la participacion ciudadana en la democracia - Instituto Electoral y de ...
la participacion ciudadana en la democracia - Instituto Electoral y de ...
la participacion ciudadana en la democracia - Instituto Electoral y de ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
16<br />
LA PARTICIPACIÓN CIUDADANA EN LA DEMOCRACIA<br />
En cualquiera <strong>de</strong> <strong>la</strong>s concepciones que se adopte<br />
sobre <strong>la</strong> <strong><strong>de</strong>mocracia</strong>, es <strong>de</strong>cisiva <strong>en</strong> el<strong>la</strong>s <strong>la</strong> importancia<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> participación <strong>ciudadana</strong>. En <strong>la</strong> <strong><strong>de</strong>mocracia</strong><br />
repres<strong>en</strong>tativa, sin <strong>la</strong> participación electoral,<br />
no existirían gobernantes ni repres<strong>en</strong>tantes legales,<br />
o estos se <strong>en</strong>contrarían impuestos por qui<strong>en</strong>es <strong>de</strong>t<strong>en</strong>tan<br />
los po<strong>de</strong>res fácticos o <strong>de</strong> hecho (es <strong>de</strong>cir, los<br />
dueños <strong>de</strong>l capital financiero, <strong>de</strong> los emporios televisivos,<br />
<strong>de</strong> los monopolios, <strong>de</strong> <strong>la</strong>s gran<strong>de</strong>s empresas,<br />
<strong>la</strong>s autorida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong>s iglesias, el crim<strong>en</strong> organizado,<br />
etcétera). Asimismo, <strong>la</strong>s leyes y normas que rig<strong>en</strong><br />
una sociedad, carecerían <strong>de</strong>l respaldo ciudadano<br />
que <strong>la</strong>s legitime, porque v<strong>en</strong>drían <strong>de</strong> fu<strong>en</strong>tes o po<strong>de</strong>res<br />
autoritarios.<br />
Por su parte, <strong>la</strong>s experi<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> <strong><strong>de</strong>mocracia</strong><br />
participativa o semidirecta, llevadas a cabo <strong>en</strong> los<br />
últimos treinta años <strong>en</strong> América Latina y <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
década <strong>de</strong> los nov<strong>en</strong>ta a <strong>la</strong> fecha <strong>en</strong> <strong>la</strong> mayoría <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s fe<strong>de</strong>rativas <strong>de</strong>l país, han permitido,<br />
<strong>en</strong> el caso <strong>de</strong> <strong>la</strong> iniciativa popu<strong>la</strong>r y <strong>de</strong>l referéndum,<br />
que difer<strong>en</strong>tes proyectos <strong>de</strong> ley hayan sido<br />
aprobados o rechazados mediante <strong>la</strong> petición, <strong>la</strong><br />
aceptación o el cons<strong>en</strong>so, directos y explícitos, <strong>de</strong><br />
los ciudadanos. En los casos <strong>de</strong>l plebiscito, <strong>la</strong> revocación<br />
<strong>de</strong>l mandato y <strong>la</strong> consulta popu<strong>la</strong>r, ellos<br />
han constituido correctivos a <strong>de</strong>fici<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> el<br />
funcionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s instituciones <strong>de</strong>mocráticas<br />
<strong>de</strong> repres<strong>en</strong>tación.