Patrones de mortalidad en España 2014
PatronesMortalidadEspana2014.1
PatronesMortalidadEspana2014.1
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sólo la tasa <strong>de</strong> <strong>mortalidad</strong> ajustada por<br />
edad por <strong>en</strong>fermedad <strong>de</strong> Alzheimer fue<br />
mayor <strong>en</strong> mujeres que <strong>en</strong> hombres (la<br />
razón <strong>de</strong> tasas fue 0,73), mi<strong>en</strong>tras que<br />
<strong>en</strong> la <strong>en</strong>fermedad hipert<strong>en</strong>siva, la tasa<br />
mostró una magnitud muy similar <strong>en</strong><br />
ambos sexos (la razón <strong>de</strong> tasas fue<br />
1,04). Las mayores difer<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> las<br />
tasas <strong>de</strong> <strong>mortalidad</strong> ajustadas por edad<br />
<strong>en</strong>tre hombres y mujeres <strong>en</strong> <strong>2014</strong> se<br />
observaron <strong>en</strong> las <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s<br />
crónicas <strong>de</strong> las vías respiratorias<br />
inferiores (cuya razón <strong>de</strong> tasas fue<br />
4,51), <strong>en</strong> la <strong>en</strong>fermedad crónica <strong>de</strong>l<br />
hígado y cirrosis hepática (cuya razón<br />
<strong>de</strong> tasas fue 3,57), <strong>en</strong> el suicidio (cuya<br />
razón <strong>de</strong> tasas fue 3,10), <strong>en</strong> los<br />
acci<strong>de</strong>ntes no int<strong>en</strong>cionales (cuya razón<br />
<strong>de</strong> tasas fue 2,44) y <strong>en</strong> el cáncer (cuya<br />
razón <strong>de</strong> tasas fue 2,06).<br />
Mortalidad y tabaco<br />
El número total <strong>de</strong> <strong>de</strong>funciones por<br />
todas las causas <strong>de</strong> muerte que han<br />
mostrado relación con el tabaquismo es<br />
un indicador utilizado por la OMS para<br />
monitorizar las muertes relacionadas<br />
con el consumo <strong>de</strong> tabaco (4). En el<br />
apéndice sobre fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> datos y<br />
notas explicativas aparec<strong>en</strong> las causas<br />
<strong>de</strong> muerte incluidas <strong>en</strong> este indicador.<br />
De acuerdo a este indicador, <strong>en</strong> <strong>2014</strong> se<br />
produjeron <strong>en</strong> <strong>España</strong> 102.443<br />
<strong>de</strong>funciones relacionadas con el<br />
tabaquismo y la tasa <strong>de</strong> <strong>mortalidad</strong><br />
ajustada por edad por estas causas <strong>de</strong><br />
muerte experim<strong>en</strong>tó una reducción <strong>de</strong>l<br />
36,0% hombres y <strong>de</strong>l 38,7% <strong>en</strong> mujeres<br />
<strong>en</strong>tre 2001 y <strong>2014</strong> (Tabla 7). Sin<br />
embargo, este indicador sobrestima la<br />
importancia <strong>de</strong> este factor <strong>de</strong> riesgo <strong>en</strong><br />
la <strong>mortalidad</strong> y dificulta la<br />
i<strong>de</strong>ntificación <strong>de</strong> la t<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia <strong>de</strong><br />
aquellas causas <strong>de</strong> muerte más<br />
fuertem<strong>en</strong>te relacionadas con el<br />
consumo <strong>de</strong> tabaco.<br />
Por esa razón, <strong>en</strong> el pres<strong>en</strong>te informe<br />
también se ha elaborado un indicador<br />
que sólo ti<strong>en</strong>e <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta las<br />
<strong>de</strong>funciones por cáncer <strong>de</strong> pulmón, ya<br />
que el 90% <strong>de</strong> esas <strong>de</strong>funciones se<br />
<strong>de</strong>b<strong>en</strong> al tabaquismo. Se trata <strong>de</strong> un<br />
indicador que subestima las muertes<br />
relacionadas con el tabaco, pero es más<br />
s<strong>en</strong>sible a la t<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia experim<strong>en</strong>tada<br />
por esas muertes. En efecto, pue<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>nominarse a las <strong>de</strong>funciones por esta<br />
causa <strong>de</strong> muerte como atribuibles al<br />
consumo <strong>de</strong> tabaco. Concretam<strong>en</strong>te,<br />
<strong>en</strong> <strong>2014</strong> se produjeron 21.270<br />
<strong>de</strong>funciones por cáncer <strong>de</strong> pulmón, lo<br />
que supone 419 <strong>de</strong>funciones más que<br />
<strong>en</strong> 2013 (Tabla 8).<br />
La evolución <strong>de</strong> las tasas <strong>de</strong> <strong>mortalidad</strong><br />
ajustadas por edad muestra una<br />
difer<strong>en</strong>te t<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia <strong>en</strong> hombres y<br />
mujeres. Entre 2001 y <strong>2014</strong>, la tasa<br />
<strong>mortalidad</strong> ajustadas por edad por esta<br />
causa <strong>de</strong> muerte atribuible al<br />
tabaquismo ha <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>dido 19,9% <strong>en</strong><br />
hombres, mi<strong>en</strong>tras que ha aum<strong>en</strong>tado<br />
71,0% <strong>en</strong> mujeres. Este increm<strong>en</strong>to <strong>en</strong><br />
la <strong>mortalidad</strong> por cáncer <strong>de</strong> pulmón<br />
que se vi<strong>en</strong>e observando <strong>en</strong> mujeres es<br />
un reflejo <strong>de</strong> su incorporación tardía al<br />
consumo <strong>de</strong> tabaco, mi<strong>en</strong>tras que <strong>en</strong><br />
hombres el <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>so <strong>en</strong> el consumo <strong>de</strong><br />
tabaco, observado <strong>de</strong>s<strong>de</strong> hace tiempo,<br />
se ha traducido <strong>en</strong> un <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>so <strong>en</strong> la<br />
<strong>mortalidad</strong> por cáncer <strong>de</strong> pulmón.<br />
Como consecu<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> esta difer<strong>en</strong>te<br />
t<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia, la tasa <strong>de</strong> <strong>mortalidad</strong><br />
ajustada por edad pasó <strong>de</strong> ser 10 veces<br />
más alta <strong>en</strong> hombres que <strong>en</strong> mujeres<br />
<strong>en</strong> 2001 a 4,7 veces más alta <strong>en</strong> <strong>2014</strong>.<br />
En cualquier caso, convi<strong>en</strong>e señalar que<br />
<strong>en</strong> <strong>2014</strong>, la tasa <strong>de</strong> <strong>mortalidad</strong> ajustada<br />
por edad por cáncer <strong>de</strong> pulmón <strong>en</strong><br />
mujeres se redujo 2,7% con respecto a<br />
16