Prólogos das obras incluídas - SLI

en Portugal que perpetuóu a antiga fala galega como língua nazonal.
Na miña Gramática Gallega esprico miudamente cando e como deben se usar as duas
formas e cales son as esceizóns do seu emprego.
VERBAS ROMATADAS EN CIÓN OU ZÓN
Nos documentos e libros antigos escribidos en galego, cuios manuscritos consérvanse,
e algúns deles están pubricados, vense grafías como: entençon, oraçon, quitaçon vendiçon,
etc., que na Edade Meia pronunzábanse entensón, orasón, quitasón, vendisón, como aínda lixeiramente
[XX] variado úsase en Portugal: intenção, oração, quitação, vendição, que se pronunzan
cáseque igual, inda que con maor nasalidade, coma se levaran o n final que conserva o
galego.
Mas, pol-a parte central da Galiza, aparte o grande seitor da beiramar onde se mantén
aquela pronunza, dícese entención, oración, etc., e moitos escritores así o poñen adoutando
esta forma introducida pol-as escolas que fan o ensino en castelán. Noustante no dicionario
que encomezóu a pubricar a Real Academia Gallega, atopamos: Acrarazón, adulazón, alegazón,
animazón, benzón, canzón, carnazón, calificazón, etc., pol-o que eu así consineino no
composto e dado a luz por min.
Como esta forma é a equivalente da crásica terminazón on e mais da aínda usada en
Portugal ção (xa dixen devanceiramente que se pronunza igual: saon, sendo case mudo o a),