Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
direnak karaktero izkiribatü zonbaitez, edo nola nahi. Bp I 87. Isilka ta niork ekusten ez duela edo nolanai
egiten duen bekatuagatik. Mb IArg I 144. Ez da asko oriek beñ edo nola nai irakurtea. Cb Eg II 10. --Bekatu da,
engañioz ta azpitik bezala ostutzea? --Nola-nai da bekatu. Ub 181. Deitzekó bát Aita, está áski obrátzea
gauzabát nolanái. LE in BOEanm 171. Konseju gaiztoak emanaz edo nola nai pekaturako bidea emanaz. Gco I
414. Ez ditu nola nai Jaunak egiten mirariak. AA I 541. Ez dau Jangoikuak nola nai parkatu gura pekaturik.
JJMg BasEsc 56. Diruzalegia zan, ain era ona nola-nai galtzeko. Lard 101. Ez da zuhur igeltsua erabiltzea
itsura, nola-nahi. Dv Lab 199. Orai artean hein ederrean zagokan bizarra, orai nola nahi uzten du. Laph 37.
Eta ez nola nai ta abuntun gai oien gañean itzegiñ. Aran SIgn 200. An ari puskak zelan nolanai batzen direan.
AB AmaE 450. Ez dira gero nola nahi behar jokatu: joko guzietan bezala, badira hortan ere legeak. HU Zez 22.
Nun nahi, noiz nahi, nola nahi, erdaratik emaiten dakote. JE Bur 177. Bere urratsetik nola nai aldatzen ez
delakotz. FIr 142. Guk gizonok, nolanai ibiltzen ditugu emakumeak. ABar Goi 55. Andik aurrera baraurik iñork /
ez zun nola nai utziko. Or Eus 383. Gizon haragia nola nahi jaten zuen. Zerb IxtS 103. Galdera au etzala
nolanai eta nornairi egitekoa. Etxde JJ 227. Automobilla erabiltzen ez diote edonori nola-nai uzten. MAtx Gazt
65. Jondoni hori ez baitute nolanahi eta edozoin Sainduri emaiten Eskualdunek. Ardoy SFran 14. Eginbeharra
ez dela sarritan nolanahi betetzen, heroismu hutsa eskatzen digula. MIH 304.
v. tbn. Egiat 261. Mg CC 211. Bordel 89. Izt C 179. Gy 325. Hb Egia 125. Sor Bar 84. Bv AsL 17. Urruz Urz 34.
Elsb Fram 154. Jnn SBi 36. Arb Igand 184. Goñi 97. Ag G 249. EusJok 45. ArgiDL 10. Ldi IL 39. TAg Uzt 134.
JAIraz Bizia 115. Munita 42. NEtx Antz 106. Lek SClar 108. Anab Poli 41. Basarri 184. Ugalde Iltz 26. Izeta
DirG 20. Lab SuEm 167. Uzt Sas 159. Mattin 110. Berron Kijote 97.
� De todos modos, de todas formas, en todo caso. � Nik gauza bat eskatu dizut zuri ta niri zuk hau ukatu didazu
[...] ta nolanai orra non dezun zere erregaloa. Mb IArg II 320. Nola nai, orain adiskide gera. Mg PAb 171. Nula
nahi kabalier batek / arma gabe eztü aperentziarik. Mustafa 167 (ap. DRA). Larrunek bederatzi-ehun eta zenbeit
metra gora baditu eta nola nahi puntarat heltzeko Azkainetik hiruzpalau oren behar dire. Zerb Azk 43. Bi edo
iru illabete igaro bearko zitun nolanai baitegian. Etxde JJ 128. Begiraleak baino argiago direla nola nahi. Mde
Pr 42s. Nola nai, konfiantza osoan nere bañu-gelaz balia ziñezteke. Lab SuEm 194. Nolanai, zenbait idazleren
buru argia ezin ukatuko dezu. NEtx LBB 111. v. tbn. Cb EBO 6. Anab Poli 110. Larre in Xa Odol 20.
� (Con subjuntivo o similar). Como quiera que. Cf. infra NOLANAHI DEN, NOLANAHI DELA ERE. �
Ordea nola-nahi dariztela, ezta hau egiteko bat. ES 388. Bethi [da] kontent eta deskansuan, nolanahi burutara
dakizkon bere deseiñuak. He Gudu 72. Non edo nola nahi izan zaitezen. Mih 110. Nola nahi nohan mundutik,
supituki balitz ere. Dh 125. Nola nahi aditzen den gauza, Elizaren gorphutzari agindua da Izpiritu-Sainduaren
laguntza. Hb Egia 115. Gauzak nolanai gertatu diren, ari isillik egotea dagokio. Vill Jaink 168.
�2. (Sust.). (Lo) que se quiera. "Quodlibeto" Lar.
�3. (Precedido de beste). (Otro) cualquier. v. zernahi, edozein. � Burua ebakiz gillotinaz, edo hilez bertze nola
nahi moldez. Elsb Fram 117.
- NOLANAHI DELA. De todas formas, en cualquier caso. � Nola nai dala, eriotza bera egiaz, edo anima
gorputzetik irtetea, puntu edo instante batean igarotzen da. Cb Eg III 318. Nolanai dala arkitektoren baten
lantegin sartu bearko det. JAIraz Bizia 46. Alare nolanai dala, seguru naiz aanztea bera oroi dutala. Or Aitork
264. v. tbn. Lek SClar 118. � De cualquier forma que sea. � Lagun urkoari untan kalte egiten diotenak, nola
nai dela. Legaz 30.
- NOLANAHI DELA ERE. De cualquier modo, de todas formas. � Nola nai dela're, etzitzaizkan Lurdesko
parrokuari gauza ook asko gustatu. Goñi 87. Nolanai dala ere, alaba, zuaz. Alz Ram 134. Baño nola nai dela
ere, arraultz baño len izandu zan olloa. Inza Azalp 35. Artzekoak, nola nai dala ere, artu itzazu. Muj PAm 38. v.
tbn. In MIH 217.
- NOLANAHI DEN (Dv, H). De todos modos, en todo caso. "Nola-nahi-den (en phrase incidente), en tout cas,
de toute façon" Dv. � Nola nahi den, handik berrogoi urtheren buruan, Salomonek nahi izan zuen dedikatu. Lg
I 331. Bena nola nahi den, zer alaigoa, zer baloria [...] Eleonorenak! Egiat 161. Nola nahi den, bekhoki behar
dute horren izartzeko Yesu-Kristorekin. Hb Egia 58. Nola nai den, barkatu. FIr 177. � "Ez da aski gauzen egitea
nola-nahi-den, [...] n'importe de quelle façon" Dv. v. supra (1).
- NOLANAHI DEN DELA. De todos modos. � Ezen nola nahi den dela, nahiz mendekaturik eta nahiz
mendekatu gabe [...], ezta halakoentzat damurik [...] baizen. Ax 280 (V 187). Nola nahi den dela, begiratu
behar da ihardukitzetik. Ib. 332 (V 220). Baña, nola nai dan dala, etxealdeari bear bezela begiratu nai bazaio
alegiñean jardun bearra dago. TAg Uzt 78.
- NOLANAHI DEN ERE. De todos modos. "Nola nai den ere zernahi izanik egin behar da (S)" Gte Erd 193.
- NOLANAHI ERE. De todos modos, en cualquier caso. "(He), quoiqu'il en soit" H (s.v. nahi). � Berak nola
nai ere ikusi lezakee goiko zeru orien urdintasun zoragarria. Arr GB 19. Nolanai ere, lenengotik ez zitzaion
orrela deituko. Zab Gabon 91. Nola naire bi illabete igaro orduko an nunbait. Moc Damu 9. Nola nai ere
Burgos aldean eztu euskerarik billatuko. Ag G 47. Nolanai ere, Yainkoarekin egongo gatxin. Or QA 97. Badago
baserri batetik bestera nolanai ere ogei minutuko bidea. Etxde JJ 9. Nola nai be, ire sentimentueri olako
biozkadia emoteko on-ona izan biar. SM Zirik 17. Eztakite zer, baiña nolanai ere materiazko zerbait beintzat.
Vill Jaink 59. Argi eta garbi dago nolanahi ere ez ginela Aita Villasante eta ni iritzi batekoak. MIH 207. v. tbn.
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1055