02.07.2014 Views

Tercero y Cuarto Libro de Architectura de Sebastia Serlio ... - Cehopu

Tercero y Cuarto Libro de Architectura de Sebastia Serlio ... - Cehopu

Tercero y Cuarto Libro de Architectura de Sebastia Serlio ... - Cehopu

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

O<br />

.<br />

.<br />

o<br />

000. rametc<br />

.<br />

Oo<br />

o<br />

.<br />

.<br />

~nc:lprime:ro<br />

.<br />

cite<br />

DELA ORDEN e o RINTHIA<br />

DEL A o R D E N e o R 1N T H 1 A Y DEL o R N A M E N T o S v y o e A P. VIII.<br />

Ela obra y or<strong>de</strong>n Corinthia Vitruuio trata folodd capitel end libro quarro end ptimero c:1piru<br />

lo,y cafi quiere dczlr qpudl:o efte capitel Corinrhio encima <strong>de</strong>la colúna lonica,quc leria tabien<br />

obra Corinthia. y avnq es verdad que enel ícgundo capitulo trata <strong>de</strong>la <strong>de</strong>tiuacioll y origé <strong>de</strong>los<br />

o<br />

canes <strong>de</strong>baxo ddas coronas:pero no da regla ni medida ninguna <strong>de</strong>los otros micmbros.eero co<br />

-~.<br />

.. o<br />

-o mo los antiguos Romanos fe <strong>de</strong>lcytauá mucho C11hazer coías <strong>de</strong> efta forma Corinthia mas q <strong>de</strong><br />

las orras: hizieron la Vafa<strong>de</strong>íl:a colúna muy omada y copiofa <strong>de</strong> mlcmbros.Delas quales Vafas por dar alguna<br />

<strong>de</strong>moníl:ració y reglas yo formare vna <strong>de</strong>l mas hermoLO edificio que ay enRoma q es el Panteó,llamado la Re<br />

donda.Y <strong>de</strong>íl:a VaÜ porne rus reglas, an[ien medidas)como en <strong>de</strong>feño,có todas las maneras <strong>de</strong> fus míembro~.<br />

La colúna Corinrhia por regla general fe a <strong>de</strong> hazer qtenga <strong>de</strong> aleo nueue partes <strong>de</strong> fu grudfo con la V ala y capitel.Efte<br />

capitel ha <strong>de</strong> rer tan altOquáeo fuere la colüna <strong>de</strong> grudfo por la parte <strong>de</strong> abaxo. Y la Va[a a da íer por<br />

la mitad <strong>de</strong>l grudfo dda colúna po:: la mifma pane.y cfte aleo <strong>de</strong>la Vafafe a <strong>de</strong> hazcrquatl"opartes,la "na <strong>de</strong><br />

llas [era el Pllmho o ~ocolo ddla:y las otras tres qreirá fe há <strong>de</strong> partir en cinco,<strong>de</strong>las qles vna fera para el toro o<br />

Bozel dcenci1:1a.Y el tOro o Bozcl mas baxo,ha <strong>de</strong> [er <strong>de</strong> otra y laquarta parte mas,porq a <strong>de</strong> fer mayorq cl<strong>de</strong><br />

encima la quarta parte:y el rcíl:ofe ha <strong>de</strong> partir en dos partes yguales,y cada vna parte <strong>de</strong>Has[e a <strong>de</strong> dar ala Efeo<br />

da o ddl1á con e! Eíl:ragalo,y con los dos Filetes. Y dEíl:rag.\lo o verdugo pequeño a <strong>de</strong> íer dda [exta parte dda<br />

EÜ:ocia:y cada vno <strong>de</strong>los Filetes tem;!. por la mitad dc;l E(tragalo,có tanto qel Filete <strong>de</strong> [obre el BozeJon <strong>de</strong> aba<br />

xo [ea por dos tercios <strong>de</strong>l Eíl:ragalo.Y anfi tábien fe a <strong>de</strong> diuidir la otra pane:<strong>de</strong> manera qel Efiragalo [ea porla<br />

[exta parte <strong>de</strong>lla:y el Filete <strong>de</strong> juntO ael)por la mitad <strong>de</strong>l Efiragalo:y el Filete <strong>de</strong> en baxo <strong>de</strong>l Boze! alto [ea la ter<br />

cia parte mayor qel <strong>de</strong> abaxo <strong>de</strong> junto al Eíl:ragalo.Lafalida <strong>de</strong>íl:a Vafa a <strong>de</strong> [er,q íi ella fuere pucfia f~bre otra<br />

or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> cohínas,[era C01110la Ionica,pero fi [u fundamento o aílienro fuere end ftlelo,ha <strong>de</strong> tener <strong>de</strong> [alida la<br />

mitad qtl1uicre <strong>de</strong> alto,que [era la qUJ.rta parredcl grue1fo <strong>de</strong>la colúna) anfi como lo es la Va[a Dorica. Y <strong>de</strong><br />

mas <strong>de</strong>íl:o[cgun el lugar dó<strong>de</strong> eíl:atal Vara fuere pucíl:a, [era nece1fario qelarchitcéto [ea muy conli<strong>de</strong>rado r<br />

cuerdo para h"ber da<strong>de</strong> [u p.roporció,cegul1 enla parte qfuere pueíl:a,porq quando eíl:as V aras fon pueftas don<br />

<strong>de</strong> los ojos <strong>de</strong>los qlas mirafIcn las pucdé [ojuzgar.la forma q <strong>de</strong>Ha eíl:a dicha le eíl:ara bié,mas fi fucré mas altas<br />

qla viíl:a <strong>de</strong>los hombres)en tal caro todos aquellos miébros qpor eíl:u en alto [eran im pedidos <strong>de</strong>los orros,fcra<br />

ncceífario qfe hagan mayores qlos <strong>de</strong>la regla y medida dada. Y quádo eíl:asVaf.1s[e pu fieré en parte m uy alta<br />

puedé re hazer <strong>de</strong> menor numero <strong>de</strong> miembros,y avn [eran mas hermo[as) porq encíl:o y en todo lo dicho fue<br />

muy bié coníi<strong>de</strong>rado el architeéto qedifico la Redóda en Roma,porq ala~ colunas planas q vienen [obre la primera<br />

ord¿ enla parte <strong>de</strong> détro hizolas Va[as có dosE[cocias,y no mas <strong>de</strong>vn Efiragalo [010 en lugar <strong>de</strong> cíl:os dos.<br />

Imo Jéapo,cioc il pieélelk la colonna,<br />

Grudro baxo <strong>de</strong> J;¡ colunnl.<br />

~drctto, Oli dlo, altri dicollo citlt~,<br />

o Filcton<br />

~ oro jü pertOr'<br />

Bocel o verdugo alto<br />

~a.drcttc<br />

Scotia, o Dclhan o media caña.<br />

Aftragali<br />

ScotÍd,<br />

Q:adrctto<br />

'foro<br />

-<br />

o Bocelc!.<br />

oDe(u~ o mcdi.1cañ2<br />

in fcriare,<br />

o Bocc1ó,overdugobuo.<br />

!<br />

~<br />

J<br />

Plintho <strong>de</strong>(t'o~co, o grad.1,oquadrado.<br />

:<br />

. "-:---¿ A <strong>de</strong>:riuacion y orige <strong>de</strong>l capitc:1Corinthío fue <strong>de</strong> vna virge Corinthia. y<br />

0<br />

porqVitruuio e:nc:1quarto libro<br />

0<br />

~~ .. -.~<br />

:<br />

ca~itlllo lo e:!cri3ep.:rticularmete,en tal caCo n? fe:ra"nece:íiariofat~garme:e:nre~licar ~obre<br />

;: . :~~.r<br />

cafo, Y por tato folo dJre: q al11cdofe:<strong>de</strong> haler <strong>de</strong>: e:fia ordc: vn teplo,fe <strong>de</strong>ue: co[a~rar y apltcar pnme-<br />

.<br />

:: ", ala virge facrati!11mamadre <strong>de</strong>:Ie:fuxpo re:dépco.r?ro)la ~1 no folo fue ~virgé~nte:sdc:1parro<br />

.<br />

o<br />

.0<br />

o:<br />

J'('r~<br />

~ r.onc:1 parto,y <strong>de</strong>fpues <strong>de</strong>l parro. Y<strong>de</strong>~)lJe:s<strong>de</strong>:a efia feremíltma fe:nora a todos aqllos [atros y fan8:as l}aya<br />

- - ~~he:cho<br />

vida virginal o viuido caíhméte:)1.'adt:os tales e:fiatal or<strong>de</strong> cóuiene mucho)y tábié 1.'amoñfie:rios <strong>de</strong><br />

mOjas q ha ¡pmctido virginidad y fó <strong>de</strong>dicadas al culto diuino. yfi a cafo algú edificio affi publico como fecrc:to o [epulcros<br />

-<br />

mI

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!