You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
XX / <strong>dominical</strong> <strong>La</strong> Opinión - El Correo / Domingo, 27 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 2007<br />
SANIDAD<br />
El cáncer <strong>de</strong> colon y los<br />
síntomas <strong>de</strong> prevención<br />
●<br />
RAMON SANCHEZ OCAÑA<br />
Sólo la mitad <strong>de</strong> los españoles<br />
sabe cuáles son los síntomas<br />
que pue<strong>de</strong>n estar <strong>de</strong>trás <strong>de</strong> la<br />
aparición <strong>de</strong> un tumor colorrectal.<br />
Es uno <strong>de</strong> los datos extraídos <strong>de</strong> la<br />
encuesta sobre el conocimiento <strong>de</strong> este<br />
cáncer entre la población española, según<br />
la cual el 52% <strong>de</strong> los entrevistados<br />
se muestra incapaz <strong>de</strong> mencionar siquiera<br />
algún síntoma. Este estudio ha<br />
sido llevado por Europacolon España,<br />
la primera asociación <strong>de</strong> pacientes con<br />
esta enfermedad.<br />
El doctor Josep Tabernero, coordinador<br />
<strong>de</strong>l comité médico asesor <strong>de</strong> Europacolon<br />
España señala que “este dato<br />
da cuenta <strong>de</strong> las carencias que existen<br />
a día <strong>de</strong> hoy en cuanto a la concienciación<br />
y el conocimiento <strong>de</strong> los<br />
distintos tipos <strong>de</strong> tumores, entre ellos<br />
el <strong>de</strong> colon”<br />
<strong>La</strong> importancia <strong>de</strong>l conocimiento <strong>de</strong><br />
los síntomas (dolor abdominal, cambios<br />
en las <strong>de</strong>posiciones, presencia <strong>de</strong><br />
sangre en heces o pérdida <strong>de</strong> peso no<br />
justificada) radica en que estas manifestaciones<br />
pue<strong>de</strong>n <strong>de</strong>berse a pólipos<br />
precancerosos en el intestino que, si<br />
son <strong>de</strong>tectados a tiempo, se extirpan, y<br />
se evita su conversión en tumor.<br />
Cogerlo a tiempo es la mejor arma<br />
para una mayor supervivencia. Es la<br />
percepción y también la realidad, según<br />
los expertos, porque evi<strong>de</strong>ntemente<br />
los porcentajes <strong>de</strong> curación cuando<br />
se <strong>de</strong>tecta precozmente son mucho<br />
más altos. No obstante, el doctor Tabernero<br />
asegura que hasta ahora se<br />
consi<strong>de</strong>raba que el cáncer metastásico<br />
era incurable, algo que hoy está cambiando<br />
porque se dispone <strong>de</strong> nuevos<br />
tratamientos y <strong>de</strong> técnicas quirúrgicas<br />
que permiten tratar y curar a muchos<br />
más pacientes y todo ello <strong>de</strong>be traducirse<br />
en un mensaje positivo <strong>de</strong> cara a<br />
la población.<br />
<strong>La</strong> forma <strong>de</strong> prevención que los españoles<br />
mencionan <strong>de</strong> forma espontánea<br />
más habitualmente en la encuesta<br />
es la dieta alimenticia, aunque una vez<br />
SUDOKU 1<br />
Fila 1: 5-7-8-3-1-9-6-2-4. Fila 2: 6-4-3-8-5-2-1-7-9.<br />
Fila 3: 1-2-9-6-4-7-8-5-3. Fila 4: 4-3-1-9-2-8-7-6-5.<br />
Fila 5: 8-6-7-1-3-5-4-9-2. Fila 6: 2-9-5-7-6-4-3-1-8.<br />
Fila 7: 3-8-6-2-9-1-5-4-7. Fila 8: 7-5-2-4-8-6-9-3-1.<br />
Fila 9: 9-1-4-5-7-3-2-8-6.<br />
SUDOKU 2<br />
Fila 1: 1-5-2-4-3-7-8-6-9. Fila 2: 6-3-7-9-8-2-4-5-1.<br />
Fila 3: 4-9-8-1-6-5-7-3-2. Fila 4: 5-1-3-7-2-8-6-9-4.<br />
Fila 5: 9-7-4-6-1-3-2-8-5. Fila 6: 8-2-6-5-9-4-1-7-3.<br />
Fila 7: 2-8-9-3-7-1-5-4-6. Fila 8: 7-6-5-2-4-9-3-1-8.<br />
Fila 9: 3-4-1-8-5-6-9-2-7.<br />
SUDOKU 3<br />
Fila 1: 5-4-7-6-1-3-2-8-9. Fila 2: 9-3-1-2-4-8-7-6-5.<br />
Fila 3: 2-8-6-7-9-5-3-4-1. Fila 4: 1-5-4-9-2-6-8-3-7.<br />
Fila 5: 8-9-2-1-3-7-4-5-6. Fila 6: 6-7-3-5-8-4-9-1-2.<br />
Fila 7: 4-6-9-3-5-2-1-7-8. Fila 8: 7-1-8-4-6-9-5-2-3.<br />
Fila 9: 3-2-5-8-7-1-6-9-4.<br />
SUDOKU 4<br />
Fila 1: 5-2-7-3-8-1-4-6-9. Fila 2: 6-3-4-5-9-2-7-1-8.<br />
Fila 3: 8-9-1-6-7-4-3-2-5. Fila 4: 3-4-8-9-5-6-2-7-1.<br />
Fila 5: 2-7-9-1-4-3-5-8-6. Fila 6: 1-5-6-8-2-7-9-4-3.<br />
Fila 7: 7-8-3-2-6-9-1-5-4. Fila 8: 4-1-5-7-3-8-6-9-2.<br />
Fila 9: 9-6-2-4-1-5-8-3-7.<br />
El cáncer <strong>de</strong> colon tiene muchas<br />
posibilida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> prevención, pero<br />
sólo la mitad <strong>de</strong> la población conoce<br />
los síntomas<br />
SOLUCIONES A LOS PASATIEMPOS<br />
SUDOKU 5<br />
Fila 1: 1-7-8-2-9-3-6-4-5. Fila 2: 5-2-3-6-8-4-7-9-1.<br />
Fila 3: 6-9-4-1-5-7-3-8-2. Fila 4: 3-5-1-8-7-2-4-6-9.<br />
Fila 5: 7-4-9-5-1-6-2-3-8. Fila 6: 8-6-2-4-3-9-1-5-7.<br />
Fila 7: 2-3-7-9-6-5-8-1-4. Fila 8: 4-8-5-3-2-1-9-7-6.<br />
Fila 9: 9-1-6-7-4-8-5-2-3.<br />
SUDOKU 6<br />
Fila 1: 1-5-4-8-9-6-2-3-7. Fila 2: 6-9-2-1-7-3-4-8-5.<br />
Fila 3: 8-3-7-4-2-5-9-1-6. Fila 4: 2-4-3-7-5-9-8-6-1.<br />
Fila 5: 7-8-5-6-1-4-3-2-9. Fila 6: 9-1-6-2-3-8-7-5-4.<br />
Fila 7: 5-2-9-3-4-1-6-7-8. Fila 8: 4-7-8-5-6-2-1-9-3.<br />
Fila 9: 3-6-1-9-8-7-5-4-2.<br />
SUDOKU 7<br />
Fila 1: 1-3-8-7-4-6-5-2-9. Fila 2: 5-2-6-3-1-9-4-7-8.<br />
Fila 3: 9-4-7-2-5-8-3-6-1. Fila 4: 3-9-1-8-7-4-2-5-6.<br />
Fila 5: 6-8-5-1-3-2-7-9-4. Fila 6: 2-7-4-9-6-5-1-8-3.<br />
Fila 7: 8-5-9-4-2-1-6-3-7. Fila 8: 7-1-2-6-8-3-9-4-5.<br />
Fila 9: 4-6-3-5-9-7-8-1-2.<br />
SUDOKU 8<br />
Fila 1: 6-7-8-3-1-5-2-9-4. Fila 2: 1-9-3-2-4-7-5-8-6.<br />
Fila 3: 5-4-2-6-8-9-1-7-3. Fila 4: 7-2-6-9-5-4-3-1-8.<br />
Fila 5: 8-5-4-1-3-6-9-2-7. Fila 6: 9-3-1-7-2-8-4-6-5.<br />
Fila 7: 4-6-7-5-9-1-8-3-2. Fila 8: 2-8-9-4-7-3-6-5-1.<br />
Fila 9: 3-1-5-8-6-2-7-4-9.<br />
AUTODEFINIDO<br />
P A E E P A P A A M P<br />
C A N T I M P L O R A S R E P O R T E R O<br />
N A U S E A D E C I M O T R R C E R O S<br />
A T O N A R O E L S A B E E A N A N A<br />
A N B A T E R I A M A R C A D O R D<br />
P L A T E R O S M I T A D I T A R P E<br />
A T I L A T A I R A O R B E I S A R<br />
U N O S T I E R N A T R A I C I O N A<br />
S U T I L R A D I O T R A S O I S<br />
L P L A C E R A R O N S O S I L B O<br />
L L A N U R A S S E L E N E S E D A<br />
F U E R A D R A S S O P E S A A L A R<br />
M O C R E A D A S M A R A T O N R T<br />
P A N T E O N O P I P A R A O N D A E<br />
R E A T A S E I L E S A A M A R G A S<br />
C I R I O E J I D O S D A T O O L L A<br />
A A R A S E D A A B O N A S E O I S<br />
A S O N U R E S E C A S E N C I M A<br />
A N I M I C A S A L M O N O E S E<br />
G A F A E N E R O R A C O R T O R V<br />
P I U N I R P A T R O N P O M A D A<br />
C O L E C T A P A G A S A L I N I D A D<br />
S A N A C A L L S S E N I C O N O E<br />
M I O P R O B I O S R E O C A O S E<br />
T E J A S E N A V E T O P O S N A<br />
R O M A N S A T A J O S E R O S O S L<br />
O D A A T O R A A I A R E S I N A<br />
M E T O D I C O P R E T E R I T O S I C<br />
R I E L I S E O S O R O E P O P E<br />
C A V A R O N A N O T A R A N C A N O N<br />
B A R A T O S A M A S A E S T R E N A<br />
V A S O A S P E R O E S E S S O S A S<br />
H<br />
A<br />
C<br />
B<br />
I<br />
T<br />
A<br />
R<br />
R<br />
L<br />
B A<br />
M<br />
O<br />
N<br />
B A<br />
R<br />
S<br />
N E<br />
E<br />
A R<br />
R<br />
C<br />
A F<br />
S<br />
A<br />
N<br />
T<br />
O<br />
L<br />
D<br />
O<br />
C<br />
E<br />
I<br />
L<br />
O<br />
G<br />
I<br />
C<br />
A<br />
O<br />
O<br />
R<br />
A<br />
T<br />
E<br />
A<br />
J<br />
M A<br />
E<br />
R<br />
E B<br />
U<br />
Y<br />
R O<br />
U<br />
E<br />
N<br />
N<br />
R<br />
L<br />
S<br />
R<br />
B<br />
M<br />
M<br />
U<br />
C<br />
R<br />
O<br />
C<br />
N<br />
A<br />
T<br />
S<br />
C<br />
A<br />
I<br />
D<br />
LA GRAN CRUZADA<br />
C<br />
A<br />
L<br />
I<br />
A<br />
I<br />
N<br />
P<br />
D<br />
R<br />
A<br />
B<br />
A<br />
B<br />
E<br />
L<br />
N<br />
D<br />
A<br />
N<br />
R<br />
A<br />
N<br />
O<br />
A<br />
X<br />
I<br />
O<br />
M<br />
A<br />
E<br />
H<br />
A<br />
R<br />
P<br />
A<br />
L<br />
A<br />
X<br />
A<br />
N<br />
T<br />
E<br />
A<br />
E<br />
I<br />
R<br />
A<br />
P<br />
D<br />
I<br />
C<br />
R<br />
O<br />
I<br />
C<br />
A<br />
R<br />
E<br />
A<br />
O<br />
O S<br />
O T<br />
D<br />
I R<br />
L A O<br />
P<br />
N U A<br />
L<br />
A I<br />
C<br />
M B O<br />
A<br />
Y<br />
T U R<br />
A<br />
S C<br />
A D O<br />
S<br />
C I A<br />
T<br />
A<br />
R R E<br />
V<br />
N T A<br />
S<br />
L E O<br />
R<br />
I Z A<br />
O<br />
A N T<br />
Z<br />
A R<br />
O<br />
H<br />
A<br />
O<br />
S<br />
T<br />
R<br />
I<br />
I<br />
N<br />
O<br />
M<br />
A<br />
R<br />
N<br />
A<br />
P<br />
A<br />
U<br />
O<br />
O<br />
R<br />
A<br />
M<br />
A<br />
S<br />
A<br />
J<br />
E<br />
F<br />
R<br />
E<br />
N<br />
S<br />
A<br />
Y<br />
M<br />
E<br />
N<br />
A<br />
A<br />
I<br />
N<br />
G<br />
A<br />
A<br />
A<br />
C<br />
R<br />
E<br />
S<br />
C<br />
E<br />
N<br />
T<br />
E<br />
F<br />
A<br />
S<br />
A<br />
U<br />
L<br />
T<br />
I<br />
M<br />
A<br />
R<br />
A<br />
O<br />
D<br />
I<br />
N<br />
A<br />
M<br />
O<br />
E<br />
L<br />
I<br />
A<br />
A<br />
I<br />
D<br />
P<br />
E<br />
N<br />
S<br />
I<br />
O<br />
N<br />
J<br />
N<br />
S<br />
A<br />
N<br />
T<br />
I<br />
S<br />
I<br />
M<br />
A<br />
A<br />
A<br />
T<br />
E<br />
M<br />
A<br />
R<br />
E<br />
C<br />
E<br />
L<br />
O<br />
S<br />
A<br />
O<br />
B<br />
A<br />
O<br />
E<br />
T<br />
A<br />
H<br />
A<br />
C<br />
H<br />
A<br />
E<br />
N<br />
O<br />
D<br />
Z<br />
U<br />
N<br />
A<br />
C<br />
O<br />
R<br />
R<br />
N<br />
M<br />
N<br />
A<br />
M<br />
B<br />
I<br />
R<br />
A<br />
A<br />
L<br />
A<br />
G<br />
A<br />
R<br />
A<br />
R<br />
E<br />
J<br />
A<br />
D<br />
O<br />
A<br />
D<br />
I<br />
A<br />
N<br />
C<br />
H<br />
E<br />
I<br />
A<br />
V<br />
A<br />
I<br />
T<br />
A<br />
A<br />
G<br />
O<br />
N<br />
G<br />
Q<br />
M<br />
E<br />
D<br />
I<br />
O<br />
A<br />
V<br />
I<br />
A<br />
A<br />
I<br />
O<br />
D<br />
T<br />
A<br />
L<br />
Z O<br />
A T<br />
R<br />
C E A<br />
I R<br />
L P<br />
L E<br />
O T O<br />
O<br />
A<br />
A R G<br />
O<br />
T L<br />
U I F<br />
R<br />
N N<br />
I N E<br />
O G<br />
R<br />
E R O<br />
T<br />
C H A<br />
I<br />
M A S<br />
B<br />
R A P<br />
I<br />
C E G<br />
A I<br />
L<br />
U T I<br />
R<br />
N O<br />
C<br />
C O<br />
U<br />
A N D<br />
R I<br />
E G E<br />
N Z<br />
T M<br />
A A<br />
V A R<br />
O<br />
A<br />
G<br />
R<br />
A<br />
E<br />
S<br />
I<br />
J<br />
U<br />
O<br />
L<br />
A<br />
T<br />
T<br />
R I<br />
M<br />
I<br />
L L<br />
U<br />
N<br />
I<br />
C<br />
A<br />
T<br />
O<br />
C<br />
A<br />
R<br />
N<br />
I<br />
C<br />
O<br />
L<br />
E<br />
A<br />
L<br />
I<br />
M<br />
E<br />
N<br />
T<br />
A<br />
L<br />
V<br />
E<br />
R<br />
I<br />
S<br />
N<br />
A<br />
P<br />
I<br />
N<br />
A<br />
V<br />
A<br />
L<br />
N<br />
E<br />
R<br />
U<br />
S<br />
G<br />
I<br />
U<br />
A<br />
E<br />
O<br />
L<br />
I<br />
V<br />
E<br />
R<br />
A<br />
N<br />
E<br />
T<br />
A<br />
O<br />
Z<br />
A<br />
N<br />
G<br />
O<br />
T<br />
E<br />
O<br />
O<br />
J<br />
A<br />
L<br />
A<br />
D<br />
O<br />
D<br />
E<br />
N<br />
O<br />
S<br />
T<br />
O<br />
S<br />
A<br />
C<br />
C<br />
U<br />
A<br />
R<br />
T<br />
A<br />
Z<br />
O<br />
L<br />
B<br />
U<br />
O B<br />
O<br />
T<br />
R A<br />
D<br />
U<br />
R<br />
M A<br />
N<br />
V<br />
E<br />
R<br />
D<br />
U<br />
N<br />
I<br />
S<br />
O<br />
N<br />
O<br />
R<br />
L<br />
I<br />
S<br />
L<br />
O<br />
T<br />
E<br />
R<br />
U<br />
C<br />
I<br />
R<br />
A<br />
G<br />
U<br />
S<br />
E<br />
O<br />
E<br />
T<br />
D<br />
V<br />
R<br />
U<br />
M<br />
I<br />
A<br />
N<br />
T<br />
E<br />
A<br />
L<br />
L<br />
D<br />
D<br />
H<br />
I<br />
V<br />
U<br />
O<br />
R<br />
I<br />
A<br />
I<br />
D<br />
O<br />
R<br />
T<br />
R<br />
A<br />
S<br />
V<br />
A<br />
S<br />
E<br />
R<br />
A<br />
C<br />
I<br />
M<br />
A<br />
D<br />
O<br />
A<br />
D<br />
O<br />
R<br />
N<br />
I<br />
S<br />
T<br />
A<br />
A<br />
T<br />
O<br />
L<br />
L<br />
A<br />
D<br />
A<br />
L<br />
E<br />
B<br />
E<br />
N<br />
A<br />
C<br />
E<br />
A<br />
sugeridas posibles respuestas, la realización<br />
<strong>de</strong> pruebas regulares ocupa el<br />
primer lugar entre las medidas preventivas.<br />
Des<strong>de</strong> europacolon España creen<br />
que se <strong>de</strong>bería sistematizar alguna<br />
prueba cribado para la <strong>de</strong>tección precoz<br />
<strong>de</strong> la enfermedad o su prevención,<br />
Cada año se <strong>de</strong>tectan<br />
cerca <strong>de</strong> 22.000<br />
nuevos casos en<br />
España. Se crea la<br />
primera asociación<br />
española <strong>de</strong><br />
pacientes <strong>de</strong> cáncer<br />
colorrectal<br />
ya fuera test <strong>de</strong> sangre oculta en heces,<br />
o colonoscopia a partir <strong>de</strong> cierta edad,<br />
“igual que ha ocurrido con las mamografías,<br />
que se han estandarizado como<br />
método válido en una edad en la que<br />
las mujeres tienen mayor riesgo <strong>de</strong> pa<strong>de</strong>cer<br />
el cáncer <strong>de</strong> mama”. El doctor<br />
Tabernero consi<strong>de</strong>ra, en esta misma línea,<br />
que la colonoscopia, que consiste<br />
en una prueba <strong>de</strong> estudio <strong>de</strong>l intestino<br />
mediante la introducción <strong>de</strong> un endoscopio<br />
por el ano, es muy efectiva y vale<br />
la pena hacerla porque las ventajas<br />
superan, sin ninguna duda, a los inconvenientes<br />
que pueda causar”.<br />
In<strong>de</strong>pendientemente <strong>de</strong> la percepción<br />
que los españoles tienen, según la<br />
encuesta, hay que ser consciente <strong>de</strong><br />
que es ya la segunda causa <strong>de</strong> muerte<br />
en los países occi<strong>de</strong>ntales.<br />
Es un tipo <strong>de</strong> cáncer que suele tener<br />
una evolución lenta. A<strong>de</strong>más suele comenzar<br />
con pólipos que pue<strong>de</strong>n causar<br />
algún trastorno digestivo, lo que pue<strong>de</strong><br />
ser una primera llamada <strong>de</strong> atención.<br />
Esos pólipos pue<strong>de</strong>n evolucionar<br />
hacia un cáncer en el plazo <strong>de</strong> algunos<br />
años. Por eso se recomienda que a partir<br />
<strong>de</strong> cierta edad se <strong>de</strong>be uno someter<br />
a la prueba mas eficaz que hay en este<br />
campo: la colonoscopia, una observación<br />
<strong>de</strong>l tubo <strong>de</strong> digestivo a través <strong>de</strong><br />
una pequeña cámara que se introduce<br />
por el ano.<br />
Debería ser esta una prueba rutinaria<br />
a partir <strong>de</strong> los 40-45 años. Así como<br />
la mujer acepta la revisión ginecológica,<br />
también <strong>de</strong>be aceptar esta (ya<br />
que corre el mismo riesgo que el varón).<br />
El hombre a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> la revisión <strong>de</strong><br />
la próstata <strong>de</strong>be incluir entre las medidas<br />
preventivas la colonoscopia que en<br />
la mayoría <strong>de</strong> los centros públicos se<br />
hace ya bajo sedación con lo que no<br />
implica más molestia que la <strong>de</strong> la preparación<br />
<strong>de</strong>l tubo digestivo.<br />
❘❚ Pasa a la página siguiente