509, Arch VocGr, Dv), nonbra, nunbre. � Número. � Bilha beza urte hartako<br />

auri-nonbrea hilebethean. Lç Cal a 1v. Moisesen borz liburuak dirade Genesioa, Exodoa, Lebitikoa, Nonbreak,<br />

Deuteronomea. Lç Ins G 1r (Dv Nonbreak; Ur numeroen, Ol, Ker y BiblE Zenbakiak). Neure suieten nahi dut /<br />

iakin nonbre iustua. EZ Noel 47. Ene inikitatiaren nonbre handiak. Tt Onsa 47. Bada, Jauna, nork dezake /<br />

konda horien nonbrea? Gç 174. Ez ene adiskiden nonbreak, ez ene beiratzailleen indarrak eziñ lagunduko nau.<br />

Ch III 59, 3 (Ol kopuru; SP hainitz adiskide izanak). Erran behar da oraino hekin [bekhatuen] nonbrea edo<br />

zenbat egin tugun. CatLav 288 (V 144; ib. 341 (V 166) numbre). Othoitzean daudezen Sainduak haiñitzez<br />

nonbre are handiagoan direla. He Gudu 97. Haren grazien nonbra. Mih 122. Hain handi düie nonbria. Mercy<br />

14. Nonbre xumea salbatzen da. Brtc 144. Behar dire erran garbiki, bere nonbre, mueta eta zirkunstanzia<br />

guziekin. Dh 143. Nonbrez guti, bainan egiazko fidelak. Jaur 202. Ezpalira nunbrian hurak izan nausi. Etch 592.<br />

Arroltzen nonbrea bethi berretuiaz baitzoan. Gy 150. Ohart gaiten berehala deputatuen hamabi ehun nonbre<br />

horri. Elsb Fram 58. Ez dire gero bakarrik nonbrez nausitu. HU Zez 89. Aski zutela [...] erraitea nonbrea erhiez.<br />

Prop 1906, 44. Perdigunen nonbrea baita / kanbiatzen ardura. Mattin in Xa EzinB 119. v. CatLan 149. JesBih<br />

407. UskLiB 100. MarIl 20. Laph 212. Prop 1876-1877, 99. Jnn SBi 157. Arb Igand 29. Nunbre: Xarlem 1216.<br />

- NONBREAN. a) En el grupo. � Ematen bainauzu zure adiskideen nonbrean. Ch III 10, 2 (SP artean). Zeren<br />

ezartzen baititü fidelen nonbrian. CatLan 123. Sainduen nonbrean asko badire ni bezain famlia handikoak. Laph<br />

21. Itsurat punitzea ez duk aizu, nonbrean hobendunak barne izanen direlakoan. Larz Senper 24. b) En número<br />

suficiente. � Suisak izan balire nonbrean ihes yohan zirenen segitzeko, biktorios gelditzen ziren. Elsb Fram 101.<br />

- NONBREKO. (El, lo) que pertenece al grupo (de), que se cuenta entre. � Ez solamente gizonen baithan,<br />

bainan oraino munduko alimale guzietan, eta nola idiak munduko nonbrekoak baitire bai eta ezbada sentitu<br />

behar dute. Mong 587. Ni guti haukien nonbreko izan othe naiz? Brtc 167. Bere ardien nonbreko ezagut zitzala.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

1070

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!