13.07.2015 Views

SCIENTIFIC REPORT 2009 - IISPV

SCIENTIFIC REPORT 2009 - IISPV

SCIENTIFIC REPORT 2009 - IISPV

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>SCIENTIFIC</strong> <strong>REPORT</strong> <strong>2009</strong>


Index1. Introduction. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92. Presentation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113. Organisation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133.1. The Board of Trustees . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.2. The External Scientific Committee. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.3. The Internal Scientific Committee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.4. The Scientific Director . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183.5. The Managing Director . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183.6. Structure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193.7. Clinical research ethics committee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193.8. Animal experimentation ethics committee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204. Summary of research work . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214.1. Indexed publications with impact factor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234.2. Distribution of publications by quartile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234.3. Strategic areas: Accumulated impact factor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244.4. Strategic areas: Number of indexed publications. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244.5. Strategic areas: Mean impact factor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254.6. Competitive public research projects granted in <strong>2009</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254.7. Competitive public research projects ongoing in <strong>2009</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26


4.8. Infrastructure grants in the last 4 years. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274.9. Themed Cooperative Health Research Networks (RETICS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 274.10 Networked Research Centres (CIBER). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284.11. Research stabilisation programme in the Spanish National Health System . . . 284.12. Active research grants for recruitment of personnel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294.13. Recognised Research Groups (AGAUR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304.14. Clinical trials . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304.15. Doctoral theses defended and supervised by <strong>IISPV</strong> researchers . . . . . . . . . . . . 305. Research work: <strong>IISPV</strong> research groups . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355.1. Strategic area 1. Nutrition and health . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375.1.1. Preventive medicine and public health . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395.1.2. Public health and community nutrition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425.1.3. Human nutrition unit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 455.1.4 Pediatrics, nutrition and human development research unit . . . . . . . . . . . . . . . 525.2. Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risk . . . . . . . . 615.2.1. Angiology and vascular-endovascular surgery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 635.2.2. Biomedical research centre. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 665.2.3. Physiopathology of obesity and nutrition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 715.2.4. Cardiovascular risk research group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 765.2.5. Diabetes and associated metabolic disorders research group . . . . . . . . . . . . 815.2.6. Metabolomic platform . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88


5.2.7. Cardiovascular prevention in Terres de l’Ebre (PRECARTE). . . . . . . . . . . . . . . 935.2.8. Lipids and arteriosclerosis research unit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 965.3. Strategic area 3. Oncology and hematology . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1035.3.1. Molecular biology of the healthyand pathological urothelium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1055.3.2. Oncology research group.Sant Joan University Hospital Reusleague for cancer research and prevention (FUNCA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1085.3.3. Oncohematology research group,Joan XXII University Hospital, Tarragona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1205.3.4. Oncohematology and biocomputing group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1245.4 Strategic area 4. Neurosciences and mental health . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1315.4.1. Psychiatry research group (GIP) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1335.4.2. Multidisciplinary pain research group,Joan XXII University Hospital, Tarragona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1375.4.3. Histology and neurobiology unit (UHNEUROB) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1405.5 Strategic area 5. Health and the environment(toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS) . . . . . . . . . . . . . . . . 1435.5.1. Environmental, food and toxicology technology centre(TECNATOX). Toxicology and environmental health laboratory (LTSM). . . . . . 1455.5.2. Infectious diseases and HIV/AIDS research group . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1545.5.3. Mycology and environmental microbiology unit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1665.5.4. Sepsis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174


5.6. Strategic area 6. Clinical innovation . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1855.6.1. Ergonomy. Clinical biomechanics and ergonomy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1875.6.2. Surgery research group, Sant Joan University Hospital, Reus . . . . . . . . . . . . 1895.6.3. Primary healthcare research group, Tarragona-Reus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1945.6.4. Ophthalmology, Sant Joan University Hospital, Reus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2025.6.5. Allergology section, Joan XXII University Hospital, Tarragona . . . . . . . . . . . . . 2055.6.6. Orthopedic surgery and traumatology, Joan XXIIUniversity Hospital, Tarragona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2085.6.7. Thoracic surgery, Joan XXII University Hospital, Tarragona . . . . . . . . . . . . . . . 2175.6.8. Gynecology and obstetrics, Joan XXII University Hospital, Tarragona . . . . . . 2195.6.9. Nursing, Joan XXII University Hospital, Tarragona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2225.6.10. Physical medicine and rehabilitation service,Joan XXII University Hospital, Tarragona. Rehabilitation unit,URV department of medicine and surgery. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2285.7. Other groups: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2295.7.1. Pediatrics service, Joan XXIII University Hospital . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2315.7.2. Allergy, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2325.7.3. Clinical analysis, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2335.7.4. Anesthesia and revival, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . 2345.7.5. Surgery, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2345.7.6. Orthopedic surgery and traumatology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa. . . . 2355.7.7. Dermatology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2355.7.8. Endocrinology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235


5.7.9. Pharmacy, Verge dela Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2355.7.10. Territorial management, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . 2365.7.11. Hematology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2365.7.12. Nursing, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2375.7.13. Intensive medicine, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . 2455.7.14. Internal medicine and casualty department,Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2465.7.15. Preventive medicine and quality unit, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . 2475.7.16. Neurology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2475.7.17. Obstetrics and gynecology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa. . . . . . . . . . 2485.7.18. Pediatrics and neonatology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . 2495.7.19. Pneumology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2505.7.20. Radiodiagnosis, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2505.7.21. Rehabilitation, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2505.7.22. Basic prevention unit, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa. . . . . . . . . . . . . . . 2505.7.23. Casualty and 24-hour area, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa. . . . . . . . . . 2515.7.24. Urology, Verge de la Cinta Hospital, Tortosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251


1. IntroductionThe Pere Virgili Health Research Institute (<strong>IISPV</strong>) was transformed by the approval of its new statutesand the addition to its Board of Trustees of the Department of Health and the Departmentof Innovation, Universities and Enterprise of the Government of Catalonia. This has reinforcedthe strategic alliance between the founders: the Catalan Health Institute, with the Joan XXIII andVerge de la Cinta hospitals and the Primary Healthcare Service in the Tarragona region; the GrupSegessa, with Hospital Sant Joan; the Pere Mata Group, with the Psychiatric Hospital, and Rovira iVirgili University. The objective was to promote, develop, manage and increase awareness of bothresearch and research training in the field of health sciences and food. Two years on, we haveconfirmed that we were right to undertake this initiative.This is a networked model, seeking efficiency of resources and effectiveness of results. Each of theparticipating institutions and organisations contributes its knowledge, and the <strong>IISPV</strong> manages theresearch work, seeks synergies and fosters cooperation.This Scientific Report highlights the scientific potential that has been attained. It covers basicresearch to epidemiology, taking in clinical and applied research, in highly strategic areas: nutritionand health; obesity, metabolic diseases and cardiovascular risk; oncology and haematology;neurosciences and mental health, and health and the environment. This result of this report isscientific production with a significant international profile, with 255 JCR-indexed publications witha mean impact factor of 4.15 points. The results of participation in competitive public calls havealso been positive: in <strong>2009</strong>, six new projects amounting to over three hundred thousand euroswere obtained, in addition to ongoing projects amounting to over seven hundred thousand euros.Also worthy of mention are the active research grants received for the recruitment of personnel, thefourteen research groups recognised in the biomedical field by the Government of Catalonia, thenumber of clinical trials carried out and the number of agreements signed with other institutions,as well as the number of theses supervised by <strong>IISPV</strong> researchers read in <strong>2009</strong>.This process has become the strong point of the Nutrition and Health cluster in the Campus ofInternational Excellence project, coordinated by Rovira i Virgili University and involving all the researchand transfer structures and hospitals in our region. It is also the cornerstone for confidentlylooking towards the <strong>IISPV</strong> accreditation process by the Carlos III Health Institute, which will entailour consolidation as one of the central organisations in this country’s biomedical sector and willprovide added value and knowledge in this strategic sector.Francesc Xavier Grau VidalPresident of the Board of TrusteesRector, Rovira i Virgili University


2. PresentationThe healthcare organisations in the Camp de Tarragona and Terres de l’Ebre areas (the CatalanHealth Institute, Grup Sagessa and Grup Pere Mata) and Rovira i Virgili University (URV) undertookthe fruitful initiative of promoting a biomedicine research institute in order to bring together andfoster biomedical research in the area. This institute is called the Pere i Virgili Health ResearchInstitute (<strong>IISPV</strong>).Since it was founded, the <strong>IISPV</strong> has become the benchmark in biomedical research in the Campde Tarragona and Terres de l’Ebre region. Today, the <strong>IISPV</strong> manages the majority of competitiveand non-competitive research projects undertaken by its researchers in the healthcare system andtogether with the URV, provides momentum and reinforcement for research. Among our objectivesare the promotion of high quality research in the health sciences and the transfer of the results forthe improvement of people’s health.<strong>2009</strong> was an important year for the <strong>IISPV</strong>. In 2008, we started our work and this year, the foundationsfor the consolidation of the Institute have been laid. The strategic areas for research havebeen established, a scientific policy for researchers and research groups has been organised,broad-based support platforms have been designed and strengthened, and cooperation agreementswith the constituent institutions and with associated centres have been established andsigned.In <strong>2009</strong>, the researchers at the <strong>IISPV</strong> produced over 250 publications indexed to Journal CitationReports, with an accumulated impact factor of over 1,000 points. The number of projects, contractsand agreements in which the <strong>IISPV</strong> is involved is also significant. These figures show thatdespite being a very young institution, the <strong>IISPV</strong> has excellent scientific assets.These assets are basically the researchers and the research groups at the <strong>IISPV</strong>. Their excellent,unstinting and unassuming work makes this institute what it is today. I would like to pass on mysincerest thanks to all of them. I would also like to highlight the efforts of the staff at the Institute’sTechnical Office. Their dedication, competence and patience make our everyday work that little biteasier. Finally, it is also necessary to thank the healthcare institutions of the Camp de Tarragonaand the Terres de l’Ebre, the URV and the Government of Catalonia for their help. Without them,none of the contents listed in this report would have been possible.Francesc VidalScientific Director


Organisation


3.OrganisationThe Institut d’Investigació Sanitària Pere Virgili(Pere Virgili Institute of Health Research,or <strong>IISPV</strong>) was created as part of an inter-institutionalscientific collaboration agreementbetween the Catalan Health Institute (JoanXXIII University Hospital in Tarragona, Vergede la Cinta Hospital in Tortosa, the PrimaryCare Area of the Camp de Tarragona andthe Terres de l’Ebre), the SAGESSA Group(Sant Joan University Hospital in Reus, theSAGESSA Primary Care Area), the Pere MataGroup (Pere Mata Psychiatric University Hospital)and the Rovira i Virgili University.These institutions all posses personnel,groups and infrastructure for research activities,and the <strong>IISPV</strong> is in charge of biomedicalresearch activity and looking for synergies,promoting collaboration and carrying outquality biomedical research.The areas of biomedical research investigatedwithin the <strong>IISPV</strong> include:• Basic research• Clinical research• Applied research• Epidemiological researchThe transfer of technology and knowledge,the process of being accredited as a HealthResearch Institute by the Carlos III Health Instituteand the consolidation of the managementstructure have led the <strong>IISPV</strong> to progressivelyprofessionalize its research activity andto make a quantative and qualitative leap inthe management of projects.The specific aims of the <strong>IISPV</strong> are:1) To identify and promote the main areas ofbiomedical research in the Camp de Tarragonaand the Terres de l’Ebre regions.2) To promote the close interrelationshipbetween basic, clinical, epidemiologicaland health service research, and tostrengthen applied research, with an improvedtransfer of the scientific developmentsin the prevention and treatment ofthe most prevalent health problems.3) To stimulate collaboration between theresearchers and groups that belong tothe various member centres and institutionsof the Institute, and with other institutionsand entities, by creating multidisciplinaryteams to carry out specificresearch projects.4) To facilitate the funding of the researchcarried out by the institutions and entitiesthat form part of the institute, by obtainingfunds from natural or legal and privateor public persons.5) To produce and disseminate scientificdevelopments to society, and to facilitatethe innovation and transfer of technologyto the manufacturing sector.6) To promote and improve collaborationbetween researchers, research groupsand businesses in the field of life sciencesand health.7) To promote and participate in organizingand carrying out teaching programmesaimed at the research staff, preferably in


16 Organisationthird cycle courses. To establish links withexternal collaborators regarding training inhealth sciences.8) To encourage the organization of courses,conferences, seminars and any other similaractivities, as well as the editing and disseminationof all kinds of scientific publications.9) To award grants, study bursaries and otherkinds of financial assistance in order tocarry out research in laboratories at othernational and foreign centres and institutions,and in order to acquire and maintainresearch equipment.10) To contract the necessary researchersand research assistants so that the researchgroups and the different areas ofresearch can be effectively developed.11) To acquire, maintain and optimize the use ofthe research infrastructure and equipment.12) To provide research assistance in theareas of interest to the researchers andresearch groups of the different membercentres and institutions.13) To participate in Catalan policies on thecoordination of biomedical research, andin research projects and national and internationalnetworks of excellence.14) To carry out any other general activity relatingto the management of human, scientific,technical and economic resourcesand services dedicated to supportingresearch, in order to foster quality healthand biomedical research.Structure of the <strong>IISPV</strong>The following figure shows the governing and management structure of the <strong>IISPV</strong>:Organs of GovernmentBoardPresidentPermanent CommissionOrgans of ManagementExternal scientific committeeHead of science Head of management Internal scientific committee


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>173.1. The Board of TrusteesThe Board is responsible for the representation,the government and administration of theFoundation.The Board administers, manages, distributesand charges for goods, and represents theFoundation, within the limits of the relevantlegislation.It members are:President:Francesc Xavier Grau i Vidal,Rector of the Rovira i Virgili University.1 st Vicepresident:Francesc José Maria Sánchez,Managing Director of the Catalan Health Institute.2 nd Vicepresident:Lluís Nualart i Berbel,Director General of the Sant Joan UniversityHospital in Reus. SAGESSA Group.Members:Rosa M. Solà i Alberich,Department of Medicine and Surgery, Rovira iVirgili University.Cristóbal Richart i Jurado,Department of Medicine and Surgery, Rovira iVirgili University.Verònica Piera i Lluch,Department of Basic Medical Sciences, Rovira iVirgili University.Lluís Maria Arola i Ferrer,Department of Biochemistry and Biotechnology,Rovira i Virgili University.Ramón Morera i Castell,Joan XXIII University Hospital, Tarragona.Joan Josep Vendrell i Ortega,Joan XXIII University Hospital, Tarragona.Joan Miquel Carbonell i Riera,Sant Joan University Hospital, Reus.Lluís Masana i Marín,Sant Joan University Hospital, Reus.Joan Amigó i Ferrater,Pere Mata Psychiatric University Hospital, Reus.Carles Tobar i Pascual,Verge de la Cinta Hospital, Tortosa.Josep Basora i Gallisà,Primary Care, Catalan Health Institute.Lluís Colomés i Figuera,Primary Care, SAGESSA Group.Non-Board Member Secretary:Francesc Vidal Marsal3.2. The External ScientificCommitteeThe Board of Trustees will appoint an ExternalScientific Committee, which will ensure thescientific quality of the Institute and advise theScientific Director, who will be the secretary,regarding its work.3.3. The Internal ScientificCommitteeThe Internal Scientific Committee is the <strong>IISPV</strong>’scollegiate body for scientific management. It isresponsible for advising the Scientific Directorregarding the objective of promoting and coordinatingthe Institute’s scientific work.It comprises the following members:President:The Scientific Director of the Institute:Francesc Vidal Marsal


18 OrganisationMembers:2 representatives of the Rovira i Virgili University’sDepartment of Medicine and Surgery:Joaquin Escribano SubíasCristóbal Richart Jurado1 representative of the Rovira i Virgili University’sDepartment of Basic Medical Sciences:Josep Guarro Artigas1 representative of the Rovira i Virgili University’sDepartment of Biochemistry and Biotechnology:Lluís Arola Ferrer2 representatives of the researchers at the SantJoan University Hospital, Reus:Lluís Masana MarinJorge Joven Maried2 representatives of the researchers at the JoanXXII University Hospital, Tarragona:Joan Vendrell OrtegaAlfredo Bardají Ruíz1 representative of the researchers at the Vergede la Cinta Hospital, Tortosa:Ramón Bosch Príncep1 representative of the researchers at the PereMata Institute University Psychiatric Hospital:Elisabet Vilella Cuadrada1 representative of the Catalan Health Instituteprimary healthcare researchers:Josep Basora Gallisà3.4. The Scientific DirectorThe Science Director is in charge of directing,coordinating and promoting the Institute’sresearch activities. He or she is responsiblefor executing the resolutions of the Boardregarding the matters under its jurisdiction.He or she is appointed and dismissed byunanimous agreement of the members of theBoard. He or she presides of the Internal ScientificCommittee and coordinates and formspart of, as secretary, the Institute’s ExternalScientific Committee. He or she attends themeetings of the Board and has the right tospeak but not to vote.The Science Director is Dr. Francesc Vidal.3.5. The Managing DirectorThe Administrative Director must make surethat the Institute’s administrative tasks are adequatelycarried out, and must also processits documentation and prepare its administrativerecords. The Administrative Director isnominated by the Science Director.The Institute’s Administrative Director is DavidMartin.1 representative of the Grup SAGESSA primaryhealthcare researchers:Lluís Colomés Figuera3 representatives proposed by the ScientificManagement of the Pere i Virgili Health ResearchInstitute:Jordi Salas SalvadoJordi Rello CondominesXavier Correig Blanchar


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>193.6. StructureStatistics, biocomputingand epistemologyStatistics specialistScientific officeScientific DirectorManagement officeManagement officeR+D+I projectmanagement unitEconomicmanagement unitCommunication, innovationand qualitymanagement unitManagement andsecretariat administrativesupport unitManagement and Trainig StaffQuality, Innovationand Communication StaffR+D+I Projectsand ContractsAdministrationAdministrationClient InvoicingAdministration,SupplierInvoicingManagementSecretariatAdministrativeSupport3.7. Clinical research ethicscommitteeThe CEIC of Sant Joan University Hospital,Reus is an independent committeecomprising healthcare and non-healthcareprofessionals, when ensures compliancewith ethical principles during the clinical trialsand research projects carried out in ourhospital.It contributes to ensuring the dignity, rights,safety and welfare of individuals participatingin biomedical research and ensuring thatthe standards of Good Clinical Practice arefollowed, and specifically in methodological,ethical and legal terms.It comprises:Clinical Research Ethics Committee,Sant Joan University Hospital, Reus.The President is Dr. Jorge Joven Maried.Members:Josep M. Alegret ColoméJoan Fernández BallartElisabet Vilella CuadradaM. Francisca Jiménez HerreraPere López BrunoMaria del Mar Granell BarcelóJordi Mallol Mirón


20 OrganisationMaria José Rojas CeciliaFrancesc Xavier Sureda BatlleMercè Vilella PapaseitMontserrat Boj BorbonèsJoaquín Escribano SubiasNúria Plana GilCristina Martí BlancoCarlos Alonso-Villaverde LozanoAlbert Amejide SánchezTeresa Bordell i SierraIsabel Rosich MartíSecretary: Isabel GonzálezClinical Research Ethics Committee,Joan XXII University Hospital, Tarragona.The President is Dr. Joan Carles Quer Boniquet.Members:Joan Vendrell OrtegaAlfredo Bardají RuizFerran Bejarano RomeroAnna Borruel LloveraLaura Canadell VilarrasaLluís Estrada GarcíaCarles Llop i MargalefAndrés Llorente CabreraAnna Prades GasullaImmaculada de Molina FernándezMaria de la Coba Navarrete3.8. Animal experimentationethics committeeThe Animal Experimentation Ethics Committee(CEA) is the body responsible for ensuringthe welfare of experimentation animals. ThisCommittee has experience and knowledge,and facilities and procedures for experimentation.It is located in the Faculty of Medicineand Health Sciences.Members:Josep Guarro ArtigasJosep Tomàs FerréJosep Lluís Domingo RoigDaniel del Castillo DejardínRosa Nogués LlortCinta Bladé SegarraLuis Sanz LorienteSecretary: Maria de la Coba Navarrete


Summary of research work


4. Summary of research work4.1. Indexed publications with impact factor12001058,0610008006004, 154002002550FI accumulatedPublications indexedThe scientific production in <strong>2009</strong> included 255 JCR-indexed publications. The accumulated impactfactor is 1,058.06 points and the mean impact factor is 4.15 points.4.2. Distribution of publications by quartile13,33%10,59%28,24%47,84%1st quartile 2nd quartile 3rd quartile 4th quartileAs the graph shows, 47.84% of the publications indexed are in the first quartile and 28.24% are inthe second quartile. 23.92% of publications are in the third and fourth quartile.


24 Summary of research work4.3. Strategic areas: Accumulated impact factor444,34450400350300250200150100500122,46200,16139,2635,44174,5Nutrition and HealthObesity, Metabolic Diseases andCardiovascular RiskOncology and HematologyHealth and EnvironmentNeurosciences and Mental HealthClinical InnovationThe strategic area with the highest accumulated impact factor is Health and the Environment, followedby Obesity, Metabolic Diseases and Cardiovascular Risk.4.4. Strategic areas: Number of indexed publications120109100806040203344271148Nutrition and HealthObesity, Metabolic Diseases andCardiovascular RiskOncology and HematologyHealth and EnvironmentNeurosciences and Mental Health0Clinical InnovationThe most indexed publications by strategic area as regards the graph above were also in the areasof Health and the Environment and Obesity, Metabolic Diseases and Cardiovascular Risk.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>254.5. Strategic areas: Mean impact factor65,165432103,714,554,083,223,63 Nutrition and HealthObesity, Metabolic Diseases andCardiovascular RiskOncology and HematologyHealth and EnvironmentNeurosciences and Mental HealthClinical InnovationHowever, the mean IF (accumulated IF / no. of indexed publications) is highest in the area of Oncologyand Hematology, followed by Obesity, Metabolic Diseases and Cardiovascular Risk.4.6. Competitive public research projects granted in <strong>2009</strong>Identifier Project Sum InstitutionPS09/01052 Projecte d’investigació en salut 67.760 ISCIIIPS09/02152 Projecte d’investigació en salut 74.415 ISCIIIPS09/01778 Projecte d’investigació en salut 35.090 ISCIIIAGL<strong>2009</strong>-13517-C03-03 Projecte d’investigació en salut 145.200 MICINN92230 Projecte d’investigació 302.436 F. Marató TV3VALCON09-1-0008 Projecte revaloració tecnologies 15.000 ACCIOTotal 639.901€


26 Summary of research work4.7. Competitive public research projects ongoing in <strong>2009</strong>Identifier Project Annualpayment ‘09InstitutionPI06/1586 Proyecto de investigación en salud 32.670 ISCIIIPI06/0857 Proyecto de investigación en salud 3.630 ISCIIIPI06/0060 Proyecto de investigación en salud 7.744 ISCIII36610/06 Proyecto de investigación 1.375 FIPSE- Node Metabólicas 15.028,75 GENOMA- Node Metabólicas 15.775,06 GENOMA- Node Neurológicas 84.294 GENOMAPI07/1024 Proyecto de investigación en salud 24.200 ISCIIIPI07/0789 Proyecto de investigación en salud 62.920 ISCIIIPI07/0976 Proyecto de investigación en salud 23.232 ISCIIIEC07/90599 Proyecto de investigación clínica no comercial con medicamentos de uso humano 1.210 ISCIIIEC07/90761 Proyecto de investigación clínica no comercial con medicamentos de uso humano 3.388 ISCIIISAF07-60086 Proyecto de investigación en salud 24.054,80 MEC70910 Proyecto de investigación 62.283 F. Marató TV3PI08/1381 Proyecto de investigación en salud 55.055 ISCIIIPI08/1579 Proyecto de investigación en salud 73.205 ISCIIIPI08/1409 Proyecto de investigación en salud 48.400 ISCIIIPI08/1032 Proyecto de investigación en salud 72.600 ISCIIIPI08/1175 Proyecto de investigación en salud 36.300 ISCIIIPI08/0452 Proyecto de investigación en salud 2.420 ISCIIIPI08/0733 Proyecto de investigación en salud 33.880 ISCIIIPI08/1195 Proyecto de investigación en salud 30.250 ISCIIITotal 713.915€


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>274.8. Infrastructure grants in the last 4 yearsIdentifier Item Sum (€) Institution YearIF09/3711 Furniture research laboratory, cold room and room fume 269.877,11 ISCIII <strong>2009</strong>IF08/36204-13 ultracongeladors-86C, 1-150C deep freezer, centrifuge,racks, rotors52.024 ISCIII 2008IF07/36178-1 7900HT Fast Real-Time Fast 96 121.269,88 ISCIII 2007IF07/36178-24000MP VersaDoc Imaging SystemIF07/36178-3Magnetic Cell Separation RobosepIF06/3740-1 Microplate reader capable MDCT 22.500 ISCIII 2006IF06/3740-2 Laminar flow hood, CO2 incubator ultrafreezers 30.944, 254.9. Themed Cooperative Health Research Networks (RETICS)Redes Temàticas de Investigación Cooperativa en Salud (RETICS)Identifier Name Sum (€) Institution Year IPRD09/0076/00049 Red de Biobanc 126.500 ISCIII <strong>2009</strong> Sirvent Calvera, Juan JoseRD06/003/003 REDINSCOR 7.140 ISCIII 2008 Bardají Ruiz, AlfredoRD06/006/1004 Investigación Cooperativa en Sida 25.487,42 ISCIII 2008 Vidal Marsal, Francesc


28 Summary of research work4.10 Networked Research Centres (CIBER)Centros de Investigación Biomédica en Red (CIBER)Identifier Name Institution Year IPCB07/08/0014 Diabetes y Enfermedades Metabólicas Asociadas ISCIII 2008 Correig Blanchart, XavierCB07/08/0028 Diabetes y Enfermedades Metabólicas Asociadas ISCIII 2008 Masana Marin, LluísCB07/08/0012 Diabetes y Enfermedades Metabólicas Asociadas ISCIII 2008 Vendrell Ortega, JoanCB07/03/2004 Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición ISCIII 2008 Salas Salvado, JordiCB07/03/011 Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición ISCIII 2008 Richart Jurado, CristóbalCB06/06/0036 Enfermedades Respiratorias ISCIII 2007 Rello Condomines, Jordi4.11. Research stabilisation programme in the Spanish NationalHealth SystemIdentifier Researcher Annual payment ‘09 Institution YearECA07/056 Gallart Millan, Lluís 34.000 ISCIII 2008CES08/010 García-España Monsonis, Antonio 69.696 ISCIII <strong>2009</strong>


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>294.12. Active research grants for recruitment of personnelIdentifier Project Annualpayment<strong>2009</strong>JCI-<strong>2009</strong>-04086Programa Juande la CiervaInstitution Researcher Head Startyear33.660 MICINN LourdesGarridoJoan Vendrell <strong>2009</strong><strong>2009</strong>-BE2-00069Beques perestada de recercafora de Catalunya2.121 AGAUR MarylenLejeune2008FIC00360 Ajut lectura tesi 1.000 AGAUR JudithMarsillachAlfredo Bardají <strong>2009</strong>Jorge Joven <strong>2009</strong><strong>2009</strong>FI_B100018Beca/Ajut predoctoralper a laformació i contractacióde personalinvestigadornovell (FI)19.901, 8 AGAUR Raul AlejandroBeltrán DebónCarlos Alonso-VillaverdeLozano2008468 Programa Juande la Cierva33.000 MEC Xavier EscotéMiróJoan VendrellOrtega2007CP06/00119Contrato de investigadorSNS(incluida partidafungible)50.390,00 ISCIII MatildeRodríguezChaconJoan VendrellOrtega2006CM06/00246Contrato de investigadorSNS36.000 ISCIII Sandra Parra Carlos AlonsoVillaverde2006<strong>2009</strong>FIC00031Beca/Ayudapredoctoral parala formación ycontractación depersonal investigadornovel (FI)20.964,75 AGAUR GerardAragonèsBargallóJorge JovenMaried2006*The projects in which the institution ISCIII or OMICINN appears are projects financed by the “NationalPlan for Scientific Research, Development and Innovation (R+D+I) and the Carlos III Instituteof Health or Ministeri de Ciència i Innovació, and co-financed by ERDF funds”.


30 Summary of research work4.13. Recognised ResearchGroups (AGAUR)1. Serious Respiratory Infection SEPSISResearch Group (<strong>2009</strong>SGR1226).2. Lipids, Arteriosclerosis and NutritionResearch Unit (<strong>2009</strong>SGR1271).3. Biomedical Research Centre(<strong>2009</strong>SGR1182).4. Camp de Tarragona HIV/AIDS ResearchGroup (<strong>2009</strong>SGR1061).5. Diabetes And Associated ComorbiditiesResearch Group (<strong>2009</strong>SGR1257).6. Multidisciplinary Pain Research Group(<strong>2009</strong>SGR851).7. Oncological Pathology and BiocomputingResearch Group (<strong>2009</strong>SGR1544).8. Psychiatry Research Group (<strong>2009</strong>SGR877).9. Mycology and Environmental MicrobiologyUnit (<strong>2009</strong>SGR386). Managed bythe URV.10. Insulin-Resistance Associated DiseasesStudy Group (<strong>2009</strong>SGR259). Managedby the URV.11. Toxicology and Environmental HealthLaboratory (<strong>2009</strong>SGR1133). Managedby the URV.12. Microsystems and nanotechnologies forchemical analysis (<strong>2009</strong>SGR789). Managedby the URV.13. Histology and Neurobiology Unit (UH-NEUROB). (<strong>2009</strong>SGR1248). Managedby the URV.4.14. Clinical trialsNºClinical trials 106Contracts and agreements 21The number of clinical trials begun or ongoingin <strong>2009</strong> was 106, while the number of agreementswas 21.4.15. Doctoral thesesdefended and supervised by<strong>IISPV</strong> researchersTitle:Epidemiología de la neumonía adquirida en lacomunidad en el ancianoDoctoral student’s name:Olga Ochoa GondarDirectors:Àngel Vila Córcoles i Victòria Arija ValDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Descripció de la situació de salut, dependènciai qualitat de vida de la població de gentgran d’un nucli urbàDoctoral student’s name:Gabriel de FebrerDirectors:Rosa Solà Alberich i Victòria Arija ValDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i Virgili14. Nutrition and mental health)(<strong>2009</strong>SGR358). Managed by the URV.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>31Title:Alteracions de la paraoxonasa-1 en l’hepatopatiacrònicaDoctoral student’s name:Judit Marsillach LópezDirectors:Jordi Camps AndreuDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Factores genéticos del huésped, riesgo deinfección y de progresión de la infección porel virus de la inmunodeficiencia humana (VIH)Doctoral student’s name:Consuelo Viladés LabordaCoodirectors:Cristóbal Richart / Francesc VidalUniversity:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Estudio experimental comparativo en fracturastipo burst con o sin instrumentación de lavértebra fracturadaDoctoral student’s name:Alicia GargantillaDirectors:Josep GinéDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Cuantificación de interleuquina-8 y MCP-1 intravítrea en el edema macular secundario aenfermedad oclusiva venosaDoctoral student’s name:Ester Santos BlancoDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Autònoma de BarcelonaTitle:Autoanticossos contrareceptors de folats iestat en folats a la població general, durantl’embaràs, i efecte sobre la subfertilitat endonesDoctoral student’s name:Maria Isabel Berrocal ZaragozaDirectors:Michelle MurphyDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Sensors based on carbon nanotube fieldeffecttransistors and molecular recognitionapproachesDoctoral student’s name:Cristina C. Cid SalavertDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i Virgili


32 Summary of research workTitle:Biosensors based on carbon nanotube fieldeffect transistors (CNTFETs) for detectingpathogenic microorganismsDoctoral student’s name:Raquel A. Villamizar GallardoDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Detección de compuestos xenobióticos mediantetransistores de efecto campo basadosen nanotubos de carbonoDoctoral student’s name:Zayda C. Sánchez AcevedoDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Endofenotipos disposicionales en los pacientespsicóticos y sus familiares de primergradoDoctoral student’s name:María José Cortés RuizDirectors:Antonio Labad / Alfonso GutiérrezDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Efecto antioxidante y antihipertensivo de diferentescompuestos fenólicos del Aceite deOliva Virgen in vitroDoctoral student’s name:Cecilia GonzálezDirectora:Rosa SolàDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Dietary effects on cardiovascular disease riskbiomarkersDoctoral student’s name:Rosa Maria VallsDirectors:Rosa SolàDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i Virgili


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>33Title:Efectos neurológicos y reproductivos de laexposición a PBDE-99Doctoral student’s name:Virginia Alonso GuerraDirectors:Victoria Linares, Montserrat Bellés,Luisa AlbinaDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i VirgiliTitle:Serina/treonina quinases a la sinapsi neuromuscular:Especialització de les isoformesde la proteïna quinasa CDoctoral student’s name:Núria Besalduch CanesDirectors:Maria Àngel Lanuza, Neus Garcia iJosep TomàsDate thesis defended:<strong>2009</strong>Title:Alimentación mediterránea, riesgo cardiovascular,metabolismo de la glucosa e inflamaciónDoctoral student’s name:Yolanda Fabiola Márquez SandovalDirectors:Jordi Salas-SalvadóDate thesis defended:<strong>2009</strong>University:Universitat Rovira i Virgili


5. RESEARCH WORK:<strong>IISPV</strong> research groupsTarragonaReusTortosa


5.1. Strategic area 1.Nutrition and health


Strategic area 1. Nutrition and health


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>395.1.1. Preventive medicine and public healthHead of the group: Joan Fernándezjoan.fernandez-ballart@urv.catResearchers:Michelle MurphyPere CavalléJudith SalatInterns:Olalla BuenoSílvia FernándezCarlos Jesús GraciaMinguillánObjectivesNUTCIR. The NUTCIR study (Delayed IntrauterineNutrition and Growth) is a prospectivestudy of the link between homocysteine, reducedvascular placental function and the associatedcomplications in pregnancy.PRE-C. This is a prospective study monitoringwomen expecting to conceive immediately.It controlled the nutritional state (anthropometry,biochemistry and consumption offood and nutrients) from pre-conception until6 months postpartum. Mothers and childrenalso received follow-up 6 years after the birth.HOMFOL-GENUP. The frequency of geneticpolymorphisms affecting the metabolic pathwaysinvolved in the methylation regulationand their interaction with the nutritional statein the group B vitamins involved was determinedin a sample of 800 men and womenaged between 18 and 75 years old representativeof the population of our area.Research linesHomocysteine metabolism. Genetic-nutritionalinteractions.Projects covered in the research line:✓Contribution of the nutritional state in riboflavinto the effect of the MTHFR C677Tpolymorphism on homocysteine levels.✓Genetic-nutritional interactions in homocysteinemetabolism in a representative sampleof a Mediterranean population.


40 Strategic area 1. Nutrition and healthNutrition during the reproductive process.Projects covered in the research line:✓Contribution of the maternal nutritionalstate and placental function on the developmentof delayed intrauterine growth andother complications during pregnancy.✓Research into the association betweenantibodies against placental folate receptorsand complications during pregnancy.Publicationsof liposomal amphotericin B combinedwith gamma interferon or granulocytemacrophagecolony-stimulating factorfor treatment of systemic zygomycosisin mice. Antimicrob Agents Chemother.<strong>2009</strong>;53:3569-71. IF: 4,716. 1st quartile.Romero-Aroca P, Almena-Garcia M, Baget-Bernaldiz M, Fernández-Ballart J, Méndez-Marin I, Bautista-Perez A. Differences betweenthe combination of the 25-gaugevitrectomy with phacoemulsification versus20-gauge vitrectomy and phacofragmentation.Clin Ophthalmol. <strong>2009</strong>;3:671-9.Vizmanos B, Llop-Viñolas D, Quezada-FigueroaN, Sánchez-Sucilla M, Fernández-BallartJD, Salcedo-Rocha AL, Vásquez-GaribayEM, Martí-Henneberg C. Body fat at pubertalgenital stage 2: a comparison betweenSpanish and Mexican boys. Eur J Clin Nutr.<strong>2009</strong>;63:732-8. IF: 2,686. 2nd quartile.Berrocal-Zaragoza MI, Fernandez-Ballart JD,Murphy MM, Cavallé-Busquets P, SequeiraJM, Quadros EV. Association betweenblocking folate receptor autoantibodiesand subfertility. Fertil Steril. <strong>2009</strong>;91:1518-21. IF: 4,167. 1st quartile.Berrocal-Zaragoza MI, Murphy MM, CerueloS, Quadros EV, Sequeira JM, Fernandez-Ballart JD. High milk consumers have anincreased risk of folate receptor blockingautoantibody production but this doesnot affect folate status in Spanish menand women. J Nutr. <strong>2009</strong>;139:1037-41.IF: 3,647. 1st quartile.Rodríguez MM, Calvo E, Mariné M, Pastor FJ,Fernandez-Ballart J, Guarro J. EfficacyCommunications at congressesFernández Roig S, Murphy MM, Cavallé BusquetsP, Ballesteros M, Berrocal-ZaragozaMI, Salat Batlle J, Ueland PM, Fernández-Ballart JD. Comparison of two methodsof measuring maternal-foetal expositionto tobacco during pregnancy and its relationshipwiht birth weight. III SymposiumCiber Fisiopatología de la Obesidad y Nutrición(CIBERobn): nuevas fronteras enObesidad y Nutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.Murphy MM, Berrocal-Zaragoza MI, CavalléBusquets P, Ballesteros M, Salat BatlleJ, Fernández Roig S, Quadros EV, SequeiroJM, Fernández-Ballart JD. Investigationof the association between folate receptorautoantibody presence during pregnancyand in the cord with maternal and cordfolate status. III Symposium Ciber Fisiopatologíade la Obesidad y Nutrición (CI-BERobn): nuevas fronteras en Obesidad yNutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>41Berrocal-Zaragoza MI, Murphy MM, Cavallé-Busquets P, Salat-Batlle J, Fernàndez-Roig S, Ueland PM, Midttun, QuadrosEV, Sequeira JM, Fernandez-Ballart JD.Maternal and cord blood folate statusare not impaired by folate receptor autoantibodypresence during pregnancyand in the cord. 7th International Conferenceon Homocysteine Metabolism.Prague, <strong>2009</strong>.Salat-Batlle J, Murphy MM, Cavallé-BusquetsP, Albaigés G, Berrocal-ZaragozaMI, Fernández-Roig S, Ueland PM, Midttun,Fernández-Ballart JD. Fluctuation incobalamin status indicators during pregnancyand cord cobalamin status. 7th InternationalConference on HomocysteineMetabolism. Prague, <strong>2009</strong>Murphy MM, Ceruelo S, Salat-Batlle J, ScoutJM, Mohillo AM, Simó J, Valente E, Fernandez-Ballart.JD. Cobalamin status in aSpanish population unexposed to mandatoryfolic acid fortification and B vitaminsupplementation. 7th International Conferenceon Homocysteine Metabolism.Prague, <strong>2009</strong>.Membership of stable research structures✓Redes Temáticas de Investigación Cooperativaen Salud (RETICS). Instituto deSalud Carlos IIIRed PREDIMED. Alimentación saludable en laprevención primaria de enfermedades crónicasRD06/0045/0001. Head of the group:Jordi Salas-Salvadó✓CIBERobn. Fisiopatología de la Obesidady Nutrición. CB07/03/2004. Head of thegroup: Jordi Salas-Salvadó✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURNutrició, Alimentació, Creixement i SalutMental. (NUTRCRSM). <strong>2009</strong> SGR 1237.Head of the group: Jordi Salas-Salvadó✓GRUP UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILINutrició, Alimentació, Creixement i SalutMental. (NUTRCRSM). Head of the group:Jordi Salas-Salvadó✓Centre Català de la Nutrició de l’Institutd’Estudis Catalans (CCNIEC). Nutrició, Alimentació,Creixement i Salut Mental. (NU-TRCRSM). Head of the group: Jordi Salas-Salvadó


42 Strategic area 1. Nutrition and health5.1.2. Public health and community nutritionHead of the group: Victòria Arijavictoria.arija@urv.catResearchers:Josepa Canals, Nuria Aranda Pons, Carmen Hernández, BlancaRibot SerraDieticians:Cristina Bedmar, Francisca LunarObjectives✓To provide advice on the collective cateringprocess in hospitals, coordinated by theFaculty of Medicine and Health Sciences.Hospitals:✓Hospital Psiquiàtric Universitari. InstitutPere Mata✓Sanatori Villablanca S.A✓Institut Assistencial Reusenc Paulo FreireS.A✓Centre de Dia Marinada de Reus✓Hospital de Dia d’Adults de Tarragona.Fundació Pere Mata✓Llar Residència de Tarragona. FundacióPere Mata✓Hospital de Dia Infantojuvenil de Reus.Fundació Pere MataWork:✓Preparation of monthly menus in basicand therapeutic diets.✓Preparation of specific personal diets.✓Supervision of compliance with food purchasingmenus, food production, distributionto the pavilions and serving.✓Supervision of compliance with the AP-PCA Protocol.✓Ongoing training for the professionalsparticipating in the process.✓Management and application for Industrialand Intellectual Property Rights.Research linesAdvice on menus in hospitalsOther research lines by the research group:Nutritional State of the Population:✓General population.✓Food behaviour disorders in the child andadolescent population.✓Child obesity: prevalence, promotion of ahealthy lifestyle and treatment.✓Iron overload and diabetes mellitus.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>43Relationships between diet and genetics:✓General population.✓Nursing mothers and pregnant women.✓Schoolchildren.Competitive research projects and callsongoingTitle:Epidemiología de los trastornos depresivos yansiosos en población escolar: Perspectivaactual después de dos décadas de estudioLead researcher:Josepa Canals SansFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:009076Execution period:2007-2010Project managed by Rovira i Virgili University.Title:Intervención educativa nutricional dirigida acuidadores de pacientes dependientesLead researcher:Victòria Arija ValFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:09/90340Execution period:2010-2011.Project managed by Rovira i Virgili University.Title:Efecto de una intervención educativa a cuidadoressobre el estado nutricional del pacientedependiente. Núm_315/03/2008.Lead researcher:Waleska Badia RafecasFinancing institution:Programa Agència d’Avaluació de Tecnologiai Recerca Mèdiques de Catalunya, Generalitatde CatalunyaExecution period:<strong>2009</strong>-2010Project managed by Rovira i Virgili University.PublicationsVila-Corcoles A, Bejarano-Romero F, SalsenchE, Ochoa-Gondar O, de Diego C, Gomez-Bertomeu F, Raga-Luria X, Cliville-GuaschX, Arija V. Drug-resistance in Streptococcuspneumoniae isolates among Spanishmiddle aged and older adults withcommunity-acquired pneumonia. MedicineGeneral and Internal BMC Infect Dis.<strong>2009</strong>;25:9-36. IF: 2,020. 2nd quartile.Babio N, Canals J, Pietrobelli A, Pérez S,Arija V. A two-phase population study:relationships between overweight, bodycomposition and risk of eating disorders.Nutr Hosp. <strong>2009</strong>;24:485-91. IF:1,09. 3rdquartile.Canals J, Sancho C, Arija MV. Influence of parent’seating attitudes on eating disordersin school adolescents. Eur Child AdolescPsychiatry. <strong>2009</strong>;18:353-9.


44 Strategic area 1. Nutrition and healthCommunications at congressesHernandez-Martinez C, Arija V, Escribano J,Aranda N, Canals J. Effect of iron deficiencyin pregnant woman on Neonatalbehaviour. Jornada del Centre de Recercaen Avaluació i Mesura de la Conducta.Tarragona, <strong>2009</strong>.Canals J, Hernández-Martínez J, Ubalde G, ArijaV. Psicopatología emocional y sobrepesoen población Escolar. 44 Reunión dela Asociación Española de Psiquiatría delNiño y del Adolescente AEPNYA. Pamplona,<strong>2009</strong>.Albaladejo R, Valls RM, Romeu M, Tarro L,Arija V, Solà R, Giralt M. Programa deEducació en Alimentació (EdAl). XXI CongresoNacional de la Sociedad Españolade Arteriosclerosis Obesidad infantil factorde riesgo cardiovascular. Pamplona,<strong>2009</strong>.Cabré JJ, Hernández JM, Arija V, Basora J.Projecte SEGUDIAB. Resultats de la intervenció.Jornada de Seguretat dels pacientsdiabètics. Reus, <strong>2009</strong>.Carmen Hernández- Martínez, Josefa Canals,Joaquín Escribano, Victoria Arija. Do anxietystates of pregnant women affect neonatalbehaviour differently boys and girls?Gene Expression to Neurobiology andBehaviour: Human Brain Developmentand Developmental Disorders. Sant Feliude Guixols, <strong>2009</strong>.Carmen Hernández- Martínez, Josefa Canals,Joaquín Escribano, Victoria Arija. Diferenciasentre sexos en el comportamiento neonatal:influencia de la ansiedad prenatal materna.XI Jornada de la Sociedad Española para lainvestigación de las diferencias individuales(SEIDI). Palma de Mallorca, <strong>2009</strong>.Membership of stable research structures✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURNutrició i Salut Mental. <strong>2009</strong> SGR 358. Headof the group: Josepa Canals✓GRUP UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILINutrició i Salut Mental. Head of the group:Victòria Arija


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>455.1.3. Human nutrition unitHead of the group: Jordi Salasjordi.salas@urv.catResearchers:Mònica Bulló, Nancy Babio,Rafel Balanzà, Joan Quílez,Juan Josep Cabré, AnnaBonada, Antoni Rabassa,Núria IbarrolaHoldersPatrícia Casas, PatriciaLópezTechniquesCristina Molina, Mar SorlíDieticiansNúria Guillén, Clara Alegret,Isabel Clara MegiasSupportCarles MunnéObjectivesStart areas:✓Study of the effects of diet on the onsetof diabetes.✓Study of the effect of dietary fibre of theevolution of metabolic syndrome.✓Effect of the glycemic and/or acid load inthe diet on the evolution of new markers forinflammation and stress.✓Identification of biomarkers for the appearanceof diabetes, metabolic syndromeand cardiovascular disease.✓Effects of diet on the biomarkers of inflammationand oxidative stress.✓Study of the combination of the phenotypepattern on fetal development.Creation of biological collections:✓Metabolic syndrome✓ObesityAreas to be continued or improved:PREDIMED. Our group is currently an activeparticipant in the recruitment and monitoringof patients for the PREDIMED study. ThePREDIMED study is a multicentre study forprimary cardiovascular prevention based ondiet. It is an intervention study carried out onover 7,000 participants with high cardiovascularrisk, who were healthy at the beginningof the study. These volunteers are randomisedby three dietary interventions. One group receivesrecommendations for a Mediterraneandiet and is supplemented with virgin olive oil,


46 Strategic area 1. Nutrition and healthanother receives advice on the Mediterraneandiet plus a supplement of nuts, and the thirdreceives recommendations for a low-fat diet.The ultimate objective is the onset of cardiovasculardisease. Our group currently has877 randomised individuals in the PREDIMEDstudy. Monitoring of the volunteers in thisstudy is scheduled to continue until late 2011.The PREDIMED study includes: a) study ofthe effect of diet on the appearance of diabetesor metabolic syndrome, b) identificationof biomarkers for the appearance of diabetes,metabolic syndrome and cardiovascular disease,c) assessment of the effect of diet onthe biomarkers identified, d) study of the effectof the Mediterranean diet depending on theindividual’s genotype.PREDIGEN. The PREDIGEN study is a studyfor the prevention of diabetes mellitus type 2with various interventions (intensive and otherwise)on lifestyle (diet and exercise) undertakenin the primary healthcare field all overEurope. The sample of individuals studied istaken from various Primary Healthcare Centresin Catalonia (n=574 patients diagnosedwith altered baseline glycemia or alteration inthe oral glucose tolerance test without diabetescriteria). The project’s LR is Dr. BernardoCosta, although our group co-ordinates allthe aspects related to collection, storage andbiochemical and genetic determinations ofthe samples. One of the main objectives is toidentify biochemical markers for diabetes riskand genetic markers that predict responsesto interventions. This project is part of the EuropeanDE-PLA and INTERACT project led bydoctor Jaakko Tuomilehto.EFFECTS OF DIET OR DIET INGREDI-ENTS ON METABOLISM. Our group hasa great deal of experience in studying the effectsof diet and various nutritional factors indiet (different types of diet fibre, phytosterols,nuts, hypocaloric diet, vitamins, etc.) on themetabolism of both macronutrients and micronutrients.In recent years, our group hasdeveloped various techniques to assess inflammatoryand oxidative state and endothelialfunction. We aim to continue studying themetabolic mechanisms involved in the responsesto diet and to refine new methodsto assess this response, both in vivo and invitro.Quantitative scientific objectives for the next5 years:Production. Increase the number andquality of scientific articles published indexedjournals by 10% annually.Projects and transfer. Obtain atotal of 3 new projects financed by competitivepublic calls; participate in at least twoEU projects; obtain at least 1 annual transfercontract.Training. Increase the number of thesesread in the next 5 years; increase the numberof speeches and communications presentedat international congresses by 20%; recruit apost-doctorate researcher to the group within5 years; organise a research methodologycourse within a year; biannual organisation ofthe symposium Obesity: Basic And AppliedAspects; fortnightly training sessions (bibliographical,presentation of results…).


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>47Researcher exchanges. Undertakean annual exchange of researchers betweenour group and other CIBER Obesity and Nutritiongroups or the RETIC Food and chronicdiseases groups at the Carlos III Institute;exchanges of research personnel with othergroups abroad: at least one annual exchange.Translational research. Organisesessions between basic researchers, clinicsand healthcare personnel every two monthsto transfer the knowledge arising from our researchto daily practice and thereby contributeto improving the health of the population.Research lines✓Inflammation, endothelial function andmetabolic syndrome.✓Effects of the Mediterranean diet on cardiovascularrisk and other metabolopathies.✓Effects of various nutrients on glucidicand lipid metabolism.✓Assessment of the effect of various drugson metabolism.Competitive research projects and callsongoingTitle:CIBERobn. Fisiopatología de la obesidad ynutriciónLead researcher:Jordi Salas-SalvadóFinancing institution:Ciber de Obesidad y Nutrición. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:CB07/03/2004Projects with knowledge transfer:Title:Contract for consultation and technical assistancein a study on the consumption of freshdairy productsLead researcher:Jordi Salas-SalvadóFinancing institution:Danone ResearchExecution period:2008-2010Project managed by Rovira i Virgili University.Title:Assessorament científic en l’àrea de la nutriciócentrats en la revaloració de diferentsproductesLead researcher:Jordi Salas-SalvadóFinancing institution:Aguas Font Vella i LanjarónExecution period:2008-2011Project managed by Rovira i Virgili University.


48 Strategic area 1. Nutrition and healthPublicationsMena MP, Sacanella E, Vazquez-Agell M, MoralesM, Fitó M, Escoda R, Serrano-MartínezM, Salas-Salvadó J, Benages N, CasasR, Lamuela-Raventós RM, Masanes F,Ros E, Estruch R. Inhibition of circulatingimmune cell activation: a molecular antiinflammatoryeffect of the Mediterraneandiet. Am J Clin Nutr. <strong>2009</strong>;89:248-56. IF:6,740. 1st quartile.Toledo E, Delgado-Rodríguez M, Estruch R,Salas-Salvadó J, Corella D, Gomez-GraciaE, Fiol M, Lamuela-Raventós RM, SchröderH, Arós F, Ros E, Ruíz-Gutiérrez V, Lapetra J,Conde-Herrera M, Sáez G, Vinyoles E, Martínez-GonzálezMA. Low-fat dairy productsand blood pressure: follow-up of 2290 olderpersons at high cardiovascular risk participatingin the PREDIMED study. Br J Nutr.<strong>2009</strong>;101:59-67. IF: 2,764. 1st quartile.Casas-Agustench P, López-Uriarte P, Bulló M,Ros E, Gómez-Flores A, Salas-Salvadó J.Acute effects of three high-fat meals withdifferent fat saturations on energy expenditure,substrate oxidation and satiety. ClinNutr. <strong>2009</strong>;28:39-45. IF: 3,203. 1st quartile.Guxens M, Fitó M, Martínez-González MA,Salas-Salvadó J, Estruch R, Vinyoles E,Fiol M, Corella D, Arós F, Gómez-GraciaE, Ruiz-Gutiérrez V, Lapetra J, Ros E, VilaJ, Covas MI. Hypertensive status and lipoproteinoxidation in an elderly populationat high cardiovascular risk. Am J Hypertens.<strong>2009</strong>;22:68-73. IF: 3,122. 2ndquartile.Babio N, Bulló M, Basora J, Martínez-GonzálezMA, Fernández-Ballart J, Márquez-SandovalF, Molina C, Salas-Salvadó J; onbehalf of the Nureta-PREDIMED investigators.Adherence to the Mediterranean dietand risk of metabolic syndrome and itscomponents. Nutr Metab Cardiovasc Dis.<strong>2009</strong>; 19:563-70. IF: 3,565. 1st quartile.Escurriol Martinez V, Cofán M, Serra M, BullóM, Basora J, Salas-Salvadó J, CorellaD, Zazpe I, Martínez-González MA, RosE. Serum sterol responses to increasingplant sterol intake from natural foodsin the Mediterranean diet. Eur J Nutr.<strong>2009</strong>;48:373-82. IF: 1,899. 2nd quartile.Casas-Agustench P, Salas-Salvadó J. Viscosityand flow-rate of three high-energy, highfibreenteral nutrition formulas. Nutr Hosp.<strong>2009</strong>;24:492-7. IF: 1,096. 4th quartile.Schröder H, de la Torre R, Estruch R, CorellaD, Martínez-González MA, Salas-SalvadóJ, Ros R, Arós F, Flores G, Civit E, FarréM, Fiol M, Vila J, Fernandez-Crehuet J,Ruiz-Gutiérrez V, Lapetra J, Sáez G, CovasMI, for the PREDIMED Study Investigators.Alcohol consumption is associatedwith high levels of urinary hydroxytyrosol.Am J Clin Nutr. <strong>2009</strong>;90:1329-35. IF:6,740. 1st quartile.Bulló M, Amigó-Correig P, Márquez-SandovalF, Babio N, Martínez-González MA, EstruchR, Basora J, Solà R, Salas-Salvadó J.Mediterranean diet and high dietary acidload associated with mixed nuts: Effect onbone metabolism in elderly subjects. J AmGeriatr Soc. <strong>2009</strong>;57:1789-98. IF: 3,805.1st quartile.Buckland G, Salas-Salvadó J, Serra-Majem L,Castell C, Cabré J, Salleras-Sanmartí L.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>49Increase in metabolic síndrome as definedby ATPIII from 1992–1993 to 2002–2003in a mediterranean population. Nutr Rev<strong>2009</strong>;67 (Suppl.1):S117–S125. IF: 3,503.1st quartile.Foreyt JP, Salas-Salvadó J, Caballero B,Dun Gifford K, Bautista I, Serra-Majem L.Weight reducing diets. Are there any differences?.Nutr Rev <strong>2009</strong>;67 (Suppl.1):S99–S101. IF: 3,503. 1st quartile.Babio N, Bulló M, Salas-Salvadó J. Mediterraneandiet and metabolic syndrome: theevidence. Public Health Nutr. <strong>2009</strong>;12:17-27. IF: 2,123. 2nd quartile.López Uriarte P, Bulló M, Casas-AgustenchP, Babio N, Salas-Salvadó J. Nuts andoxidation: a systematic review. Nutr Rev.<strong>2009</strong>;67:497-508. IF: 3,503. 1st quartile.Salas-Salvadó J, Ros E, Estruch R, Covas MIfor the PREDIMED Study Investigators.Which mediterranean diet in the managementof metabolic syndrome? Arch InternMed. <strong>2009</strong>;169:1076-7. IF: 9,110. 1stquartile.Corella D, Gonzalez JI, Bulló M, Carrasco P,Portolés O, Diez-Espino J, Covas MI, Ruiz-Gutierrez V, Gomez-Gracia E, Aros F, FiolM, Conde M, Santos JM, Sáez G, LamuelaMR, Lahoz C, Vinyoles E, Ros E, EstruchR. Polymorphisms COX-2 -765G>C andIL-6 -174G>C are associated with seruminflammation markers in a high cardiovascularrisk population and do not modifythe beneficial response to a Mediterraneandiet supplemented with virgin oliveoil or nuts. J Nutr. <strong>2009</strong>;139:128-34. IF:3,647. 1st quartile.Zamora-Ros R, Urpí-Sardà M, Lamuela-RaventósRM, Estruch R, Martínez-González MA,Bulló M, Arós F, Cherubini A, Andres-Lacueva C. Resveratrol metabolites in urineas a biomarker of wine intake in free-livingsubjects: The PREDIMED Study. Free RadicBiol Med. <strong>2009</strong>;46:1562-6. IF: 5,399.1st quartile.Salas-Salvadó J. Retorno al concepto hipocráticode la dieta a través del métodocientífico. Actas de Nutrición de la AEN<strong>2009</strong>;1:1-16.Babio N, Bulló M, Basora J, Martínez-GonzálezMA, Fernández-Ballart J, Márquez-SandovalF, Molina C, Salas-Salvadó J. Adherenceto the mediterranean diet and riskof metabolic syndrome. Obesity Facts.<strong>2009</strong>;2 (Suppl 2):85.Bulló M, Márquez-Sandoval F, Babio N, Salas-Salvadó J. Mediterranean diet and high dietaryacid load associated with nuts: effecton bone metabolism in elderly subjects.Obesity Facts. <strong>2009</strong>;2 (Suppl 2):155.Communications at congressesHeureux-Bouron D, Galatescu L, Salas-SalvadóJ, Salah S, Roundeau P, Lluch A.Short term appetite reducing effects of alow-fat dairy product enriched in proteinand fibre and consumed as mid-morningsnack. Comunicació pòster. British Foodand Drink Group Congress. Swansea,<strong>2009</strong>.Heureux-Bouron D, Galatescu L, Salas-SalvadóJ, Salah S, Roundeau P, Lluch A. Congressof the Society for the Study of Ingestive


50 Strategic area 1. Nutrition and healthBehaviour. Short term appetite reducingeffects of a low-fat dairy product enrichedin protein and fibre and consumed as midmorningsnack. Swansea, <strong>2009</strong>.Babio N, Bulló M, Basora J, Martínez-GonzálezMA, Fernández-Ballart J, Márquez-SandovalF, Molina C, Salas-Salvadó J. Adherenceto the mediterranean diet and risk ofmetabolic syndrome. XVII European Congresson Obesity (ECO <strong>2009</strong>). EuropeanAssociation for the Study of Obesity. Amsterdam,<strong>2009</strong>.Bulló M, Márquez-Sandoval F, Babio N, Salas-Salvadó J. Mediterranean diet and highdietary acid load associated with nuts:effect on bone metabolism in elderly subjects.XVII European Congress on Obesity(ECO <strong>2009</strong>). European Association for theStudy of Obesity. Amsterdam, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsBulló M, Babio N, Salas-Salvadó J. Carga ácidade la dieta e incidencia de síndromemetabólico. VI Congreso Nacional de laSociedad Española de Nutrición Básica yAplicada (SENBA). Córdoba, <strong>2009</strong>.Babio N, Bulló M, Basora J, Martínez-González MA, Fernández-Ballart J, Márquez-SandovalF, Molina C, Salas-SalvadóJ. Adherencia a la dieta mediterránea yriesgo de síndrome metabólico. VI CongresoNacional de la Sociedad Españolade Nutrición Básica y Aplicada (SENBA).Córdoba, <strong>2009</strong>.Casas-Agustench P, Salas-Salvadó J. Estudiode la viscosidad y el flujo de caída libre detres fórmulas de nutrición enteral ricas enenergía y fibra. VI Congreso Nacional de laSociedad Española de Nutrición Básica yAplicada (SENBA). Córdoba, <strong>2009</strong>.Bulló M, Nogués MR, López-Uriarte P, Salas-Salvadó J, Romeu M. Efecto del consumocrónico de nueces enteras y del extractode piel de nueces sobre el estrés oxidativoen ratones. VI Congreso Nacional dela Sociedad Española de Nutrición Básicay Aplicada (SENBA). Córdoba, <strong>2009</strong>.López Uriarte P, Nogués R, Sáez G, Bulló M,Romeu M, Masana Ll, Tormos C, Casas-Agustench P, Salas-Salvadó J. Nuts, oxidationand endotelial function. III SymposiumCiber Fisiopatología de la Obesidady Nutrición (CIBERobn): nuevas fronterasen Obesidad y Nutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.Bulló M, García-aloy M, Basora Gallisà J, CovasPlanell MI, Salas-Salvadó J. Relationshipbetween bone metabolism and themetabolic syndrome. III Symposium CiberFisiopatología de la Obesidad y Nutrición(CIBERobn): nuevas fronteras en Obesidady Nutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.Casas-Agustench P, Bulló M, Ros E, BasoraJ, Salas-Salvadó J. Dietary determinantsof adiposity in a high cardiovascular riskpopulation. III Symposium Ciber Fisiopatologíade la Obesidad y Nutrición (CI-BERobn): nuevas fronteras en Obesidad yNutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>51Babio N, Sorlí M, Bulló M, Basora J, Salas-Salvadó J. Crossectional and prospectiveanálisis of the association between redmeta consumption and metabolic síndromein a high cardiovascular risk mediterraneanpopulation. III Symposium CiberFisiopatología de la Obesidad y Nutrición(CIBERobn): nuevas fronteras en Obesidady Nutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.Salas-Salvadó J. The effects of tree nuts oninflammation and insulin resistance. Heathbenefits of tree nuts. XIX InternationalCongress on Nutrition (INC<strong>2009</strong>). Bangkok,<strong>2009</strong>.Salas-Salvadó J. Alimentación, inflamación ysíndrome metabólico. VI Congreso Nacionalde la Sociedad Española de NutriciónBásica y Aplicada (SENBA). Córdoba,<strong>2009</strong>.Salas-Salvadó J. Propiedades no digestivasde la fibra. VI Congreso Nacional de laSociedad Española de Nutrición Básica yAplicada (SENBA). Simposio satélite patrocinadopor Central Lechera Asturiana.CAPSA “importancia de la fibra en la nutricióndel siglo XXI”. Córdoba, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓Redes temáticas de investigación cooperativaen salud (RETICS). Instituto de SaludCarlos IIIRed PREDIMED. Alimentación saludableen la prevención primaria de enfermedadescrónicas RD06/0045/0001. Head of thegroup: Jordi Salas-Salvadó✓CIBERobn. Fisiopatología de la Obesidady Nutrición. CB07/03/2004. Head of thegroup: Jordi Salas-Salvadó✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURNutrició, Alimentació, Creixement i Salut Mental.(NUTRCRSM). <strong>2009</strong> SGR 1237. Head ofthe group: Jordi Salas-Salvadó✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILINutrició, Alimentació, Creixement i SalutMental. (NUTRCRSM). Head of the group:Jordi Salas-Salvadó✓Centre Català de la Nutrició de l’Institutd’Estudis Catalans (CCNIEC). Nutrició, Alimentació,Creixement i Salut Mental. (NU-TRCRSM). Head of the group: Jordi Salas-Salvadó


52 Strategic area 1. Nutrition and health5.1.4 Pediatrics, nutrition and humandevelopment research unitHead of the group: Joaquín Escribano / Ricardo Closajescribano@grupsagessa.com / rclosa.hj23.ics@gencat.catResearchers:Gemma CastillejoAlbert FeliuManel JariodRosa CollellFilomena PagoneJuan CarreteroAdolfo GómezSupportMarta ZaragozaCarmen RubioMariona GispertRosa JiménezNatàlia FerréVerònica LuqueObjectivesThe Pediatrics, Nutrition and Human DevelopmentResearch Unit (URPNDH) is a multidisciplinaryresearch group which carries outhigh quality research, in close collaborationwith other research groups as well as withprofessionals in clinical practice, and helpsto provide responses to the most commonhealth problems currently affecting the pediatricpopulation.Its main research lines are the study of healthproblems related to nutrition such as obesityand coeliac disease, as well as the effects ofbreast-fed babies’ nutrition on their subsequenthealth and development by means of‘metabolic programming’. Using an Evidence-Based Medicine approach, the URPNDH isworking on the development of critical andsystematic reviews of the literature concerningaspects related to its research lines.Research lines✓Metabolic programming by feeding thebreast-fed baby: Long term effects of proteinconsumption on subsequent health, the riskof obesity, and neurocognitive development.✓Child obesity: Study of cardiovascularrisk factors, metabolic syndrome and strategiesfor intervention.✓Effects of nutrition on children’s and youngpeople’s development. Relationship with thedevelopment of pathologies such as coeliacdisease. Functional foodstuffs.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>53✓Renal metabolism: idiopathic hypercalciuria.✓Pulmonary function and infections atpediatric age.Competitive research projects and callsongoingTitle:The effect of diet in mental performance ofchildren (NUTRIMENTHE)Lead researcher:Ricardo Closa i Joaquín EscribanoFinancing institution:Comissió EuropeaIdentifier:FP7-KBBE-2007-1, ref. núm. 212652Amount awarded:444.276 €Execution period:2008-2012Project managed by Rovira i Virgili UniversityTitle:Early nutrition programming (EARNEST).Lead researcher:Ricardo Closa i Joaquín EscribanoFinancing institution:Comissió EuropeaIdentifier:FOOD-CT—2005-007036Amount awarded:453.000 €Execution period:2005-2010Project managed by Rovira i Virgili UniversityTitle:Influence of the dietary history in the preventionof coeliac disease: possibilities of inductionof tolerance for gluten in genetic predisposedchildren (PREVENTCD)Lead researcher:Joaquín EscribanoFinancing institution:Comissió EuropeaIdentifier:FP-6-2005-FOOD-4B,ref núm. 036383Amount awarded:101.438 €Execution period:2007-2010Project managed by Rovira i Virgili UniversityTitle:Oxidación e inflamación como determinantesdel balance energético y su modulaciónmediante suplementos de flavonoides en ladieta: mecanismos moleculares y estrategiasde intervención en la aterosclerosis y enla obesidadLead researcher:Jorge Joven MariedResearcher:Joaquín EscribanoFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1381Amount awarded:135.883 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011


54 Strategic area 1. Nutrition and healthTitle:Influencia de las interacciones entre la alimentacióny el proceso de colonización microbianaintestinal de neonatos y lactantesen la predisposición a padecer enfermedadcelíaca, y balance riesgo-beneficio del uso deprobióticos en el período postnatal en modelosanimalesLead researcher:Yolanda Sanz. Institut d’Agroquímica i Tecnologiad’Aliments (CSIC)Financing institution:CICYTIdentifier:AGL2007-66126-C03-01/ALI.Amount awarded:120.000 €Execution period:2008-2010Project managed by Institut d’Agroquímica iTecnologia d’Aliments (CSIC) de ValenciaTitle:Mecanismos de acción de bacterias intestinalesy probióticas en procesos de inflamacióncrónicaLead researcher:Yolanda Sanz. Institut d’Agroquímica i Tecnologiad’Aliments (CSIC)Financing institution:Ministeri Ciència i InnovacióIdentifier:AGL2008-01440/ALIAmount awarded:157.300 €Execution period:<strong>2009</strong>–2011Project managed by Institut d’Agroquímica iTecnologia d’Aliments (CSIC) de ValenciaPublicationsPrada FH, Carretero JM, Jimenez L. Percutaneousclosure of a patient arterial duct in anewborn. Cardiol Young. <strong>2009</strong>;19:400-2.IF: 0,956. 3rd quartile.Vik T, Grote V, Escribano J, Socha J, VerduciE, Fritsch M, Carlier C, von Kries R, KoletzkoB; for the European ChildhoodObesity Trial Study Group. Infantile colic,prolonged crying and maternal postnataldepression. Acta Pediatr. <strong>2009</strong>;98:1344-8. IF: 1,517. 2nd quartile.Koletzko B, von Kries R, Monasterolo RC,Subías JE, Scaglioni S, Giovannini M, BeyerJ, Demmelmair H, Gruszfeld D, DobrzanskaA, Sengier A, Langhendries JP, RollandCachera MF, Grote V; for the EuropeanChildhood Obesity Trial Study Group.Lower protein in infant formula is associatedwith lower weight up to age 2 y: arandomized clinical trial. Am J Clin Nutr.<strong>2009</strong>;89:1836-45. IF: 6,740. 1st quartile.Koletzko B, von Kries R, Monasterolo RC,Subías JE, Scaglioni S, Giovannini M, BeyerJ, Demmelmair H, Anton B, Gruszfeld D,Dobrzanska A, Sengier A, Langhendries JP,Rolland Cachera MF, Grote V. Can infantfeeding choices modulate later obesityrisk?. Am J Clin Nutr. <strong>2009</strong>;89:1502S-1508S. IF: 6,740. 1st quartile.Luque V, Mendez G, Capdevila F, Closa R, FerréN, Reina Garcia M, Escribano J. Subcutaneousfat stores related to weightin full-term neonates. Ann Hum Biol.<strong>2009</strong>;36:88-97. IF: 1,009. 3rd quartile.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>55Escribano J, Balaguer A, Pagone F, Feliu A,Roqué I, Figuls M. Pharmacological interventionsfor preventing complications inidiopathic Hipercalciuria. Cochrane DatabaseSyst Rev. <strong>2009</strong>;21:CD004754. IF:5,182. 1st quartile.Balaguer A, Quiroga-González R, CamprubíM, Milá-Farnés M, Escribano J, Girabent-Farrés M. Reducing errors in the managementof hyperbilirubinemia: validating asoftware application. Arch Dis Child FetalNeonatal Ed. <strong>2009</strong>;94:F45-7. IF: 2,325.2nd quartile.Marsillach J, Camps J, Ferré N, Beltran R,Rull A, Mackness B, Mackness M, JovenJ. Paraoxonase-1 is related to inflammation,fibrosis and PPAR delta in experimentalliver disease. BMC Gastroenterol.<strong>2009</strong>;9:3. IF: 2,13. 3rd quartile.González-Périz A, Horrillo R, Ferré N, GronertK, Dong B, Moran-Salvador E, Titos E,Martínez-Clemente M, López-Parra M, ArroyoV and Clària J. Obesity-induced insulinresistance and hepatic steatosis are alleviatedby omega-3 fatty acids. A role forresolvins and protectins. FASEB J. <strong>2009</strong>;23:1946-57. IF: 7,049. 1st quartile.Ferré N, Martínez-Clemente M, López-Parra M,González-Périz A, Horrillo R, PlanagumàA, Camps J, Joven J, Tres A, Guardiola F,Bataller R, Arroyo V, Clària J. Increasedsusceptibility to exacerbated liver injuryin hypercholesterolemic ApoE-deficientmice: potential involvement of oxysterols.Am J Physiol Gastrointest Liver Physiol.<strong>2009</strong>;296:G553-62. IF: 3,587. 1st quartile.De Palma G, Capilla A, Nadal I, Nova E, PozoT, Varea V, Polanco I, Castillejo G, LópezA, Garrote JA, Calvo C, García-Novo MD,Cilleruelo ML, Ribes-Koninckx C, Palau F,Sanz y. Interplay Between Human LeukocyteAntigen Genes and the Microbial ColonizationProcess of the Newborn Intestine.Curr Issues Mol Biol. <strong>2009</strong>;12:1-10. IF:3,176. 2nd quartile.Joaquin Escribano, Maria Rimblas. Noves perspectivesen el maneig de la infecció urinària.Pediatria Catalana. <strong>2009</strong>;69:6-10.JM Guzmán Cabañas, MJ Párraga Quiles, N delPrado, MD. Ruiz, M García del Río, F BenitoZaballo, C Fernández, J Figueras Aloy yRed Neonatal Española SEN 1500. Análisisde la utilidad del Clinical Risk Index for Babiespor estratos de peso como predictorde muerte hospitalaria y de hemorragiaintraventricular grave en la Red NeonatalEspañola SEN 1500. An Pediatr (Barc).<strong>2009</strong> ;71:117-27.J Figueras-Aloya, J Quero-Jiménez, B Fernández-Colomer,J Guzmán-Cabañas, IEchaniz-Urcelay, E Doménech-Martínezy en representación del grupo IRIS. Utilidadpredictiva de ingreso por infecciónpor virus respiratorio sincitial de diferentesasociaciones de factores de riesgoen prematuros de 32 a 35 semanas degestación en España. An Pediatr (Barc).<strong>2009</strong>;71:47-53.Koletzko B, von Kries R, Monasterolo RC,Subias JE, Scaglioni S, Giovannini M, BeyerJ, Demmelmair H, Anton B, Gruszfeld D,Dobrzanska A, Sengier A, Langhendries


56 Strategic area 1. Nutrition and healthJP, Cachera MF, Grote V. Infant feedingand later obesity risk. Adv Exp Med Biol.<strong>2009</strong>;646:15-29.Medrano López C, García-Guereta Silva L, LirioCasero J, García Pérez J; en representacióndel Grupo CIVIC, Grupo de Trabajo de Infeccionesde la Sociedad Española de CardiologíaPediátrica y Cardiopatías Congénitas. Infeccionesrespiratorias, síndrome de Down ycardiopatías congénitas: Estudio CIVIC 21.An Pediatr (Barc). <strong>2009</strong>;71:38-46.Books and book chaptersGómez Papi, J Paricio Talayero i R Closa Monasterolo.Fármacos y lactancia materna.Editat per la AEP (Protocolos Diagnóstico-Terapeúticos de la AEP: Neonatología),<strong>2009</strong>.J Escribano, M Rimblas, R Ramos, A Feliu, JMBarroso. Búsqueda de modelos diagnósticospredictivos de daño renal en niñoscon pielonefritis. Editorial Asociación Españolade Nefrología Pediátrica, <strong>2009</strong>.J Escribano, A Madrid, J Nieto. Cistitiseosinofílica recurrente presentada comohematuria crónica y masa vesical. EditorialAsociación Española de NefrologíaPediátrica, <strong>2009</strong>.J Escribano, R Closa, V Luque, M Zaragoza,N Ferre, V Grote, The European ChildhoodObesity Trial. Ensayo clínico nutricionalsobre la influencia de la ingesta proteicaen el crecimiento y función renales enlactantes sanos. Editorial Asociación Españolade Nefrología Pediàtrica, <strong>2009</strong>.Communications at congressesR Ramos Graciano, JM Barroso Jornet, A FeliuRovira, M Rimblas Roure, J Escribano Subias.Parámetros predictores de daño renalen las pielonefritis agudas en Urgencias.XIV Reunión de la Sociedad Española deUrgencias de Pediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.N París, A Feliu, M Rimblas, N Ferré, M Chiné, JEscribano. Análisis de la reversivbilidad delos factores de riesgo cardiovascular trasuna intervención higiénico-nutricionnal enadolescentes obesos. XXXI Congreso dela Sociedad Española de EndocrinologíaPediátrica. Alicante, <strong>2009</strong>.A Feliu, N París, M Zaragoza, V Luque, A Huguet,J Escribano. Análisis de los cambiosdietéticos y antropométricos experimentadostras una intervención higiéniconutricionalbasada en objetivos sobreadolescentes obesos. XXXI Congreso dela Sociedad Española de EndocrinologíaPediátrica. Alicante, <strong>2009</strong>.F Sabench, A Feliu, D Del Castillo, S Blanco,M Hernández. Gastrectomia Tubular(Sleeve gastrectomy) por laparoscopia enun adolescente con obesidad mórbidasevera. XXXI Congreso de la SociedadEspañola de Endocrinología Pediátrica.Alicante, <strong>2009</strong>.María Rimblas Roure, Cristina Marimón Blanch,María Salvadó Giné, Lorena Bráviz Rodríguez,Joaquín Escribano Subías, DimpnaAlbert. Shock cardiogènic com a presentacióde miocarditis. 16a Reunió anualde la Societat Catalana de Pediatria.Vielha, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>57Raquel Ramos Graciano, Josep Maria BarrosoJornet, Albert Feliu Rovira, MariaRimblas Roure, Joaquín Escribano Subias.Paràmetres predictors de dany renal enles pielonefritis agudes a urgències. 16aReunió anual de la Societat Catalana dePediatria. Vielha, <strong>2009</strong>.Lorena Braviz, Raquel Ramos, Neus París, AlbertFeliu, Rosa Jiménez, Joaquín Escribano.Diafragmàtica congènita. Diagnòstictardà. 16a Reunió anual de la SocietatCatalana de Pediatria. Vielha, <strong>2009</strong>.Neus París Miró, Rosa Collell Hernandez,Cristina Marimon Blanch, Joaquin EscribanoSubias. Cor triatriatum dexter asociadoa anomalía de Ebstein, a propósitode un caso. VII Congreso de cardiologíapediátrica y cardiopatías congénitas.Salamanca, <strong>2009</strong>.J. Escribano, r. Closa, V. Luque, n. Ferré, m.Zaragoza, c. Bras, V. Grote, D. Gruszfeld,e. Dain, B. Koletzko. Ensayo clínico nutricionalsobre la influencia de la ingestaproteica en el crecimiento y función renalesen lactantes sanos. 58º Congresode la Asociación Española de Pediatría.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Susana Larrosa Capaces, Joaquín EscribanoSubias, Rosa Jiménez Feioo, José m. BarrosoJornet. Efecto de los depósitos de hierrosobre el desarrollo psicomotor y neuroconductualdel lactante a los seis meses devida. 58º Congreso de la Asociación Españolade Pediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Neus París Miró, Albert Feliu Rovira, MaríaRimblas Roure, Marta Zaragoza Jordana,Luis Franco Bonafonte, m. Juana RubioPérez, Angels Montserrat Pujals, JoaquínEscribano Subias. Reversibilidad de losfactores de riesgo cardiovascular y cambiosdietéticos en adolescentes obesos,tras una intervención higiénico-nutricional.58º Congreso de la Asociación Españolade Pediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.María Rimblas Roure, Cristina Marimón Blanch,María Salvadó Gine, Lorena Braviz Rodríguez,Joaquín Escribano Subias. Miocarditispor parvovirus B19. 58º Congresode la Asociación Española de Pediatría.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Joaquín Escribano Subias. Recomendacionessobre tratamiento del reflujo vesicoureteral.58º Congreso de la Asociación Españolade Pediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.María Salvadó Gine, Lorena Braviz Rodríguez,Naymar Pérez Requena, Albert Feliu Rovira,Filomena Pagone Tangorra, JoaquínEscribano Subias. Síndrome del shocktóxico estreptocócico versus síndrome deKawasaki. Dificultades diagnósticas. 58ºCongreso de la Asociación Española dePediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Cristina Fernández Gómez, María del Mar AlbújarFont, Yolanda Royo Cuadra, Ida diCrosta, Cinta Valldepérez Baiges, RicardoClosa Monasterolo. “Apple-peel” o atresiasintestinales múltiples. A propósito deun caso. 58º Congreso de la AsociaciónEspañola de Pediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.J Escribano, R Closa, V Luque, M Zaragoza, NFerré, V Grote. Ensayo clínico nutricionalsobre la influencia de la ingesta proteicaen el crecimiento y función renales enlactantes sanos. XXXV Congreso Nacion-


58 Strategic area 1. Nutrition and healthal de Nefrología Pediátrica. Fuentealicantede La Palma, <strong>2009</strong>.N París, A Feliu, M Rimblas, N Ferré, J Escribano.Reversibility analysis of cardiovascularrisk factors after a nutritionalhygienicintervention in obese adolescents.LWPES/ESPE 8th Joint Meeting,Global Care in Pediatric Endocrinology.New York, <strong>2009</strong>.Carmen Hernández- Martínez, Josefa Canals,Joaquín Escribano, Victoria Arija. Do anxietystates of pregnant women affect neonatalbehaviour differently boys and girls?Gene Expression to Neurobiology andBehaviour: Human Brain Developmentand Developmental Disorders. Sant Feliude Guíxols, <strong>2009</strong>.Carmen Hernández- Martínez, Josefa Canals,Joaquín Escribano, Victoria Arija. Diferenciasentre sexos en el comportamientoneonatal: influencia de la ansiedad prenatalmaterna. XI Jornada de la SociedadEspañola para la investigación de lasdiferencias individuales (SEIDI). Palma deMallorca, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsJoaquin Escribano. Uso de antibióticos en elniño. Infección urinaria. 38º Curso Intensivosobre Antibioticoterapia.Rosa Collell. Nutrició en nens amb cardiopatiescongènites. Barcelona, <strong>2009</strong>.V. Luque. What are European Toddlers eating?Findings from the EU Childhood ObesityProject. Early Years Nutrition an updateon some current issues. Joint meeting ofSENSE and Freelance Dietitians Group.London, <strong>2009</strong>.Ricardo Closa Monasterolo. Efecto de lasproteínas durante el 1er año de vida enla programción metabólica. Centro de InvestigaciónNestle. Vers-chez-les-Blanc(Lausanne), <strong>2009</strong>.Joaquin Escribano. Medicina basada en l’evidènciai guies de pràctica clínica. Centred’Estudis Jurídics i Formació Especialitzada.Reus, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>59Ricardo Closa Monasterolo. Efecte de les proteïnesen la programació metabòlica dellactant. Societat Catalana de Pediatria.Tarragona, <strong>2009</strong>.V Luque. How to assess dietary intake in neurodevelopmentstudies. Early NutritionAcademy. “Role of nutrition on brain developmentand behaviour”. Granada, <strong>2009</strong>.V Luque. Anthropometry assessment duringbrain development. Early Nutrition Academy.“Role of nutrition on brain developmentand behaviour”. Granada, <strong>2009</strong>.Ricardo Closa Monasterolo. Alimentació precoçi risc d’obesitat. 2ª Jornada de Recerca al’Institut Català de la Salut. Barcelona, <strong>2009</strong>.Carmen Hernández- Martínez, Josefa Canals,Joaquín Escribano, Victoria Arija. Diferenciasentre sexos en el comportamientoneonatal: influencia de la ansiedad prenatalmaterna. XI Jornada de la SociedadEspañola para la investigación de lasdiferencias individuales (SEIDI). Palma deMallorca, <strong>2009</strong>.Membership of stable research structures✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIUnitat de Recerca en Pediatria, Nutrició i DesenvolupamentHumà. Head of the group:Joaquín EscribanoRicardo Closa Monasterolo. Newborn nutritionand obesity problems. III Symposium ofNutrition in prevention of socially importantdiseases. Krasnoyarsk (Russia), <strong>2009</strong>.Ricardo Closa Monasterolo. Baby nutrition offirst year of life. Obvious and nonobviousproblems. III Symposium of Nutrition inprevention of socially important diseases.Krasnoyarsk (Russia), <strong>2009</strong>.


5.2. Strategic area 2.Obesity, metabolic diseasesand cardiovascular risk


Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risk


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>635.2.1. Angiology and vascular-endovascular surgeryHead of the group: Vicente Martín-Parederovparedero.hj23.ics@gencat.catResearchers:José DiazCarmen BergaVíctor SanchezBenet GómezFrancesc PañellaNatàlia RodríguezEsteban HernándezRaül GarciaObjectives✓To publish the healthcare, scientific andteaching results of the Angiology and Vascular-EndovascularSurgery Service of JoanXXIII University Hospital in <strong>2009</strong>.PublicationsMellado MJ, Gomez B, Pañella A, Garcia R,Abril Y, Fariñas P, Martin-Paredero V. Utilityof Intravascular Ultrasound Examinationduring Carotid Stenting. Ann Vasc Surg.<strong>2009</strong>;23:606-611. IF: 1,262. 3rd quartile.Lozano FS, Masegosa A, Alvarez J, MarinelloJ, DETECT-2006 Group (Martin-Paredero).Occurrence and Managementof chronic venous disease in primaryhealthcare in Spain. A comparison ofDETECT-2006 with DETECT-2000. IntAngiol. <strong>2009</strong>;28:62-67. IF: 1.418. 3rdquartile.Barba R, Bisbe J, Pedrajas JN, Toril J, MonteR, Muñoz-Torrero JF, Monreal M, FRENAInvestigators (Hernández-Osma E). Bodymass index and outcome in patients withcoronary, cerebrovascular, or peripheralartery disease: findings from the FRENAregistry. Eur J Cardiovasc Prev Rehabil.<strong>2009</strong>;16:457-63. IF:1,865. 4th quartile.B Gómez-Moya, E Hernández-Osma, F Pañella-Agustíand V Martín-Paredero. “Fístulaarteriovenosa carotidoyugular deorigen congénito” [Congenital carotidjugulararteriovenous fistula]. Neurology.<strong>2009</strong>;48:216. IF: 1.083. 4th quartile.Hernandez E, Martin Paredero V. ENGUIAStudy. Angiology. <strong>2009</strong>;61:1-11.


64 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskMartin-Paredero V, Berga C, Hernandez-OsmaE. Quality of life in vasculopathies. Ann PatVasc. <strong>2009</strong>;3:47-54.Martin-Paredero V. Epidemiology of the ulcerwith ischemic etiology. Ann Pat Vasc.<strong>2009</strong>;3:55-75.Researchers in the ODISEA STUDY. “Epidemiologicalobservation study to evaluatehandling of gastrointestinal disorders inpatients with antiaggregant treatment”.Angiology. <strong>2009</strong>;61:185-94.Books and book chaptersy. Abril Arjona, M. Mellado Joan, P. FariñasAlija, N. Argilés Mattes, E. HernándezOsma, V. Martín Paredero. Isquemia arteriald’etiología reversible. Libro de concursode casos clínicos para residentes <strong>2009</strong>.y. Abril Arjona, M. Mellado Joan, P. FariñasAlija, N. Argilés Mattes, V. Martín Paredero.Prostaglandinas en isquemia críticairrevascularizable Avances en cirugía vascular.Esteve <strong>2009</strong>.Communications at congressesBrega, F Trobat, H Ascaso, V Martin Paredero.Shunt Safeno-cavernoso com tractamentde priapismo venooclusiu refractari. R.Garcia, C. 55º Congreso Nacional de laSEACV. Valencia, <strong>2009</strong>.V Martin Paredero. Ülceras d’Etiologiaisquèmica. IV Congreso InterdisciplinarioNacional sobre Patologia Vascular. Logroño,<strong>2009</strong>.Y Abril Arjona, B Gómez Moya, M MelladoJoan, P Fariñas Alija, N Argilés Mattes,V Martín Paredero. Complicacions delstenting carotideo: revisen la nostra experiencia.Societat Catalana d’Angilogia,cirurgia vascular i endovascular. Barcelona,<strong>2009</strong>.P Fariñas Alija, B Gómez Moya, M MelladoJoan, Y Abril Arjona, N Argiles Mattes, VMartín Paredero. Evolució del tractamentendovascular de la estenosis renal. SocietatCatalana d’Angilogia, cirurgia vasculari endovascular. Barcelona, <strong>2009</strong>.N Argiles Mattes, R García Vidal, Y AbrilArjona, P Fariñas Alija, E Rollán Saint-Amand, V Martín Paredero. Agenesia de lavena cava inferior com etiologia en TVPrecurents. Societat Catalana d’Angilogia,cirurgia vascular i endovascular. Barcelona,<strong>2009</strong>.Y Abril Arjona, X Aldecoa, F Pañella, G Corteza,P Fariñas, V Martín Paredero. Pseudoaneurismacubital palmar en pacientsamb atresia de l’arteria radial: Reparaciómicroquirúrgica. 55 Congreso Nacionalde la SEACV. Valencia, <strong>2009</strong>.Y Abril Arjona, B Gómez Moya, C Berga Fauria,m. Mellado Joan, P Fariñas Alija, V MartínParedero. Tractament endovascularde Pseudoaneurisma cubital iatrogénicodespres de cirurgía traumatológica ambulatoria.55 Congreso Nacional de la SEAV.Valencia, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>65Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsV. Martin Paredero. Actualitzacions de CriterisTerapéutics Vasculars. Consell Catalàde Formació Mèdica Continuada (N.:09R002-013/09). Tarragona, <strong>2009</strong>.F. Pañella Mart. Curs pràctic avançat sobre eltractament de les lesions arterials infrapopliteas.CCFMC. Tarragona, <strong>2009</strong>.B. Gómez Moya, F. Pañella Agustí, V. Martín Paredero.Monogràfic tractament d’arteriesrenals. Tarragona, <strong>2009</strong>.B. Gómez Moya, V. Martín Paredero. Curs Abbothendovascular. Tarragona, <strong>2009</strong>.V. Martin Paredero. Tractament mèdic a la isquemiacrònica MMII. VI Curso de actualizaciónen Angiologia y Cirugia Vascular.Alcala de Henares, <strong>2009</strong>.m. Mellado. Cirurgia oberta vs endovascularen la revascularizació de la femoral superficial.VI Curso de actualización en A y CVascular. Alcala de Henares, <strong>2009</strong>.V. Martin Paredero. Qol en la insuficiencia venosay en la isquémica. Angiomaresme, <strong>2009</strong>.V. Martin Paredero. Lectura crítica d’articles científics.II Curso del Capitulo de Flebologia enPatologia Venosa. Cangas de Onis, <strong>2009</strong>.


66 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risk5.2.2. Biomedical research centreHead of the group: Jorge Jovenjjoven@grupsagessa.comResearchers:Jordi CampsCarlos Alonso-VillaverdeJoan Carles Pedro-BotetJosep M. AlegretNúria BertranJosep M. SimóNatàlia FerréGerard AragonèsRaul BeltránBlai CollBharti MacknessMichael Ian MacknessJudit MarsillachSandra ParraAnna RullObjectives✓The main objective of the CRB is to studythe molecular basis of chronic inflammatoryprocesses and the relationship of inflammation,oxidation and metabolism with thephysiopathology of arteriosclerosis, obesityand related disorders.Research lines✓Study of the role of the monocyte chemoattractantprotein-1 (MCP-1) in the developmentof arteriosclerosis and obesity andinvestigate the possible therapeutic effectsof its inhibition.✓Examination of the role of the paraoxonase-1(PON1) enzyme in oxidation processesand study its relationship with MCP-1and chronic inflammation.✓Investigation of the physiopathological basisfor premature arteriosclerosis in patientsinfected with HIV and possible therapeuticmeasures.Competitive research projects and callsongoingTitle:Estudio prospectivo, abierto, aleatorizado ycruzado sobre el efecto de la hidroxicloroquina,200 mg al día, en factores inflamatoriosy metabólicos relacionados con laenfermedad cardiovascular en pacientes infectadospor el virus de la inmunodeficienciahumanaLead researcher:Carlos Alonso-Villaverde


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>67Financing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:EC07/90761Amount awarded:80.716 €Execution period:2008-<strong>2009</strong>Title:Mecanismos moleculares de la función antioxidantey antinflamatoria de la paraoxonasa-1.Implicaciones terapéuticas en la enfermedadcardiovascularLead researcher:Jordi Camps AndreuFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1175Amount awarded:80.102€Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:Oxidación e inflamación como determinantesdel balance energético y su modulación mediantesuplementos de flavonoides en la dieta:mecanismos moleculares y estrategias de intervenciónen la aterosclerosis y en la obesidadLead researcher:Jorge Joven MariedFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1381Amount awarded:135.883 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:Desarrollo de nuevas estrategias de desreplicaciónbasadas en la correlación entre datosespectrométricos y bioactividad para la identificaciónde compuestos bioactivos en extractosvegetalesLead researcher:Antonio SeguraResearcher:Centre de Recerca BiomèdicaFinancing institution:Ministerio de Ciencia e InnovaciónIdentifier:P09-CTS-4564Amount awarded:343.940 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Project managed by Universitat de GranadaTitle:Paraoxonasa-1 recombinant humana: cristal·lització i estudi de l’efecte terapèutic en hepatopatiai sensibilitat a OPLead researcher:Judit Marsillach LópezFinancing institution:Programa Beatriu de Pinós. AGAURIdentifier:2008 BP A 00166Amount awarded:63.255 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Project managed by Universitat de Washington


68 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskPublicationsMarsillach J, Aragonès G, Beltrán R, CaballeriaJ, Pedro-Botet J, Morcillo-SuárezC, Navarro A, Joven J, Camps J. Themeasurement of the lactonase activity ofparaoxonase-1 in the clinical evaluationof patients with chronic liver impairment.Clin Biochem. <strong>2009</strong>;42:91-8. IF: 1,93.2nd quartile.Ferré N, Martínez-Clemente M, López-Parra M,González-Périz A, Horrillo R, PlanagumàA, Camps J, Joven J, Tres A, Guardiola F,Bataller R, Arroyo V, Clària J. Increasedsusceptibility to exacerbated liver injuryin hypercholesterolemic ApoE-deficientmice: potential involvement of oxysterols.Am J Physiol Gastrointest Liver Physiol.<strong>2009</strong>;296:G553-62. IF: 3,58. 1st quartile.Marsillach J, Camps J, Ferré N, Beltran R,Rull A, Mackness B, Mackness M, JovenJ. Paraoxonase-1 is related to inflammation,fibrosis and PPAR delta in experimentalliver disease. BMC Gastroenterol.<strong>2009</strong>;9:3. IF: 2,13. 3rd quartile.Camps J, Marsillach J, Joven J. The paraoxonases:role in human diseases and methodologicaldifficulties in measurement.Crit Rev Clin Lab Sci. <strong>2009</strong>;46:83-106. IF:5,15. 1st quartile.Camps J, Marsillach J, Joven J. Measurementof serum paraoxonase-1 activity in theevaluation of liver function. World J Gastroenterol.<strong>2009</strong>;15:1929-33. IF: 2,08. 3rdquartile.Rull A, Vinaixa M, Angel Rodríguez M, BeltránR, Brezmes J, Cañellas N, Correig X, JovenJ. Metabolic phenotyping of geneticallymodified mice: An NMR metabonomicapproach. Biochimie. <strong>2009</strong>;91:1053-7.IF: 3,07. 1st quartile.Camps J, Marsillach J, Joven J. Pharmacologicaland lifestyle factors modulatingserum paraoxonase-1 activity. Mini RevMed Chem. <strong>2009</strong>;9:911-20. IF: 3,13. 1stquartile.Marsillach J, Oliveras-Ferraros C, Beltrán R,Rull A, Aragonès G, Alonso-Villaverde C,Vázquez-Martín A, Joven J, Menéndez JA,Camps J. Serum concentrations of extracellularfatty acid synthase in patientswith steatohepatitis. Clin Chem Lab Med.<strong>2009</strong>;47:1097-9. IF: 1,88. 2nd quartile.Font R, Prats M, Gutiérrez C, Bardají A, LalanaM, Marsillach J, Camps J, Martínez Vea A.Is there a relationship between cystatin Cand inflammatory status, oxidative stressand other cardiovascular risk factors innon-diabetic patients with chronic kidneydisease? Nefrologia. <strong>2009</strong>;29:228-35. IF:0,67. 4rt quartile.Rull A, Rodríguez F, Aragonès G, Marsillach J,Beltrán R, Alonso- Villaverde C, Camps J,Joven J. Hepatic monocyte chemoattractantprotein-1 is upregulated by dietarycholesterol and contributes to liver steatosis.Cytokine. <strong>2009</strong>;48:273-9. IF: 2,21.3rd quartile.Rodríguez-Medina IC, Beltrán-Debón R, MolinaVM, Alonso-Villaverde C, Joven J, MenéndezJA, Segura-Carretero A, Fernández-Gutiérrez A. Direct characterization ofaqueous extract of Hibiscus sabdariffa usingHPLC with diode array detection cou-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>69pled to ESI and ion trap MS. J Sep Sci.<strong>2009</strong>;32:3441-8. IF: 2,74. 1st quartile.Saumoy M, Veloso S, Alonso-Villaverde C, DomingoP, Chacón MR, Miranda M, AragonèsG, Gutiérrez MM, Viladés C, Peraire J, SirventJJ, López-Dupla M, Aguilar C, RichartC, Vidal F; HIV Lipodystrophy Study Group.PPARgamma Pro12Ala polymorphismin HIV-1-infected patients with HAARTrelatedlipodystrophy. Curr HIV Res.<strong>2009</strong>;7:533-40. IF: 2,49. 3rd quartile.Negredo E, Miró O, Rodríguez-Santiago B,Garrabou G, Estany C, Masabeu A, ForceL, Barrufet P, Cucurull J, Domingo P,Alonso-Villaverde C, Bonjoch A, Morén C,Pérez-Alvarez N, Clotet B; MULTINEKAStudy Group. Improvement of mitochondrialtoxicity in patients receiving a nucleosidereverse-transcriptase inhibitor-sparingstrategy: results from the MulticenterStudy with Nevirapine and Kaletra (MULTI-NEKA). Clin Infect Dis. <strong>2009</strong>;49:892-900.IF: 8,26. 1st quartile.De Keyzer D, Karabina SA, Wei W, Geeraert B,Stengel D, Marsillach J, Camps J, HolvoetP, Ninio E. Increased PAFAH and oxidizedlipids are associated with inflammationand atherosclerosis in hypercholesterolemicpigs. Arterioscler Thromb Vasc Biol.<strong>2009</strong>;29:2041-6. IF: 6,85. 1st quartile.Beltrán-Debón R, Alonso-Villaverde C,Aragonès G, Rodríguez-Medina I, Rull A,Micol V, Segura-Carretero A, Fernández-Gutiérrez A, Camps J, Joven J. The aqueousextract of Hibiscus sabdariffa calicesmodulates the production of monocytechemoattractant protein-1 in humans.Phytomedicine. <strong>2009</strong>;17:186-91. IF: 2,33.1st quartile.Parra S, Coll B, Aragonés G, Marsillach J,Beltrán R, Rull A, Joven J, Alonso-VillaverdeC, Camps J. Nonconcordance betweensubclinical atherosclerosis and thecalculated Framingham risk score in HIVinfectedpatients: relationships with serummarkers of oxidation and inflammation.HIV Med. <strong>2009</strong>;11:225-31. IF: 3,10. 2ndquartile.Aragonès G, Beltrán R, Rull A, Marsillach J,Rodríguez F, Alí SB, Fernández-Sender L,Camps J, Joven J, Alonso-Villaverde C. Pitfallsin measuring high-density lipoproteincholesterol concentrations in HIV-infectedpatients. HIV Med. <strong>2009</strong>;11:260-5. IF:3,10. 2nd quartile.Communications at congressesRull A, Aragonès G, Beltrán R, Rodríguez F,Marsillach J, Alonso-Villaverde C, CampsJ, Joven J. Dietary cholesterol upregulateshepatic MCP-1: a role in liver steatosis.Special Conference NAFLD and relatedmetabolic disease. Bologna, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsAlonso-Villaverde C. El desarrollo de la lesiónateromatosa en la infección pro el virus dela inmunodeficiencia humana; presente yfuturo del riesgo cardiovascular en el pa-


70Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskciente infectado por el VIH. 5º Congresode la SEINORTE. Donostia, <strong>2009</strong>.Alonso-Villaverde C. ¿Cómo tratar farmacológicamenteen el paciente VIH la dislepemia?6a Jornades Catalano-balears deVIH. Palma de Mallorca, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓Red temática Bioactive Compounds Network.Ministerio de Ciencia e Innovación.AGL2007-28635-E. Head of the group:Jorge Joven Maried✓GRUPS CONSOLIDAT AGAURCentre de Recerca Biomèdica. <strong>2009</strong> SGR1182. Head of the group: Jorge Joven Maried✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIUnitat de Recerca Biomèdica. Head of thegroup: Jorge Joven MariedMembership of editorial committees ofscientific journalsJordi Camps. Membership of editorial committeof scientific journal World Journal ofGastroenterology. Baishideng, Beijing, China.IF: 2,08.Josep Maria Alegret. Membership of editorialcommitte of scientific journal Revista Españolade Cardiología. Elsevier, Madrid. IF:2,88.Membership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodiesJorge Joven. Evaluator Agencia Nacional deEvaluación y Prospectiva (ANEP) Ministerio deCiencia e Innovación.Jorge Joven. Evaluator AGAUR. Departamentd’Innovació, Universitats i Empresa, Generalitatde Catalunya.Jorge Joven. Evaluator Junta de Andalucía.Jordi Camps. Evaluator Industrial ResearchFund (IOF). Katholieke Universiteit, Leuven,Bèlgica.Jordi Camps. Evaluator Research Foundationdel Govern de Flanders (FWO), Bèlgica.Jordi Camps. Evaluator Agencia Nacional deEvaluación y Prospectiva (ANEP) del Ministeriode Ciencia e Innovación.Jordi Camps. Member of Scientific Committeede la Sociedad Española de QuímicaClínica y Patología Molecular (SEQC) i coordinadordel Grupo de Trabajo sobre StressOxidativo.Research prizes wonGerard Aragonès Bargalló.Alteracions de les lipoproteïnes d’alta densitaten la infecció pel virus de la immunodeficiènciahumana. Import: 6.000 €. SAGESSA GroupAward for best doctoral thesis, <strong>2009</strong>


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>715.2.3. Physiopathology of obesity and nutritionHead of the group: Cristóbal Richartcrichart.hj23.ics@gencat.catResearchers:M. Teresa AuguetMontserrat BrochJosé Antonio PorrasMaria Salomé MartínezXimena TerraTechniques:Carmen AguilarAnna Maria LunaYunuen QuinteroAranzazu ZanfañoSupport:M. del Pilar BudescaObjectivesSince the Physiopathology of Obesity groupbecame part of the CIBER in 2006, it has hada new structure and its commitment to workingat the baseline of the Physiopathology ofObesity has been its priority. It has previouslyproduced or collaborated on important publications,with other groups, and in various fields.We are currently working on the developmentof an exclusive line, which is very robust andopen to synergies, in a very specific researcharea that covers obesity, adipokines, hepaticsteatosis and genes. We have highly qualifiedmethodological researchers and technicians.We will probably need to expand our teamgradually in the medium term to take in the subprojectsthat this line will probably generate.Research lines✓We will continue to work on the two linesdealing with obesity studies.✓Insulin resistance, proinflammatory cytokinesand adipokines at various levels ofobesity.✓Adipocyte biology. “In vitro” studies withcell cultures. Analysis of subcutaneousadipose tissue samples at various levelsof obesity. Study of the gene expression ofadipokines and macrophages. Assessmentof the interactions between adipokines (resistinand adiponectin) and proinflammatorycytokines (TNF and IL-6).✓Study of the gene expression of genesand transcription factors involved in lipidmetabolism in the fatty and liver tissue ofpatients with severe obesity with hepatic steatosisor steatohepatitis.


72 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskCompetitive research projects and callsTitle:Estudio comparativo de niveles plasmaticosy expresión génica de Retinol Binding Protein4 (RBP4), adiponectina, resistina y proteínaC reactiva en grasa subcutánea y tejidohepático de obesas mórbidas con esteatosishepática (ADIPO-HEPAESTEA)Lead researcher:Cristobal Manuel Richart JuradoFinancing institution:MCYT - Ministerio de Ciencia y TecnologíaIdentifier:SAF2008-02278Amount awarded:84.700 €.Execution period:<strong>2009</strong>-2011Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Expresión hepatica de PPAR-alpha, PPARgamma½ y Srebp-1 en el hígado graso noasociado al alcoholLead researcher:M. Teresa Auguet QuintillàFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:09/01778Amount awarded:35.090 €Execution period:2010-2012Title:CIBERobn. Fisiopatología de la obesidad ynutriciónLead researcher:Cristóbal Richart Jurado.Financing institution:Ciber de Obesidad y Nutrición. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:CB07/03/011Title:Estudio de intervención nutricional para evaluaciónde los beneficios sobre la salud derivadosdel consumo de merluza en poblacióncon alto riesgo cardiovascularLead researcher:Cristóbal Manuel Richart JuradoFinancing institution:PESC - Pescanova Alimentación, S.AIdentifier:001/PESobnExecution period:<strong>2009</strong>-2011Code:012824.Ordre:002.Project managed by CIBERobn


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>73PublicationsBroch M, Ramírez R, Auguet MT, Olona M,Aguilar C, Megia A, Alcaide MJ, PastorR, Martínez S, Caubet E, Garcia-EspañaA, Richart C. Parallel down-regulationof Retinol Binding Protein-4 (RBP4) andAdiponectin expression in SubcutaneousAdipose Tissue of Non-Morbid ObeseSubjects. Eur J Endocrinol. <strong>2009</strong>;161:87-94. IF: 3,791. 2nd quartile.Saumoy M, Veloso S, Alonso-Villaverde C, DomingoP, Chacon MR, Miranda M, AragonèsG, Gutiérrez MM, Viladés C, Peraire J, SirventJJ, López-Dupla M, Aguilar C, RichartC, Vidal F, HIV Lipodystrophy Study Group.PPARgamma Pro12Ala Polymorphismin HIV-1-infected Patients with HAARTrelatedLipodystrophy. Curr HIV Res.<strong>2009</strong>;7:533-40. IF: 2,495. 3rd quartile.Colom J, Alcoceba E, Ruiz MA, Bonet A, BorreguerdE, Mercé J, Richart C. Anaphylacticshock as the cause of myocardialinfarction in a woman with normal coronaryarteries. Allergol Immunopathol.<strong>2009</strong>;37:48-9.Lisboa T, Rello J, Richart C, Anzueto A, SolhAli A. Obesity and Critical Care. ClinicalPulmonary Medicine. <strong>2009</strong>;16:202-11.Communications at congressesBroch M, Vilarrasa N, Del Castillo Déjardin D,Auguet MT, Aguilar D, Sabench F, HernándezM, Gómez J, Richart C. Resistin is increasedin morbid obesity. Regulation inmacrophages with proinflamatory factors.14thh World Congress of the InternationalFederation for the Surgery of Obesity andMetabolic Disorders. Paris, <strong>2009</strong>.Broch M, Gómez J, Auguet MT, Vilarrasa, N,Sabench F, Hernández M, Del Castillo DéjardinD, Richart C. Association of retinolbindingprotein-4 with lipid parameters inobese women. 14thh World Congress ofthe International Federation for the Surgeryof Obesity and Metabolic Disorders.Paris, <strong>2009</strong>.T Auguet, D Riesco, Y Quintero, X Terra,M Broch, C Aguilar, J Rello, I MartinLoeches, S Martínez, JJ Sirvent, C Richart.Project: inflammation mediators andobesity in severe forms of h1n1 influenzaA. III Symposium ciber fisiopatologia de laobesidad y nutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.T Auguet, B Morancho, D Riesco, Y Quintero, XTerra, M Broch, C Aguilar, A Crescenti, MJ Alcaide, M Hernandez, F Sabench, D delCastillo, C Richart. Omentin and vaspinplasma levels and gene expression inhuman adipose tissue in morbid obesity.III Symposium ciber fisiopatologia de laobesidad y nutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.Yunuen Quintero, Teresa Auguet, Ximena Terra,David Riesco, Montserrat Broch, BeatrizMorancho , Anna Luna, Fátima Sabench,Carmen Aguilar, Maria José Alcaide , MercéHernández , Daniel del Castillo, Cristobal


74 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskRichart. Circulating concentration andadipose tissue mrna levels of lipocalin 2in morbidly obese women. III Symposiumciber fisiopatologia de la obesidad y nutrición.La Toja, <strong>2009</strong>.Yunuen Quintero, Ximena Terra, Teresa Auguet,David Riesco, Montserrat Broch, SaloméMartínez, Beatriz Morancho,Anna Luna,Fátima Sabench, Carmen Aguilar, MariaJosé Alcaide, Mercé Hernández, Danieldel Castillo, Cristobal Richart. HepaticmRNA levels of lipocalin 2 in morbidilyobese women with nafld. III Symposiumciber fisiopatologia de la obesidad y nutrición.La Toja, <strong>2009</strong>Ximena Terra, Teresa Auguet, Yunuen Quintero,David Riesco, Montserrat Broch, BeatrizMorancho, Anna Luna, Fátima Sabench,Carmen Aguilar, Salomé Martínez, MariaJose Alcaide, Mercé Hernández, Daniel delCastillo, Cristobal Richart. Liver FABP4gene expression in morbidly obese patientswith non-alcoholic liver disease.III Symposium ciber fisiopatologia de laobesidad y nutrición. La Toja, <strong>2009</strong>.Ximena Terra, Yunuen Quintero, Teresa Auguet,David Riesco, Montserrat Broch, BeatrizMorancho, Anna Luna, Fátima Sabench,Carmen Aguilar, Maria José Alcaide, MercéHernández, Daniel del Castillo, CristobalRichart. FABP4 Plasma levels and geneexpression in human adipose tissue inmorbid obesity. III Symposium ciber fisiopatologiade la obesidad y nutrición. LaToja, <strong>2009</strong>.Roca M, Ródenas A, Llutart J, Castellar E,Porras J, García G, Piqueras C, Richart C.Tuberculosi vertebral a l’Hospital Universitaride Tarragona Joan XXIII. XIII Congrésde la Societat Catalano-Balear de MedicinaInterna (SCMI). Barcelona, <strong>2009</strong>.Manresa N, Portolà O, Piqueras C, Riesco D,Sabater A, Gómez F, Ventosa J, Richart C.Tuberculosi multiresistent/extremadamentresistent a l’hospital universitari Joan XXIII.XIII Congrés de la Societat Catalano-Balearde Medicina Interna (SCMI). Barcelona,<strong>2009</strong>.Qanneta R, Auguet T, López-Dupla M, RamírezR, Riesco D, Fontova R, Poveda M, RichartC. Mètodes diagnòstics d’una sèriede pacients amb síndrome de Sjögrende l’Hospital Universitari Joan XXIII. XIIICongrés de la Societat Catalano-Balearde Medicina Interna (SCMI). Barcelona,<strong>2009</strong>.Qanneta R, Auguet T, Ruiz M, Castellar E,Sabater A, Ródenas A, Llutart J, RichartC. Pneumotòrax espontani secundari(PES), manifestació inicial d’histiocitosi decèl·lules de langerhans (HCL) i de malaltiapulmonar per micobacterium Kansasii(MPM), arrel de 2 casos. XIII Congrés dela Societat Catalano-Balear de MedicinaInterna (SCMI). Barcelona, <strong>2009</strong>.Ródenas A, Roca M, García G, Portolà O, ManresaN, Ruiz M, Vidal F, Richart C. Espondilodiscitispiògena en adults a l’HospitalUniversitari Joan XXIII. XIII Congrés de la


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>75Societat Catalano-Balear de Medicina Interna(SCMI). Barcelona, <strong>2009</strong>.Sabater A, Manresa N, Varillas C, Ñasco E,Molina M, Simó I, Vendrell J, Richart C.Síndrome poliglandular autoimmune, apropòsit de dos casos. XIII Congrés dela Societat Catalano-Balear de MedicinaInterna (SCMI). Barcelona, <strong>2009</strong>.Qanneta R, López Dupla M, Auguet T, RamírezR, Riesco D, Fontova R, Poveda M, RichartC. Manifestacions clíniques en una sèriede pacients amb síndrome de sjögren del’hospital Universitari Joan XXIII. XIII Congrésde la Societat Catalano-Balear deMedicina Interna (SCMI). Barcelona, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓CIBERobn. Fisiopatología de la Obesidady Nutrición. CB06/03/0011. Head of thegroup: Cristóbal Richart✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURGrup d’Estudi de Malalties Metabòliques Associadesa Insulinoresistència (GEMMAIR).<strong>2009</strong> SGR 959. Head of the group: CristóbalRichart✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup de Medicina Aplicada HJ23. Head ofthe group: Cristóbal Richart


76 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risk5.2.4. Cardiovascular risk research groupHead of the group: Alfredo Bardají / Alberto Martinez-Veaabardaji.hj23.ics@gencat.cat / amartinezv.hj23.ics@gencat.catResearchers:Esther Sanz, Isabel Serrano, Jordi Guarinos, Jordi Mercé, Carmen Garcia, Luis Marcas,Ramon Font, Ramon de Castro, Pilar Valdovinos, Mohsen Mohandes, Merce Camprubi,Carme Cabré, Merche PratsObjectivesThe group’s priority lines are the study ofcardiovascular diseases, and cardiorenal involvementin particular. In the cardiovasculardiseases field, the group is working on clinicalstudies on ischemic cardiopathy, renal insufficiency,cardiac insufficiency and hypertension.In the field of cardiac insufficiency, thegroup’s work is focused on studying clinicaland biological markers of sudden death.In the field of renal insufficiency, the group’swork is focused on a) studying cognitive disordersand their relationship with the presenceof a lesion in white matter of the brain, andb) studying oxidative stress and endovenousadministration of iron in patients with chronicpre-dialysis renal insufficiency.Research lines✓Ischemic cardiopathy: Bardají A, CamprubiM, Sanz E, Mercé J, Guarinos J, MohandesM.✓Cardiac insufficiency: Bardají A, ValvovinosP, Garcia M, Serrano I.✓Renal insufficiency and hypertension:Martinez Vea A, Bardají A.✓Chronic renal insufficiency and cardiovascularrisk: Martinez Vea A, Cabré C, MarcasL, Prats M, Font R.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>77Competitive research projects and callsongoingTitle:Red de insuficiencia cardíacaLead researcher:Alfredo BardajíFinancing institution:Instituto de Salud Carlos IIIAmount awarded:7.140 €Identifier:RD06/003/003Execution period:2008-2010PublicationsFerreira-González I, Permanyer Miralda G,Heras M, Ribera A, Marsal JR, CascantP, Arós F, Bueno H, Sánchez PL, Cuñat J,Civeira E, Marrugat J; Investigadores delEstudio MASCARA (Bardají A). Prognosisand management of patients with acutecoronary syndrome and polyvascular disease.Rev Esp Cardiol. <strong>2009</strong>;62:1012-21.IF: 2,880. 2nd quartile.Font R, Prats M, Gutiérrez C, Bardají A, LalanaM, Marsillach J, Camps J, Martínez Vea A.[Is there a relationship between cystatin Cand inflammatory status, oxidative stressand other cardiovascular risk factors innon-diabetic patients with chronic kidneydisease?]. Nefrologia. <strong>2009</strong>;29:228-35.IF: 0,674. 4th quartile.Cygankiewicz I, Zareba W, Vazquez R, Bayes-GenisA, Pascual D, Macaya C, Almendral J, FiolM, Bardaji A, Gonzalez-Juanatey JR, NietoV, Valdes M, Cinca J, de Luna AB, MUSIC Investigators.Risk stratification of mortality inpatients with heart failure and left ventricularejection fraction >35%. Am J Cardiol.<strong>2009</strong>;103:1003-10. IF: 3,905. 1st quartile.Vazquez R, Bayes-Genis A, Cygankiewicz I, Pascual-FigalD, Grigorian-Shamagian L, PavonR, Gonzalez-Juanatey JR, Cubero JM, PastorL, Ordonez-Llanos J, Cinca J, de LunaAB; MUSIC Investigators (Bardají A). TheMUSIC Risk score: a simple method forpredicting mortality in ambulatory patientswith chronic heart failure. Eur Heart J.<strong>2009</strong>;30:1088-96. IF: 8,917. 1st quartile.Barrabés JA, Sanchís J, Sánchez PL, Bardají A.[Update on ischemic heart disease]. RevEsp Cardiol. <strong>2009</strong>;62:80-91. IF: 2,880.2nd quartile.Pin M, Compte MT, Angelet P, Gállego C,Gutiérrez C, Martinez Vea A. [Long-termevaluation of immune response to hepatitisB vaccine in 136 patients undergoinghemodialysis]. Nefrologia. <strong>2009</strong>;29:415-20. IF: 0,674. 4th quartile.Solà R, Boj M, Hernandez-Flix S, CamprubíM. Silica in oral drugs as a possiblesarcoidosis-inducing antigen. Lancet.<strong>2009</strong>;373:1943-4. IF: 28,409. 1st quartile.Mega JL, Braunwald E, Mohanavelu S, BurtonP, Poulter R, Misselwitz F, Hricak V, BarnathanES, Bordes P, Witkowski A, MarkovV, OPágenheimer L, Gibson CM; ATLASACS-TIMI 46 study Group (Camprubí M).Rivaroxaban versus placebo in patientswith acute coronary syndromes (ATLASACS-TIMI 46): a randomised, double-


78 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskblind, phase II trial. Lancet. <strong>2009</strong>;374:29-38. IF: 28,409. 1st quartile.Books and book chaptersBardají A, Camprubí M, de Castro R, Mercé J.Cardiopatía isquémica. Concepto. Aspectosepidemiológicos. Cardiology serviceHospital Universitari de Tarragona JoanXXIII. <strong>IISPV</strong>. Universitat Rovira i Virgili. Tarragona.Medicine. <strong>2009</strong>;10:2391-8.Bardají A, Mercé J, Krsticevic L, Valdovinos P.Síndrome coronario agudo. Conceptos.Epidemiología. Fisiopatología. Nomenclatura.Cardiology service Hospital Universitaride Tarragona Joan XXIII. <strong>IISPV</strong>.Universitat Rovira i Virgili. Tarragona.Medicine. <strong>2009</strong>;10:2457-6.Bardají A, Camprubí M, de Castro R, Mercé J.Angina estable: concepto, diagnóstico ypronóstico. Cardiology service HospitalUniversitari de Tarragona Joan XXIII. IIS-PV. Universitat Rovira i Virgili. Tarragona.Medicine. <strong>2009</strong>;10:2399-406.Camprubí M, Guarinos J, Mohandes M, BardajíA. Síndrome coronario agudo sin elevacióndel segmento ST. Evaluacióninicial. Validación del diagnóstico y estratificacióndel riesgo. Tratamiento inicial. Estrategiainvasiva. Modalidades de revascularización.Cardiology service HospitalUniversitari de Tarragona Joan XXIII. <strong>IISPV</strong>.Universitat Rovira i Virgili. Tarragona. Medicine.<strong>2009</strong>;10:2465-73.Bardají A, Camprubí M, Castro R, Mercé J.Angina estable: concepto, diagnóstico ypronóstico. Cardiology service. HospitalUniversitari de Tarragona Joan XXIII. IIS-PV. Universitat Rovira i Virgili. Tarragona.Medicine. <strong>2009</strong>;10:000-000.de Castro R, Valdovinos P, Sanz E, Bardají A.Tratamiento médico del angor. Cardiologyservice. Hospital Universitari de TarragonaJoan XXIII. IISVP. Universitat Rovira i Virgili.Tarragona. Medicine. <strong>2009</strong>;10:2407-15.García MI, Mohandes M, Mercé J, Bardají A.Infarto agudo de miocardio con elevacióndel segmento ST. Primer contacto médicoy en Urgencias. Medidas terapéuticas inmediatasiniciales: angioplastia y fibrinólisisCardiology service. Hospital Universitaride Tarragona Joan XXIII. UniversitatRovira i Virgili. Tarragona. Medicine.<strong>2009</strong>;10:2474-82.Mohandes M, Krsticevic L, Guarinos J, BardajíA. Tratamiento con revascularización coronaria.Cateterismo cardíaco. Angioplastiacoronaria. Stents. Cirugía de revascularización.Cardiology service. HospitalUniversitari de Tarragona Joan XXIII. <strong>IISPV</strong>.Universitat Rovira i Virgili. Tarragona. Medicine.<strong>2009</strong>;10:2416-21.Krsticevic L, García MI, de Castro R, GarcíaFontgivell JG. Complicaciones del infartode miocardio. Cardiology service.Pathology service. Hospital Universitaride Tarragona Joan XXIII. <strong>IISPV</strong>. UniversitatRovira i Virgili. Tarragona. Medicine.<strong>2009</strong>;10:2483-91.Mercé J, Valdovinos P, Camprubí M, Bardají A.Isquemia silente y otras formas de cardiopatíaisquémica crónica. Concepto. Mio-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>79cardio hibernado. Miocardio aturdido Precondicionamiento.Viabilidad. Pruebas devaloración funcional y estructural. Implicacionesterapéuticas Servicio de Cardiología.Hospital Universitari de TarragonaJoan XXIII. <strong>IISPV</strong>. Universitat Rovira i Virgili.Tarragona. Medicine. <strong>2009</strong>;10:2422-9.Sanz E, García MI, Guarinos J, Bardají A. Infartode miocardio: rutina de tratamiento enel hospital y al alta. Fármacos. Valoracióndel riesgo. Rehabilitación y prevenciónsecundaria. Cardiology service. HospitalUniversitari de Tarragona Joan XXIII. IIS-PV. Universitat Rovira i Virgili. Tarragona.Medicine. <strong>2009</strong>;10:2492-503.Martinez Vea A, Torras A. Alteraciones del metabolismohidrosalino. Sección 15. Metabolismoy Nutrición. Farreras-Rozman.Internal Medicine. Rozman C(ed). Mosby-Doyma <strong>2009</strong>;1849-1861.Communications at congressesSans-Roselló J, de Castro Aritméndiz R, SerranoRodríguez I, Cabrera Gómez S, ColomerAsenjo I, Bonet Basiero A, RojasLievano S, Bardají Ruiz A. Congreso Catalánde Cardiología. Hospital UniversitariJoan XXIII de Tarragona. XXI Valor pronòsticd’una primera troponina I elevada a lesurgències hospitalàries. Congrés de laSocietat Catalana de Cardiologia 57. Tarragona,<strong>2009</strong>.Bonet Basiero A, Sanz Girgas E, de CastroAritmendiz R, Serrano Rodríguez I, SansRosselló J, Andreu Colominas A, ColomerAsenjo I, Mercé Klein J, Bardají Ruiz A.Hospital Universitari Joan XXIII de TarragonaXXI. Morbimortalitat de la cirurgiacoronària a curt i mig termini en l’era del’stent Congrés de la Societat Catalana deCardiologia. Tarragona, <strong>2009</strong>.Cabrera Gómez S, Mercé Klein J, de CastroAritméndiz R, Carmona Heredia A, AguirreMontoya C, Pinedo Iguiñez M, SalmerónHernández M, Sans Roselló J, Bardají RuizA. Hospital Universitari Joan XXIII de Tarragona.Prevalença de fibril·lació auricularpermanent en pacients portadors demarcapassos i adequació del tractamentanticoagulant Congrés de la Societat Catalanade Cardiologia 67. Tarragona, <strong>2009</strong>.Mohandes M, Guarinos J, Krsticevic L, ColomerI, Bardaji A. Servei de cardiologia. HospitalUniversitari Joan XXIII. Utilització del dispositiuTornus© pel tractament d’oclusionscròniques. Experiència inicial d’un centreXXI Congrés de la Societat Catalana deCardiologia 113. Tarragona, <strong>2009</strong>.Sans-Roselló J, de Castro Aritméndiz R, SerranoRodríguez I, Cabrera Gómez S, ColomerAsenjo I, Bonet Basiero A, RojasLievano S, Bardají Ruiz A. Hospital UniversitariJoan XXIII. Mortalitat intrahospitalàriaen pacients que ingresen amb troponinespositives sense dolor toràcic. XXI Congrésde la Societat Catalana de Cardiologia149. Tarragona, <strong>2009</strong>.Prats M, Font R, Martinez Vea A. Hemotòraxrelacionat amb toracocentesi diagnòstica:una complicació inusual de la trombosi devena cava superior en una pacient en diáli-


80 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risksis peritoneal. XXV Reunió Anual de la SocietatCatalana de Nefrologia. Girona, <strong>2009</strong>.Cabrera Gómez S, Mercé Klein J, de CastroAritméndiz R, Carmona Heredia AM, AguirreMontoya C, Pinedo Iguíñez MM, SalmerónHernández M, Bardají Ruiz A. CongresoNacional de Cardiología. Hospital UniversitarioJoan XXIII. Incidencia y preValènciade fibrilación auricular en los pacientesportadores de marcapasos y adecuacióndel tratamiento anticoagulante. Rev EspCardiol. <strong>2009</strong>;62 Supl 3:1-226 / pág. 164.Tarragona, <strong>2009</strong>.Sans Roselló J, de Castro Aritméndiz R, SerranoRodríguez MI, Cabrera Gómez S, ColomerAsenjo I, Bonet Basiero A, GiovannyRojas Liévano S, Bardají Ruiz A. Serviciode Cardiología del Hospital UniversitarioJoan XXIII, Tarragona e <strong>IISPV</strong>, UniversitatRovira i Virgili. Mortalidad intrahospitalariaen pacientes que ingresan con troponinaspositivas sin dolor torácico Rev Esp Cardiol.<strong>2009</strong>;62 Supl 3:1-226 / pág. 132.Tarragona, <strong>2009</strong>.Rueda Sobella F, Barrabés Riu JA, Nieto E,Figueras Bellot J, Bardají Ruiz A, CortadellasÁngel MJ, Lindo RM, García-DoradoGarcía D. Hospital Universitario Valld’Hebrón, Barcelona y Hospital UniversitarioJoan XXIII, Tarragona. Mejora dela calidad en la atención del scasest enun hospital terciario con la aplicación demedidas sencillas y económicas. Rev EspCardiol. <strong>2009</strong>;62 Supl 3:1-226 / pág. 61.Cygankiewicz I, Zareba W, Vaquez R, Bayes-Genis A, Bardaji A, Almendral J, GonzalezJuanatey JR, Nieto V, Cinca, Bayes De LunaA. Congreso Europeo de Cardiología.Holter-based risk stratification in elderlypatients with congestive heart failure EuropeanHeart Journal <strong>2009</strong>. 30 (AbstractSupplement), 448.Ruiz V, Raventós A, Cabré C, Elguezabal A, CerveraR, Martinez Vea A. SEN. Club Nefropatologia.XVI Reunión Científica del Club deNefropatologia. SEN. Síndrome antifosfolípidoen un paciente con vasculopatíaarterial, trombosis venosa renal y glomerulonefritismembranosa. Madrid, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsAlfredo Bardají. Repercusión en el InfartoAgudo de miocardio. Congreso Nacionalde Cardiología, <strong>2009</strong>.Martinez Vea A. Patología cerebrovascular enel paciente renal. XXXIX Congreso Nacionalde la Sociedad Española de Nefrologia.Pamplona, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓Redes temáticas de investigación cooperativaen salud (RETICS): Instituto deSalud Carlos III. Red de Insuficiencia Cardiaca.Head of the group: Alfredo Bardají✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup de Recerca Biomèdica HJ23. Head ofthe group: Francesc Vidal


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>815.2.5. Diabetes and associated metabolicdisorders research groupHead of the group: Joan Vendrelljvo@comt.esResearchers:Victoria Ceperuelo, Esther Solano, Xavier Escoté, Inmaculada Simón, Luís Gallart, Matilde R.Chacón, Cristina Gutiérrez, Silvia Näf, Ana Megía, Mercedes MirandaTechnical Laboratory:Míriam Campos, Elsa Maymó, Gisela PachónObjectivesThe main objective of the group is the in depthstudy of knowledge of the mechanisms leadingto the appearance of insulin resistance inobese and diabetes type 2 patients.In the coming years, the group will focus itsresearch on the differential parameters originatingin adipose tissue that facilitate the appearanceof diabetes type 2. To achieve this,various clinically phenotyped cohorts will beanalysed at transcriptomic, proteomic and metabonomiclevel, with discrimination based oninsulin resistance as the core aspect. Anotherimportant area in which work has already started,and which is part of the group’s strategicarea, is research focusing on stem cell biologyin adipose tissue. We will be working on thefactors that are involved in their differentiation,and the subsequent behaviour of these cells.Likewise, the networking with various researchbasic and clinical groups that has alreadystarted will foster and facilitate results beingachieved in the short term. This dynamic increasedsignificantly in <strong>2009</strong>, as projects wereundertaken with groups in Spain and abroad.Research lines✓Involvement of the immune system in thepathogenesis of type II diabetes and insulinresistance. Matilde Rodríguez Chacón.✓Diabetes and associated metabolic disordersresearch group 3/12✓Study of the intracellular signalling thatregulates the response mechanisms ofproinflammatory cytokines.✓Study of the modification of the chronicinflammatory process in type II diabetesand obesity.✓Inflammation in the context of obesityand diabetes.✓Brief summary of the line:This line focuses on studying the features ofthe immune system at systemic level and inadipose tissue in the development of obesityand insulin resistance from an inflammatory/anti-inflammatoryperspective. Thestudies focus on characterising new inflammatorycytokines (TWEAK, Fn14, etc) in thelow-level inflammatory processes present inobesity and associated comorbidities. Studiesare being undertaken to ascertain theaction mechanisms in vitro on adipocytes


82 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskand macrophages, and the stimuli for theirexpression in these cell types.✓Genetic susceptibility markers for diabetes.Lluís Gallart Millán.✓DNA biobank for the population with diabetesand gestational diabetes. Adiposetissue biobank.✓Brief summary of the line:Coordinated work is being undertakenwith the CIBERDEM headquarters in orderto build a collection of biological samplesenabling the scientific community to studydiabetes and its comorbidities. We are alsoactive participants as a recruiting node inthe collection of adipose tissue coordinatedat CIBERobn.✓Adipocyte biology. Regulating mechanismsof cell types in adipose tissue. MercedesMiranda Guardiola, Xavier EscotéMiró.✓Study of the genes involved in adipocytedifferentiation.✓Paracrine/endocrine analysis of adipocytedifferentiation mechanisms inobesity and diabetes.✓Biology and differentiation of stem cellsin adipose tissue.✓Brief summary of the line:This line seeks the mechanisms involved inadipocyte differentiation and their behaviourat various levels of obesity and insulin resistance.It is an evolutionary perspective,involving the stem cell, the preadipocyte,and the mature adipocyte.Diabetes and associated metabolic disordersresearch group 4/12.Competitive research projects and callsongoingTitle:Ampliación del Banco Nacional de ADN, Nodode Enfermedades metabólicasLead researcher:Joan Vendrell OrtegaFinancing institution:Fundación Genoma EspañaAmount awarded:34.378,66 €Execution period:2006-<strong>2009</strong>Title:Papel pro-inflamatorio de la citocina TWEAKy de su receptor Fn14 sobre adipocitos humanosdiferenciados in vitro a partir de célulasmadre mesenquimales. Estudio de su relacióncon la resistencia a la insulina y marcadoresinflamatoriosLead researcher:Matilde Rodríguez ChacónFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:06/00119Amount awarded:49.578 €Execution period:2007-<strong>2009</strong>Title:Estudio del canal de glicerol (acuaporina 7) enla regulación coordinada del metabolismo delglicerol y de la glucosa en tejido adiposo abdominalhumano. Disfunción en la obesidad yen la diabetes tipo 2Lead researcher:Joan Vendrell Ortega


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>83Financing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:07/1024Amount awarded:74.415 €Execution period:2008-2010Title:Estudio del efecto de la citocina TWEAK en lainsulino resistencia del adipocito. Relación dela fracción soluble y de su expresión génicacon marcadores inflamatorios en pacientesobesos con diabetes tipo 2 y con diferentegrado de insulino resistenciaLead researcher:Matilde Rodríguez ChacónFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/0733Amount awarded:96.316 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:Estudio de la regulación del gen LPIN1 en pacientescon obesidad y diabetes mellitus tipo2. Análisis in vitro en adipocitos humanos desu respuesta a diferentes estímulos lipolíticosLead researcher:Joan Vendrell OrtegaFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1195Amount awarded:54.450 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:CIBERDEM. CIBER de Diabetes y EnfermedadesMetabólicas AsociadasLead researcher:Joan Vendrell OrtegaFinancing institution:CIBERDEM. Instituto de Salud Carlos IIIExecution period:CB07/08/0012Title:Determinantes de resistencia a la insulina yalteraciones en la tolerancia a la glucosa incluyendodiabetes, en la obesidad severa, ysus cambios tras la pérdida de peso inducidapor cirugía bariátrica (DIASOBS)Lead researcher:Joan Vendrell OrtegaFinancing institution:CIBERDEMAmount awarded:38.400 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Células adultas progenitoras derivadas de tejidoadiposo: influencia del fenotipo clínico ydel origen del tejido adiposo en sus propiedadesbiológicas (StemOb)Lead researcher:Joan Vendrell OrtegaFinancing institution:CIBERDEMAmount awarded:62.485 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010


84 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskTitle:Programa d’intensificació de l’activitat investigadoradel Servei Nacional de SalutLead researcher:Joan Vendrell OrtegaFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIAmount awarded:30.000 €Execution period:<strong>2009</strong>PublicationsHuth C, Illig T, Herder C, Gieger C, GrallertH, Vollmert C, Rathmann W, Hamid YH,Pedersen O, Hansen T, Thorand B, MeisingerC, Doring A, KloPP N, Gohlke H, LiebW, Hengstenberg C, Lyssenko V, Groop L,Ireland H, Stephens JW, Wernstedt AsterholmI, Jansson JO, Boeing H, Mohlig M,Stringham, Boehnke M, Tuomilehto J, Fernandez-RealJM, Lopez-Bermejo A, GallartL, Vendrell J, Humphries SE, Kronenberg F,Wichmann HE, Heid IM. Joint analysis of individualparticipants data from 17 studies onthe association of the IL6 variant -174G >Cwith circulating glucose levels, interleukin-6levels, and body mass index. Ann Med.<strong>2009</strong>;41:128-38. IF: 5,435. 1st quartile.Simón I, Escoté X, Vilarrasa N, Gómez J,Hernández-Real JM, Megía A, GutiérrezC, Gallart L, Masdevall C, Vendrell J.Adypocite fatty acid-binding protein as adeterminant of insulin sensitivity in morbidobese women. Obesity (Silver Spring).<strong>2009</strong>;17:1124-8. IF: 2,762. 2nd quartile.Caixàs A, Tirado R, Vendrell J, Gallart L,Megia A, Simon I, Llauradó G, González-Clemente JM, Giménez-Palop O. Plasmavisfatin concentrations increase in bothhyper and hypothyroid subjects after normalisationof thyroid function and are notrelated to insulin resistance, anthropometricor inflammatory parameters. Clin Endocrinol(Oxf). <strong>2009</strong>;71:733-8. IF: 3,398.2nd quartile.Saumoy M, Veloso S, Alonso-VillaverdeC, Domingo P,Chacón MR, Miranda M,Aragonès G, Gutiérrez MM, Viladés C, PeraireJ, Sirvent JJ,López-Dupla M, AguilarC, Richart C, Vidal F. HIV LipodystrophyStudy Group. PPARgamma Pro12Alapolymorphism in HIV-1-infected patientswith. HAART-related lipodystrophy. CurrHIV Res. <strong>2009</strong>;7:533-40. IF: 2,495. 3rdquartile.Fernández-Real JM, Handberg A, Ortega F,Hoejlund K, Vendrell J, Ricart W. Circulatingsoluble CD36 is a novel marker ofliver injury in subjects with altered glucosetolerance. J Nutr Biochem. <strong>2009</strong>;20:477-84. IF: 4,352. 1st quartile.Broch M, Auguet MT, Ramírez R, Olona M,Aguilar C, Megia A, Alcaide MJ, PastorR, Martínez S, Caubet E, Garcia-EspañaA, Richart C. Parallel downregulation ofretinol-binding protein-4 and adiponectinExpression in subcutaneous adipose tissueof non-morbidly obese subjects. EurJ Endocrinol. <strong>2009</strong>;161:87-94. IF: 3,791.2nd quartile.Chacón MR, Ceperuelo-Mallafré V, Maymó-Masip E, Mateo-Sanz JM, Arola L, Guitiér-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>85rez C, Fernandez-Real JM, Ardèvol A,Simón I, Vendrell J. Grape-seed procyanidinsmodulate inflammation on human differentiatedadipocytes in vitro. Cytokine.<strong>2009</strong>;47:137-42. IF: 2,214. 3rd quartile.Ceperuelo-Mallafré V, Näf S, Escoté X, CaubetE, Gomez JM, Miranda M, Chacon MR,Gonzalez-Clemente JM, Gallart L, GutierrezC, Vendrell J. Circulating and AdiposeTissue Gene Expression of Zinc-{alpha}2-Glycoprotein in Obesity: Its Relationshipwith Adipokine and Lipolytic Gene Markersin Subcutaneous and Visceral Fat. JClin Endocrinol Metab. <strong>2009</strong>;94:5062-9.IF: 6,325. 1er quartile.Miranda M, Ceperuelo-Mallafré V, Lecube A,Hernandez C, Chacon MR, Fort JM, GallartL, Baena-Fustegueras JA, Simó R,Vendrell J. Gene expression of pairedabdominal adipose AQP7 and liver AQP9in patients with morbid obesity: relationshipwith glucose abnormalities. Metabolism.<strong>2009</strong>;58:1762-8. IF: 2,920. 2ndquartile.Vilarrasa N, Gómez JM, Masdevall C, PujolJ, Soler J, Elio I, Gallart L, Vendrell J.Study of the relationship between adiponectin,interleukin-18, ghrelin and bonemineral density in morbidly obese womenafter gastric bypass. Endocrinol Nutr.<strong>2009</strong>;56:355-60.Handberg A, Lopez-Bermejo A, Bassols J, VendrellJ, Ricart W, Fernandez-Real JM. Circulatingsoluble CD36 is associated withglucose metabolism and interleukin- 6 inglucose-intolerant men. Diabetes & VascularDisease Research <strong>2009</strong>. 6:15-20.Communications at congressesMoreno-Navarrete J, Martínez-Barricarte R,Catalán V, M Sabater, Gómez-Ambrosi J,Ortega F, Chacón MR, Ricart W, VendrellJ. Complement faactir H is expressed inadipose tissue in association with insulinresistence. 45th Annual Meeting EuropeanAssociation for the Study of Diabetes.Vienna, <strong>2009</strong>.Macias González M, Vendrell J, García FuentesE, Tinahones F. Adipose tissue expressionof retinoic acid receptor-related orphan receptorsgamma (RORg) is altered in morbidobesity and insulin resistance. 45thAnnual Meeting European Association forthe Study of Diabetes. Vienna, <strong>2009</strong>.Fernández-Real JM, Moreno-Navarrete J,Manco M, Ibáñez J, García Fuentes E, OrtegaF, Chacón MR, Gorostiaga E, VendrellJ, Izquierdo M, Martínez C, Mingrone G,Tinahones F, Ricart W. Metabolic endotoxaemiaand saturated fat contribute to circulatingNGAL Concentrations in subjectswith insulin resistance. 45th Annual MeetingEuropean Association for the Study ofDiabetes. Vienna, <strong>2009</strong>.Chacón MR, Megía A, Tinahones F, CaubetE, Mateu-Sanz J, Ceperuelo-Mallafré V,Fernández-Real J, Vendrell J. TWEAK/Fn14axis is related to hypoxia and endoplasmaticreticulum stress markers. 45thAnnual Meeting European Association forthe Study of Diabetes. Vienna, <strong>2009</strong>.Megía A, Caubet E, Näf S, Solano S, AlcaldeM, Tinahones F, Miranda M, Vicente V, Fernández-RealJM, Vendrell J. Gene expres-


86 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risksion of glucagon-like peptide 1 receptor invisceral and subcutaneus adipose tissue.Decreased expression in obesity. 45thAnnual Meeting European Association forthe Study of Diabetes. Vienna, <strong>2009</strong>.Miranda M, Megía A, Caubet E, Simón I, WabitschM, Fernández-Real JM, Gómez JM,Vendrell J. LPIN1 mRNA levels are moreassociated with lipogenic/lipolytic genesin subcutaneous than in visceral adiposetissue. In vitro lipogenic/lipolytic effects onhuman SGBS adipocytes. 45th AnnualMeeting European Association for theStudy of Diabetes. Vienna, <strong>2009</strong>.Ceperuelo-Mallafré V, Miranda M, Chacón MR,Caubet E, Solano E, Simón I, Fernández-Real J, Vendrell J. AQP7 gene expressionprofile in context of obesity and type 2diabetes mellitus. Relationship with lipogenicand lipolytic genes in subcutaneousand visceral fat. 45th Annual Meeting EuropeanAssociation for the Study of Diabetes.Vienna, <strong>2009</strong>.Näf S, Ceperuelo-Mallafré V, Escoté X, CaubetE, Gómez JM, Miranda M, Chacón MR,González-Clemente JM, Fernández-RealJM, Gallart L, Gutiérrez C, Vendrell J.Circulating and adipose tissue gene expressionof zinc-alpha2-glycoprotein inobesity. It’s related with adipokine andlypolitic gener markers in subcutaneousand visceral fat. 45th Annual Meeting EuropeanAssociation for the Study of Diabetes.Vienna, <strong>2009</strong>.is related to hypoxia and endoplasmaticreticulum stress marker genes in humanobesity. CIBERDEM 2ndd. Annual Meeting.Arnes, <strong>2009</strong>.Ceperuelo-Mallafré V, Miranda M, Chacón MR,Caubet E, Solano E, Simón I, Fernández-Real J, Vendrell J. LPIN1 mRNA levels aremore associated with lipogenic/lipolyticgenes in subcutaneous than in visceraladipose tissue. In citro lipogenic/lipolyticeffects in human SGBS adipocytes. CI-BERDEM 2ndd. Annual Meeting. Arnes,<strong>2009</strong>.Ceperuelo-Mallafré V, Miranda M, Chacón MR,Caubet E, Solano E, Simón I, Fernández-Real J, Vendrell J. AQP7 gene expressionprofile in context of obesity and type 2diabetes mellitus. Relationship with lipogenicand lipolytic genes in subcutaneousand visceral fat. CIBERDEM 2ndd. AnnualMeeting. Arnes, <strong>2009</strong>.A Sabater, N Manresa, C Varillas, E Ñasco,M Molina, I Simón, J Vendrell, C Richart.Síndrome poliglandular autoimmune, apropósito de dos casos. XIII Congrés dela Societat Catalano-Balear de MedicinaInterna. Barcelona, <strong>2009</strong>.MR Chacón, E Maymó, A Megia, F Tinahones,E Caubet, JM Mateu-Sanz, V Ceperuelo-Mallafré, J Vendrell. TWEAK/Fn14 axis


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>87Membership of stable researchstructures✓CIBERDEM. CIBER de Diabetes y EnfermedadesMetabólicas Asociadas. CB07/08/0012. Head of the group: Joan VendrellOrtega✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURGrup de Recerca en Diabetis i ComorbiditatsAssociades (DiReCor). <strong>2009</strong> SGR 1257. Headof the group: Joan Vendrell Ortega✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup de Recerca Biomèdica HJ23. Head ofthe group: Francesc Vidal MarsalActive patentsInventors:Mellitus S.L. (Joan Vendrell Ortega, Luis MillánGallart, Simon Muela Immaculate, ColetMegía Ana Cristina Gutierrez Fornes)Title:Use of soluble CD14 for treatment of diseasesNum. APPlication:PCT/EP2004Priority Country:SpainPriority date:2004Institution owner:Bridge Bio ResearchCountries which has beenextended:European UnionCompanies that exploit:Bridge Bio ResearchMembership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓Inmaculada Simón Muela. Vice Presidentde l’Associació Catalana de Diabetis.✓Joan Vendrell Ortega. Evaluator del Fondode Investigación Sanitaria (ISCIII).✓Joan Vendrell Ortega. Evaluator AgenciaNacional de Evaluación y Prospectiva (ANEP),y Diabetes UK Research Grants.✓Joan Vendrell Ortega. Reviewer of the followingscientific publications: Journal of ClinicalEndocrinology and Metabolism, Diabetes,Diabetes Care, Clinical Endocrinology, Obesity.✓Joan Vendrell Ortega. Grup d’investigacióen Diabetis i Alteracions Metabòliques Associades12/12: Diabetes and Metabolism, Cytokine,Hormone Research, AJP Endocrinologyand Metabolism, Acta Physiologica, MolecularBiology Reports, Journal of Pathology.


88 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risk5.2.6. Metabolomic platformHead of the group: Xavier Correigxavier.correig@urv.catResearchers:Jesús BrezmesNicolau CañellasMaria Cinta BladéMaria VinaixaTechniques:Miguel A. RodríguezAntoni BeltranHolders:Júlia SiglesRoger MallolSara SaminoObjectives✓The main objective of the MetabolomicPlatform is to develop metabolomic techniquesand apply them to areas of biomedicineand biotechnology, based on scientificcollaboration with other research groups oras a service provided. Its analytical platformsare NMR equipment (600 MHz + cryoprobeand 500 MHz with a HR-MAS probe)and mass spectrometry masses (GC-MS,HPLC-TOF i LC-MS/MS).Research lines✓Lipoprotein analysis by NMR. Identificationand quantification of the concentrationand dimensions of lipoprotein subclasses,and their lipid content based on NMR diffusionexperiments.✓Fingerprinting and metabolic profiling ofsamples of serum, urine and other biologicalfluids. Classification and differentiationof samples. Identification and relative quantificationof metabolites in biofluids usingNMR spectrums, and/or mass spectrometry(GC-MS and LC-MS).✓Metabolic profiling of tissues, cell culturesand/or biopsies. Identification of metabolitesbased on analysis of the intact biologicalsample (HR-MAS-NMR) or based onaqueous and/or lipid extracts.✓Development of biocomputing algorithmsfor application to the omic sciences. Developmentof preprocessing algorithms (picsalignment, elimination of baseline band,variable selection, normalisation, etc.). Designof algorithms for supervised and unsu-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>89pervised pattern recognition, for applicationin biological environments, where there is ahigh variability between samples and variousfactors coexist simultaneously. Mergingof data from various environments (genomics,transcriptomics, metabolomics, etc.)Competitive research projects and callsongoingTitle:Dislipemia aterógena de la obesidad, síndromemetabólico y diabetes tipo 2: Caracterizaciónmetabólica y mecanismos patogénicosLead researcher:Lluís MasanaResearcher:Jesús BrezmesFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1409Amount awarded:124.388 €Execution period:2008-2011Title:Caracterización bioquímica, metabólica ygenética de la hipertrigliceridemia asociada aalto riesgo cardiovascularLead researcher:Josep RibaltaResearcher:Nicolau Canyellas, Maria VinaixaFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1579Amount awarded:161.051 €Execution period:2008-2011Title:CIBERDEM. CIBER de Diabetes y EnfermedadesMetabólicas AsociadasLead researcher:Xavier CorreigFinancing institution:CIBERDEM. Instituto de Salud Carlos III.Identifier:CB07/08/0014Title:Comparative metabolomic analysys for the detectionof biomarkers in diabetes (METADIAB)Lead researcher:Xavier CorreigFinancing institution:CIBERDEMAmount awarded:95.999 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Determinants of insulin resistance and of disordersof glucose tolerance, including diabetes,in severe obesity, and their changes after bariatricsurgery-induced weight loss (DIASOBS)Lead researcher:Héctor EscobarFinancing institution:CIBERDEMAmount awarded:175.000 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010


90 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskTitle:Diabetes and Obesity Treatment by Tungstate:Metabolic and Molecular targets (DOTUM)Lead researcher:Ramon GomisFinancing institution:CIBERDEMAmount awarded:75.000 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Fat Amount and Distribution in Childhood DeterminesPredisposition to Type 2 Diabetes(CHILDBODYFAT)Lead researcher:Lourdes Ibáñez.Financing institution:CIBERDEMAmount awarded:140.000 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Characterisation of Low HDL Syndrome inType 2 DiabetesLead researcher:Lluís MasanaFinancing institution:CIBERDEMIdentifier:LOWHDLAmount awarded:164.485,40 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010PublicationsRull A, Vinaixa M, Angel Rodríguez M, BeltránR, Brezmes J, Cañellas N, Correig X, JovenJ. Metabolic phenotyping of geneticallymodified mice: An NMR metabonomicapproach. Biochimie. <strong>2009</strong>;91:1053-7.IF: 3,071. 1st quartile.Cosmin B, Brezmes J, Vinaixa M, Cañellas N,Llobet E, Vilanova X, Correig X. MS-electronicnose performance improvement usingthe retention time dimension and twowayand three-way data processing methods,Sensors and Actuators B. Chemical.<strong>2009</strong>;10.1016/j.snb.<strong>2009</strong>.10.015.Communications at congressesMiguel Angel Rodriguez, Maria Vinaixa, CintaBladé, Jesus Brezmes, Nicolau Cañellas,Paula Casano, Marta Díaz, Lourdes Ibañez,Xavier Correig. A NMR-based metabolomicsapproach to the assessment of PioFluMetpolytherapy in PCOS. Advancesin Metabolic Profiling, Select Bioscienes.Barcelona, <strong>2009</strong>.Maria Vinaixa, Miguel Ángel Rodríguez, AnnaRull, Raúl Beltrán, Cinta Bladé, JesusBrezmes, Nicolau Cañellas, Jorge Joven,Xavier Correig. A full quantitative NMRmetabolomics liver profiling on geneticallymodified mice: assessing metabolic disarrangementsin hepatic inflammation. TheFifth International Conference of The MetabolomicsSociety. Edmonton (Canada),<strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>91Roger Mallol, Julia Sigles, Jesus Brezmes,Nicolau Canyellas, Cinta Blade, MariaVinaixa, Miguel Angel Rodriguez, MartaDíaz, Lourdes Ibañez, Xavier Correig. Studyon Different NMR Serum Spectra VariableSelection Approaches for the MetabolomicAssessment of a Novel PCOS Treatment.The Fifth International Conferenceof The Metabolomics Society. Edmonton(Canada), <strong>2009</strong>.Maria Vinaixa, Miguel Ángel Rodríguez, AnnaRull, Raúl Beltrán, Cinta Bladé, JesusBrezmes, Nicolau Cañellas, Jorge Joven,Xavier Correig. A full quantitative 1h-nmrmetabolomic liver profiling on geneticallymodified mice: Assessing the role of dietarycholesterol in development of fattyliver diseas. 2ndd CIBERDEM AnnualMeeting. Arnes, <strong>2009</strong>.Maria Vinaixa Crivillent, Escobar-Morreale,Héctor F., Insenser, María, Vinaixa, María,Correig, Xavier, San Millán, José L. Metabolomicprofile of sera from patientswith polycystic ovary syndrome and Nonhyperandrogenicwomen. 2ndd CIBER-DEM Annual Meeting. Arnes, <strong>2009</strong>.Miguel a. Rodríguez, Maria Vinaixa, Cinta Blade,Jesus Brezmes, Nicolau Cañellas, PaulaCasano, Marta Díaz, Lourdes Ibañez, XavierCorreig. A metabolomics approach tothe assessment of pioglitazone flutamidemetformin Polytherapy in PCOS. 2nddCIBERDEM Annual Meeting. Arnes, <strong>2009</strong>.Maria Vinaixa, Anna Rull, Miguel a. Rodríguez,NMR-based quantitative metabolomicsapproach to the study of endogenous livermetabolites variation on genetically modifiedmice. 14thh European Congress onBiotechnology, New Biotechnology, Volume25, Supplement 1, September <strong>2009</strong>,Page S328. Barcelona, <strong>2009</strong>.Maria Vinaixa, Jesus Brezmes, Nicolau Cañellas,Miguel Angel Rodriguez, Paula Casano,Marta Díaz, Lourdes Ibañez and Xavier Correig.Metabolomic NMR study on basaland treated samples of women with hyperinsulinemicandrogen excess. Metabomeeting<strong>2009</strong>. Norwich (United Kingdom),<strong>2009</strong>.Correig, X. Assessment of Nutritional Interventionson Health by NMR-Metabolomics.Smash <strong>2009</strong>. Chamonix (France), <strong>2009</strong>Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsX. Correig. La metabolómica en el estudio deenfermedades metabólicas. Ciclo MedicinaIndividualizada, innovación sanitaria ydesarrollo económico. Fundación Bamberg.Madrid, <strong>2009</strong>.X. Correig. Metabolómica: el nuevo enfoquede la bioquímica. Soluciones para losnuevos retos en Metabolómica. Espectrometríade Masas de Agilent Technologies.Barcelona, <strong>2009</strong>.Raúl Beltrán, Jesús Brezmes , NicolauCañellas, Xavier Correig, Jorge Joven. An


92 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskMembership of stable competitiveresearch structures✓CIBERDEM. CIBER de Diabetes y EnfermedadesMetabólicas Asociadas. CB07/08/0014. Head of the group: Xavier Correig.✓GRUPS CONSOLIDATS AGAUR.(Microsystems and Nanotechnologies forChemical Analysis. (MINOS). <strong>2009</strong> SGR 789.Head of the group: Xavier Correig.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>935.2.7. Cardiovascular prevention in Terres del’Ebre (PRECARTE)Head of the group: Delicia Gentille Lorentedgentille.ebre.ics@gencat.catResearchers:Carina Aguilar, Domingo Bofill, Míriam Boira, Montserrat Canela, M. Rosa Dalmau, JosepMaria PepióObjectives✓The group’s main objective is to assess theeffectiveness of applying training or healthcarestrategies in the improvement of cardiovascularprevention in the Terres de l’Ebreregion, as this improvement would lead to areduction in cardiovascular morbi-mortality.Research lines✓The objective of the current research line isto assess the effectiveness of the applicationof training strategies for healthcare professionals,for the implementation of a lipopenic prescriptionguide. This guide has been producedcollectively by primary and hospital healthcareprofessionals in order to improve lipid control(LDL-cholesterol) in patients with ischemiccardiopathy in the Terres de l’Ebre region.✓Other secondary objectives are to assessthe effectiveness of the guide’s implementationin the improvement of the prescriptionprofile of lipopenic drugs by professionals,and to assess the influence of the type oflipopenic drug in the professional profile andparticipating centre in monitoring of LDLcholesterol levels.Competitive research projects and callsongoingTitle:Efectivitat de la implementació d’una guia deprescripció d’hipolipemiants consensuada entreAtenció Primària i Hospital sobre el controldel colesterol LDL en cardiopatia isquémica.Lead researcher:R. Dalmau.Financing institution:Proyecto presentado desde l’IDIAP (Institutd’Investigaciò en Atenció Primaria) a la convocatoriade proyectos de la AATRM (Agènciad’evaluació, Tecnologia i Recerca Mèdiques)Amount awarded:21.865,20€PublicationsGentille Lorente DI. The pulmonary valveand the pulmonary artery. Eur Heart J.<strong>2009</strong>;30:2326. IF: 8,917. 1st quartile.Gentille Lorente DI, Castellà Pericàs M. Aneurismadel seno de Valsalva roto. Revistade la federación Argentina de cardiologia.<strong>2009</strong>;38:97.


94 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskGentille D. Enfermedad de Chagas en España:un reto diagnostico y de manejo actual.Cardiol práct (Barc). <strong>2009</strong>;18:16-9.Gentille D, Escrich C. A propósito del infradiagnosticode la pericarditis constrictiva.Cardiol práct (Barc). <strong>2009</strong>;18:20-3.Diogène E, Rodríguez D. ¿Qué pasa con losnuevos fármacos para la diabetes mellitus?Aten Primaria. <strong>2009</strong>;41:238-39.Vilaseca J, Espinàs J, Fluixá C, Diogène E, RodriguezD, Asensio C. Necesidad de seleccionarmedicamentos: la responsabilidadde elegir. Aten Primaria. <strong>2009</strong>;41:657–658Vilaseca J, Espinàs J, Diogène E, Rodríguez D,Asensio C, Fluixà C. El tratamiento de la hipertensiónarterial: evidencia de eficacia yconclusiones que pueden extraerse AtenPrimaria. <strong>2009</strong>;41:709-11.Coma A, Zara C, Godman B, Agustí A, DiogèneE, Wettermark B, Haycox A. Policies to enhancethe efficiency of prescribing in theSpanish Catalan region: impact and futuredirection. Expert Rev. PharmacoeconomicsOutcomes Res. <strong>2009</strong>;9:569-81.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>95Books and book chaptersGuia per desenvolupar i presentar un projectede recerca. Grup de Recerca de la CAMFiC.EdiDe, Barcelona <strong>2009</strong>.Communications at congressesGentille Lorente D. La aorta infrarenal tambiénexiste. 24 Reunión Anual de la Sección deImagen Cardiaca de la Sociedad Españolade Cardiología. Marbella, <strong>2009</strong>.Gentille Lorente D, Brun Guinda D, GentilleLorente J, Martín Andrade N. Los aneurismasde la arteria pulmonar en cardiología.24 Reunión Anual de la Sección de ImagenCardiaca de la Sociedad Españolade Cardiología. Marbella, <strong>2009</strong>.Membership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓Delicia Gentille Lorente. Member de la“Comisión Farmacoterapeútica de la GerenciaTerritorial de l’ICS-Terres de l’Ebre”✓Delicia Gentille Lorente. Member de la“Comisión de Recerca de la Gerencia Territorialde l’ICS-Terres de l’Ebre”✓Dolores Rodriguez. Member del Grup deRecerca de la Societat Catalana de MedicinaFamiliar i Comunitària.m. Soler, J. Escribano, i. Andrés, D. Gentille,n. Sanz, s. Abou-Hlais. RehabilitaciónCardíaca. Primer año de funcionamientode la Unidad de Insuficiencia Cardíaca enun hospital comarcal. Congreso Internacionalde Rehabilitación Cardíaca y PrevenciónCardiovascular. León, <strong>2009</strong>.


96 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular risk5.2.8. Lipids and arteriosclerosis research unitHead of the group: Lluís Masanaluis.masana@urv.catResearchers:Lluís Masana (IP responsable grup),Rosa Solà (IP responsable grup),Josep Ribalta (IP responsable grup),Joan Carles Vallvé (IP responsablegrup), Núria Plana, Raimon Ferré,Josefa Girona, Anna Cabré,Antoni Castro, Rosa Maria VallsSupportSílvia SoléTechniquesCarme Buixadera, Jordi Merino,Mercedes Heras, Roser Rosales,Sara FernándezPhD StudentsGemma Aragonès, Noemí Serra,Laia Pons, Úrsula Catalán, AlfonsHorra, Marta González, CeciliaGonzalez, Iolanda LázaroObjectives✓Study of alterations in lipid metabolism andits relationship to cardiovascular diseases.✓Study of dyslipidaemia in diabetes mellitus.✓Impact of nutrition on dyslipidaemia andcardiovascular riskResearch lines✓Sub-clinical arteriosclerosis in patientswith genetic dyslipidaemia and high cardiovascularrisk.✓Clinical research (clinical trials) on treatmentof dyslipidaemia.✓Conditions for atherogenic dyslipidemiain diabetes, obesity and metabolic syndrome.Clinical aspects and the study ofmolecular bases.✓Genetic bases for primary and secondarydyslipidemia✓Nutrigenomics when dealing with cardiovascularrisk.✓Functional foodstuffs and cardiovascularrisk.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>97Competitive research projects and callsongoingTitle:CIBERDEM. CIBER de Diabetes y EnfermedadesMetabólicas AsociadasLead researcher:Lluís MasanaFinancing institution:CIBERDEM. Instituto de Salud Carlos IIIIdentifier:CB07/08/0028Title:Characterisation of Low HDL Syndrome inType 2 DiabetesLead researcher:Lluís MasanaFinancing institution:CIBERDEMIdentifier:LOWHDLAmount awarded:164.485,40 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Body Fat Amount and Distribution in ChildhoodDetermines Predisposition to Type 2DiabetesLead researcher:Lluís MasanaFinancing institution:CIBERDEMIdentifier:CHIDBODYFATAmount awarded:139.970,15 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Dislipemia aterógena de la obesidad, síndromemetabólico y diabetes tipo 2: caracterizaciónmetabólica y mecanismos patogénicosLead researcher:Lluís MasanaFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1409Amount awarded:124.388 €Execution period:2008-2011Title:Caracterización bioquímica, metabólica ygenética de la hipertrigliceridemia asociada aalto riesgo cardiovascularLead researcher:Josep RibaltaFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1579Amount awarded:161.051 €Execution period:2008-2011Title:Aceite de oliva virgen y función de la HDL, unmodelo de preparación especializada de unalimento funcionalLead researcher:Rosa SolàFinancing institution:Ministerio de Ciencia e InnovaciónIdentifier:AGL <strong>2009</strong>-13517-C03-03


98 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskAmount awarded:145.200 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:Banco Nacional Enfermedades MetabólicasLead researcher:Lluís Masana MarínFinancing institution:GENOMA EspañaIdentifier:Subnodo 3Amount awarded:36.463,24 €Execution period:2007-<strong>2009</strong>Title:Programa CENIT (Consorcios EstratégicosNacionales en Investigación Técnica). LaMorella Nuts, S.A.Lead researcher:Rosa SolàFinancing institution:La Morella Nuts, S.A.Identifier:CENITAmount awarded:858.000 €Execution period:2006-<strong>2009</strong>Project managed by Universitat Rovira i VirgiliPublicationsCardona F, Guardiola M, Queipo-Fortuño, MI,Murri M, Ribalta J, Tinahones FJ. The1131T>C SNP of the APOA5 gene modulatesresponse to fenofibrate treatmentin patients with the metabolic syndrome:A postprandial study. Atherosclerosis.<strong>2009</strong>;206:148-52. IF: 4,601. 1st quartile.Horra A, Salazar J, Ferré R, Vallvé JC, GuardiolaM, Rosales R, Masana L, Ribalta R.Prox-1 and FOXC2 gene expression in adiposetissue: A potencial contributory roleof the lymphatic system to familial combinedhyperlipidaemia. Atherosclerosis.<strong>2009</strong>;206:343-5. IF: 4,601. 1st quartile.Jarauta E, Junyent M, Gilabert R, Plana N,Mateo-Gallego R, de Groot E, Cenarro A,Núñez I, Coll B, Masana L, Ros E, CiveiraF. Sonographic evaluation of Achilles tendonsand carotid atherosclerosis in familialhypercholesterolemia. Atherosclerosis.<strong>2009</strong>;204:345-7. IF: 4,601. 1st quartile.Manzano L, García-Díaz Jde D, Suárez C,Mostaza JM, Cairols M, González-SarmientoE, Rojas AM, Vieitez P, Sánchez-ZamoranoMA, Zamora J; MERITO Study Group(Plana n.). Thigh and buttock exertionalpain for the diagnosis of peripheral arterialdisease. Eur J Intern Med. <strong>2009</strong>;20:429-34. IF: 1,045. 3rd quartile.Suárez M, Romero MP, Macià A, Valls RM,Fernández S, Solà R, Motilva MJ. Improvedmethod for identifying and quantifyingolive oil phenolic compounds andtheir metabolites in human plasma bymicroelution solid-phase extraction plateand liquid chromatography–tandem mass


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>99spectrometry. J Chromatogr B AnalytTechnol Biomed Life Sci. <strong>2009</strong>;877:4097–106. IF: 2,500. 2nd quartile.Saumoy M, Veloso S, Alonso-Villaverde C, DomingoP, Chacón MR, Miranda M, AragonèsG, Gutiérrez MM, Viladés C, Peraire J, SirventJJ, López-Dupla M, Aguilar C, RichartC, Vidal F; HIV Lipodystrophy Study Group(Masana L). PPARgamma Pro12Ala Polymorphismin HIV-1-infected Patients withHAART-related Lipodystrophy. Curr HIVRes. <strong>2009</strong>; 7:533-40. IF: 2,495. 3rd quartile.Bulló M, Amigó-Correig P, Márquez-SandovalF, Babio N, Martínez-González MA, EstruchR, Basora J, Solà R, Salas-Salvadó J.Mediterranean diet and high dietary acidload associated with mixed nuts: Effect onbone metabolism in elderly subjects. J AmGeriatr Soc. <strong>2009</strong>;57:1789-98. IF: 3,805.1st quartile.Solà R, Boj M, Hernandez-Flix S, Camprubí M.Silica in oral drugs as a possible sarcoidosisinducingantigen. Lancet. <strong>2009</strong>;373:1943-4. IF: 28,409. 1st quartile.Communications at congressesGonzález M, Ribalta J, Vives G, Iftimie S, FerréR, Plana N, Guardiola M, Dallinga-ThieG, Masana Ll, Castro A. Las subclaseslipoproteicas medidas por resonanciamagnética nuclear y el genotipo de apoEinfluencian el grosor de la intima-mediacarótida en pacientes con lupus eriteromatososistémico. XIII Congrés de la SocietatCatalano-Balear de Medicina Interna.Barcelona, <strong>2009</strong>.Aragonès G, Girona J, Cabré A, Lázaro I, HerasM, Masana L. FABP-4 induce disfunciónendotelial a través de la vía de señalizaciónde la insulina (IRS-1/PI3-kinase/Akt/eNOS) en HUVEC. XXII Congrés NacionalSEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.González M, Ribalta J, Vives G, Iftimie S, FerréR, Plana N, Guardiola M, Dallinga-ThieG, Masana Ll, Castro A. NMR lipoproteinsubclasses and the apoE genotype influencecarotid atherosclerosis in patientswith systemic lupus erythematosus. XVInternational Symposium on Atherosclerosis.Boston, <strong>2009</strong>.Pons L, Fernández-Castillejo S, Catalán V,Heras M, Girona I, Masana Ll, Solà R. Desarrollometodológico de un modelo celularin vitro para el estudio de los efectos enla expresión génica de la endothelial nitricoxide synthase de compuestos bioactivosnaturales y de la insulina. XXII CongrésNacional SEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.Romeo M, Valls RM, Albaladejo R, Sánchez-Martos V, Catalán V, Fernández S, ArandaN, Espinel A, Delgado MA, Arija V, GiraltM, Solà R. Marcadores de estrés oxidativorelacionados con las enfermedadescardiovasculares en humanos sanos. XXIICongrés Nacional SEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.Valls R, Vallvé C, Masana L, Solà R. Estudiode la interacción del gen APOAl yAPOA5 en el dlseño de una intervenciónnutricional. ¿Nutrición personalizada? XXIICongrés Nacional SEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.Mateo-Gallego, Civeira F, Jarauta E, RecarteC, Irigoyen L, Becerra A, Pérez F, Trias F,Masana L, Villarroel MT y Grupo de tra-


100 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskbajo Registro HTG SEA. Frecuencia dediabetes en el registro de hipertrigliceridemiasde la SEA. R. XXII Congrés NacionalSEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.Albaladejo R, Valls RM, Romeo M, Tarro L,Arija V, Solà R, Giralt M. Grupo-proyectoEDAL. Obesidad infantil factor de riesgocardiovascular. programa de educaciónen alimentación (EDAL). XXII Congrés NacionalSEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.Ribalta J, Salazar J, Vallvé JC, Gonzàlez M,Horra A, Plana N, Ferré R, Masana Ll.Gene expression of GLUT 4 and the ATGLand HSL lipases is down-regulated insubcutaneous adipose tissue of patientswith familial combined hyperlipidemia.XXII Congrés Nacional SEA. Pamplona,<strong>2009</strong>.Castro A, Lázaro I, Selva D, Céspedes E, GironaJ, Plana N, Guardiola M, Cabré A, Simó R,Masana Ll. APOH is increased in plasmaand liver of type 2 diabetic patients withmetabolic syndrome. XXII Congrés NacionalSEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.Lázaro I, Cabré A, Girona J, Masana Ll.2,4-decadienal upregulates FABP4 expressionthrough nrf2 and akt phosphorylationin human macrophages. XXII CongrésNacional SEA. Pamplona, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsLluís Masana. IV Curso de Hipertensión Arterialy Riesgo Cardiovascular para Residentesde Nefrología. Sociedad Españolade Nefrología. Madrid, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Patient Case Exposition& Debatein Secondary Prevention. Expertmeeting in Lipids. Fundación Española deArteriosclerosis. Sociedad Española deArteriosclerosis. Rotterdam, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Nuevos conceptos metabólicos.Jornadas actualización. Progresosen Arteriosclerosis. Córdoba, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Tratamiento Integral de la dislipemiapara disminuir el riesgo cardiovascular.XXII Congreso Nacional SociedadEspañola de Arteriosclerosis. Pamplona,<strong>2009</strong>.Lluís Masana. Pitavastatin: the simple and effectiveapproach ot lipid management inCV risk. Europen Society of CardiologyCongress <strong>2009</strong>. Barcelona, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. The patient with CV risk: role oflipidic profile. Europen Society of CardiologyCongress <strong>2009</strong>. Barcelona, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Prevenció Primària I Secundàriaen Patologia Cardiovascular. Actualitzacióen Malaltia Cardiovascular: Donem unavisió integradora. Cambrils, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Novedad en el tratamiento integralde las dislipemias: ácido nicotínico/laropripant. Nueva aproximación para el


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>101tratamiento integral de la dislipemia: ácidonicotínico/laropripant. Barcelona, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Avaluació del risc vascular globali objectius terapèutics. I Jornada derisc vascular. Barcelona, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Cambios en el estilo de vida,fitosteroles y riesgo cardiovascular. 31ºCongreso Nacional de la Sociedad Españolade Médicos de Atención Primaria(SEMERGEN). Zaragoza, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Actualització en lípids i arteriosclerosi.X Jornada de la Xarxa de Lípids iArteriosclerosi. Terrassa, <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Avances en el diagnóstico ytratamiento del paciente dislipémico dealto riesgo. 7º Curso de lipidología clínicay factores de riesgo cardiovascular. Barcelona,<strong>2009</strong>.Lluís Masana. Lifestyle and diet as modulatorsof non-LDL lipid risk factors: focus ontriglycerides and HDL. First meeting of theEAS Position Paper: CV risk reduction inatherogenic dyslipidemia: Current statusof HDL, triglycerides and Lp(a) as risk factors.Chantilly (France), <strong>2009</strong>.Lluís Masana. Avances en el diagnóstico ytratamiento del paciente dislipémico dealto riesgo. 7º Curso de lipidología clínicay factores de riesgo cardiovascular. Barcelona,<strong>2009</strong>.Josep Ribalta. Genética de las dislipemias.Jornada EUSTEN. Bilbao, <strong>2009</strong>.and connectivetissue disease congress.Glen Cove, New York, <strong>2009</strong>.Josep Ribalta. Subclases de lipoproteínas yarteriosclerosis: papelde las estatinas.XXII Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Arteriosclerosis. Pamplona,<strong>2009</strong>.Rosa Solà. La paradoja y las perspectivas delos antioxidantes en la prevención de enfermedadescrónicas. VI Congreso de laSociedad Española de Nutrición Básica yaplicada. Córdoba, <strong>2009</strong>.Núria Plana. Maneig de les hipercolesterolèmiesgenètiques. Hipercolesterolèmia.Tarragona, <strong>2009</strong>.Núria Plana. Evidencia científica del efecto delos fitoesteroles sobre la colesterolemia.31º Congreso Nacional SEMERGEN.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Núria Plana. Actualització en hipercolesterolèmiafamiliar. XII Jornada de les unitatsde lípids i arteriosclerosi. Sant Fruitós deBages, <strong>2009</strong>.Raimon Ferré. Tècniques diagnòstiques i deimatge en risc vascular en medicina. Importànciai avenços. Grup de recerca i estudisdel sud de Catalunya. Valls, <strong>2009</strong>.Raimon Ferré. Actualització en control de lahipertensió arterial. Cas clínic. Actualitzacióen malaltia cardiovascular: donem unavisió integradora. Cambrils, <strong>2009</strong>.Josep Ribalta. TNFa polymorphisms andproatherogenic LDL inRheumathoid ArthritisInflammation, cardiovascular risk


102 Strategic area 2. Obesity, metabolic diseases and cardiovascular riskMembership of stable researchstructures✓CIBERDEM. CIBER de Diabetes y EnfermedadesMetabólicas Asociadas. CB07/08/0028. Head of the group: Lluís Masana✓GRUPS CONSOLIDATS AGAUR.Unitat de Recerca en Lípids, Arteriosclerosii Nutrició. <strong>2009</strong> SGR 1271. Head of thegroup: Lluís MasanaResearch prizes wonNúria Plana, Lluís Masana.Award Grup Sagessa en area: Recerca Clínica<strong>2009</strong>Lluís Masana, Anna Cabré,Iolanda Lázaro.Award Grup Sagessa en area: Recerca Bàsica<strong>2009</strong>✓Unit accredited per la Sociedad EspañolaArteriosclerosisMembership of editorial committees ofscientific journals✓Atherosclerosis✓Nutrition Metabolism Cardiovascular Diseases✓Medicina Clínica✓Revista Clínica Española✓Revista Española Cardiologia


5.3. Strategic area 3.Oncology and hematology


Strategic area 3. Oncology and hematology


106 Strategic area 3. Oncology and hematologyin most in bladder tumours in humans. Thisinformation will be useful in research on molecularsubtypes of superficial tumours inthe urine bladder in order to increase knowledgeof the molecular mechanisms involvedin tumour development.✓Study of the molecular development ofproteins relevant in the urothelium. We arecurrently studying various aspects of theevolution of the Dor/Sip proteins; Nanog/Oct4; uroplakins/tetraspanins.Title:Programa de estabilizacion de investigadoresLead researcher:Antonio Garcia-España MonsonisFinancing institution:Generalitat de Catalunya-Instituto de SaludCarlos IIIAmount awarded:264.000 €Execution period:<strong>2009</strong>-2013Competitive research projects and callsongoingTitle:Análisis de proteínas claves en el desarrollodel cáncer de vejiga de la orina. Valor conjuntocomo marcadores tumoralesLead researcher:Antonio Garcia-España MonsonisFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI07/0789Amount awarded:148.225 €Execution period:2008-2010PublicationsCamp E, Sánchez-Sánchez AV, García-EspañaA, Desalle R, Odqvist L, O’Connor J, MullorJL. Nanog regulates proliferation duringearly fish development. Stem Cells.<strong>2009</strong>;27:2081-91. IF: 7,741. 1st quartile.Broch M, Auguet MT, Ramírez R, Olona M,Aguilar C, Megia A, Alcaide MJ, PastorR, Martínez S, Caubet E, Garcia-EspañaA, Richart C. Parallel downregulation ofretinol-binding protein-4 and adiponectinexpression in subcutaneous adipose tissueof non-morbidly obese subjects. EurJ Endocrinol. <strong>2009</strong>;161:87-94. IF: 3,791.2nd quartile.Garcia-España A, Desalle R. Intron slidingin tetraspanins. Commun Integr Biol.<strong>2009</strong>;2:394-5.Garcia-España A, Mares R, Sun TT, Desalle R.Intron evolution: testing hypotheses of intronevolution using the phylogenomics oftetraspanins. PLoS One. <strong>2009</strong>;4:e4680.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>107Communications at congressesPrados M, Díaz ML, Vila J, AscasoH, SegarraJ, Mares R, Borras J, Sirvent JJ, García-España A. Expression and mutationalanalysis of proliferation-related proteinsreveals molecular variants of superficialpapillary bladder tumors. <strong>2009</strong>. Bookletof the al CNIO meeting Bladder cancer research:The potential of a multidisciplinaryintegrative approach. Madrid, <strong>2009</strong>.Antonio Garcia-España 1, Roso Mares 1, andRob DeSalle. Evolution of cysteine patternsin tetraspanins. <strong>2009</strong> 3rdd EuropeanConference on Tetraspanins “Tetraspaninsas potential therapeutic targets”.Paris, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup de Recerca Biomèdica HJ23. Head ofthe group: Francesc Vidal


108 Strategic area 3. Oncology and hematology5.3.2. Oncology research group. Sant JoanUniversity Hospital Reus league for cancerresearch and prevention (FUNCA)Head of the group: Joan Borràsjborras@grupsagessa.catArea Manager OncologyJosep Gumà (jguma@grupsagessa.cat)Manager FUNCAJaume Galceran (jgalceran@grupsagessa.cat)ResearchersAsunción Torres (coordinadora),Kepa Amillano, Mireia Melé,Meritxell Arenas, EncarnaMur, Mònica Arguis, AlidaPardo, Sergio Peralta,Cristina Martí, Inés Cabezas(coordinadora), AlbertoAmejide, Xavier Cardó, JosepLluís Piñol, Julen Fernández,Dulce Rodríguez, DavidGómez, Ester Rubio, XavierGonzález, Beatriz Rubio,Francina Saladié, YolandaLópez, Agustina Sirgo,Dolors Martín, Remei Tell,Francisca Martínez, JorgeTrilla, Immaculada Grau (dir.Infermeria), Dolors Salsench,Francesca Isern, AraceliJiménezNursesBerta Caballé, Mònica SalvatTechniquesLaia Llauradó, MartaRodríguez


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>109Objectives✓The group’s priority lines are the study ofoncological diseases in general.✓In the clinical research field, it focuses onclinical trials and studies of prognostic andpredictive factors.✓In epidemiological research, it concentrateson baseline studies of the TarragonaCancer Population Register.✓The role of radiotherapy in the treatmentof cancer and benign pathology. Basic researchin Radiotherapy (Radiobiology).✓In research into hereditary cancer, thestudy of genetic alterations in breast cancer.✓And in the field of psycho-oncology, thestudy of the impact of oncological disease.In the social sphere, studying the benefitsof self-help groups for women with cancer.Research lines✓Clinical research on cancer, clinical studies,prognosis factors, response predictionfactors. Clinical trials, Early Phases II,II and III. Josep Gumà, Cristina Martí, IvanHenríquez, Inés Cabezas, Asunción Torres,Kepa Amillano, Dolors Salsench, Joan Borràs.Research lines in adjuvancy and neoadjuvancy,advanced first and second linedisease in digestive system cancer, breastcancer, lung cancer, urologic cancer, lymphomaand myeloma.✓Epidemiology of cancer. Descriptive epidemiology(Tarragona Cancer Record). Preventionof cancer. Analytical studies. JaumeGalceran, Joan Borràs, Francina Saladié, AlbertoAmeijide, Xavier Cardó, Josep Gumà,Encarna Mur.✓Radiotherapy. Meritxell Arenas and otherradiotherapist oncologists. Clinical studieshave begun on various types of cancer toreview the impact of radiotherapy in termsof local relapse and survival, as have studiesrelating to radiotherapy technique toimprove possible toxicities in the criticalorgans.✓Inheritance and cancer. Asunción Torres,Joan Borràs, Agustina Sirgo, Mònica Salvat,Marta Rodríguez. Study of the mutationsand variants of BRCA in breast cancer.Study of the mutations and variants of ATMin breast cancer. Psychological impact onfamilies with hereditary cancer.✓Psycho-oncology. Agustina Sirgo, BeatrizRubio, Dulce Rodríguez. Study of thepsychoemotional impact of oncologicaldisease on patients and their relatives, inboth treatment processes and the advancedstaged of the disease. Study ofemotional disquiet in terminally ill patients.Study of the cognitive deterioration associatedwith chemotherapy treatment in womenwith breast cancer. In the social sphere,studying the benefits of self-help groupsfor women with cancer.


110 Strategic area 3. Oncology and hematologyCompetitive research projects and callsongoingTitle:Impacto clínico del asesoramiento y estudiogenético en síndromes de predisposición hereditariaal cáncerLead researcher:Asunción TorresFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI05/0837Amount awarded:12.257€Execution period:2006-<strong>2009</strong>Title:Incidencia y tendencia temporal del cáncerinfantil en España: un estudio cooperativo de11 registros de cáncerResearcher:Jaume GalceranFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI06/1742Execution period:2007-<strong>2009</strong>Project managed by Registro Nacional de TumoresInfantilesTitle:Análisis de la probabilidad acumulada deal menos un falso positivo en el cribadomamográfico en España, en la indicación dealguna exploración adicional invasiva.Researcher:Jaume GalceranFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI06/1230Execution period:2007-<strong>2009</strong>Project managed by Institut Municipal d’AssitènciaSanitàriaTitle:Estudio de la preValència y riesgo asociadode las mutaciones heterocigóticas en el genATM en familias con cáncer de mama no relacionadocon los genes BRCA1 y BRCA2.Researcher:Asunción Torres, Joan BorràsFinancing institution:Beca Sociedad Española de Oncología Médica(SEOM). Convocatòria 2005Execution period:2006-<strong>2009</strong>Project managed by Institut Català d’Oncologiade GironaPublicationsFortuny D, Balmaña J, Graña B, Torres A, Ramóny Cajal T, Darder E, Gadea N, Velasco A,López C, Sanz J, Alonso C, Brunet J. Opinionabout reproductive decision makingamong individuals undergoing BRCA1/2genetic testing in a multicentre Spanishcohort. Hum Reprod. <strong>2009</strong>;24:1000-6.IF: 3,773. 1st quartile.Hernández V, Arenas M, Pons F, Sempau J. Ageneral analytical solution to the geometricalproblem of field matching in radiotherapy.Medical Physics. <strong>2009</strong>;36:4191-6. IF: 3,871. 1st quartile.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>111Pollán M, Pastor-Barriuso R, Ardanaz E,Argüelles M, Martos C, Galcerán J,Sánchez-Pérez MJ, Chirlaque MD, LarrañagaN, Martínez-Cobo R, Tobalina MC,Vidal E, Marcos-Gragera R, Mateos A, GarauI, Rojas-Martín MD, Jiménez R, Torrella-RamosA, Perucha J, Pérez-de-Rada ME,González S, Rabanaque MJ, Borràs J, NavarroC, Hernández E, Izquierdo A, López-Abente G, Martínez C. Recent Changes inBreast Cancer Incidence in Spain, 1980-2004. J Natl Cancer Inst. <strong>2009</strong>;101:1584-91. IF: 14,93. 1st quartile.Torres A, Gumà J, Rodríguez M, Brunet J, BorràsJ. Identification of a novel pathogenicmutation in BRCA2 in a spanish breastovariancancer family. Genet Test Mol Biomarkers.<strong>2009</strong>;13:631-4. IF:1,120. 4thquartile.Berrino F, Verdecchia A, Lutz JM, Lombardo C,Micheli A, Capocaccia R, the EUROCAREWorking Group (Galceran J). Comparativecancer survival information in Europe. EurJ Cancer. <strong>2009</strong>,45:901-908. IF: 4,475.2nd quartile.Brenner H, Francisci S, De Angelis R, Marcos-Gragera R, Verdecchia A, Gatta G, Sant M,the EUROCARE Working Group (GalceranJ). Long-term survival expectations ofcancer patients in Europe in 2000-2002.Eur J Cancer. <strong>2009</strong>,45:1028-1041. IF:4,475. 2nd quartile.Ciccolallo L, Licitra L, Cantú G, Gatta G, theEUROCARE Working Group (GalceranJ). Survival from salivary glands adenoidcystic carcinoma in European populations.Oral Oncol. <strong>2009</strong>;45:669-74. IF:2,928. 1st quartile.De Angelis R, Francisci S, Baili P, Marchesi F,Roazzi P, Belot A, the EUROCARE WorkingGroup (Galceran J). The EUROCARE-4 databaseon cancer survival in Europe: Datastandardisation, quality control and methodsof statistical analysis. Eur J Cancer.<strong>2009</strong>,45:909-930. IF: 4,475. 2nd quartile.Francisci S, Capocaccia R, Grande E, SantaquilaniM, Simonetti A, Allemani C, Gatta G,Sant M, Zigon G, Bray F, Janssen-HeijnenM, the EUROCARE Working Group (GalceranJ). The cure of cancer: a Europeanperspective. Eur J Cancer. <strong>2009</strong>;45:1067-79. IF: 4,475. 2nd quartile.Gatta G, Bimbi G, Ciccolallo L, Zigon G, CantúG, EUROCARE Working Group (GalceranJ). Survival for ethmoid sinus adenocarcinomain European populations. Acta Oncol.<strong>2009</strong>;48:992-8. IF: 2,739. 2nd quartile.Gatta G, Zigon G, Capocaccia R, Coebergh JW,Desandes E, Kaatsch P, Pastore G, Peris-Bonet R, Stiller CA, the EUROCAREWorking Group (Galceran J). Survival ofEuropean children and young adults withcancer diagnosed 1995-2002. Eur J Cancer.<strong>2009</strong>;45:992-1005. IF: 4,475. 2ndquartile.Quaglia A, Tavilla A, Shack L, Brenner H,Janssen-Heijnen M, Allemani C, ColonnaM, Grande E, Grosclaude P, Vercelli M,the EUROCARE Working Group (GalceranJ). The cancer survival gap between elderlyand middle-aged patients in Europeis widening. Eur J Cancer. <strong>2009</strong>,45:1006-1016. IF: 4,475. 2nd quartile.Micheli A, Ciampichini R, Oberaigner W, CiccolalloL, de Vries E, Izarzugaza I, Zambon


112 Strategic area 3. Oncology and hematologyP, Gatta G, De Angelis R, the EUROCAREWorking Group (Galceran J). The advantageof women in cancer survival: Ananalysis of EUROCARE-4 data. Eur JCancer. <strong>2009</strong>;45:1017-1027. IF: 4,475.2nd quartile.Rosso S, De Angelis R, Ciccolallo L, Carrani E,Soerjomataram I, Grande E, Zigon G, BrennerH, the EUROCARE Working Group(Galceran J). Multiple tumours in survivalestimates. Eur J Cancer. <strong>2009</strong>;45:1080-1094. IF: 4,475. 2nd quartile.Sant M, Allemani C, Santaquilani M, Knijn A,Marchesi F, Capocaccia R, the EUROCAREWorking Group (Galceran J). Survival ofcancer patients diagnosed in 1995-1999.Results and commentary. Eur J Cancer.<strong>2009</strong>;45:931-91. IF: 4,475. 2nd quartile.Verdecchia A, Guzzinati S, Francisci S, DeAngelis R, Bray F, Allemani C, Tavilla A,Santaquilani M, Sant M, the EUROCAREWorking Group (Galceran J). Survivaltrends in European cancer patients diagnosedform 1988 to 1999. Eur J Cancer.<strong>2009</strong>,45:1042-1066. IF: 4,475. 2ndquartile.Rovirosa A, Ascaso C, Ordi J, Arenas M, ValduviecoI, Lejárcegui JA, Pahisa J, Torné A,Biete A. How to deal with prognostic factorsand radiotherapy results in uterine neoplasmswith sarcomatous component?.Clin Transl of Oncology. <strong>2009</strong>;11:681-7.Rubio B, Sirgo A, Forcadell E, Mele M, GumàJ. Deterioro cognitivo por los tratamientosoncológicos sistémicos en el càncer demama no metastásico: Revisión de estudios.Psicooncología. <strong>2009</strong>;6:83-120.Sánchez N, Sirgo A, León C, Hollestein MF,Lacorte-Pi TM, López C, Salamero M. Arethe patient preferences for communicationrelated with personality variables?A multicentric study in a Spanish cancersample. Psicooncología. <strong>2009</strong>;6:43-52.Henríquez I, Peralta S. Nuevas Terapias enel Glioblastoma Multiforme. Caso clínico.Controversias y Evidencias en Neurooncología.<strong>2009</strong>;5:27-32.Maté J, Mateo D, Bayés R, Bernaus M, CasasC, González-Barboteo J, Limonero JT,López-Postigo M, Sirgo A, Viel S. Elaboracióny propuesta de un instrumentopara la detección de malestar emocionalen enfermos al final de la vida. Psicooncología.<strong>2009</strong>;6:507-18.Books and book chaptersFerrer J, Galceran J, Magrinyà P, Saladié F.Newsletter nº 16 del Programa de DeteccióPrecoç del Càncer de Mama. Tarragona-Terresde l’Ebre. Editorial Fundació pera la Investigació i Prevenció del Càncer,<strong>2009</strong>. Legal Deposit: T903-2006.Ferrer J, Galceran J, Magrinyà P, Saladié F.Newsletter nº 17 del Programa de DeteccióPrecoç del Càncer de Mama. Tarragona-Terresde l’Ebre. Editorial Fundació pera la Investigació i Prevenció del Càncer,<strong>2009</strong>. Legal Deposit: T903-2006.Galceran J, Ameijide A, Cardó X, Piñol JL,Gumà J, Saladié F, Izquierdo A, Marcos R,Moreno, Borràs JM, Bosch FX, Viladiu P,Borràs J. El càncer a Tarragona, 1980-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>1132001. Incidència, mortalitat, supervivència,prevalença. Fundació Lliga per a laInvestigació i Prevenció del Càncer. Reus,<strong>2009</strong>. ISBN: 978-84-691-5622-3.Henríquez I, Arenas M, Abuchaibe O. Infecciones.En: Tratado de Oncología Radioterápica.E. Felipe Calvo, Albert Biete,Vicente Pedraza, Jordi Giralt y Manuel delas Heras Arán Ediciones, S. L. <strong>2009</strong>.Communications at congressesAlgara M, Bayo E, Muñoz JL, Carceller J, MartínezF, Salinas J, de las Peñas E, GonzálezE, de la Fuente C, Montero A, González JA,Moreno F, Grupo de Mama de la SEOR (m.Arenas). Diferencias en la técnica de Radioterapiautilizada en pacientes con cáncerde mama de distintos centros de España.XV Congreso Nacional de la SEOR. Castellón,<strong>2009</strong>.Aparicio J, Maroto JP, García del Muro X,Gumà J, Alba E, Margelí M, DomenechM, Sánchez M, Fernández A, Germà JR.Tratamiento adaptado al riesgo en pacientescon seminoma en estadío clínicoI. Resultados preliminares del tercer estudiodel grupo germinal (GG 04/2X2). XIICongreso Nacional de Oncología Médica.Barcelona, <strong>2009</strong>.Ardanaz E, Machón M, Martos C, Galceran J,Sánchez S, Chirlaque MD, Martínez C, LarrañagaN, Martínez R. Cáncer de Pulmónen España, evolución en la incidencia.XXVII Reunión Científica de la Sociedad Españolade Epidemiología. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Chirlaque MD, Salmerón D, Izarzugaza I, ArdanazE, Marcos-Gragera R, Galceran J,Sánchez MJ, Larrañaga N, Mateos A. Supervivenciadel melanoma cutáneo: oportunidadde mejora. XXVII Reunión Científicade la Sociedad Española de Epidemiología.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Graña-Suárez B, Darder E, Ramón y Cajal T,Lasa A, Blanco I, Lázaro C, Torres A, BalmañaJ, Gutiérrez-Enríquez S, Brunet J.Análisis de mutaciones en línea germinalen ATM en familias afectas del síndromede cáncer de mama hereditario (CMH)sin mutaciones identificadas en BRCA1 yBRCA2 (O-9). XII Congreso Nacional deOncología Médica. Barcelona, <strong>2009</strong>.Henríquez I, Sancho G, Guix B, Martinez MongeR, Garrán C, Tormo Mico A, Abuchaibe O,Guedea F, Pera J. Brachytherapy (BQT)rescue after external radiotherapy failurein prostate cancer patients. A multicenterSpanish experience. Genitourinary Cancerssymposium. Orlando, <strong>2009</strong>.Henríquez I, Castillo S, Gómez D, Trilla J, PujolF, Benaiges J, Delagneau J, Segarra J,Martínez P, Pont A, Lafuerza A, Gumà J.Dosi adaptada de radioteràpia externa3D conformada en pacients amb càncerde pròstata localitzat de risc intermedi.XVII Jornada de l’Associació Catalanad’Uròlegs de Comarques. Vielha, <strong>2009</strong>.Henríquez I, g. Sancho, B. Guix, r. MartínezMonge, c. Garrán, a. Tormo Mico, o.Abuchaibe, F. Guedea y J. Pera. Rescatecon braquiterapia en pacientes con carcinomade próstata localizado y fallo bioquímicopost-Radioterapia. Resultados


114 Strategic area 3. Oncology and hematologyfinales de experiencia multicéntrica. XVCongreso Nacional de la SEOR. Castellón,<strong>2009</strong>.Hernández L, Pérez LM, Gutierrez A, CasasJL, Gumà J, Buxeda M, Cano G: PNET decola de caballo. 9º Congreso Nacional dela Sociedad de Neurorraquis. Barcelona,<strong>2009</strong>.Isern F, Ciurana R, Calavia L, Cabre S, Martínezi. Parejo MT, Torres A. Heparinización versussalinización de los accesos venososperifericos en pacientes oncológicos. XIICongreso Nacional de la Sociedad Españolade Enfermería Oncológica. Santiagode Compostela, <strong>2009</strong>.Marcos-Gragera R, López-Abente G, ArdanazE, Martos MC, Galceran J, Rodríguez L,Chirlaque MD, Sánchez-Pérez MJ, LarrañagaN, Izarzugaza MI, Hernández E,Tobalina MC, Mateos A, Ramos M, Rojas-Martín MD, Perucha J, Vidal E, Pastor-Barriuso R, Linares C, Pollán M. Timetrends incidence of non-hodgkin lymphomain Spain from 1975 through 2004.XXXI Reunión del Grupo para la Epidemiologíay el Registro de Cáncer en losPaises de Lengua Latina. Lugano (Switzerland),<strong>2009</strong>.Pérez-Gómez B., Martínez c., Navarro c., Martínezr., Galceran J., Sánchez-González s.,Perucha J., Marcos-Gragera r., Ezpondac. y cols. Tendencia temporal de la incidenciade cáncer de cérvix a partir de datosde registros poblacionales de cánceren España. XXVII Scientific meeting dela Sociedad Española de Epidemiología.Zaragoza, <strong>2009</strong>.RAFP Equipo de Trabajo (participation as a partnerRAFP Research Group: Galceran J).Project RAFP: Análisis de la probabilidadacumulada de almenos un falso positivoen el criado mamográfico en España enla indicación de alguna exploración adicionalinvasiva (PAAF, core-biopsia o biopsiaquirúrgica). Meeting Programas deCribado. Palma de Mallorca, <strong>2009</strong>.Román R, González-Román I, Galceran J, BaréM, Salas D, Ascunce N, Zubizarreta R,Sala M, Castells X y Grupo de investigaciónRAFP. Análisis del riesgo acumulado deFalso Positivo y sus factores asociados enuna bvase de datos de programas poblacionalesde cribado de cáncer de mamaen España. XXVII Congreso de la SEE.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Román R, Sala M, Zubizarreta R, Salas D, AscunceN, Belvis F, Castells X and the RAFPResearch Group. Cumulative false positiverisk and its associated factors ina adatabasefrom 10 population besed breastcancer screening programes in Spain.(participation as a partner RAFP ResearchGroup Galceran J). EUROEPI <strong>2009</strong>. Warsaw,Poland, <strong>2009</strong>.Rovira e., Cuadras a., Galceran J. Mortalidade incidencia de cáncer en la zona del poloquímico de Tarragona. XIII Congreso dela Sociedad Española de Salud Públicay Administración Sanitaria. Sevilla, <strong>2009</strong>.Salas D, Ibáñez J, Cuevas D, Vega O, RomásR, Sala M, Ascunce N, Zubizarreta R,Castells X y Grupo RAFP (Galceran J).Estimación del riesgo acumulado de falsopositivo y factores asociados en dif-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>115erentes escenarios de inicio de cribadoen una base de datos de programas dedetección precoz de cáncer de mama(PDPCM). XXVII Congreso de la SEE.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Salas D, Ibáñez J, Velarde JM, Romás R, SalaM, Ascunce N, Zubizarreta R, Castells X yGrupo de Investigación RAFP (Galceran J).Comparación de efecto adverso y beneficioen la cohorte de edad de 45 a 49 añosen elación a la de 50 a 54 años de lasmujeres de 8 programas de prevenciónde cáncer de mama de españa (PCCM).XIII Congreso de la Sociedad Española deSalud Pública y Administración Sanitaria.Sevilla, <strong>2009</strong>.Salmerón D, Chirlaque MD, Torrilla-Ramos A,Sánchez MJ, Almar E, Martínez C, Marcos-GrageraR, Larrañaga N, IzarzugazaMI, Galceran J, Ardanaz E, Navarro C.Variation in breast cancer survival acrossSpain. XXXI Reunión del Grupo para laEpidemiología y el Registro de Cánceren los Paises de Lengua Latina. Lugano(Switzerland), <strong>2009</strong>.Ameijide A, Piñol JL, Izquierdo A, Marcos-Gragera R, Gispert R, Cardó X, BorràsJ, Galceran J. Estimation of cancer incidenceof Catalonia. Comparison of twomethods of analysis. XXXI Reunión delGrupo para la Epidemiología y el Registrode Cáncer en los Paises de LenguaLatina. Lugano (Switzerland), <strong>2009</strong>.Aragonés N, Martos C, Ardanaz E, Galceran J,Chirlaque MD, Izarzugaza I, Argüelles MV,Sánchez MJ, Ramos m. y cols. Tendenciade la incidencia del cáncer de esófagoy estómago en España. XXVII ReuniónCientífica de la Sociedad Española deEpidemiología. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Arenas M, Rovirosa A, Sabater S, Ameijide A,Henríquez I, Servitja S, Cabezas I, Mur E,Gumà J. Experience with endometrial carcinoma(EC): A population-based study inTarragona Province (Spain). Annual Meetingof American Society of Clinical Oncology(ASCO). Orlando, <strong>2009</strong>.Ascunce N, Delfrade J, Ederra N, Barcos A,Ezdozain N, Baroja A, Salas D, ZubizareretaR, Castells X y Grupo RAFP (GalceranJ). Impacto de la realización de revisionesintermedias en la probabilidad de presentarfalsos positivos en programas dedetección precoz de cáncer de mama(PDPCM). XXVII Reunión Científica de laSociedad Española de Epidemiología.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Cervantes M, Buxó M, Castro P, Moreno J,Galceran J, Vilardell ML, Izquierdo A,Marcos-Gragera R. Carcinoma invasor ylesiones premalignas del cáncer de cervix:Incidencia y tendencias temporales enla Regió Sanitaria Girona. XXVII ReuniónCientífica de la Sociedad Española deEpidemiología. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Henríquez I, Arguis M, Martí C, Peralta S,Amillano K, Gumà J. Radioquimioterapiaconcomitante en el carcinoma microcíticode Pulmón limitado a tórax (CMPLT): Resultadosy valoración de la toxicidad. XVCongreso de la Sociedad Española deOncología Radioterápica (SEOR). Castellón,<strong>2009</strong>.


116 Strategic area 3. Oncology and hematologyHenríquez I, Castillo S, Trilla J, Gómez D,Lafuerza A, Gumà J. Tratamiento con RadioterapiaExterna o Radioterapia Externa ybloque hormonal completo en el carcinomade próstata localizado de riesgo intermedio.Estudio prospectivo. XV Congresode la Sociedad Española de OncologíaRadioterápica (SEOR). Castellón, <strong>2009</strong>.Isern F, Bayona L, Griso B, Marín V, Mateo X,Peralta E. Evaluación de la implementaciónde la acogida a pacientes oncológicosen la unidad de hospital de día. XIICongreso Nacional de la Sociedad Españolade Enfermería Oncológica. Santiagode Compostela, <strong>2009</strong>.Martí C, Peralta S, Amillano K, HenríquezI, Arguís M, Serra O, Gumà J, Borràs J.Estudio retrospectivo sobre el impacto dela histología en el tiempo a la progresiónen pacientes diagnosticados de neoplasiade pulmón avanzada tratados asistencialmentecon Pemetrexed en el HospitalSant Joan de Reus (P-245). XII CongresoNacional de Oncología Médica. Barcelona,<strong>2009</strong>.Moreno N, Álvarez T, Grau IC, Isern MF, MartellMT, Rodríguez D. El control telefònic al’alta dels malalts pal·liatius oncològics. VIICongrés de la Societat Catalano-Balearde Cures Pal·liatives. Badalona, <strong>2009</strong>.Orteu L, Caballe B, Castellón Ll, Salsench D,Sanchez M, Virgos I. Anàlisi de les urgènciesoncològiques pal·liatives ateses al’Hospital de Dia d’Oncologia. VII Congrésde la Societat Catalano-Balear de CuresPal·liatives. Badalona, <strong>2009</strong>.Prados M, Díaz ML, Vila J, Segarra J, Mares R,Borràs J, Sirvent JJ, García-España A. Expressionand mutational analysis of proliferation-relatedproteins reveals molecularvariants of superficial papillary bladder tumors.CNIO Meeting: Bladder cancer research:the potential for a multidisciplinaryintegrative approach. Madrid, <strong>2009</strong>.Ramón y Cajal T, Fortuny D, Torres A, FisasD, Darder E, López C, Graña B, Brunet J,Saura C, Balmaña J. Factores predictivosde cirugía profiláctica en mujeres con altoriesgo de cáncer de mama y ovario hereditarios(CMOH): Grupo IMASS (P-8). XIICongreso Nacional de Oncología Médica.Barcelona, <strong>2009</strong>.Ramón y Cajal T, Torres A, Alonso C, FisasD, Ojeda B, Boguñá I, Prat J, Baiget M,Lasa A, Barnadas A. Doble anexectomíapreventiva en población con alto riesgode cáncer de mama y ovario hereditarios(CMOH): factores de riesgo asociados aldiagnóstico de una segunda neoplasiade mama (P-4). XII Congreso Nacional deOncología Médica. Barcelona, <strong>2009</strong>.Rovirosa A, Ascaso C, Sanchez-Reyes A, MartínezF, Herreros A, Valduvieco I, Arenas M,Biete A. Factibilidad de 3-4 fracciones porsemana en la braquiterapia de alta tasa(BAT) en el cancer de endometrio (CE)intervenido. XV Congreso Nacional de laSEOR. Castellón, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>117Sabater S, Arenas M, Mur E. Predicciónde sobretratamiento con Radioterapiaholocraneal en pacientes con metástasiscerebrales. XV Congreso Nacional de laSEOR. Castellón, <strong>2009</strong>.Saladié F, Ameijide A, Cardó X, Galceran J iel Grup de Treball PRENEMACT. Supervivènciade les dones amb càncerde mama. Diferències segons la participaciónen un programa de deteccióprecoç. XXXI Reunión del Grupo para laEpidemiología y el Registro de Cánceren los Paises de Lengua Latina. Lugano(Switzerland), <strong>2009</strong>.Salas D, Ibáñez J, Román R, Velarde J, SalaM, Ascunce N, Zubizarreta R, Castells Xy RAFP Investigation Group (Galceran J).False positive vs Detection rate on breastcancer screening in Spain according toage of starting screenings(45-49 vs 50-54 years old). EUROEPI <strong>2009</strong>. Warsaw,<strong>2009</strong>.Sellares M, Borreguero E, Carrasco R, DeclaraE, Fuentes P, Tell R. Símptomes mésprevalents en una unitat d’hospitalitzaciód’aguts oncològics. VII Congrés dela Societat Catalano-Balear de CuresPal·liatives. Badalona, <strong>2009</strong>.Serra O, Castillo S, Rojas B, Cabezas I, MerinoS, Fernández J, Capdevila J, Mur E,Gumà J, Borràs J. Eficacia de la quimioterapia(QT) de segunda línea en cáncerde páncreas avanzado (CPA) (P-87). XIICongreso Nacional de Oncología Médica.Barcelona, <strong>2009</strong>.Zubizarreta R, Fernández AD, Almazán R,Queiro T, Natal C, Velarde JM, Salas D,Ascunce N, Castells X y Grupo RAFP(Galceran J). Efecto de la experiencia delradiólogo en el riesgo de falso positivo enprogramas de detección precoz de cáncerde mama. XXVII Reunión Científica dela Sociedad Española de Epidemiología.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsArenas M. Controversias en el Cáncer deendometrio estadios I-II. ¿Cuándo estáindicada la radioterapia?. Sociedad Catalana-Balearde Oncología de la Academiade Ciencias Médicas de Catalunya. Barcelona,<strong>2009</strong>.Arenas M. Curso de diseño y definición devolúmenes en oncología radioteràpica.Áreas ganglionares en el área ginecológica.Controversias en la definición de gangliospélvicos. SEOR-EEOR. Barcelona, <strong>2009</strong>.Arenas M. Efectos antiinflamatorios de la Radioterapiaa dosis bajas en un modelo de


118 Strategic area 3. Oncology and hematologyinflamación sistémica experimental y propuestade proyecto de radiobiología sobreAterosclerosis y radioterapia a dosis bajas:efectos y mecanismos implicados en unmodelo in Vitro. Grup de Recerca de Lípidsi Aterosclerosi de la Universitat Rovira i Virgili.Reus, <strong>2009</strong>.Borràs J. Incidència i seguiment dels càncersurològics a la província de Tarragona.Jornada de la Societat Catalana d’Urologia:controvèrsies urooncològiques. Reus,<strong>2009</strong>.Galceran J. “Registro de Câncer e controleda Qualidade de Dados em Registros deCâncer de Base Poblacional” de la InternationalAgency for Research on Cancer,la Organización Pan-Americana de Saludy el Instituto Nacional de Câncer de Brasil.Brasilia, <strong>2009</strong>.Gumà J. Sesión de Controversia: Tratamientode primera línea del Mieloma Múltiple:Trasplante de precursores hematopoyéticosNO. III Curso GOTEL de Formación enLinfomas. Santa Cruz de Tenerife, <strong>2009</strong>.Gumà J. L’atenció oncològica a les nostrescomarques: present i futur. Diada anualde la Lliga Contra el Càncer de les Comarquesde Tarragona i terres de l’Ebre. Vila-Seca, <strong>2009</strong>.Henríquez I. Recidiva bioquímica post-RT en elcáncer de próstata. Opciones terapéuticas.Radiation Oncology Service HospitalClínic i Provincial. Barcelona, <strong>2009</strong>.Henríquez I. Radioterapia Aduyuvante en elCáncer de próstata. VIII Jornada Catalano-Valènciana sobre radioteràpia en el càncerde pròstata. La Vall d’en Bas, <strong>2009</strong>.Henríquez I. Radioteràpia adjuvant post cirurgia.S’han d’irradiar tots els pacients?. Controvèrsiesen càncer de pròstata organoconfinat.Jornada de Formació Continuada dela Societat Catalana d’Urologia: controvèrsiesurooncològiques. Reus, <strong>2009</strong>.Henríquez I. Cáncer de próstata. Definición devolúmenes en BQT. Curso de diseño ydefinición de volúmenes en oncología radioteràpica.SEOR-EEOR. Barcelona, <strong>2009</strong>.Rodríguez D. Les diferents visions de les voluntatsanticipades. Jornada sobre elsprofessionals sanitaris i les voluntats anticipades.Org. GenCat i CatSalut. Tarragona,<strong>2009</strong>.Saladié F. Xerrades sobre el Programa de DeteccióPrecoç delCàncer de Mama i elsseus resultats a l’Atenció Primària. ÀreesBàsiques de Salut de Salou. Calafell, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>119Membership of stable competitiveresearch structures✓Red de Investigación en Cáncer (RTICC).RD06/0020/0089. Head of the group: JosepMaria Borràs. Members: Joan Lluís Borràs,Jaume Galceran✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIUnitat de Recerca en Oncologia. Head ofthe group: Joan Lluís BorràsMembership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓Borràs J et al. Grupo Español de Investigaciónen Cáncer de Mama (GEICAM)✓Cabezas I et al. Grupo Español de Tratamientode los Tumores Digestivos (TTD)✓Martí C et al. Grupo Español de Càncer dePulmó (GECP)✓Gumà J et al. Grupo Oncológico de Tratamientoy Estudio de Linfomas (GOTEL)✓Gumà J et al. Grupo Germinal (GG)✓Gonzalez X et al. Grupo Español de EstudioTratamiento y Otras Estrategias Experimentalesen Tumores Sólidos (SOLTI)✓Galceran J, Borràs J. International Associationof Cancer Registries (IACR)✓Xarxa Europea de Registres de Càncer(European Network of Cancer Registries-ENCR) Registre de Càncer de Tarragona✓Galceran J. Groupe pour l’Epidémiologieet l’Enregistrement du Cancer dans les Paysde Langue Latine✓Galceran J. European Cancer PreventionOrganization (ECP)✓Galceran J. Steering Board del EURO-MED Cancer Registries Network.✓Jaume Galceran. Membre del jurat delpremi Enrico Anglesio <strong>2009</strong> celebrat a Lugano,Suïssa, al maig de <strong>2009</strong>✓Josep Gumà. Membre del Grup Assessordel Grupo Germinal (GG)✓Joan Borràs. Membre del Consell Permanenti Consell Assessor del Pla director d’oncologiade Catalunya


120 Strategic area 3. Oncology and hematology5.3.3. Oncohematology research group, JoanXXII University Hospital, TarragonaHead of the group: Andreu Llorenteallorente.hj23.ics@gencat.catResearchers:Lourdes EscodaJoan CidObjectives✓Research in the oncohematologies field inboth the clinical sphere with participation inspecialised clinical trials and the study of haematologicaldiseases using flow cytometry.Research lines✓Diagnostic validity of the determinationof CD64 in neutrophils in patients with suspectedbacterial clinical infection.PublicationsCid J, Ramiro L, Escoda L, Llorente A. Efficacfyof transfusion of platelet concentrates obtainedby manual pooling of buffy-coats: aretrospective analysis of count increment,corrected count increment and transfusioninterval. Vox Sang. <strong>2009</strong>;96:29-33.IF: 2,755. 2nd quartile.Cid J, Ramiro L. Anti-D alloimmunzation aftertransfusion of D+ red cell. Transfusion.<strong>2009</strong>;48:186-7. IF: 3,475. 2nd quartile.Bosch F, Abrisqueta P, Villamor N, Terol MJ,González –Barca E, Ferra C, González Díaz,Abella E, Delgado J, Carbonell F, Garcia ,Marco JA, Escoda L, Ferrer S, Monzó E,González Y, Estany C, Jarque I, SalameroO, Muntañola A, Montserrat E. Rituximab,fludarabine, cyclophosphamide and


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>121mitoxantrone a new highly active chemoimmunotherapyfor chronic lymphocyticleukemia. J Clin Oncol. <strong>2009</strong>;27:4578-84.IF:17,157. 1st quartile.Pérez-García A, Brunet S, Berlanga JJ, TormoM, Nomdedeu J, Guardia R, Ribera JM, HerasI, Llorente A, Hoyos M, Esteve J, BesalduchJ, Bueno J, Sierra J, Gallardo D, Grupo cooperativopara el estudio y tratamiento de lasleucemias agudas. Grupo cooperativo parael estudio y tratamiento de las leucemiasagudas y de las mielodisplasias (CETLAM).CTLA-4 genotype and relapse incidencein patients with acute myeloid leukemiain first complete remission after inductionchemotherapy. Leukemia. <strong>2009</strong>;23:486-491. IF: 8,634. 1st quartile.Lozano M, Cid J. Uso óptimo de la transfusiónde plaquetas. Haematologia. <strong>2009</strong>;94:330-2.Communications at congressesLlorente A, Heras I, Fraile V, Garcia E, Garcia P,López J Salavert M, Pérez I, Bobillo F, CantalapiedraA, Gómez J, Andreu m.a., FortúnJ, Antona M, Heredia M, Martin P, MartinezP, Anduened Y, Sarriá C, Bermudez A, AusínI. A retrospective multicentrer study of 25cases of proven Zygomicois: risk factorsassociated with mortality. 19 th EuropenaCongres sol clinical Microbiology and infectiousDiseases. Helsinki, <strong>2009</strong>.M L Pedro-Botet, I Sanchez, M Batlle, J MRibera, C Estella, A Llorente, D Gallardo,I Jarque, G Serrano, M Sabria. Effectivenessof Coper/Silver Ionization of PotableWater on the Incidence of Hospital-acquiredInvasive Fungal Infection (IFI) in PatientsReceiving Hematopoietic ProgenitorTranspanatation (HPT). Preliminary Results.49 th ICAAC. San Francisco, <strong>2009</strong>.M Cervera, L Escoda, N Martí, A Marco, P Ramentol,G Garcia, R Vallansot, C Talarn,R Aguinaco, J Cid, A Ugarriza, A Soley,J Do Nascimento, A Llorente. LI Reuniónde la AEHH. 25 Congreso Nacional de laSETH. Barcelona, <strong>2009</strong>.J Cid, J Do Nascimento, R Aguinaco, A Llorente.Recuentos plaquetarios bajos en el Cell-Dyn®Sapphire; comparación del recuentopor densidad optica e impedanciaelectrónica con recuento inmunológico.LI Reunión de la AEHH. 25 CongresoNacional de la SETH. 12-14 Noviembre.Barcelona, <strong>2009</strong>.J M Ribera, A Oriol, M Morgades, J Arrá,M A Sanz, S Brunet, R Guardia, P Fernández-Abellán,M T Bernal, A Bermudez,M J Moreno, R Parody, E Del Potro, ALlorente, R Garcia-Boyero, J Esteve, M JRabuñal, J M Bergua, C Grande, J Bueno,A Cladera, C Bethencourt, V Maerín-Reina,M L Amigo, J M Hernandez-Rivas, J J Ortega,E Feliu en representación del GrupoPETHEMA. Tratamiento de la leucemiaaguda linfoblástica de alto riesgo sin cromosomaFiladelfia (Ph-) en adultos, enfunción de los factores de riesgo basalesy la enfermedad residual. Resultados delprotocolo PETHEMA LAL-AR-03. LI Reuniónde la AEHH. 25 Congreso Nacionalde la SETH. Barcelona, <strong>2009</strong>.I Granada, S Brunet, R Duarte, J M Ribera, JEsteve, A Llorente, M Tormo, R Guardia, I


122 Strategic area 3. Oncology and hematologyHeras, J Besalduch, M P Queipo de Llano,C Pedro, J Bueno, J Bargay, P Torres, J MMartí, Ll Font, P González, J F Nomdedeu, JSierra. Impacto de la caracterizaciónj molecularen el pronóstico de los pacientescon LMA de riesgo citogenético intermedio;análisis de nuevos marcadores. LI Reuniónde la AEHH. 25 Congreso Nacionalde la SETH. Barcelona, <strong>2009</strong>.L Escoda, S Brunet, M Hoyos, J Esteve, M Tormo,J Bargay, X Ortín, R Guardia, A Garcia,J Nomdedeu, J M Ribera, P Vivancos, J MMartí, J Besalduch, R Duarte, J Bueno, CPedro, A Llorente, J Sierra. Afectaciónextramedular inicial o en la recaida en laleucemia mieloblástica aguda. LI Reuniónde la AEHH. 25 Congreso Nacional de laSETH. Barcelona, <strong>2009</strong>.A Llorente, E Garcia Quetglás V Fraile, PGarcia-Sanchez, J López Jiménez, J Pemán, IPérez Valero, F Bobiullo, A Cantalapiedra,J Gómez, M A Andreu, J Fortún, M Antona,M Heredia, P Martín, P Martinez Garcia, YAnduende, C Sarriá, A Bermúdez, C Bethencourt.Estudio multicéntrico, observacionaly retrospectivo para identificar lasestrategias de tratamiento utilizadas enla mucormicosis. LI Reunión de la AEHH.25 Congreso Nacional de la SETH. 12-14Noviembre. Barcelona, <strong>2009</strong>.J Do Nascimento, J Cid, A Soley, R Aguinaco,A Ugarriza, A Llorente. El aspirado demédula ósea en el estudio del pacientecon fiebre de origen desconocido. LI Reuniónde la AEHH. 25 Congreso Nacionalde la SETH. Barcelona, <strong>2009</strong>.J Cid, J Do Nascimento, A Soley, L Escoda, AUgarriza, A Llorente. Diez años de transfusionesde plaquetas de donantes Rh (D)positivo a pacientes Rh (D) negativo conenfermedad hematológica. LI Reuniónde la AEHH. 25 Congreso Nacional de laSETH. Barcelona, <strong>2009</strong>.Serrano D, Miralles P, Carrión R, BerenguerJ, Balsalobre P, Anguita J, Buño I, Gómez-Pineda A, Ribera JM, Varela R, Arranaz R,Conde E, Fernández P, Escoda L, EspigadoI, Rodriguez G, Gayoso J, Díez-Martin JL.Trasplante de progenitores hemopoyéticosen 31 pacientes diagnosticados delinfoma asociado a SIDA. Experiencia delgrupo GELTAMO/GESIDA. LI Reuniónde la AEHH. 25 Congreso Nacional de laSETH. Barcelona, <strong>2009</strong>.Josep-Maria Ribera, Albert Oriol, Mireia Morgades,Miguel-Angel Sanz, Pau Montesinos,Josep Sarrá, Salut Brunet, Pascual Fernández-Abellán,Ramón Guardia, Josdi Esteve,José Gonzalez-Campos, José Moreno,Maria Teresa Bernal, Mar Tormo, Eloy delPotro, Antonia Cladera,Andreu Llorente,Maria José Rabuñal, Juan Verruga, CarlosGrande, Maria Luz Amigo, Javierr Bueno;Jesús Maria Hernández Rivas and EvaristFeliu. Treatment of high-risk (HR) Philadelphiachromosome.negative (Ph-) adultacute lymphoid leukemia (ALL) accordingbaseline risk factors and minimal residualdisease (MRD). Results of the PETHEMAALL-AR-03 trial including the use of propensityscore (PS) method to reduce assinmentbias. 51 st ASH Annual Meetingof American Society of Hematology. NewOrleans, <strong>2009</strong>.Eva González-Barca, Miguel Canales, AntonioSalar, Albert Oriuol, Maria Jesús Vidal,


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>123Joan Bargay, Montse Cortés, J Coya, JoséFrancisco Tomás, Andrés López, Jose JavierSánchez, Eva Donato, Andres Llorente,Secundino Ferrer and Dolores Caballero.Interim and end-of-treatment 18 F-FDG-PET evaluation of patients with diffuselarge B-cell lymphoma (DLBCL) treatedwith 6 cycles of dose-dense R-chop-14immunotherapy plus Pegfilgrastim forfirst-line treatment: an open-label clinicaltrial in Spain. 51 st ASH Annual Meetingof American Society of Hematology. NewOrleans, <strong>2009</strong>.Isabel Granada, Salut Brunet, MontserratHoyos, Dolors Costa, Anna Aventin, IsabelMarugán, Teresa Vallespí, Marta Barnues.J.J. Duarte, Francesc Solé, MontserratTixidó, M.Mascaró, Andreu Llorente,Ramón Guardia, Mar Tormo, Rafael Duarte,Fuensanta Millá, Jordi Esteve, Josep-Maria Ribera and Jordi Sierra. PronosticValue of monosomal karyotipe in patientswith primary acute myeloid leukemia. Onbehalf of Spanish CETLAM group. 51 stASH Annual Meeting of American Societyof Hematology. New Orleans, <strong>2009</strong>.Cid J. Comparison of three microtube agglutinationsystems for antibody screening:Grifols DG Gel, DiaMed-ID and Ortho Bio-Vue. September 16 <strong>2009</strong>. 42th GermanTransfusion Congress. Rostock. Germany,<strong>2009</strong>.Cid J, Do Nascimento J, Lozano M, Carbassé G,Llorente A. Ten years follow-up of platelettransfusion from D+ donors to D- patientswith hematological diseases. October 26,<strong>2009</strong>. AABB Congress. New Orleans, <strong>2009</strong>.Oriol A, Ribera JM, Vall-Llobera F, Esteve J,Grande C, Giménez-Mesa E, Brunet S, BerguaJ, Escoda L, Hoelzer D. Long-term follow-upof HIV-infected adult patients withBurkitt’s lymphoma or leukemia treatedwith intensive specific chemotherapy andrituximab. 14 th meeting of the EuropeanHaematology Association. Berlín, <strong>2009</strong>.Martinez J, Mateos MV, de la Rubia J, RosiñolL, Sureda A, Garcia-Laraña J, Martinez R,Hernandez MT, Carrera D, Besalduch J, deArriba F, Oriol A, Escoda L, Hernández B,Garcia-Frade J, Rivas González C, AlegreA, Bladé J, San Miguel J, Lahuerta JJ. Busulphanplus melphalan (BUMEL) versusmelphalan-200 mg (MEL) as conditioningregimens for multiple myeloma (MM): asequential prospective comparative studyof efficacy and toxicity. 14 th meeting ofthe European Haematology Association.Berlín, <strong>2009</strong>.Montesinos P, Esteve J, Vellenga E, Rivas C,Brunet S, Arnan M, González JD, SanchezP, Diaz-Mediavilla J, Verdeguer A, EscodaL, Amutio E, Rubí V, Perez I, Guardia R,Bueno J, Lowenbwerg B, Sanz MA. Salvagetherapy with chemotherapy or arsenictrioxide-based regimens for acutepromyelocitis leukemia in first relapse.5 thinternational symposium on acute promyelocyticleukemia. Roma, <strong>2009</strong>.Ramiro L, Callao V, Aguinaco R, Escoda L,Muñiz-Diaz E, Canals C, Merino V, Royo M,Garcia-Arroba J, Contreras E. Sindromehiperhemolítico agudo en paciente conBeta-talasemia mayor. Congreso Nacionalde la SETS. Tarragona, <strong>2009</strong>.


124 Strategic area 3. Oncology and hematology5.3.4. Oncohematology and biocomputing groupHead of the group: Marylène Lejeunemlejeune.ebre.ics@gencat.catResearchers:Tomàs Álvaro, Ramon Bosch, Joaquín Jaén, Montserrat Llobera, Lluís E. Pons, MartaRodríguez, M. Teresa Salvadó, Xavier Ortín, Carlos López, Llorenç FontInformation Systems:Jordi Baucells, Xavier CugatObjectivesThe Oncological Pathology and BiocomputingResearch Group is a specific platform forresearch activities directly related to two fundamentalobjectives: 1) identifying responsepatterns immune and etiological, physiopathogenicand prognostic factors linked to progressionmodels 2) developing and perfectingnew computer media for computer-aided imageanalysis to enable more precise and reproducibleautomatic quantification of thesecell markers. The level of involvement of thesepatterns in tumour leakage mechanisms andin therapeutic usefulness are being assessed,as is the description of the oncogenic patternsinvolved in the development of theseneoplasms. These objectives can help understandthe biological mechanisms involvedin resistance to chemotherapy and to obtainnew therapeutic targets capable of intervention,as well as establishing new key factorsin the diagnosis, prognosis and treatment ofthese patients.Research lines✓Study of reactive lymphoid cellularity andthe immune response in lymphoproliferativesyndromes. Study of the prognostic implicationsand tumous leakage mechanisms.Álvaro Naranjo Tomás, Lejeune Marylène,López Carlos, Bosch Ramon, Jaén Joaquín,Pons Lluis, Salvado Maria Teresa, EscrivàPatrícia, Llobera Montserrat, Ortín Xavier,Rodríguez Marta, Font Llorenç.✓Oncogenic potential of viruses in lymphomas:Analysis of the cellular expression ofviruses with oncogenic potential in biopsiesof lymphomas potential and their serologicalcorrelation. Bosch Príncep Ramon, LejeuneMarylène, López Carlos, Jaén Joaquín,Pons Lluis, Álvaro Tomás, Salvado MariaTeresa, Escrivà Patrícia, Llobera Montserrat,Ortín Xavier, Rodríguez Marta, Font Llorenç.✓Morphometry and applied computing:Development of computer-aided patterns toanalyse digital images for automatic quantitativeevaluation of the specific markersof tumour cell subpopulations and the immuneresponse with immunohistochemi-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>125cal and fluorescent staining. Jaén MartínezJoaquim, Lejeune Marylène, López Carlos,Bosch Ramon, Pons Lluis, Álvaro Tomás,Llobera Montserrat, Baucells Jordi, CugatXavier✓Evaluation of oncological marker patterns,immune response and survival inbreast cancer. Salvadó Usach Maria Teresa,Lejeune Marylène, López Carlos, BoschRamon, Pons Lluis, Álvaro Tomás, LloberaMontserrat.✓Clinical/pathological evaluation of immuneresponse patterns and tumour leakagemechanisms in cervical cancer and cervicalpreneoplastic lesions. Pons Ferré LluísE, Lejeune Marylène, López Carlos, BoschRamon, Jaén Joaquín, Álvaro Tomás.Competitive research projects and callsongoingTitle:Desarrollo de algoritmos informáticos paracuantificación inmunohistoquímica de dianasmoleculares y marcadores pronósticos encáncer de mamaLead researcher:Joaquín Jaén MartínezFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/0796Amount awarded:63.767 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Project managed by Fundació Dr. FerranTitle:Automatización de la detección de dianasmoleculares marcadas con hibridación in situde fluorescencia mediante análisis digital deimagen en cáncer de mamaLead researcher:Ramon Bosch PríncepFinancing institution:Mútua MadrileñaAmount awarded:28.358 €Execution period:2008-<strong>2009</strong>Project managed by Fundació Dr. FerranPublicationsÁlvaro T, Lejeune M, Escrivá P, Pons Ll, BoschR, Jaén J, López C, Salvadó MT, de SanjoséS. Appraisal of immune response inlymphoproliferative syndromes: A systematicreview. Crit Rev Oncol Hemat.<strong>2009</strong>;70:103-13. IF: 4,589. 1st quartile.Lejeune M, Álvaro T. Clinicobiological, prognosticand therapeutic implications of thetumor microenvironment in follicular lymphoma.Haematologica. <strong>2009</strong>;94:10-6.IF: 5,978. 1st quartile.López C, Jaén Martinez J, Lejeune M, Escrivà P,Salvadó MT, Pons LE, Alvaro T, BaucellsJ, García-Rojo M, Cugat X, Bosch R.Roundness variation in JPEG images affectsthe automated process of nuclearimmunohistochemical quantification: correctionwith a linear regression model.Histochem Cell Biol. <strong>2009</strong>;132:469-77.IF: 2,320. 2nd quartile.


126 Strategic area 3. Oncology and hematologyBecker N, Fortuny J, Alvaro T, Nieters A, MaynadiM, Foretova L, Staines A, Brennan P,Boffetta P, Cocco PL, de Sanjose S. Medicalhistory and risk of lymphoma: results of aEuropean case-control study (EPILYMPH).J Cancer Res Clin Oncol. <strong>2009</strong>;135:1099-107. IF: 2,217. 3rd quartile.Sánchez-Espiridión B, Sánchez-Aguilera A,Montalbán C, Martin C, Martinez R,González-Carrero J, and Spanish Hodgkin’sLymphoma Study Group (Álvaro T. A taq-Man low-density array to predict outcomein advanced Hodgkin’s lymphoma usingparaffin-embedded samples. Clin CancerRes. <strong>2009</strong>;15:1367-75. IF: 6,488. 1stquartile.Books and book chaptersLejeune M, López C, Escrivá P, Salvadó MT,Bosch R, Jaén J, Pons Ll E, Álvaro T. ImmuneResponse Patterns in Follicular Lymphoma.Challenges for New ImmunotherapeuticStrategies.In: Safford MP, HainesJG, eds. Follicular Lymphoma and OtherCancer Research. Chapter IX. HauppaugeNY: Nova Science Publishers; Pág.121-150, <strong>2009</strong>. ISBN 978-1-60741-008-9.Communications at congressesLópez C, Bosch R, Lejeune M, Salvadó MT,Muñoz E, Subirats N, Pons Ll, Álvaro T,Jaén J. New automated technique forevaluation of HER2 amplification by FISHin breast cancer. Virchows arch 455(Suppl.1), abstract P4.203, pºS432, <strong>2009</strong>.López C, Jaén J, Lejeune M, Escrivà P, SalvadóMT, Pons Ll, Álvaro T, Baucells J, García-Rojo M, Cugat X, Bosch R. Comparisonstudy of automated quantification betweenJPEG and JPEG2000 in immunohistochemicalstained nuclei.Virchows arch 455(Suppl. 1), abstract P4.193,pºS429, <strong>2009</strong>.Lejeune M, López Pablo C, Bosch Princep R,Escrivà Beltri P, Jaén Martínez J, ÁlvaroNaranjo T. Hibridació in situ fluorescentper a la detecció de translocacions cromosòmiquesen neoplàsies. Nova tècnicacitogenètica implantada a l’Hospital deTortosa Verge de la Cinta. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Escrivà Beltri P, Pons Ferre LlE, Jaén MartínezJ, Bosch Princep R, Salvadó UsachMT, Lejeune M. Detecció qualitativa de lapresencia de soques d’alt risc del virus delpapil·loma humà (VPH) en mostres cervicouterines.assaig d’hibridació d’àcidsnucleics mitjançant quimioluminescència.XXV Jornades Mèdiques i de la Salut deles Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.López Pablo C, Escrivà Beltri P, Jaén MartínezJ, Bosch Princep R, Pons Ferre LlE,Lejeune M. Hibridació in situ fluorescentper a la detecció de l’amplificació delgen her2 en càncer de mama. Nova tècnicacitogenètica molecular implantada al’Hospital de Tortosa Verge de la Cinta.XXV Jornades Mèdiques i de la Salut deles Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>127Pons Ferre LlE, Salvadó Salvadó A, EscrivàBeltri P, López Pablo C, Lejeune M, JaénMartínez J. Implantació de la tècnica dedeterminació d’ADN de VPH d’alt risc mitjançanthibridació per captura a l’HTVC.Resultats de la tècnica el primer anyd’implantació. XXV Jornades Mèdiques ide la Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Pons Ferre LlE, Salvadó Salvadó A, EscrivàBeltri P, López Pablo C, Lejeune M, BoschPríncep R. Implantació de la tècnica dedeterminació d’ADN de VPH d’alt risc mitjançanthibridació per captura a l’HTVC.Comparativa de resultats del primer anyd’implantació amb els resultats obtingutsa la resta de Catalunya. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.López C, Bosch R, Lejeune M, Salvadó MT,Muñoz E, Subirats N, Pons Ll, Álvaro T,Jaén J. New automated technique forevaluation of HER2 amplification by FISHin breast cancer. 22ndd European Congressof Pathology. Florence, <strong>2009</strong>.López C, Jaén J, Lejeune M, Escrivà P, SalvadóMT, Pons Ll, Álvaro T, Baucells J, García-Rojo M, Cugat X, Bosch R. Comparisonstudy of automated quantification betweenJPEG and JPEG2000 in immunohistochemicalstained nuclei. 22ndd EuropeanCongress of Pathology. Florence,<strong>2009</strong>.Urszula Neuman, Korzynska A, Lopez C, LejeuneM. Analyse of immunohistochemicalimages using thresholding and watershedsegmentation. Mini-symposium on IndividualizedMedicine: techniques, procedures,perspectives. Warsaw, <strong>2009</strong>.Urszula Neuman, Korzynska A, Lopez C, LejeuneM. Tresholding and watershed segmentationused to analyse of immunhistochemicalimage. Cytokinematics <strong>2009</strong>.International Symposium on the kinematicsof the Living Cells. Hradec Králové(República Checa), <strong>2009</strong>.Bosch R, Pasquali P, Fortuño A, Jaén J, PonsLl, Fernandez Figueras MT. Carcinomaecrino siringoide: a propósito de un casodiagnosticado por biopsia punch. XXXVReunió del Grupo Espanyol de Dermatopatología.Pamplona, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Pons i Ferré LlE, Pérez CurtoJ, Trullén Pla E, Esteves Krasteva I, SubiratsClavero N. Augment de la incidènciade patologia cervical en els grupsde menor edat a l’HTVC. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Pons i Ferré LlE, Escrivá BeltriP, López Pablo C, Esteves Krasteva,Subirats Clavero N. Estudi descriptiu dela població immigrante de l’europa del’est a l’hospital de Tortosa. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Esteves Krasteva I, SubiratsClavero M, Jodar Santibáñez A, CastroStriedinger E, Pons Ferré L. Recurrenciatardía de adenocarcinoma endometrial.30 Congreso de la Sociedad Española deGinecología y Obstetricia (SEGO). Barcelona,<strong>2009</strong>.


128 Strategic area 3. Oncology and hematologyEsteves Krasteva I, Subirats Clavero N, JodarSantibáñez A, Muñoz Casas E, Pla CentellesF, Pons Ferré L. Coriocarcinomametastasico 30 Congreso de la SociedadEspañola de Ginecología y Obstetricia(SEGO). Barcelona, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Subirats Clavero M, EstevesKrasteva I, Jodar Santibánez A, Pons FerréL, Trullen Pla E. Leiomiosarcoma de vagina:a propósito de un caso. 30 Congresode la Sociedad Española de Ginecología yObstetricia (SEGO). Barcelona, <strong>2009</strong>.Santillana Ruiz J, Hernández Herrero M, SantanaZorrilla S, Jaén Martínez JM, MerinoRiusn A, Mora Iter X. Osteonecrosi idiotàticadel còndicl medial femoral. Malaltia deAhlbäck. XXV Jornades Mèdiques i de laSalut de les Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Borràs Vilalta I, Ferrando Roqueta FJ, JaenMartínez J, Dalmau Llorca MR,HomedesCelma L, Forcadell Drago E. Dermatitisde contacte al·lèrgic i eritema multiforme:a propòsit d’un cas. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Bel Pla S, Barberá Montesinos E, FerrandoRoqueta FJ, Bosch Princep R. Erupciónde múltiples pápulas en el abdomen y extremidadesde una niña. XX Reunión delgrupo Español de dermatología Pediátrica.Jerez de la Frontera, <strong>2009</strong>.Martí J, Alemán JR, Elboutaibi A, Cañís D,Mendoza M, Delagneau J, Jaen J, BoschR. Nevus blau prostàtic. Un diagnòstichistològic poc frequent. XVII Jornadade l’Associació Catalana d’Urolegs deComarques. Vielha, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsPons Ferré LlE, Muñoz Casas E, Salvadó UsachMT, Bosch Príncep R, Jaén MartínezJ, Lejeune M. Augment de la incidènciade patologia cervical a l’hospital de TortosaVerge de la Cinta.XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Lejeune M, López C, Jaén J, Escrivá P, BoschR, Pons Ll, Salvadó MT, Álvaro T. Aplicacionesdel análisis digital automatizadode marcadores inmunohistoquímicos enpatología. XXIV Congreso de la SociedadEspañola de Patología (SEAP). Cursocorto de Telecitopatología. Sevilla, <strong>2009</strong>.Álvaro T. Hiperplasias linfoides reactivas: hiloconductor del proceso diagnóstico. XXIVCongreso de la Sociedad Española dePatología (SEAP). Curso corto de iniciaciónal ganglio linfático. Sevilla, <strong>2009</strong>.Lopez C, Lejeune M, Salvadó MT, Escrivá P,Bosch R, Pons LLE, Álvaro T, Roig J,Cugar X, Baucells J, Jaén J. Automatedquantification of nuclear immunohistochemicalmarkers with different complexity.Seminar in micro-and Nano-Systemsin Chemistry and Biomedical Diagnostics(MSN-DIAG, su project 1A I 3). Zakopane(Poland), <strong>2009</strong>.Marylène Lejeune. Automatització en laquantificació de tècniques immunohistoquímiques.II Jornada de recerca al’Institut Català de la Salut. Barcelona,<strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>129Membership of stable competitiveresearch structures✓Redes temáticas de investigación cooperativaen Cáncer (RETICS). Instituto deSalud Carlos IIILínia de tumors hematològics, programavertical de limfomes. Head of the group:Miquel Àngel Piris. Participation as a collaborativegroup. Representant: Marylène Lejeune✓GRUPS EMERGENTS AGAURGrup de Recerca en Patologia Oncològicai Bioinformàtica. <strong>2009</strong> SGR 1544. Head ofthe group: Marylène LejeuneMembership of editorial committees ofscientific journals✓Álvaro T. Revista Española de Patología(Elsevier Journal)Membership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓Maria Teresa Salvadó Member AcadèmiaInternacional de Citologia. Member SocietatCatalana de Citopatologia✓Marta Rodríguez Member Associació Espanyolad’Hematologia i HemoteràpiaResearch prizes wonPons Ferré LE, Muñoz Casas E, SalvadóUsach MT, Bosch Príncep R, Jaén MartínezJ, Lejeune M.“Augment de la incidència de patologia cervicala l’Hospital de Tortosa Verge de la Cinta”.Prize for best oral presentation of research. XXVJornades Mèdiques i de la Salut de les Terresde l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>✓Álvaro T. Electronic Journal of Autopsy✓Álvaro T. Leukaemia and Lymphoma✓Álvaro T. Cancer Immunology Immunotherapy✓Álvaro T. Journal of the European Academyof Dermatology and Venereology✓Álvaro T. World Journal of Clinical Oncology.


5.4 Strategic area 4.Neurosciences and mental health


Strategic area 4. Neurosciences and mental health


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>1335.4.1. Psychiatry research group (GIP)Head of the group: Antonio Labadantonio.labad@urv.catResearchers:Elisabet Vilella, LourdesMartorell, Alfonso Gutiérrez,Yolanda Alonso, BárbaraRoig, Joaquín Valero,Maria José Cortés, SilviaMoyano, Marcel Rosich,Anna Hernández, LorenaMoreno, Nerea Abasolo, AnaM. Gaviria, José G. Franco,Núria PalauTechnical Laboratory:M Carme ArbósObjectives✓Clinical and basic research into psychiatricdisorders, mainly the schizophrenic psychosesand personality disorders.✓Develop research lines to achieve themaximum scientific production. Train newresearchers on the Master’s degree in MentalHealth programme. Join Spanish andinternational research networks and organisations.Provide contractual stability for thegroup’s research support personnel.Research lines✓Alternative phenotypes to diagnosis inschizophrenic patients or those with personalitydisorder and their siblings. AntonioLabad, Alfonso Gutiérrez, Joaquín Valero,Ana Hernández, Lorena Moreno, Ana Gaviria,José Franco Esquizotípia, borderlinepersonality disorder, neuropsychology, positiveand negative symptoms.✓The DDR1 gene in schizophrenia. ElisabetVilella, Lourdes Martorell, Joaquín Valero,Maria José Cortés, Bàrbara Roig, Silvia Moyano,Carme Arbós, Ana Gaviria. Discoidindomain receptor 1, magnetic resonance neuroimaging,gene expression, myelin, schizophrenia,psychotic symptoms.✓Study DNA mitochondrial alterations inthe pathogenesis of schizophrenia. LourdesMartorell, Yolanda Alonso, Begoña Verge,Elena Montaña, Sònia Setó, Nerea Abasolo,Carme Arbós, Ana Gaviria. mtDNA, geneexpression, schizophrenia, legacy maternalinheritance, mitochondria, psychosis.


134 Strategic area 4. Neurosciences and mental healthCompetitive research projects and callsongoingTitle:Estudio de la personalidad como posible factormodulador de los endofenotipos esquizopsicóticosLead researcher:Antonio LabadFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI06/0857Amount awarded:15.730 €Execution period:2006-<strong>2009</strong>Title:Contribución del ADN mitocondrial (ADNmt) ala etiopatogenia de la esquizofrenia. Correlacionde los estudios genético y de expresión concaracterísticas fenotípicas de la enfermedadLead researcher:Lourdes MartorellFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI06/1586Amount awarded:125.477 €Execution period:2006-2010Title:El receptor dominio discoidina 1 (DDR1): suasociación con las alteraciones de la mielinaen la esquizofrenia y su función en el procesode mielinización en el SNCLead researcher:Elisabet VilellaFinancing institution:Ministerio de Ciencia e InnovaciónIdentifier:SAF2007-60086Amount awarded:171.820 €Execution period:2007-2010Title:Banco Nacional de ADN: El BioBanc <strong>IISPV</strong>en coordinación con grupos de investigaciónnacionales crea un repositorio de ADN depacientes con enfermedades neurológicasy psiquiátricas procedentes de la poblaciónespañolaLead researcher:Elisabet VilellaFinancing institution:Genoma EspañaIdentifier:BNADN-NEPAmount awarded:250.000 €Execution period:2006-<strong>2009</strong>


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>135PublicationsCortés MJ, Valero J, Gutiérrez-Zotes JA,Hernández A, Moreno L, Jariod M, MartorellL, Vilella E, Labad A. Psychopathologyand personality traits in psychotic patientsand their first-degree relatives. EurPsychiatry. <strong>2009</strong>;24:476-82. IF: 2,433.2nd quartile.Hernández A, Gutiérrez F, Valero J, Gárriz M,Labad A, Gutiérrez-Zotes JA. [A geneticbehavioralalternative to the personalitydisorders: the Livesley dimensional model].Actas Esp Psiquiatr. <strong>2009</strong>;37:174-83.IF: 0,446. 4th quartile.Aragonès E, Lluís Piñol J, Labad A. [Comorbidityof major depression with other commonmental disorders in primary care patients.].Aten Primaria. <strong>2009</strong>;41:545-51.IF: 2,054. 3rd quartile.Tortajada S, García-Gomez JM, Vicente J,Sanjuán J, de Frutos R, Martín-Santos R,García-Esteve L, Gornemann I, Gutiérrez-Zotes A, Canellas F, Carracedo A, GratacosM, Guillamat R, Baca-García E, RoblesM. Prediction of postpartum depressionusing multilayer perceptrons and pruning.Methods Inf Med. <strong>2009</strong>;48:291-8. IF:1,057. 3rd quartile.Cuscó I, Medrano A, Gener B, Vilardell M, GallasteguiF, Villa O, González E, Rodríguez-Santiago B, Vilella E, Del Campo M, Pérez-Jurado LA. Autism-specific copy numbervariants further implicate the phosphatidylinositolsignaling pathway and the glutamatergicsynapse in the etiology of the disorder.Hum Mol Genet. <strong>2009</strong>;18:1795-804.IF: 7,249. 1st quartile.Recuero M, Vicente MC, Martínez-García A, RamosMC, Carmona-Saez P, Sastre I, AldudoJ, Vilella E, Frank A, Bullido MJ, ValdiviesoF. A free radical-generating system inducesthe cholesterol biosynthesis pathway: arole in Alzheimer’s disease. Aging Cell.<strong>2009</strong>;8:128-39. IF: 7,791. 1st quartile.Gratacòs M, Costas J, de Cid R, Bayés M,González JR, Baca-García E, de Diego Y,Fernández-Aranda F, Fernández-Piqueras J,Guitart M, Martín-Santos R, Martorell L,Menchón JM, Roca M, Sáiz-Ruiz J, SanjuánJ, Torrens M, Urretavizcaya M, Valero J,Vilella E, Estivill X, Carracedo A; PsychiatricGenetics Network Group. Identificationof new putative susceptibility genesfor several psychiatric disorders by associationanalysis of regulatory and nonsynonymousSNPs of 306 genes involvedin neurotransmission and neurodevelopment.Am J Med Genet B NeuropsychiatrGenet. <strong>2009</strong>;150B:808-16. IF: 3,932. 1stquartile.Carlson J, Ochoa S, Haro JM, Escartín G,Ahuir M, Gutierrez-Zotes A, Salamero M,Valero J, Cañizares S, Bernardo M, CañeteJ, Gallo P. Adaptation and validation ofthe quality-of-life scale: Satisfaction withLife Domains Scale by Baker and Intagliata.Compr Psychiatry. <strong>2009</strong>;50:76-80.IF: 1,213. 2nd quartile.Costas J, Carrera N, Domínguez E, Vilella E,Martorell L, Valero J, Gutiérrez-ZotesA, Labad A, Carracedo A. A commonhaplotype of DRD3 affected by recentpositive selection is associated with protectionfrom schizophrenia. Hum Genet.<strong>2009</strong>;124:607-13. IF: 4,042. 1st quartile.


136 Strategic area 4. Neurosciences and mental healthFranco-Pons N, Tomàs J, Roig B, Auladell C,Martorell L, Vilella E. Discoidin domainreceptor 1, a tyrosine kinase receptor, isupregulated in an experimental 01modelof remyelination and during oligodendrocytedifferentiation in vitro. J Mol Neurosci.<strong>2009</strong>;38:2-11. IF: 2,061. 3rd quartile.Communications at congressesDe la Portilla S, Martorell L, Roig B, ValeroJ, Cortés MJ, Gutiérrez-Zotes A, Labad A,Vilella E. Association of discoidin domainreceptor 1 (DDR1) with positive symptomsin schizophrenia patients. XVII WorldCongress in Psychiatric Genetics. San Diego,<strong>2009</strong>.Verge B, Alonso Y, Miralles C, Valero J, SetóS, Labad A, Vilella E, Martorell L. MitochondrialDNA (mtDNA) and schizophrenia.XVII World Congress in PsychiatricGenetics. San Diego, <strong>2009</strong>.Roig B, Martorell L, Moyano S, Vilella E. Expressionof the tyrosine kinase receptorDDR1 in human brain myelin. 9th EuropeanMeeting on Glial Cells in Health andDisease. Paris, <strong>2009</strong>.Maeso A, Valero J, Gaviria A, Martorell L,Costas X, Labad A, Vilella E. Asociaciónde la DTNBP1 con alteraciones de la atenciónsostenida y selectiva en esquizofrénicos.7ª Reunión Internacional sobrelas fases tempranas de las EnfermedadesMentales. Santander, <strong>2009</strong>Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsVilella E. Node of neuropsychiatric diseases(NEP) del Banco Nacional de ADN. LXI ReuniónAnual de la Sociedad Española deNeurología. Barcelona, <strong>2009</strong>.Valero J. Actualizació en els sistemes de classificaciónosològica: ICD i DSM. IV Congrésde la societat Catalanobalear de Psicologia.Tortosa, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓Banco Nacional ADN. Neuropsychiatricdiseases coordinator node. Coordinator ofnode: Elisabet Vilella✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURGrup d’Investigació en Psiquiatria. <strong>2009</strong> SGR877. Head of the group: Antonio Labad✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup d’Investigació en Psiquiatria. Head ofthe group: Antonio LabadResearch prizes wonMaeso A, Valero J, Gaviria A, Martorell L,Costas X, Labad A, Vilella E.“Asociación de la DTNBP1 con alteracionesde la atención sostenida y selectiva en esquizofrénicos”.7ª Reunión Internacional sobrelas fases tempranas de las EnfermedadesMentales. 2nd Premi de comunicació oral.Santander, <strong>2009</strong>


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>1375.4.2. Multidisciplinary pain research group,Joan XXII University Hospital, TarragonaHead of the group: Antoni Castelantonicastel.hj23.ics@gencat.catResearchers:Maria Rull, María José Poveda, Cristóbal Añez, Rocío Periñán, Ramón Fontova, AnnaPadrol, José Sala Payá, Natàlia AragonèsHolder:Marta SalvatObjectivesThe group’s work focuses on applied researchin the areas of chronic pain, acute post-operativepain and chronification prognosis factorsin lumbago. The team is made up of doctorsworking in various fields (anaesthesiology,rheumatology, geriatrics) and psychologists.Its current research areas are as follows:✓Research in the field of multidisciplinarytreatment of patients with chronic pain.✓Research in the field of cognitive functionperformance by patients with chronic painand its impact on their quality of life.✓Research in the field of treatment of acutepost-operative pain.✓Work on the following research line isscheduled to begin in the next five years:Research on prognosis factors for chroniclumbago.Research lines✓Research in multidisciplinary treatment ofpatients with chronic pain.✓Design and validation of programmes forpsychological cognitive-behavioural interventionwith patients diagnosed with fibromyalgiaand presenting psychopathologicalcomorbidity (affective disorders andanxiety disorders).✓Design and validation of programmesfor multidisciplinary intervention aimed atpatients with different chronic pain symptoms(lumbago and neuropathic pain) designedtaking specific characteristics intoaccount: age, employment situation, andothers.✓Research in the field of cognitive functionperformance by patients with chronic painand its impact on their quality of life.✓Research in the field of treatment of acutepost-operative pain.


138 Strategic area 4. Neurosciences and mental healthCompetitive research projects and callsongoingTitle:Desenvolupament i aplicació d’un programamultidisciplinari de tractament de la fibromiàlgiadirigit a pacients amb baix nivell culturalLead researcher:Maria RullFinancing institution:Fundació La Marató de TV3Identifier:70910Amount awarded:182.956 €Execution period:2008–2010Title:Cronificació del dolor després de la cirurgid’hèrnia inguinal, de mama i cardiotoràcica:anàlisi dels factors predictius i associació ambpolimorfismes genèticsLead researcher:Antonio MontesFinancing institution:Fundació La Marató de TV3Amount awarded:199.328 €Execution period:2008–2010Project managed by Hospital del MarTitle:Programa de millora del rendimient cognitiudels malalts amb dolor crònicLead researcher:Antoni CastelFinancing institution:Fundació Caixa SabadellAmount awarded:5.000 €Execution period:2008–<strong>2009</strong>


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>139PublicationsGomar C, Montero A, Puig M, Sabaté A, FábregasN, Valero R, Dalmau A, Rull M,García Guasch R, Fita G, Rovira I, GallartL, Samsó E, Villalonga R, Vilanova F, KooM, Roigé J, de Nadal M, Añez C, VillalongaA, Roldán J, Díaz FX. Propuesta sobrelas competencias en Anestesiología,Reanimación y Terapéutica del Dolor deun graduado de Medicina. Consensodel profesorado de las universidades deCataluña. Rev Esp Anestesiol Reanim.<strong>2009</strong>;56:436-44.Añez C, Mira N, Santos ML, Sala JM, Rull M.Comentarios al artículo: “Sedación consevoflurano para resonancia magnéticaen Pediatría: Estudio clínico retrospectivode 5864 casos”. Rev Esp Anestesiol Reanim.<strong>2009</strong>;56:456-7.Castel A, Salvat M, Sala J, Rull M. Cognitive-Behavioural group treatment with hypnosis:a randomized pilot trail in fibromyalgia.Contemporary Hypnosis. <strong>2009</strong>;26:48-59.Communications at congressesCastel A, Fontova R, Poveda MJ, Aragonés N,Padrol A, Montull S, Salvat I, Becerro J,Monterde S, Miralles I, Salvat M, Añez C,Rull M. Tratamiento multidisciplinar de lafibromialgia: resultados preliminares de unestudio piloto. Murcia, <strong>2009</strong>.Castel A, Padrol A, Lobato F, Rull M. TheChronic Pain Memory Complaint Questionnaire(CPMCQ): preliminary dataabout psychometric properties in chronicpain patients and healthy controls. NewYork, <strong>2009</strong>.Castel A, Cascón R, Padrol A, Sala J,Aragonés N, Pérez M, Rull M. Cognitiveperformance and memory complaints:differences between chronic pain patientsand healthy controls. Lisbon, <strong>2009</strong>.Castel A, Salvat M, Padrol A, Periñán R, SalaJ, Segura M, Rull M. Cognitive performanceand memory complaints in chronicpain patients: predictor variables. Lisbon,<strong>2009</strong>.Books and book chaptersRull M, Añez C. Manual de manejo de la VíaAérea. Editorial Ergon. Madrid, <strong>2009</strong>.ISBN:978-84-8473-744-5.Research prizes wonAntoni Castel.PhD extraordinary award <strong>2009</strong>. UniversitatRovira i VirgiliPeriñán Blanco R, Segura Peche m. Bc. Enm. Rull. Manejo de la vía aérea en la embarazada.Manual de Manejo de la Vía AéreaDifícil. Editorial Ergon. Madrid, <strong>2009</strong>.


140 Strategic area 4. Neurosciences and mental health5.4.3. Histology and neurobiology unit(UHNEUROB)Head of the group: Josep Tomàsjosep.tomas@urv.catResearchers:Manel SantaféNicolau OrtizNeus GarciaM. Àngel LanuzaRosa FenollNúria BesalduchRosa MorlaHolder:Marta TomàsObjectives✓Knowledge of the molecular mechanismsin the formation, stabilisation, destabilisationand loss of synapsis and neural connections.✓Knowledge of the cellular mechanismsinvolved in the physiopathology of autoimmuneneurological diseases.Research lines✓Cellular Neurobiology. Synaptogenesisand Plasticity of Neuronal Connections.✓Study of neurotransmission in patientsand experimental models of neurological andacute and chronic neuromuscular diseases.Competitive research projects and callsongoingTitle:Mecanismo molecular de eliminación de conexionesneurales durante el desarrollo.Lead researcher:Josep TomàsFinancing institution:Proyectos de Investigación Científica y DesarrolloTecnológico. Ministerio Educación yCulturaIdentifier:SAF2008-02836Amount awarded:200.000 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Project managed by Universitat Rovira i Virgili


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>141PublicationsOrtiz N, Sabaté M, Garcia N, Santafé M, LanuzaMa, Tomas M, Tomas J. Effect of anti-GM2antibodies on rat sciatic nerve: Electrophysiologicaland morphological study. JNeuroimmunol. <strong>2009</strong>;208:61-9. IF: 3,159.2nd quartile.Communications at congressesOrtiz N, Sabaté M, Santafé M, Garcia N, TomàsMA, Lanuza M, Besalduch n., Tomàs J.Efecto de un anticuerpo GM2 en nerviociático. Estudio electrobiológico y morfológico.XIII Congreso de la Sociedad Españolade Neurociencia. Tarragona, <strong>2009</strong>.Lanuza M, Besalduch N, Gonzàlez C, SantaféM M, Garcia N, Tomàs M, Ortiz N, TomàsJ. Maduración postnatal de las sinapsisneuromusculares en ratone know-outpara PKC theta. XIII Congreso de la SociedadEspañola de Neurociencia. Tarragona,<strong>2009</strong>.Besalduch N, Tomàs M, Santafé M M, GarciaN, Ortiz N, Tomàs J, Lanuza M. Efecto dela actividad sináptica sobre la localizaciónde las isoformas clásicas en la unión neuromuscularde rata adulta. XIII Congresode la Sociedad Española de Neurociencia.Tarragona, <strong>2009</strong>.Tomàs M, Garcia N, Santafé M M, Lanuza M,Ortiz N, Besalduch N, Tomàs J. Implicacióndel factor neurotrófico derivado del cerebro(BDNF) en la eliminación funcional delos contactos sinápticos en las sinapsisneuromusculares poliinervadas durante eldesarrollo. XIII Congreso de la SociedadEspañola de Neurociencia. Tarragona,<strong>2009</strong>.Santafé MM, Lanuza MA, Besalduch N, GarciaN, Tomàs M, Ortiz N, Tomàs J. Proteinkinase C theta-deficient mice: neonatalneuromuscular junction evolution. XVCongreso Nacional de la Sociedad Españolade Histología e Ingeniería Tisular.III International Congress of Histology andTissue Engineering. Albacete, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓GRUPS CONSOLIDATS AGAUR:Unitat d’Histologia i Neurobiologia (UHNEU-ROB). <strong>2009</strong> SGR 01248. Head of the group:Josep Tomàs✓Laboratory of Developmental Neurobiology.NICHD, NIH. USA - With joint researchprojects✓Laboratory of Cell Biology and SignalTrasduction Section and Laboratory of Cellularand Synaptic Neurophysiology. NICHD,NIH. USA - With joint research projects✓Instituto de Biología Celular y Neurociencias.B A. Argentina. - With joint researchprojects✓Allen Institute for Brain Science, Seattle,WA, USA. With joint research projects


5.5 Strategic area 5. Health and theenvironment (toxicology, microbiology,infectious diseases and HIV/AIDS)


Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>1455.5.1. Environmental, food and toxicologytechnology centre (TECNATOX). Toxicology andenvironmental health laboratory (LTSM).Head of the group: Josep Lluís Domingo Roigjoseluis.domingo@urv.cat / Web: www.tecnatox.catDirectors Area:Martí Nadal, MercedesGómez, Ana Bocio, M.Teresa ColominaPromoter TecnATox·LTSM:Núria FerréResearchers:Montse Marí, GemmaPerelló, Diana Ribes, RoserMartí, Lolita Vilavert, VirginiaAlonso, Mª Luisa Albina,Neus Roig, José GregorioSalazar, Montserrat Bellés,Joaquim Rovira, JoséLuis Esparza, FranciscoGarcía, Francisco Miró,Victoria Linares, ArturoOrtega, Domènec Sánchez,Margarita Torrente, PalomaVicens, Tània García, IngridRevertéTechniques:Ana Isabel Díez, BeatrizMillán


146 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Objectives✓To undertake research and developmentin the environmental protection area at a Europeanlevel.✓Stimulate innovation by businesses bymeans of contact between the business anduniversity spheres.✓In the university sphere, to meet theneeds of government, businesses, SMEsand microenterprises in various productionsectors.✓Carry out knowledge and technologytransfer initiatives, in order to improve thehealth and quality of life of the population,and of workers in businesses and to protectthe environment.✓Carry out sales and marketing initiatives.✓Undertaking high quality research andtransfer.✓Focus knowledge and transfer towardsnew continuous training models for workingprofessionals.Research lines✓TecnATox·LTSM consists of various areasof work. In the food sphere, it aims toundertake in-depth research on diet andhealth based on food and agriculture in collaborationwith businesses in the sector,and to cooperate in the development of newproduction processes in the food sector.Among its main services are assessment ofthe risks and benefits of consumption by thepopulation in general, menu analysis andtailor-made training courses.✓The most important services of the Environmentaltechnology and risk assessmentline are monitoring, supervision and predictionof the health and environmental effectsof various sources of polluted agents, onenvironmental spheres and various etiologies;development of transport, transformation,deterioration and distribution simulationmodels for pollutants in various environmentalareas, and finally the production and applicationof artificial intelligence techniquesfor the assessment of environmental impactand risk, for the health of the population andthe ecosystem.✓TecnATox·LTSM also has extensive experiencein the application of the EvaluativeExperimental Toxicology which it is able todevelop: Quantitative structure-activity relationship(QSAR) simulation models, to avoidusing animal experimentation. Experimentaltoxicity trials in vivo (microorganisms, Microtoxand experimentation animals) including:behaviour and learning in some animal species,reproductive toxicity, fertility studies,feasibility of offspring, teratogenesis, etc.Competitive research projects and callsongoingTitle:Risk-based management of chemicals andproducts in a circular economy at a globalscale (RISKCYCLE)Lead researcher:Marta Schuhmacher


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>147Financing institution:COEU – European CommissionAmount awarded:53.500 €Execution period:2008-2011Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Desarrollo de un programa de capacitacióncentífico-técnica y fortalecimiento de un LaboratorioMedioambiental para mejorar lagestión de la calidad de las aguas en ríos colombianosaltamente contaminadosLead researcher:Marta SchuhmacherFinancing institution:Agencia Española de Cooperación Internacional(AECI)Identifier:D/016090/08Amount awarded:74.870 €Execution period:2008-2011Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Interacción entre factores genéticos y tóxicos(aluminio y clorpirifos) sobre la plasticidadneuronal y procesos neurodegenerativosLead researcher:Maria Teresa Colomina FoschFinancing institution:Ministerio de Educación Ciencia y TecnologíaArgentinaIdentifier:SEJ2006-15628-C02-02/PSICAmount awarded:36.000 €Execution period:2006-<strong>2009</strong>Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Consolider: evaluación y predicción de losefectos del cambio global en la cantidad y lacalidad del agua en ríos ibéricoLead researcher:Marta SchuhmacherFinancing institution:Ministerio de Ciencia y InnovaciónExecution period:<strong>2009</strong>-2012Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Dessarrollo de un modelo de evaluación de laexposición y el riesgo, debido al uso de lodode las aguas residuales de suelo agrícola, basadoen un sistema de GIS-integrated ExpertLead researcher:Marta SchuhmacherFinancing institution:Ministerio de Ciencia y TecnologíaAmount awarded:140.000 €Execution period:2008-2011Projecte amb transferència de tecnologiaProject managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Evaluación de la capacidad antiapoptóticay antiamiloidegénicas de la melatonina enratones Tg 2576 crónicamente expuestos aaluminio a través de la dietaLead researcher:Maria Mercedes GómezFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos III


148 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Identifier:PI08/0065Amount awarded:75.098 €Execution period:2008-2011Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Neurodegeneración y cambios en la plasticidadneural asociados a la exposición a PB-DEsLead researcher:Domingo SánchezFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI07/0823Amount awarded:75.098 €Execution period:2008-2010Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Desarrollos tecnológicos hacia un ciclo delagua urbano autosostenible (SOSTAQUA)Lead researcher:Josep Lluís DomingoFinancing institution:Ministerio de Industria, Turismo y ComercioAmount awarded:125.000 €Execution period:2007-2010Projecte amb transferència de tecnologiaProject managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Estudio en ratas de los efectos de la exposicióna ésteres difenílicos polibromados (PB-DEs) sobre la reproducción y el desarrollo prey postnatalLead researcher:Maria Teresa ColominaIdentifier:07/631Financing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIAmount awarded:77.400 €Execution period:2007-2010Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTechnology transfer projects:Title:Uso de los captadores pasivos para la determinaciónde microcontaminantes en aguaLead researcher:Josep Lluís DomingoFinancing institution:Agència Catalana de l’Aigua, ACAAmount awarded:50.000 €Execution period:2008-<strong>2009</strong>Project managed by Fundació Universitat Rovirai VirgiliTitle:Compuestos organofluorados persistentes(FOC). Monitorización de los niveles en lasmuestras de leche materna de la poblacióncatalana, del alimento y del agua y de lasmuestras ambientales


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>149Lead researcher:Josep Lluís DomingoFinancing institution:DGSA Oficina General de Salud PúblicaAmount awarded:110.000 €Execution period:2008-<strong>2009</strong>Project managed by Fundació Universitat Rovirai VirgiliTitle:Seguimiento de la contaminación químicaen las cercanías del complejo industrial delCampo de Tarragona. Evaluación de los riesgospara la salud de la población asociadoa la presencia medio ambiental de diversoscontaminantes químicosLead researcher:Josep Lluís DomingoFinancing institution:Concorci del CampAmount awarded:180.000 €Execution period:2004-<strong>2009</strong>Project managed by Fundació Universitat Rovirai VirgiliTitle:Beneficios y riesgos de la ingesta de alimentosen la prevención de la obesidad infantilLead researcher:Josep Lluís DomingoFinancing institution:Fundació MapfreExecution period:<strong>2009</strong>-2010Project managed by Universitat Rovira i VirgiliTitle:Valfus, col·laboració estable entre els centresTECNIO de la URV i el CTQCLead researcher:Josep Lluís DomingoFinancing institution:ACCIÓExecution period:<strong>2009</strong>-2011Project managed by Fundació Universitat Rovirai VirgiliPublicationsJogsten IE, Perelló G, Llebaria X, Bigas E,Martí-Cid R, Kärrman A, Domingo JL. Exposureto perfluorinated compounds inCatalonia, Spain, through consumptionof various raw and cooked foodstuffs,including packaged food. Food ChemiToxicol. <strong>2009</strong>;47:1577-83. IF: 2,321. 2ndquartile.Martí-Cid R, Perelló G, Domingo JL. DietaryExposure to Metals by Individuals LivingNear a Hazardous Waste Incineratorin Catalonia, Spain: Temporal Trend. BiolTrace Elem Res. <strong>2009</strong>;131:245-54. IF:1,013. 4th quartile.Vilavert L, Nadal M, Inza I, Figueras MJ, DomingoJL. Baseline levels of bioaerosolsand volatile organic compounds arounda municipal waste incinerator prior tothe construction of a mechanical-biologicaltreatment plant. Waste Manag.<strong>2009</strong>;29:2454-61. IF: 2,208. 2nd quartile.


150 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Ericson I, Domingo JL, Nadal M, Bigas E, LlebariaX, van Bavel B, Lindström G. Levelsof Perfluorinated Chemicals in MunicipalDrinking Water from Catalonia, Spain:Public Health Implications. Arch EnviroContam Toxicol. <strong>2009</strong>;57:631-8. IF:1,864. 3rd quartile.Ferré-Huguet N, Nadal M, SchuhmacherM, Domingo JL. Monitoring Metals inBlood and Hair of the Population LivingNear a Hazardous Waste Incinerator:Temporal Trend. Biol Trace Elem Res.<strong>2009</strong>;128:191-9. IF: 1,013. 4th quartile.Nadal M, Inza I, Schuhmacher M, FiguerasMJ, Domingo JL. Health risks of the occupationalexposure to microbiologicaland chemical pollutants in a municipalwaste organic fraction treatment plant. IntHyg Environ Health. <strong>2009</strong>;212:661-9. IF:2,158. 2nd quartile.Nadal M, Mari M, Schuhmacher M, DomingoJL. Multi-compartmental environmentalsurveillance of a petrochemical area:Levels of micropollutants. Environ Int.<strong>2009</strong>;35:227-35. IF: 3,516. 1st quartile.Ferré-Huguet N, Bosch C, Lourencetti C, NadalM, Schuhmacher M, Grimalt JO, Domingo JL.Human Health Risk Assessment of EnvironmentalExposure to Organochlorine Compoundsin the Catalan Stretch of the EbroRiver, Spain. Bull Environ Contam Toxicol.<strong>2009</strong>;83:662-7. IF: 1,864. 3rd quartile.Nadal M, Schuhmacher M, Domingo JL. Costbenefitanalysis of using sewage sludgeas alternative fuel in a cement plant:A case study. Environ Sci Pollut Res.<strong>2009</strong>;16:322-8. IF: 2,492. 1st quartile.Domingo, JL, Nadal M. Domestic waste compostingfacilities: A review of humanhealth risks. Environ Int. <strong>2009</strong>;35:382-9.IF: 3,516. 1st quartile.García T, Ribes D, Colomina MT, Cabré M,Domingo JL, Gómez M. Evaluation of theprotective role of melatonin on the behaviouraleffects of aluminium in a mousemodel of alzheimer’s disease. Toxicology.<strong>2009</strong>;265:49-55. IF: 2,836. 2nd quartile.Mari M, Schuhmacher M, Domingo JL. Levels ofmetals and organic substances in workersat a hazardous waste incinerator: A followupstudy. Int Arch Occup Environ Health.<strong>2009</strong>;82:519-28. IF: 1,938. 2nd quartile.Alonso V, Linares V, Bellés M, Albina ML,Sirvent JJ, Domingo JL, Sánchez DJ. Sulfasalazineinduced oxidative stress: Apossible mechanism of male infertility. ReprodToxicol. <strong>2009</strong>;27:35-40. IF: 2,957.2nd quartile.Schuhmacher M, Kiviranta H, Ruokojärvi P,Nadal M, Domingo JL. Concentrations ofPCDD/Fs, PCBs and PBDEs in breastmilk of women from Catalonia, Spain: Afollow-up study. Environ Int. <strong>2009</strong>;35:607-13. IF: 3,516. 1st quartile.Perelló G, Martí-Cid R, Castell V, LlobetJM, Domingo JL. Concentrations of polybrominateddiphenyl ethers, hexachlorobenzeneand polycyclic aromatic hydrocarbonsin various foodstuffs beforeand after cooking. Food Chem Toxicol.<strong>2009</strong>;47:709-15. IF: 2,321. 2nd quartile.Schuhmacher, M, Nadal M, Domingo JL. Environmentalmonitoring of PCDD/Fs and


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>151metals in the vicinity of a cement plant afterusing sewage sludge as a secondaryfuel. Chemosphere. <strong>2009</strong>;74:1502-8. IF:3,054. 1st quartile.Nadal M, Domingo JL, García F, SchuhmacherM. Levels of PCDD/F in adipose tissueon non-occupationally exposed subjectsliving near a hazardous waste incineratorin Catalonia, Spain. Chemosphere.<strong>2009</strong>;74:1471-6. IF: 3,054. 1st quartile.Linares V, Alonso V, Albina ML, Bellés M,Sirvent JJ, Domingo JL, Sánchez DJ. Lipidperoxidation and antioxidant status inkidney and liver of rats treated with sulfasalazine.Toxicology. <strong>2009</strong>;256:152-6.IF: 2,836. 2nd quartile.Mari M, Nadal M, Schuhmacher M, DomingoJL. Exposure to heavy metals and PCDD/Fs by the population living in the vicinityof a hazardous waste landfill in Catalonia,Spain: Health risk assessment. Environ Int.<strong>2009</strong>;35:1034-9. IF:3,516. 1st quartile.Kumar V, Mari M, Schuhmacher M, Domingo JL.Partitioning total variance in risk assessment:APáglication to a municipal solidwaste incinerator. Environ Modell Softw.<strong>2009</strong>;24:247-61. IF: 2,659. 1st quartile.Ferreira PC, Tonani KA, Julião FC, Cupo P,Domingo, JL, Segura-Muñoz SI. AluminumConcentrations in Water of ElderlyPeople’s Houses and Retirement Homesand Its Relation with Elderly Health. B EnvironContam Toxicol. <strong>2009</strong>;83:565-9. IF:0,609. 4th quartile.Communications at congressesReverté I, Salazar JG, Ribes D, Domingo JL,Colomina MT. Alteraciones tempranas delaprendizaje espacial en ratones apoe4:diferencias entre sexos. XIII Congreso dela Sociedad Española de Neurociencia.Tarragona, <strong>2009</strong>.Ribes D, Vicens P, Domingo JL, Colomina MT.Ansiedad, aprendizaje espacial y memoriaen ratones TG2576 expuestos a elevadasdosis de aluminio. XIII Congreso de la SociedadEspañola de Neurociencia. Tarragona,<strong>2009</strong>.Salazar JG, Colomina MT, Ribes D, Cabre M,Sánchez-Santed F, Domingo JL. Efectos anivel cognitivo y en los niveles de la ß-amiloide en ratones TG2576 después dela exposición aguda a clorpirifos. XIII Congresode la Sociedad Española de Neurociencia.Tarragona, <strong>2009</strong>.Ferré-Huguet N, Nadal N,de la Iglesia P,DiogèneJ and Domingo JL. Risk Assessment ofMetals from Consuming Local Seafood bythe Population Living in the Ebro River Basinin Catalonia, Spain. 7th InternationalConference on Molluscan Shellfish Safety.France, <strong>2009</strong>.Schuhmahcer M, Domingo JL, Bocio A, Martí-Cid R, Llobet JM, Castell V, Mata E. Healthbenefits and chemical risks associated todietary habits: Fish consumption, mercuryand omega-3 fatty acids. 9th InternationalConference on Mercury as a Global Pollutant(ICMGP). Guizhou (China), <strong>2009</strong>.Sánchez-Santet F, Cardona D, Cañadas F, López-Granero C, Pancetti F, Colomina MT. Brain


152 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)regional and temporal dynamics of acheand acypeptide hydrolase after acutechlorpyrifos. 12th Biennial Meeting of theInternational Neurotoxicology Association.Ma’ale Hachamisha (Israel), <strong>2009</strong>.Colomina MT, Salazar JG, Ribes D, Cabré M,Sánchez-Santet F, Domingo JL. Behavioralchanges and b-amyloid levels in a micemodel of alzheimer disease after an acuteexposure to chlorpyrifos. 12th BiennialMeeting of the International NeurotoxicologyAssociation. Ma’ale Hachamisha (Israel),<strong>2009</strong>.Passuello A, Bojarski A, Schuhmacher M,Jiménez L, Nadal M. Multimedia modellingto assess the risks of amending soils.SETAC <strong>2009</strong>. Göteborg, <strong>2009</strong>.Schuhmacher M, Valls A, Pijuan J, Passuello A,Nadal M. Multicriteria analysis to managesewage sludge application on agriculturalsoils. SETAC <strong>2009</strong>. Göteborg, <strong>2009</strong>.Ericson Jogsten I, Nadal M, van Bavel B, LindströmG, Domingo JL. PFCs found in municipaldrinking water samples from Catalonia,Spain. SETAC <strong>2009</strong>. Göteborg, <strong>2009</strong>.Rovira J, Mari M, Nadal M, Schuhmacher M,Domingo, JL. Baseline study of the environmentalimpact of cement plants beforeusing alternative fuels. SETAC <strong>2009</strong>.Göteborg, <strong>2009</strong>.Nadal M, Perelló G, Schuhmacher M, DomingoJL. Human health risk assessment of environmentalexposure to multiple micropollutantsin a petrochemical area. Comparisonwith the dietary intake. SETAC <strong>2009</strong>.Göteborg, <strong>2009</strong>.Roig N, Sierra J, Nadal M, Schuhmacher M.Agricultural use of sewage sludge: Influenceof sludge treatment on terrestrialand water ecotoxicity. SETAC <strong>2009</strong>.Göteborg, <strong>2009</strong>.Sierra J, Roig N, Martí E, Nadal M, SchuhmacherM. Agricultural use of sewagesludge: Effects on soil C and N transformation.SETAC <strong>2009</strong>. Göteborg, <strong>2009</strong>.Vilavert L, Nadal M, Schuhmacher M, DomingoJL. Temporal trends of dioxins and furans(PCDD/Fs) in soil and air in the vicinity of amunicipal solid waste incinerator in Spain.SETAC <strong>2009</strong>. Göteborg, <strong>2009</strong>.Mari, m.; Harrison, r.m.; Domingo, J.L.; Schuhmacher,M. PAH pattern recognition usingPCA. SETAC <strong>2009</strong>. Göteborg, <strong>2009</strong>.Passuello A, Bojarski A, Schuhmacher M,Jiménez L, Nadal M. Evaluating long-termcontamination in soils amended withsewage sludge. 4thh International Symposiumon Information Technologies inEnvironmental Engineering ITEE <strong>2009</strong>.Thessaloniki, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsDra Roser Martí-Cid. De Flix al Delta: alimentsde la Conca del Riu Ebre i efectes potencialsper a la salut. Mediterrània. Fets i Futursde l’Aigua. Tarragona, <strong>2009</strong>.Núria Ferré-Huguet. Aigua i Salut. Mediterrània.Fets i Futurs de l’Aigua. Tarragona, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>153Josep Ll. Domingo: Plantas cementeras: estudiosde dioxinas, metales y riesgospotenciales para la salud (2000-2008).Morata de Jalón, <strong>2009</strong>.Marta Schuhmacher i Núria Ferré-Huguet. Foro21 Soria. Control de la actividad industrialy de sus efectos sobre la salud. Salud yactividad industrial. Madrid, <strong>2009</strong>Núria Ferré-Huguet. De Riba-Roja al Delta: avaluaciódel risc potencial per a la salut. ServeiRegional de l’Agència de Protecció de la Salutal Camp de Tarragona. Tarragona, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURLaboratori de Toxicologia i Salut Mediambiental.<strong>2009</strong> SGR 1133. Head of the group:Josep L. Domingo✓Xarxa IT: Xarxa d’ACC1Ó (CIDEM/COP-CA, Generalitat de Catalunya). Xarxa deCentres de Suport a la Innovació Tecnològica.Head of the group: Josep L. Domingo✓Xarxa EEN: Enterprise Europe Network.Head of the group: Josep L. Domingo✓XARXA cordisMembership of editorial committees ofscientific journals✓Trace Elements and Electrolytes. Dustri-Verlag Dr. Karl Feistle, München-Deisenhofen,Alemanya✓Research Communications in Pharmacologyand Toxicology. PJD Publications Ltd.Westbury, NY, EUA✓Biological Trace Element Research. TheHumana Press, EUA✓Toxicology Letters, Elsevier, Irlanda✓Environment International, Elsevier, GranBretanyaMembership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓Josep Lluís Domingo✓Since 1984. Asociación Española deToxicología✓Since 1987. European Society of Toxicology(EUROTOX)✓Since 1988. Society of Toxicology (EUA)✓Since 1989. International NeurtoxicologyAssociation (INA)✓Since 1994. European Society of Teratology✓Since 1994. New York Academy of Sciences(EUA)✓Since 1996. National EnvironmentalHealth Association (EUA)✓Since 1999. American Academy of ClinicalToxicology (EUA)✓Since 2003. Society for Experimental Biologyand Medicine(EUA)Research prizes wonJosep L Domingo i Gemma Perelló.Fundación Mapfre: Ribechil “Beneficios y riesgosde la ingesta de alimentos en la prevenciónde la obesidad infantil”.


154 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)5.5.2. Infectious diseases and HIV/AIDSresearch groupHead of the group: Francesc Vidalfrancesc.vidal@<strong>IISPV</strong>.catResearchers:Graciano García-PardoConsuelo ViladésFrederic GómezSergi VelosoMiguel López-DuplaJoaquim PeraireMontserrat OlonaNurses:Marta SanjuánMontserrat VargasLaboratory Technicians:Verónica AlbaIgnacio VelascoObjectivesThe group’s priority lines are the study of infectiousdiseases in general and infection byHIV/AIDS in particular. In the field of infectiousdiseases, the group carries out clinical studieson bacteremia, infectious endocarditis andPseudomonas aeruginosa infections. In theHIV/AIDS infection sphere, the group focusesits work on the study of immunopathogenesisand the molecular and cell mechanisms thatmodulate the state of long-term non-progressors.Other objectives are the study of thegenetic and molecular mechanisms regulatingthe effectiveness and toxicity of antiretroviraldrugs, and HCV-HIV coinfection.Research lines✓Infectious diseases. Graciano García-Pardo, Frederic Gómez, Miguel López-Dupla,Montserrat Olona, Francesc Vidal. Studyof bacteremia, venous catheter bacteremia,nocardia infections, infectious endocarditis,spondylodiscitis, nosocomial infection.✓Immunogenetics and immunopathology ofHIV infection. Verónica Alba, Ignacio Velasco,Miguel López-Dupla, Montserrat Olona,Joaquim Peraire, Marta Sanjuán, MontserratVargas, Sergi Veloso, Francesc Vidal, ConsueloViladés. Study of cytokines, chemokinesand HIV cell coreceptors. Identificationof mechanisms in the host that regulate vulnerabilityof HIV infection and the progressionof the disease in infected people.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>155✓Pharmacogenetics and toxicogenetics ofantiretroviral treatment. Verónica Alba, IgnacioVelasco, Miguel López-Dupla, MontserratOlona, Joaquim Peraire, Marta Sanjuán,Montserrat Vargas, Sergi Veloso, FrancescVidal, Consuelo Viladés. Evaluation of theeffectiveness and safety of antiretroviraldrugs. Study of the personal genetic determiningfactors that modulate virological andimmunological response to antiretroviraltreatment. Toxicity mechanisms.✓HCV-HIV coinfection. Verónica Alba, IgnacioVelasco, Miguel López-Dupla, JoaquimPeraire, Marta Sanjuán, Montserrat Vargas,Sergi Veloso, Francesc Vidal, Consuelo Viladés.Epidemiological studies of HCV-HIVcoinfection. Clinical, genetic and molecularstudies of the effectiveness and safety oftreatment for HCV coinfection in HIV patients.Study of viral quasispecies.✓Epidemiological and clinical studies ofHIV infection. Verónica Alba, Ignacio Velasco,Miguel López-Dupla, Montserrat Olona,Joaquim Peraire, Marta Sanjuán, MontserratVargas, Sergi Veloso, Francesc Vidal,Consuelo Viladés. HIV infection among theelderly population. HIV infection in variouspopulations. Level of education and HIV. Opportunisticand non-opportunistic infectionsand HIV. Lymphomas and HIV. Financial considerationsin antiretroviral treatment.✓Innovation in antiretroviral treatment. MiguelLópez-Dupla, Joaquim Peraire, Marta Sanjuán,Montserrat Vargas, Sergi Veloso, FrancescVidal, Consuelo Viladés. New antiretroviraltreatment strategies. Resistance to antiretroviraltreatment. Optimization and simplificationof antiretroviral treatment. New drugs.Competitive research projects and callsongoingTitle:Etiopatogénesis de la lipodistrofia asociada altratamiento antiretroviral de elevada actividad:papel de la infección por el VIH-1, procesosinflamatorios asociados e interacción confármacosantiretroviralesLead researcher:Francesc VidalFinancing institution:Fundación pera la Investigación y Prevencióndel Sida en España (FIPSE)Identifier:06/36610Amount awarded:116.100 €Execution period:2007-<strong>2009</strong>Title:Estudio de la influencia de las variantes genéticasdel ejec CX3CR1 / CX3CL1 (Fractalkina)sobre la historia natural de la infección por elVIH-1 en una cohorte española caucásicaLead researcher:Francesc VidalFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:07/0796Amount awarded:69.696 €Execution period:2008-2010


156 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Title:Pharmacogenetics of the virologic responseand adverse events due to hepatitis C virusinfection treatment with pegylated interferonand ribavirin in patients coinfected with HIVLead researcher:Francesc VidalFinancing institution:Red de Sida. Instituto de Salud Carlos IIIAmount awarded:6.000 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Programa de intensificación de la actividadinvestigadora del Servicio Nacional de SaludLead researcher:Francesc VidalFinancing institution:Instituto de Salud Carlos IIIAmount awarded:30.000 €Execution period:<strong>2009</strong>Title:Red Temática Cooperativa de Investigaciónen Sida (RIS). Grup Hospital Universitaride Tarragona Joan XXIII (Grup InvestigadorRD06/0006/1004)Lead researcher:Francesc VidalFinancing institution:Instituto de Salud Carlos IIIAmount awarded:75.000 €Execution period:2008-2010Title:Personal de Suport a la Recerca. Grup de RecercaBiomèdica HJ23Lead researcher:Francesc VidalFinancing institution:Universitat Rovira i VirgiliAmount awarded:26.259 €Execution period:<strong>2009</strong>-2010PublicationsCrespo M, Ribera E, Suárez-Lozano I, DomingoP, Pedrol E, López-Aldeguer J, Muñoz A,Viladés C, Sánchez T, Viciana P, Teira R,García-Alcalde ML, Vergara A, Lozano F,Galindo MJ, Cosin J, Roca B, Terrón A,Geijo P, Vidal F, Garrido M; VACH CohortStudy Group. Effectiveness and safety ofdidanosine, lamivudine and efavirenz versuszidovudine, lamivudine and efavirenzfor the initial treatment of HIV-infected patientsfrom the Spanish VACH cohort. JAntimicrob Chemother. <strong>2009</strong>;63:189-96.IF: 4,328. 1st quartile.Laguno M, Cifuentes C, Murillas J, Veloso S,Larrousse M, Payeras A, Bonet L, Vidal F,Milinkovic A, Bassa A, Villalonga C, PérezI, Tural C, Martínez-Rebollar M, Calvo M,Blanco JL, Martínez E, Sánchez-Tapias JM,Gatell JM, Mallolas J. Randomized trialcomparing pegylated interferon alpha-2b versus pegylated interferon alpha-2a,both plus ribavirin, to treat chronic hepatitisC in human immunodeficiency viruspatients. Hepatology. <strong>2009</strong>;49:22-31. IF:11,355. 1st quartile.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>157Pérez-Elias MJ, Sánchez-Conde M, Soriano V,Mallolas J, Luque I, Rodríguez-AlcántaraF; Fosamprenavir Expanded Access ProgramGroup (Viladés C). Fosamprenavir(GW433908)/ritonavir in HIV-infectedpatients: efficacy and safety results fromthe Spanish Expanded Access Program.Enferm Infecc Microbiol Clin. <strong>2009</strong>;27:28-32. IF: 1,432. 4th quartile.Arrizabalaga J, Rodriguez-Alcántara F,Castañer JL, Ocampo A, Podzamczer D,Pulido F, Riera M, Sanz J, Pascual-BernaldezM, Dal-Re R; EPI109839 StudyGroup (Veloso S). Prevalence of HLA-B*5701 in HIV-infected patients in Spain(results of the EPI Study). HIV Clin Trials.<strong>2009</strong>;10:48-51. IF: 1,735. 4th quartile.Diego de Mendoza C, Anta L, García F, Pérez-Elías MJ, Gutiérrez F, Llibre JM, Menéndez-AriasL, Dalmau D, Soriano V, on behalfof the Platform for Drug Resistance of theSpanish AIDS Research Network (Vidal F,Peraire J). HIV-1 genotypic drug resistanceinterpretation rules - <strong>2009</strong> Spanishguidelines. AIDS Rev. <strong>2009</strong>;11:39-51. IF:3,268. 1st quartile.Sobrino-Vegas P, García-San Miguel L, Caro-Murillo AM, Miró JM, Viciana P, Tural C,Saumoy M, Santos I, Sola J, del Amo J,Moreno S; CoRIS (Vidal F, Peraire J, ViladesC, Veloso S, López-Dupla M, Olona M, VargasM, Sanjuán M). Delayed diagnosis ofHIV infection in a multicenter cohort: prevalence,risk factors, response to HAARTand impact on mortality. Curr HIV Res.<strong>2009</strong>;7:224-30. IF: 2,495. 3rd quartile.García-Merino I, de Las Cuevas N, Jiménez JL,Gallego J, Gómez C, Prieto C, SerramíaMJ, Lorente R, Muñoz-Fernández MA;Spanish HIV BioBank (Vidal F, Peraire J,Viladés C, Veloso S, López-Dupla M, SanjuánM, Vargas M, Olona M). The SpanishHIV BioBank: a model of cooperative HIVresearch. Retrovirology. <strong>2009</strong>;6:27. IF:4,042. 1st quartile.Ruiz S, Viladés C, Larios M, Luisa Díaz M. [Gastricand rectal linitis plastica presented asmetastasic breast ductal carcinoma]. MedClin (Barc). <strong>2009</strong>;132:37-8. IF: 1,258. 4thquartile.Toro C, Soriano V, Grupo Español de Estudiodel VIH-2 y HTLV ½ (Veloso S). Actualizaciónsobre las infecciones por el virus dela inmunodeficiencia humana tipo 2 y porlos virus linfotrópicos humanos de tipo1 y de tipo 2 en España. Enferm InfeccMicrobiol Clin. <strong>2009</strong>;27:377-9. IF: 1,432.4th quartile.Podzamczer D, Olmo M, Sanz J, Boix V, NegredoE, Knobel H, Domingo P, Pineda JA, ViladesC, Quero JH, Force L, Lahoz JG, Muñoz P,Llibre JM, Mariño A, Ortega E, Dalmau D,Gatell JM, Antón E, Sola J, Galindo MJ,Pedrol E, Sanz J, Lima JT, Flores J; NODyStudy Group. Safety of Switching NevirapineTwice Daily to Nevirapine Once Dailyin Virologically Suppressed Patients. J AcquirImmune Defic Syndr. <strong>2009</strong>;50:390-6.IF: 4,570. 1st quartile.Pérez Cachafeiro S, Del Amo J, Iribarren JA,Salavert Lleti M, Gutiérrez F, Moreno A,Labarga P, Pineda JA, Vidal F, BerenguerJ, Moreno S; Cohorts of the Spanish AIDSResearch Network (CoRIS and CoRIS-MD).Decrease in serial prevalence of coinfectionwith hepatitis C virus among HIV-in-


158 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)fected patients in Spain, 1997-2006. ClinInfect Dis. <strong>2009</strong>;48:1467-70. IF: 8,266.1st quartile.Mallolas J, Podzamczer D, Milinkovic A, DomingoP, Clotet B, Ribera E, Gutiérrez F,Knobel H, Cosin J, Ferrer E, Arranz JA,Roca V, Vidal F, Murillas J, Pich J, PedrolE, Llibre JM, Dalmau D, García I, ArandaM, Cruceta A, Martínez E, Blanco JL, LazzariE, Gatell JM; ATAZIP Study Group.Efficacy and safety of switching fromboosted lopinavir to boosted atazanavirin patients with virological suppressionreceiving a LPV/r-containing HAART:the ATAZIP study. J Acquir Immune DeficSyndr. <strong>2009</strong>;51:29-36. IF: 4,570. 1stquartile.Martínez E, Arranz JA, Podzamczer D, LoncáM, Sanz J, Barragán P, Ribera E, Knobel H,Roca V, Gutiérrez F, Blanco JL, MallolasJ, Llibre JM, Clotet B, Dalmau D, SeguraF, Arribas JR, Cosín J, Barrufet P, CasasE, Ferrer E, Curran A, González A, PichJ, Cruceta A, Arnaiz JA, Miró JM, GatellJM; BICOMBO Study Team (Vidal F, PeraireJ). A simplification trial switching fromnucleoside reverse transcriptase inhibitorsto once-daily fixed-dose abacavir/lamivudineor tenofovir/emtricitabine in HIV-1-infected patients with virological suppression.J Acquir Immune Defic Syndr.<strong>2009</strong>;51:290-7. IF: 4,570. 1st quartile.Collazos J, Asensi V, Cartón JA; Grupo Españolpara el Estudio Multifactorial de laAdherencia (Peraire J). CD4 responses inthe setting or suboptimal virological responsesto antiretroviral therapy: features,outcomes, and associated factors. AIDSRes Hum Retroviruses. <strong>2009</strong>;25:647-55.IF: 2,024. 3rd quartile.Domingo P, Suarez-Lozano I, Torres F, Pomar V,Ribera E, Galindo MJ, Cosin J, Garcia-AlcaldeML, Vidal F, Lopez-Aldeguer J, RocaB, Gonzalez J, Lozano F, Garrido M; VACHCohort Study Group. Bacterial meningitisin HIV-1-infected patients in the era ofhighly active antiretroviral therapy. J AcquirImmune Defic Syndr. <strong>2009</strong>;51:582-7.IF: 4,570. 1st quartile.Caro-Murillo AM, Gutiérrez F, Manuel RamosJ, Sobrino P, Miró JM, López-CortésLF, Tural C, Moreno A, de Los Santos I,Murillas J, Camino X, Salavert M, Rubio R,Moreno S, del Amo J; CoRIS (Vidal F, ViladesC, Peraire J, Veloso S, López-DuplaM, Vargas M, Sanjuán M, Olona M). HIVinfection in immigrants in Spain: Epidemiologicalcharacteristics and clinicalpresentation in the CoRIS Cohort (2004-2006). Enferm Infecc Microbiol Clin.<strong>2009</strong>;27:380-8. IF: 1,432. 4th quartile.Saumoy M, Veloso S, Alonso-Villaverde C, DomingoP, Chacón MR, Miranda M, AragonèsG, Gutiérrez MM, Viladés C, Peraire J, SirventJJ, López-Dupla M, Aguilar C, RichartC, Vidal F; HIV Lipodystrophy Study Group.PPARgamma Pro12Ala Polymorphismin HIV-1-infected Patients with HAARTrelatedLipodystrophy. Curr HIV Res.<strong>2009</strong>;7:533-40. IF: 2,495. 3rd quartile.Collaboration of Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe (COHERE) studygroup (CoRIS, Viladés C, Peraire J, VelosoS, Sanjuán M, Vargas M, López-Dupla M,


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>159Olona M, Vidal F). Prognosis of HIV-associatednon-Hodgkin lymphoma in patientsstarting combination antiretroviral therapy.AIDS. <strong>2009</strong>;23:2029-37. IF: 5,460. 1stquartile.Suarez-Lozano I, Viciana P, Lacalle JR, Teira R,Lozano F, Lopez-Aldeguer J, Pedrol E, DomingoP, Cosin J, Roca B, Geijo P, Fuente B,Vergara A, Ribera E, Galindo MJ, Zapata A,Sanchez T, Vidal F, Munoz-Sanz A, Munoz-Sanchez J, Garrido M. The relationship betweenantiretroviral prescription patternsand treatment guidelines in treatmentnaïveHIV-1-infected patients. HIV Med.<strong>2009</strong>;10:573-9. IF: 3,103. 2nd quartile.Murcia JM, González-Comeche J, Marín A, BarberánJ, Granizo JJ, Aguilar L, González-Moreno J, González-Pina B, López-DuplaM, Irurzun J; SCAPE Study Group (VidalF). Clinical response to ertapenem in severecommunity-acquired pneumonia: aretrospective series in an elderly population.Clin Microbiol Infect. <strong>2009</strong>;15:1046-50. IF: 3,554. 1st quartile.López-Dupla M, Martínez JA, Vidal F, AlmelaM, Soriano A, Marco F, López J, Olona M,Mensa J. Previous ciprofloxacin exposureis associated with resistance to betalactamantibiotics in subsequent Pseudomonasaeruginosa bacteremic isolates.Am J Infect Control. <strong>2009</strong>;37:753-8. IF:2,678. 2nd quartile.Pacheco YM, Jarrín I, Del Amo J, Moreno S,Iribarren JA, Viciana P, Parra J, Gomez-Sirvent JL, Gutierrez F, Blanco JR, VidalF, Leal M; CoRIS-MD (Viladés C, PeraireJ, Veloso S, Sanjuán M, Vargas M, López-Dupla M, Olona M). Risk Factors, CD4Long-Term Evolution and Mortality of HIV-Infected Patients who Persistently MaintainLow CD4 Counts, Despite VirologicalResponse to HAART. Curr HIV Res.<strong>2009</strong>;7:612-9. IF: 2,495. 3rd quartile.Mothe B, Perez I, Domingo P, Podzamczer D,Ribera E, Curran A, Viladés C, Vidal F,Dalmau D, Pedrol E, Negredo E, Moltó J,Paredes R, Perez-Alvarez N, Gatell JM,Clotet B. HIV-1 Infection in Subjects Olderthan 70: A Multicenter Cross-SectionalAssessment in Catalonia, Spain. CurrHIV Res. <strong>2009</strong>;7:597-600. IF: 2,495. 3rdquartile.Portolá O, Guitart R, Gómez F, Olona M, VidalF, Castro A; Grupo de Estudio de laNocardiosis. Epidemiology and clinicalmanifestations of infection due to Nocardiaspecies in Tarragona, 1997-2008:Nocardia cyriacigeorgica is an emergingpathogen. Enferm Infecc Microbiol Clin.<strong>2009</strong>;29:585-8. IF: 1,432. 4th quartile.Garrabou G, Morén C, Gallego-EscuredoJM, Milinkovic A, Villarroya F, Negredo E,Giralt M, Vidal F, Pedrol E, Martínez E,Cardellach F, Gatell JM, Miró O. Geneticand Functional Mitochondrial Assessmentof HIV-Infected Patients DevelopingHAART-Related Hyperlactatemia. J AcquirImmune Defic Syndr. <strong>2009</strong>;59:443-51. IF: 4,570. 1st quartile.Collaboration of Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe (COHERE) StudyGroup (Diversos autors, Viladés C, PeraireJ, Veloso S, Sanjuán M, Vargas M, López-Dupla M, Olona M, Vidal F). Incidence and


160 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)risk factors of HIV-related non-Hodgkin’slymphoma in the era of combinationantiretroviral therapy: a European multicohortstudy. Antivir Ther. <strong>2009</strong>;14:1065-74.IF: 4,11. 1st quartile.Collazos J, Asensi V, Carton JA, Ibarra S;Grupo Español para el Estudio Multifactorialde la Adherencia (Peraire J). The influenceof the patients educational levelson socioeconomic, clinical, immunologicaland virological endpoints. AIDS Care.<strong>2009</strong>;21:511-9.Books and book chaptersMensa J, Gatell JM, Martínez JA, Soriano A,Vidal F, Serrano R, Losa JE, Letang, editors.Infecciones en Urgencias, 7ª edició.Editorial Antares, Barcelona, <strong>2009</strong>. ISBN:978-84-88825-97-1.De Mendoza C, Soriano V, coordinators. Severalauthors i Peraire J, Vidal F. Guia deresistencia a los antiretrovirales <strong>2009</strong> Interpretaciónde genotipos de resistenciade la Red de Investigación de Sida (RIS).Editorial Permanyer, Barcelona, <strong>2009</strong>. LegalDeposit: B-7.873/<strong>2009</strong>.Mensa J, Gatell JM, García-Sánchez JE, LetangE, López-Suñé E, Martínez JA, Soriano A,Vidal F, Escofet C, Zamora L, editors. Guiade Terapéutica Antimicrobiana 2008, 18ªedició. Editorial Antares, Barcelona, <strong>2009</strong>.ISBN: 978-84-88825-98-8.Communications at congressesVeloso S, Sirvent JJ, López-Dupla M, DomingoP, Aguilar C, Peraire J, Viladés C, GutiérrezM, Olona M, Mateo G, Richart C, Vidal F.Subcutaneous adipose tissue adipocyteapoptotic parameters in HIV-1-infectedpatients with HAART-related lipoatrophy.3ª Reunión docente de la Red de Investigaciónen Sida (RIS). Madrid, <strong>2009</strong>.Escoté X, Veloso S, Alonso-Villaverde C, DomingoP, Peraire J, Viladés C, López-DuplaM, Alba V, Velasco I, Aguilar C, AragonèsG, Gutiérrez M, Olona M, Mateo G, RichartC, Vidal F. A study on the resistinsystem in HIV-1-infected patients withHAART-related lipodystrophy. 3ª Reunióndocente de la Red de Investigación enSida (RIS). Madrid, <strong>2009</strong>.Hernando V, Jarrin I, Sobrino P, Montero M,Iribarren JA, Berenguer J, Rubio R, delAmo J, por el Grupo CoRIS (Vidal F, PeraireJ, Viladés C, Veloso S, López-Dupla M,Olona M, Sanjuán M, Vargas M). Concordanciaentre el registro de defunciones ylas declaraciones de causas de muerte enCoRIS. 3ª Reunión docente de la Red deInvestigación en Sida (RIS). Madrid, <strong>2009</strong>.Pérez-Cachafeiro S, Hernando V, Iribarren JA,Viciana P, Moreno S, Gutiérrez F, López-Aldeguer J, Gómez-Sirvent JL, Blanco JR,Vidal F, Berenguer J, Rodríguez-ArenasMA, Boutelpou V, Lewden C, del Amo J yCoRIS y CoRIS-MDMortalidad en CoRIS yCoRIS-MD (Peraire J, Viladés C, Veloso S,López-Dupla M, Olona M, Sanjuán M, Var-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>161gas M). Descripción y estandartización detasas. 3ª Reunión docente de la Red deInvestigación en Sida (RIS). Madrid, <strong>2009</strong>.Parra P, Treviño A, Aguilera A, Cabalero E, Rodríguez-BazánC, Benito R, ortiz de LejarazuR, Eirós JM, Calderón E, Rodríguez-IglesiasM, Garcia-Campello M, Ramos JM, Garcia-Costa J, Gómez-Hernando C, del Romero J,de Mendoza C, Soriano V y Grupo Españolpara el Estudio del VIH-2 y del HTLV (VelosoS). Epidemiologia e impacto clínico de lainfección por VIH-2 y HTLV en España.3ª Reunión docente de la Red de Investigaciónen Sida (RIS). Madrid, <strong>2009</strong>.Anta L, Poveda E, Blanco JL, Pérez-Elias MJ,Garcia F, Leal M, Ribera E, iribarren JA,Gutierrez F, Viciana P, Aguilera A, pedreiraJ, Gómez-Sirvent JL, Soriano V, de MendozaC y ResRIS (Peraire J, Vidal F). Aplicacionesde una base de datos nacional deresistencias del VIH a los antiretrovirales:Vigilancia y desarrollo de algoritmos genotípicosde interpretación. 3ª Reunión docentede la Red de Investigación en Sida(RIS). Madrid, <strong>2009</strong>.Portolà O, Guitart R, Llutart J, Roca M,Gómez F, Olona M, Vidal F, castro A. Epidemiologiai manifestacions clíniques dela infecció per espècies de Nocardia alCamp de Tarragona: nocardia cyriacigeorgicaés un patògen emergent. XIIICongrés de la Societat Catalano-Balearde Medicina Interna. Barcelona, <strong>2009</strong>.Ródenas A, Roca M, Garcia G, Portolà O,Manresa N, Ruiz M, Vidal F, Richart C.Espondilodiscitis piógena en adults al’Hospital Universitari Joan XXIII. XIII Congrésde la Societat Catalano-Balear deMedicina Interna. Barcelona, <strong>2009</strong>.Veloso S, Sirvent JJ, López-Dupla M, DomingoP, Aguilar C, Peraire J, Viladés C,Gutiérrez M, Olona M, Mateo G, RichartC, Vidal F. Subcutaneous adipose tissueadipocyte apoptotic parameters in HIV-1-infected patients with HAART-relatedlipoatrophy (P03). [Antivir Ther <strong>2009</strong>;14(Suppl 2):A24]. 11th International Workshopon Adverse Drug Reactions andComorbidities in HIV. Philadelphia (UnitedStates), <strong>2009</strong>.Escoté X, Veloso S, Alonso-Villaverde C, DomingoP, Peraire J, Viladés C, López-DuplaM, Alba V, Velasco I, Aguilar C, AragonèsG, Gutiérrez M, Olona M, Mateo G, RichartC, Vidal F. A study on the resistinsystem in HIV-1-infected patients withHAART-related lipodystrophy. [Antivir Ther<strong>2009</strong>;14(Suppl 2):A28]. 11th InternationalWorkshop on Adverse Drug Reactionsand Comorbidities in HIV. Philadelphia(United States), <strong>2009</strong>.Sobrino P, Rodríguez J, Viciana P, Iribarren JA,Santos I, Gutiérrez I, Segura F, Riera M,Masiá M, Sola J, Berenguer J and CoRIS(Vidal F, Viladés C, Peraire J, Veloso S,López-Dupla M, Olona M, Sanjuán M,Vargas M). Impact of level of educationin the delayed diagnosis of HIV infection,response to HAART, and survival in theCohort of the Spanish AIDS ResearchNetwork. International AIDS Conference.Cape Town (South Africa), <strong>2009</strong>.


162 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Perez Cachafeiro S, Sobrino P, Miró JM, SantosI, Clotet B, Berenguer J, Labarga P,Pulido F, Arazo P, Pineda JA, Moreno S,CoRIS (Vidal F, Viladés C, Peraire J, VelosoS, López-Dupla M, Olona M, Sanjuán M,Vargas M. Socio-demographic factors associatedto lack of immunization againstHepatitis B in the Cohort of the SpanishAIDS Research Network. InternationalAIDS Conference. Cape Town (South Africa),<strong>2009</strong>.Perez Cachafeiro S, Caro AM, López J, del RomeroJ, Rubio R, Oteo JA, Padilla S, García F,Santos J, Peña JM, Labarga F, CoRIS (VidalF, Viladés C, Peraire J, Veloso S, López-DuplaM, Olona M, Sanjuán M, Vargas M). Prevalenceof HIV and hepatitis coinfection inthe Cohort of the Spanish AIDS ResearchNetwork: associated risk factors and placeof origin. International AIDS Conference.Cape town (South Africa), <strong>2009</strong>.Guillot V,Perez Cachafeiro S, Caro AM,Moreno S, del Romero J, Soriano V, GómezJL, Pineda JA, Dalmau D, de Mendoza C,Garcí a F, CoRIS (Vidal F, Viladés C, PeraireJ, Veloso S, López-Dupla M, Olona M,Sanjuán M, Vargas M). High Prevalence ofHIV non-B Subtypes and Primary DrugResistance in the cohort of the SpanishAIDS Research Network. InternationalAIDS Conference. Cape Town (South Africa),<strong>2009</strong>.Estrada V, Geijo P, Fuster M, Garcia AlcaldeML, Fuentes Ferrer M, Galindo MJ, MuñozA, Domingo P, Ribera E, Cosin J, VicianaP, Lozano F, Terrón A, Vergara A, TeiraR, Muñoz-Sánchez J, Roca B, Sánchez T,López-Aldeguer J, Deig E, Vidal F, et al. Hiperlipemiaen mujeres con infección porVIH en tratamiento antiretroviral. Anàlisisde 1375 pacientes de la Cohorte VACH.(PO-3) [Enferm Infecc Microbiol Clin<strong>2009</strong>;27 (Especial Congreso 2):8]. I CongresoGESIDA. Madrid, <strong>2009</strong>.Pérez-Cachafeiro S, Berenguer J, Pineda JA,Labarga P, Leal M, López-Aldeguer J, IribarrenJA, Riera M, Oteo JA, Vidal F, MorenoS y CoRIS (Peraire J, Viladés C, Veloso S,López-Dupla M, Olona M, Sanjuán M, VargasM). Diagnóstico de la infección por virusde la hepatitis B y virus de la hepatitisC en la Cohorte CoRIS: una llamada deatención (PO-37) [Enferm Infecc MicrobiolClin <strong>2009</strong>;27 (Especial Congreso 2):21]. ICongreso GESIDA. Madrid, <strong>2009</strong>.Teira R, Geijo P, Cosin J, Muñoz-Sanz A, VicianaP, Suarez-Lozano I, López-AldeguerJ, Pedrol E, Vidal F, et al. Risk factors forend-stage liver disease among HIV andhepatitis C virus co-infected patients inthe Spanish VACH Cohort (PO-44). [EnfermInfecc Microbiol Clin <strong>2009</strong>;27 (EspecialCongreso 2):25]. I Congreso GESIDA.Madrid, <strong>2009</strong>.Suarez-Lozano I, Teira R, Lozano F, VicianaP, Lacalle JR, López-Aldeguer J, MuñozA,Sanchez T, Deig E, Vidal F, et al. Iniciodel tratamiento antiretroviral en sujetosinfectados por el VIH con linfocitos entre350-500: un viaje desde las guias deGESIDA a la realidad económica (PO-66).[Enferm Infecc Microbiol Clin <strong>2009</strong>;27 (EspecialCongreso 2):33]. I Congreso GE-SIDA. Madrid, <strong>2009</strong>.Pérez-Cachafeiro S, Berenguer J, PinedaJA, Labarga P, Miró JM, López-Aldeguer


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>163J, Tural C, Segura F, Vidal F, Rubio R,Moreno S y CoRIS (Peraire J, Viladés C,Veloso S, López-Dupla M, Olona M, SanjuánM, Vargas M). Cambios temporalesen la distribución de genotipos del VHCen la Cohorte CoRIS (P-12) [Enferm InfeccMicrobiol Clin <strong>2009</strong>;27 (EspecialCongreso 2):40]. I Congreso GESIDA.Madrid, <strong>2009</strong>.Muñoz-Sanz A, Suarez-Lozano I, Muñoz J,Galindo MJ, Sanchez T, López-Aldeguer J,Deig E, Vidal F, et al. La infección por elVIH en las personas menores de 21 añoisde la Cohorte Española VACH (P-65). [EnfermInfecc Microbiol Clin <strong>2009</strong>;27 (EspecialCongreso 2):60]. I Congreso GESIDA.Madrid, <strong>2009</strong>.Suarez-Lozano I, Teira R, Lozano F, VicianaP, Lacalle JR, López-Aldeguer J, MuñozA,Sanchez T, Deig E, Vidal F, et al. Initiatingantiretroviral therapy in HIV-infectedsubjects with CD4 between 350 and 500:fromn EACS guidelines to economic reality[HIV Medicine <strong>2009</strong>;10(Suppl 2):1-34].12th European AIDS Conference. Koln(Germany), <strong>2009</strong>.Estrada V, Geijo P, Fuster M, Garcia AlcaldeML, Fuentes Ferrer M, Galindo MJ, MuñozA, Domingo P, Ribere E, Cosin J, VicianaP, Lozano F, Terrón A, Vergara A, TeiraR, Muñoz-Sánchez J, Roca B, Sánchez T,López-Aldeguer J, Deig E, Vidal F, et al.Hyperlipidemia in HIV-infected womenon antiretroviral therapy: analysis of 1375patients from the Spanish VACH Cohort[HIV Medicine <strong>2009</strong>;10(Suppl 2):45-221].12th European AIDS Conference. Koln(Germany), <strong>2009</strong>.Lewden C, Mortality Working Group of CO-HERE (Alba V, López-Dupla M, Olona M,Peraire J, Sanjuán M, Santaella I, VargasM, Veloso S, Vidal F, Viladés C). Mortalityrates of elderly HIV-infected adultstreated with antiretroviral therapy arecloser to general population than inyounger patients (PS6/2) [HIV Medicine<strong>2009</strong>;10(Suppl 2):1-34]. 12th EuropeanAIDS Conference. Koln (Germany), <strong>2009</strong>.Mocroft A, Miró JM, on behalf of the Collaborationof Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe. COHERE OpportunisticInfections Working Group. CD4 cell count,viral suppression, prophylaxisLewdenC, Mortality Working Group of COHERE(Alba V, López-Dupla M, Olona M, PeraireJ, Sanjuán M, Santaella I, Vargas M,Veloso S, Vidal F, Viladés C). CD4 cellcount, viral suppression, prophylaxis andthe risk of primary Pneumocystis pneumoniain the cART era – The Collaborationof Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe [COHERE] (PS8/3) [HIVMedicine <strong>2009</strong>;10(Suppl 2):1-34]. 12thEuropean AIDS Conference. Koln (Germany),<strong>2009</strong>.Mocroft A, Miró JM, on behalf of the Collaborationof Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe. COHERE OpportunisticInfections Working Group. CD4 cell count,viral suppression, prophylaxisLewdenC, Mortality Working Group of COHERE(Alba V, López-Dupla M, Olona M, PeraireJ, Sanjuán M, Santaella I, Vargas M,Veloso S, Vidal F, Viladés C). CD4 cellcount, viral suppression, prophylaxis andthe risk of recurrent Pneumocystis pneu-


164 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)monia in the cART era – The Collaborationof Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe [COHERE] (PS8/4). [HIVMedicine <strong>2009</strong>;10(Suppl 2):1-34]. 12thEuropean AIDS Conference. Koln (Germany),<strong>2009</strong>.Tuma P, Soriano V, Bottecchi M, Pérez-CachafeiroS, Berebguer J, Navarro G, SantosJ, Bernal E, Neukam K, Labarga P y CoRIS(Alba V, López-Dupla M, Olona M, PeraireJ, Sanjuán M, Santaella I, Vargas M,Veloso S, Vidal F, Viladés C). Prevalenceof primary drug resistance in hepatitis Bvirus in newly diagnosed HIV patients withchronic hepatitis B in Spain: a national cohort(PS2/7). [HIV Medicine <strong>2009</strong>;10(Suppl2):1-34]. 12th European AIDS Conference.Koln (Germany), <strong>2009</strong>.Pacheco Y, Jarrín I, del Amo J, Moreno S, IribarrenJA, Viciana P, Parra J, Gómez-SirventJL, Gutiérrez F, Blanco JR, Vidal F, Leal M,CoRIS-MD Cohort (Alba V, López-Dupla M,Olona M, Peraire J, Sanjuán M, SantaellaI, Vargas M, Veloso S, Viladés C). Risk factors,CD4 long-term evolution and mortalityof HIV-infected patients who persistentlymaintain low CD4 cell counts despitevirological response to HAART (PE18.4/6).[HIV Medicine <strong>2009</strong>;10(Suppl 2):45-221].12th European AIDS Conference. Koln(Germany), <strong>2009</strong>.De Wolf F, on behalf of the PLATO II ProjectTeam of COHERE (Alba V, López-Dupla M,Olona M, Peraire J, Sanjuán M, SantaellaI, Vargas M, Veloso S, Vidal F, Viladés C).Presence of drug resistance dduring thecourse of treatment in patients who developedvirologic failure to the three originalclasses of antiretroviral drug. (PE3.5/5)[HIV Medicine <strong>2009</strong>;10 (Suppl 2):74]. 12thEuropean AIDS Conference. Koln (Germany),<strong>2009</strong>.Costagliola D, for the PLATO II Project teamof COHERE (Alba V, López-Dupla M, OlonaM, Peraire J, Sanjuán M, Santaella I,Vargas M, Veloso S, Vidal F, Viladés C).Viral load outcome after virologic failure ofthe three original antiretroviral drug classesin 2000-2007 (BPD2/8). [HIV Medicine<strong>2009</strong>;10 (Suppl 2):44]. 12th EuropeanAIDS Conference. Koln (Germany), <strong>2009</strong>.Bohlius J, Lymphoma Working Group of CO-HERE (Alba V, López-Dupla M, Olona M,Peraire J, Sanjuán M, Santaella I, VargasM, Veloso S, Vidal F, Viladés C). HIVrelatedHodgkin lymphoma in the era ofHAART: incidence and survival in a Europeanmulti-cohort study: preliminaryresults (BPD1/1). [HIV Medicine <strong>2009</strong>;10(Suppl 2):37]. 12th European AIDS Conference.Koln (Germany), <strong>2009</strong>.AM Caro, JR Blanco, JA Iribarren, P Viciana, SMoreno, P Sobrino, M Salavert, J Sanz, RAlemán, E Bernal, J del Amo y CoRIS (AlbaV, López-Dupla M, Olona M, Peraire J, SanjuánM, Santaella I, Vargas M, Veloso S, VidalF, Viladés C). Estudio de la preValènciay factores de riesgo de las enfermedadesneurológicas definitorias de sida (neurosida)en la cohorte CoRIS [Gac Sanit <strong>2009</strong>;23 (Espec Cong):152]. XXVII ReuniónCientífica de la Sociedad Española de Epidemiología.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Hernando V, Jarrin I, Sobrino P, Montero M,Iribarren JA, Berenguer J, Rubio R, del AmoJ, por el Grupo CoRIS (Vidal F, Peraire J,


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>165Viladés C, Veloso S, López-Dupla M, OlonaM, Sanjuán M, Vargas M). Concordanciaentre el Registro de Defunciones y las declaracionesde causas de muerte de loshospitales en la cohorte CoRIS [Gac Sanit<strong>2009</strong>; 23 (Espec Cong):153]. XXVII ReuniónCientífica de la Sociedad Españolade Epidemiología. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Caro AM, Blanco JR, Moreno S, Salavert M,Sanz J, Alemán R, Bernal E, del Amo J yCoRIS (Alba V, López-Dupla M, Olona M,Peraire J, Sanjuán M, Santaella I, VargasM, Veloso S, Vidal F, Viladés C). PrValènciade las enfermedades neurológicas definitoriasde sida en la cohorte CoRIS y su relacióncon la edad y el diagnóstico tardiode la infección VIH. [Gac Sanit <strong>2009</strong>; 23(Espec Cong):352]. XXVII Reunión Científicade la Sociedad Española de Epidemiología.Zaragoza, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsVidal F. Farmacogenética: aplicaciones prácticas.9as Jornadas de atención farmacéuticaal paciente VIH. Madrid, <strong>2009</strong>.Vidal F. Farmacogenética: aplicaciones prácticas.9as Jornadas de atención farmacéuticaal paciente VIH. Barcelona, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓Redes temáticas de investigación cooperativaen salud (RETICS). Instituto de SaludCarlos IIIRed de Sida. RD06/0006/1004. Head of thegroup: Francesc Vidal✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURGrup de Recerca en VIH/Sida Camp deTarragona (VIHCAMP). Head of the group:Francesc Vidal✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup de Recerca Biomèdica HJ23. Head ofthe group: Francesc VidalMembership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓Francesc Vidal. Advisory Committee LipoatròfiaFacial. Programa per a la prevenció il’assistència de la sida. Departament de Salut.Generalitat de Catalunya✓Francesc Vidal. Scientific Advisory CommitteeFundació La Marató de TV3. Televisióde CatalunyaVidal F. Evaluación del riesgo cardiovascular enel paciente VIH. IX Congreso de la Sociedadde Medicina Interna de Aragón, La Rioja,Navarra y Pais Vasco. Huesca, <strong>2009</strong>.


166 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)5.5.3. Mycology and environmentalmicrobiology unitHead of the group: Josep Guarrojosep.guarro@urv.catResearchers:Mª José Figueras, Francisco J.Pastor, José F. Cano, JosepaGené, Emili Mayayo, Alberto M.Stchigel, Javier Capilla, DaniaGarcía, Roxana BeazLaboratory TechniciansNúria Pilas, Móniza AzorHoldersHugo Madrid, Valentina Salas,Carolina Silvera, EduardoÁlvarez, Katiuska ParedesAguilar, Fabiola Fernández Silva,Keith Cassia DaCunya, EnriqueCalvo, Luís Collado, HaybrigPerdomo, Margarita Hernández,Arturo Levican Asenjo.ObjectivesThe objectives of the mycology and environmentalmicrobiology Unit are the following:✓To develop methods for detecting thepresence of pathogenic bacteria in bath waterand food.✓To ascertain the clinical incidence, taxonomyand virulence factors of Aeromonasand Arcobacter.✓To provide consultancy on bath watermicrobiology to the Catalan Water Agency,the World Health Organisation and the EuropeanUnion.✓To ascertain the incidence, detection andidentification of opportunistic fungi.✓To perform experimental trials of anti-fungaltherapies in animal models.✓To use molecular markers for epidemiologicaltyping of pathogenic fungi.✓To research into the biodiversity of microscopicfungi in various habitats, and reservoirsof pathogenic fungi.Research lines✓Environmental microbiology✓Medical mycology✓Fungal biodiversity


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>167Competitive research projects and callsongoingTitle:Creación de una monografia a nivel mundialde hongos microscópicos del suelo (Ascomycota).Identificación y filogeniaLead researcher:Josep GuarroFinancing institution:DGIN - Dirección General de InvestigaciónIdentifier:CGL2007-65669/BOSAmount awarded:61.000 €Execution period:2008-<strong>2009</strong>Project managed by URVTitle:Monografía sobre hifomicetes del suelo y restosvegetales de la Península IbéricaLead researcher:Josepa GenéFinancing institution:DGIN - Dirección General de InvestigaciónIdentifier:CGL2008-04226/BOSAmount awarded:82.500 €Execution period:2008-2010Project managed by URVTitle:Assessment of human health impacts fromemerging microbial pathogens in drinking waterby molecular and epidemiological studies(Healthy Water)Lead researcher:Manfred HöfleFinancing institution:Unió EuropeaIdentifier:036306Amount awarded:286.440 €Execution period:2006-<strong>2009</strong>Project managed by URVTitle:Hongos ascomicetos microscópicos del suelo:aislamiento en cultivo puro, identificación yfilogenia molecularLead researcher:Josep GuarroFinancing institution:DGIN - Dirección General de InvestigaciónIdentifier:CGL<strong>2009</strong>-08698Amount awarded:84.700 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Project managed by URVTitle:Estudio de la actividad fosfolipasa en cepasde Fusarium oxysporum de origen clínicocomo factor de virulenciaLead researcher:Javier CapillaFinancing institution:DGIN - Dirección General de InvestigaciónIdentifier:SAF<strong>2009</strong>-07807Amount awarded:96.800 €Execution period:<strong>2009</strong>-2012Project managed by URV


168 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)PublicationsMariné M, Pastor FJ, Sahand IH, Pontón J,Quindós G, Guarro J. Paradoxical growthof Candida dubliniensis does not precludein vivo response to echinocandin therapy.Antimicrob Agents Ch. <strong>2009</strong>;53:5297-9.IF: 4,716. 1st quartile.Rodríguez MM, Pastor FJ, Calvo E, Salas V,Sutton DA, Guarro J. Correlation of in vitroactivity, serum levels, and in vivo efficacyof posaconazole against Rhizopus microsporusin a murine disseminated infection.Antimicrob Agents Ch. <strong>2009</strong>;53:5022-5.IF: 4,716. 1st quartile.Mariné M, Espada R, Torrado J, Pastor FJ,Guarro J. Efficacy of a new formulationof amphotericin B in murine disseminatedinfections by Candida glabrata orCandida tropicalis. Int J Antimicrob Ag.<strong>2009</strong>;34:566-9. IF: 3,067. 2nd quartile.Madrid H, Ruíz-Cendoya M, Cano J, StchigelA, Orofino R, Guarro J. Genotyping andin vitro antifungal susceptibility of Neoscytalidiumdimidiatum isolates from differentorigins. Int J Antimicrob Ag. <strong>2009</strong>;34:351-4. IF: 3,067. 2nd quartile.Labuda R, Kečkéšová L, Guarro J, Cano J.Chrysosporium synchronum rediscoveredin Slovakia. Biologia. <strong>2009</strong>;64:890-2. IF:0,406. 4th quartile.Gilgado F, Cano J, Géne J, Serena C, GuarroJ. Different virulence of the species of thePseudallescheria boydii complex. MedMycol. <strong>2009</strong>;47:371-4. IF: 2,156. 2ndquartile.Rodriguez-Tudela JL, Berenguer J, Guarro J,Kantarcioglu AS, Horre R, Sybren De HoogG, Cuenca-Estrella M. Epidemiology andoutcome of Scedosporium prolificans infection,a review of 162 cases. Med Mycol.<strong>2009</strong>;47:359-370. IF: 2,156. 2nd quartile.Harun A, Perdomo H, Gilgado F, Chen SCA,Cano J, Guarro J, Meyer W. Genotypingof Scedosporium species: A reviewof molecular approaches. Med Mycol.<strong>2009</strong>;47:406-414. IF: 2,156. 2nd quartile.Arrillaga-Moncrieff I, Capilla J, Mayayo E, MarimonR, Mariné M, Gené J, Cano J, GuarroJ. Different virulence levels of the speciesof Sporothrix in a murine model. ClinMicrobiol Infec. <strong>2009</strong>;15:651-5. IF: 3,554.2nd quartile.Marinach-Patrice C, Lethuillier A, Marly A,Brossas J-Y, Gené J, Symoens F, DatryA, Hennequin C. Use of mass spectrometryto identify clinical Fusarium isolates.Clin Microbiol Infec. <strong>2009</strong>;15:634-42. IF:3,554. 2nd quartile.Rodríguez MM, Calvo E, Mariné M, Pastor FJ,Fernandez-Ballart J, Guarro J. Efficacy ofliposomal amphotericin B combined withgamma interferon or granulocyte-macrophagecolony-stimulating factor for treatmentof systemic zygomycosis in mice.Antimicrob Agents Ch. <strong>2009</strong>;53:3569-71.IF: 4,716. 1st quartile.Mariné M, Pastor FJ, Serena C, Guarro J. Efficacyof triazoles in a murine disseminatedinfection by Candida krusei. AntimicrobAgents Ch. <strong>2009</strong>;53:3585-88. IF: 4,716.1st quartile.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>169Ruiz RFC, Guerrero B, Adamo GM, MorilloO, Minter DW, Stadler M, Gené J, GuarroJ. A new species of Selenosporella andtwo microfungi recorded from a cloudforest in Mérida, Venezuela. Mycotaxon.<strong>2009</strong>;109:63-74. IF: 0,549. 4th quartile.Castañeda Ruiz RF, Pascholati Gusmão LF, RodriguesDa Cruz AC, Abarca GH, IturriagaT, Guarro J, Saikawa M, Stadler M, MinterDW. Phaeocandelabrum, a new genus ofanamorphic fungi to accommodate Sopagrahaelegans and two new species, Ph.callisporum and Ph. joseiturriagae. Mycotaxon.<strong>2009</strong>;109: 221-32. IF: 0,549. 4thquartile.Alvarez E, Sutton DA, Cano J, FothergillAW, Stchigel A, Rinaldi MG, Guarro J.Spectrum of zygomycete species identifiedin clinically significant specimensin the United States. J Clin Microbiol.<strong>2009</strong>;47:1650-6. IF: 3,945. 1st quartile.Azor M, Cano J, Gené J, Guarro J. High geneticdiversity and poor in vitro responseto antifungals of clinical strains of Fusariumoxysporum. J Antimicrob Chemoth.<strong>2009</strong>;63:1152-5. IF: 4,328. 1st quartile.Rodríguez MM, Calvo E, Serena C, MarinéM, Pastor FJ, Guarro J. Effects of doubleand triple combinations of antifungaldrugs in a murine model of disseminatedinfection by Scedosporium prolificans.Antimicrob Agents Ch. <strong>2009</strong>;53:2153-5.IF: 4,716. 1st quartile.Ferrer C, Pérez-Santonja JJ, RodríguezAE, Colom MF, Gené J, Alio JL, VerkleyGJM, Guarro J. New Pyrenochaeta speciescausing keratitis. J Clin Microbiol.<strong>2009</strong>;47:1596-8. IF: 3,945. 1st quartile.Azor M, Gené J, Cano J, Manikandan P, VenkatapathyN, Guarro J. Less-frequent Fusariumspecies of clinical interest: Correlationbetween morphological and molecularidentification and antifungal susceptibility.J Clin Microbiol. <strong>2009</strong>;47:1463-8. IF:3,945. 1st quartile.Ruíz-Cendoya M, Mariné M, Rodríguez M,Guarro J. Interactions between triazolesand amphotericin B in treatment of disseminatedmurine infection by Fusariumoxysporum. Antimicrob Agents Ch.<strong>2009</strong>;53:1705-8. IF: 4,716. 1st quartile.Balajee SA, Borman AM, Brandt ME, Cano J,Cuenca-Estrella M, Dannaoui E, Guarro J,Haase G, Kibbler CC, Meyer W, O’DonnellK, Petti CA, Rodriguez-Tudela JL, Sutton D,Velegraki A, Wickes BL. Sequence-basedidentification of Aspergillus, Fusarium, andMucorales species in the clinical mycologylaboratory: Where are we and whereshould we go from here?. J Clin Microbiol.<strong>2009</strong>; 47:877-84. IF: 3,945. 1st quartile.Rajeev S, Sutton DA, Wickes BL, Miller DL,Giri D, Van Meter M, Thompson EH, RinaldiMG, Romanelli AM, Cano JF, Guarro J.Isolation and characterization of a newfungal species, Chrysosporium ophiodiicola,from a mycotic granuloma of a blackrat snake (Elaphe obsoleta obsoleta). JClin Microbiol. <strong>2009</strong>;47:1264-8. IF: 3,945.1st quartile.Rodríguez MM, Pastor FJ, Serena C, GuarroJ. Posaconazole efficacy in a murine dis-


170 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)seminated infection caused by Paecilomyceslilacinus. J Antimicrob Chemoth.<strong>2009</strong>;63:361-4. IF: 4,328. 1st quartile.Marine M, Pastor FJ, Guarro J. Combined antifungaltherapy in a murine model of disseminatedinfection by Cladophialophorabantiana. Med Mycol. <strong>2009</strong>;47:45-9. IF:2,156. 2nd quartile.Figueras MJ, Alperi A, Saavedra MJ, Ko WC,Gonzalo N, Navarro M, Martínez-MurciaAJ. Clinical relevante of the recently describedspecies Aeromonas aquariorum.J Clin Microbiol. <strong>2009</strong>;47:3742-6. IF:3,945. 1st quartile.Nadal M, Inza I, Schuhmacher M, Figueras MJ,Domingo JL. Health risks of the occupationalexposure to microbiological andchemical pollutants in a municipal wasteorganic fraction treatment plant. Int JHyg Environ Health. <strong>2009</strong>;212:661-9. IF:2,158. 2nd quartile.Beaz-Hidalgo R, Alperi A, Figueras MJ, RomaldeJL. Aeromonas piscicola sp. nov.,isolated from diseased fish. Syst ApplMicrobiol. <strong>2009</strong>;32:471-9. IF: 2,582. 2ndquartile.Collado L, Guarro J, Figueras MJ. Prevalenceof Arcobacter in meat and shellfish.J Food Prot. <strong>2009</strong>;72:1102-6. IF: 1,763.1st quartile.Collado L, Cleenwerck I, Van TraPágen S, DeVos P, Figueras MJ. Arcobacter mytili sp.nov., an indoxyl acetate-hydrolysis-negativebacterium isolated from mussels. IntJ Syst Evol Microb. <strong>2009</strong>;59:1391-6. IF:2,222. 2nd quartile.Vilavert L, Nadal M, Inza I, Figueras MJ, DomingoJL. Baseline levels of bioaerosolsand volatile organic compounds arounda municipal waste incinerator prior tothe construction of a mechanical-biologicaltreatment plant. Waste Manag.<strong>2009</strong>;29:2454-61. IF: 2,208. 2nd quartile.Sánchez-Céspedes J, Figueras MJ, Aspiroz C,Aldea MJ, Toledo M, Alperí A, Marco F,Vila J. Development of imipenem resistancein an Aeromonas veronii biovar sobriaclinical isolate recovered from a patientwith cholangitis. J Med Microbiol.<strong>2009</strong>;58:451-5. IF: 2,190. 3rd quartile.Tena D, Aspiroz C, Figueras MJ, Gonzalez-PraetoriusA, Aldea MJ, Alperi A, Bisquert J.Surgical site infection due to Aeromonasspecies: report of nine cases and literaturereview. Scand J Infect Dis. <strong>2009</strong>;41:164-70. IF: 1,678. 4th quartile.Alperi A, Figueras MJ, Inza I, Martínez-MurciaAJ. Analysis of 16S rRNA gene mutationsin a subset of Aeromonas strains and theirimpact in species delination. Int Microbiol.2008;11:185-94. IF: 2,197. 3rd quartile.Martínez-Murcia A, Monera A, Alperi A,Figueras MJ, Saavedra MJ. Phylogeneticevidence suggests that strains of Aeromonashydrophila subsp. dhakensis belongto the species Aeromonas aquariorum sp.nov. Curr Microbiol. <strong>2009</strong>;58:76-80. IF:1,330. 4th quartile.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>171Karl V Clemons, Javier Capilla, Raymond ASobel, Marife Martinez, Ann-Jay Tong, andDavid A Stevens. Comparative Efficaciesof Lipid-Complexed Amphotericin B andLiposomal Amphotericin B against CoccidioidalMeningitis in Rabbits. AntimicrobAgents Ch. <strong>2009</strong>;53:1858-62. IF: 4,716.1st quartile.Capilla J, Clemons KV, Min Liu, Levine HB,Stevens DA. Saccharomyces cerevisiaeas a vaccine against coccidioidomycosis.Vaccine. <strong>2009</strong>;27:3662-8. IF: 3,298. 2ndquartile.Beaz-Hidalgo R, Cleenwerck I, Balboa S, PradoS, de Vos P, Romalde JL. Vibrio breoganiisp. nov., a non motile alginolytic marinebacterium within the Vibrio halioticoliclade. Int J Syst Evol Micr. <strong>2009</strong>;59:1589-94. IF: 2,222. 2nd quartile.Beaz-Hidalgo R, Doce A, Pascual J, Toranzo AE,Romalde JL. Vibrio gallaecicus sp. nov., isolatedfrom cultured clams in north-westernSpain. Syst Appl Microbiol. <strong>2009</strong>;32:111-7. IF: 2,582. 2nd quartile.Anghileri LJ, Mayayo E, Domingo JL. Aluminum,calcium ion and radiofrequency synergismin acceleration of lymphomagenesis.Immunopharmacol Immunotoxicol.<strong>2009</strong>;31:358-62. IF: 0,822. 4th quartile.Quindós G, Alonso-Vargas R, Mena JA, GuarroJ. Revista Iberoamericana de Micologíais due to adapt to the present times.Revista Iberoamericana de Micologia.<strong>2009</strong>;26:95-6.Guarro J, del Palacio A, Gené J, Cano J,González CG. A case of colonization ofa prosthetic mitral valve by Acremoniumstrictum. Revista Iberoamericana de Micologia.<strong>2009</strong>;26:146-8.Pastor FJ, Guarro J. Micafungin: experimentaltherapy of fungal infections in animalmodels. Revista Iberoamericana de Micologia.<strong>2009</strong>;26:42-8.Books and book chaptersJ Guarro, FJ Pastor. Escedosporiosis. Guíade bolsillo de las micosis invasoras enel paciente oncohematológico. RevistaIberoamericana de Micología. Pág. 47-56. Bilbao, <strong>2009</strong>. ISBN: 978-84-8086-188-5. Legal Deposit: B-28821-<strong>2009</strong>.J Guarro, FJ Pastor. Fusariosis. Guía de bolsillode las micosis invasoras en el pacienteoncohematológico. Revista Iberoamericanade Micología. Pág. 57-64. <strong>2009</strong>.Bilbao, <strong>2009</strong>. ISBN: 978-84-8086-188-5.Legal Deposit: B-28821-<strong>2009</strong>.Madrid H, Cano J, Gené J, Bonifaz A, TorielloC, Guarro J. Sporothrix globosa, a pathogenicfungus with widespread geographicaldistribution. Revista Iberoamericanade Micologia. <strong>2009</strong>;26:218-22.


172 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Mayayo E, J Guarro. Diagnóstico anatomopatológico.Guía de bolsillo de las micosis invasorasen el paciente oncohematológico.Revista Iberoamericana de Micología. Pág.129-136. Bilbao, <strong>2009</strong>. ISBN: 978-84-8086-188-5. Legal Deposit: B-28821-<strong>2009</strong>.Communications at congressesSalkin I, Stone W, Sutton D, Wickes B, GuarroJ, Cano J, Thompson E, Fothergill A,Romanelli A, Hoyt J, Kadhim S. The whitenose fiungus. 17th Congress of the InternationalSociety for Human and AnimalMycology. Tokyo (Japan), <strong>2009</strong>.Alvarez E, Sutton D, Cano J, Fothergill A,Stchigel A, Rinaldi M, Guarro J. Prevalenceof pathogenic zygomycetes in theUnited Status. 17th Congress of the InternationalSociety for Human and AnimalMycology. Tokyo (Japan), <strong>2009</strong>.Rudramurthy S, Cano J, Chakrabarti A, GenéJ, Madrid H, Hemashettar B, Guarro J.Sporothrix globosa: is the only newly describedSporothrix species causing humaninfections in India? 17th Congress ofthe International Society for Human andAnimal Mycology. Tokyo (Japan), <strong>2009</strong>.Madrid H, Cano J, Gené J, Arthur I, Guarro J.A putative new species in the Sporothrixschenckii complex and new records ofSporothrix species from Australia. 17thCongress of the International Society forHuman and Animal Mycology. Tokyo (Japan),<strong>2009</strong>.Cano J. Molecular phylogeny of Pseudallescheria.17th Congress of the InternationalSociety for Human and Animal Mycology.Tokyo (Japan), <strong>2009</strong>.Cano J. Presidencia de sesión. 17th Congressof the International Society for Human andAnimal Mycology. Tokyo (Japan), <strong>2009</strong>.Collado L, Monera A, Martínez-Murcia A,Figueras M J. Phylogenetic analysis of thegenus Arcobacter by means of gyrB genesequences. 15th International Workshopon Campylobacter, Helicobacter and RelatedOrganisms (CHRO <strong>2009</strong>). Niigata(Japan), <strong>2009</strong>.Collado L, Guarro J, Figueras MJ. Two novelArcobacter species isolated from foods ofanimal origin. 3rdd Congress of EuropeanMicrobiologists (FEMS <strong>2009</strong>). Götemburg,<strong>2009</strong>.Figueras MJ. Limitations of the brand new EuropeanBathing Water Directive (2007/7/


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>173EC). 15th Health Related Water MicrobiologySymposium. International Water Association.London, <strong>2009</strong>.Figueras M J. HEALTH Water Round TableDiscussion: Can classical indicators (coliforms,Escherichia coli, enterrococci)used for drinking water guarantee an adequateprotection of public health? 15thHealth Related Water Microbiology Symposium.International Water Association.Chairman and oral presentation. London,<strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓GRUPS CONSOLIDATS AGAURGrup de Recerca Unitat de Micologia i MicrobiologiaAmbiental. <strong>2009</strong> SGR 386. Head ofthe group: Josep Guarro.✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup de recerca Unitat de Micologia i MicrobiologiaAmbiental. Head of the group:Josep Guarro.Membership of editorial committees ofscientific journals✓Guarro J. International Microbiology.Comitè Executiu✓Guarro J. Anales del Real Jardín Botánicode Madrid CSIC. Editor Associat✓Guarro J. Current Fungal Infection Reports.Editorial Board✓Guarro J. Medical Mycology. Editor Associat✓Guarro J. Revista Iberoamericana de Micología.Editor en cap✓Cano J. Revista Iberoamericana de Micología.Consell Editorial✓Guarro J. Journal of Mycologie Medicale.Editorial BoardResearch prizes wonThe IP has once again figured in the list of researchersthat are cited in the database ES-SENTIAL SCIENCE INDICATORS, preparedThomson ISI Web of Knowledge.


174 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)5.5.4. SepsisHead of the group: Jordi Rellojrello.hj23.ics@gencat.catResearchers:Emili Diaz, AlejandroRodríguez, AlbertoSandiumenge, IgnacioMartín-Loeches, SantiagoAlonso, Jordi Mariné, Diegode Mendoza, M. CarmenGilavert, Àngel Pobo, ThiagoLisboa, Mònica Magret,Sandra TreflerNurse:Mireia LlauradóResidents:Kenneth Planas, MartaLópez, Mª José Sierra,Elisabeth Papiol, ChristianVillavicencio, Olga Moreno,Raquel Enriquez, ElisbetCos, Sara Rosich, IbanOliva, Candela Solé, LauraClaveriasHolders:Sofia González, Marta Milián,Ana Parra, Marta Adserà,Clara CalbeSupport pharmacist:Marta UlldemolinsSupport:Rosi LuqueObjectives✓To promote research for operational objectivesto be achieved within five years.✓To promote research activities with technologytransfer.✓To increase the size of the group, fosteringits competitiveness and the recruitmentof young researchers.✓To foster the quality of research as a requirementto promote integration in the EuropeanResearch Area.✓To increase research collaboration, establishingnetworks fostering multidisciplinarityand promoting internationalisation.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>175Research lines✓General and molecular epidemiology. Thelead researcher is Ignacio Martin-Loeches,who focuses on the genetic aspects ofpneumonia and translation between thelaboratory and the clinic in genomic studies.✓Diagnosis, Prevention and Treatment. Thelead researcher is Jordi Rello, who worksmainly on nosocomial pneumonias and producingstudies of prognostic factors, withimplications for interventions to improvesurvival.✓Inflammation, hypoxia and ventilatorysupport. Alejandro Rodriguez is the lead researcher.His work focuses on inflammationand its complications in terms of serioussepsis and septic shock.✓Antibiotics, new antibiotics and optimumdose adjustment policy (PK/PD). AlbertoSandiumenge is the lead researcher.He works on the antibiotics policy line andpharmacokinetics/pharmacodynamicsstudies and dose adjustment in ventilatedpatients, using microdialysis techniques.✓Safety. Emili Díaz is lead researcher ofthe emerging research line on safety amongcritical patients, which contains variousprojects, including FADO. 12 Catalan centresare taking part in this project, with thecrucial participation of nurses.Competitive And Active ResearchProjects Financed By Public AgenciesTitle:Estudio comparativo de la respuesta inmunefrente al virus gripal pandémico A/(H1N1)v enenfermos graves y leves (INMUNOFLU)Lead researcher:Jordi RelloFinancing institution:Ministerio de Ciencia e Innovación, Programae Investigadoción Comisionada en GripeIdentifier:GR09/0021Title:Health Care Associated Pneumonia (HCAP):Etiología microbiana, factores de riesgo eimpactoLead researcher:Emili DíazFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:FIS 08/0452Amount awarded:7.986 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:Management of Sepsis in 21st century: MultiorgandisfunctionLead researcher:Jordi RelloFinancing institution:AGAURIdentifier:<strong>2009</strong> ARCS2 00095Project managed by Universitat Rovira i Virgili


176 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Title:CIBER Enfermedades RespiratoriasLead researcher:Jordi RelloFinancing institution:Instituto de Salud Carlos IIIIdentifier:06/06/0036An associated center:Institut Català de la SalutPublicationsVincent JL, Rello J, Marshall J, Silva E, AnzuetoA, Martin CD, Moreno R, Lipman J,Gomersall C, Sakr Y, Reinhart K; EPIC IIGroup of Investigators. International studyof the prevalence and outcomes of infectionin intensive care units. JAMA. <strong>2009</strong>;302:2323-9. IF: 31,7. 1st quartile.Arnold FW, LaJoie AS, Brock GN, Peyrani P,Rello J, Menéndez R, Lopardo G, Torres A,Rossi P, Ramirez JA; Community-AcquiredPneumonia Organization (CAPO) Investigators.Improving outcomes in elderlypatients with community-acquired pneumoniaby adhering to national guidelines:Community-Acquired Pneumonia OrganizationInternational cohort study results.Arch Intern Med. <strong>2009</strong>;169:1515-24. IF:9,110. 1st quartile.Rello J, Rodríguez A, Ibañez P, Socias L, CebrianJ, Marques A, Guerrero J, Ruiz-Santana S, Marquez E, Del Nogal-Saez F,Alvarez-Lerma F, Martínez S, Ferrer M,Avellanas M, Granada R, Maraví-Poma E,Albert P, Sierra R, Vidaur L, Ortiz P, Prietodel Portillo I, Galván B, León-Gil C; H1N1SEMICYUC Working Group. Intensivecare adult patients with severe respiratoryfailure caused by Influenza A (H1N1)v inSpain. Crit Care. <strong>2009</strong>;R148. IF: 4,553.1st quartile.Feldman C, Alanee S, Yu VL, Richards GA, OrtqvistA, Rello J, Chiou CC, Chedid MB,Wagener MM, Klugman KP; InternationalPneumococcal Study Group. Severity ofillness scoring systems in patients withbacteraemic pneumococcal pneumonia:implications for the intensive care unitcare. Clin Microbiol Infect. <strong>2009</strong>;15:850-7. IF: 3,554. 1st quartile.Falguera M, Trujillano J, Caro S, MenéndezR, Carratalà J, Ruiz-González A, Vilà M,García M, Porcel JM, Torres A; NAC-CALIDAD (Proyecto Integrado de Investigaciónde la Sociedad Española de Patologíadel Aparato Respiratorio sobre InfeccionesRespiratorias de Vías Bajas) Study Group(Rello J). A prediction rule for estimatingthe risk of bacteremia in patients withcommunity-acquired pneumonia. Clin InfectDis. <strong>2009</strong>;49:409-16. IF: 8,266. 1stquartile.Koulenti D, Lisboa T, Brun-Buisson C, KruegerW, Macor A, Sole-Violan J, Diaz E, TopeliA, DeWaele J, Carneiro A, Martin-LoechesI, Armaganidis A, Rello J; EU-VAP/CAPStudy Group. Spectrum of practice inthe diagnosis of nosocomial pneumoniain patients requiring mechanical ventilationin European intensive care units. CritCare Med. <strong>2009</strong>;37:2360-8. IF:6,594. 1stquartile.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>177Sirgo G, Morales P, Rello J. PAI-1 gene:pharmacogenetic association of 4G/4Ggenotype with bleeding after cardiacsurgery--pilot study. Eur J Anaesthesiol.<strong>2009</strong>;26:404-11. IF: 1,550. 3rd quartile.Pobo A, Lisboa T, Rodriguez A, Sole R, MagretM, Trefler S, Gómez F, Rello J; RASPALLStudy Investigators. A randomized trialof dental brushing for preventing ventilator-associatedpneumonia. Chest.<strong>2009</strong>;136:433-9. IF: 5,154. 1st quartile.Ruiz-Bailén M, Gallego de Guzmán MD, Rucabado-AguilarL, Expósito-Ruiz M, Aguayode Hoyos E, Castillo-Rivera AM, Quirós-Barrera R, Galindo-Rodríguez S, Torres-Ruiz JM, Vázquez-García R, Ramos-CuadraJA, Issa-Khozouz Z; ARIAM Group. Sustainedventricular arrhythmias in unstableangina patients: results of the ARIAM database.Med Sci Monit. <strong>2009</strong>;15:CR280-9. IF: 1,514. 3rd quartile.Rello J, Lisboa T, Lujan M, Gallego M, KeeC, Kay I, Lopez D, Waterer GW; DNA-Neumococo Study Group. Severity ofpneumococcal pneumonia associatedwith genomic bacterial load. Chest.<strong>2009</strong>;136:832-40. IF: 5,154. 1st quartile.Weiss G, Reimnitz P, Hampel B, Muehlhofer E,Lippert H; AIDA Study Group. Moxifloxacinfor the treatment of patients with complicatedintra-abdominal infections (theAIDA Study). J Chemother. <strong>2009</strong>;21:170-80. IF: 0,843. 4th quartile.Holley A, Dulhunty J, Blot S, Lipman J, LoboS, Dancer C, Rello J, Dimopoulos G. Temporaltrends, risk factors and outcomes inalbicans and non-albicans candidaemia:an international epidemiological study infour multidisciplinary intensive care units.Int J Antimicrob Agents. <strong>2009</strong>;33:554.e1-7. IF: 3,067. 2nd quartile.Rello J, Rodriguez A, Lisboa T, Gallego M, LujanM, Wunderink R. PIRO score for community-acquiredpneumonia: a new predictionrule for assessment of severity inintensive care unit patients with community-acquiredpneumonia. Crit Care Med.<strong>2009</strong>;37:456-62. IF: 6,594. 1st quartile.Battle SE, Rello J, Hauser AR. Genomic islandsof Pseudomonas aeruginosa. FEMSMicrobiol Lett. <strong>2009</strong>;290:70-8. IF: 2,021.3rd quartile.Rodriguez A, Lisboa T, Blot S, Martin-Loeches I,Solé-Violan J, De Mendoza D, Rello J; Community-AcquiredPneumonia Intensive CareUnits (CAPUCI) Study Investigators. Mortalityin ICU patients with bacterial community-acquiredpneumonia: when antibioticsare not enough. Intensive Care Med.<strong>2009</strong>;35:430-8. IF: 5,055. 1st quartile.Labeau SO, Vandijck DM, Rello J, Adam S, RosaA, Wenisch C, Bäckman C, Agbaht K, CsomosA, Seha M, Dimopoulos G, VandewoudeKH, Blot SI; EVIDENCE Study Investigators.Centers for Disease Control and Preventionguidelines for preventing centralvenous catheter-related infection: resultsof a knowledge test among 3405 Europeanintensive care nurses. Crit Care Med.<strong>2009</strong>;37:320-3. IF: 6,594. 1st quartile.Veesenmeyer JL, Hauser AR, Lisboa T, RelloJ. Pseudomonas aeruginosa virulence


178 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)and therapy: evolving translational strategies.Crit Care Med. <strong>2009</strong>;37:1777-86. IF:6,594. 1st quartile.Lujan M, Gallego M, Rello J. Healthcareassociatedinfections. A useful concept?.Curr Opin Crit Care. <strong>2009</strong>;15:419-24. IF:2,958. 2nd quartile.Rello J, Lisboa T, Wunderink R. Severe Community-AcquiredPneumonia and PIRO: ANew Paradigm of Management. Curr InfectDis Rep. <strong>2009</strong>;11:343-8.Lisboa T, Rello J. Ventilator-associatedpneumonia prevalence: to benchmarkor not to benchmark. Crit Care Med.<strong>2009</strong>;37:2657-9. IF: 6,594. 1st quartile.Diaz E, Ulldemolins M, Lisboa T, Rello J. Managementof ventilator-associated pneumonia.Infect Dis Clin N Am. <strong>2009</strong>;23:521-33. IF: 2,052. 3rd quartile.Rello J, Pop-Vicas A. Clinical review: Primaryinfluenza viral pneumonia. Critical Care.<strong>2009</strong>;13:235. IF: 4,553. 1st quartile.De Mendoza-Asensi D, Planas K. Air in the Portaland Mesenteric Veins. N Engl J Med.<strong>2009</strong>;361:2079. IF: 50,017. 1st quartile.Rello J, Rodríguez A for the H1N1 SemicyucWorking Group. Severe influenza A (H1N1)v in patients without any known risk factor.Critical Care. <strong>2009</strong>;13:425. IF: 4,553. 1stquartile.Yeung J HY, Bailey M, Perkins GD, Smith FG.Authors response: Rello J, Rodríguez A.Rello J, Rodríguez A, for the H1N1 SemicyucWorking Group. Presentation andmanagement of criticially ill patients withinfluenza A (H1N1): a UK perspective.Critical Care. <strong>2009</strong>;13:426. IF: 4,553. 1stquartile.Gimeno C, Navarro D. Authors response: RodríguezA, Sirvent JM, Socias L, Martínez-Cuéllar S, Rello J. Real-time reveresetranscriptionPCR in the diagnosis ofinfluenza A (H1N1)v in intensive care unitadult patients. Critical Care. <strong>2009</strong>;13:428.IF: 4,553. 1st quartile.De Mendoza Asensi D, Rello J. Paciente jovencon neumonía comunitaria unilobar e insuficienciarespiratoria aguda: neumoníapor virus de la gripe A/H1N1. REMI.<strong>2009</strong>;Vol 9 nº 7.Rodriguez A, Lisboa T, Diaz E, Rello J, León C.De la seguridad a la prevención: gripe A(H1N1), un nuevo desafío para los intensivistas.Medicina Intensiva. <strong>2009</strong>;33:265-6.Vandijck DM, Labeau SO, Secanell M, RelloJ, Blot SI. The role of nurses working inemergency and critical care environmentsin the prevention of intravascular catheterrelatedbloodstream infections. Int EmergNurs. <strong>2009</strong>;17:60-8.Boqué C, Rello J. Puntos claves para la orientacióny manejo terapéutico de los casosgraves de Gripe A(H1N1) en urgencias.Emergencias. <strong>2009</strong>;21:370-5.Books and book chaptersRello J, Díaz E, Rodríguez A. Managementof Sepsis: the PIRO Approach. EditorialSpringer, <strong>2009</strong>.Díaz E, Ulldemolins M, Lisboa T, Rello J. Managementof ventilator-associated pneu-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>179monia. Infectious disease clinics of NorthAmerica. Pág 521-33. Eds. Kollef MH,Micek St. <strong>2009</strong>. ISBN 1-4377-1231-2.Martin-Loeches I, Rello J. Pneumonia ManagementBased on the PIRO system. Anew therapeutic. Paradigm. Mangamentof Sepsis: The PIRO Approach. Pág 23-8.Eds. Rello J, Díaz E, Rodríguez A. Springer,<strong>2009</strong>. ISBN 978-3-642-00478-0.Díaz E, Lisboa T. Ventilator-Associated PneumoniaPIRO Score. Mangament of Sepsis:The PIRO Approach. Pág 39-50. Eds.Rello J, Díaz E, Rodríguez A. Springer,<strong>2009</strong>. ISBN 978-3-642-00478-0Lisboa T, Rodríguez A, Rello J. A PIRO-BasedApproach for Severity Assessment inCommunity-Acquired Pneumonia. Mangamentof Sepsis: The PIRO Approach.Pág 51-64. Eds. Rello J, Díaz E, RodríguezA. Springer, <strong>2009</strong>. ISBN 978-3-642-00478-0.Ulldemolins M, Lisboa T, Rello J. First donot harm: frequently forgotten factors inempirical antibiotic reatment. In: Chiche,Moreno, Putensen, Rhodes, eds. PatientSafety and Quality of Care in IntensiveCare Medicine. Berlin: MWV MedizinischWissenschaftliche, <strong>2009</strong>Lisboa T, Ulldemolins M, Rello J. Infeccionesrespiratorias por Staphylococcus Aureus.Infecciones producidas por StaphylococcusAureus. Coordinador Albert Pahissa.Marge Medica Books, <strong>2009</strong>. ISBN978-84-92442-27-0.Sandiumenge A, Torrado H, Angles R. Utilizaciónde bloqueantes neuromuscularesen Medicina Intensiva. Ed Ergon. Madrid,<strong>2009</strong>.Sandiumenge A, Torrado H, Angles R. Trastornospsicológicos en el paciente critico:Depresión y Síndrome de Estrés Postraumático.En Carlos Chamorro Coordinador. Analgesia, sedacion y bloqueoneuromuscular del paciente critico. Aspetospracticos. Pág 123-37. Medicina CriticaPractica. Barcelona EdikaMed, <strong>2009</strong>.Lisboa T, Ulldemolins M, Rello J. Chapter 8:Infecciones respiratorias producidas porStaphylococcus aureus. Infecciones producidaspor Staphylococcus aureus. EditorialICG Marge. Barcelona, <strong>2009</strong>.Gilavert MC. Traqueostomía percutánea.Manual de manejo de la Via aerea. Ed.María Rull, Cristóbal Áñez. Ediciones ER-GON SA, <strong>2009</strong>.Communications at congressesMartin-Loeches I, Ulldemolins M, Sole-Violan J,Koulenti D, Krueger W, Putensen C, AnnaneD, Armaganidis A, Lisboa T, Rello J, for EU-VAP/CAP Study Group. Severe Community-AcquiredPneumonia in Europe: ResultsFrom EU-VAP/CAP Study. 22ndd AnnualCongress ESICM. Vienna, <strong>2009</strong>.Magret M, Ulldemolins M, de Waale J, MañezR, Deja M, Koulenti D, Papazian L, GardellinoS, Lisboa T, Rello J, for EU-VAPStudy Group. Bacteremia in patients withventilator associated pneumonia: resultsfrom EU-VAP/CAP Study. 22ndd AnnualCongress ESICM. Vienna, <strong>2009</strong>.


180 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Ulldemolins M, Diaz E, Koulenti D, LisboaT,Mañez R, Carneiro A, Martin-Loeches I, deWaele J, Putensen C, Cardellino S, GuvenM, Papazian L, Rello J and the EUVAPStudy Group. Antibiotic Prescription Patternsin European ICUs for Patients withVentilator–Associated Pneumonia. 49thICAAC <strong>2009</strong>. San Francisco, <strong>2009</strong>.Sandiumenge A, Ulldemollins M, Lisboa T,Gomez F, Hernandez M, Canadell L, RelloJ. Escaping from ESKAPE: Antimicrobialdiversity may prevent from resistance.49th ICAAC <strong>2009</strong>. San Francisco, <strong>2009</strong>.Moreno O, Rodriguez A, Lisboa T, Rello J. Usodel APACHE II y SAPS II para valorar laevolución de pacientes críticos. XLIVCongreso Nacional de la SEMICYUC. Valladolid,<strong>2009</strong>.Papiol E, Lisboa T ,Díaz E, Borges M, SociasA, Rodríguez A, de Mendoza A, Martin-Loeches I, Rello J. El efecto de la edaden la supervivencia de los pacientes conNAV. XLIV Congreso Nacional de la SEMI-CYUC. Valladolid, <strong>2009</strong>.López M, Lisboa T, Solé-Violán J, Gómez F,Trefler S, Rodríguez A, Gea J, Rello J.Impacto de la EPOC no exacerbada enla mortalidad de los pacientes con NAV.XLIV Congreso Nacional de la SEMICY-UC. Valladolid, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsRello J. Philips C, Suter PM, Bauer M. Antibiotictherapy: How long is enough. 17thWinter Symposium in Intensive Care Medicine.Zermatt (Switzerland), <strong>2009</strong>.Rello J. Strategies to overcome antibioticresistance. 17th Winter Symposium in IntensiveCare Medicine. Zermatt (Switzerland),<strong>2009</strong>.Rello J. New antibiotics. DescompensatedCOPD. How to reach end-of-life decisions.Antibiotics in severe communityacquired.VAP: Diagnosis and treatment.Zermatt (Switzerland), <strong>2009</strong>.Rello J. Estratégia de Tarragona EM <strong>2009</strong>– Que Mudar? 3as Jornadas do DoenteCrítico do Centro Hospitalar Lisboa Norte.Lisbon, <strong>2009</strong>.Rello J. The need for new antibiotics forsCAP. Fifth Forum on Respiratory TractInfections. Sitges, <strong>2009</strong>.Rello J. APEX Meeting. Istanbul, <strong>2009</strong>.Rello J. How I manage patients with HAP/VAP? Infectious Diseases Hospital-BasedPreceptorship Programme. Tarragona,<strong>2009</strong>.Rello J. Clinical and economic burden of NosocomialPneumonia. Infectious DiseasesSummit: Gram+ Series. El Cairo, <strong>2009</strong>.Rello J. Novel treatment in NP & VAP. LXVIIICongreso Nacional de Neumología yCirugía de Tórax. Veracruz (Méjico), <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>181Rello J. S. aureus has evolved, have treatmentstrategies? Infectious DiseasesSummit: Gram+ Series. El Cairo, <strong>2009</strong>.Rello J. The antibiotic bundle: A need to developedan effective antibiotic optimizationprogram. APEX meeting. Lisbon, <strong>2009</strong>.Rello J. The changing face of anti-infectivetreatment strategies: new data from clinicaltrials. Pathogen-led therapy in pneumonia.ESCMID, 19th ECCMID. Helsinki, <strong>2009</strong>.Rello J. New treatment paradigm in gramnegative hospital- acquired pneumonia.EFIM-8. Istanbul, <strong>2009</strong>.Rello J. Nosocomial Pneumonia in the CriticalCare Setting. XVI Brazilian Infectious DisesasesCongress. Maceio (Brazil), <strong>2009</strong>.Rello J. Update on antibiotic therapy for seriousP.aeruginosa infections. InternationalMeeting on Antimicrobial Chermotherapyin Clinical Practice (ACCP). Portofino (Italy),<strong>2009</strong>.Thiago Lisboa. CAP – Do we need severityscores?. VAP – Using PIRO to assess severity?29th International Symposium ofIntensive Care and Emergency Medicine.Brussels, <strong>2009</strong>.Thiago Lisboa. Anti-Toxin Therapy: Is it enoughto kill the bug? – Pneumolysin Pro/ConSurveillance Cultures to guide empiric antibiotictherapy: Con CAP: How to hastenresolution and minimize sequelae. 14thhSimposio Infecção e Sepsis. Porto (Brazil),<strong>2009</strong>.Thiago Lisboa. Sepsis e FMO: É possível prevera FMO? Como previno a infecção? XIICongresso Nacional de Medicina Intensiva.Albufeira, <strong>2009</strong>.Diego de Mendoza. Management of Air Leaksin Patients under Mechanical Ventilation.European Respiratory Society. Vienna,<strong>2009</strong>.Thiago Lisboa. PRO/CON: Procalcitonin toguide ATB therapy in a patient with VAPand organ dysfunction – CON. EmpiricalAntibiotic Therapy. Safe Use of unsafeantibiotics to save lives. EPIC II InvestigatorsMeeting – Respiratory Infectionon EPIC II Study. ESICM H1N1 RegistryInvestigators Meeting – Preliminary Data.22ndd Annual Congress European Societyof Intensive Care Medicine. Vienna,<strong>2009</strong>.Thiago Lisboa. Community-Acquired Pneumonia.Session Hospital Erasme. Brussels,<strong>2009</strong>.i. Martin-Loeches. Clinical algorithm for patienttriage (early signs of progressive disease,triage for referral , hospitalization, triage forICU care. Who International Consultationon Clinical Aspects of Pandemic (H1N1)<strong>2009</strong> Influenza. Washington, <strong>2009</strong>.Ignacio Martin-Loeches. Neumonía asociadaal Ventilador y Neumonía Nosocomial.XXXIV Congreso Anual de la AsociaciónMexicana de Infectología y MicrobiologíaClínica, A.C. Méjico, <strong>2009</strong>.Ignacio Martin-Loeches. New Developments inVentilator Associated Pneumonia. 2nddNational Innovation Forum for Medicine.Focus: Prevention and the Treatment ofInfectious Diseases. Berlin, <strong>2009</strong>.


182 Strategic area 5. Health and the environment (toxicology, microbiology, infectious diseases and HIV/AIDS)Alberto Sandiumenge. Diversity vs Homogeneityin prescription of antibiotics. InfectiousDiseases Hospital-Based Preceptorship.Hospital Universiatri de Tarragona JoanXXIII. Tarragona, <strong>2009</strong>.Diego de Mendoza. Shock. Fisiología cardiovascularaplicada a pie de cama. XXX Reuniónde la Societat Catalana de MedicinaIntensiva i Crítica. Barcelona, <strong>2009</strong>.Jordi Rello. Epidemiología de la NAVM & Vapaway.Estrategias en la prevención dela Neumonía Asociada a la VentilaciónMecánica (NAVM). Valencia, <strong>2009</strong>.Diego de Mendoza. Complexities of the CriticallyIll Patient. Curso de Actualización enPatología Infecciosa del Paciente Crítico.Tarragona, <strong>2009</strong>.Jordi Rello. Management of pneumoniabased on PIRO concept. Course Managementof Sepsis based on PIRO. HospitalUniversitari de Tarragona Joan XXIII;Paranimfo Universitat Rovira i Virgili. Tarragona,<strong>2009</strong>.Thiago Lisboa. CAP-PIRO. Course Managementof Sepsis based on PIRO Hospital Universtaride Tarragona Joan XXIII; ParanimfoUniversitat Rovira i Virgili. Tarragona, <strong>2009</strong>.Emilio Diaz. VAP-PIRO. Course Managementof Sepsis based on PIRO Hospital Universitaride Tarragona Joan XXIII; ParanimfoUniversitat Rovira i Virgili.Jordi Rello. Pneumònia associada a ventilaciómecànica en malalts amb MPOC.Factors de risc i impacte evolutiu. X SymposiumMalalties respiratòries cròniques.Noves perspectives des de la Marató2003. Fundació la Maratató de TV3. Barcelona,<strong>2009</strong>.Jordi Rello. Estrategia de prevención en lainfección nosocomial. XLIV Congreso Nacionalde la SEMICYUC. Valladolid, <strong>2009</strong> .Diego de Mendoza. Protocol del maneig de laInsuficiència Respiratòria Aguda Greu enpacients amb Grip Nova (virus Influenza A(H1N1)). Sesión Extraordinaria de la SOC-MIC: “ Grip A H1/N1: De la Prevenció alTractament”. Barcelona, <strong>2009</strong>.Jordi Rello. Manejo de la neumonía nosocomialen el paciente crítico. 54 Congresode la Sociedad Española de FarmaciaHospitalaria. Simposio Satélite Janssen-Cilag. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Jordi Rello. Gripe A: Capitulación y previsiones.XXII Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Pediatria Extrahospitalariay Atención Primaria (SEPEAP).Oviedo, <strong>2009</strong>.Jordi Rello. H1N1 Grave. Una visión general.Primera Pandemia de Gripe en UCIs. SociedadEspañola de Medicina Intensiva yCrítica & Ministerio de Sanidad y PolíticaSocial. Madrid, <strong>2009</strong>.Jordi Rello. Manifestaciones pulmonares dela presentación grave del A (H1N1). PrimeraPandemia de Gripe en UCIs. SociedadEspañola de Medicina Intensiva yCrítica & Ministerio de Sanidad y PolíticaSocial. Madrid, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>183Jordi Rello. Experiencia en España en la primeraOla. Primera Pandemia de Gripe enUCIs. Sociedad Española de Medicina Intensivay Crítica & Ministerio de Sanidad yPolítica Social. Madrid, <strong>2009</strong>.Jordi Rello. Gripe A. Recaptitulación y Previsiones.XXIII Congreso Nacional de laSEPEAP. Oviedo, <strong>2009</strong>.Alejandro Rodríguez. El paciente en UCI. JornadaCientífica. La Gripe como problemahospitalario. Madrid, <strong>2009</strong>.Alejandro Rodríguez i Rosario Menéndez. Epidemiade Gripe A (H1N1): ¿Dónde estamos?¿Hacia dónde vamos? VII Reuniónde Invierno Conjunta Áreas SEPAR. Palmade Mallorca, <strong>2009</strong>.Membership of stable researchstructures✓Centro de Investigación Biomédica enRed de Enfermedades Respiratorias Asociadas(CIBERES). Head of the group: JordiRello✓Sèpsia. Mapa de Grups de Recerca de laURV. Head of the group: Jordi Rello✓Grup de Recerca Consolidat. AGAUR.<strong>2009</strong>SGR1226. Infecció Respiratòria Greu.Head of the group: Jordi RelloAlejandro Rodríguez. Gripe A (H1N1): Situaciónactual. ¿Qué hemos aprendido?XX Reunión del Grupo de Trabajo deEnfermedades Infecciosas (G.T.E.I) de laSEMICYUC. Sevilla, <strong>2009</strong>.Alejandro Rodríguez. Traqueobronquitis: Diagnósticoy valor pronóstico. XX Reunión delGrupo de Trabajo de Enfermedades Infecciosas(G.T.E.I) de la SEMICYUC. Sevilla,<strong>2009</strong>.Jordi Rello. NAVM como problema de salud.¿En qué hemos avanzado? XX Reunióndel Grupo de Trabajo de EnfermedadesInfecciosas (G.T.E.I) de la SEMICYUC.Sevilla, <strong>2009</strong>.Alejandro Rodríguez. La Gripe A, como estamos.Sociedad Balear de Medicina Intensivay COMIB. Palma de Mallorca, <strong>2009</strong>.


5.6. Strategic area 6.Clinical innovation


Strategic area 6. Clinical innovation


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>1875.6.1. Ergonomy. Clinical biomechanicsand ergonomyHead of the group: Rodrigo Mirallesrodrigo.miralles@urv.catResearchers:Antonio RuizMaria RullLuis FrancoIris MirallesSònia MonterdeSalvador MontullM. Isabel SalvatAlfredo RodríguezPatrícia ZaldívarNestor MuñozObjectives✓To study in depth and improve knowledgeof the biomechanics of the locomotive systemfrom the clinical perspective.✓To apply this biomechanical knowledgeto explaining the basis for physiotherapytreatment.✓To apply biomechanical knowledge toundergraduate and postgraduate teachingin the health sciences area, not only in biomechanicssubjects, but also to reinforcingthe scientific foundations of other subjectsdirectly related with this discipline (bases ofphysiotherapy and pathology).✓To apply the techniques of biomechanicalanalysis to evaluation of bodily damage tothe locomotive system.Research lines✓Biomechanics of the locomotive system:to study in depth and improve knowledgeof the biomechanics of the locomotive systemfrom the clinical perspective, by meansof analysis of movement, especially in thelower limbs.✓Use of the biomechanics laboratory to improvephysiotherapy teaching: to apply biomechanicslaboratory tools and the knowledgethey provide to improve undergraduateand postgraduate teaching in physiotherapy.✓Proprioceptive quantification: using biomechanicallaboratory technology as thebasis for explaining the foundations of physiotherapytreatment.


188 Strategic area 6. Clinical innovation✓Effectiveness of Kinesio tape: using biomechanicallaboratory technology as thebasis for explaining the foundations ofphysiotherapy treatment.PublicationsCastel A, Fontova R, Poveda MJ, Aragonés N,Padrol A, Montull S, Salvat I, Beceiro J,Monterde S, Miralles I, Salvat M, Añez E,RullM. Tratamiento multidisciplinar de lafibromialgia: resultados preliminares deun estudio piloto. Reumatología clínica.<strong>2009</strong>;5:38.Books and book chaptersSalvat I. Fisioterapia del dolor miofascial y dela fibromialgia. Coordinadora de la publicación.UNIA. Sevilla, <strong>2009</strong>. ISBN 978-84-7993-081-3.Salvat I. Fisioterapia del dolor miofascial y dela fibromialgia. Fibromialgia y Fisioterapia.UNIA. Cap 4, Pág 46-77. Sevilla, <strong>2009</strong>.ISBN 978-84-7993-081-3.Communications at congressesCastel A, Fontomva R, Poveda MJ, AragonésN, Padrol A, Montull S, Salvat I, BeceiroJ, Monterde S, Miralles I, Salvat M, AñezE, Rull M. Tratamiento multidisciplinar dela fibromialgia: resultados preliminares deun estuio piloto. XXXV Congreso nacionalde la sociedad española de reumatología.Murcia, <strong>2009</strong>.Monterde S, Miralles I, Montull S, Salvat I.Development of an e-learning materialto improve visual gait analysis. Edulearn09. International conference on educationand new learning technologies. Barcelona,<strong>2009</strong>.Gotlib J, Bialoszeweski D, Cabak A, Estévez-Fuertes N, Pérez L, Paz B, Monterde S,Plaszeweski M, Suarez C, Sierdzinski J.Perception of physiotherapist professionby first-year students in Poland andSpain- implications in curricula. Enpheconference Rotterdam the NetherlandsRotterdam University. Rotterdam, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>1895.6.2. Surgery research group, Sant JoanUniversity Hospital, ReusHead of the group: Daniel del Castilloddelcastillo@grupsagessa.catResearchers:Mercè Hernàndez GonzàlezFàtima Sabench PereferrerAntonio Sánchez MarínSantiago Blanco BlascoJesús Sánchez PérezJoan Domènech CalvetObjectivesThe surgery research group combines clinicalresearch and experimental research, and atthe same time interacts with other groups anddisciplines. One of its priority lines is surgery inmorbid obesity, where we are the leading groupin the province for this type of surgery. Experimentalsurgery and continuous training in thisfield by members of the group create the foundationson which we can base our work. Otherlines, including abdominal wall surgery, are alsobased on these assumptions. The group’s objectiveis to continue with these lines and establishnew ones, with the support and scientificbacking of training and learning. Our group’steaching is also a vital part of our work, in whichteaching innovation and the application of newteaching strategies such as endoscopic simulationand the surgical skills laboratory are astimulus both for us and our students.Research lines✓Metabolic surgery: Surgery for morbid obesityand hormonal response in experimentationanimals. Clinical studies. Hepatic steatosis.✓Minimally invasive surgery for chronic venousinsufficiency.✓Biological response to aggression in differentmaterials against defects in the abdominalwall: Clinical and experimental studies.Correction of defects in the abdominal walland the associated energy expenditure.


190 Strategic area 6. Clinical innovationCompetitive research projects and callsongoingTitle:Oxidación e inflamación como determinantesdel balance energético y su modulación mediantesuplementos de flavonoides en la dieta:mecanismos moleculares y estrategias de intervenciónen la aterosclerosis y en la obesidadLead researcher:Jorge Joven MariedResearcher:Daniel del CastilloFinancing institution:Fondo de Investigación Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:08/1381Amount awarded:135.883 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:Proyecto de investigación fundamental no orientada(SAF): estudio comparativo de nivelesplasmáticos y expresión génica de rbp4, adiponectina,resistina y proteina C reactiva engrasa subcutánea y tejido hepático de obesasmórbidas con esteatosis hepáticaLead researcher:Cristóbal Richart JuradoResearcher:Daniel del CastilloFinancing institution:Ministerio de Ciencia y TecnologíaIdentifier:SAF 2008-02278Amount awarded:84.700 €Execution period:<strong>2009</strong>-2011PublicationsSánchez-Santos R, Masdevall C, BaltasarA, Martínez-Blázquez C, García Ruiz deGordejuela A, Ponsi E, Sánchez-PernauteA, Vesperinas G, Del Castillo D, BombuyE, Durán-Escribano C, Ortega L, Ruiz deAdana JC, Baltasar J, Maruri I, García-Blázquez E, Torres A. Short- and MidtermOutcomes of Sleeve Gastrectomyfor Morbid Obesity: The Experience ofthe Spanish National Registry. ObesitySurgery. <strong>2009</strong>;19:1203-10. IF: 2,913. 1stquartile.Sabench F, Hernández M, Blanco S, SánchezA, Morandeira A, Del Castillo Déjardin D.The effects of ileal transposition, gastrojejunalbypass and vertical gastroplasty onthe regulation of ingestion in an experimentalobesity model associated with diabetesmellitus type 2. Cirugía Española.<strong>2009</strong>;85:222-8.Communications at congressesBlanco S, Hernández M, Sabench F, SánchezMarín A, Sánchez Pérez, Cabrera A, PiñanaL, Del Castillo Déjardin D. Vólvulo gástricopost- gastrectomía lineal con gastroplastiatubular (sleeve gastrectomy) en unpaciente con obesidad mórbida triple. 11ºCongreso de la Sociedad Española deCirugía de la Obesidad. Málaga, <strong>2009</strong>.Sabench F, Hernández M, Blanco S, Cabrera A,Del Castillo D. “Estandarización de la técnicade exclusión duodenal en animalesobesos con aplicabilidad en estudios del


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>191campo de regulación de la ingesta”. 11ºCongreso de la Sociedad Española deCirugía de la Obesidad. Málaga, <strong>2009</strong>.Sabench F, Hernández M, Blanco S, Vives M,Rossini A, Del Castillo D. Prosthetic repairof abdominal wall defects in two experimentalmodels of eventration. 17 EAESCongress. Prague, <strong>2009</strong>.Sánchez A, Sánchez J, Domènech J, Socías M,Sabench F, Hernández M, Del Castillo D.Laparoscopic intraperitoneal onlay meshrepair “ipom” using dual mesh: technicalapproach. 17 EAES Congreso. Prague,<strong>2009</strong>.Blanco S, Hernández M, Sabench F, SánchezA, Cabrera A, Del Castillo D. Gastric volvulusfollowing linear gastrectomy withsleeve gastrectomy in a patient with triplemorbid obesity. 17 EAES Congress.Prague, <strong>2009</strong>.Del Castillo D, Blanco S, Sabench F, HernándezM, Sánchez A, Cabrera A, Socías M.Gastric volvulus following linear gastrectomywith sleeve astrectomy in a patientwith triple morbid obesity. Póster. 14World congress of the International Federationfor the Surgery of Obesity andmetabolic disorders. Paris, <strong>2009</strong>.Broch M, Vilarrasa N, Del Castillo D, AuguetT, Aguilar C, Sabench M, Hernández M,Gómez J, Richard C. Resistin is increasedin morbid obesity. regulation in macrophageswith proinflamatory factors. 14World congress of the International Federationfor the Surgery of Obesity andmetabolic disorders. Paris, <strong>2009</strong>.Broch M, Gómez J, Auguet T, Vilarrasa N,Sabench M, Hernández M, Del Castillo D,Richard C. Association of retinol-bindingprotein-4 with lipid parameters in obesewomen. 14 World congress of the InternationalFederation for the Surgery of Obesityand metabolic disorders. Paris, <strong>2009</strong>.Del Castillo D, Cabrera A, Hernández M, BlancoS, Sabench F, Salas J, Vives M, SánchezJ. Postoperative complications of lineargastrectomy with laparoscopic sleevegastrectomy. Póster. 14 World congressof the International Federation for the Surgeryof Obesity and metabolic disorders.Paris, <strong>2009</strong>.Hernández M, Sabench F, Cabrera A, Vives M,Blanco S, Piñana L, Doménech J, Del CastilloD. Metabolic control after bariatricsurgery in an experimental model of obesity.14 World congress of the InternationalFederation for the Surgery of Obesity andmetabolic disorders. Paris, <strong>2009</strong>.Sabench F, Hernández M, Cabrera A, BlancoS, Sánchez Marín A, Jara J, Vives M, DelCastillo D. “Estandarització experimentalde la tècnica de l’exclusió duodenal mitjançantbarrera física en animals obesos iaplicabilitat en el camp de la regulació dela ingesta”. “VII Congrés Català de Cirurgia».Barcelona, <strong>2009</strong>.Blanco S, Hernández M, Sabench F, Piñana L,Sánchez Marín A, Cabrera A, Jara J, DelCastillo Déjardin D. “Vòlvul gàstric en elmarc d’una gastrectomia tubular (sleevegastrectomy) en un pacient amb obesitatmòrbida triple”. “VII Congrés Català deCirurgia». Barcelona, <strong>2009</strong>.


192 Strategic area 6. Clinical innovationHernández M, Sabench F, Sirvent J, CabreraA, Vives M, Socías M, Sánchez PérezJ, Sánchez Marín A, Del Castillo D.“Reparació protèsica dels defectes deparet abdominal en dos models experimentalsd’ eventració”. “VII Congrés Catalàde Cirurgia». Barcelona, <strong>2009</strong>.Vives M, Sabench F, Hernández M, SocíasM, Piñana L, Sánchez Pérez J, Jara J,Domènech J, Blanco S, Del Castillo D.“Neovascularització en malles de PTFEeen un model experimental d’hèrnia incisionalinduïda”. “VII Congrés Català deCirurgia». Barcelona, <strong>2009</strong>.Cabrera A, Blanco S, Hernández M, Sabench F,Vives M, Sánchez Pérez J, Domènech J, DelCastillo Déjardin D. “Anàlisi de les complicacionspost-operatòries de la gastrectomiatubular (sleeve gastrectomy) perlaparoscòpia en pacients d’alt risc”. “VIICongrés Català de Cirurgia». Barcelona,<strong>2009</strong>.Sabench F, Hernández M, Cabrera A, BlancoS, Sánchez A, Vives M, Socías M, Del CastilloD. Exclusión duodenal experimentalcomo nuevo ejemplo de cirugía metabólica:aspectos técnicos. 17 ReuniónNacional de Cirugía. Las Palmas de GranCanaria, <strong>2009</strong>.Cabrera A, Blanco S, Hernández M, Sabench F,Vives M, Sánchez Marín A, Domènech J, DelCastillo Déjardin D. Análisis de las complicacionespostoperatorias de la gastrectomíalineal con gastroplastia tubular porlaparoscopia en pacientes de alto riesgo.17 Reunión Nacional de Cirugía. Las Palmasde Gran Canaria, <strong>2009</strong>.Vives M, Cabrera A, Socias M, Blanco S,Sánchez A, Rossini A, Sánchez J, Del CastilloD. Celulitis necrotizante: infecciónpostquirúrgica por Streptococcus pyogenes.17 Reunión Nacional de Cirugía.Las Palmas de Gran Canaria, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsD del Castillo, M Hernández , Sabench F, BlancoS. IV Curso de actualización en Cirugíabariátrica Universitat Rovira i Virgili. Reus,<strong>2009</strong>.D. Del Castillo. Papel de las técnicas restrictivasen la Cirugía bariátrica y metabólicaen la actualidad. XI Congreso nacional deCirugía de la obesidad (SECO). Málaga,<strong>2009</strong>.D del Castillo. Comunicacions secció obesitat.XVII Reunión Nacional de Cirugía. LasPalmas de Gran Canaria, <strong>2009</strong>.D del Castillo, F. Sabench, M Hernández,S. Blanco. Fundamentos en cirugía bariátricay metabólica. Organitzat per la secciód’obesitat mòrbida de l’asociació españolade cirujanos. Course on line, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>193Membership of stable competitiveresearch structures✓GRUPS UNIVERSITAT ROVIRA I VIRGILIGrup de Recerca en Cirurgia. Head of thegroup: Daniel del Castillo DéjardinMembership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓D. Del Castillo. Tresorer de la Junta de laSocietat Catalana de Cirurgia✓D. Del Castillo. Membre de la Junta de laSocietat Espanyola de Cirurgia de l’ObesitatResearch prizes wonSabench F, Hernández M, Blanco S, CabreraA, Del Castillo D.Prize for best oral communication. “Estandarizaciónde la técnica de exclusión duodenal en animalesobesos con aplicabilidad en estudios delcampo de regulación de la ingesta”. 11º CongresoNacional de la SECO (Sociedad Españolade Cirugía de la Obesidad). Málaga, <strong>2009</strong>.Hernández M, Sabench F, Blanco S,Sánchez A, Cabrera A, Vives M, SánchezJ, Del Castillo D.Award Manuel Corachan. Awarded by SocietatCatalana de Cirurgia a la millor ponència realitzadadurant el curs acadèmic 2008/09 “Transposiciónileal como cirugía metabólica: Estudioexperimental”. Barcelona, <strong>2009</strong>✓D. Del Castillo. Membre de la Junta de laSocietat Espanyola de Cirurgia Endoscòpica


194 Strategic area 6. Clinical innovation5.6.3. Primary healthcare research group,Tarragona-ReusHead of the group: Josep Basorajbasora.tarte.ics@gencat.catCoordinators:Bernardo Costa, EnricAragonès, Ángel Vila, EmparValvieso, Francisco MartinResearchers:osep Lluís Piñol, JuanJosé Cabré, Fco. JoséBarrio, M.Teresa García,Ramón Sagarra, Teresa M.Llauradó, Francisco Martín,M. Teresa Basora, YolandaOrtega, Marta Baldrich, JuditSaumell, Isabel Sánchez-Oro, Coral Chancho,Bernardo Costa, J Vizcaíno,C.M. Fuentes,Josep M.Hernández, Victòria Arija. Ferran Bejarano, Marta Ripoll, Rosa M. Masdéu, SílviaFolch, Jordi Bladé, N. Adell, A. Aresté, W. Badia, J.M. Hernández, Sílvia Folch, C Lucena,A. Caballero, Olga Ochoa, Elisabeth Salsench, Cinta de Diego, Immaculada Hospital,Xabier Ansa, Neus Saún, Ana Moragas, Silvia Hernández, Empar Valvieso, Carmina Poblet,Cristina Rey, Maria Munain, Marisa Barrera, Carme Giner, Roser Pedret, Pilar Espelt,Francisca Ramos, Irene Pascual, Josep Lluís Piñol, Montserrat Inglés, Jordi Jove, RamónSagarra, Núria Martín, Rosa M. González, Carles Llor, Roser Pedret, Josep M. Bofarull,Montserrat Olesti, Manuel Pérez.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>195ObjectivesThe Group’s objectives are to train a multidisciplinaryteam that can answer the researchquestions formulated in primary healthcareand its community area, to thereby carry outresearch supporting the healthcare process.We are especially interested in the areas ofhealth prevention and promotion.Research lines✓The oldest research line is the Diabetesprevention line, which has evolved into severalsublines, including the study of glucoseintolerance disorders and prediabetes (currentlyparticipating in the DEPLAN studysponsored by the VII European FrameworkProgramme), metabolic syndrome and cardiovascularrisk, therapeutic education indiabetes, safety of the diabetic patient,monitoring of glycemia, etc. It collaboratesspecifically with other groups in the Pere iVirgili Institute, the University of Michiganin Therapeutic Education and the DEPLANEuropean group.✓The infectious diseases prevention linehas focused on the effectiveness of antipneumococcalvaccines with the EVAN study,and is currently also carrying out projects onthe influenza vaccine, diagnostic tests forcommon infections, and antibiotics. It collaborateswith the infectious diseases groupat the Hospital Joan XXIII.✓The nutrition line is linked to the PRED-IMED study of cardiovascular risk preventionwith specific studies of the Mediterraneandiet and diabetes, the Mediterraneandiet and osteoporosis, and populationgroups such as the EDAL project for theprevention of child obesity, and malnutritionin dependence. It does so in collaborationwith the URV Nutrition Unit.✓The respiratory line carries out early testingfor COPD and respiratory physiotherapy.✓The community line carries out studies ofcommunities programmes related to smoking,immigration and dependence.✓All the lines have projects receiving fundsfrom competitive official public calls.Competitive research projects and callsongoingTitle:Evaluación de un programa optimizado parael abordaje de la depresión en atención primaria:ensayo controlado aleatorizado porconglomeradosLead researcher:Enric AragonèsFinancing institution:Fondo de Investigacion Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI06/0176Execution period:2006-<strong>2009</strong>Title:Situaciones en las que no es necesario tratarcon antibióticos las agudizaciones de laEPOC leve-moderadaLead researcher:Carles Llor Vilà


196 Strategic area 6. Clinical innovationFinancing institution:Fondo de Investigacion Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:PI06/1782Execution period:2007-<strong>2009</strong>Title:“Health Alliance for Prudent Prescribing, YieldAnd Use of Antimicrobial Drugs In The Treatmentof Respiratory Tract Infection”Lead researcher:Carles LlorFinancing institution:Estudio Europeo Sixth FrameworkExecution period:2008-<strong>2009</strong>Title:Ensayo clínico sobre la evaluación de las estrategiasde tratamiento diferido con antibióticosen las enfermedades respiratorias agudasno complicadas en atención primaria.Lead researcher:Pablo Alonso CoelloInvestigador col·laborador:Carles Llor i Sílvia HernándezFinancing institution:Fondo de Investigacion Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIIdentifier:ECO8100095Execution period:<strong>2009</strong>-2011Title:Efectividad del tratamiento antiinflamatorioversus antibioterapia y placebo en pacientescon bronquitis aguda no complicada con expectoraciónpurulentaLead researcher:Carles LlorFinancing institution:Fondo de Investigacion Sanitaria. Instituto deSalud Carlos IIIExecution period:<strong>2009</strong>-2010Title:Efectivitat del consell per a deixar de fumarcombinat amb la discussió detallada dels resultatsde l’espirometria per part del metged’atenció primària sobre l’hàbit tabàquic enadults fumadorsLead researcher:Francisco Martín LujánFinancing institution:IDIAP Jordi Gol. Laboratori PfizerIdentifier:USR-Reus-MPOC20072Execution period:<strong>2009</strong>-2011PublicationsVila-Córcoles A. Vaccinate your child andsave its grandparents from a heart attack?Current perspectives in antipneumococcalvaccination. J Intern Med.<strong>2009</strong>;266:432-44. IF: 5,412. 2nd quartile.Vila-Corcoles A, Bejarano-Romero F, SalsenchE, Ochoa-Gondar O, de Diego C, Gomez-Bertomeu F, Raga-Luria X, Cliville-GuaschX, Arija V. Drug-resistance in Streptococcuspneumoniae isolates among Spanishmiddle aged and older adults with community-acquiredpneumonia. BMC InfectDis. <strong>2009</strong>;9:36. IF: 2,536. 2nd quartile.Vila-Corcoles A, Salsench E, Rodriguez-BlancoT, Ochoa-Gondar O, de Diego C, ValdiviesoA, Hospital I, Gomez-Bertomeu F,


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>197Raga X. Clinical effectiveness of 23-valentpneumococcal polysaccharide vaccineagainst pneumonia in middle-aged andolder adults: a matched case-controlstudy. Vaccine. <strong>2009</strong>;27:1504-10. IF:3,298. 1st quartile.de Diego C, Vila-Córcoles A, Ochoa O, Rodriguez-BlancoT, Salsench E, Hospital I,Bejarano F, Del Puy Muniain M, Fortin M,Canals M; EPIVAC Study Group. Effectsof annual influenza vaccination on wintermortality in elderly people with chronicheart disease. Eur Heart J. <strong>2009</strong>;30:209-16. IF: 8,917. 1st quartile.Vila-Corcoles A, Ochoa-Gondar O, Rodriguez-Blanco T, Raga-Luria X, Gomez-BertomeuF; EPIVAC Study Group. Epidemiology ofcommunity-acquired pneumonia in olderadults: a population-based study. RespirMed. <strong>2009</strong>;103:309-16. IF: 2,338. 2ndquartile.Llor C, Calviño O, Hernández S, Crispi S,Pérez-Bauer M, Fernández Y, Martínez T,Gómez FF, Cots JM. Repetition of the rapidantigen test in initially negative supposedstreptococcal pharyngitis is not necessaryin adults. Int J Clin Pract. <strong>2009</strong>;63:1340-4. IF: 2,007. 2nd quartile.Llor C, Hernández S, Lara P, Aguirre G. [Useof a fast influenza antigen test does notdecrease prescription of antibiotics]. EnfermInfecc Microbiol Clin. <strong>2009</strong>;27:429-30. IF: 1,432. 3rd quartile.Llor C, Cots JM. The sale of antibiotics withoutprescription in pharmacies in Catalonia,Spain. Clin Infect Dis. <strong>2009</strong>;48:1345-9. IF: 8,266. 1st quartile.Llor C, Cots JM, Gaspar MJ, Alay M, RamsN. Antibiotic prescribing over the last 16years: fewer antibiotics but the spectrum isbroadening. Eur J Clin Microbiol Infect Dis.<strong>2009</strong>;28:893-7. IF: 2,866. 2nd quartile.Miravitlles M, Llor C, de Castellar R,Izquierdo I, Baró E, Donado E. Validationof the COPD severity score for use in primarycare: the NEREA study. Eur RespirJ. <strong>2009</strong>;33:519-27. IF: 5,545. 1st quartile.Bulló M, Amigó-Correig P, Márquez-SandovalF, Babio N, Martínez-González MA, EstruchR, Basora J, Solà R, Salas-Salvadó J.Mediterranean diet and high dietary acidload associated with mixed nuts: Effect onbone metabolism in elderly subjects. J AmGeriatr Soc. <strong>2009</strong>;57:1789-98. IF: 3,805.1st quartile.Babio N, Bulló M, Basora J, Martínez-GonzálezMA, Fernández-Ballart J, Márquez-SandovalF, Molina C, Salas-Salvadó J; onbehalf of the Nureta-PREDIMED investigators.Adherence to the Mediterranean dietand risk of metabolic syndrome and itscomponents. Nutr Metab Cardiovasc Dis.<strong>2009</strong>; 19:563-70. IF: 3,565. 1st quartile.Escurriol Martinez V, Cofán M, Serra M, BullóM, Basora J, Salas-Salvadó J, CorellaD, Zazpe I, Martínez-González MA, RosE. Serum sterol responses to increasingplant sterol intake from natural foodsin the Mediterranean diet. Eur J Nutr.<strong>2009</strong>;48:373-82. IF: 1,899. 2nd quartile.Llor C, Sierra N, Hernández S, Moragas A,Hernández M, Bayona C, Miravitlles M.The higher the number of daily doses ofantibiotic treatment in lower respiratory


198 Strategic area 6. Clinical innovationtract infection the worse the compliance.J Antimicrob Chemother. <strong>2009</strong>;63:396-9.IF: 4,328. 1st quartile.Estruch R, Martínez-González MA, CorellaD, Basora-Gallisá J, Ruiz-Gutiérrez V,Covas MI, et al; PREDIMED Study Investigators.Effects of dietary fibre intake onrisk factors for cardiovascular disease insubjects at high risk. J Epidemiol CommunityHealth. <strong>2009</strong>;63:582-8. IF: 3,186.1st quartile.Llor C, Hernández S. Enfermedad infecciosaen atención primaria: estudio prospectivoefectuado durante todo un año. EnfermInfecc Microbiol Clin.<strong>2009</strong>.doi:10.1016/j.eimc.<strong>2009</strong>.03.014. IF: 1,432. 3rd quartile.Schröder H, de la Torre R, Estruch R, CorellaD, Martínez-González MA, Salas-SalvadóJ, et al; PREDIMED Study Investigators.Alcohol consumption is associated withhigh concentrations of urinary hydroxytyrosol.Am J Clin Nutr. <strong>2009</strong>;90:1329-35.IF: 6,740. 1st quartile.Buckland G, Salas J, Serra L, Castell C, CabréJJ, Salleras L. Increase in metabolicsyndrome as defined by ATPIII from 1992-1993 to 2002-2003 in a Mediterraneanpopulation. Nutr Rev. <strong>2009</strong>;67:117-125.IF: 3,503. 1st quartile.Cabré Vila J, Costa Pinel B, Piñol MoresoJ, Basora Gallisa J, Saumell Boronat J,Hernàndez J, Ortega Vila Y, Martin LujanF. Cerebrovascular risk appraisal: clinicalusefulness of different calculation methodsof stroke risk in primary care. SwissMed Wkly. <strong>2009</strong>;139:98S. IF: 1,436. 3rdquartile.Ripoll M, Cabré Vila J, Basora Gallisa J, ArijaVal V, Bejarano Romero F, Hernàndez J.SEGUDIAB: program for improvement ofdiabetics safety in primary care. SwissMedWkly. <strong>2009</strong>;139:55S. IF: 1,436. 3rdquartile.Vila Córcoles A, Rodríguez Blanco T, OchoaGondar O, Salsench Serrano E, de DiegoCabanes C, Valdivieso López A; Grupo de EstudioEPIVAC. [Incidence and clinical characteristicsof community-acquired pneumoniamanaged as outpatient amongelderly people in Tarragona-Valls, Spain].Rev Esp Salud Publica. <strong>2009</strong>;83:321-9.Llor C, Hernández S, Ribas A, Alvarez C, CotsJM, Bayona C, González I, Miravitlles M;BRAMOX Study Group. Efficacy of amoxycillinversus amoxycillin/clavulanate inacute exacerbations of chronic pulmonaryobstructive disease in primary care. Int JChron Obstruct Pulmon Dis. <strong>2009</strong>;4:45-53.Llor C, Sierra N, Hernández S, Bayona C,Hernández M, Moragas A, Calviño O.[Compliance rate of antibiotic therapy inpatients with acute pharyngitis is very low,mainly when thrice-daily antibiotics aregiven]. Rev Esp Quimioter. <strong>2009</strong>;22:20-4.María León-Sanromà, Enric Aragonés Benaiges,Daniel Eichelbaum Sánchez y Pablo PascualPascual. Medicina de familia y salud mental.Aten Primaria. <strong>2009</strong>;41:427-8.Enric Aragonès Benaiges, Josep Lluís PiñolMoreso, Antonio Labad. Comorbilidad dela depresión mayor con otros trastornosmentales en pacientes de atención primaria.Aten Primaria. <strong>2009</strong>;41:545-51.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>199Cabré Vila J, Sabaté J, Saumell Boronat J,Hernàndez J, Chancho Rodríguez C, SupersaxcoL, López C, Aragonés A, AlisedaTienza M, García Roselló J. Evolución delos parámetros inflamatorio en hipertensostratados con diversos fármacos. Hipertensión.<strong>2009</strong>;26:153.Costa Pinel B, Barrio Torrell F, Sarret S, CotM, Caula J, Mur T, Cos X, Mundet X, CabréVila JJ, Piñol Moreso JL, Basora GallisaJ, Bolíbar B. Efecto de 2 años de investigaciónintensiva sobre el estilo de vidaen atención primaria sobre el riesgo y laincidencia de diabetes tipo 2. Avances endiabetología. <strong>2009</strong>;25:33.Cabré Vila JJ, Saumell Boronat J, Costa PinelB, Piñol Moreso JL, Basora GallisaJ, Hernàndez JM. Enfermedad cerebrovascularen la diabetes mellitus y el síndromemetabólico. Validez de las tablasde riesgo en atención primaria. Butlletí dela Societat Catalana de Medicina Familiari Comunitària. <strong>2009</strong>;27:21.LLor C, Sierra N, Hernández S, BayonaC, Hernández M, Moragas A, et al. Elcumplimiento del tratamiento antibióticoen la faringitis aguda es muy bajo, principalmentecon antibióticos que se tomantres veces al dia. Rev ESp Quimiotrap.<strong>2009</strong>;22:20-4.LLor C, Hernández S, Ribas A, Álvarez C, CotsJM, Bayona C, González I , Miratvilles M;BRAMOX Study Group. Efficacy of amoxycilinversus amoxycillin/clavlunate in acuteaxacerbations of chronic pulmonary obstructivedisease in primary care. Int JChron Obstruct Pulmon Dis. <strong>2009</strong>;4:45-53.Llor C, Madurell J. Test de diagóstico rápidapara la faringitis estreptocócica. FMC.<strong>2009</strong>; 16:219-21Communications at congressesLópez-Cortacans G, Aragonès E, Badia W,Piñol JL, Caballero A. Eficacia de un programaclínico que potencia el papel deenfermería en la atención a la depresiónmayor (Proyecto INDI). XIII EncuentroInternacional de Investigación en Enfermería(INVESTEN). Instituto de Salud CarlosIII. Alicante, <strong>2009</strong>.Aragonès E, Ramos-Quiroga JA, Piñol JL,Bosch R, Caballero A, López-CortacansG. On son els pacients adults amb Trastornper Dèficit d’Atenció i Hiperactivitat.(TDAH) en Atenció Primària? VI Congrésd’Atenció Primària i Salut Mental. CAM-FiC/Fòrum Salut Mental. Barcelona, <strong>2009</strong>.Aragonès E, Caballero A. Mesa ResultadosInnovadores en Atención Primaria: ElProyecto INDI (INterventions for DepressionImprovement). XXIX Congreso de laSociedad Española de Medicina de Familiay Comunitaria. Barcelona, <strong>2009</strong>.Aragonès E, Piñol JL, López-Cortacans G, CaballeroA. Comorbidity of major depressionwith other common mental. disordersin primary-care patients. 15th Wonca europeconference. Basilea, <strong>2009</strong>.Hospital I, Vila A, Juarez MD, Guinea I, OchoaO. Comunicació. Antimicrobial-resistancein streptococcus pneumoniae isolatescausing pneumonia in Spanish people


200 Strategic area 6. Clinical innovationover 50 years. European Respiratory Society19th Annual ERS Congress. Vienna,<strong>2009</strong>.Vila A, Hospital I, Juarez M, de Diego C, RoviraD. Póster. Ability of the reduced severityrule CRB-65 to detect high risk of shorttermmortality from pneumonia in elderlypatients. European Respiratory Society19th Annual ERS Congress. Vienna,<strong>2009</strong>.Vila A, Ochoa O, Ramos F, de Diego C, SalsenchE. Comunicació. Utilidad de la escalade severidad reducida CRB-65 para lapredición de mortalidad en pacientesancianos con neumonía adquirida en lacomunidad. XXIX Congreso de la SociedadEspañola de Medicina de Familia yComunitaria. Barcelona, <strong>2009</strong>.Cabré JJ, Costa B, Piñol JL, Basora J, SaumellJ. Reus Metabolic Syndrome Group.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>201Comunicació. SIMETRIC project (metabolicsyndrome as cardiovascular risk factor):correlation of diabetes and metabolicsyndrome with cardiovascular disease in aten-year follow-up. 20th International DiabetesFederation (IDF) Congress. Montreal,<strong>2009</strong>.Ripoll M, Cabré JJ, Basora J, Arija V, BejaranoF, Hernàndez JM. Comunicació.SEGUDIAB: program for improvement ofdiabetics safety in primary care. WONCAEurope <strong>2009</strong> Conference. Basilea, <strong>2009</strong>.Cabré JJ, Costa B, Piñol JL, Basora J, SaumellJ, Hernàndez JM, Ortega Y, Martin F.Póster. Cerebrovascular risk appraisal:clinical usefulness of different calculationmethods of stroke risk in primary care.WONCA Europe <strong>2009</strong> Conference. Basilea,<strong>2009</strong>.Cabré JJ, Costa B, Saumell J, Sabaté JM, BasoraJ, Piñol JL. Comunicació. ProyectoSimetric (síndrome metabólico como factorde riesgo cardiovascular). Evaluacióndel riesgo cardiovascular en una cohorteseguida diez años. II Congreso ClínicosemFYC en Cardiovascular. Las Palmasde Gran Canaria, <strong>2009</strong>.Costa B, Barrio F, Sarret S, Cot M, Caula J,Mur T, Cos X, Mundet X, Cabré Vila JJ,Piñol Moreso JL, Basora J, Bolíbar B.Comunicació. Efecto de 2 años de inervenciónintensiva sobre el estilo de vida enatención primaria sobre el riesgo y la incidenciade diabetes tipo 2. XX Congresode la Sociedad Española de Diabetes.Tenerife, <strong>2009</strong>.Sagarra R, Cabré JJ, Costa B, Barrio F, DarbàJ, Mundet X. Comunicació. Análisis decoste-efectividad de un programa de prevenciónde la diabetes tipo 2 en atenciónprimaria de salud Estudio PREDICE. XXIXCongreso de la Sociedad Española deMedicina de Família y Comunitaria. Barcelona,<strong>2009</strong>.Saumell J, Cabré JJ, Piñol JL, Costa B, OrtegaY, Basora J. Comunicació. Validez de lastablas de riesgo cerebrovascular a los 10años en atención primaria. XXIX Congresode la Sociedad Española de Medicina deFamília y Comunitaria. Barcelona, <strong>2009</strong>.Ripoll M, Cabré JJ, Basora J, HernàndezJM, Arija V, Bejarano F. Póster. ProyectoSEGUDIAB: seguridad en pacientes diabéticos.XXIX Congreso de la SociedadEspañola de Medicina de Família y Comunitaria.Barcelona, <strong>2009</strong>.Supersaxco L, Cabré J, Saumell J, PiñolJ, Hernàndez J. Póster. Mejoría de losparámetros clínicos e inflamatorios conmetformina en pacientes con síndromemetabólico, en un seguimiento a 10 años.XXIX Congreso de la Sociedad Españolade Medicina y Comunitaria. Barcelona,<strong>2009</strong>.


202 Strategic area 6. Clinical innovation5.6.4. Ophthalmology, Sant Joan UniversityHospital, ReusHead of the group: Pere Romeropromero@grupsagessa.comResearchers:Isabel MéndezJordi ColoméMercè SalvatEster SantosNúria SolerMarc BagetMatias AlmenaObjectives✓Continuation of epidemiological researchon diabetic retinopathy and with the applicationof the non-mydriatic camera. Undertakenew multicentre studies with anti-VEGF medicines for treatment of ARMD anddiabetic retinopathy. Completion this yearof the histological study of epiretinal membranesin diabetics and nondiabetics. Presentationof the doctoral thesis by Dr. Santoson MCP-1 which she began four years ago.Completion of the Cornea COPD study.Begin the study on pseudoexfoliative glaucomafinanced by Pfizer (an internationalstudy) and produced by Dr. Salvat (the subjectof her thesis).Research lines✓A research line into diabetic retinopathy(the current main line in the implementationphase is the non-mydriatic camera, andour model is to be implemented in Cataloniaby the MISSAP study of the CatalanHealth Service; MISSAP study completiondate <strong>2009</strong>). Pere Romero Aroca (epidemiology,retinopathy screening, MISSAP studyon ophthalmology in Catalonia, <strong>2009</strong>), MarcBaget Bernaldiz (histological study of materialobtained using diabetic retinopathy, samplesobtained in <strong>2009</strong>), Ester Santos Blanco(MCP-1 study in diabetic patients, currentlyawaiting defence of the thesis based on inflammatoryfactors in diabetic retinopathy


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>203and its relationship with MCP-1, doctoralthesis with date of defence at the AutonomousUniversity of Barcelona, September<strong>2009</strong>). <strong>IISPV</strong> Scientific Report 2008 184.✓Post-operative infections research line.(Inclusion of the group in the Barcelona EndophthalmitisGroup (GEB), with new studiesstarting in <strong>2009</strong>, and the next meeting on23 March <strong>2009</strong>). Pere Romero Aroca (Memberof the GEB management committee),Jordi Colomé Campos.✓Cornea research line. Nuria Soler Lluís(cornea – COPD study, in the writing phase,doctoral theses pending reading at the AutonomousUniversity of Barcelona). IsabelMéndez Marín (Doctor) (endothelial studyof the cornea and the anterior segment withbiomicroscopy).✓ARMD research line. (Inclusion in multicentrestudies in <strong>2009</strong>, with financing fromNovartis, and Pfizer). Pere Romero Aroca(DEMARA, RETICOR and EMMA studies).Marc Baget Bernaldiz (DEMARA, RETICORand EMMA studies).✓Glaucoma research line (study of pseudoexfoliativeglaucoma, starting in <strong>2009</strong>with Pfizer financing). Mercè Salvat Serra,Isabel Méndez Marín, Pere Romero Aroca.PublicationsRomero-Aroca P, Fernández-Balart J, Baget-Bernaldiz M, Martinez-Salcedo I, Méndez-Marín I, Salvat-Serra M, Buil-Calvo JA.Changes in the diabetic retinopathy epidemiologyafter 14 years in a populationof Type 1 and 2 diabetic patients after thenew diabetes mellitus diagnosis criteriaand a more strict control of the patients. JDiabetes Complicat. <strong>2009</strong>;23:229-38. IF:2,008. 4th quartile.Romero-Aroca P. Commentaries to the “Use ofnon mydriatic retinography to determinethe prevalence of diabetic retinopathy indiabetic patients. Arch Soc Esp Oftalmol.<strong>2009</strong>;84:375-6.Pere Romero-Aroca, Matias Almena-Garcia,Marc Baget-Bernaldiz, Juan Fernández-Ballart, Isabel Méndez-Marin, AngelBautista-Perez. Differences between thecombination of the 25-gauge vitrectomywith phacoemulsification versus 20-gaugevitrectomy and phacofragmentation. ClinOphthalmol. <strong>2009</strong>;3:671-9.


204 Strategic area 6. Clinical innovationBooks and book chaptersRomero-Aroca p. Update on Diabetic MacularEdema in Type 2 Diabetes Mellitus. Handbookof type 2 diabetes in the middleaged and elderly. Pág 587-96. EditorialNova Science Publisher Inc. New York,<strong>2009</strong>. ISBN: 978-1-60692-617-8.Romero-Aroca P, Baget-Bernaldiz , Traveset-Maeso Alicia. Capítol: Retinal degenerationsassociated with systemic drug toxicity.Retinal degeneration: causes, diagnosisand treatment Editorial Nova SciencePublisher Inc. New York, <strong>2009</strong>. ISBN:978-1-60741-007-2.Communications at congressesRomero-Aroca P, Sagarra-Alamo R, Ferrer-Santaularia J, Baget-Bernaldiz, Fernández-BalartJ, Soler-Lluis N. SFO <strong>2009</strong>.Comunicació en panel en el 115º Congrésde la Societat francesa d’oftalmologia tituladoInclusion des Médecins Généralistesdans un programme de dépistage de larétinopathie diabétique par rétinographienon mydriatique. Tarragona, <strong>2009</strong>.Sagarra-Alamo Ramon, Romero-Aroca Pere,Basora-Gallisa Josep, Baldrich-Justel M,Basora Gallisa Teresa, Pascual Palacios I.Comunicació en poster amb el títol Primarycare screening for diabetic retinopathyusing a non-mydriatic camera. Congre:15º Wonca Europe <strong>2009</strong> Conference32 SGAM Kongress / 32º Congrès de laSSMG. Basel (Switzerland), <strong>2009</strong>.Montañes MD, Gas CR, hernandez S, TorresM, Simon O, Romero P, Hernandez JM,Segarra R. Comunicació oral amb el títolEffectiveness of diabetic retinopathyscreening in primary health care. Agreementwith the ophthalmologist service.Dins del 45º EASD Annual Meeting, organitzatper la European Association forthe Study of Diabetes. Vienna, <strong>2009</strong>.Marc Baget Bernaldiz. Resultados del tratamientode la DMAE. Tretzena sessió conjuntadels Hospitals de Tarragona, HospitalJoan XXIII Tarragona. Tarragona, <strong>2009</strong>.Research prizes wonRamon Segarra Alamo, Teresa BasoraGallisa, Roser Pedret Llaberia, Pere RomeroAroca, Josep Basora Gallisa, MartaBaldrich Justel.Implantació de la càmera no midriàtica en elcribatge de la retinopatia diabètica en pacientsdiabètics en un servei d’atenció primària. Premide l’Acadèmia/CAMFIC any <strong>2009</strong>. Best initiativeto improve quality of health services in primarycare de l’Acadèmia de Ciències Mèdiques deCatalunya i de Balears (ACMCB), along withSocietat Catalana de Medicina Familiar i Comunitària(SCMFC). Barcelona, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>2055.6.5. Allergology section, Joan XXII UniversityHospital, TarragonaHead of the group: Pere Gaigpgaig.hj23.ics@gencat.catResearchers:Vanessa GazquezGaspar DalmauObjectives✓The group’s main objective is to study allergicdiseases in general and in particularly,those caused by hymenoptera stings andfood.Research lines✓Reactions leading to hospital admissionin patients allergic to hymenoptera poison.✓Treatment of chronic urticaria.✓New perspectives in food allergy.PublicationsAlcoceba E, Gaig P. Anaphylaxis reaction toiodixanol during coronary angiography.Allergy. <strong>2009</strong>;64:1103-4. IF: 6,204. 1stquartile.Dalmau G, Gaig P, Gázquez V, Mercé J. Desensibilizaciónrápida a ácido acetilsalicílicoen pacientes con intolerancia a AINEafectos de síndrome coronario agudo.Rev Esp Cardiol. <strong>2009</strong>;62:100. IF: 2,880.2nd quartile.Gázquez V, Gómez C, Dalmau G, Gaig P, LandeyoJ. A case of fixed drug eruption due toquinine. Clinical Experimental Dermatology.<strong>2009</strong>;34:95-7. IF: 1,779. 2nd quartile.Colom J, Alcoceba E, Ruiz MA, Bonet A, et al.Anaphylactic shock as the cause of my-


206 Strategic area 6. Clinical innovationocardial infarction in a woman with normalcoronary. Allergol et Immunopathol.<strong>2009</strong>;37:48-9.Books and book chaptersNavarro S, Gazquez V. Varón de 64 años deedad que consulta por un cuadro devómitos, dolor y distensión abdominal de48 horas de evolución. Casos Clínicosde Residentes en Alergología <strong>2009</strong>. Pág.191-94. Editorial Luzán 5 SA de Ediciones.Madrid, <strong>2009</strong>. ISBN: 9788479895822.Navarro S, Gaig P. Dermatitis atópica. Guíarápida para residentes de Alergología. TomasChivato y Carlos Colas. Cap 18. Pág.152-60. Editorial Luzán 5 SA de Ediciones.Madrid, <strong>2009</strong>. ISBN: 9788479895594.Communications at congressesNavarro S, Gázquez V, Caro A, Escuder J, DalmauG, Gaig P, Vadillo J, Alcaide MJ, GenéM, Raventós A. Pacient atòpic a quiròfan.Mati Al·lergològic de la SCAIC <strong>2009</strong>.Badalona, <strong>2009</strong>.Rovira E, Cuadras A, Gaig P, Gázquez V, DalmauG, Cruz MJ, Gómez-Ollés S, Morell F.Descargas de cascarilla de soja y riesgode epidemias de asma en la ciudad deTarragona. XIII Congreso SESPAS. Tiempospara la Salud Pública. Sevilla, <strong>2009</strong>.Dalmau G. IX Taller d´Himenópters de SocietatCatalana d´Al·lèrgia i Immunologia Clínica.Barcelona, <strong>2009</strong>.Andres B, Zatt J, Bosque M, Valdesoiro L et al.Tolerancia de la inmunoterapia con pautaagrupada a alternaria alternata. XXXIIICongreso de la SEICAP. Palma de Mallorca,<strong>2009</strong>.Caro A, Escuder J, Gázquez V, Vadillo J, OlonaC, Gris F, Alcaide MJ, Gonçalves C,Jiménez A, Dalmau G, Vicente V. Enteritiseosinofílica como causa de oclusión intestinal.XIII Reunión Nacional de la AsociaciónEspañola de Coloproctologia. Barcelona,<strong>2009</strong>.Sala A, Baltasar M, Bartra J et al (Gaig P).Situació actual de l’angioedema perbradicinina a Catalunya. Comunicacióoral. Jornada de Cloenda de la SCAIC.Barcelona, <strong>2009</strong>.Luengo O, Guilarte M, Basagaña M, Gázquez V,et al. Projecte Cibus: Registre d’al·lèrgiaalimentària a les consultes d’Al·lèrgia deCatalunya. Resultats preliminars. Jornadade Cloenda de la SCAIC. Barcelona,<strong>2009</strong>.Gazquez V. Papel de los hongos en la patologíaalérgica respiratoria. Rinitis alérgica porexposición a esporas fúngicas atmosféricas:¿suposición o evidencia? Curs avalatper la SEAIC i la Asociación Española deMicología. Acreditat per la SEAFORMEC.Bilbao, <strong>2009</strong>.Andrés B, Dalmau G, Gaig P, Gázquez V. Anafilaxiapor furosemida oral. SymposiumInternacional de Alergia a Medicamentosde la Sociedad Española de Alergología eInmunología Clínica. Logroño, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>207Gómez C, Gázquez V, Mercé J, Dalmau G,Navarro S, Gaig P. Alergia a metales enpacientes portadores de stent intracoronario.Symposium Internacional de Alergiaa Medicamentos de la Sociedad Españolade Alergología e Inmunología Clínica. Logroño,<strong>2009</strong>.Lleonart R, Luengo O, Guilarte M, BasagañaM, Gázquez V et al. Cibus Project: Recordof food and latex allergy in the AllergyUnits of Catalonia. Preliminary results.XXIWorld Allergy Congress.Buenos Aires,<strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsMembership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodies✓Pere Gaig. Coordinator Comissió d’Aerobiologiade la SCAIC.✓Pere Gaig. Committee Al·lergia a Fàrmacsde la SCAIC.✓Gaspar Dalmau. Coordinator CommitteeAl·lèrgia a Himenòpters de la SCAIC.✓Gaspar Dalmau. Committee Al·lèrgia Respiratòriade la SCAIC.✓Gaspar Dalmau. Committee Alèrgia a Himenòptersde la SEAIC.✓Vanessa Gázquez. Committee Al·lèrgia aAliments i al Làtex de la SCAIC.Gaig P. Al·lèrgia a heparines. Jornada deCloenda de la SCAIC. Barcelona, <strong>2009</strong>.Gaig P. Moderador de una sessió de comunicacionsorals. Symposium Internacionalde Alergia a Medicamentos de la SociedadEspañola de Alergología e InmunologíaClínica. Logroño, <strong>2009</strong>.Dalmau G. Al·lèrgies respiratòries i alimentaries.Curs d’Al·lèrgia per Farmacèutics.Col·legi Oficial de Farmacèutics de Tarragona.Tarragona, <strong>2009</strong>.


208 Strategic area 6. Clinical innovation5.6.6. Orthopedic surgery and traumatology,Joan XXII University Hospital, TarragonaHead of the group: Josep Ginéjgine.hj23.ics@gencat.catResearchers:S. Domènech, X. Biarnés, R. Huguet, Dr. Coy, J. Calmet, J.M. Combalia, F. Boada, E.Provinciale, A. Marsal, L. Lorenzo, I. García, G. Jordà, X. Aldecoa, C. Esteve, J. Escala, E.GonzálezObjectives and research lines✓Applications of nuclear magnetic resonanceto orthopaedic surgery.✓Nosocomial infection in traumatology andorthopaedic surgery.✓Prosthetic infection.PublicationsIftimie P, Marsol A, Huguet R, Escala J, Gine J.Thoracolumbar burst fractures. outcomeof treatment with short instrumentation includingthe fractured vertebra. Eur SpineJ. <strong>2009</strong>;18:130. DOI 10.1007/s00586-008-0824-5. IF: 2,396. 1st quartile.Calvo A, Viladot R, Gine J, Alvarez F. The importanceof the length of the first metatarsaland the proximal phalanx of hallux inthe etiopathogeny of the hallux rigidus. JFoot Ankle Surg. <strong>2009</strong>;15:69-74.Books and book chaptersGarcía Forcada IL, Calmet J, González-PedrouzoE, Córcoles I, Gine J. Prótesis de rodillaprimaria: estado actual. E.C. Rodríguez-Merchán. Buenos Aires. Madrid: MédicaPanamericana. <strong>2009</strong>;89-101.Conde Villalón F, Delgado Martínez A, CalmetGarcía J. Anatomofisiología de las articulaciones.la articulación como unidad funcionaldel aparato locomotor. elementosarticulares. el cartílago articular y su posiblesustitución. Cirugía Oropédica Traumatología.AD Delgado Martínez. Pág 291-8.Editorial Médica Panamericana, <strong>2009</strong>.Conde Villalón F, Delgado Martínez A, CalmetGarcía J. Reumatismos articulares crónicos:reumatismos inflamatorios. Artritismetabólicas. papel de la cirugía ortopédicaactual en los reumatismos inflamatorios.Cirugía Oropédica y Traumatología.AD Delgado Martínez. Pág 319-30. EditorialMédica Panamericana, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>209Molina Martínez M, Delgado Martínez A,Calmet García J. Fracturas y luxacionestraumáticas de la rótula. síndromes dolorososde la rodilla. En: Cirugía Oropédica yTraumatología. AD Delgado Martínez. Pág755-64. Editorial Médica Panamericana,<strong>2009</strong>.Fernández Bisbal PJ, Delgado Martínez A, CalmetGarcía J. Fracturas y luxaciones delos huesos del pie. lesiones de los tendonesaquíleo, tibiales y peroneos. Síndromescompartimentales del pie. CirugíaOropédica y Traumatología. AD DelgadoMartínez. Pág 797-816. Editorial MédicaPanamericana <strong>2009</strong>.Aldecoa J. Quan està indicada l’estiloidectomiadel radi? Revista de Cirurgia Ortopèdica iTraumatología. Vol. X (2). <strong>2009</strong>.Elias I, Escala J, Arroyo A, Iftimie P, Pérez C.Cifosis dorsal en paciente con pectus carinatum.Cas Clínic Libro de Médicos Residentesen cot. Núm. 9, <strong>2009</strong>. ISBN:978-84-7989-581-5.Rovira P. Fracturas diafisarias de húmero. Llibre:Manual del resident de COT. Bloc IV,Membre superior. Tomo 1. <strong>2009</strong>. ISBN:978-84-692-4991-B.Communications at congressesCalmet J. X Congreso nacional de la sociedadespañola de cirugía del hombro y delcodo (SECHC). Palau de Congressos deTarragona. Tarragona, <strong>2009</strong>.García Forcada IL. III Curs d’iniciació a la pràcticaquirúrgica. Hospital Universitari deTarragona Joan XXIII. Tarragona, <strong>2009</strong>.Lorenzo Ll. IX Curs sobre patologia traumatològicamés freqüent a l’àrea d’urgències.Hospital Universitari de Tarragona JoanXXIII. Tarragona, <strong>2009</strong>.Aldecoa J. Reunions bimensuals de cirurgiade la mà i colze de Tarragona. Tarragona,<strong>2009</strong>.Gordillo A, Elias I, Gómez C, Arroyo A. II Cursde formació en tècniques d’osteosíntesis.Acadèmia de Ciencies Mèdiques de Catalunyai Balears. Barcelona, <strong>2009</strong>.Rovira P. 5è Curs de formació continuada enpatologia infecciosa de l’aparell locomotorper a metges residents de COT. HospitalClínic de Barcelona. Barcelona, <strong>2009</strong>.Huguet R. Deformity open meeting Dr. Lenke.Madrid, <strong>2009</strong>.Giné J, Calmet J, García Forcada IL, GonzalezPedrouzo E, Aldecoa J, Escala J, GordilloA, Rovira P, Iftimie P, Gómez C. X Congresonacional de la sociedad española decirugía del hombro y del codo (SECHC).Tarragona, <strong>2009</strong>.


210 Strategic area 6. Clinical innovationProvinciale E, Rovira P. XII Curs d’avenços enla cirurgia del peu. Clínica Monegal. Tarragona,<strong>2009</strong>.Calmet J. 7th Biennial congress of the internationalsociety of arthroscopy, knee surgeryand orthopaetic sports medicine. Osaka(Japan), <strong>2009</strong>.Gómez C. XXII Curso AO nacional. principiosdel tratamiento quirúrgico de las fracturas.San Sebastián de los Reyes, <strong>2009</strong>.Arroyo A. I Curs de residents (Smith & Nephew).Sant Fruitós del Bages, <strong>2009</strong>.Rovira P. Curs de malalties dels peus. A. Viladot.40 Aniversari. The doctorate courseUAB. Barcelona, <strong>2009</strong>.Gordillo A. Curso AO avanzado de enclavadoendomedular. Davos (Switzerland), <strong>2009</strong>.Iftimie P. XVIII Curso nacional avanzado AO.Tratamiento quirurgico de las fracturas.Málaga, <strong>2009</strong>.Provinciale E. Curs hallux valgus. Lyon(France), <strong>2009</strong>.Giné J, Calmet J, García Forcada IL, GordilloA, Rovira P, Iftimie P. XXII Congrés de lasocietat catalana de cirurgia ortopèdica itraumatologia SCCOT. Terrassa, <strong>2009</strong>.Elias I. XVIII Curo de tumores del aparato locomotor.Hospital de la Santa Creu i SantPau. Barcelona, <strong>2009</strong>.García Forcada IL. 10th Efort Congress. Vienna(Austria), <strong>2009</strong>.Calmet J. Annecy live surgery internationalshoulder advanced course. Annecy(France), <strong>2009</strong>.Escala J, Elias I. José Andrés Fernández Valderrama:Patología degenerativa cervical.Síndrome del latigazo cervical. Las Palmasde Gran Canaria, <strong>2009</strong>.Escala J, Elias I. XXIII Congreso de la sociedadGEER. Las Palmas de Gran Canaria,<strong>2009</strong>.Lorenzo Ll, Petrea I, Rovira P, GordilloA, Gòmez C, Arroyo A, Elías I, PeredaM, Blanch E. XII Curs sobre patologiatraumatològica més freqüent a l’àread’urgències. Hospital Universitari de TarragonaJoan XXIII. Tarragona, <strong>2009</strong>.Elias I, Arroyo A. I Curs esteve dolor lumbaren cot: “Patología discal”. Avalat per laSECOT i la GEDOS. Madrid, <strong>2009</strong>.Aldecoa J. Arthroscopy association of northamerica wrist and elbow arthroscopycourse. Rosemont, Illinois. United States,<strong>2009</strong>.García Forcada IL. XX Jornadas de la asociaciónespañola de médicos del baloncesto.Marbella, <strong>2009</strong>.Calmet J. 22ndd Congress of the europeansociety for surgery of the shoulder and theelbow. Madrid, <strong>2009</strong>.Gordillo A, Gómez C. XI Congreso nacionalde la sociedad española de citrugía de lacadera. Valencia, <strong>2009</strong>.Giné J, García Forcada IL, Gordillo A, Rovira P,Iftimie P, Gómez C, Arroyo A. 46 Congresonacional SECOT. Barcelona, <strong>2009</strong>.Provinciale E. Curs artroscòpia de turmell Chicago.Arthroscopy Association of NorthAmerica. Foot/Ankle. Chicago, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>211Gordillo A. X Curso de cirugía de la cadera.Barcelona, <strong>2009</strong>.Iftimie P. Desarrollo profesional del residenteen cirugía ortopédica y traumatología.Fundación SECOT. Madrid, <strong>2009</strong>.Gómez C. X Curso de cirugía de la cadera.Hospital Universitari de Bellvitge. Barcelona,<strong>2009</strong>.Marsol A, Arroyo A. EUROSPINE <strong>2009</strong>. Warsaw,<strong>2009</strong>.Rovira P. IV Curs pràctic de microcirurgiaexperimental. Server de Cirurgia orali màxil·lofacial de l’Hospital de la Valld’Hebrón. Barcelona, <strong>2009</strong>.Iftimie P. I Master AO. principios del tratamientoquirúrgico de las fracturas. Elche,<strong>2009</strong>.Rovira P. Taller AO osteosíntesis de la muñeca.AO Fundation, Education. Madrid, <strong>2009</strong>.Rovira P. XIV Curso internacional de cirugíade la mano (Traumatismos de la muñecay seqüelas). Hospital Universitario SantaCristina. Madrid, <strong>2009</strong>.Huguet R, Marsol A. II Reunión de columna:infecciones vertebrales. Manresa, <strong>2009</strong>.Escala J. Jornada efort exmex. Forum Barcelona,<strong>2009</strong>.Gordillo A. Jornada de artroscopia. Barcelona,<strong>2009</strong>.Calmet J. XXII Congrès de la Societat Catalanade Cirurgia Ortopèdica i Traumatologia.Terrassa, <strong>2009</strong>Giné J. 46 Congreso Nacional SECOT. Barcelona,<strong>2009</strong>.Huguet R. El tratamiento de las lesiones vertebrales.Manresa, <strong>2009</strong>.Iftimie P, Escala J, Marsol A, Huguet R, GineJ. Artrodesis cervical anterior mediantecajas aintersomáticas. resultados clínicosy radiográficos. Rev Ortp Traumatol.<strong>2009</strong>;53:2.Iftimie P, Calmet J, García-Forcada IL,González-Pedrouzo E, Gine J. Fracturas decabeza de radio grado II, III y IV de masontratadas con artroplastia de resección.Resultados a medio y largo plazo. RevOrtp Traumatol. <strong>2009</strong>;53:5.Rovira P, González-Pedrouzo E, Calmet J,García-Forcada IL, Gine J. Fracturas en IIIy IV partes proximales de húmero. ¿osteosíntesiso prótesis? Rev Ortp Traumatol.<strong>2009</strong>;53:57.García-Forcada IL, Gordillo A, Calmet J,González-Pedrouzo E, Iftimie P, Gine J. Valoracióninicial de 248 prótesis totales derodilla asistidas por navegador. Rev OrtpTraumatol. <strong>2009</strong>;53:66.Gómez-Roig C, González-Pedrouzo E, García-Forcada IL, Iftimie P, Gine J. Resultados dela reparación del tendon distal del bícepsbraquial mediante anclajes transóseos.Rev Ortp Traumatol. <strong>2009</strong>;53:106.Arroyo A, Huguet R, Marsol A, Escala J, GineJ. Fractura inestable de los pedículos dec2 en paciente sometido a traumatismode alta energía. Rev Ortp Traumatol.<strong>2009</strong>;53:113.Gómez-Roig C, Calmet J, García-ForcadaIL, Gordillo A,Gine J. Resultados de lareparación quirúrgica del tendón del


212 Strategic area 6. Clinical innovationpectoral mayor. Rev Ortp Traumatol.<strong>2009</strong>;53:131.Rovira P, Provinciale E, Iftimie P, Gordillo A,Gine J. Osteomielitis subaguda multifocal.Rev Ortp Traumatol. <strong>2009</strong>;53:133.Iftimie P, Jordà G, Gordillo A, Pérez-Rivarés C,Gine J. Infección hematógena por salmonellaenteritidis en prótesis total de cadera.Rev Ortp Traumatol. <strong>2009</strong>;53:146.Iftimie P, González-Pedrouzo E, García-ForcadaIL, Calmet J, Gine J. Ruptura del tornillointerferencial como complicación de ligamentoplastiaautóloga lca. Rev Ortp Traumatol.<strong>2009</strong>;53:198.Iftimie P, Marsol A, Rovira P, Raventós A,Gine J. Dolor tardío en muslo tras enclavadoendomedular. Rev Ortp Traumatol.<strong>2009</strong>;53:237Iftimie P, Jordà G, Provinciale E, Sempere T,Gine J. Diagnóstico casual de condrosarcomapélvico y seguimiento a largo plazo.Rev Ortp Traumatol. <strong>2009</strong>;53:245.Rovira P, Aldecoa J, Viñas J, Boada F, GineJ. Quiste sinovial intraneural como causade parálisis aguda de nervio ciáticopoplíteo externo. Rev Ortp Traumatol.<strong>2009</strong>;53:253.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsGonzalez Pedrouzo E, Calmet J, García ForcadaIL, Pérez C, Giné J. Interposición delnervio radial como causa de pseudartrosisde una fractura de tercio medio dehúmero. X Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Cirugía de Hombro yCodo. Tarragona, <strong>2009</strong>.Gonzalez Pedrouzo E, Calmet J, García ForcadaIL, Iftimie P, Giné J. Fractura luxaciónde monteggia compleja en el adulto: fracturabifocal de cúbito con fractura de columnaexterna de tercio distal de húmero.X Congreso Nacional de la Sociedad Españolade Cirugía de Hombro y Codo.Tarragona, <strong>2009</strong>.Gonzalez Pedrouzo E, García Forcada IL, CalmetJ, Rovira P, Giné J. Lesión equivalentede monteggia tipo II asociada a fracturadel cuello de la cabeza del radio. 8 añosde evolución. X Congreso Nacional de laSociedad Española de Cirugía de Hombroy Codo. Tarragona, <strong>2009</strong>.Gonzalez Pedrouzo E, Calmet J, Mellado JM,García Forcada IL, Giné J. Resultados dela reparación artroscópica del manguitode los rotadores en pacientes mayores de70 años. X Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Cirugía de Hombro yCodo. Tarragona, <strong>2009</strong>.Gordillo A, Gonzalez Pedrouzo E, Iftimie P,García Forcada IL, Calmet J, Giné J. Resultadosdel tratamiento quirúrgico de


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>213las fracturas de tercio distal de clavícula.X Congreso Nacional de la Sociedad Españolade Cirugía de Hombro y Codo.Tarragona, <strong>2009</strong>.Gordillo A, Gonzalez Pedrouzo E, Rovira P,García Forcada IL, Calmet J, Giné J. Resultadosde la técnica de weaver-dunnpara el tratamiento de secuelas de la luxaciónacromioclavicular. X Congreso Nacionalde la Sociedad Española de Cirugíade Hombro y Codo. Tarragona, <strong>2009</strong>.Gómez Roig C, Gonzalez Pedrouzo E, GarcíaForcada IL, Calmet J, Gordillo A, Giné J.Resultados de la reparación del tendóndistal del bíceps mediante anclajes transóseos.X Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Cirugía de Hombro yCodo. Tarragona, <strong>2009</strong>.Rovira P, Gonzalez Pedrouzo E, Calmet Garcia J,García Forcada IL, Iftimie P, Giné J. Fracturasen III y IV partes del tercio proximal delhúmero. tratamiento con osteosíntesis versustratamiento con prótesis. X CongresoNacional de la Sociedad Española de Cirugíade Hombro y Codo. Tarragona, <strong>2009</strong>.Iftimie P, Calmet J, Arroyo A, GonzalezPedrouzo E, García Forcada IL, Giné J.Fracturas de la cabeza radial grado II, IIIy IV de masson tratadas con artroplastiade resección, resultados a largo plazo. XCongreso Nacional de la Sociedad Españolade Cirugía de Hombro y Codo.Tarragona, <strong>2009</strong>.Gómez Roig C, Calmet J, Gonzalez PedrouzoE, García Forcada IL, Gordillo A, Giné J.Resultados de la reparación quirúrgica dela ruptura del tendón del pectoral mayor.X Congreso Nacional de la Sociedad Españolade Cirugía de Hombro y Codo.Tarragona, <strong>2009</strong>.Pérez Rivarés C, Elias I, Gonzalez Pedrouzo E,García Forcada IL, Giné J. Fracturas de lapaleta humeral tratadas mediante enclavadointramedular: resultados. X CongresoNacional de la Sociedad Española de Cirugíade Hombro y Codo. Tarragona, <strong>2009</strong>.García Forcada IL. XVIII Curso internacionalde cirugía reconstructiva osteoarticular“cirugía de rodilla”. Hospital Universitario.La Paz. Unidad de Rodilla. Facultad deMedicina. Universidad Autónoma de Madrid.Madrid, <strong>2009</strong>.Provinciale E. Cirurgia de l’avantpeu. Sis mesosd’experiència. XII Curso de Avances enla Cirugía del pie. Col·legi Oficial de Metgesde Tarragona i Clínica Monegal. Tarragona,<strong>2009</strong>.Rovira P, Provinciale E, Iftimie P, Gordillo A,Gine J. Osteomielitis aguda multifocal. XXIICongrés de la Societat Catalana de CirurgiaOrtopèdica i Traumatología. Terrassa,<strong>2009</strong>.Rovira P, González-Pedrouzo E, Calmet J,García-Forcada I, Gine J. Fractures en IIIi IV parts del terç proximal de l’húmer.Estudi comparatiu entre osteosíntesisi prótesis. XXII Congrés de la SocietatCatalana de Cirurgia Ortopèdica i Traumatología.Terrassa,<strong>2009</strong>.Iftimie P, Jordà G, Provinciale E, Rovira P, GineJ. Infecció hematògena per salmonel·la


214 Strategic area 6. Clinical innovationenteritidis en prótesis total de maluc. XXIICongrés de la Societat Catalana de CirurgiaOrtopèdica i Traumatología. Terrassa,<strong>2009</strong>.Iftimie P, González-Pedrouzo E, Calmet J,García-Forcada IL, Gine J. Ruptura delcargol interferencial com complicació delligamentoplàstia autòloga lca. XXII Congrésde la Societat Catalana de CirurgiaOrtopèdica i Traumatología. Terrassa,<strong>2009</strong>.Iftimie P, Calmet J, González-Pedrouzo E,García-Forcada IL, Gine J. Fracturesdel cap de radi grau II, III i IV de masontractades amb artroplàstia de ressecció.resultats a llarg plaç. XXII Congrés de laSocietat Catalana de Cirurgia Ortopèdicai Traumatología. Terrassa, <strong>2009</strong>.Pérez-Rivarés C, García-Forcada IL, González-Pedrouzo E, Calmet J, Gine J. Fractures dela diàfisis humeral tractades amb enclavatintramedul·lar: resultats. XXII Congrés dela Societat Catalana de Cirurgia Ortopèdicai Traumatología. Terrassa, <strong>2009</strong>.Gordillo A, García-Forcada IL, Calmet J,González-Pedrouzo E, Iftimie P, Gine J.Valoració inicial de 248 prótesis totalsde genoll assistides per navegador. XXIICongrés de la Societat Catalana de CirurgiaOrtopèdica i Traumatología. Terrassa,<strong>2009</strong>.García-Forcada IL, Iftimie P, Esteve C, González-Pedrouzo E, Rovira P, Gine J. Postsurgicalinfection incidence in orthopaedic surgery.prospectivestudy 1996-2007. 10thEFORT Congreso Vienna. Austria, <strong>2009</strong>.Calvo A, Combalia M, Viladot R, Gine J, VicenteA, Marsal M, Gomez M, Lucena M, AzagraJ. A long first metatarsal causes halluxrigidus. a new method of measurement.10th EFORT Congreso Vienna. Austria,<strong>2009</strong>.Gonzalez-Pedrouzo E, Huguet R, Marsol A,Escala J,Giné J. Burst fracture of the thoraco-lumbarunion. comparative radiologicalstudy of the operative treatment: shortposterior assemblyes with or without instrumentationof the fractured vertebra.10th EFORT Congreso Vienna. Austria,<strong>2009</strong>.Lorenzo Ll. Principis bàsics traumatològicsdavant un politraumatitzat. Conferència. IXCurs sobre Patologia Traumatològica mésFreqüent a L’Àrea D’Urgències. Servei deTraumatologia i Cirurgia Ortopèdica (Dr.J Giné) i Departament de Formació Continuadade l’Hospital Universitari de TarragonaJoan XXIII. Tarragona, <strong>2009</strong>.Lorenzo Ll. Taller de rx. IX Curs sobre PatologiaTraumatològica més Freqüent aL’Àrea D’Urgències. Servei de Traumatologiai Cirurgia Ortopèdica (Dr. J Giné) iDepartament de Formació Continuada del’Hospital Universitari de Tarragona JoanXXIII. Tarragona, <strong>2009</strong>.Gómez C, Esteve C, Gordillo A, Jordà G,Gine J. Prótesis bilateral de cadera en untiempo quirúrgico. indicación quirúrgica apropósito de 4 casos. revisión de la bibliografía.Cartel científico. XI Congreso Nacionalde la Sociedad Española de Cirugíade la Cadera. Valencia, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>215Gordillo A, Iftimie P, Jordà G, Provinciale E,Esteve C, Gine J. Artrodiástasis de cadera.a propósito de dos casos. Cartel científico.XI Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Cirugía de la Cadera. Valencia,<strong>2009</strong>.Abril Y, Aldecoa J, Pañella F, Corteza G, FariñasP, Martín V. Pseudoaneurisma cubitalpalmar en paciente con atresia de arteriaradial: reparación microquirúrgica. Cartelcientífic. Presentat al 55 Congreso Nacionalde la Sociedad Española de Angiologíay Cirugía Vascular. Valencia, <strong>2009</strong>.Aldecoa J. El braç no em funciona bé. II Ciclede conferències de divulgació mèdica.Tarragona, <strong>2009</strong>.García-Forcada IL, Pedret, Gordillo A, Gine J,Tur. Lesiones, bajas y pruebas complementariasen un equipo de básket profesional.XX Jornadas de la AsociaciónEspañola de Médicos de Baloncesto.Marbella, <strong>2009</strong>.Calmet J, Iftimie P, González-Pedrouzo E,García-Forcada IL, Gine J. Resection arthroplastyfor radial head fractures masonII-IV. long term follow-up. 22ndd Congresoof the European Society for Surgeryof the Shoulder and the Elbow. SECEC-ESSSE. Madrid, <strong>2009</strong>.González-Pedrouzo E, Calmet J, Mellado J,García-Forcada IL, Gine J. Results of thearthroscopic rotator cuff repair in patiensolder than 70. Poster. 22ndd Congreso ofthe European Society for Surgery of theShoulder and the Elbow. SECEC-ESSSE.Madrid, <strong>2009</strong>.Iftimie P, Jordà G, Gordillo A, Pérez-Rivarés C,Gine J. Infección hematógena por salmonellaenteritidis en prótesis total de cadera.46 Congreso Nacional SECOT. Barcelona,<strong>2009</strong>.Iftimie P, Marsol A, Rovira P, Raventós A, GineJ. Dolor tardío en muslo tras enclavadoendomedular. 46 Congreso Nacional SE-COT. Barcelona, <strong>2009</strong>.Iftimie P, Jordà G, Provinciale E, Sempere T,Gine J. Diagnóstico casual de condrosarcomapélvico y seguimiento a largo plazo.46 Congreso Nacional SECOT. Barcelona,<strong>2009</strong>.Iftimie P, González-Pedrouzo E, García-ForcadaIL, Calmet J, Gine J. Ruptura del tornillointerferencial como complicación de ligamentoplastiaautóloga lca. 46 CongresoNacional SECOT. Barcelona, <strong>2009</strong>.Iftimie P, Calmet J, García-Forcada IL, González-Pedrouzo E, Gine J. Fracturas de cabezade radio grado II, III y IV de mason tratadascon artroplastia de resección. Resultadosa medio y largo plazo. 46 CongresoNacional SECOT. Barcelona, <strong>2009</strong>.Iftimie P, Escala J, Marsol A, Huguet R, Gine J.Artrodesis cervical anterior mediante cajasintersomáticas. Resultados clínicos yradiográficos. 46 Congreso Nacional SE-COT. Barcelona, <strong>2009</strong>.Rovira P, Aldecoa X, Viñas J, Boada F, Gine J.Quiste sinovial intraneural como causa deparálisis aguda del nervio ciático poplíteoexterno. 46 Congreso Nacional SECOT.Barcelona, <strong>2009</strong>.


216 Strategic area 6. Clinical innovationRovira P, Provinciale E, Iftimie P, Gordillo A,Gine, J. Osteomielitis subaguda multifocal.46 Congreso Nacional SECOT. Barcelona,<strong>2009</strong>.Rovira P, González-Pedrouzo E, Calmet J,García-Forcada IL, Gine J. Fracturas en IIIy IV partes proximales de húmero. ¿osteosíntesiso prótesis?. 46 Congreso NacionalSECOT. Barcelona, <strong>2009</strong>.García-Forcada IL, Gordillo A, Calmet J,González-Pedrouzo E, Iftimie P, Gine J. Valoracióninicial de 248 prótesis totales derodilla asistidas por navegador. 46 CongresoNacional SECOT. Barcelona, <strong>2009</strong>.Arroyo A, Huguet R, Marsol A, Escala J, GineJ. Fractura inestable de los pedículos dec2 en paciente sometido a traumatismode alta energía. 46 Congreso NacionalSECOT. Barcelona, <strong>2009</strong>.Gómez C, González-Pedrouzo E, García-ForcadaIL, Iftimie P, Gine J. Resultados de lareparación del tendón distal del bícepsbraquial mediante anclajes transóseos.46 Congreso Nacional SECOT. Barcelona,<strong>2009</strong>.Gómez C, Calmet J, García-Forcada IL, GordilloA, Gine J. Resultados de la reparaciónquirúrgica del tendón del pectoral mayor.46 Congreso Nacional SECOT. Barcelona,<strong>2009</strong>.Escala J, Huguet R, Marsol A, Arroyo A, Elias I,Iftimie P, Gine J. Artrodesis intersomática cervicalcon cajas de peek e injerto autólogo.X Congreso Ibero Latinoamericano de Columna,SILACO. Viña del Mar (Chile), <strong>2009</strong>.Escala J, Huguet R, Marsol A, Elias I, ArroyoA, Iftimie P, Gine J. Inestabilidad ligamentosacervical c6 – c7 postraumática. Comunicación.X Congreso Ibero Latinoamericanode Columna, SILACO. Viña del Mar(Chile), <strong>2009</strong>.Escala J, Huguet R, Marsol A, Elias I, Arroyo A,Iftimie P, Gine J. Fractura vertebral patológicasecundaria a hipernefroma. X CongresoIbero Latinoamericano de Columna. SILA-CO. Viña del Mar (Chile), <strong>2009</strong>.Rovira P, Aldecoa J, Boada F, Doménech S, GineJ. Paràlisi aguda i trumàtica del nervi cpe.Sessió ordinària de la SCCOT. Tarragona,<strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>2175.6.7. Thoracic surgery, Joan XXII UniversityHospital, TarragonaHead of the group: Emilio Canalisecanalis.hj23.ics@gencat.catResearchers:Mª José AlcaideAleidis CaroCristina GonçalvesAndrea JiménezNurses:Pilar GonzálezRaquel MartosSusanna GonzálezDolors ManceboAnna FerréMontse NavarroObjectives✓Teaching and research in the group’s linesof work and the subjects in the speciality’sservices portfolio as covered at HospitalJoan XXII.Research lines✓Pleural infection.✓Post-surgical pulmonary infection.✓Lung cancer surgery.✓Pleural pathology.✓Thoracic surgery (sympathectomy,splenectomy).✓Lasers in thoracic surgery.✓Thoracic wall closure techniques.✓Surgical endoscopy of the thorax: Videoassisted surgery and therapeutic bronchoscopy.✓Thoracic trauma.✓Clinical Management applied to ThoracicSurgery.PublicationsLisboa T, Blot S, Waterer GW, Canalis E, DeMendoza D, Rodríguez A, Rello J, Communityacquired Pneumonia Intensive Care


218 Strategic area 6. Clinical innovationUnits Study Investigators. Radiologic progressionof pulmonary infiltrates predictsa worse prognosis in sever communityacquired pneumonia than bacteremia.Chest. <strong>2009</strong>;135:165-72. IF: 5,154. 1stquartile.Freixinet J, Caballero-Hidalgo A, González B,García-Fernández JL, Crespo I, SalvatierraA, Canalís E, Sánchez-García M, TorresLanzas J, Varela G, Muguruza I, MariñánM, Cantó A. Análisis de la situación actualy previsión de futuro de la especialidadde cirugía torácica. Arch Bronconeumol.<strong>2009</strong>;45:107-10. IF: 1,624. 3rd quartile.Communications at congressesCanalís E, Pardo A, Macías L et al. Preciseexcision of lung nodules with 1318 nmLASER plus pleural sealant. Annual Congressof the American College of ChestPhysicians. San Diego, <strong>2009</strong>.Alcaide MJ, Canalís E, Caro A et al. Thoracotomyclosure with resorbable plates versusclassic intercostal suture. European congressof the European Respiratory Society.Vienna, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsCanalis E, Estors M, Alcaide MJ, Caro A,Gonzalves C, Jimenez A, Palau A, ArgilesN, Ashmannova V, Aguilar X. Sympathectomyfor hyperhidrosis with tracheal intubationand seating position of the patient.Annual congress of the American Collegeof Chest Physicians. San Diego, <strong>2009</strong>.Canalis E. Coin lesion in the lung in a functionallymarginal patient. European congressof the European Respiratory Society. Vienna,<strong>2009</strong>.Canalis E. Nuevas indicaciones del LASER encirugía torácica, abierta o toracoscópica.XVII congreso de la Asociación Iberoamericanade Cirugía Torácica. Sevilla,<strong>2009</strong>.Canalis E. Perspectivas de la cirugía torácicaen Europa. Reunión de la Sociedad Españolade cirugía torácica. Madrid, <strong>2009</strong>.Membership of stable competitiveresearch structures✓Canalís E. Member International AdvisoryBoard, European Respiratory Journal (revistaoficial de la European respiratory Society –ERS).


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>2195.6.8. Gynecology and obstetrics, Joan XXIIUniversity Hospital, TarragonaHead of the group: Ramon M. Mirallesrmiralles.hj23.ics@gencat.catResearchers:Miriam de la Flor, Mònica Ballesteros, Juana GaleraResearch lines✓The role of circulating adiponectin isoformsin gestational diabetes mellitus. Relationshipwith hydrocarbonate metabolismand anthropometric fetal development.Competitive research projects and callsongoingTitle:The role of circulating adiponectin isoforms ingestational diabetes. Relationship with hydrocarbonatemetabolism and anthropometricfetal developmentLead researcher:Immaculada Simon MuelaFinancing institution:FIS - Healthcare Research FundIdentifier:09/2152Execution period:<strong>2009</strong>-2012PublicationsMiralles RM. Comentario editorial. Ginecologíay Obstetricia Clínica. <strong>2009</strong>;10:82.Miralles RM, de la Flor M, Torres S, GaleraJ, Castro Mª T, Argacha P. Tratamientoquirúrgico del prolapso genital: revisióny comentarios a propósito de una seriede 493 casos. Ginecología y ObstetriciaClínica. <strong>2009</strong>;10:83-7.De la Flor M, Subías E, Romero M, López M,Remacha M, Miralles RM. Estrategias paramejorar el trabajo en equipo, adjunto/residente, en los quirófanos de ginecología.Ginecologíay Obstetricia Clínica.<strong>2009</strong>;10:88-93.De Molina MI, Duran F, Miralles RM. Parto naturalpasado, presente y futuro. Ginecologíay Obstetricia Clínica. <strong>2009</strong>;10:94-98.Miranda MJ, Remacha M, de la Flor M, MirallesRM. Pancreatitis y gestación. Ginecologíay Obstetricia Clínica. <strong>2009</strong>;10:99-103.


220 Strategic area 6. Clinical innovationCastro MT, Albaiges G, Ballesteros M, GarcíaFontgivell JF, Miralles RM. Síndrome dePena-Shokeir: conducta obstétrica enpolimalformados. Ginecología y ObstetriciaClínica. <strong>2009</strong>;10:104-9.Romero M, Galera J, Miralles RM. Estadíoavanzado de un carcinoma de célulapequeña del ovario durante la gestación.Ginecología y Obstetricia Clínica.<strong>2009</strong>;10:110-5.Remacha M, Ballesteros M, Albaiges G, CabréA, Miralles RM. Gestación gemelar: molahidatiforme completa cohexistente confeto normoconfigurado y placente íncreta.A propósito de un caso. Ginecología yObstetricia Clínica. <strong>2009</strong>;10:116-9.Subías E, de la Flor M, Torres S, Martínez S,Miralles RM. Masa adenopática axilar deorigen desconocido. Ginecología y ObstetriciaClínica. <strong>2009</strong>;10:120-3.Communications at congressesSouliman N, Albaiges G, Galera J, ArrubarrenaN, Cabré A, Miralles RM. Patología gestacionalen mujeres mayores de 40 años.30 Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Ginecología y Obstetricia.Barcelona, <strong>2009</strong>.Souliman N, Argacha P, De la Flor M, RomeroM, Albaiges g., Miralles RM. Masas ováricasquirúrgicas y gestación. 30 CongresoNacional de la Sociedad Española de Ginecologíay Obstetricia. Barcelona, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>221Argacha P, Castro MT, Ballesteros M, AlbaigesG, Catalán M, Miralles RM. Hipernefromaen gestación. 30 Congreso Nacional de laSociedad Española de Ginecología y Obstetricia.Barcelona, <strong>2009</strong>.Remacha M, Albaiges G, Argacha P, Souliman N,Subías e., Miralles RM. Manejo de abortosde primer trimestre: comparación dedos pautas de misoprostol. 30 CongresoNacional de la Sociedad Española de Ginecologíay Obstetricia. Barcelona, <strong>2009</strong>.Argacha P, Souliman N, Miranda MJ, Subias E,De La Flor m., Miralles RM. Osteosarcomacondroblástico durante la gestación.30 Congreso Nacional de la SociedadEspañola de Ginecología y Obstetricia.Barcelona, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsMiralles RM, Boronat J. Jornada sobremalaties de transmissió sexual: malaltiesvíriques. Tarragona, <strong>2009</strong>.Miralles RM. Identificando el perfil de lasusuarias. 7º curso diatros. Barcelona,<strong>2009</strong>.Remacha M, Albaiges G, Ballesteros M, LópezM, Castro MT, Miralles RM. Hérnia dia-fragmática. XVII Jornada Catalana deDiagnòstic Prenatal Ecogràfic. Palma deMallorca, <strong>2009</strong>.Miralles RM. XXIII Curso de Actualizaciónen Ginecología Oncológica. Barcelona,<strong>2009</strong>.Miralles RM. Indicaciones y contraindicacionesde la histerectomía vaginal. XIIICurso Intensivo de Cirugía Vaginal. Barcelona,<strong>2009</strong>.Miralles RM. Hemorragia uterina disfuncionalen adolescentes. Curso de verano de laUniversidad Rovira Virgili. Ginecología dela adolescencia. Tarragona, <strong>2009</strong>.Miralles RM. La gestió del canvi. Institut Catalàde la Salut. Tarragona, <strong>2009</strong>.Miralles RM. Lesions dels sòl pelvià associadesal part. Tocúrgia. Via de part engestants amb patologia del sòl pelvià. Viade part en pacients intervingudes per patologiadel sòl pelvià. XVII Reunió de Ginecòlegsi Obstètres de les ComarquesCatalanes. Igualada, <strong>2009</strong>.De La Flor M, Albaiges G, Miranda MJ, MirallesRM. Estrategias para mejorar eltrabajo en equipo en los quirófanos. IIIJornada de Formació Sanitària Especialitzadade l’ICSS. Lerida, <strong>2009</strong>.Sirvent J, Miralles RM. Curs de Patologia Ginecològica.Tarragona, <strong>2009</strong>.


222 Strategic area 6. Clinical innovation5.6.9. Nursing, Joan XXII University Hospital,TarragonaObjectives✓To provide the Hospital Joan XXIII with acomprehensive and integrated view of scientificproduction in Nursing in <strong>2009</strong>.✓To strive to collaborate in teams workingwith scientific knowledge and experiencesof clinical practice.✓To provide nursing professionals with theopportunity for professional career developmentsupported by knowledge, experienceand research.PublicationsSobrino-Vegas P, García-San Miguel L, Caro-Murillo AM, Miró JM, Viciana P, Tural C,Saumoy M, Santos I, Sola J, del Amo J,Moreno S; CoRIS (Vidal F, Peraire J, ViladesC, Veloso S, López-Dupla M, Olona M, VargasM, Sanjuán M). Delayed diagnosis ofHIV infection in a multicenter cohort: prevalence,risk factors, response to HAARTand impact on mortality. Curr HIV Res.<strong>2009</strong>;7:224-30. IF: 2,495. 3rd quartile.García-Merino I, de Las Cuevas N, Jiménez JL,Gallego J, Gómez C, Prieto C, SerramíaMJ, Lorente R, Muñoz-Fernández MA;Spanish HIV BioBank (Vidal F, Peraire J,Viladés C, Veloso S, López-Dupla M, SanjuánM, Vargas M, Olona M). The SpanishHIV BioBank: a model of cooperative HIV


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>223research. Retrovirology. <strong>2009</strong>;6:27. IF:4,042. 1st quartile.Caro-Murillo AM, Gutiérrez F, Manuel RamosJ, Sobrino P, Miró JM, López-CortésLF, Tural C, Moreno A, de Los Santos I,Murillas J, Camino X, Salavert M, Rubio R,Moreno S, del Amo J; CoRIS (Vidal F, ViladesC, Peraire J, Veloso S, López-DuplaM, Vargas M, Sanjuán M, Olona M). HIVinfection in immigrants in Spain: Epidemiologicalcharacteristics and clinicalpresentation in the CoRIS Cohort (2004-2006). Enferm Infecc Microbiol Clin.<strong>2009</strong>;27:380-8. IF: 1,432. 4th quartile.Collaboration of Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe (COHERE) studygroup (CoRIS, Viladés C, Peraire J, VelosoS, Sanjuán M, Vargas M, López-Dupla M,Olona M, Vidal F). Prognosis of HIV-associatednon-Hodgkin lymphoma in patientsstarting combination antiretroviral therapy.AIDS. <strong>2009</strong>;23:2029-37. IF: 5,460. 1stquartile.Pacheco YM, Jarrín I, Del Amo J, Moreno S,Iribarren JA, Viciana P, Parra J, Gomez-Sirvent JL, Gutierrez F, Blanco JR, VidalF, Leal M; CoRIS-MD (Viladés C, PeraireJ, Veloso S, Sanjuán M, Vargas M, López-Dupla M, Olona M). Risk Factors, CD4Long-Term Evolution and Mortality of HIV-Infected Patients who Persistently MaintainLow CD4 Counts, Despite VirologicalResponse to HAART. Curr HIV Res.<strong>2009</strong>;7:612-9. IF: 2,495. 3rd quartile.Collaboration of Observational HIV EpidemiologicalResearch Europe (COHERE) StudyGroup (Diversos autors, Viladés C, PeraireJ, Veloso S, Sanjuán M, Vargas M, López-Dupla M, Olona M, Vidal F). Incidence andrisk factors of HIV-related non-Hodgkin’slymphoma in the era of combinationantiretroviral therapy: a European multicohortstudy. Antivir Ther. <strong>2009</strong>;14:1065-74.IF: 4,11. 1st quartile.Juvé Udina ME, Farrero Muñoz S, Matud CalvoC, Rius Ferrus Ll, Monterde Prat D, CruzLlaüna R, Artigas Lage M. Pesos Competencialsassociats a les diferents àreesde cures en l’àmbit hospitalari. Nursing.<strong>2009</strong>;27:56-60.Aguirre Montoya JC, Carmona Heredia AM,Pinedo Iguíñez M, Rius Ferrús Ll, SalmeronHernández M, et al. Estudi de la qualitatde vida en pacients amb insuficiènciacardíaca. Enferm Cardiol. <strong>2009</strong>;16:11-16.Aguirre Montoya JC, Carmona Heredia AM,Pinedo Iguíñez M. Cas clínic: Ruptura del’ aïllant de l’ elèctrode d’ un marcapàs.Enferm Cardiol. <strong>2009</strong>;16:23-25.González J, Segarra M. Ferides tractades ambteràpia. V.A.C. Rev. ROL Enf <strong>2009</strong>;32:50.Anguera Saperas L, Colodrero Díaz E, GarcíaGrau N, Mateo Zapata E, Roca Biosca A,Velasco Guillén MC. L’educació com apeça clau en la prevenció i bona evolucióde les nafres per decúbit. Enferm Intensiva.<strong>2009</strong>;20:19-29.Books and book chaptersJiménez Jimménez C, Jové Pons J, Lobato JiméneC, Sanjuan Aragón M, Expósito Vizcaino S.Recepció d’un pacient cremat en el serveid’urgències i reparació per al transport a


224 Strategic area 6. Clinical innovationun centre de cremats publicat al llibre infermeriad’urgències i emergències: Els millorscuidatges per els millors professionals.Sevilla, <strong>2009</strong>. ISBN 978-84-676-1597-5.Lobato Jiménez C, Expósito Vizcaíno S, SanjuanAragón M, Jiménez Jiménez C, Jové Pons J.Cures en infermeria en urgències davant elpacient politraumatitzat publicat en el llibred’ infermeria d’ urgències i emergències:Les millors Cures pels millors professionals.Sevilla, <strong>2009</strong>. ISBN 978-84-676-1597-5.Expósito Vicaíno S, Lobato Jiménez C, San JuanAragón M, Jiménez Jiménez C, Jové Pons J.Infermeria ORL: Cures del pacient ambepistaxis publicat en el llibre infermeriad’urgències i emergències: Les millorscures pels millors professionals. Sevilla,<strong>2009</strong>. ISBN 978-84-676-1597-5.Jové Pons J, Cesari Tàrrech A, Expósito VicaínoS, Jiménez Jiménez C, Lobato Jiménez C, SanJuan Aragón M. ¡Emergència: Codi ICTUS!publicat en el llibre infermeria d’ urgènciesi emergències: Les millors cures pels millorsprofessionals. Sevilla, <strong>2009</strong>. ISBN978-84-676-1597-5.San Juan Aragón M, Expósito Vicaíno S, JiménezJiménez C, Lobato Jiménez C, Jové Pons J,Vargas Laguna M. Exposició Accidentalcom actuar publicat al llibre d’infermeriad’urgències i emergències: Les millorscures pels millors professionals. Sevilla,<strong>2009</strong>. ISBN 978-84-676-1597-5.Jiménez Jiménez C, Jove Pons J, Lobato GimenezC, Sanjuán Aragón M, Expósito Vizcaíno S.Cas clínic: Recepció d’un pacient crematal servei d’urgències i preparació per altransport a un centre sanitari. Ciber RevistaOn Line enfermeríadeurgencias. Madrid,<strong>2009</strong>. ISNN: 1579-5527.Communications at congressesJiménez Jiménez C, Jové Pons J, Lobato GiménezC, Sanjuán Aragón M, Expósito Vizcaíno S.Recepció d’un pacient cremat al serveid’urgències i preparació per al transport aun centre de cremats. XXI Congrés nacionalde la societat espanyola d’infermeria,d’urgències i emergències. Valencia, <strong>2009</strong>.Expósito Vicaíno S, Lobato Gimenez C, SanjuánAragón M, Jove Pons J. Infermeria otorrinolaringològica:cures del pacient ambepistaxis. XXI Congrés nacional de la societatespanyola d’infermeria, d’urgènciesi emergències. Valencia, <strong>2009</strong>.Cesari Tàrrech A, Jiménez C, Jové Pons J, LobatoGiménez C, Sanjuán Aragón M, ExpósitoVazcaíno S. Emergències versuscodi ictus. XXI Congrés nacional de la societatespanyola d’infermeria d’urgènciesi emergències. Valencia, <strong>2009</strong>.Sanjuán Aragón M, Expósito Vizcaíno S, JiménezJiménez, C, Lobato Giménez C, Jove Pons J,Vargas Laguna M. Exposició accidental.Com actuar. XXI Congrés nacional de la societatespanyola d’infermeria d’urgències iemergències. Valencia, <strong>2009</strong>.Lobato Jiménez C, Expósito Vizcaíno S, JiménezJiménez C, Jové Pons J, Sanjuán AragónM. Cures d’infermeria a urgències davantel pacient politraumatitzat. XXI Congrésnacional de la societat espanyolad’infermeria d’urgències i emergències.Valencia, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>225Segarra Lorente M, González Pérez J, FabraFerrer C, Pellejero Cezón MªJ, MicoBeamonte I, Andrés López L, CastellanoGuerrero A. Nafres d’evolució de nouanys. Cas Clínic. XXI Congrés nacionald’infermeria vascular. Valencia, <strong>2009</strong>.Fabra Farré MªC, Segarra Lorente M, Gonzalez,Perez J. Pràctiques d’infermeria alservei de cirurgia vascular: una propostades de la pedagogia de la hermenèutica.XXI Congrés Nacional d’infermeria vascular.Valencia, <strong>2009</strong>.Expósito Vizcaíno S, Lobato Giménez C, NavasMartínez Y, Muñoz de la Rubia E, SanjuánAragón M, Prats Cahis Mª A. Manual d’úsdel reservori subcutani. 14º Congrés nacionald’infermeria hematològica. Torremolinos,<strong>2009</strong>.Sanjuán Aragón M, Expósito Vizcaíno S, NavasMartínez Y, Lobato Jimenéz C, Muñoz de laRubia E, Prats Cahis Mª A. Manifestacionshematològiques en el pacient infectat perVIH i SIDA. 14º Congrés nacional d’infermeriahematològica. Torremolinos, <strong>2009</strong>.Sanjuán Aragón M, Expósito, Vizcaíno S, NavasMartínez Y, Lobato Jiménez C, Muñoz de laRubia E, Prats Cahis Mª. Limfoma i VIH.14º Congrés nacional d’infermeria hematològica.Torremolinos, <strong>2009</strong>.Lobato Gimenez C, Expósito Vizcaíno S, Muñoz dela Rubia E, Navas Martínez Y, Sanjuán AragónM, Prats Cahis Mª A. Intervenció d’infermeriaen el trasplant de medul·la osseaautoleg. 14º Congrés nacional d’infermeriahematològica. Torremolinos, <strong>2009</strong>.Lobato Giménez C, Navas Martínez Y, ExpósitoVizcaíno S, Muñoz de la Rubia E, Prats CahisMª A, Sanjuán Aragón M. Intervencionsd’infermeria en les complicacions agudesassociades a l’administració de RITUXI-MAB. 14º Congrés nacional d’infermeriahematològica. Torremolinos, <strong>2009</strong>.Navas Martínez Y, Muñoz de la Rubia E, ExpósitoVizcaíno S, Prats Cahis Mª A, SanjuánAragón M, Lobato Giménez C. Catèter centrald’inserció perifèrica: PICC. 14º Congrésnacional d’infermeria hematològica.Torremolinos, <strong>2009</strong>.Expósito Vizcaíno S, Navas Martínez Y, LobatoJiménez C, Sanjuán Aragón M, Muñoz de laRubia E, Prats Cahis Mª A. Cures del pacientneutropènic: prevenció d’infeccions.14º Congrés nacional d’infermeria hematològica.Torremolinos, <strong>2009</strong>.Jiménez Jiménez C, Herrero Medina A, JovéPons J. Organigrama d’actuació en pacientshematològics que presenten febre.14º Congrés nacional d’infermeria i hematologia.Torremolinos, <strong>2009</strong>.Jiménez Jimenez C, Muñoz de la Rubia E, EscañoRamentol P. T.P.H : Cas Clínic. 14º Congrésnacional d’infermeria hematològica.Torremolinos, <strong>2009</strong>.Velasco Guillen m.c, Anguera Saperas L, GarciaGrau N, Alamillo Perez-Crueso P, RocaBiosca A, Rubio Rico L. Maneig de la cefaleaen els pacients coronaris tractats ambnitroglicerina. Segon premi a la millor comunicacióoral. XXX Congrés nacional d’infermeriaen cardiologia. Tarragona, <strong>2009</strong>.Sans Riba Ll, Lozano Rogriguez G, Urías GarcíaR, Dútil Radillo m.t, Rubio Martín S. Dormenbé els nostres pacients? Premi ala millor comunicació oral. XXX Congrés


226 Strategic area 6. Clinical innovationnacional d’infermeria en cardiologia. Tarragona,<strong>2009</strong>.Rius Ferrús LL, Hernández Villén O, BoquéOlivia C, Olivé Ollé C, García Grau N.Impacte d’un programa do formació enreanimació cardiopulmonar bàsica ambdesfibril·lador extern semiautomàtic. XXXCongrés nacional d’infermeria en cardiologia.Tarragona, <strong>2009</strong>.Castilla Marqués V, Cuevas López E, FabregatAlbert m.J, Foix Parra A, Hernàndez MailloM, Castellón R. Prevalença de factorsde risc cardiovascular en síndrome coronariagut: camp de Tarragona 2008. XXXCongrés nacional d’infermeria en cardiologia.Tarragona, <strong>2009</strong>.Alamillo Pérez P, Anguera Saperas L, GarciaGrau N, Roca Biosca A, Rubio Rico L, VelascoGuillén m.c. Posat al dia del protocolde cateterisme cardíac en una nova unitatconorària. XXX Congrés nacional d’infermeriaen cardiologia. Tarragona, <strong>2009</strong>.Labad Boix, Mariné Vidal J, Massoni J, NollaBenavent M, Vallejo Henao L, Krsticevic L.Programa teòric-pràctic per a la formaciód’infermeria en la utilització de la pilotade contrapulsació intraaòrtica en la unitatcoronaria i cures intensives. XXX Congrésnacional d’infermeria en cardiologia. Tarragona,<strong>2009</strong>.García Campaña A, Ginel Aldana S. Actuaciód’infermeria intraoperatòria davant d’unaimplantació de marcapàs tricameral. XXXCongrés nacional d’infermeria en cardiologia.Tarragona, <strong>2009</strong>.Solé Baiges Mª Teresa. Diseny i validació d’unaeina específica per avaluar la satisfacció ipreferències del pacient ostomitzat. “Estudimirall”. X Congrés ( European Councilof Enterostomal Therapy). Oporto, <strong>2009</strong>.Bagué Casas M, Figueras Montserrat A, GarcíaPino A, García Pino M, Jiménez PolancoL. Increment de pneumònia i vessamentpleural a pediatria. 7è Congrés de l’associacióCatalana d’Infermeria Pediàtrica.Andorra, <strong>2009</strong>.Bagué M, Figueras A, García MªM, García A,Jiménez L. Les meves primeres 4 hores devida a Joan XXIII. 7é Congrés de l’associacióCatalana d’Infermeria Pediàtrica.Andorra, <strong>2009</strong>.Rubio Rico L, Alamillo Pérez-Crueso P, AngueraSaperas L, García Grau N, Roca Biosca A,Velasco Guillén MC. Atenció d’infermeriaal pacient amb cefalea desprès de l’administracióde nitroglicerina. XXXV Congrésnacional de la SEEIUC. Valladolid, <strong>2009</strong>.Anguera Saperas L, García Grau N, MateoZapata E, Roca Biosca A, Velasco GuillénMC. Valoració d’un programa educacionalper a la prevenció de nafres per decúbit allarga estada. XXXV Congrés Nacional dela SEEIUC. Valladolid, <strong>2009</strong>.Hernández O, Rius Ll, Bujaldón O, RodriguezE. Estudi dels coneixements informàticsd’infermeria per elaborar una correctagestió del canvi. En les 20 jornades Nacionalsde Supervisió d’Infermeria. InfermeresGestores. Valencia, <strong>2009</strong>.Hernandez Villen O, Barberan Oliet MªP, RiusRius P, Mare Viles A, Flores Moya C, RiusFerrus Ll, Mateo Zapata E, Ramentol EscañoP. Tutoritzacions Infermeres comestratègia formativa per l’ aprenentatge.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>227Premi al millor pòster defensat. IV Jornadad’Infermeria en Anàlisis Clíniques. Valencia,<strong>2009</strong>.Guerrero Hormiga V, Pifarré Aranda S, ParejoVico S, Vadillo M. Evaluació de la sol·licitud de l’estudi del gen HFE segonsparàmetres bioquímics. Primer Premi. IVJornada Catalana d’Infermeria en AnàlisisClíniques. Valencia, <strong>2009</strong>.Piñol Cuella MªC, Hernandez Rodriguez MªI,Sancho Vilellas MªJ, Ossò Simò MªJ. Pubertatprecoç. IV Jornada Catalana d’Infermeriaen Anàlisis Clíniques. Barcelona,<strong>2009</strong>.Dalmau N, Piñol C, Álvarez A, Palau I. Acromegàlia.IV Jornada Catalana d’Infermeriaen Anàlisis Clíniques. Barcelona, <strong>2009</strong>.Juve i Roge F, Canaldas i Madriles C, TortosaHerraiz S, Sanchez Cobacho MªC. Registrede la informació als nou tècnics en curesauxiliars d’infermeria (TCAE) en una unitatd’hospitalització. III Congrés Nacional detècnics en cures auxiliars d’infermeria, elpaper del T.C.A.E en l’atenció al pacient.Almeria, <strong>2009</strong>.Julve Roge F. Mentoria entre tècnics en curesauxiliars d’infermeria. III Congrés Nacionalde tècnics en cures auxiliars d’infermeria,el paper del T.C.A.E en l’atenció al pacient.Almeria, <strong>2009</strong>.Valles M, Hernández MºI, Perez MºT, Romo C.Freqüència d’anticoagulants lúpic en pacientsamb trombosi venosa. XXVIII CongrésNacional d’Infermeria. Penyíscola,<strong>2009</strong>.Sancho Vilellas M, Tomas Rosales J, Medina-Bermejo C, Rodriguez Prada P. Incidènciesprenalítiques; indicadors de qualitat. XX-VIII Congrés Nacional d’Infermeria especialistesen anàlisis clíniques. Penyíscola,<strong>2009</strong>.López m.J, Paz m.a, Nadal B, Fuentes C. Prevalençade Malària en l’àrea d’influençade l’Hospital Universitari Joan XXIII. CongrésTècnica Especialista de Laboratori(TEL). Palma de Mallorca, <strong>2009</strong>.Speeches and lectures at symposiumsfor public organisations and non-profitmaking organisationsSancho Vilellas MJ. Prenalítica, funció d’Infermeria.XXVIII Congrés Nacional d’Infermeriaespecialistes en anàlisis clínics.Penyíscola, <strong>2009</strong>.Sancho MJ. Projecte: Vacances en pau. Ciclede conferències “ Els dijous Cooperatius:despertar la solidaritat al nostre hospital”,organitzat conjuntament amb la URV Solidàriade la Universitat Rovira i Virgili, celebrata l’Hospital Universitari Joan XXIII.Tarragona, <strong>2009</strong>.Membership of advisory committeesand/or posts or groups of experts ofscientific societies and/or official bodiesHernández Villen, O. Member Consell Tècnicd’Infermeria. Consell Català de FormacióContinuada de les Professions Sanitàries. Departamentde Salut. Generalitat de Catalunya.


228 Strategic area 6. Clinical innovation5.6.10. Physical medicine and rehabilitationservice, Joan XXII University Hospital,Tarragona. Rehabilitation unit, URV departmentof medicine and surgery.Head of the group: Juan Jacobo Aguilarjuanjacoboaguilar@gmail.comResearchers:José Francisco Santos, Teresa Usabiaga, Concepción Abril, Stephan GálvezPublicationsDuarte E, Morales A, Pou M, Aguirrezábal A,Aguilar J, Escalada F. Trunk control test:early predictor of gait balance and capacityat 6 months of the stroke. Neurologia.<strong>2009</strong>;24:297-303. IF: 0,933. 4th quartile.Llopart-Alcalde N, Millán-Casas L, Alvarez-Molinero M, Usabiaga-Bernal T, Santos-Andrés JF, Aguilar-Naranjo JJ. Reinserciónsociofamiliar del traumatismocraneoencefálico grave. RehabilitaciónMadrid. <strong>2009</strong>;43:151-9.Álvarez-Molinero M, Aguilar-Naranjo JJ. Enfermedadde Emery-Dreifuss RehabilitaciónMadrid. <strong>2009</strong>;43:37-9.Aguilar JJ. Deformidades estructurales delraquis. Introducción. Rehabilitación. Madrid<strong>2009</strong>;43:245.L, Álvarez Molinero M, Llopart Alcalde N,Aguilar Naranjo JJ. Escoliosis de inicioprecoz. Millán Casas Rehabilitación. Madrid<strong>2009</strong>;43:265-9.Álvarez Molinero M, Aguilar Naranjo JJ,Llopart Alcalde N, Millán Casas L. Evaluaciónde la escoliosis idiopática juvenily del adolescente. Rehabilitación. Madrid<strong>2009</strong>;43:270-4.San Segundo‐Mozo R, Valdés‐Vilches M, Aguilar‐NaranjoJJ. Rehabilitación. Tratamientoconservador de la escoliosis. Papel dela cinesiterapia. Madrid <strong>2009</strong>;43:281-6.Llopart Alcalde N, Álvarez Molinero M, MillánCasas L, Aguilar Naranjo JJ. Cifosisidiopática juvenil y de Scheuermann. Rehabilitación.Madrid <strong>2009</strong>;43:312-7.Muñoz Royo MC, Cerdá Plubins M, AguilarNaranjo JJ. Camptocormia y síndromede cabeza caída. Rehabilitación. Madrid<strong>2009</strong>;43:324-8.


5.7. Other groups:


230Other groups


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>2315.7.1. Pediatrics service, JoanXXIII University HospitalHead of the group: Javier Batllejbatlle.hj23.icsencat.catPublicationsc.Bras Boqueras, e. Parada Ricard, m.r.Aguinaco Culebras , J.Batlle Caravaca,s.rives Solá, c.Diaz Heredia . Esplenomegaliagigante por leucemia mielomonocíticajuvenil. Anales de Pediatria. Volume70; nº 04, pág.405-7.Books and book chaptersJM Comelles, MA Martorell y m. Bernal (eds.).Nurses, X. Allué en “Enfermeria y Antropología.Padeceres, cuidadores y cuidados”Barcelona, Ed. Bellaterra enero <strong>2009</strong>,Pág. 57-66. ISBN 978-84-9888-002-1.X. Allué y Dolors Colom. Orígenes del cuidadoy Modelos sanitarios. En Contextohistórico en el trabajo social sanitario,FUOC, Barcelona, <strong>2009</strong>, (Legal Deposit:B-39979-<strong>2009</strong>)Communications at congressesCristina Fernández Gómez, María del Mar AlbújarFont, Yolanda Royo Cuadra, Ida diCrosta, Cinta Valldepérez Baiges, RicardoClosa Monasterolo. “Apple-peel” o atresiasintestinales múltiples. A propósito deun caso. XVIII Congreso de la AsociaciónEspañola de Pediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.J. Escribano, r. Closa, V. Luque, m. Zaragoza,n. Ferré y V. Grote. Ensayo clínico nutricionalsobre la influencia de la ingestaproteica en el crecimiento y función renalesen lactantes sanos. XXXV CongresoNacional de Nefrología Pediátrica.Fuentealicante de La Palma, <strong>2009</strong>.A Gómez Papí. Síndrome de raynaud. desencadenantesy manejo. Mesa Redonda:“Pezón doloroso” V Congreso Español deLactancia Materna. Murcia, <strong>2009</strong>.a. Gomez Papi. Criança i pediatria evolutiva. IJornades. Les Necessitats Integrals delsInfants (0-6) i el seu Encaix en Centresd’Acollida. Tarragona, <strong>2009</strong>.a. Gomez Papi. Néixer per cesària. Efectes enel bebè. Jornada: necessàries i respectades?Setmana mundial del part respectat.Barcelona, <strong>2009</strong>.a.gomez Papi. El padre, la lactancia y la crianza.Mesa redonda: El papel del padre. VICongreso FEDALMA: Lactancia materna:más que un alimento. Palma de Mallorca,<strong>2009</strong>.a. Gomez Papi. Pell amb pell. Lactància en elprimers dies de vida. II Jornades: LactànciaMaterna. Inversió en Salut. Castellón,<strong>2009</strong>.a. Gomez Papi. El vínculo en el prematuro. DíaEuropeo del Niño Prematuro. Madrid,<strong>2009</strong>.a. Gomez Papi. Contacto piel con piel inmediatoen la sala de partos en recién nacidosa término. Mesa Redonda: Atenciónal Recién Nacido en la sala de partos. Unanueva mirada. I Jornada de buenas prác-


232 Other groupsticas en la atención al parto y al nacimiento:Una nueva mirada. Bilbao, <strong>2009</strong>.Pujol-Montcusí J, Pastor L, César S, AlbújarMM, Bel S, Garcia-Fontgivell JF, TuréganoP, Closa R. XXI Reunión del Grupo Españolde Dermatología pediàtrica. MiofibromatosisCongénita Generalizada.Hospital Universitari Joan XXIII, Tarragona.Dermatologia, Hospital Comarcal Amposta.Amposta, <strong>2009</strong>.Antoni Soriano Arandes. 6th European Congresson Tropical Medicine and InternationalHealth and 1st Mediterranean Conferenceon Migration and Travel Health.Verona, <strong>2009</strong>.Ester Castellarnau. Soluciones hipotónicasversus isotónicas en fluidoterapia intravenosade mantenimiento. XIV Reunión Anualde la Sociedad Española de Urgenciasde Pediatría. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Raquel Monné. Pubertad precoz central secundariaa meningitis tuberculosa: disociaciónclínico-analítica. Caso clínico. XXXICongrés de la sociedad Española EndocrinologiaPediàtrica Alicante, <strong>2009</strong>.5.7.2. Allergy, Verge de laCinta Hospital, TortosaBooks and book chaptersBaltasar Drago MA. Polinosis por proximidad.Manual Abreviado de polinosis III. vol 3,Pág. 47-50. MRA Ediciones SL. Barcelona,<strong>2009</strong>. Legal deposit: B-11-885-09.Garcia-Ortega P, Corrominas M, Cerdà MT,Muñoz E, Giner MT, Guspí R, Gaig P. Protocolsd’estudi d’al·lèrgia a fàrmacs. SCAIC.Cap 14. Legal deposit: M-35078-<strong>2009</strong>.Corominas M, Gaig P, Garcia-Ortega P, GinerMT, Guspí R, Cerdà MT, Muñoz E. Medisde contrast radiològic i de tinció. Protocolsd’estudi d’al·lèrgia a fàrmacs. SCAIC.Cap 13. Legal deposit: M-35079-<strong>2009</strong>.Giner MT, Garcia-Ortega P, Gaig P, Guspí R,Corominas M, Cerdà MT. Vacunes antimicrobianes.Protocols d’estudi d’al·lèrgia afàrmacs. SCAIC. Cap 12. Legal deposit:M-35078-<strong>2009</strong>.Communications at congressesGuspí Bori R, Baltasar Drago MA, Pineda dela Losa F. Un pacient amb al·lèrgia “airborne”.Presentació oral. Matí al·lergològicde la Societat Catalana d’Al·lèrgia i ImmunologiaClínica. Reus, <strong>2009</strong>.Dordal Culla MT, Baltasar Drago MA, LópezAndrés N, Jurkovicova J, Guspí Bori R,Muñoz García E. Recurrent angioedema: wemustn’t lower our guard. Póster. XXVIII Congressof the European Academy of Allergyand Clinical Immunology. Warsaw, <strong>2009</strong>.Vèspids: doble sensibilització i reactivitatencreuada. Presentació oral. IX Taller d’himenòpters SCAIC. Barcelona, <strong>2009</strong>.Guspí R, Dalmau G, Amat P, Baltasar M, MarquésL, Muñoz E, Gomez i Cols C. Estudicomparatiu del diagnòstic amb extractede Polistes“americans” i Polistesdominula. Presentació oral. IX Taller d’himenòpters SCAIC. Barcelona, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>233Guspí Bori R. Angioedema. Presentació oral.IV Jornada d’Actualització en Al·lergologiaa Tarragona. Tarragona, <strong>2009</strong>.Sala A, Baltasar M, Bartra J, Cerdà MT,Castillo MJ, Dordal T, Ferrer L, Gaig P,Guilarte M, Lleonart R, Marquès L. Situacióde l’angioedema per bradicinina aCatalunya. Presentació oral. Jornada deCloenda del Curs Acadèmica de la SCA-IC. Barcelona, <strong>2009</strong>.Guspí Bori R, Baltasar Drago MA. Allergy toHimenopatera sting indoors. Póster. XIWorld Allergy Congress. Buenos Aires,<strong>2009</strong>.5.7.3. Clinical analysis, Vergede la Cinta Hospital, TortosaPublicationsCentelles-Serrano MJ, Pérez-Moreno MO,Llovet-Lombarte MI, Cortell-Ortolá M,Jardí-Baiges AM, Buj-González JI. Effectivenessof systematic investigation forGroup B Streptococcus in urine samplesto identify colonized pregnant women. EnfermInfecc Microbiol Clin.<strong>2009</strong>;27:394-8.IF: 1,432. 4th quartile.Pérez-Moreno MO, Centelles-Serrano MJ,Cortell-Ortolá M, Ruiz J, Llovet-LombarteMI, Jardí-Baiges AM, Fort-Gallifa I. Multidrugresistance related to class 1 integronsin human Salmonella enterica serotypeTyphimurium isolates and emergence ofatypical sul3-associated integrons. Int JAntimicrob Agents. <strong>2009</strong>;34:381-3. IF:3,067. 2nd quartile.Communications at congressesCompte Jové MT, Pin Godos MT, Angelet FigaP, Cid Espuny JLL, Jardí Baiges AM, PerezMoreno MMO. Filtrat glomerular: avaluacióde diferents mètodes de mesura.XXV Jornades Mèdiques i de la Salut deles Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Compte Jové MT, Pin Godos MT, Angelet FigaP, Gállego GiC, Cid Espuny JL. Hemodiafiltracióon line en la unitat nefrològicade Tortosa. XXV Jornades Mèdiques i dela Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Pérez-Moreno MO, Cortell M, Centelles MJ,Ruiz J, Llovet MI, Fort I, Jardí AM, Cid mp.K. Pneumoniae con sensibilidad disminuidaa amoxicilina-clavulánico en un centrosocio-sanitario: coexistencia de aisladosproductores de IRT-11 y de aislados multirresistentesqnrS2 positivos productoresde OXA-1 asociada a integrones de clase1. XIII Reunión Sociedad Española EnfermedadesInfecciosas y MicrobiologíaClínica. Sevilla, <strong>2009</strong>.Fort Gallifa I, Pérez Moreno MMO, LechugaDurán I, Llovet Lombarte MI, Cid EspunyJL, Jardí Baiges AM. Eficiencia diagnósticadel isoenzima CK-MB en el síndromecoronari agudo: comparación entre la determinacióndel porcentaje de actividadtras inmunoinhibición y CK-MB masa. IIICongreso Nacional de Laboratorio Clínico.Valencia, <strong>2009</strong>.Fort Gallifa I, Llovet Lombarte MI, CortellOrtolà M, Pérez Moreno MMO, JargíBaiges AM, Buj González JI, Jardí MargalefR, Rodríguez Frias J. Déficit de alfa-1


234 Other groupsantitripsina diagnosticado de forma fortuitacon presentación de clínica atípica.Póster. III Congreso Nacional de LaboratorioClínico. Valencia, <strong>2009</strong>.Llovet Lombarte MI, Pérez Moreno MMO,Centelles Serrano MJ, Cortell Ortolà M,Jardí Baiges AM, Picó Plana E. Evaluaciónde la eficacia de una acción de mejora dela fase preanalítica. III Congreso Nacionaldel laboratorio Clínico. Valencia, <strong>2009</strong>.Cortell Ortola M, Fort Gallifa I, Pérez MorenoMO, Llovet Lombarte MI, Lechuga Duran I,Picó Plana E, Jardí Baiges A. Evaluacióndel analizador Stratus CS en el análisis dela Troponina I. III Congreso Nacional dellaboratorio Clínico. Valencia, <strong>2009</strong>.Llovet Lombarte MI (Grup d’Indicadors de qualitatLaboratoris Clínics de l’ICS). Encuesta desatisfacción a los clínicos: Resultados multicéntricos2005-2008. III Congreso Nacionaldel Laboratorio Clínico. Valencia, <strong>2009</strong>.5.7.4. Anesthesia and revival,Verge de la Cinta Hospital,TortosaCommunications at congressesNovas i Brach G, Castellnou i Ferré J, LozanoEnguita C. Síndrome de Horner recidivanteen paciente obstétrica. XV ReuniónESRA-España (SociedadEuropea deAnestesiaRegional y Tratamiento del Dolor).Pamplona, <strong>2009</strong>.5.7.5. Surgery, Verge de laCinta Hospital, TortosaCommunications at congressesMoreno Matias J, Jardí Manuz JM, LLuchHomedes L, Hachem Ibrahim AN, Guspi SaizF, Estevez Fernandez M. Reparació del’hernia paraestomal mitjant mala preperitoneal.XXV Jornades Mèdiques i de laSalut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Moreno Matias J, Rebasa Cladera P, DarnellMartin A. Hernia paraestomal i eventracióper laparotomita mitja: hi ha relació entreambdues?XXV Jornades Mèdiques i dela Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Hachem Ibrahin AN, Moreno Matías J, Comí CodinaS, Velasco Carrasco MC, Jardí ManuzJM, Pujals Dalmases J, Lluch HomedesL, Estevez Fernandez Ml. Infección postapendicectomíalaparoscópica ¿una entidadnueva? XIII Reunión Nacional de laAsociación Española de Coloproctología.Barcelona, <strong>2009</strong>.Hachem Ibrahim AN, Jardí Manuz JM, LluchHomedes L, Velasco Carrasco MC, GuspíSaiz F, Comí Codina S, Moreno Matías ,Pujals Dalmases J, Estevez Fernandez M.Metástasis de adenocarcinoma a nivel demargen anal tras cirugía de cáncer colorrectal.XIII Reunión Nacional de la AsociaciónEspañola de Coloproctología. Barcelona,<strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>2355.7.6. Orthopedic surgery andtraumatology, Verge de laCinta Hospital, TortosaCommunications at congressesSantillana Ruiz J, Hernández Herrero M, SantanaZorrilla S, Jaén Martínez JM, MerinoRiusn A, Mora Iter X. Osteonecrosi idiotàticadel còndicl medial femoral. Malaltiade Ahlbäck. XXV Jornades Mèdiquesi de la Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Santana Zorrilla S, Santillana Ruíz J, ÁlvarezLlanas A, Nogales López J, PradillosGarcía E, Mora Íter X. Fractura del tercermetatarsià per estrès en pacient ambobesitat. A propòsit d’un cas. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terresde l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Sirvent Díaz E, Manuel Farrés E, SantillanaRuíz J, Santana Zorrilla S, PradillosGarcía E, Mora Íter X. Ruptura espontàniadel tendó extensor llarg del polze en pacientjove. A propòsit d’un cas.XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terresde l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Mèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Bel Pla S, Barberá Montesinos E, FerrandoRoqueta FJ, Bosch Princep R. Erupciónde múltiples pápulas en el abdomen y extremidadesde una niña. XX Reunión delgrupo Español de dermatología Pediátrica.Jerez de la Frontera, <strong>2009</strong>.5.7.8. Endocrinology, Verge dela Cinta Hospital, TortosaCommunications at congressesMiret Llauradó M, Garcia Queralt R, Sena FerrerF, Fernandez Martínez E, Rojals PovillT. Paraganglioma esporàdic periadrenalsecretor en una noia jove: A propòsti d’uncas. XXV Jornades Mèdiques i de la Salutde les Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Miret Llauradó M, Garcia Queralt R, Puig deDou J, Fernandez Martínez E, Rojals PovillT. La intolerància a la lactosa com acausa de ressistència al tractament amblevotiroxina. XXV Jornades Mèdiques i dela Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.5.7.7. Dermatology, Verge dela Cinta Hospital, TortosaCommunications at congressesBorràs Vilalta I, Ferrando Roqueta FJ, JaenMartínez J, Dalmau Llorca MR,HomedesCelma L, Forcadell Drago E. Dermatitisde contacte al·lèrgic i eritema multiforme:a propòsit d’un cas. XXV Jornades5.7.9. Pharmacy, Verge delaCinta Hospital, TortosaCommunications at congressesJuan Aguilar M, Escoms Moreno MC, CanelaSubirada M, Domenech Spanedda MF, FerréPla MJ, Herrero Gómez E. Alteplasa: Efectividady seguridad en la desobstrucción


236 Other groupsde catares venosos centrales. 54 Congresode la Sociedad Española de FarmaciaHospitalaria. Zaragoza, <strong>2009</strong>.Canela Subirada M, Doménech Spanedda MF,Escoms Moreno MC, Juan Aguilar M, RebullFatsini J. Protocolización del uso deantisépticos en obstetricia. 54 Congresode la Sociedad Española de FarmaciaHospitalaria. Zaragoza, <strong>2009</strong>.5.7.10. Territorialmanagement, Verge de laCinta Hospital, TortosaPublicationsEspallargues M, Almazán C, Tebé C, Pla R,Pons JM, Sánchez E, Mias M, Alomar S,Borrás JM. Management and outcomesin digestive cancer surgery: design andinitial results of a multicenter cohort study.ONCOrisc Study Group. Rev Esp EnfermDig. <strong>2009</strong>;101:680-96. IF: 1,263. 4thquartile.Rue M, Vilaprinyo E, Lee S, Martinez-AlonsoM, Carles MD, Marcos-Gragera R, PlaR, Espinas JA. Effectiveness of early detectionon breast cancer mortality reductionin Catalonia (Spain). BMC Cancer.<strong>2009</strong>;9:326. IF: 3,087. 2nd quartile.Tebé C, Márquez-Calderón S, Ramón BenítezJ, Sánchez-Lanuza M, Fernandez R, AguadoMJ, Pons JM, Pla R. Current state ofbreast cancer surgery in Andalusia andCatalonia. Cir Esp. <strong>2009</strong>;86:369-77.5.7.11. Hematology, Verge dela Cinta Hospital, TortosaPublicationsSánchez-Espiridión B, Sánchez-Aguilera A,Montalbán C, Martin C, Martinez R,González-Carrero J. A taqMan low-densityarray to predict outcome in advancedHodgkin’s lymphoma using paraffinembeddedsamples. Spanish Hodgkin’sLymphoma Study Group Clin Cancer Res.<strong>2009</strong>;15:1367-75. IF: 6,488. 1st quartile.Pérez-García A, Brunet S, Berlanga JJ, TormoM, Nomdedeu J, Guardia R. CTLA-4genotype and relapse incidence in patientswith acute myeloid leukemia infirst complete remission after inductionchemotherapy. Grupo cooperativo parael estudio y tratamiento de las leucemiasagudas. Leukemia. <strong>2009</strong>;23:486-91. IF:8,634. 1st quartile.Blanco-Molina A, Trujillo-Santos J, Tirado R,Cañas I, Riera A, Valdés M, Monreal M andRIETE investigators. Venous thromboembolismin women using hormonal contraceptives.Findings from the RIETE registry.Thromb Haemost. <strong>2009</strong>;101:478-82. IF:3,803. 1st quartile.Paiva B, Vidriales MB, Mateo G, Pérez JJ, MontalbánMA, Sureda A, Montejano L, GutiérrezNC, García de Coca A, de las HerasN, Mateos MV, López-Berges MC, García-Boyero R, Galende J, Hernández J, PalomeraL, Carrera D, Martínez R, de la Rubia J,Martín A, González Y, Bladé J, Lahuerta JJ,


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>237Orfao A, San-Miguel JF. The persistenceof immunophenotypically normal residualbone marrow plasma cells at diagnosisidentifies a good prognosti subgroup ofsymptomatic multiple myeloma patients.GEM (Grupo Español de MM)/PETHEMA(Programa para el Estudio de la Terapéuticaen Hemopatías Malignas) CooperativeStudy Groups. Blood. <strong>2009</strong>;114:4369-72.IF: 10,432. 1st quartile.Roldan V, Lecumberri R, Muñoz-Torrero JF, VicenteV, Rocha E, Brenner B, Monreal M;RIETE investigators. Thrombophilia testingin patients with venous thromboembolism.Findings from the RIETE registry.Thromb Res. <strong>2009</strong>;124:174-77. IF:2,449. 2nd quartile.Font Ferré L, Contreras Barbeta E, CallaoMolina V, Ramiro Infante L, García-ArrobaPeinado J. Accidente vascular cerebralagudo y problemas neurológicos agudos.Guía de manejo de las enfermedadesfalciformes. In: Safford MP, Haines JG,eds. Grupo Acción Médica S.A; pº 75-81,<strong>2009</strong>.Communications at congressesHoyos M, Brunet S, Duarte R, Ribera JM,Esteve J, Llorente A, Tormo M, GuardiaR, Heras I, Besalduch J, Queipo de LlanoMP, Pedro C, Bueno J, Bargay J, TorresP, Martí JM, Font L, Gonzalez P, NomdedeuJF, Sierra J, Grupo Cooperativo CETLAM.Impacto de la caracterización molecularen el pronóstico de los pacientes conLMA de riesgo citogenético intermedio:análisis de nuevos marcadores. LI ReuniónNacional de la Asociación Españolade Hematología y Hemoterapia (AEHH).Barcelona, <strong>2009</strong>.Escoda L, Brunet S, Hoyos M, Esteve J, TormoM, Bargay J, Ortín X, Guardia R et al.Afectación extramedular (AEM) inicial oen la recaída en la leucemia mieloblásticaaguda. LI Reunión Nacional de la AsociaciónEspañola de Hematología y Hemoterapia(AEHH). Barcelona, <strong>2009</strong>.Brunet S, Tormo M, Esteve J, Ribera JM, HoyosM, Nomdedéu JF, Duarte R, LlorenteA, Grupo Cooperativo CETLAM. Impactopronóstico del genotipo de la LMA en laobtención de la remisión completa. LI ReuniónNacional de la Asociación Españolade Hematología y Hemoterapia (AEHH).Barcelona, <strong>2009</strong>.5.7.12. Nursing, Verge de laCinta Hospital, TortosaCommunications at congressesMartínezSegura E, March Pallarés G, Faiges-Cortés I, PérezBertomeu L, Sogues BlancoF, AndreuCaldero C. Evolució de la culturade la seguretat en el servei d’urgènciesde l’Hospital Verge de la Cinta de Tortosa(HTVC).XXV Jornades Mèdiques i dela Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.


238 Other groupsValls Borrell R, Torondel Capdevila E, BallartMacià A, Ribes Navarro C, AragonésGisbert C, Comí Tost J. Guillain-Barré ennens: Cures d’infermeria. VII Congrés AssociacióCatalana d’Infermeria Pediàtrica(ACIP). Andorra, <strong>2009</strong>.Royo Burillo C, Ribes Navarro C, BallartMacià A, Torondel Capdevila E, Comí TostJ, Aragonés Gisbert C, Calafell MartínA, Granell Doñate C, Gutiérrez AladrenP. ¡Alerta piojos! IX Congreso Nacionalde Enfermería de la Infancia. Santander,<strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Luque Cortés A. M’agradatal com sóc: autoestima, imatge corporali pressió de grup. IV Congrés de la SocietatCatalanoBalear de Psicologia. Tortosa,<strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Luque Cortés A. Aprenenta cuidar-nos: Taller de relaxació en adolescents.IV Congrés de la Societat CatalanoBalearde Psicologia. Tortosa, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Luque Cortés A. Autoestima,imatge corporal. Intervenció d’infermeria.7è Congrès de l’Associació Catalanad’Infermeria Pediàtrica. Andorra, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Blanc Curto JM, CardonaBarberán A , Luque Cortés A. Cribatgeauditiu universal neonatal. Otoemissionsacústiques evocades. Intervenció d’infermeria.7è Congrés de l’Associació Catalanad’Infermeria Pediàtrica. Andorra, <strong>2009</strong>.Escurriola R, Pla L, Gisbert P, Sarroca C.Actuaciones de enfermería en el intraoperatoriode la implantación de un clavoendomedular. 25 Jornadas Nacionales deEnfermería en Traumatología y Cirugía Ortopédica.Avila, <strong>2009</strong>.Sarroca C, Gisbert P, Pla L, Escurriola R.Actuaciones de enfermería en el postoperatorioinmediato del paciente con implantaciónde un clavo endomedular. 25Jornadas Nacionales de Enfermería enTraumatología y Cirugía Ortopédica. Avila,<strong>2009</strong>.Pla L, Escurriola R, Sarroca C, Gisbert P. Actuacionesde enfermería en la preparaciónquirúrgica del enfermo candidato a unclavo endomedular. 25 Jornadas Nacionalesde Enfermería en Traumatología yCirugía Ortopédica. Avila, <strong>2009</strong>.Gisbert P, Sarroca C, Escurriola R, Pla L.Como organizar un curso de enfermeríaquirúrgica traumatológica: visión territorial.25 Jornadas Nacionales de Enfermeríaen Traumatología y Cirugía Ortopédica.Avila, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Genaró Jornet P, LuqueCortés A. Obesidad Infantil. Prescripciónenfermera. IX Congreso Nacional de Enfermeríade la Infancia y la Adolescencia.Santander, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Luque Cortés A. Modeloestético en los medios de comunicación. IXCongreso Nacional de Enfermería de la Infanciay la Adolescencia. Santander, <strong>2009</strong>.Franch Llasat R, Brull Gisbert T, Anento NollaS, Escoda Pellisa MT, Brull Gisbert Ll.Mesures de seguretat per a la prevencióde caigudes hospitalàries. XI Jornada dela Societat Catalana de Qualitat Assistencial.Salt, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>239Anento Nolla S, Marsà Fadurdo CR, Peig MartíMT, Moreno Gallego J, Escoda Pellisa MT,Brull Gisbert L, Menasanch Martí I, ParrillaBarragan P, Franch Llasat R, Brull GisbertT, Múrria Vicente N, Garcia Vilarroya N,Pons Prats A, Juan Reverté I, Martí CavalléM, Cañellas Reverté N. Proceso de implantaciónde la nueva estación de trabajo clínicode enfermería “GACELA.CARE” en elservicio de urologiá.XXXI Congreso Nacionalde Enfermería urológica. Gijón, <strong>2009</strong>.Brull Gisbert T, Peig Marti MT, Franch LlasatR, Anento Nolla S, Escoda Pellisa MT,Brull Gisbert Ll. Gestió de la seguretatclínica a la nostra unitat. XI Jornada de laSocietat Catalana de Qualitat Assistencial.Salt, <strong>2009</strong>.Peig Marti MT, Brull Gisbert T, Franch LlasatR, Anento Nolla S, Escoda Pellisa MT,Brull Gisbert Ll. Avaluació de l’extracciód’hemocultius: aprendre dels errors. XIJornada de la Societat Catalana de QualitatAssistencial. Salt, <strong>2009</strong>.Moreno Gallego Mª J,Peig Martí MªT,ParrillaBarragan P,Anento Nolla S, Escoda PellisaMªT,Brull Gisbert MªLL. Plan de cuidadosestándar: Ureteroscopia y litotríciaintracorpórea. XXXI Congreso Nacional deEnfermería Urológica. Gijón, <strong>2009</strong>.Peig Martí Mª T, Parrilla Barragán P, Mora LópezG; Moreno Gallego MªJ, Escoda PellisaMªT, Brull Gisbert MªLL, Ruiz FabregatMª C, Anento Nolla S, Menasanch Martí I,Brull Gisbert T, Franch Llasat R, MurriaVicente N, García Villarroya N, Pons PratsA, Juan Reverte I, Marsa Fadurdo C, MogarraCamus K. Cuidados de enfermería alpaciente con gangrena de Fournier: estudiode un caso. XXXI Congreso Nacionalde Enfermería Urológica. Gijón, <strong>2009</strong>.Piñol Benito A, Margalef Hidalgo P, AndreuMiró MJ. Autocures al pacient ostomizat.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Piñol Benito A, Margalef Hidalgo P, AndreuMiró MJ. Cures al pacient ostomizat:l’alimentació. VI Jornades d’Infermeria deles Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Piñol Benito A, Margalef Hidalgo P, AndreuMiró MJ. Cures al pacient ostomizat:l’irrigació. VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Lleixà Lleixà D, Fort Ferré I, Echevarria BayerriE, Díaz Juan C. 15 anys de tallers deprevenció del VIH als adolescents de lesTerres de l’Ebre. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Panisello Carles C, Torondel Capdevila E, BallartMacià A, Ribes Navarro C, AragonésGisbert C,Comí Tost J. Guillain-Barré ennens: Cures d’Infermeria. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Ballart Macià A, Pons Prats M, París JiménezD, Balaguer Chillida I, Ribes Navarro C,Granell Doñate C. Bala perduda. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.Ribes Navarro C, Ballart Macià A, TorondelCapdevila E, Comí Tost J, Aragonés GisbertC, Gutiérrez Aladren P. Mama, quina picor!VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.


240 Other groupsLinares Herrera JP, Anguera Pedrola MC, EstupiñaPiñol E, Trullen Ardit MJ, MartorellRomero C, Del Rio Vergara C, PuigcerverBalaguer R, Juan Borras RM, Buera LozanoM, Tejeda Rodriguez N, Lores CumbaC, Ortiz Bonet E. Efectividad de los PBNI(Cavilon) en la prevención de las ulceraspor Humedad. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Mogarra Camós k., Bernadó LLambrich n.,Solé Gendre e., Manteca López M. Guia decures per a una colostomia. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Juan Pedro Linares Herrera, Maribel HernándezComas, Susanna Martínez Roige, AntonioFerrus, Blanca Cuevas Baticon. Gestióndel Exudado en una Ulcera Vascular, presentaciónde un caso clínico. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Berge Cos M, Castillo Herrera T, Cos BergadàA, Cruzado Simó S, Pla Cid G, Pla PiñolC. La religió i l’alimentació. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Brull Lleixà MJ, Dominguez Martinez S, MartíCervera L, Ruiz Carles C. Recomanacionsper als pacients tractats amb anticoagulantsorals. VI Jornades d’Infermeria deles Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Sogues Blanco F, Andreu Caldero C, CartesPérez E, March Pallarés G, Martínez SeguraE, Losada Pla N. Millora en la gestió deresidus al servei d’Urgències de l’HTVC:prova pilot. VI Jornades d’Infermeria deles Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.March pallarés G, Martínez Martí S, MartinAlbacar C, Herrera Madueño J, AñóForcadell G, Martínez Segura E. Normesd’aïllament per a pacients i professionalsdavant d’un cas de sospita grip A. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.March Pallares G, Buera Pallares A, FarnosLopez V, Adell Urraca J, Martínez SeguraE, Perez Bertomeu L. Circuit d’aïllament alservei d’urgències de l’HTVC. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Martínez Segura E, Serra Tomas C, FreireSaez N, Madueño Duart C, Barreda RenauA, Juarez Cid G. Atenció d’infermeria alpacient amb dolor toracic no traumàtical servei d’urgències. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Marti Cervera L, Ruiz Carles C, Soteras ReinosoS, Puntes Farnos G. Correcta seqüènciaen la presa de mostres de sang venosaen l’HTVC. VI Jornades d’Infermeria deles Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Borrás Martínez S, Álvarez Díaz MJ, FaigesCortés I, Sogues Blanco S, Santamaría LafargaF, Martínez Segura E. Procedimentper a ingressar els pacients d’urgències ales unitats d’especialització. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Gisbert Jovani P, Sarroca C, Pla L, EscurriolaR. Com organitza un curs d’infermeriaquirúrgica amb una visió territorial. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>241Mogarra Camós K, Bernadó LLambrich N, SoléGendre E, Manteca López M. Atenció alnen immigrant. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Mogarra Camós K, Bernadó LLambrich N, SoléGendre E, Manteca López M. Protecció solar.VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Aixendri Tarré M, Bertomeu Bo.mª t., Bofill EstelleM, Escoda Pellisa Mª T, Martinez TrujilloMª C, Pla Canalda E, Ribes NavarroMª C, Sastre Belmar A, Ballester MontferrerA, Jové Edo N, Brull Gisbert, Ll,Sola Miravete E. Projecte col·laboratiu deseguritat: prevenció de caigudes. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.Brull L, Escoda MT, Brull T, Pons A, Garcia N,Mª Benaiges C, professionals d’EspecialitatsCrear un ambient protector (Dedicat a RosaChavarria). VI Jornades d’Infermeria deles Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Salvado E, Chavarria MJ, Fibla MT, CabanesD, Casanarra I, Martinez Aguado M i altres.Maximitzant la seguretat i qualitat del’assistència al pacient laringuectomitzat.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Estupiña MC, Gil MJ, Chavarria MJ, Roig N,Cabanes D, Salvado E i altres. Revisió delsaspiradors de secrecions: Acció de milloradel programa de seguretat. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.Roig N, Gil MJ, Casanarra I, Estupiña C, SalvadoE, Chavarria MJ i altres. Resultatsdel grup de millora de la gestió de residus.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Valls Borrell R, Panisello Carles C, PonsPrats M, Royo Burillo C, Jarque Audí J,París Jiménez D. I la meva dosi? VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.Sarroca C, Gisbert P, Pla L, Escurriola R.Cures d’infermeria postquirúrgiques immediates(enclavat endomedul·lar). VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.Panisello Carles C, Valls Borrell R, LusillaBallano C,Gutiérrez Aladrén MP, JarqueAudí J. No podria esta millor! VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Herrera Arias R, Panisello Sebastià MC, PepiolVidal ML, Cañellas Reverté N, GarciaBouso M, Pérez Villarroel JV, Pla CanaldaE. Cures d’infermeria abans i desprésde la pleurodesi química. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Pla Canalda E, Cañellas Reverté N, HerreraArias R, Panisello Sebastià MC, AndreuQuesada E, Garcia Bouso M, Pepiol VidalML, Pérez Villarroel JV. La comunicacióprimer pas per a la prevenció. Comunicacióoral. VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Garcia Bouso M, Pla Canalda E, Pérez VillarroelJV, Panisello Sebastià MC, CañellasReverté N, Pepiol Vidal MC, Herrera AriasR. Identificació mitjançant la telemetria deles arítmies que requereixen una actuaciód’infermeria urgent. VI Jornades d’Infer-


242 Other groupsmeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Ariño Cedó F, Benedicto Galiana M, CarcelléÀvila P, Gil Mateu E, Sastre Belmar A,Valls Montesó E. Recursos interculturalsen l’assistència sanitària. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Panisello Sebastià MC,Herrera Arias R, PérezVillarroel JV, Pla Canalda E, Garcia BousoM, Pepiol Vidal ML, Cañellas RevertéN. Pla de cures d’un pacient portador depigtail. VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Gendre Jornet MI, Colomé Ochoa N, LavillaVidal B, Mulet Espuny R, Lleveria Brull M,Morelló Gendre M. Prompte, una realitat.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Marsà Fadurdo C, Martí Cavallé M, CañellasReverté N, Anento Nollas S, Martín VicenteAI, Pons Prats M, Herrera Arias R, BerenguéPoblet M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treball d’infermeriad’hospitalització a la unitat de traumatologia.VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Anento Nollas S, Marsà Fadurdo C, CañellasReverté N, Martí Cavallé M, Martín VicenteAI, Herrera Arias R, Berengué PobletM, Pons Prats M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treball d’infermeriad’hospitalització a la unitat d’especialitats1. VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Martí Cavallé M, Anento Nollas S, MarsàFadurdo C, Cañellas Reverté N, MartínVicente AI, Pons Prats M, Herrera AriasR, Berengué Poblet M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treballd’infermeria d’hospitalització a domicili.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Marsà Fadurdo C, Martí Cavallé M, CañellasReverté N, Anento Nollas S, Martín VicenteAI, Pons Prats M, Herrera Arias R, BerenguéPoblet M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treball d’infermeriad’hospitalització a la unitat de l’àrea decirurgia. VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Cañellas Reverté N, Martí Cavallé M, AnentoNollas S, Marsà Fadurdo C, Martín VicenteAI, Berengué Poblet M, Herrera AriasR, Pons Prats M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treball d’infermeriad’hospitalització a la unitat d’obstetríciai ginecologia. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Cañellas Reverté N, Martí Cavallé M, AnentoNollas S, Marsà Fadurdo C, Martín VicenteAI, Berengué Poblet M, Herrera AriasR, Pons Prats M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treball d’infermeriad’hospitalització a la unitat d’especialitats2. VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>243Martí Cavallé M, Marsà Fadurdo C, CañellasReverté N, Anento Nollas S, Martín VicenteAI, Pons Prats M, Herrera Arias R, BerenguéPoblet M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treball d’infermeriad’hospitalització a la unitat de medicinainterna. VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Anento Nollas S, Marsà Fadurdo C, CañellasReverté N, Martí Cavallé M, Martín VicenteAI, Herrera Arias R, Berengué PobletM, Pons Prats M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treball d’infermeriad’hospitalització a la unitat de pediatria. VIJornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Cañellas Reverté N, Anento Nollas S, MartíCavallé M, Marsà Fadurdo C, MartínVicente AI, Berengué Poblet M, HerreraArias R, Pons Prats M. Guia per a l’elaboraciódel pla de cures mitjançant metodologiaARES amb l’estació de treballd’infermeria d’hospitalització a l’àrea de24 hores. VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Luque Cortés A. Aprenenta cuidar-nos: Taller de relaxació en adolescents.VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Porres Viñes MC, Martorell Morales M, MatiasDescalzo C, Soler Gracia MC, PiñolIzquierdo S, Almansa Girona MD, Giné GalaJJ. Protocol de cures d’infermeria per a lacol·locació de gastrostomia endoscòpiapercutània (PEG). VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Carcellé Ávila P, Echevarría Bayerri E, HomedesVilàs C, Sastre Belmar A, Simó GironaM. La hipoglicèmia en el nounat. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.Cruzado Simó S, Echevarría Bayerri E, Pla CidG, Simó Girona M, Toledo Ruiz J, VallsMontesó E. Tràmits a l’alta de la mare i delnadó. VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Gendre Jornet MI, Sanz Adell V, Gasparin PedrazaM, Alegria Alvaro P, Palatsi Noll R,Clua Ferré C. El canvi és una porta ques’obre desde dins. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Lleixà Fortuño M, AlbacarRioboó N, Berenguer Poblet M, Ferré GrauC. Imatge corporal i estudiants d’infermeria.VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Genaró Jornet P, LuqueCortés A. Obesidad Infantil. Prescripciónenfermera. VI Jornades d’Infermeria deles Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, Blanc Curto, JM, CardonaBarberán A, Luque Cortés A. Cribratgeauditiu universal neonatal. Otoemissionsacústiques evocades. Intervenció d’infermeria.VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Cortés Moskowich I, , Luque Cortés A. M’agradatal com soc: autoestima, imatge corporali pressió de grup. VI Jornades d’In-


244 Other groupsfermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Echevarría Bayerri ME, Fort Ferrer I, Díaz JuanC, Lleixà Lleixà D. A mi també em passa…i a tu? (tallers d’educació afectiu-sexuals).VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Menasanch Martí A, Brull Gisbert Ll, EscodaPellisa MT, Peig Martí M, Pons Prats A,García Vilarroya N. Avaluació de la graellade seguretat del servei d’especialitats I.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Mulet Fumadó A, Anguera Pellejà C, Piñol TenaA, Iriondo Sanz C. Comitè d’ètica assistenciali diversitat cultural. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Peig Marti MT, Moreno Gallego J, MenasanchMarti I, Parrilla Barragan P, Escoda PellisaMT, Brull Gisbert ML. Continuïtat assistencialHospital- Primària en les curesde l’urostomia mitjançant videoconferència.VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.García Vilarroya N, Pons Prats A, Juan RevertéI, Brull Gisbert Ll, Menasanch Martí A,Murria Vicente N. Cuidados en enfermeríaal paciente con gangrena de Fournier:estudio de un caso. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Peig Marti MT, Moreno Gallego J, Escoda PellisaMT, Brull Gisbert ML. Anento NollaS, Menasanch Marti I. Cuidados en enfermeríaen la urostomia tipo Bricker: estudiode un caso con estoma retráctil/hundido/plano. VI Jornades d’Infermeria de les Terresde l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Martí Cavallé M, Aeneto Nolla S, Marsà FadurdoCR, Cañellas Reverté N, MartínVicente AI. Implantació d’un sistema informàticper infermeria Gacela.care. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre.Amposta, <strong>2009</strong>.Royo Burillo C, Valls Borrell R, PaniselloCarles C, Pons Prat M. La història del petitToni rabietes. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Martinez-Aguado Fuentes MI, Fibla Reverte MT,Salvado Galiana E, Cabanes Pascual D,Chavarria Ovejero MJ, Lluis Benaiges MC.Mesures de seguretat en els aïllaments.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Moreno Gallego J, Peig Martí MT, ParrillaBarragan P, Anento Nolla S, Escoda PellisaMT, Brull Gisbert ML. Plan de cuidadosestándar: Ureteroscopia y litotríciaintracorpórea. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Borrás Martínez., Álvarez Díaz MJ, FaigesCortés I, Sogues Blanco S, Santamaría LafargaF, Martínez Segura E. Procedimentper ingressar els pacients d’urgències ales unitats d’hospitalització. VI Jornadesd’Infermeria de les Terres de l’Ebre. Amposta,<strong>2009</strong>.Mora López G, Brull Gisbert Ll, Escoda PellisaMT, Pons Prats A, Menasanch Martí A,García Vilarroya N. Projecte: Seguiment ieducació sanitària als pacients laringectomitzats.VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>245Brull Gisbert T, Franch Llasat R, Murria VicenteN, Pons Prats A, García VilarroyaN, Mora López G. Revisió del protocol del extracció d’hemocultius per millorar unindicador de procés d Especialitats I. VIJornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Panisello Chavarria ML, Mateu Gil ML, LasagaHeriz A. Tabaquisme en estudiants/es detercer d’infermeria. VI Jornades d’Infermeriade les Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.López Mangrané Z, Fontanet Ribé I, GombauMatamoros MJ. Ulls del món a Bolivia. VIJornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Artero Pons S, Lusilla Ballano C, GranellDoñate C, Ferré Margalef J, Godina FerreresMC. Humanitzar les unitats neonatals:cures centrades en el desenvolupament.VI Jornades d’Infermeria de les Terres del’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Royo Burillo C, Valls Borrell R, Panisello CarlesC, Pons Prat M, Jarque Audí J, GranellDoñate C, Calafat Argemí A. ”Ya no puedocontigo”. IX Congreso Nacional de Enfermeríade la Infancia. Santander, <strong>2009</strong>.Valls Borrell R, Panisello Carles C, RoyoBurillo C. Sindrome d’abstinencia en l’infantde mare amb drogodependencia. 7 èCongrés de l’Associació Catalana d’InfermeriaPediatrica. Andorra, <strong>2009</strong>.Aragonés Gisbert M, Aznar Panisello MR,Gendre Jornet MI, Aragonés Gisbert C, HidalgoMena A. La problemática de la proteccióde dades al mon sanitari: sabemaplicar.la? VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.5.7.13. Intensive medicine,Verge de la Cinta Hospital,TortosaPublicationsSirgo G, Morales P, Rello J. PAI-1 gene:pharmacogenetic association of 4G/4Ggenotype with bleeding after cardiacsurgery-pilot study. Eur J Anaesthesiol.<strong>2009</strong>;26:404-11. IF: 1,550. 3rd quartile.León C, Ruiz-Santana S, Saavedra P, Galván B,Blanco A, Castro C, Balasini C, Utande-Vázquez A, González de Molina FJ, Blasco-Navalproto MA, López MJ, Charles PE,Martín E, Hernández-Viera MA; Cava StudyGroup. Usefulness of the “Candida score”for discriminating between Candida colonizationamd invasive candidiasis in nonneutropeniccritically ill patients: a prospectivemulticenter study. Crit Care Med.<strong>2009</strong>;37:1624-33. IF: 6,594. 1st quartile.Charles PE, Castro C, Ruiz-Santana S, LeónC, Saavedra P, Martín E, on behalf of theCAVA study group. Serum procalcitoninlevels in critically ill patients colonizedwith Candida spp: new clues for the earlyrecognition of invasive candidiasis? IntensiveCare Med. <strong>2009</strong>;35:2146-50. IF:5,055. 1st quartile.Communications at congressesGonzalez de Molina C, Leon S, Ruiz Santana A,Loza F, Lucena B, Galvan A and the CavaStudy Group (Luna J). Candidemia due tocandida albicans vs. non-albicans candidaspp. in non-neutropenic critically ill pa-


246 Other groupstients. A prospective study. 22ndd ESICMAnnual Congress. Vienna, <strong>2009</strong>.González de Molina FJ, León C, Ruiz SantanaS, Saavedra P and the Cava Group (LunaJ). Attributable mortality of candidemiain critically ill patients; analysis basedon “propensity score”. 49th ICAAC. SanFrancisco,<strong>2009</strong>.5.7.14. Internal medicine andcasualty department, Verge dela Cinta Hospital, TortosaCommunications at congressesHoyos Valladares M, Colmenares Fernandez C,Martínez Senmarti J, Chamarro Marti E,Escrich Monfort C, Orti Llaveria A. Meningoencefalitisper mycobacterium tuberculosis.XXV Jornades Mèdiques i dela Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Castro Vélez L, Chamarro Martí E, MartínezSenmartí J, Hoyos Valladares M, SenaFerrer F, Bofill Montoro D. Oclusion intestinalsecundaria tuberculoma intestinal.XXV Jornades Mèdiques i de la Salut deles Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Martínez Senmartí J, Castro Vélez L, LechugaDurán I, Chamarro Martí E, Rodado AlabauE, Cardona Ribera M. Implicació d’un bloqueigde branca esquerra en un pacientsense cardiopatia prèvia.XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Castro Vélez L, Sierra Moros E, Giné J. Epidemiologíadel Càncer Colorrectal a lesTerres del Ebre. XXV Jornades Mèdiquesi de la Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Castro Vélez L, Martinez Senmartí J, ChamarroMartí E, Hoyos Valladares M, EscrichMonfort C, Bofill Montoro D. Bacterièmiaper enterobacteries productores debetalactamases d’espectre extès. XIIICongrés Societat Catalano-Balear de MedicinaInterna. Barcelona, <strong>2009</strong>.Hoyos M, Cardona M, Martínez J, Piñol S, VerdoyS, Castro L. Un any d’experiència enel tractament de la endocarditis infecciosaa la unitat d’hospitalització a domicili. XIIICongrés Societat Catalano-Balear de MedicinaInterna. Barcelona, <strong>2009</strong>.Castro Vélez L,Chamarro Martí E, Pérez MorenoMMO, Domènech Spaneda MF, HoyosValladares M,Martinez Senmartí J. Bacterièmaper enterobacteries productores debetalactamases de espectre extès. XXVJornades Mèdiques i de la Salut de lesTerres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>2475.7.15. Preventive medicineand quality unit, Verge de laCinta Hospital, TortosaCommunications at congressesSolà Miravete E, Rebull Fatsini J, Brull GisbertLl, Jové Edo N, Juan Aguilar M, Martín VicenteAI. Implantació d’un programa deprograma de seguretat en el nostre centre:línees estratègiques i primers resultats.XXVJornades Mèdiques i de la Salutde les Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.RedóSabater V, Doménech Sapaneda MF, SolVidiellaJ, RebullFatsini J. Diagnòstic d’avaluaciói pla de millora per instaurar unaISO 9001:2000 a la central d’esterilitzaciódel HTVC. XXIV Jornades TècniquesEsterilització(Qualitat total). Barcelona, <strong>2009</strong>.Redo Sabater V, Doménech Spaneda MF, SoleGendre E, Rebull Fatsini J, Sol Vidiella J.Evaluación del cumplimiento del protocolode preparación de la piel del pacientequirúrgico. XV Congreso Nacional y IVInternacional de la Sociedad Españolade Medicina Preventiva, Salud Pública eHigiene. Málaga, <strong>2009</strong>.Redó Sabater V, Domenech Spaneda MF, Sol VidiellaJ, Rebull Fatsini J. Diagnòstic d’avaluaciói pla de millora per instaurar unaISO 9001:2000 a la central d’esterilitzaciódel HTVC. VI Jornades d’Infermeria de lesTerres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.Redo Sabater V, Doménech Spaneda MF, SoleGendre E, Rebull Fatsini J, Sol Vidiella J.Evaluación del cumplimiento del protocolode preparación de la piel del pacientequirurgico. VI Jornades d’Infermeria deles Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.5.7.16. Neurology, Verge de laCinta Hospital, TortosaBooks and book chaptersGarcés Redondo M, Muñoz Farjas E, MartínOzaeta g. Porta J, Olivan JA, Mas G, MoralesA, eds. Manual neurológico para elmanejo integral del paciente. Capítulo 2.6.Pág. 191-9. Madrid: Equalmas, <strong>2009</strong>.ISBN: 978-84-96989-03-0.Garcés Redondo M, De Val Lafaja A, BaigesOctavio JJ, Porta J, Olivan JA, Mas G,Morales A, eds. Manual neurológico parael manejo integral del paciente. Capítulo1.2. Pág. 27-39. Madrid: Equalmas,<strong>2009</strong>. ISBN: 978-84-96989-03-0.Muñoz Farjas E, Garces Redondo M, BaigesOctavio JJ. Rev Esp de Trastornos delmovimiento. Pág. 6-15; <strong>2009</strong>.Pascual Millan LF, Fernandez Turrado T, GarcésRedondo M. La exploración de la fluidezverbal semántica con tareas alternativasa la categoría «animales». Pág. 859-60. Neurologia <strong>2009</strong>.Communications at congressesGarcés Redondo M, Baiges Octavio JJ, ZaragozaBrunet J, Martín Ozaeta G, MuñozFarjas E. Característiques, evolució icomplicacions dels pacients tractats ambfibrinolisi ev a les Terres de l’Ebre. XIII Reu-


248 Other groupsnió de la Societat Catalana de Neurologia/XXIII Curs d’Actualització en Neurologia.Montserrat, <strong>2009</strong>.Garcés-Redondo M, Baiges-Octavio JJ, Muñoz-Farjas E, Martín- Ozaeta G, Zaragoza-BrunetJ, Escrich-Monfort C, Chamarro-MartíE. Implantación del código Ictus en unhospital de nivel 2: revisión de los pacientescon tratamiento fibrinolítico. XXIVSeminario Neurológico de Invierno. Candanchu,<strong>2009</strong>.Forcadell Ferreres E. Alteracions conductualsi cognitives en l’ictus. Jornada sobrel’ictus a la regió sanitària Terres de l’Ebre.Tortosa, <strong>2009</strong>.Forcadell Ferreres E, Gálvez Vicente S. Importànciadel paper del psicòleg i aportacionsd’aquest professional en el camp de l’envellimenti les demències dins l’àmbit de lasanitat pública. IV Congrès de la SocietatCatalano-Balear de Psicologia. Tortosa,<strong>2009</strong>.5.7.17. Obstetrics andgynecology, Verge de la CintaHospital, TortosaCommunications at congressesMuñoz Casas E, Pons i Ferré LlE, Pérez CurtoJ, Trullén Pla E, Esteves Krasteva I, SubiratsClavero N. Augment de la incidènciade patologia cervical en els grups de menoredat a l’HTVC. XXV Jornades Mèdiquesi de la Salut de les Terres de l’Ebre.Tortosa, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Pons i Ferré LlE, Escrivá BeltriP, López Pablo C, Esteves Krasteva,Subirats Clavero N. Estudi descriptiu de lapoblació immigrante de l’europa de l’est al’hospital de Tortosa. XXV Jornades Mèdiquesi de la Salut de les Terres de l’Ebre.Tortosa, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Jodar Santibáñez A, EstevesKrasteva I, Subirats Clavero M, Rubio DelCaño M, González Sanz N. Tumor de célulasde Sertoly-Leydig de ovario en postmenopausia.30 Congreso de la SociedadEspañola de Ginecología y Obstetricia(SEGO). Barcelona, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Esteves Krasteva I, SubiratsClavero M, Jodar Santibáñez A, CastroStriedinger E, Pons Ferré L. Recurrenciatardía de adenocarcinoma endometrial.30 Congreso de la Sociedad Española deGinecología y Obstetricia (SEGO). Barcelona,<strong>2009</strong>.Esteves Kratseva I, Muñoz Casas E, SubiratsClavero M, Jodar Santibáñez A, CastroStriedinger E, Pérea Curto J. Gestacióngemelar con afectación de un gemelo porsíndrome de Limb Body Wall complex. 30Congreso de la Sociedad Española deGinecología y Obstetricia (SEGO). Barcelona,<strong>2009</strong>.Subirats Clavero M, Esteves Kratseva I, MuñozCasas E, Jodar Santibáñez A, Rams AguilóL. Cáncer de ovario. 30 Congreso dela Sociedad Española de Ginecología yObstetricia (SEGO). Barcelona, <strong>2009</strong>.Subirats Clavero M, Jodar Santibáñez A, EstevesKratseva I, Muñoz Casas E, Trullen PlaE, Pla Centelles F. Diagnóstico diferen-


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>249cial en encefalopatia hipóxico-isquémicapost-cesárea. 30 Congreso de la SociedadEspañola de Ginecología y Obstetricia(SEGO). Barcelona, <strong>2009</strong>.Esteves Krasteva I, Subirats Clavero N, JodarSantibáñez A, Muñoz Casas E, Pla CentellesF, Pons Ferré L. Coriocarcinoma metastasico.30 Congreso de la SociedadEspañola de Ginecología y Obstetricia(SEGO). Barcelona, <strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Subirats Clavero M, EstevesKrasteva I, Jodar Santibánez A, Pons FerréL, Trullen Pla E. Leiomiosarcoma de vagina:a propósito de un caso. 30 Congresode la Sociedad Española de Ginecología yObstetricia (SEGO). Barcelona, <strong>2009</strong>.Subirats Clavero M, Muñoz Casas E, JodarSantibañez A, Esteves Krasteva I, RubioDel Caño M, Gonzalez Sanz N. Diagnósticodiferencial en masas placentarias. 30Congreso de la Sociedad Española deGinecología y Obstetricia (SEGO). Barcelona,<strong>2009</strong>.Muñoz Casas E, Esteves Krasteva I, SubiratsClavero N, Pla Centelles F, Pérez CurtoJ, Pla Hierro J. Avaluació de les mallesvaginals a l’hospital de Tortosa. JornadaHospitals Comarcals de Catalunya. Igualada,<strong>2009</strong>.5.7.18. Pediatrics andneonatology, Verge de la CintaHospital, TortosaCommunications at congressesGenaró Jornet P, Marqués Soler E, RodríguezZaragoza N, Massoni Santanach M, InsaustiFernández I, Suwezda A. Torsió testicularintraúter. 16ª Reunió Annual de la SocietatCatalana de Pediatria. Vielha, <strong>2009</strong>.Rodríguez Zaragoza N, Cardona Barberan MA,Insausti Fernández I, Janer Ortunño S,Rosal Roig J, Mercé Gratacós J. Humantail: a propòsit d’un nounat amb apèndixcaudal. 16ª Reunió Annual de la SocietatCatalana de Pediatria. Vielha, <strong>2009</strong>.Insausti Fernández I, Cortés Moskowich I, GenaróJornet P, Rodríguez Zaragoza N, JanerOrtuño S, Cardona Barberán A. Gradode insatisfacción corporal en la poblaciónadolescente. 58 Congreso de la AsociaciónEspañola de Pediatría. Zaragoza,<strong>2009</strong>.Insausti Fernández I, Rodríguez Zaragoza N,Rosal Roig J, Cardona Barberán A, SorníHubrecht A, Suwezda A. Associaciód’acondroplàsia, hidrocefàlia i aplàsia delcutis en un nadó. 16ª Reunió Annual dela Societat Catalana de Pediatria. Vielha,<strong>2009</strong>.Rodríguez Zaragoza N, Rosal Roig J, CardonaBarberán A, Sorní Hubrecht A, InsaustiFernández I, Janer Ortuño S. Recién nacidocon displasia tanatofórica tipo I. XXIICongreso de Neonatología y MedicinaPerinatal de la SEN. Valencia, <strong>2009</strong>.


250 Other groupsJaner Ortuño S, Riverola De Veciana A, CarrascoC, Parri Ferrandis FJ, Palazon BellverP, Albert Cazall a. Sd. Hipoglosia-Hipodactilia, a propósito de un caso. XXIICongreso de Neonatología y MedicinaPerinatal de la SEN. Valencia, <strong>2009</strong>.5.7.19. Pneumology, Verge dela Cinta Hospital, TortosaCommunications at congressesSalvador Adell I, Daràs Orenga MA, MartínezSenmartí J, Manresa Presas JM. Valors delqüestionari de l’impacte funcional del son(FOSQ) en homes i dones amb síndromed’apnea-hipopnea de la son. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terresde l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.5.7.20. Radiodiagnosis, Vergede la Cinta Hospital, TortosaCommunications at congressesGarcía Rodríguez E, Izuel Navarro JA, GarcíaLorente F, Vilar Capella J, Hurtado SalomC. Gas intravascular:¿signe de mort inminent?XXV Jornades Mèdiques i de la Salutde les Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.García Rodríguez E, Vilar Capella J, García LorenteF. Cancer de mama en l’home: Estudide 13 casos d’un hospital comarcal.XXV Jornades Mèdiques i de la Salut deles Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.García Rodríguez E, García Lorente F, HerreroRedondo M, Hurtado Salom C, Vilar CapellaJ. Neumoencefal massiu secundari acirurgia de sins paranasals. XXV JornadesMèdiques i de la Salut de les Terres del’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.García Rodríguez E, Herrero Redondo M, MartíMestre J, García Lorente F, Jiménez CortésE. Hernia inguinoescrotal abscesificasa. IIICongrés Nacional de Radiòlegs de Catalunya.Sitges, <strong>2009</strong>.5.7.21. Rehabilitation, Vergede la Cinta Hospital, TortosaCommunications at congressesSoler M, Escribano J, Andreu I, Gentille D,Sanz N, Abou-Hlais S. Rehabilitación cardiaca.Primer año de funcionamiento dela Unidad de Insuficiencia cardiaca en unHospital Comarcal. Congreso Internacionalde Rehabilitación Cardiaca y PrevenciónSecundaria. León, <strong>2009</strong>.5.7.22. Basic prevention unit,Verge de la Cinta Hospital,TortosaCommunications at congressesCatalán Gómez T, Castells Bo C, Sol VidiellaJ, Losada Pla N, Sanz Borràs J, Lluis EspunyJ. Resultats del programa d’ajuda alstreballadors fumadors de l’àmbit sanitari.Jornada de la Prevenció del Tabaqisme ales Terres de l’Ebre. Amposta, <strong>2009</strong>.


Scientific report <strong>2009</strong> <strong>IISPV</strong>2515.7.23. Casualty and 24-hour area, Verge de la CintaHospital, TortosaPublicationsChanovas-Borràs MR, Echarte-Pazos JL,Olivé-Olivé G, Garcia D, Orrego C, León-Bertrán N, Secanell M, Pech-Solà M, representingthe Sepsis Code Working Groupof SoCMUE. Implementation of a sepsiscode from triage in the emergency department.Research project of the CatalanSociety of Emergency Medicine in theframework of the Alliance for the Safetyof Patients in Catalonia. J Emerg Med.<strong>2009</strong>;37:226. IF: 0,778. 3rd quartile.of SoCMUE. Implementation of a sepsiscode from triage in the emergency department.Research project of the CatalanSociety of Emergency Medicine in theframework of the Alliance for the Safety ofPatients in Catalonia. Fifth MediterraneanEmergency Medicine Congress (MEMCV). Valencia, <strong>2009</strong>.5.7.24. Urology, Verge de laCinta Hospital, TortosaPublicationsMarti J, Cañis D, El boutaibi A, Mendoza M,Delagneau J, Jaén J. Carcinoma urotelialde vejiga tipo Nested. Una variante histologicapoco frecuente. Actas Urol Esp.<strong>2009</strong>;33:90-2.Communications at congressesChanovas Borràs MR, Pech Solá M, CasesAriño N, Bria Forner M, Guspi Saiz F, MorenoMatias JM. Mossegada d’escurço.Que cal saber?XXV Jornades Mèdiques ide la Salut de les Terres de l’Ebre. Tortosa,<strong>2009</strong>.Vidal Mansilla G, Rascón Roig N, Arasa FavàMJ, Homedes Celma L, GarciaBernal G, AlbertBertran M. Intoxicació per paraquat.XXV Jornades Mèdiques i de la Salut deles Terres de l’Ebre. Tortosa, <strong>2009</strong>.Communications at congressesCañis D, Alemán JR, Elboutaibi A, Martí J, MendozaM, Delagneau J. Actualització en eltractament de la pielonefritis enfisematosa.XVII Jornada de l’Associació Catalanad’Urolegs de Comarques. Vielha, <strong>2009</strong>.Martí J, Alemán JR, Elboutaibi A, Cañís D,Mendoza M, Delagneau J, Jaen J, BoschR. Nevus blau prostàtic. Un diagnòstichistològic poc frequent. XVII Jornada del’Associació Catalana d’Urolegs de Comarques.Vielha, <strong>2009</strong>.Chanovas-Borràs MR, Echarte-Pazos JL,Olivé-Olivé G, Garcia D, Orrego C, León-Bertrán N, Secanell M, Pech-Solà M, representingthe Sepsis Code Working Group

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!