Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
Bilintx, bertsoak eta bizitza - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Guk ezagutzen degun <strong>Bilintx</strong>en<br />
bertso-saillik zaarrena Galop Infernal<br />
izenekoa da. Iñauteri batzu<strong>eta</strong>n jarritako<br />
<strong>bertsoak</strong> dira. Paperak moldiztegi<br />
-izena badu <strong>eta</strong> alboan oneIa dio:<br />
1852. Ogei urte zituan orduan <strong>Bilintx</strong>ek.<br />
Ondo gazterik asi zan, beraz,<br />
bertsogintzan.<br />
Urrengoa, noizkoak diran dakigun<strong>eta</strong>n,<br />
Kontzezirentzat deritzaiona<br />
izango da. Ontan ere, paperaren moldiztegi-izenaren<br />
alboan, urtea irakurtzen<br />
da: 1857. <strong>Bilintx</strong>ek ogei ta bost<br />
urte zituan orduan.<br />
Zaldi zuriyarena 1859-koa izango<br />
degu.<br />
1862-garrena, oso urte ugaria izan<br />
zuan <strong>Bilintx</strong>ek. Ordukoak dira Pozez<br />
ta hildurrak, Juramentuha, Loriak,<br />
Potajiarena, Maita nazazu arren <strong>eta</strong><br />
Beti zutzaz pentsatzen. Bat ez beste<br />
danak, amodiozkoak.<br />
Beste sail batzuk ez dakigu noiz jarriak<br />
diran; baiña urte gutxiten aldea<br />
izango dute alkarrekin, guk uste beintzat.<br />
Olakoak izango dira Ja-jai,<br />
Zenhait damaren esker txarra, Izazu<br />
BERTSO-SAILLAK<br />
61<br />
nitzaz kupira, Gazt<strong>eta</strong>n jarriyak dama<br />
hati, Biyotz erituha <strong>eta</strong> Kanpuan da.<br />
Orain arteko amodio-bertso<strong>eta</strong>n,<br />
<strong>Bilintx</strong>ekbere izenean itzegiten du bere<br />
sentimentuak agertuz. Bereak balitu<br />
bezela adierazten ditu beintzat; <strong>eta</strong>,<br />
guk esan bear bagendu, a1axe izango<br />
ditu: bere-bereak.<br />
Amodiozkoak, beste iru bertso-sail<br />
ere baditu. Baiña iru au<strong>eta</strong>n beste baten<br />
izenean itzegiten du; beste baten<br />
gertaera da. Olakoak dira: Neskatxa<br />
hatí mutil batek jarriak, Dama ta ga<br />
¡aia <strong>eta</strong> Juana Bixenta Olahe.<br />
1ru aut<strong>eta</strong>tik azkena, 1875 urtekoa<br />
da. Beste biak ez dakigu noizkoak,<br />
baiña bearbada <strong>Bilintx</strong> ezkondu <strong>eta</strong><br />
gerokoak. Bere kuttuna billatu zuanean,<br />
biotza ere paketu; <strong>eta</strong> orduan besteren<br />
kezkak agertzen asi.<br />
Domingo Kanpaña-rena, berriz,<br />
noiznai kantatua izan diteke. Alperrikakoa<br />
litzake, guk uste, bertso orri urterik<br />
billatzen astea. Eta berdin esan<br />
diteke beste auengatik ere: Aspaldíyan<br />
Joxepa, Bertsolariyen gudua <strong>eta</strong> Orentzaro.
Change language