Kardaberaz Aitari Om.. - Euskerazaintza

tuela, auxe diño Kardaberazek gipuzkerazko liburu baten: «Txikitanzuk eta guztiok ikasi genduen Dotriña berbera kartillan irakurtenda. Bestek irakurri edo predikaduta zuk guztia aditzendezu. Lotsagarrizko gauza da zuk ez irakurtea; gogoa bazendu,irakurten erraz da» (Ondo illtzen laguntzeko liburuan, bigarrenargitaldian).Bein baiño sarriago ikusi dogu gure egunotan euskaldun askorengatx au: eurak eurenez ez dira, itxura baten, irakurtekogauza; ez ei dabe ezer aituten; bestek irakurri ezkero, barriz,dana ulertuten dabe. Eta Kardaberazek, bere mailluaz ingude bereanjoaz, argiago jarri nai dau atxaki askoren ustela, sustrairikeza: «Batak dio euskerazko dotrina edo líbruak ezin írakurri dituela;besteak euskera algarabia, gregeria, girigai edo naspilla madarikatuadala.» Eta ona gure idazlearen erantzuna: «Oriek gezurrak,ametsak edo atxakiak dira... Ainbeste denboran, urte, askotakomixioetan Bizkaian, Nafarroan, Araban eta emen guk predikatudeguna berbera libruetan ematen da.» Orduan entzunaz bestebarik ulertuten ebena, zergaitik ez ete dabe, liburuetan irakurrita,ulertuten? Nagitasunez, beste ezergaitik ez: «Asko beren nagitasunazitsuak daude, orrela bizi ta illtzen dira... Jainkoak itsu oiekargi ditzala» (Ondo illtzeko liburuaren sarreran).Asko dira olango nagi ta atxabi-billatzailleak; baiña guztiakez dabiltz bardin. Zorionez beste asko ezagutu ditu euskal-ídazleonek zentzun obekoak eta bide zuzenagoa artu dabenak. Eta ori,«Bizkaian, Nafarroan eta emen». Abade jaun batzuk badakie olangoenbarri. Mixiolariaren irakatsiai jaramon egin eta jarraituz edo,abade orreik badakie «baserri-jende on askok jai-egunetan, bakarrik,irakurten asi ta ikasi, ta libru onekin illtzen laguntzeari emandiotela: aingeruen ofizioa artu dute» (Liburu berean). Alfabetatzepolita, ixi-ixillik eta bape zarata barik egiña, Kardaberazek etabeste abade batzuk orain berreun urte eragiña. Gipuzkoan, Nafarroaneta Araban.Bizkaian egiñari gagokiozala, ikusi dogu ez egoala, Kardaberazeneritxiz, guztien gogora idazterik. Orrek ez dau iñor irakurtetikatzeratu bear. Berba batzuk bardin dira, era batera nai bes-68