Prólogos das obras incluídas - SLI

din que os que usamos a crásica dos nosos cancioneiros, códices e dipromas en zón facémolo
por nos diferenciar da língua oficial castelâ, respondémoslles que o que facemos e recuperar o
noso antergo idioma do Reino da Galiza, usándoo como en verdade é, e así falábase non
sómente pol-os nosos poetas senón incruso pol-os castellanos, andaluces y los de Extremadura,
que imitaban a los gallegos, de los cuales aprendieron el arte de trovar usando la
misma lengua, como dixo o Marqués de Santillana. E aquelas formas, aínda hoxe son empregadas
en Portugal, porque, como é ben sabido, o idioma galego foi o mesmo do novo Estado
portugués, como teño dito. E língua romance culta é a de Portugal, masque sexa diferente, e
desenrólase nela tamén unha cultura diferente; más, non inferior â castelâ; língua e cultura que
é a espresión e o esprito duns 86.000.000 de persoas. E en calquer dicionario portugués
pódense comprobare a eisitenza autual dos vocabros que cito nun dos parrafos devanceiros,
que á algúns lles non parecen cultos, porque se non asomellan â maneira castelâ na grafía nen
na pronunza.
Estudei o noso idioma galego dende a miña meniñeza e teño percorrido a nosa terra
toda pol-a beiramar, pol-o interior, pol-os vales e pol-as montañas, nas vilas, nas [XXII]
aldeas e nos portiños mariñeiros. Por eso coñezo costumes e contos, cantares, refráns, lendas,
romances; teño recollido e anotado moitísimas frases. Mas, tamén estudéi os libros, os cancioneiros,
os documentos, os códices, as crónicas...
Este meu dicionario cuia 4.ª edizón sai agora contén mais de 29.500 vocabros, e non
pasando o de Valladares (que era o mais compreto dos devanceiros ao meu) de 9.300, pódese