Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
textos vizcaínos sólo en CrIc. En DFrec hay 2 ejs. de nolaerebait y 5 de nolarebait. � Presta dezaten nola-erebait
beren anima. Mb IArg I 191 (189 nolerebait). Jaunaren miserikordia nolerebait argiago oietan agertzen da.
Cb Eg III 347. Damu-urriki onek nolaerebait miñez ausitzen du bekatariaren biotza. Ub 207. Izan nolabere bait
bere [Jangoikuaren] irudikua on izanaz ta mundu guztiari onegiñaz. CrIc 11. Da nola ere bait esatea Juduak
Pilatosi esan ziena. Mg CC 251. Oiturak nolerebait beartzen du anima berriz eta berriz bekatu egitera. AA III
499. Erran ere baditeke ifernuko sua nolerebait adimenduaz dohatua dela. Dh 165. Aien eskuetatik nola ere bait
aldeginda. Lard 516. Hura zerbait alaitzea nolerebait iritxi zuten. Arr GB 100. Lan txiki bat banian, or, auzoan,
eta eguna igaro diat nolerebait. Zab Gabon 26. Nere odolkideak nolarebait leiarazi ta aietako batzu yaregiteko.
Ol Rom 11, 14 (Lç nolazpait). Nola-ere-bait ihardetsi behar ziotela. Mde Pr 138. Guzion irakasle Hegel duzu,
nolarebait. Zait Plat 28. Eztu beste ardurarik bere indarrak nolarebait erabiltzekoa baiño. Ibiñ Virgil 98.
Hizkuntza nolarebait batua da, nahiz batasun hori herri batekoa izan. MIH 218 (MEIG IX 149 nolaerebait). v.
tbn. Nolaerebait: Bv AsL 49. � De cualquier manera (tbn. en sentido despectivo). � Blasfemi izugarria da
hitzez, begiz edo nolerebait Jangoiko berari egiten zaion [...] bidegabenza. Mb IArg I 261. Eta goiz-meza
nolarebait ekusita ezkutatuko dira zuloren batean. AA II 49. � nulaerebait (S ap. A). "(Ir) vacilante" A.
- NOLAREBAITEKO. De algún tipo. � Itz egizu, ba, izketan nolarebaiteko atsegiña baduzu. Zait Sof 34.
nolata. � Así como. � Bai bere edade andiak, nola bere jakinduria guzizkoak, nolata bere goimallak eta bere
aideak. Arr May 169.
nolatan (G, L, BN ap. A; Volt 65, Lar, Añ (G, AN), Dv, H), noletan. �1. (Adv.). Cómo. "(De qué) manera" Lar
y Añ. � Eta nolatan enzunen duté predikazalerik gabe? Lç Rom 10, 14 (He, TB, Dv, Ol, IBk, IBe y Bibl nola,
Ker zelan). Nolatan abenituko dira biak elkharrekin? Ax 476 (V 308). Bilhatzen baduzu sosegurik bizitze
hunetan, nolatan orduan ardietsiko duzu sekulako sosegua? SP Imit III 35, 2. Eta nolatan ematen da sendaki
au? It Dial 16 (Dv nola, Ip nula, Ur zelan). Eta noletan dezaket, baldin ez badarot norbaitek erakhusten? Dv
Act 8, 31 (Lç nola). Nolatan ordea aiek ondo eraman? Aran SIgn 37. Nolatan ezagutu? Etzan errez ezagutzea.
Ag G 110. Euskerik gabe nola liteke, / noletan Euskal-erria? Jaukol Biozk 53. Nolatan asmatu dezu nungoak
geran? TAg Uzt 241. Nun izan zan? Zer egin zuan? Nolatan etorri zan? JAIraz Bizia 94. Nolatan ixilik utzi
zozokeri aiek esaten? Or QA 105. Nolatan dago Anjel? Obeto al dago? NEtx LBB 143. v. tbn. Mok 19. Zait Sof
67. Txill Let 59. Basarri 20. Uzt Sas 147. � (En interrogativas indirectas). � Har zezaten konseillu, haren
kontra, nolatan hura hil lezaketen. Lç Mt 12, 14 (He, TB, Dv, Ur, Echn, Ol, IBk e IBe nola; Ip nula; Ur (V)
zelan, Leon nondik nola). Galdegin zeraukaten Alexandro handiari ea nolatan erdietsi eta irabazi zuen hanbat
biktoria. Ax 77 (V 51). Mirets ezazue nolatan bethiereko Iainkoak bere legea eskiribatu derauien. SP Phil 132.
Ikhus nazazue nolatan azken fiñean zuengatik hiltzera noan gurutzearen gaiñean. Gç 86. Ez det ukuitu nai emen
[...] nolatan eskandaloa ematen dan. AA III 557. Irakhatsiko darotzut nolatan egin behar duzun. Dv Lab 13.
Ona nolatan itzegiten dan. Bv AsL 89. Bazebillen gau ta egun [...] mutillari nolatan esango. Ag G 125. Nik nere
burua enekin nolatan garbitu. Ldi IL 31. Ankerrago biurtu ninduen, nolatan ez dakidala. Txill Let 104. Neurtu
bearra dago nolatan / ematen diran pausoak. Basarri 123. v. tbn. It Fab 191. Arch Fab 195. Aran SIgn 75. Zab
Gabon 100. Or Eus 50. Zait Sof 70. SMitx Aranz 17. JAIraz Bizia 52. NEtx LBB 90. Uzt Sas 267. � (En
oraciones exclamativas). � Zein bigunkiro bizitzen lagundu, nolako pozak eman, nolatan maitetu! Ag G 141.
� (SP, H). Cómo es que, cómo así. "Nolatan horrela minzo zare?, comment parlez vous de la sorte?" SP. v.
nolaz. � Nolatan (garbitasuna bera zarelarik) nahi duzu hain lekhu lizunean [...] sarthu? Mat 252. Nolatan
zoaz horrela bakharrik? Volt 134. Galdegin baziniazo denbora luzea duela eri den presuna bati ea nolatan ezten
sendatzen. Ax 545 (V 350). Nolatan deitzen da bizia, ikusirik hain bertze heriotze eta izurrite ekhartzen duela?
SP Imit III 20, 4 (Ch y Ol nola, Mst nula). Hanbat nago penatan, / nik eztakit nolatan, / gau et'egun gor batek /
naduka arrenkuratan. O Po 26. --Nolatan Jesusen eriotza izandu zan Sakrifizioa? --Zeren bera bakarrik asko
zan [...] Jainkoa palakatzeko. Ub 92. Nolatan atrebitu / zan eramatera / ume itsusi ura / guztien aurerra? It Fab
127. Nolatan egon da orrenbeste egun etorri gabe? Sor Bar 27. Badakit zer esan nai didazun. Nolatan utzi
diodan Maritxo nere alabari itzegiten. Alz Ram 44. Bañan, ene biotza, / negarrez noletan? Jaukol Biozk 103.
Arritzen nau [...] nolatan ez dituen berak gure euskal-orriak lan gozo mamitsuz yosten. Ldi IL 83. Nolatan etorri
zakizkide gaur, aurretik ezer gaztigatu gabe? TAg Uzt 154. Nolatan gure etxean, andrea? NEtx Antz 48. Erregai
diran bidoiok nolatan daude emen? Lab SuEm 190. Nolatan, ordea, Dabidek Jauna esaten dio. IBk Mt 22, 43
(Lç nola). Esango digu egileak berak nolatan jo zuen bide horretatik. MEIG VII 53. v. tbn. EZ Man I 82. Harb
372. Ag G 212. Jaukol Biozk 8. JAIraz Bizia 95. Txill Let 34.
�2. (Con -(e)n). Según cómo. � Gauzak nondik eta nolatan begiratzen zaieten iruditzen zaizkigu andi edo txiki.
Ag G 21.
�3. (Conj.). (Con -(e)n). Como, ya que. � Atzo egindako diru pixarrak / gaur nolatan dauzkan janik, / onen
semiak ez dute onen / dirua gastatzen lanik. Azpillaga in Mattin 127.
- HALATAN NOLATAN. "Assí como, [...] alatan nolatan" Lar, Añ (G, AN).
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1057