FRAGMENTO

Horizontes del saber I
awqanakuqkunantin maqanakuq llaqtanman kutisqa, kimsa pachak
qispichiqkunawan. Chaymantam Venezuela Mama llaqtanta qispichisqa.
Nueva Granada sutiyuq allpata qispichisqa, Ecuadortapas, Perú Mama
llaqtatapas qispichillasqataq. Huk musuq mama llaqtata kamasqa, chayqa
Bolivia sutiyuq Mama llaqta. Ancha munaychallataña maqanakuykunapi
atipasqa, paypa awqaqninkunaqa mana sapatuyuq, yaqa mana
p’achayuq ima runakuna kasqa. Muyuriqninpiqa imapas khatatatasqaraqmi.
Wamink’ankunapas paywan kuskaqa tukuy kallpankuwansi
maqanakuqkupas kasqa.
Awqaqninkunaqa waynakama kasqaku. Qispiypi kawsayta maskaspaqa
tiqsi muyuntinpipas manam hayk’appas chaytukuytataq, chayhina allintataq
maqanakuyqa riqsikurqanchu. Tayta Bolivarqa manam ancha runakuna
paykunapura kamachinakunantaqa maskarqanchu, aswanpas América
llaqtakunatam qispisqa kaqniyuqtapuni rikuyta munarqan. Pay chiqniq
runakunallam imapas mana allinninkunataqa aswan hatunyachirqanku.
Tayta Bolivarqa sunqu nanaymantam wañupusqa, manam ukhun mana
allin kaptinchu. Payqa huk español runapa wasinpi Santa Marta llaqtapi
wakcha mana imayuq wañupusqa, saqisqataqmi llaqta llaqta ayllukunata.
Miguel Hidalgo tayta kura, México llaqtapa qispiynin maskaq runa
… Hidalgo tayta kuraqa wawa kayninmanta pacha allin kasta runa kasqa,
chay imatapas yacharquy munaq kastamanta. Imatapas mana yachay
munaqkunaqa mana allin kastamantas kanku. Tayta kura Hidalgoqa francés
simi rimaytas yachasqa. Chay simi yachaq runakunaqa allin allin qhawarisqas
kaqku. Pisi runallas chay simitaqa rimaqpas. Payqa 1.700 watakunapi allin
amawtakunapa qillqasqantas ñawinchaq kasqa. Chay qillqasqakunapim
100