Kardaberaz Aitari Om.. - Euskerazaintza

1882-garren urtean, Tolosa-n argitaratua.Azkoiti-ko Josefa Larramendi-ren bizitza degu au.«Jesus-en Biotz Sagraduari bederatzi-urrena.»1889-garren urtean, Tolosa-n argitaŕatua.«Dolorezco Ama Virgiñaren novena.»1890-garren urtean, Tolosa-n argitaratua.«Azpeitico erri chitez noblearen gloria edo Aita San Ignaciorenbicitza laburra.»1901-garren urtean, Tolosa-n argitaratua.Eta Jaungoikoa-k bakarrik daki, zenbait ote diran, argirikikusi ez duten, aren beste idazkiak.Elízkoiak dirala aren ídazki geíenak...?Bai, noski. Eliz-gizon bait-genduan Kardaberaz, eta eliz-gizonsutsua gaiñera. Ta orregatik zaigu ain-txalogarria bere jokabidea.Bakoitzak, gure saillean, beste ainbeste egin ba-gendu, beste ollarbatek joko liguke gaur...!Nik ez dakit, zer esango diguten, Kardaberaz-en euskarari buruz,gaurko euskera-aztertzailleak. Izan ere, eta azterketa bat egiterakoan,ez bait-ditugu, «noiz» eta «zeinentzat» idatziak izan ziran,kontuan artzen gaur. Eta XVIII-garren gizaldian idatzitakobat, XX-garren gizaldian Ídatzia bezela, aztertu nai izaten degu.Ta ori ez da, iñotara, zuzena.Ala ere, ta euskal-joskerari begiratzen ba-diogu (eta ontantxendago batizbat euskeraren jatortasuna), Kardaberaz-en euskera,euskerarik ederrenetako bat degula, ezin ukatu al-izango degu. Ezzuan bestela, erri artean, izan zuan bezelako arrera onik izango.Askotan argitaratuak izan bait-ziran bere ídazki geienak.Eta ba-ote zan, orduan, Kardaberaz-en libururik ez zuan euskaldunik...?Eta zenbaitek ez ote zuten, liburu oietan, irakurtzen, ere,ikasi...?Zer geiago eskatu dezaiokegu idazle bateri...!37