Iztueta´ren olerkiak.. - Euskerazaintza

OARRAK — ANOTACIONES 57O A R R A K1) Gau pozgarriagoric. Ez dago Iztuetak idatzita. Naiz bere ikutturen bat euki. Estrofaedo aapaldien zenboke'a, jatorrizkoarecna da.2) Gure Jaincoac. Idazkera ez da Iztuetarena. Aapaldi laburrak, badño mamitsuak.3) Jesusen jaiotzaco gau pozcarritsuan. Antonio Zabala jesuitak emon dizkidan gabonkantak. Errege-seme Bonapartek euskal bertso ta orrikoi clerkiaz egin zuan bildumatikartuak daude. Gaur, Chicagon dogo, "New Library"an.4) Atsegiñac. Dudik gabe, Iztuetak idotziak daude. Era ta esabideak Iziuetarenakizon ditezke. Beste baten lanoren eroketa bat dirudi. Agian, erderazko XVIII mendekokanta batena, "Gozos" esaten zaiooa. Iztuetaik eta bere sendiak, Karmen'go lekaidetxeonekin zer-ikusi aundia zeukatelako, bartso auek jartzen ditugu. Karmeldar batek idatzizion Iztuetari Donosti'ra 1827'an. Bere azkenaian, Iztuetaren amak meza batzuk utzi zizkionlekaidetxe oni, Iya gure egunak arte, Karmen'go Ama Birjiñaren eguna sinismeneta debozio aundiorekin ospatzen zan konbentu ontan, jendetza asko joaten zala. Konbentuontan ikasi zuan Frantzisko Inazio Lardizabal'ek. "Teslamenlu zar ela berriko condaira"idatzi zuena, eta gure errietan ainbeste irakurtzen zana. Bartolome de santaTeresa praillea ere, ementxe bizitu zan. Iztuetaren dantza liburuaren oso aldakoa ez zan.5) Asle sanlua dalor. Paper aundi batean dago. Estrofa edo aapaldi laukoetansartuta. Frantzisko Inazio Albisu Irivek aldatu zituan. Berdiñ amaitzeagatik, seguru asko,bost errenbako aapaldietan daude jarrita. Guk amarrekoetan jarri ditugu. 1817'ko lapurbaten auzian arkitzen ditugu, folio batzueri josita. Neurketa kontuan ez dira ainbestekoak."Nere crislau maitiac" baiño traketsagoak dira. Ona emen Lorentzo Sukiak eginditun konponketak. Lenengo estrofaren bigarren errenkan, "nere cristauac sarri" ordez,"Oh! crístuac sarri" izan diteke. Bigarrengoak, bigarren errenkan "guizonaren bide",dio, "guizonan bicie" ordez. Zazpigarren errenkon berriz, "erraz galzenbaiegu", dio."Errez galzen badegu" izan bear luke. Zortzigarran errenkan, "nequez" ordez, "zaill".Irugarren aapaldiaren laugarren errenkon, "beti" ordez, "bai. Laugarren estrofan, zortzigarrenerrenkan, "Jaungoicoaren" ordez, "Jaincoaren". Bederatzigarren aapaldian, zortzigarrenerrenkan, "ederra" ordez, "eder". Eta amargarren errenkan, "usaya" ordez,"usai". Amargarren aapaldian, bigarren errenkan, "ederra" ordez, "eder". Laugarrenean,"illaren" ordez, "illa", amaikagarren estrofaien laugarren errenkan bezelaxe. Amalaugarrenestrofan, laugarren errenkan, "necatu" ordez, "neca". Amaseigarrenean, laugarrenerrenkan, ''pecaturíc" ordez, "pecatu". Eta amargarren errenkan, "eztabaida" ordez, "ezbaila". Emezortzigarren estrofan, laugarren errenkan, "onelaco", "olaco" ordez. Aapaldiortan bertan, seigarren errenkan, "ain guchi" ordez, "da ez... dotorea". Azkenik, "Capaguinchiquiada / cantore autorea ''ordez", "Capaguin chiquiq / da canlore aulorea".Oartu gaitezen, laugarren estrofak, nolako antza daukan "Nere cristau maileac"ekin. Tabostgarrenok, zazpigarrenak eta amabostgorrenak, ogei ta irugarrenarekin. Euren gogaetakere berdintsuak dira.6) Nere crislau maitiac. "Aste santua dator" baiño luzegoa da, ta aapaldi geyagodauzka. Tolosan, 1895 urtean, izon zuan bigarren argitaraldia. Bere dantza liburuan, 191-194 orrietan, Iztuetak agintariai eskeintzen die. Gorago esan degun bezela, "Nere cris-Wu maitiac", "Aste Santua dator" baiño dotoreagoa. Geroago egiña bait dago. Bertsoeskolatuagoak dauzka. Aita Eusebio Nierenberg'en liburu ''Diferencia entre lo temporaly eterno"tik ere aipamen bat egiten du. Bere azkenaian eta liburuen zatian, "Canticoespiritualac"en liburu bat aitatzen du. Bere gaztetasunean geyago ere egin zituan usteangaude. Adibidez, Dekalogoaren aginduok. Eson degun lez, Logroñon izan zuanauzi-paperetan itz egiten da beroietzatz,