26.12.2012 Views

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan<br />

heriotzean kausitu. Ch I 23, 4. Bizitza nolakoa, eriotza alakoa. Cb Eg III 214. Nolakua bizitzia, alakua eriotzia.<br />

CrIc 31. Nolakoa daraman kandela, alakoa izango da argi artua. Mg CC 230. Nolako arbolia halako fruitia.<br />

Arch Fab 219. Nolako baita ama, alaba halako. Hb Esk 177. Nolako izari, halako sari. Arb Igand 125.<br />

Gurasoak nolakoak, umeak alakoak. A Ardi 53. Gogua nulako, Uskalduna halako. Egunaria 9-8-1961 (ap.<br />

DRA). Buru-muiñak nolakoak, gogamena alakoa. Vill Jaink 68. Nolako gurasoak, alako umiak (AN-araq). Inza<br />

NaEsZarr 73. Gizona beti gizon delarik, aldiak nolako, gizakiak halako ageri baitira. MIH 235. v. tbn. Mat 248.<br />

Harb 179. Hm 198. SP Phil 315. Tt Onsa 12. Zub 94. NEtx LBB 119. � Nolako burua duzun, alaxeko txapela<br />

arkituko duzu zure ezkontzan (AN-ulz). Inza NaEsZarr 1264. � Nolako baita nihor bera baitan, hala iujeatzen<br />

du kanpotik. SP Imit II 4, 2. Nolakoak diran deretxak ala izango dira lizunkeriak. AA III 606.<br />

- NOLAKO... ARABERAKO.... Así como..., así.... � Nolakoa izanen baita zure bizia [...], araberakoa<br />

aurkituko duzu Jainkoa. Lap 22 (V 13).<br />

- NOLAKOARI HALAKO. "Tal para cual" Lar.<br />

- NOLAKO EDO HALAKO. De condición dudosa. v. NOLA-HALAKO. � Sendalari, nolako edo alako,<br />

Madrilen egin ninduten. A Ardi 92. Beti ez da gai ona aukeratzea ere segurua izaten [...] eta nolako edo alako<br />

gai asko bear gure moduko batek. Uzt Sas 23.<br />

- NOLAKO ERE DATEKEEN. Sea cual sea. � Zure erabakia nolako ere datekean, pentsatzen dut ene postura<br />

enthelegaturen duzula. Mde Pr 63.<br />

- NOLAKO NAHI. Cualquier. v. NOLANAHIKO, s.v. nolanahi. � Tximinoak uste zuten nolako nahi erranak<br />

kastigatzen dituela gaixtoak. Arch Fab 99. Nolako nahi lanetan izan zedin. Ip Hil 52.<br />

- NOLAKO(A) NAHI (BAITA) IZAN. (Usado en 3. a pers.). Cualquiera que sea (sean, etc.). "Nahi reste<br />

indéclinable, et nolako ne sert qu'aux passifs indéfini et défini, nolako-nahi, nolakoa-nahi, nolakoak-nahi" Dv.<br />

"Nolakoanai (G, AN, BN), de cualquier calidad" A. � Nor nahi den, eta nolakoa nahi den zarela. Ax 397 (V<br />

259). Nulako nahi beita izan dadin zure kanpotiko lana, behar düzü arranküra handi bat ükhen. Mst III 38, 1.<br />

Ogenik eztianez edo dianaz, nolako nahi den. Egiat 223. Nulakonahi izan dadin zure elhesta, bethi laketgarri<br />

beitate. Ip Dial 108 (Dv nolanahikoa, It dana dala, Ur dana dalakua).<br />

- NOLAKORIK. v. supra NOLAKO (b, c).<br />

- NOLAKOTZAT. Por lo cual, por tal (pasar, ser tenido, etc.). � Baderitzazu naizala ni gizon zuzen, on ta<br />

prestua (nolakotzat egon zirian lengo egunetan ta erri oietan nere aita ta osaba). Mg VersBasc 17 (PAb 211<br />

zelangotzat).<br />

- NOLAKOXE (L, BN, R; Dv; nulakoxe S). Ref.: A; Lrq (nulakoxe). Cómo, de qué tipo (poco más o menos).<br />

"Nolakoxea da?" A. � Orai badakizue nolakoxeak diren Akhantisak. Prop 1883, 35. Nolakoxea ote-da, gero,<br />

zerua goi-alderditik. Ldi BB 20. Orduko soziolojia nolakoxea zen antzemateko. MIH 382.<br />

- NOLA NAHI ETA HALA. "Ainsi désiré, ainsi arrivé [...]. Nola-nahi eta hala gerthatu da, [...] la chose est<br />

arrivé comme on le désirait" Dv. Cf. nolanahi.<br />

- NOLA NAHIKO ETA HALAKO. "Nola nahikoa eta halakoa ekharri du, tel qu'on le désirait et tel il l'a<br />

apporté" Dv. Cf. NOLANAHIKO, s.v. nolanahi.<br />

- NOLAXE (BN-baig, R; nulaxe S). "Cómo" A. "De quelle façon précise?" Lrq. � Nulaxe zira? AstLas 24.<br />

- NOLAXEKO (BN-baig ap. A). Cómo, de qué tipo (poco más o menos).<br />

- NOLAXETAKO. De qué tipo. � Huna nolaxetako akordua sina-arazi zioten. Prop 1897, 205.<br />

- NOLAZKO. Cualquier, del tipo que sea. Cf. nolazko. � Frera eta Serora, edo nolazko eskola-emaile<br />

giristinoak nahi baditutzue, "appelez-les, payez-les". HU Zez 114.<br />

- ZER NOLAKO. v. zer.<br />

nola-hala. � Característica. � Itz onek ez baitu eiterik, ez nola-alarik, oriek mugatzen baitute zerbaiten zerizana.<br />

Or QA 183.<br />

nolabait (V-gip, G, AN, L, BN, R; Lar, vEys, Añ, H, Zam Voc (G)), nolabit (Lar, H), nolapait (Dv (AN-mer)),<br />

nolapeit. Ref.: A; Iz Als (aita), R 396; Etxba Eib; Elexp Berg. � Tr. Bien documentado en textos guipuzcanos y<br />

alto-navarros desde mediados del s. XVIII. Al Norte sólo se documenta en St. Pierre (nolapeit), en Xalbador y en<br />

un artículo de Herria (nulepait), y entre los vizcaínos en Añibarro, J.J. Moguel y Gandiaga (Elorri 170). En<br />

DFrec hay 17 ejs. de nolabait. �1. "(De algún) modo", "(de alguna) manera", "(de alguna) suerte" Lar y Añ.<br />

"Eta guáiré esaten duei semiek éz lanik eiteko, baia nolabait óitu in naun laníen fuerte" Iz Als 49. v. nolazpait,<br />

NOLA EDO HALA. � Euskararen berri beste izkeretatik nolabait atera bear degu. Cb EBO 5. Au obeto edo<br />

nolabait zuk aditzeko. Cb Eg II 31. Nola bait [anima] Jangoikotzen duela. Mg CC 218. Ezta biziorik nolabait<br />

justiziaren kontra eztanik. Gco II 85. Ilten dabelako nolabait arimea. Añ MisE 148. Beargindúke emén bentzáit /<br />

bere etxéan honratú, / zeru-gisa nolapáit / onétsi ta adoratú. LE Kop 143. Jangoikuagaz baketu ta bere<br />

justizijari nolabait erantzute arren. JJMg BasEsc 60. Bakarrik irauten dute nolapait matsdi banaka batzuk. Izt C<br />

147. Baña oraingoan artu zuten nolabait galtzeko asmoa. Lard 436. Arrastaka arbola baten ondora nolabait<br />

joan. Urruz Urz 16. Zoazkit ainbat lasterren Jose gurea nolabait artetu dedin. Ag G 284. Goiz-goizetik orori<br />

alaitasuna nolabait goibeldu zigun itzala. A Ardi 132. Behar nuela nolapeit deliberatu. StPierre 16. Nolabait<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten 1052<br />

mende.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!