Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DONOSTIKO BONBARDEOA<br />
1875 urteko udaran, Gipuzkoa guzia,<br />
kosta aldeko erriak izan ezik, karlisten<br />
mende zegoan.<br />
Orduan, Donostia artu nairik, kañoiak<br />
Arratzain mendian jarri, Bordatxo<br />
<strong>eta</strong> Benta-zikin esaten zaion ortan,<br />
<strong>eta</strong> tiraka asi ziran. Arratzain mendi<br />
ori Usurbil <strong>eta</strong> Igeldo bitartean dago,<br />
Donostia andik oso bistan <strong>eta</strong> mendean<br />
artzen dala. Gaurko autopista pasatzen<br />
da, oso gutxi gora-beera, karlistak<br />
beren kañoiak jarri zituzten tokitik.<br />
Diario de San Sebastián ortan,<br />
bonbardeo orren berri ia egunero ematen<br />
da.<br />
Iraillaren 28-an ekin zioten. Gaueko<br />
bederatzi ta erdi<strong>eta</strong>n tiratzen asi <strong>eta</strong><br />
goizeko irur<strong>eta</strong>n bukatu. Berreun bat<br />
granada bota omen zituzten. lru edo<br />
lau kañoi omen ziran. Bitartean,<br />
Donostiko eliz-torr<strong>eta</strong>n su-kanpaia jotzen<br />
zuten.<br />
Biaramonean, granada batek kartzelan<br />
erori <strong>eta</strong> bi emakume zauritu zituan.<br />
Beste bat, Santa Teresako mojen<br />
baratzan erori zan.<br />
74<br />
Ondoko egun<strong>eta</strong>n ixillaldi bat izan<br />
zan. Arratzain mendian iñor gutxi<br />
ikusten zan. Arratzain-goitin <strong>eta</strong><br />
Benta-zikiñen, kañoi-lekuak konpontzen<br />
<strong>eta</strong> antolatzen ari ziranak beste<br />
iñor etzan ageri. Baiña urriaren 9-an<br />
berriz ekin zioten.<br />
Donostiko gazteluan <strong>eta</strong> Santa<br />
Mariko torrean beti izaten omen zan<br />
batenbat katalejoz begira; <strong>eta</strong>, kañoiaren<br />
kea-edo ikustean, kanpaiari eragiten<br />
zion, kalean zebillen jendea etxe<br />
-barren<strong>eta</strong>n leenbaileen izkutatu zedin.<br />
Ala, gazteluko <strong>eta</strong> Santa Mariko<br />
kanpaiak asten ziran leenengo; <strong>eta</strong>,<br />
aiek entzundakoan, erriko beste guziak<br />
segi atzetik. Kanpai-otsa entzun <strong>eta</strong><br />
granada erori bitartean, bulebarra alde<br />
batetik bestera korrika pasatzeko ainbat<br />
denbora izaten omen zan.<br />
Bein batez, granada bat sukalde batean<br />
sartu zan, iru soldadu bertan beren<br />
arrantxua maniatzen ari zirala; baiña<br />
iñork etzuan ezeren okerrik izan.<br />
Beste batez, kalean zijoan gizon<br />
bati granadak jo <strong>eta</strong> buma kendu zion,<br />
<strong>eta</strong> buma bueltaka lurrera.