11.01.2016 Views

Desarrollo social inclusivo: una nueva generación de políticas para superar la pobreza y reducir la desigualdad en América Latina y el Caribe

América Latina y el Caribe logró en el último decenio notables avances en materia de desarrollo social. Sin embargo, aún hay un largo camino por recorrer. Persisten, como desafíos ineludibles, la definitiva superación de la pobreza y la sustancial reducción de la desigualdad que, además de ser un imperativo ético, constituyen una condición imprescindible para avanzar en el desarrollo sostenible, en sintonía con la Agenda 2030 para el Desarrollo Sostenible, recién aprobada por la Asamblea General de las Naciones Unidas. Pese al actual escenario económico mundial, más complejo e incierto que el de los años anteriores y que, al menos en el corto plazo, será menos favorable para la región, es fundamental asegurar los avances en materia de desarrollo social alcanzados en el último decenio y no postergar las asignaturas pendientes en ámbitos en que el progreso ha sido insuficiente.

América Latina y el Caribe logró en el último decenio notables avances en materia de desarrollo social. Sin embargo, aún hay un largo camino por recorrer. Persisten, como desafíos ineludibles, la definitiva superación de la pobreza y la sustancial reducción de la desigualdad que, además de ser un imperativo ético, constituyen una condición imprescindible para avanzar en el desarrollo sostenible, en sintonía con la Agenda 2030 para el Desarrollo Sostenible, recién aprobada por la Asamblea General de las Naciones Unidas. Pese al actual escenario económico mundial, más complejo e incierto que el de los años anteriores y que, al menos en el corto plazo, será menos favorable para la región, es fundamental asegurar los avances en materia de desarrollo social alcanzados en el último decenio y no postergar las asignaturas pendientes en ámbitos en que el progreso ha sido insuficiente.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Desarrollo</strong> <strong>social</strong> <strong>inclusivo</strong>: <strong>una</strong> <strong>nueva</strong> <strong>g<strong>en</strong>eración</strong> <strong>de</strong> <strong>políticas</strong> <strong>para</strong> <strong>superar</strong> <strong>la</strong> <strong>pobreza</strong>...<br />

Cuadro III.3<br />

<strong>América</strong> <strong>Latina</strong> (18 países): gasto <strong>social</strong> <strong>en</strong> tres grupos <strong>de</strong> países con distintos resultados <strong>en</strong> materia<br />

<strong>de</strong> protección y promoción <strong>social</strong> (promedio simple <strong>de</strong> cada grupo), alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 2008-2013<br />

(En dó<strong>la</strong>res <strong>de</strong> 2005 y porc<strong>en</strong>tajes <strong>de</strong>l PIB)<br />

Grupo I Grupo II Grupo III<br />

Indicador<br />

Arg<strong>en</strong>tina, Brasil,<br />

Chile, Costa Rica,<br />

Panamá y Uruguay<br />

Colombia, México y<br />

V<strong>en</strong>ezue<strong>la</strong> (República<br />

Bolivariana <strong>de</strong>)<br />

Bolivia (Estado Plurinacional <strong>de</strong>),<br />

Ecuador, El Salvador, Guatema<strong>la</strong>,<br />

Honduras, Nicaragua, Paraguay,<br />

Perú y República Dominicana<br />

<strong>América</strong> <strong>Latina</strong><br />

Gasto público <strong>social</strong> per cápita (dó<strong>la</strong>res <strong>de</strong> 2005) 1 265 953 263 712<br />

Gasto público <strong>en</strong> protección <strong>social</strong> (seguridad y<br />

asist<strong>en</strong>cia <strong>social</strong>) per cápita (dó<strong>la</strong>res <strong>de</strong> 2005)<br />

Gasto público <strong>social</strong><br />

(porc<strong>en</strong>tajes <strong>de</strong>l PIB)<br />

Gasto público <strong>en</strong> protección <strong>social</strong> (seguridad<br />

y asist<strong>en</strong>cia <strong>social</strong>) (porc<strong>en</strong>tajes <strong>de</strong>l PIB)<br />

Gasto público <strong>en</strong> educación<br />

(porc<strong>en</strong>tajes <strong>de</strong>l PIB)<br />

Gasto público <strong>en</strong> salud<br />

(porc<strong>en</strong>tajes <strong>de</strong>l PIB)<br />

Gasto público <strong>en</strong> vivi<strong>en</strong>da y otros<br />

(porc<strong>en</strong>tajes <strong>de</strong>l PIB)<br />

569 391 76 306<br />

18,8 14,9 10,6 14,1<br />

8,4 6,6 2,7 5,4<br />

4,8 4,3 4,6 4,6<br />

4,7 3,1 2,6 3,4<br />

0,9 1,0 1,0 0,9<br />

Fu<strong>en</strong>te: Comisión Económica <strong>para</strong> <strong>América</strong> <strong>Latina</strong> y <strong>el</strong> <strong>Caribe</strong> (CEPAL), sobre <strong>la</strong> base <strong>de</strong> Simone Cecchini y Rodrigo Martínez, Protección <strong>social</strong> inclusiva <strong>en</strong> <strong>América</strong><br />

<strong>Latina</strong>. Una mirada integral, un <strong>en</strong>foque <strong>de</strong> <strong>de</strong>rechos, Libros <strong>de</strong> <strong>la</strong> CEPAL, N° 111 (LC/G.2488-P), Santiago, Comisión Económica <strong>para</strong> <strong>América</strong> <strong>Latina</strong> y <strong>el</strong><br />

<strong>Caribe</strong> (CEPAL), 2011.<br />

Cuadro III.4<br />

<strong>América</strong> <strong>Latina</strong> y <strong>el</strong> <strong>Caribe</strong> (14 países): presupuesto <strong>de</strong>l ministerio <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>social</strong> o instancia equival<strong>en</strong>te,<br />

como proporción <strong>de</strong>l gasto primario presupuestado, alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 2015 a<br />

(En porc<strong>en</strong>tajes)<br />

País Ministerio <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>social</strong> o equival<strong>en</strong>te Porc<strong>en</strong>tajes<br />

Arg<strong>en</strong>tina Ministerio <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> Social 6,0<br />

Brasil Ministerio <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> Social y Lucha contra <strong>el</strong> Hambre 3,9<br />

Chile Ministerio <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> Social 1,7<br />

Colombia Departam<strong>en</strong>to <strong>para</strong> <strong>la</strong> Prosperidad Social 2,4<br />

Costa Rica Ministerio <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> Humano e Inclusión Social/Instituto Mixto <strong>de</strong> Ayuda Social (IMAS) 3,3<br />

Ecuador Ministerio <strong>de</strong> Inclusión Económica y Social 3,4<br />

Guatema<strong>la</strong> Ministerio <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> Social 3,2<br />

Haití Ministerio <strong>de</strong> Asuntos Sociales y Trabajo 3,1<br />

México Secretaría <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> Social 3,2<br />

Nicaragua Ministerio <strong>de</strong> <strong>la</strong> Familia, Adolesc<strong>en</strong>cia y Niñez 1,0<br />

Panamá Ministerio <strong>de</strong> Desarollo Social 2,7<br />

Paraguay Secretaría <strong>de</strong> Acción Social 1,1<br />

Perú Ministerio <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> e Inclusión Social 5,2<br />

Uruguay Ministerio <strong>de</strong> <strong>Desarrollo</strong> Social 1,0<br />

<strong>América</strong> <strong>Latina</strong> y <strong>el</strong> <strong>Caribe</strong> (promedio simple) 2,8<br />

Fu<strong>en</strong>te: Comisión Económica <strong>para</strong> <strong>América</strong> <strong>Latina</strong> y <strong>el</strong> <strong>Caribe</strong> (CEPAL), sobre <strong>la</strong> base <strong>de</strong> <strong>la</strong>s leyes <strong>de</strong> presupuesto <strong>de</strong> los países.<br />

a<br />

Los valores correspon<strong>de</strong>n a montos presupuestados, no necesariam<strong>en</strong>te ejecutados.<br />

Un último <strong>el</strong>em<strong>en</strong>to que consi<strong>de</strong>rar <strong>en</strong> esta dim<strong>en</strong>sión <strong>de</strong> <strong>la</strong> institucionalidad es <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong> los procesos <strong>de</strong><br />

recolección y difusión <strong>de</strong> información. Aun cuando ha habido avances <strong>en</strong> cuanto a incorporar los <strong>en</strong>foques, categorías<br />

y procedimi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong>l análisis funcional <strong>de</strong>l gasto, es heterogénea <strong>la</strong> cobertura institucional y <strong>la</strong> c<strong>la</strong>sificación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

funciones <strong>social</strong>es, así como <strong>la</strong> consi<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> los aportes privados, ya sea por cofinanciami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> at<strong>en</strong>ciones<br />

Capítulo III<br />

107

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!