Los residuos agrÃcolas y su uso en la alimentación de rumiantes
Los residuos agrÃcolas y su uso en la alimentación de rumiantes
Los residuos agrÃcolas y su uso en la alimentación de rumiantes
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
CapitUlO 2 / LOS RESIDUOS AGROINDUSTRIALES Y SU US0 EN LA ALIMENTAC16N DE RUMIANTES<br />
La variedad <strong>de</strong> tomates utilizada, asi como el us0 <strong>de</strong> semil<strong>la</strong>s para extracci6n <strong>de</strong> aceites,<br />
son factores <strong>de</strong>terminantes <strong>en</strong> el valor nutritivo <strong>de</strong> <strong>la</strong> pomasa <strong>de</strong> tomate y explican <strong>la</strong> alta<br />
variabilidad que se observa <strong>en</strong> 10s valores citados por difer<strong>en</strong>tes autores. Des<strong>de</strong> el punto<br />
<strong>de</strong> vista <strong>de</strong> <strong>la</strong> formu<strong>la</strong>ci6n <strong>de</strong> raciones, este aspect0 constituye un serio inconv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>te,<br />
ya que al incluir<strong>la</strong> <strong>en</strong> altos niveles <strong>en</strong> <strong>la</strong>s dietas, <strong>su</strong> incid<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> el aporte proteico total<br />
y especialm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergia es alto, lo que podrB <strong>de</strong>rivar <strong>en</strong> una respuesta produc-<br />
tiva m<strong>en</strong>or a <strong>la</strong> esperada.<br />
La fibra bruta que posee este residuo pue<strong>de</strong> fluctuar <strong>en</strong>tre 20 y 42%, <strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>do <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
variedad <strong>de</strong> tomate utilizada, ya que hay difer<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> el grosor y porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> piel<br />
<strong>en</strong>tre varieda<strong>de</strong>s y <strong>en</strong> <strong>la</strong> cantidad <strong>de</strong> pulpa residual (Barbieri,1993). Estos valores estdn<br />
d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> 10s rangos a<strong>de</strong>cuados para <strong>rumiantes</strong>; sin embargo, se trata <strong>de</strong> unafibra corta,<br />
por Io que no provoca un grado importante <strong>de</strong> estimu<strong>la</strong>ci6n a <strong>la</strong> motilidad ruminal. Por<br />
ello, <strong>de</strong>be contemp<strong>la</strong>rse <strong>la</strong> adici6n <strong>de</strong> h<strong>en</strong>o o paja picada, cuando se incluya este residuo<br />
<strong>en</strong> porc<strong>en</strong>tajes importantes <strong>en</strong> <strong>la</strong> dieta.<br />
AI analizar 10s compon<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong>fracci6n fibrosa, se observa que <strong>la</strong> pared celu<strong>la</strong>r (FDN)<br />
repres<strong>en</strong>ta <strong>en</strong>tre el 53 a 63% <strong>de</strong>l total, valor simi<strong>la</strong>r al que pres<strong>en</strong>ta un h<strong>en</strong>o <strong>de</strong> alfalfa <strong>de</strong><br />
bu<strong>en</strong>a calidad. La FDA (celulosa, lignina y silice), que es <strong>la</strong>fracci6n m<strong>en</strong>os digestible <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> pared celu<strong>la</strong>r, repres<strong>en</strong>ta un bajo porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> el<strong>la</strong>, fluctuando <strong>en</strong>tre6 y 14%. En cuan-<br />
to a <strong>la</strong> lignina, 10s valores estBn d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> lo normal para cualquier forraje..<br />
La digestibilidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> materia seca observada <strong>en</strong> este residuo, que varia <strong>en</strong>tre 60 y<br />
75%, indica que <strong>la</strong> lignina no est& estrecham<strong>en</strong>te asociada a <strong>la</strong>celulosa y hemicelulosa<br />
(Barbieri, 1993; Machado, 1993). Lafracci6n lipidica (EE) es muy alta, variando <strong>en</strong>tre 9y<br />
16%, Io cual le confiere a este residuo una gran capacidad <strong>de</strong> aportar <strong>en</strong>ergia. La ma-<br />
yor parte <strong>de</strong> esta fracci6n se hal<strong>la</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong>s semil<strong>la</strong>s (Cuadro 2.7), <strong>de</strong> modo que el valor<br />
<strong>en</strong>ergetic0 es totalm<strong>en</strong>te <strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>la</strong> pres<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> el<strong>la</strong>s. Como muchas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
semil<strong>la</strong>s, por <strong>su</strong> tegum<strong>en</strong>t0 resist<strong>en</strong>te y <strong>de</strong> pequeiio tamaiio, pasan directam<strong>en</strong>te al<br />
tracto digestivo posterior, este residuo se constituye <strong>en</strong> un valioso aporte <strong>de</strong> Bcidos<br />
grasos es<strong>en</strong>ciales e insaturados.<br />
Cuadro 2.7<br />
Composicidn qulmica proximal <strong>de</strong> <strong>la</strong>s fracciones compon<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong> pomasa <strong>de</strong> tomate<br />
Delllll<strong>la</strong>s<br />
Piel<br />
Fu<strong>en</strong>te: Tsatsaronis y Boskou (1975).<br />
102