รายงานการวิจัยเพื ่อสอบวุฒิบัตร 

แสดงความรู ้ความชํานาญในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม 

สาขาโสต ศอ นาสิกวิทยา 

เรื่อง 

การศึกษาความชุกสารก่อภูมิแพ้ของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ 

ใน โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช พอ.บนอ. 

Aeroallergen sensitivity of allergic rhinitis patients at Bhumibol 

Adulyadej Hospital 

โดย 

นายแพทย์วิรัช จิตสุทธิภากร 

สถาบันฝึ กอบรม 

กองโสต ศอ นาสิกกรรม 

โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช กรมแพทย์ทหารอากาศ 

พุทธศักราช 2552

คํารับรองจากสถาบันฝึ กอบรม 

ข้าพเจ้าขอรับรองว่ารายงานฉบับนีเป็ ้ นผลงานของ นายแพทย์วิรัช จิตสุทธิภากร 

ที่ได้ทําการวิจัยและติดตามสรุปผลการวิจัยภายใต้การให้คําปรึกษาและความควบคุมของข้าพเจ้าโดย 

เป็ นไปตามหลักเกณฑ์การวิจัย เพื่อสอบวุฒิบัตรแสดงความรู ้ ความชํานาญในการประกอบวิชาชีพเวช 

กรรม สาขาโสต ศอ นาสิกวิทยา ของราชวิทยาลัยโสต ศอ นาสิกแพทย์แห่งประเทศไทย ณ กองโสต ศอ 

นาสิกกรรม โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช กรมแพทย์ทหารอากาศ ตั ้งแต่ปี พ.ศ. 2549 – 2552 จริง 

................................................... อาจารย์ที่ปรึกษา 

( นาวาอากาศเอกเศิกสันต์ ไชยสาม ) 

................................................... 

(นาวาอากาศเอกอรรถพล พัฒนครู) 

ผู ้อํานวยการกองโสต ศอ นาสิกกรรม 

โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช พอ.บนอ.

กิตติกรรมประกาศ 

รายงานการวิจัยฉบับนี ้สําเร็จลุล่วงได้ด้วยดี ด้วยความกรุณาของอาจารย์หลายท่านที่ได้ให้ 

คําแนะนําและตรวจสอบแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ 

ขอกราบขอบพระคุณ นาวาอากาศเอกพิเศษอรรถพล พัฒนครู ผู ้อํานวยการกองโสต ศอ นาสิก 

กรรม รพ.ภูมิพลอดุลยเดช พอ.บนอ. นาวาอากาศเอกเศิกสันต์ ไชยสาม อาจารย์ที่ปรึกษางานวิจัย ที่ได้ 

ให้ความกรุณาเอาใจใส่ให้คําแนะนํา และตรวจสอบแก้ไขรายงานนี ้จนสําเร็จลุล่วง ขอกราบ 

ขอบพระคุณ นาวาอากาศเอกหญิงสุภาภรณ์ กฤษณีไพบูลย์ อาจารย์ที่ปรึกษาโครงการด้านสถิติ 

ขอบพระคุณเจ้าหน้าที่แผนกโสต ศอ นาสิกกรรมทุกท่าน ที่กรุณาสนับสนุนข้อมูลต่างๆ ของ 

ผู ้ป่ วยที่ใช้ในงานวิจัยนี ้ผู ้ทําการวิจัยขอขอบพระคุณไว้ ณ โอกาสนี ้ 


ผู ้ทําการวิจัย

คํานํา 

โรคภูมิแพ้เป็ นโรคที่พบบ่อย เมื่อเป็ นแล้วก็จะต้องเสียค่าใช้จ่ายเป็ นจํานวนมาก รักษาให้ 

หายขาดได้ยาก จําเป็ นต้องใช้เวลารักษาเป็ นเวลานาน การรักษาที่ดีที่สุดคือการป้ องกันไม่ให้เกิด 

อาการ โดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ที่กระตุ ้นให้เกิดอาการ 

สารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยในปัจจุบันมีหลายชนิด ผู ้ป่ วยแต่ละคนอาจจะแพ้ต่อสารต่างชนิดกัน 

ดังนั ้นการทดสอบเพื่อให้ทราบว่าตนเองแพ้สารตัวใดจึงเป็ นประโยชน์ในการป้ องกันไม่ให้เกิดอาการ 

ตั ้งแต่แรกได้ ซึ่งทางคลินิกโรคภูมิแพ้ กองโสต ศอ นาสิกกรรม โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช ได้มีการ 

ทดสอบสารก่อภูมิแพ้มาเป็ นเวลานาน อย่างต่อเนื่อง มีผู ้ป่ วยมารับการทดสอบและรักษาเป็ นจํานวน 

มากในแต่ละปี แต่ยังไม่มีการรวบรวมข้อมูลที่ชัดเจน 

การศึกษาวิจัยครั ้งนี ้จึงมุ ่งเน้นในการรวบรวมข้อมูลการตรวจทดสอบสารก่อภูมิแพ้ ณ คลินิก 

โรคภูมิแพ้ กองโสต ศอ นาสิกกรรม โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช ระหว่างปี พ.ศ.2549 ถึง พ.ศ.2551 

เพื่อวิเคราะห์สารก่อภูมิแพ้ที่สําคัญ และพบบ่อย ไว้เป็ นข้อมูลในการแนะนํารักษาผู ้ป่ วยต่อไป 


แพทย์ประจําบ้านชั ้นปี ที่ 3 สาขาโสต ศอ นาสิกวิทยา 

โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช 

ผู ้ทําการวิจัย

บทคัดย่อ 

ชื่อเรื่อง การศึกษาความชุกสารก่อภูมิแพ้ของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ 

ใน โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช พอ.บนอ. 

ชื่อผู ้วิจัย นพ.วิรัช จิตสุทธิภากร 

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกสารก่อภูมิแพ้ ในผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ในโรงพยาบาล 

ภูมิพลอดุลยเดช พอ.บนอ. 

แบบวิจัย การวิจัยเชิงพรรณนา 

วัสดุและวิธีการ ทําการศึกษาผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้จํานวน 326 ราย ที่ห้องตรวจผู ้ป่ วยนอก 

กองโสต ศอ นาสิกกรรม โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช พอ.บนอ. กรุงเทพมหานคร 

ตั ้งแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. 254 9 ถึง พฤษภาคม พ.ศ. 2551 ผู ้ป่ วยทุกรายมีประวัติ 

อาการและอาการแสดงเข้าได้กับโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้และให้ผลบวกต่อสารก่อ 

ภูมิแพ้อย่างน้อย 1 ชนิด จากการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังโดยวิธีสะกิด ( Skin prick 

test) ด้วยนํ ้ายาสกัดจากสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยในอากาศจํานวน 18 ชนิด เกณฑ์การ 

อ่านผลการทดสอบเป็ นบวก คือ รอยนูน (wheal) มากกว่าหรือเท่ากับ 3 มิลลิเมตร 

และมีผื่นแดง (flare)รอบๆ 

ผลการศึกษา ผู ้ป่ วยทั ้งหมด 326 ราย เป็ นชาย 126 ราย (ร้ อยละ 38.7) หญิง 200 ราย (ร้ อยละ 

61.3) มีช่วงอายุระหว่าง 4-90 ปี (อายุเฉลี่ย 38.5 ปี) จากการทดสอบภูมิแพ้ทาง 

ผิวหนังโดยวิธีสะกิดพบว่า จํานวนร้อยละของผู ้ป่ วยที่ให้ผลบวกต่อสารก่อภูมิแพ้มาก- 

น้อยตามลําดับคือ Dermatophagoides pteronyssinus 75.15%, 

Dermatophagoides farinae 73.93%, House dust 65.03%, American 

cockroach 50.00%, German cockroach 46.01%, Johnson 16.78%, Bermuda 

15.03%, Cat pelt 14.72%, Dog epithelium 14.42%, Timothy 13.50%, 

Aspergillus 11.96%, Candida albicans 11.35%, Penicillium 11.04%, Careless 

weed 9.51%, Acasia 7.06%, Kapok 6.13%, Alternaria 5.21%, Cladosporium 

3.68%. 

สรุปผลการศึกษา สารก่อภูมิแพ้ที่ผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในโรงพยาบาลภูมิพลอดุลย 

เดช แพ้บ่อยที่สุดคือ ไรฝุ ่ น (Dermatophagoides pteronyssinus, 

Dermatophagoides farina) รองลงมาคือ ฝุ ่ นบ้าน และ แมลงสาบ ตามลําดับ

Abstract 

Title: Aeroallergen sensitivity of allergic rhinitis patients at Bhumibol Adulyadej 

Hospital 

Name of researchers: Wirach Chitsuthipakorn, MD. 

Objectives: To study the prevalence of sensitization to common aeroallergens in patients 

with allergic rhinitis in Bhumibol Adulyadej Hospital 

Design: Descriptive study 

Materials and Methods: 

326 patients diagnosed as having allergic rhinitis by clinical presentation 

and skin prick test were studied at the Department of Otolaryngology, 

Bhumibol Adulyadej Hospital, Bangkok from June 2006 to May 2008. They 

were evaluated for skin test reactivity to common aeroallergens. Positive skin 

test reactivity was defined as mean wheal diameter ≥3 mm with surrounding 

erythema. 

Results: The 326 allergic rhinitis patients comprised of 126 males and 200 females. 

Age range was 4-90 years, mean 38.5 years. The prevalence of sensitization 

to various common aeroallergens was indicated by the percentages of 

patients with positive skin test : Dermatophagoides pteronyssinus 75.15%, 

Dermatophagoides farinae 73.93%, House dust 65.03%, American 

cockroach 50.00%, German cockroach 46.01%, Johnson 16.78%, Bermuda 

15.03%, Cat pelt 14.72%, Dog epithelium 14.42%, Timothy 13.50%, 

Aspergillus 11.96%, Candida albicans 11.35%, Penicillium 11.04%, Careless 

weed 9.51%, Acasia 7.06%, Kapok 6.13%, Alternaria 5.21%, Cladosporium 

3.68%. 

Conclusion: The most common allergen sensitized in Bhumibol Adulyadej Hospital 

patients with allergic rhinitis was Dust mites (Dermatophagoides 

pteronyssinus, Dermatophagoides farinae) followed by House dust and 

Cockroach.

สารบัญ 

คํารับรอง 

บทคัดย่อภาษาไทย 

บทคัดย่อภาษาอังกฤษ 

กิตติกรรมประกาศ 

คํานํา 

สารบัญเรื่ อง 

สารบัญแผนภูมิและตาราง 

บทที่ 1 หลักการและเหตุผล 

บทที่ 2 การทบทวนวรรณกรรม 

บทที่ 3 ระเบียบวิธีการศึกษา 

บทที่ 4 ผลการศึกษา 

บทที่ 5 อภิปรายผล 

บทที่ 6 สรุปผลการศึกษา 

เอกสารอ้างอิง 

ภาคผนวก 

แบบบันทึกข้อมูล/แบบสอบถาม 

เอกสารการรับรองจากคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัย 

หน้า

บทที่ 1 

หลักการและเหตุผล 

ความสําคัญและที ่มาของปัญหา 

ในอดีตจนถึงปัจจุบัน โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ถือเป็ นโรคที่มีอุบัติการณ์และความชุกสูง 

มากโรคหนึ่ง การรักษาใช้ระยะเวลานาน ก่อให้เกิดภาระค่าใช้จ่ายต่อเนื่องแก่คนไข้เป็ นอย่างมาก 

ซึ่งจากการศึกษาที่ผ่านมาทั่วโลกพบว่า อัตราความชุกของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ อยู่ระหว่าง 

ร้ อยละ 10-25 ในประชากรทั่วไป 1 ในประเทศไทยมีการศึกษาโดย อ.ภานุวิชญ์ พุ่มหิรัญ และคณะ 

ในปี พ.ศ. 2538 พบอัตราความชุกร้อยละ 20 2 . 

โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้เป็ นโรคที่เกิดเนื่องจากระบบภูมิคุ ้มกันของร่างกายที่มีการ 

ทํางานที่ผิดปกติไป ทําให้เกิดอาการได้กับอวัยวะหลายแห่ง เช่น จมูก หลอดลม ผิวหนังและตา แต่ 

โรคภูมิแพ้ที่จมูกเป็ นชนิดที่พบบ่อยที่สุด ประชาชนทั่วไปมักเรียกโรคนี ้ว่า “โรคแพ้อากาศ” 

สาเหตุของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้อาจจําแนกได้เป็ นสามกลุ่มด้วยกัน คือ พันธุกรรม สารก่อ 

ภูมิแพ้ สาเหตุเสริมอื่นๆ โดยสาเหตุจากสารก่อภูมิแพ้ (allergen) เป็ นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด พบว่า 

สิ่งที่ผู ้ป่ วยอาจจะแพ้ได้นั ้นมีหลายชนิด ทั ้งที่อยู่ในอากาศเช่น ฝุ ่ นบ้าน ตัวไรฝุ ่ น เกสรของพืชชนิด 

ต่างๆ ชิ ้นส่วนและสิ่งขับถ่ายของแมลงที่อาศัยอยู่ในบ้าน เช่น แมลงสาบ ยุง แมลงวัน มด และเชื ้อ 

ราเป็ นต้น อีกกลุ่มหนึ่งซึ่งอยู่ในอาหารเช่น นมวัว ไข่ขาว ถั่วต่างๆ หน่อไม้ เนื ้อวัว และอาหารทะเล 

จากสถิติผู ้ป่ วยที่เข้ามารับการทดสอบภูมิแพ้ผิวหนัง ในคลินิกภูมิแพ้ รพ.ภูมิพลอดุลยเดช 

ระหว่างปี 2549-2551 มีทั ้งหมด447 ราย ซึ่งถือว่ามีจํานวนมาก จึงมีแนวคิดที่จะศึกษาว่าสารก่อ 

ภูมิแพ้ที่พบว่าแพ้มากที่สุดในคลินิกโรคภูมิแพ้ของโรงพยาบาลภูมิพลคือชนิดใด ซึ่งจะมีประโยชน์ 

ในการวางแผนการรักษา ตลอดจนการแนะนําคนไข้ในเรื่องของการปฏิบัติตัว และการหลีกเลี่ยง 

สารก่อภูมิแพ้นั ้นๆ ต่อไป. 

วัตถุประสงค์ของการวิจัย 

เพื่อศึกษาความชุกสารก่อภูมิแพ้ของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบ 

จากภูมิแพ้


การทบทวนวรรณกรรม 

จากอดีตจนถึงปัจจุบันได้มีการศึกษาเรื่องของโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้และสารก่อภูมิแพ้ 

ที่สําคัญหลายชิ ้น จากทั ้งในและต่างประเทศ พบว่าสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยนั ้นมีความหลากหลาย 

ตามภูมิประเทศ เช่น ในประเทศออสเตรเลีย พบว่าผู ้ที่อยู่บริเวณที่แห้งกว่าในบริเวณด้านในของ 

ทวีป ซึ่งมีละอองเกสรและสปอร์ของเชื ้อรา Alternaria สูง จะเป็ นโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ 

มากกว่า ผู ้ที่อยู่บริเวณชายทะเลและริมทวีปซึ่งชื ้นกว่า ในประเทศสหรัฐอเมริกาสารก่อภูมิแพ้ที่ 

สําคัญคือ Ragweed, ประเทศในแถบสแกนดิเนเวียคือ เกสรของต้น Birch 3 ส่วนในประเทศ 

ไทยสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยที่สุด คือ ไรฝุ ่ น (House dust mite) 4,8 ซึ่งแบ่งเป็ นสองกลุ่มใหญ่ คือ 

American house dust mite, Dermatophagoides farinae และ European house dust mite, 

Dermatophagoides pteronyssinus. 

ในปี พ.ศ.2507 Voorhorst และคณะ ได้ค้นพบและพิสูจน์ว่า ตัวไร Dermatophagoides 

spp. คือสารก่อภูมิแพ้ที่สําคัญที่สุดในฝุ ่ นบ้าน 5 . 

ในปี พ.ศ.2530-2534 คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลได้รวบรวมผู ้ป่ วยโรคภูมิแพ้ 

ทั ้งหมด 904 ราย พบว่าสารก่อภูมิแพ้ที่ให้ผลบวกมากที่สุดอันดับหนึ่ง คือ หญ้าแพรก 6 . 

ในปี พ.ศ.2536 ภานุวิชญ์ พุ่มหิรัญ และคณะ ได้ทําการศึกษาเชื ้อราในบรรยากาศที่ 

กรุงเทพ บริเวณรพ.พระมงกุฏเกล้า พบว่าเชื ้อราสามารถที่พบได้ตลอดปี คือ Aspergillus, 

Penicillium, Alternaria, ส่วน Cladosporium เป็ นเชื ้อราที่พบแตกต่างตามฤดูกาลอย่างชัดเจน 

โดยพบมาในช่วงปลายฤดูฝนต่อฤดูหนาว (ก.ค.-ก.ย.) 7 

ในปี พ.ศ.2539 อารีย์ ก้องพานิชกุล และคณะ ได้ทําการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังโดยวิธี 

สะกิดผิวหนังในคนไข้เด็กที่เป็ นโรคหอบหืด พบว่า Dermatophagoides pteronyssinus และ 

Dermatophagoides farinae เป็ นสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยที่สุด ที่อัตราร้อยละ 67 และ 62 

ตามลําดับ 12 

ในปี พ.ศ.2540 ภานุวิชญ์ พุ่มหิรัญ และคณะ ได้ทําการศึกษาสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยใน 

คนไข้โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ โดยวิธีสะกิดผิวหนัง ใน รพ.พระมงกุฎเกล้า กรุงเทพมหานคร 

พบว่า Dermatophagoides farinae และ Dermatophagoides pteronyssinus เป็ นสารก่อภูมิแพ้ 

ที่พบบ่อยที่สุด 4 ที่ร้อยละ 79 และ 76 ตามลําดับ 

ในปี พ.ศ.2544 วิรัช เกียรติศรีสกุล ได้ทําการศึกษาความชุกของสารก่อภูมิแพ้ของโรค 

จมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในภาคใต้ของไทย พบว่าสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยที่สุดคือ

Dermatophagoides farinae และ Dermatophagoides pteronyssinus ที่ความชุกร้อยละ 80.4 

และ 79.6 ตามลําดับ 8 .


ระเบียบวิธีการศึกษา 

รูปแบบการวิจัย 

การศึกษาครั ้งนี เป็ ้ นการศึกษาเชิงพรรณนา ( 

Descriptive study) 

สถานที ่ทําการศึกษา 

การวิจัยชิ ้นนี ้ทําขึ ้น ณ คลินิกโรคภูมิแพ้ กองโสต ศอ นาสิกกรรม โรงพยาบาลภูมิพลอดุลย 

เดช พอ.บนอ. กรุงเทพมหานคร ตั ้งแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2549 ถึง เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2551 

โดยเป็ นการศึกษาเชิงพรรณนาในผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ที่มาตรวจและทดสอบสารก่อ 

ภูมิแพ้ ซึ่งมีเกณฑ์การคัดเลือกผู ้ป่ วยดังต่อไปนี ้ 

เกณฑ์การคัดเลือกเข้าในการศึกษา (inclusion criteria) 

1. ผู ้ป่ วยได้รับการวินิจฉัยว่าเป็ นโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้โดยแพทย์โสต ศอ นาสิก ณ 

กองโสต ศอ นาสิกกรรม โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช ซึ่งประวัติอาการของโรคจมูกอักเสบจาก 

ภูมิแพ้ 2 อาการขึ ้นไปคือ คัดจมูก คันจมูก จาม นํ ้ามูกไหล และ/หรือ คันตา นอกจากนี ้อาการ 

มักจะมากกว่าหนึ่งชั่วโมง 9 

2. ให้ผลบวกจากการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง โดยวิธีสะกิดอย่างน้อย 1 ชนิดของสารก่อ 

ภูมิแพ้ ไม่นับรวม positive control โดยเกณฑ์การอ่านผลการทดสอบเป็ นบวก คือ วัดรอยนูนและ 

รอยแดง ได้มากกว่าหรือเท่ากับ 3 มิลลิเมตร 10 

เกณฑ์การคัดแยกออกจากการศึกษา (exclusion criteria) 

1. มีข้อห้ามของการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง เช่น โรคผิวหนังรุนแรง, 

Dermatographism อย่างรุนแรง, ผู ้ป่ วยไม่สมัครใจ, ผู ้ป่ วยไม่สามารถหยุดยา antihistamines 

หรือยาอื่นๆ ที่มีผลต่อการทดสอบได้, โรคหืดรุนแรง, ตั ้งครรภ์, ผู ้ป่ วยที่ต้องรับประทานยา betablockers 

11 . ผู ้ป่ วยภูมิคุ ้มกันบกพร่อง ผู ้ป่ วยเรื ้อรังชนิดร้ายแรง 4 

2. ให้ผลลบจากการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังโดยวิธีสะกิด ทั ้ง 18 ชนิด 

3. ให้ผลบวกลวงจากการทดสอบกับ normal saline หรือ จากสาเหตุอื่นๆ เช่น 

dermographism, irritant reaction, nonspecific enhancement จากปฏิกิริยาที่มาจากบริเวณ 

ทดสอบที่ใกล้เคียง 9

4. .ให้ผลลบลวงจากการทดสอบกับ histamine 

ประชากรที ่ทําการศึกษา 

ประชากรเป้ าหมาย 

ผู ้ป่ วยที่เป็ นโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ที่เข้ามารับการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง 

ในโรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช 

ประชากรตัวอย่าง 

ผู ้ป่ วยที่เป็ นโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ที่เข้ามารับการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง 

ทุกคน ในโรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดชในช่วงเดือน มิถุนายน 2549 ถึงเดือน 

พฤษภาคม 2551 

ขนาดตัวอย่าง 

ผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ที่เข้ามารับการรักษาในโรงพยาบาลภูมิพลอดุลย 

เดช ในช่วงเดือน มิถุนายน 2549 ถึง พฤษภาคม 2551 จํานวน 326 คน 

วิธีการเลือกตัวอย่าง 

จะทําการเลือกตัวอย่างโดยไม่ใช้ความน่าจะเป็ น (non probability sampling) 

โดยจะทําการเลือกผู ้ป่ วยทั ้งหมดที่เข้ามารับการรักษาในช่วงเดือน มิถุนายน 

2549 ถึง พฤษภาคม 2551 

การเก็บรวบรวมข้อมูล 

ผู ้วิจัยจะเก็บรวบรวมข้อมูล ผลการตรวจ จากแบบเก็บข้อมูลการวิจัยตามภาคผนวก ซึ่งมี 

การบันทึกชนิดของสารก่อภูมิแพ้ที่ใช้ และระดับการแพ้ 

ขั้นตอนการศึกษา 

1. ผู ้ป่ วยทุกรายได้รับการซักประวัติและตรวจร่างกาย โดยแพทย์โสต ศอ นาสิก 

โรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช และสงสัยว่าจะเป็ น โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ 

2. ผู ้ป่ วยได้รับการตรวจเพิ่มเติมด้วยการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังโดยวิธีสะกิด ซึ่งมี 

ขั ้นตอนดังต่อไปนี ้คือ 

- ให้ผู ้ป่ วยหยุดยา antihistamine และยาอื่นๆ ที่มีผลต่อการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง 

นาน 3-10 วัน ขึ ้นอยู่กับตัวยา 

Drugs affecting the performance of skin tests

Treatment 

Suppression Degree Duration (days) Clinical Significance 

Cetirizine ++++ 3–10 Yes 

Chlorpheniramine ++ 1–3 Yes 

Desloratadine ++++ 3–10 Yes 

Hydroxyzine +++ 1–10 Yes 

Levocetirizine ++++ 3–10 Yes 

Loratadine ++++ 3–10 Yes 

Promethazine ++ 1–3 Yes 

Ketotifen ++++ >5 Yes 

Cimetidine/ranitidine 0 to + No 

Imipramines ++++ >10 Yes 

นํามาจาก: Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 Update 

(in collaboration with the World Health Organization, GA2LEN and AllerGen) 

่ 

่ 

่ 

- ทําการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังโดยวิธีสะกิด โดยใช้นํ ้ายาสกัดจากสารก่อภูมิแพ้จาก 

บริษัท GREER Laboratories, USA. 18 ชนิด คือ: 

ฉลากนํ ้ายาที่ใช้ทดสอบ ชื่อภาษาไทย 

Bermuda “Cynodon Dactylon” 10000 BAU/ml 

หญ้าแพรก 

Johnson “Sorghum Halepense” 1:20 w/v 

หญ้าพง 

Acasia 1:40 w/v 

กระถินณรงค์ 

Timothy “Phleum Pratense” 10000 BAU/ml 

หญ้ าแห้ง 

Careless weed “Amaranthus Hybridus” 1:40 w/v 

วัชพืช, ผักโขม 

Cat pelt 10,000 BAU/ml 

ขนแมว 

Dog epithelium Mixed breeds 1:20 w/v 

เศษผิวหนังสุนัข 

House dust 1:2 w/v 

ฝุนบ้าน 

Dermatophagoides pteronyssinus 10,000 AU/ml 

ไรฝุนชนิดหนึ่ง 

Dermatophagoides farinae 10,000 AU/ml 

ไรฝุนชนิดหนึ่ง 

Aspergillus mix 1:20 w/v 

รา 

Alternaria Tenuis 1:20 w/v 

รา 

Cladosporium Herbarum 1:40 w/v 

รา 

Candida Albicans 1:20 w/v 

รา

Penicillium mix 1:20 w/v 

Kapok seed 1:20 w/v 

American cockroach 1:20 w/v 

German cockroach 1:20 w/v 

รา 

นุ่น 

แมลงสาบอเมริกัน 

แมลงสาบเยอรมัน 

นํ ้ายาเปรียบเทียบผลบวกใช้ Histamine 10 mg/ml ของ Hollister-Stier Lab.,USA. 

และใช้ normal saline จากกองเวชภัณฑ์ รพ.ภูมิพลอดุลยเดช เป็ นนํ ้ายาเปรียบเทียบผลลบ 

- อ่านผลการทดสอบที่ 15-20 นาที 

การวิเคราะห์ข้อมูลและสถิติ 

การวิเคราะห์ข้อมูลจะใช้ สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยจะนําเสนอในรูป 

ของตาราง จํานวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน อัตราความชุกของสารก่อภูมิแพ้ 

และ 95% Confident Interval ของอัตราความชุกของสารก่อภูมิแพ้


ผลการศึกษา 

ผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ที่ได้เข้ารับการทดสอบระหว่าง เดือนมิถุนายน พ.ศ. 

2549 ถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2551มีทั ้งหมด 447 คน เมื่อนําเกณฑ์การคัดเลือกเข้า และเกณฑ์ 

คัดออกมากําหนด จะคงเหลือผู ้ป่ วยที่นํามาคํานวณทางสถิติ จํานวน 326 คน แบ่งเป็ นชาย 126 

ราย (ร้ อยละ 38.7) และหญิง 200 ราย (ร้ อยละ 61.3) ช่วงอายุระหว่าง 4-90 ปี (อายุเฉลี่ย 38. 56 

ปี) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 16.11 ปี) มีภูมิลําเนาในกรุงเทพ 203 คน (ร้ อยละ 62.3 ) และ 

ต่างจังหวัด 123 คน (ร้ อยละ 37.7). รายละเอืยด ดังแสดงในตารางที่ 1 

จากการทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนังโดยวิธีสะกิด ( skin prick test) โดยใช้นํ ้ายาสกัดจาก 

สารก่อภูมิแพ้ของบริษัท GREER Laboratories, USA. 18 ชนิดในผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ 

พบว่า จํานวนร้อยละของผู ้ป่ วย ทั ้งหมด 326 คน ที่ให้ผลบวกต่อสารก่อภูมิแพ้ เรียงตามลําดับ มี 

ดังนี ้ คือ Dermatophagoides pteronyssinus 75.15%, Dermatophagoides farinae 73.93%, 

House dust 65.03%, American cockroach 50.00%, German cockroach 46.01%, Johnson 

16.78%, Bermuda 15.03%, Cat pelt 14.72%, Dog epithelium 14.42%, Timothy 13.50%, 

Aspergillus 11.96%, Candida albicans 11.35%, Penicillium 11.04%, Careless weed 

9.51%, Acasia 7.06%, Kapok 6.13%, Alternaria 5.21%, Cladosporium 3.68%. 

(รายละเอียดดังแสดงในตารางที่ 2) 

เมื่อแบ่งตามภูมิลําเนาของผู ้ป่ วยที่ได้ทําการทดสอบพบว่า ผู ้ป่ วยที่มีภูมิลําเนาอยู่ใน 

จังหวัดกรุงเทพมหานคร จํานวน 203 คนมีการแพ้ต่อสารก่อภูมิแพ้ดังนี ้ Dermatophagoides 

pteronyssinus 75.86%, Dermatophagoides farinae 72.91%, House dust 62.56%, 

American cockroach 44.33%, German cockroach 39.90%, Bermuda 17.24%, Johnson 

16.75%, Dog epithelium 14.78%, Cat pelt 14.29%, Candida albicans 14.29%, Timothy 

14.29%, Aspergillus 11.82%, Penicillium 9.85%, Careless weed 7.39%, Acasia 6.40%, 

Kapok 6.40%, Alternaria 3.45%, Cladosporium 2.46% (รายละเอียดดังแสดงในตารางที่ 3) 

เมื่อแบ่งตามภูมิลําเนาของผู ้ป่ วยที่อยู่ในต่างจังหวัด จํานวน 123 คน มีการแพ้ต่อสารก่อ 

ภูมิแพ้ ดังนี Dermatophagoides ้ 

farinae 75.61%, Dermatophagoides pteronyssinus 

73.98%, House dust 69.11%, American cockroach 59.35%, German cockroach 56.10%, 

Johnson 17.07%, Cat pelt 15.45%, Dog epithelium 13.82%, Penicillium 13.01%, 

Careless weed 13.01%, Aspergillus 12.20%, Timothy 12.20%, Bermuda 11.38%,

Acasia 8.13%, Alternaria 8.13%, Candida albicans 6.50%, Cladosporium 5.69%, Kapok 

5.69% ดังตารางที่ 4 

ตารางที่ 1 แสดงลักษณะทั่วไปของผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ 

ลักษณะทั ่วไปของผู ้ป่ วย จํานวน ร้ อยละ 

อายุ (ปี) 

0 - 10 11 3.37 

11 - 20 41 12.58 

21 - 30 54 16.56 

31 - 40 57 17.48 

41 - 50 84 25.77 

51 - 60 57 17.48 

61 - 70 14 4.29 

71 - 80 6 1.84 

81 - 90 2 0.61 

รวม 326 100 

อายุตํ่าสุด 4 

อายุสูงสุด 90 

อายุเฉลี่ย 38.56 

ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 16.11 

เพศ 

ชาย 126 38.7 

หญิง 200 61.3 

รวม 326 100 

ภูมิลําเนา 

กรุงเทพมหานคร 203 62.3 

จังหวัดอื่นๆ 123 37.7 

รวม 326 100

ตารางที่ 2 แสดงจํานวน และร้อยละของสารก่อภูมิแพ้ที่เกิดผลบวก จากผู ้ป่ วย 326 คน 

สารก่อภูมิแพ้ จํานวน ร้ อยละ 95% CI ของอัตราความชุกของสารก่อภูมิแพ้ 

Mite P 245 75.15 72.81 - 77.49 

Mite F 241 73.93 71.50 – 76.36 

House dust 212 65.03 61.97 – 68.09 

cockroach amer 163 50.00 46.16 – 53.84 

cockroach germ 150 46.01 42.03 – 49.99 

Johnson 55 16.78 13.16 – 20.58 

Bermuda 49 15.03 11.45 – 18.61 

Cat pelt 48 14.72 11.17 – 18.27 

Dog epithelium 47 14.42 10.89 – 17.95 

Timothy 44 13.50 10.05 – 16.95 

Aspergillus 39 11.96 8.66 – 15.26 

Candida 37 11.35 8.11 – 14.59 

Penicillium 36 11.04 7.83 – 14.25 

Careless 31 9.51 6.48 – 12.54 

Acasia 23 7.06 4.38 – 9.74 

Kapok 20 6.13 3.61 – 8.65 

Alternaria 17 5.21 2.86 – 7.56 

Cladosporium 12 3.68 1.67 – 5.69

ตารางที่ 3 แสดงจํานวน และร้อยละของสารก่อภูมิแพ้ที่เกิดผลบวก 

จากผู ้ป่ วยที่มีภูมิลําเนาใน กรุงเทพมหานครจํานวน 203 คน 


Mite P 154 75.86 72.97 - 78.75 

Mite F 148 72.91 69.73 – 76.09 

House dust 127 62.56 58.49 – 66.63 



Bermuda 35 17.24 12.51 – 21.97 

Johnson 34 16.75 12.06 – 21.44 

dog epithelium 30 14.78 10.27 – 19.29 

Cat pelt 29 14.29 9.83 – 18.75 

candida 29 14.29 9.83 – 18.75 

Timothy 29 14.29 9.83 – 18.75 

Aspergillus 24 11.82 7.65 – 15.99 

penicillium 20 9.85 5.96 – 13.74 

careless 15 7.39 3.93 – 10.85 

Acasia 13 6.40 3.15 – 9.66 

kapok 13 6.40 3.15 – 9.66 

Alternaria 7 3.45 0.98 – 5.92 

cladosporium 5 2.46 0.36 – 4.56

ตารางที่ 4 แสดงจํานวน และร้อยละของสารก่อภูมิแพ้ที่เกิดผลบวก 

จากผู ้ป่ วยที่มีภูมิลําเนาใน ต่างจังหวัดจํานวน 123 คน 


Mite F 93 75.61 71.86 – 79.36 

Mite P 91 73.98 70.02 – 77.94 

House dust 85 69.11 64.57 – 73.65 



Johnson 21 17.07 11.02 – 23.13 

Cat pelt 19 15.45 9.58 – 21.32 

dog epithelium 17 13.82 8.16 – 19.48 

penicillium 16 13.01 7.46 – 18.56 

careless 16 13.01 7.46 – 18.56 

Aspergillus 15 12.20 6.78 – 17.62 

Timothy 15 12.20 6.78 – 17.62 

Bermuda 14 11.38 6.10 – 16.67 

Acasia 10 8.13 3.50 – 12.76 

Alternaria 10 8.13 3.50 – 12.76 

candida 8 6.50 2.29 – 10.71 

cladosporium 7 5.69 1.71 – 9.67 

kapok 7 5.69 1.71 – 9.67

แผนภูมิที่ 1 แสดงจํานวนร้อยละของผู ้ป่ วยทั ้งหมด 326 คน 

ที่ให้ผลบวกต่อสารก่อภูมิแพ้.เรียงตามลําดับ 

แผนภูมิที่ 2 แสดงจํานวนร้อยละของผู ้ป่ วยที่มีภูมิลําเนาใน กรุงเทพมหานครจํานวน 203 คน 

ที่ให้ผลบวกต่อสารก่อภูมิแพ้.เรียงตามลําดับ

แผนภูมิที่ 3 แสดงจํานวนร้อยละของผู ้ป่ วยที่มีภูมิลําเนาใน ต่างจังหวัดจํานวน 123 คน 

ที่ให้ผลบวกต่อสารก่อภูมิแพ้.เรียงตามลําดับ

์ 


อภิปรายผล 

ในการศึกษาครั ้งนี ้ผู ้วิจัยพบว่า จากจํานวนผู ้ป่ วยที่เข้าเกณฑ์ทั ้งหมด 326 คน ซึ่งคนไข้ 

ทั ้งหมดมีเคยมีอาการของโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ และได้เคยตรวจกับแพทย์โสต ศอ นาสิก ก่อนที่จะ 

เข้ารับการตรวจทดสอบสารก่อภูมิแพ้ทางผิวหนัง คนไข้ส่วนใหญ่มีภูมิลําเนาในเขตสายไหม และ 

บริเวณโดยรอบโรงพยาบาล บางส่วนมาจากจังหวัดใกล้เคียง เช่นปทุมธานี นครนายก อยุธยา 

สระบุรี ซึ่งเป็ นเขตกรุงเทพมหานครรอบนอก และปริมณฑล อายุคนไข้ส่วนใหญ่ของคลินิกโรค 

ภูมิแพ้อยู่ในช่วง 40-50 ปี โดยเป็ นเพศหญิงมากกว่าเพศชาย 

คนไข้ทุกรายได้รับการทดสอบโดยวิธีสะกิดผิวหนัง (Skin Prick Test) ซึ่งได้รับการยอมรับ 

ว่ามีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูง 

จากการศึกษาพบว่า สารก่อภูมิแพ้ที่มีการแพ้มากที่สุดเป็ นตัวไรฝุ ่ นทั ้งสองสายพันธุ ์ที่พบ 

บ่อย คือ Dermatophagoides pteronyssinus และ Dermatophagoides farinae ส่วนอันดับ 

รองลงมาเป็ น ฝุ ่ นบ้าน และแมลงสาบอเมริกัน แมลงสาบเยอรมัน ในอัตราการแพ้ ร้อยละ 

75,74,65,50,46 ตามลําดับ ผลที่ได้นั ้น สอดคล้องกับการศึกษาที่ผ่านมา ในเขตกรุงเทพมหานคร 

และภาคใต้ ซึ่งทําโดย ภาณุวิชญ์ พุ่มหิรัญ และคณะ 4 ในปี พ.ศ.2540 ที่ รพ.พระมงกุฎเกล้า, วิรัช 

เกียรติศรีสกุล ในปี พ.ศ.2544 8 ศึกษาคนไข้ที่มีภูมิลําเนาภาคใต้ ซึ่งก็พบว่าไรฝุ ่ น ฝุ ่ นบ้าน และ 

แมลงสาบเป็ นสารก่อภูมิแพ้ที่ให้ผลบวกบ่อยที่สุดเช่นกัน นอกจากนี ้มีการศึกษาในคนไข้เด็กที่เป็ น 

12 

หอบหืด ที่โรงพยาบาลศิริราชพบว่าสารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยที่สุดก็ยังเป็ นตัวไรฝุ ่ นทั ้งสองสายพันธุ 

จะเห็นได้ว่าตัวไรฝุ ่ นนั ้นเป็ นตัวกระตุ ้นการแพ้ที่สําคัญในหลายพื ้นที่ และยังสอดคล้องกับผล 

การศึกษาของต่างประเทศในเขตเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ บ่งชี ้ว่าตัวไรฝุ ่ นเป็ นสารก่อภูมิแพ้ที่ 

13,15 

สําคัญที่สุดในภูมิภาคนี ้ 

ตัวไรฝุ ่ นเป็ นสัตว์ขนาดเล็กมากมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น เจริญเติบโตได้ดีในอุณหภูมิร้อน 

ชื ้นแบบประเทศไทย กินเศษสะเก็ดผิวหนัง รังแคจากมนุษย์เป็ นอาหาร โดยพบว่าสายพันธุ ์ที่พบ 

บ่อยในประเทศไทยคือ Dermatophagoides pteronynissinus 14 หรือ European House dust 

mites แต่พบว่าอัตราการแพ้ในทั ้งสองสายพันธุ์เกือบเท่ากันคือ Mite P = 245 และ Mite F = 241 

คนจาก 326 คน (ตารางที่2) สิ่งนี ้อาจจะเกิดจาก Cross reaction ระหว่างสายพันธุ ์ ซึ่งสอดคล้อง 

กับผลการศึกษาอื่นๆเช่นกัน 7,8,12

สารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยรองลงมาคือ House Dust ซึ่งโดยทั่วไปคือที่รวมเอาเศษเนื ้อเยื่อ, 

รังแค, ไรฝุ่ น, เศษซากแมลง, อุจจาระของสัตว์ (ไรฝุ่ น, แมลงสาบ), เส้นผม, ขนสัตว์ ซึ่งมีสารก่อ 

ภูมิแพ้ที่สําคัญรวมอยู่ในนี ้ 

สารก่อภูมิแพ้ที่สําคัญอีกชนิดคือ แมลงสาบ พบว่าสายพันธุ ์ที่สําคัญคือ American 

Cockroach (Periplaneta Americana) มีอัตราการแพ้ที่ร้อยละ 50, German Cockroach 

(Blattella germanica) มีอัตราการแพ้ที่ร้อยละ 46 ซึ่งใกล้เคียงกับการศึกษาของไทยที่ผ่านมา 4,8,12 

แต่แตกต่างอย่างมากจากการศึกษาของแถบประเทศยุโรปที่มีอัตราการแพ้ที่ร้อยละ 4.6 – 11.6 

16,17 ทั ้งนี ้อาจเป็ นเพราะสภาพแวดล้อม ภูมิอากาศ และความเป็ นอยู่ที่ต่างกัน 

สารก่อภูมิแพ้อื่นๆที่ได้ทําการทดสอบ คือ Johnson, Bermuda, Cat pelt, Dog 

epithelium, Timothy, Aspergillus, Candida albicans, Penicillium, Careless weed, Acasia, 

Kapok, Alternaria, Cladosporium พบว่ามีอัตราการแพ้ที่ตํ่า คือมีอัตราการแพ้ที่ร้อยละ 3.6 – 

16.8 เมื่อเทียบกับอัตราการแพ้ของ ห้าอันดับแรกข้างต้น ที่ร้อยละ 46.0 – 75.2 (ตารางที่ 2) ซึ่ง 

เป็ น Indoor Allergens ทั ้งหมด 

พบว่าสารก่อภูมิแพ้ในลําดับที่ 6 – 20 ส่วนใหญ่เป็ นสารก่อภูมิแพ้ที่อยู่นอกอาคารอาศัย 

(Outdoor Allergens) น่าจะมีความแตกต่างตามภูมิภาค กล่าวคือ เมื่อเปรียบเทียบกับการศึกษาที่ 

ทําให้เขตกรุงเทพมหานคร จะมีค่าใกล้เคียงกัน แต่เมื่อเปรียบเทียบกับ การศึกษาในคนไข้ภาคใต้ 

พบว่า แตกต่างกันอย่างมาก ตามตารางที่ 5 ซึ่งผู ้วิจัยคิดว่าน่าจะสัมพันธ์กับวิถีชีวิต 

สภาพแวดล้อมนอกบ้าน ที่แตกต่างกันตามภูมิประเทศ และสังคม นอกจากนี ้การสัมผัสกับสัตว์ 

อาชีพของผู ้รับการทดสอบ ก็น่าจะมีส่วนเกี่ยวข้องกับผลดังกล่าวด้วย 

การศึกษาครั ้งนี ้ได้มีการบันทึกภูมิลําเนาของคนไข้เอาไว้ และได้แสดงให้เห็นแผนภูมิ แบ่ง 

ระหว่างคนไข้ที่มีภูมิลําเนาในกรุงเทพมหานคร ซึ่งคือเขตสายไหมเป็ นส่วนใหญ่ และคนไข้ที่มี 

ภูมิลําเนาต่างจังหวัด ซึ่งส่วนใหญ่แล้วคือจังหวัดที่อยู่รอบนอกเช่น ปทุมธานี นครนายก ผลที่ได้มา 

ไม่แตกต่างกันมาก เนื่องจากคนพื ้นที่รอบเขตสายไหมและจังหวัดดังกล่าวมีระยะทางใกล้เคียงกัน 

จึงอาจไม่มีความแตกต่างทางด้านภูมิประเทศ และสิ่งแวดล้อม 

ข้อสรุป สารก่อภูมิแพ้ที่ผู ้ป่ วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในคลินิกโรคภูมิแพ้ โรงพยาบาล 

ภูมิพลอดุลยเดช ที่พบบ่อยที่สุด คือ ไรฝุ ่ น Dermatophagoides pteronyssinus และ 

Dermatophagoides farinae รองลงมาคือ ฝุ ่ นบ้าน และแมลงสาบ ตามลําดับ

ตารางที่ 5 ความชุกของสารก่อภูมิแพ้จากวิธีการสะกิดผิวหนัง ในคนไข้จมูกอักเสบจากโรค 

ภูมิแพ้ ตามโรงพยาบาล 3 แห่ง ในประเทศไทย 

้ 

้ 

มหาวิทยาลัย 

ความชุกของการแพ ้ต่อสารก่อภูมิแพ (ร ้อยละ) 

อันดับ สารก่อภูมิแพ โรงพยาบาลภูมิพลอ โรงพยาบาลพระ 

ดุลยเดช 

มงกุฏเกล ้า สงขลานครินทร์ 

1 D. pteronyssinus 75 76 80 

2 D. farinae 74 79 80 

3 Housedust 65 72 69 

4 American Cockroach 50 60 65 

5 German Cockroach 46 41 - 

6 Johnson 16 21 39 

7 Bermuda 15 17 31 

8 Cat 14 29 52 

9 Dog 14 28 47 

10 Timothy 13 16 - 

11 Aspergillus 12 12 50 

12 Candida 11 - 50 

13 Penicillium 11 16 55 

14 Careless 10 - 50 

15 Acasia 7 19 48 

16 Kapok 6 30 55 

17 Alternaria 5 11 48 

18 Cladosporium 4 11 48 

19 Feathers - 37 45 

20 Fusarium - 26 55 

n 326 100 250 

- ไม่ได้ทดสอบ 

8

เอกสารอ้างอิง 

1. Bousquet J, Cauwenberge PV, Khaltaev N, Annesi I, Bachert C, Bateman E, et 

al. World Health Organization Initiative Allergic rhinitis and its impact on 

asthma (ARIA). ARIA exe summary-Vancouver 2000; 1-38 

2. Pumhirun P, Evans R III, Mahakit P, et al. WHO allergy survey in Thailand. 

Second Asian Pacific congress of allergology and clinical immunology 1995; 

Taipei, Taiwan:193 

3. ปกิต วิชยานนท์. ระบาดวิทยาของโรคภูมิแพ้. ใน: ปกิต วิชยานนท์, สุกัญญา โพธิกําจร, 

เกียรติ รักษ์รุ่งธรรม,บรรณาธิการ. ตําราโรคภูมิแพ้. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชวนพิมพ์,1998: 

73-94. 

4. Pumhirun P, Towiwat P, Mahakit P. Aeroallergen sensitivity of Thai patients with 

allergic rhinitis. Asian Pac J Allergy Immunol 1997; 15: 183-185. 

5. Voorhorst, R., M.I.A. Spieksma-Boezeman and F. Th. M. Spieksma. 1964. Is a 

mite (Dermatophagoides sp.) the producer of the house-dust allergen? 

Allergie u. Astma. 10:329- 334. 

6. ฉวีวรรณ บุนนาค, จมูกอักเสบจากภูมิแพ้. ใน: ฉวีวรรณ บุนนาค, บรรณาธิการ. ตําราหวัด 

เรื ้อรัง(Chronic Nasal Catarrh). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เรือนแก้วการพิมพ์, 2539:69- 

175. 

7. Pumhirun P, Nondavanich A, Limprasertsiris S, Poommark C. Aeroallergenic 

molds in Thailand. In: Abstract book of 6th Asean ORL Congress; 1994 Nov 

14-18; Chiang Rai, 1994:140. 

8. Kirtsreesakul V., Aeroallergen sensitivity of southern Thai patients with allergic 

rhinitis. Songkla Med J, 2001. 19(4): p. 193-197. 

9. Bousquet J, Khaltaev N, Cruz AA, Denburg J, Fokkens WJ,Togias A, et al. 

Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 update (in 

collaboration with the World Health Organization, GA(2)LEN and AllerGen). 

Allergy 2008; 63 (Suppl 86): 8-160.

10. Adinoff AD, Rosloniec DM, McCall LL, Nelson HS. Immediate skin test reactivity 

to Food and Drug Administration-approved standardized extracts. J Allergy 

Clin Immunol 1990;86(5):766-74. 

11. Australasian Society of Clinical Immunology and Allergy skin prick testing 

working party. Skin prick testing for the diagnosis of allergic disease : A 

manual for practitioners, revised 2008. ASCIA. Available from: 

http://www.allergy.org.au/images/stories/pospapers/ascia_spt_manual_2008.p 

df 

12. Kongpanichkul A, Vichyanond P, Tuchinda M. Allergen skin test reactivities 

among asthmatic Thai children. J Med Assoc Thai 1997; 80: 69-75. 

13. Leung R, Ho P. Asthma, allergy, and atopy in three south-east Asian 

populations. Thorax. 1994 Dec;49:1205-10. 

14. Malainual N, Vichyanond P, Phan-Urai P. House dust mites fauna in Thailand. 

Clin Exp Allergy 1995;25:554-60. 

15. Chew FT, Lim SH, Goh DY, Lee BW. Sensitization to local dust-mite fauna in 

Singapore. Allergy. 1999 Nov;54:1150-9. 

16. Sastre J, Ibañez MD, Lombardero M, Laso MT, Lehrer S. Allergy to cockroaches 

in patients with asthma and rhinitis in an urban area (Madrid). Allergy. 1996 

Aug;51:582-6. 

17. Liccardi G, Russo M, D'Amato M, Granata FP, De Napoli A, D'Amato G. 

Sensitization to cockroach allergens in a sample from the urban population 

living in Naples (southern Italy). J Investig Allergol Clin Immunol. 1998 Jul- 

Aug;8(4):245-8.

Download - à¸£à¸²à¸à¸§à¸´à¸à¸¢à¸²à¸¥à¸±à¸¢ à¹à¸ªà¸ à¸¨à¸­ à¸à¸²à¸ªà¸´à¸à¹à¸à¸à¸¢à¹ à¹à¸«à¹à¸à¸à¸£à¸°à¹à¸à¸¨à¹à¸à¸¢

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Download - à¸£à¸²à¸à¸§à¸´à¸à¸¢à¸²à¸¥à¸±à¸¢ à¹à¸ªà¸ à¸¨à¸ à¸à¸²à¸ªà¸´à¸à¹à¸à¸à¸¢à¹ à¹à¸«à¹à¸à¸à¸£à¸°à¹à¸à¸¨à¹à¸à¸¢