Obras Espírituales que encaminan a una alma, a la mas perfecta Unión con Dios, Segunda Parte

11.09.2017 Views

*o6 fuffa v'm deficere a fe WA videmr, dtm , & fapgrm \m taduk, & iolorem : & quomodo ferrm igneum , & itudens igne fimilli" mmfit , pljhnA pofrUque forma exurntri- & qumodo SoHis luce ferfufus aer in eandem iransfortnMUr luwiriu cUrkatem , adeoutmn tam illmírMtus , quam lumen ipfum ejfe v*- deatur, fie omnm in Sanctis humamm Ajfeftiemn qutim mtfMi modo rncejfeerit A fetnettpft 'U0$tm% t ¿tque in Dei fenitus tranfundi Vo~ luntatetn. lAtioqum quomodo emm in mnihus, *m, fi in hmine de homine quidqum fiipmñú De U roavieva (dice San Bernardo) que una gota de agua echada en cantidad de vino , al punto no fe conoce , y parece que deja de fer , veftiendofe del color , y del fabor del vino , donde íe echo : y como un hierro abrafado perdio lo obícuro , y duro quedando hecho un fuego miímo : y como el ayre embeftido , y bañado del Sol parece la miíma luz, afsi el alma por una divina aniquilación , y defacimicnto de si como gótica de agua , fe pafsó al inmenfo mar, y abifmo de amor , participando fus propiedades , de manera , que ella pierda la íuyas , y Dios fea todas^ las cofas en ella. Lo qual no fe veriív» ca ( dice efte Santo ) fi del hombre quedaíle algo en el hombre. Con eíto viene bonifsimamente la divifsion que traben San Buenaventura, Opufc. de Septem itincribus aeternitatis, diftincion tercera , el Autor del libro de Spiritu , & Anima , tom. 5. apud Aguft. y Ricardo de Sanólo Vidore in Prologo ad lib. de Trinit, y mas particularmente lib. 5. de Contemplacione, cap. 12. circa finem. Los quales hacen tres grados de efpiritu. £1 primero es, Spiritus in Spiritu. El fegundo, Spiritusfupra Sp'mum. El tercero Spiritus fine Spiritu. El primer grado declara San Buenaventura, diciendo: Spiritus in Spiritu tune ejfe ¿ffer'mr, qumdo exteñomm om~ nmn úlivifitur , cr illa folum intelligit, qua in Spiritu , & área Spirittm actitantuu'Y Riczxáo3spmtum tfi in Spiritu efi fmetipfum intrdre , & imra ftmetipfum totum colíigere; & míim hi carm gerun- eaqtuíirca carmm , tur , pemus ignorare, Efpiritu en efpiritu , es el alma dentro de si olvidada de todo exterior , y corpóreo , y teniéndolo todo por ageno , y impropie ^ «orno dijo San Ambrofio : de dteno loquthmr t,^ cumwqun: Non timebo quid faáat mmcMo* Como de cofa agena, y impropia, hal blava de nueftra carne el Santo R,ey David , y afsi dijo : No temeré lo qUe contra mi hiciere efte enemigo, quc e^ mi carne , diftinguiendo la carne no fo, lo de fu efpiritu, lino de si. En el fegundo grado eftá el efpirim fobre el efpiritu: efto es, el que eftava fuefa de fu carnea pero en si, y^ c^ fuera de si fobre si: Quia modo mirofit dijo Hugo de Sanólo Vidoi, fuper caput. 7. Angélicas Hierarchis ut per di • leñioriis ignbm in illum fujiolatur > qui efi juper fe , & per v'm amuris expelUtur , ut exeat a fe, nec fe cognet , dum Deum km amat; porque por maravillofa manera el fuego del amor le levantó á aquel Señor, que es fobre él , y eífe mifmo impulfo de amor le hizofalirde si, para que , ni pienfe , ni fe acuerde de sit lino de folo Dios á quien ama. El tercero es, Spiritus fineSpiritu, quati-^ do no folo fale de si fobre si, fino eífc mifmo que falia , ya deja de fer. If humano in d'mmm , dice Ricardo, yidetui defeere , ita ut ipfe iam non ipfe. Deja de fer , paífandofe por divina transformación al ser de Dios. De manera ; que en eña Frafis transformativa , y amo-? rofa , él ya no es él, ííno Pios, . • . . . V. ESta perfección coge toda el almj en^ teramente , fu fuftancia , y eífencia, ya por la gracia habitual en grado levantadifsimo que alli fe fugeta , ya por la inmediata afsiñencia de toda la San* tifsima Trinidad , y inviíiblc Mifsion de Efpiritu Santo , para que fea efpiritu del Alma también en el fentido dicho : gp en la voluntad , por la caridad encendidifsima , transformación amorofa , f afediva aniquilación ya declarada. T i ­ bien el entendimiento por levantadifsima contemplación, y fobrenatural conocimiento, de fmcerifsima Fe, del quai brevemente diremos algo, y de la peí"" ícecion de la memoria también. Tomo ahora para fu declaración Ja9 palabras de San Dionifio de Ccelefti Hiedonde rarchia , capit. 7. Cum vero , dice afsi : Comupifeentum ipfmi atnoreW y'mum ifitfllimf tfiffft tjhtx raf'mw1' ^ m

tílleclum iwrn.ítcr'htlitatts míex'thtle , & non isdigcns defuknum , fitperejfeníialher cap , cr m^jiid'-s (mmf ktmás, & \eluti poterulm exiipit titfiifjiáenúa , &á Loqueen lo material llamáis concupifcencia, llamad en ]o efpiritual perfeíto amor divino,y un de leo lleno, no corto, neccfsiíado, ó mendigo , que diga de parte del entendimiento un conocimiento de fobre razón, y de fobre entendimiento, y efto aun tenga otro fobrenombre , que declare fu futileza , alteza, pureza , y inmaterialidad , y afsi fe llame la íbbrerazon lo fobreentendido de la inmaterialidad. Y aun no me contento con eífo. Sea cííe conocimiento tal, que fe pueda llamar contemplación fobrecífencialmente cafta , y impafsible. En decir conocimiento fobre entendido , y de fobrerazon, pide que fea de cofas fobrenaturales , y divinas,que tranfeienden toda la fuerza de nueftro entender , y que liendo de fuyo ilimitadas ellas, y incomprehenfibles, las entendamos ( de la manera que fuere pofsible ) fin limite , modo , figura , proporción , ó femejanza , rindiendo , y dando por vencida qualquiera particular noticia , como cofa dcfproporcionada , y excedida , acogiéndole a un conocimiento como univeifal, y fobreentendidamente confufo, fin limite , ni modo , ó particularidad, que contraya, y limite lo infinito , y incomprehenfible : porque en efta fuerza de Vé pura, y contemplación perfeda , mas reconoce , que conoce. Eífo es darle por fobrenombre de inmaterialidad , que como materia fuena quien limita , fingulariza , y modifica: pedir inmaterialidad , es pedir que fe defeche qualquier cofa que limite , ó modifique , aííeraeje, o proporcione lo que es fobre todo limite , femejanza, o porporcion. Como fi nos digera el Santo : aunque entendáis , y conozcáis , reconoced que eífe objeto es in- CQmprehenííble.y excede , no fololo que vos podéis conocer , fino ia perfección de qualquier conocimiento Seráfico , y criado, y de todos quantos entendimientos fe puedan criar, y en efte reconocimiento falid en cierta manera de reglas de entender , y no traygais n « o^eto i vos fino palíaos a el/que 1 fí es Dios mayor que nueftro corazón, y de corde exeunt logitationes , • no es bien que lo mayor fe efireche, fino que lo menor fe enfanchc , y lo finito fe aífemeje , y infinite con el infinito , y inmenfo. Que quizá es algo de cito lo que dijo David : ingrediar in verkate tua. Entrareme en tu verdad , fin guardar las leyes de mi entender. Y aísi añade San Dionifio , que la contemplación ha de fer fobrecífencialmente calla , y impafsible. Es notable locución cafik fobreeffenáaimente , no juntando fu entendimiento con cofa que no fea eífencial : y afsi apartadole de formas , figuras , ó fe"- mejanzas, fin hacer unión con ella , ni detenerfe en cofa, o modo criado , fin reflexión , ó reparo en qualquier cofa criada , aunque fea la mifma en que viene embuelto el objeto increado , I quien tengo de mirar derechamente. Declaró efto divinamente Santo Thomas ».2. qiweft. 180. art. 6. donde preguntando, porque la perfección de la contemplación fe declara por movimiento circular , y el principio , y medio de ella , por reólo , y cbliquo, como lo dice San Dionifio cap. ^o. de divinis nominibus ? Refponde , que eftos tres movimientos difieren en que en el redlo procedh qms ab uno in aliud , paífa uno, y fe mueve de un lugar á otro. El circular es , feamdum quem aliquis mo~ vetur mifomker área ident centrum, muevefe cerca de un mifrao centro , o punto tan uniformemente el que circularmente fe mueve , que no parece que muda lugar , y las lineas de fu circunferencia van todas á una , y a uno. El movimiento obliquo es como compuefto de eftos dos, que tiene al^o de redo , y algo de circular. En las operaciones , pues , inteligibles , quando fe procede de una cofa Ik otra , fe llama movimiento reélo ; pero el que fuere uniformifsimo , y acerca de un indivifible centro , ó verdad fencilla, y con fencilla viña , también eífe en lo inteligible fe llama circular. §. VI. Ara efb circular , o perfecta Con^ templacion , es menefter ( dice ei mifm0

*o6<br />

fuffa v'm deficere a fe WA videmr, dtm , &<br />

fapgrm \m taduk, & iolorem : & quomodo<br />

ferrm igneum , & itudens igne fimilli"<br />

mmfit , pljhnA pofrU<strong>que</strong> forma exurntri-<br />

& qumodo SoHis luce ferfufus aer in eandem<br />

iransfortnMUr luwiriu cUrkatem , adeoutmn<br />

tam illmírMtus , quam lumen ipfum ejfe v*-<br />

deatur, fie omnm in Sanctis humamm Ajfeftiemn<br />

qutim mtfMi modo rncejfeerit A fetnettpft<br />

'U0$tm% t ¿t<strong>que</strong> in Dei fenitus tranfundi Vo~<br />

luntatetn. lAtioqum quomodo emm in mnihus,<br />

*m, fi in hmine de homine quidqum fiipmñú<br />

De U roavieva (dice San Bernardo)<br />

<strong>que</strong> <strong>una</strong> gota de agua echada en cantidad<br />

de vino , al punto no fe <strong>con</strong>oce , y<br />

parece <strong>que</strong> deja de fer , veftiendofe del<br />

color , y del fabor del vino , donde íe<br />

echo : y como un hierro abrafado perdio<br />

lo obícuro , y duro <strong>que</strong>dando hecho<br />

un fuego miímo : y como el ayre<br />

embeftido , y bañado del Sol parece<br />

<strong>la</strong> miíma luz, afsi el <strong>alma</strong> por <strong>una</strong> divina<br />

aniqui<strong>la</strong>ción , y defacimicnto de si<br />

como gótica de agua , fe pafsó al inmenfo<br />

mar, y abifmo de amor , participando<br />

fus propiedades , de manera , <strong>que</strong><br />

el<strong>la</strong> pierda <strong>la</strong> íuyas , y <strong>Dios</strong> fea todas^<br />

<strong>la</strong>s cofas en el<strong>la</strong>. Lo qual no fe veriív»<br />

ca ( dice efte Santo ) fi del hombre <strong>que</strong>daíle<br />

algo en el hombre.<br />

Con eíto viene bonifsimamente <strong>la</strong> divifsion<br />

<strong>que</strong> traben San Buenaventura,<br />

Opufc. de Septem itincribus aeternitatis,<br />

diftincion tercera , el Autor del libro<br />

de Spiritu , & Anima , tom. 5. apud<br />

Aguft. y Ricardo de Sanólo Vidore in<br />

Prologo ad lib. de Trinit, y <strong>mas</strong> particu<strong>la</strong>rmente<br />

lib. 5. de Contemp<strong>la</strong>cione,<br />

cap. 12. circa finem. Los quales hacen<br />

tres grados de efpiritu. £1 primero es,<br />

Spiritus in Spiritu. El fegundo, Spiritusfupra<br />

Sp'mum. El tercero Spiritus fine<br />

Spiritu. El primer grado dec<strong>la</strong>ra San<br />

Buenaventura, diciendo: Spiritus in Spiritu<br />

tune ejfe ¿ffer'mr, qumdo exteñomm om~<br />

nmn úlivifitur , cr il<strong>la</strong> folum intelligit, qua<br />

in Spiritu , & área Spirittm actitantuu'Y Riczxáo3spmtum<br />

tfi in Spiritu efi fmetipfum intrdre<br />

, & imra ftmetipfum totum colíigere; &<br />

míim hi carm gerun-<br />

eaqtuíirca carmm ,<br />

tur , pemus ignorare,<br />

Efpiritu en efpiritu , es el <strong>alma</strong> dentro<br />

de si olvidada de todo exterior , y<br />

corpóreo , y teniéndolo todo por ageno<br />

, y impropie ^ «orno dijo San Ambrofio<br />

: de dteno loquthmr t,^<br />

cumwqun: Non timebo quid faáat mmcMo*<br />

Como de cofa agena, y impropia, hal<br />

b<strong>la</strong>va de nueftra carne el Santo R,ey David<br />

, y afsi dijo : No temeré lo qUe<br />

<strong>con</strong>tra mi hiciere efte enemigo, quc e^<br />

mi carne , diftinguiendo <strong>la</strong> carne no fo,<br />

lo de fu efpiritu, lino de si.<br />

En el fegundo grado eftá el efpirim<br />

fobre el efpiritu: efto es, el <strong>que</strong> eftava<br />

fuefa de fu carnea pero en si, y^ c^<br />

fuera de si fobre si: Quia modo mirofit<br />

dijo Hugo de Sanólo Vidoi, fuper caput.<br />

7. Angélicas Hierarchis ut per di •<br />

leñioriis ignbm in illum fujio<strong>la</strong>tur > qui efi juper<br />

fe , & per v'm amuris expelUtur , ut<br />

exeat a fe, nec fe cognet , dum Deum<br />

km amat; por<strong>que</strong> por maravillofa manera<br />

el fuego del amor le levantó á a<strong>que</strong>l<br />

Señor, <strong>que</strong> es fobre él , y eífe mifmo<br />

impulfo de amor le hizofalirde si, para<br />

<strong>que</strong> , ni pienfe , ni fe acuerde de sit<br />

lino de folo <strong>Dios</strong> á quien ama.<br />

El tercero es, Spiritus fineSpiritu, quati-^<br />

do no folo fale de si fobre si, fino eífc<br />

mifmo <strong>que</strong> falia , ya deja de fer. If<br />

humano in d'mmm , dice Ricardo, yidetui<br />

defeere , ita ut ipfe iam non ipfe. Deja de<br />

fer , paífandofe por divina transformación<br />

al ser de <strong>Dios</strong>. De manera ; <strong>que</strong><br />

en eña Frafis transformativa , y amo-?<br />

rofa , él ya no es él, ííno Pios, .<br />

• . . .<br />

V.<br />

ESta perfección coge toda el almj en^<br />

teramente , fu fuftancia , y eífencia,<br />

ya por <strong>la</strong> gracia habitual en grado levantadifsimo<br />

<strong>que</strong> alli fe fugeta , ya por<br />

<strong>la</strong> inmediata afsiñencia de toda <strong>la</strong> San*<br />

tifsima Trinidad , y inviíiblc Mifsion de<br />

Efpiritu Santo , para <strong>que</strong> fea efpiritu del<br />

Alma también en el fentido dicho : gp<br />

en <strong>la</strong> voluntad , por <strong>la</strong> caridad encendidifsima<br />

, transformación amorofa , f<br />

afediva aniqui<strong>la</strong>ción ya dec<strong>la</strong>rada. T i ­<br />

bien el entendimiento por levantadifsima<br />

<strong>con</strong>temp<strong>la</strong>ción, y fobrenatural <strong>con</strong>ocimiento,<br />

de fmcerifsima Fe, del quai<br />

brevemente diremos algo, y de <strong>la</strong> peí""<br />

ícecion de <strong>la</strong> memoria también.<br />

Tomo ahora para fu dec<strong>la</strong>ración Ja9<br />

pa<strong>la</strong>bras de San Dionifio de Ccelefti Hiedonde<br />

rarchia , capit. 7. Cum vero ,<br />

dice afsi : Comupifeentum ipfmi atnoreW<br />

y'mum ifitfllimf tfiffft tjhtx raf'mw1' ^ m

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!