Maka-Oalketan - Euskaltzaindia

Orotariko Euskal Hiztegia 12. lib.: maka-oalketan
baitarik, bere baia! Ardoy SFran 110.
b) (Con valor concesivo). � Askok behar bada saindutzat eta beren adiskidetzat zinerozkaten, noiz eta ere zu
Jainkoaren etsai bat eta gizonen aldera traidore bat baizik ez baitzinen. Dv LEd 271 (Cb Eg II 153 zu
Jainkoaren etsai ta gizonen kontra traidore bat ziñala).
- NOIZ ETA NOLA. "Noiz ta zelan dan, según dónde y cómo sea (V). [...] Noiz ta nola, según como sea (G-to)"
A EY III 335.
- NOIZETIK. "(L, BN, S), depuis quand?" Lh. v. noiztik, NOIZIK.
- NOIZETIK BEHIN (H). De vez en cuando. v. NOIZIK BEHIN. � Noizetik behin / beha zagozkigu. Mde Po
71.
- NOIZETIK ETA NOIZERA. De vez en cuando. v. NOIZEAN BEHIN. � Bere etxera, ordainez, noizetik eta
noizera ekarraraz zezakela Jaun Erretor gaizoa. Barb Sup 2.
- NOIZETIK NOIZ (BN ap. A; VocBN). "De vez en cuando" A. v. NOIZTARIK NOIZ. � Iñazio gorthean
gelditu zen, noizetik eta noiz gerlarat bazohan osebaren lagun. Laph 3.
- NOIZETIK NOIZERA(T) (L ap. A; SP, Dv). "De temps en temps" SP. "De vez en cuando" A. � Noizetik
noizera behatuko duzu Iainkoa gana. SP Phil 245. Noizetik noizerat limikatzen zituzten haren zauriak. Lg II 188.
Noizetik noizerat zenbait haiztur ere artean egiten zituelarik. Elzb PAd 56. Gorriaraz zazu maiz higituz eta
emanez noizetik noizera ur bero guti bat ez dadin loth kasolan. ECocin 29. Horra zertako Jaikoak berritzen
zioten noizetik-noizera Patriarkhei lehenago Adami egin zion agintz hura bera. Jnn SBi 2. Gazterik paristartua,
noizetik noizera heldu zen Eskual Herrirat. HU Aurp 172. Bietan emanak baitzauzkigun koblak, emeki, luzatuz,
noizetik noizera izpi bat ikharatuz boza. JE Bur 78. Nuiztarik nuizta südür phünttatik ohiltzen zin, eskü gibelaz...
azaia. P. Xibero GAlm 1952, 49. Noizetik noizera gizonari so egiten zion. Mde HaurB 56. Bere bizigiroaren
aldatzearekin eta noizetik-noizera sakramentutara urbiltzearekin, bere animaren pakea ta osasuna iritxi zun.
Etxde JJ 212. v. tbn. Dh 52. Hb Esk 132 (n. noizerat). Atheka 46 (n. noizerat). Prop 1876-77, 121. Arb Igand 32.
Barb Sup 52.
- NOIZEZ GERO (noizezgeoz BN-ad; SP, Ht VocGr, VocBN, Dv (geroz), H), NOIZ EZKERO (V-gip, G, AN-
5vill, L-ain; Lar, Añ, H (V, G); noiz ezkeroz Volt 6, Lar), NOS EZKERO (Añ � A (nozezkero)), NOIZAZ
GEROZ (B, S, R-uzt), NUIZEZ GEROZ (S). Ref.: A (noizaz geroz, noiz-ezkero); Lh (noizaz geroz); Lrq (nuizezgeroz);
EI 152; Iz ArOñ. "Depuis quand?" SP. "¿(De quando) acá?" Lar y Añ. "Noizez geroz? Atzoz geroz" Arch
(ap. DRA). "Desde cuándo" A. "Noizezkero, eztakit noizezkero, no sé desde cuándo" Iz ArOñ. � Noizez gero ez
garen kofesatu. CatLav 293 (V 146). Noizaz geroz da Jesü-Kristo Jinko? CatLan 36. Noiz ezkero zu onen goiz
emen zure ardiak utzirik? It Fab 138. Orrela noiz ezkero dago? Lard 407. Noiz ezkero zaitugu zu mediku? Urruz
Uz 53. Erran behar da nuizez geroz ezkiren kofesatü. CatS 13. Jakintsunek ez omen dakite noizez geroz
enplegatzen den salboina. GAlm 1937, 79 (ap. DRA). Noiz ezkero ito dezake inor burni edo tupiki zorrotzak?
MEIG II 69. v. tbn. Noiz ezkero: ABar Goi 57. Ir YKBiz 247. Lab SuEm 202. Noizaz geroz: Prop 1903, 164 (ap.
DRA). � "Noizez gerozko" Dv (como sin. de noizdanikako).
- NOIZEZ GEROZTIK (Urt, Lar, H; noizezkerozti AN-5vill ap. EI 152). En EI hay tbn. noizgeroztik (BN-lab) y
nuizgerotik (BN-bard). "Noizezgeroztik hill da?" Urt Gram 522. "¿(Desde) quando? noizez geroztik?" Lar. �
Orhoit zaite noizez geroztik hasten zaren bekhatu egiten. SP Phil 43 (He 44 zenbat denbora duen).
- NOIZEZ GEROZTI(KA)KO (Dv (s.v. noizdanikako), H). "Noizez geroztikakoa, gerozkoa, noizezkerozkoa, de
quelle époque, de quand datant?" H. � Noiz ezkeroztikoa duzu pinturarako joera? MEIG I 65.
- NOIZEZKO. Duvoisin lo da como sin. de noizdanikako.
- NOIZIK (S; noisik V-ger-m; noixik V-ger-oroz; nozik V-arr; nosik V-ger-ple-arrig-oroz; noxik V-oroz). Ref.:
Lh; EI 152. a) "Noizik depuis quand" Lh. v. noiztik. � Noizik maite zaitudan / orain nik eztakit. Azc PB 99. b)
De vez en cuando. v. NOIZIK BEHIN. � Ez ditezen mamitu odolki baiño lên, / noizik mordoka batzuk ditu
ateratzen. "De vez en cuando". Or Eus 136.
- NOIZIK BAKOITZA. De vez en cuando. v. NOIZIK BAKOITZEAN. � Noizik bakoitza begiratuaz / bere
soñeko gonari. Auspoa 135, 130.
- NOIZIK BAKOITZEAN. De vez en cuando. v. NOIZEAN BEHIN. � Naiz tratu txarrak artu / noizik
bakoitzian, / dirubak konsolatu / arraia saltzian. Arrantz 26. Lau asto eme aurrian, / ta ar bat atzian, / artoburubak
janez / noizik bakoitzian. Ud 123. Onela ibiltzen naiz / noizik bakoitzian. Auspoa 92, 93. Oraiñ bezela
etziran / ibiltzen baltsian, / musu batzuk emanaz / noizik bakoitzian. Auspoa 93, 127. Loxintxaturik alkar / noizik
bakoitzian. Auspoa 111, 38. v. tbn. Auspoa 79-80-81, 221. Auspoa 95-96, 195.
- NOIZIK BEHIN (V-gip; SP, Ht VocGr, Lecl, A (que cita a Ax); nozik behin H; nosik bein Añ (V), Izt 34r).
Ref.: Etxba Eib; Gketx Loiola (kontuak artu). "(Alguna) vez" Añ. "De vez en cuando" A. "Noizik beiñ agertzen
da lagun-artera" Etxba Eib. � Tr. Documentado en todos los dialectos. � Atheratzen du noizik behin kanporat,
airatzera eta iguzkiztatzera. Ax 37 (V 22). Noizik behin iokotan eta dansetan sartzen zen. SP Phil 376 (He 379
zenbeit aldiz). Noizik behin kofesa zite intenzione hontan. Tt Onsa 173. Zeinbat dira intenzino deungiagaz egin
dozuzan biraoak? Jauna nosikpein, banakatan. Zuzaeta 44. Barrirotuteko nosik bein. Añ LoraS 95. Hun da
nuizik behin zahi bustiaren emaitia. Ip Dial 99 (It noizik bein). Gertatu zan gau hura guztiz epel biguña, noizik
beñ euri beraa eta urrena aize epela egiñaz. Ud 58. Ez da txarra noizik beiñ astiñ-aldi bat gorputzari ematia
Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten
mende.
1034