Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
unos versos de una canción que prohablemente<br />
tiene una letra anterior alusiva a la guerra<br />
civil y otra que le puso <strong>Bilintx</strong>, siguiendo un<br />
poco el patrón de la letra vieja.<br />
La canción vieja de San Sebastián que el<br />
tío recordaba, era ésta:<br />
Im dama gaztiak<br />
daude penatuak,<br />
agertu diralako<br />
beren pekatuak;<br />
aurretik egiñikan<br />
or beren tratuak,<br />
oiera juan zaizkate<br />
gizon armatuak ..<br />
y la conocida y muy repetida de la éP9ca<br />
de nuestros abuelos es la dedicada a Atahaxi<br />
lrisarri, que parece que es de <strong>Bilintx</strong>:<br />
Atanaxi Irisarri<br />
berez etorkiña,<br />
<strong>bizitza</strong>z etorriya<br />
Donostiko aldera.<br />
Dama orrek omen ditu<br />
beatzi nobiyo,<br />
apenas joan danari<br />
baietz esan diyo.<br />
Bi nobiyo izan ta<br />
biyari agindu.<br />
Bakarra zertako du'?<br />
Ederki egin duo<br />
La letra tiene esta malicia popular que tienen<br />
muchas de las canciones humorísticas de<br />
<strong>Bilintx</strong>, que además de ser un po<strong>eta</strong> lírico extraordinario,<br />
fue también un po<strong>eta</strong> humorista."<br />
Irakurlea oartuko zanez, bigarren<br />
zati au ez da bertso bakarra; iru edo<br />
lau bertso-puska alkarri erantsita baizik.<br />
Julio Caro Baroja jaunak bere etxean<br />
entzunak omen ditu oiek danak: bai<br />
Galdutako hertso-sail/ak<br />
67<br />
<strong>bertsoak</strong> <strong>eta</strong> bai <strong>Bilintx</strong>enak dirala ere.<br />
Beraren amona donostiarra zan <strong>eta</strong><br />
<strong>Bilintx</strong>en kidekoa; pixka bat gaztexeagoa.<br />
Orregatik, Caro Barojaren esanak<br />
ontzat ar ditezkenak dirala uste degu.<br />
Pio Barojak bertso ori bera ere badakar<br />
bere nobela batean: Los impostores<br />
joviales - El tesoro del holandés,<br />
O. C. Tomo V/I, 1090rrialdean.<br />
Penagarria auxe da, ordea: sail oien<br />
bertso-papera guk iñun ere arkitu ez<br />
izana, bertso oiek paper<strong>eta</strong>n zabalduko<br />
ziran <strong>eta</strong>.<br />
* * *<br />
<strong>Bilintx</strong>ena dala bein edo bitan esan<br />
dan sail bat aitatu nai genduke orain;<br />
baiña orrela izango dan batere segurantzirik<br />
ez duana, gure iritzirako<br />
beintzat.<br />
Sail orrek onela du izenburua bertso-paper<strong>eta</strong>n:<br />
Bertso herriak zapatero<br />
hatí jarriak. Bein baiño geiagotan argitaratua<br />
izan da. Baiña paper oi<strong>eta</strong>n<br />
ez da egillearen izenik ematen.<br />
<strong>Bilintx</strong>ek jarria zala leenengoz esan<br />
zuana, oker ez bagaude beintzat,<br />
Errenteriko Makazaga moldiztegia<br />
izan zan. Bere Bertsolariya aldizkarian,<br />
1 932-1Il-6-an, onako izenburu au<br />
ezarri zion: Anton lxkiñentzat <strong>Bilintx</strong>'ek<br />
jarriyak. Eta bere <strong>Bilintx</strong>'en hertsuak<br />
liburuan ere argitaratu zuan,<br />
izenburu onekin: Anton lskiñari.<br />
Baiña ez du esaten ori, <strong>Bilintx</strong>enak<br />
dirala alegia, nundik ikasi duan.<br />
Orregatik, batere segurantzirik ez du<br />
orrek, <strong>eta</strong> ez derizkiogu bertso oiek liburu<br />
ontan sartu bear diranik.
Change language