15.06.2014 Views

“Realización de los derechos del niño en la primera infancia”

“Realización de los derechos del niño en la primera infancia”

“Realización de los derechos del niño en la primera infancia”

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Realización <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong>l niño <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>primera</strong> infancia<br />

Norberto I. Liwski<br />

Norberto Liwski, miembro <strong>de</strong>l Comité <strong>de</strong> <strong>los</strong> Derechos <strong>de</strong>l Niño, es presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> <strong>la</strong> sección<br />

arg<strong>en</strong>tina <strong>de</strong> Def<strong>en</strong>sa <strong>de</strong> Niños Internacional y fue miembro <strong>de</strong>l Consejo Ejecutivo <strong>de</strong>l<br />

Instituto Interamericano <strong>de</strong>l Niño <strong>de</strong> <strong>la</strong> Organización <strong>de</strong> <strong>los</strong> Estados Americanos. El sigui<strong>en</strong>te<br />

texto se basa <strong>en</strong> trozos escogidos y traducidos al inglés por <strong>los</strong> editores <strong>de</strong> “Realización <strong>de</strong> <strong>los</strong><br />

<strong>de</strong>rechos <strong>de</strong>l niño <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>primera</strong> infancia”, cuyo original fue redactado <strong>en</strong> español. Pres<strong>en</strong>ta<br />

una breve introducción a <strong>la</strong>s <strong>la</strong>bores <strong>de</strong>l día <strong>de</strong> <strong>de</strong>bate g<strong>en</strong>eral celebrado el 17 <strong>de</strong> septiembre<br />

<strong>de</strong> 2004 y, <strong>en</strong> particu<strong>la</strong>r, una <strong>de</strong>scripción <strong>de</strong> varios <strong>de</strong> sus objetivos.<br />

La Asamblea G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> <strong>la</strong>s Naciones Unidas, <strong>en</strong> su Sesión Especial <strong>en</strong> Favor <strong>de</strong> <strong>la</strong> Infancia,<br />

celebrada <strong>en</strong> 2002, aprobó un P<strong>la</strong>n <strong>de</strong> Acción que obligaba a <strong>los</strong> Estados Partes, <strong>en</strong>tre otras<br />

cosas, a “. . . aplicar políticas y programas nacionales <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l niño <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>primera</strong><br />

infancia para promover el <strong>de</strong>sarrollo físico, social, emocional, espiritual y cognitivo <strong>de</strong> <strong>los</strong><br />

niños”. 12 . . .<br />

Sucesivam<strong>en</strong>te, el Comité <strong>de</strong> <strong>los</strong> Derechos <strong>de</strong>l Niño <strong>de</strong>cidió, <strong>en</strong> su trigésimo tercer<br />

periodo <strong>de</strong> sesiones, <strong>de</strong>dicar el día <strong>de</strong> <strong>de</strong>bate g<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> 2004 al tema <strong>de</strong> <strong>la</strong> “Realización <strong>de</strong><br />

<strong>los</strong> Derechos <strong>de</strong>l Niño <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>primera</strong> infancia “. 13 . . .<br />

Al anunciar dicha reunión, el Comité <strong>de</strong>c<strong>la</strong>ra que “Habi<strong>en</strong>do examinado <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1993 <strong>la</strong><br />

situación <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong>l niño <strong>en</strong> casi todos <strong>los</strong> países <strong>de</strong>l mundo, el Comité ha observado<br />

que con excesiva frecu<strong>en</strong>cia se pasan por alto <strong>los</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong> <strong>los</strong> bebés y <strong>los</strong> niños pequeños”.<br />

. . . Esto suce<strong>de</strong> a pesar <strong>de</strong> que “g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te se reconoce que <strong>la</strong> <strong>primera</strong> infancia es un<br />

periodo <strong>de</strong>cisivo para el sano <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>los</strong> niños pequeños y que <strong>la</strong>s oportunida<strong>de</strong>s<br />

perdidas <strong>en</strong> <strong>los</strong> primeros años no se pue<strong>de</strong>n recuperar <strong>en</strong> etapas posteriores <strong>de</strong> <strong>la</strong> vida <strong>de</strong>l<br />

niño”.<br />

Con respecto a <strong>la</strong> implem<strong>en</strong>tación y el alcance <strong>de</strong> <strong>la</strong> Conv<strong>en</strong>ción, el anuncio seña<strong>la</strong> que<br />

“a m<strong>en</strong>udo se cree todavía que dichos niños pue<strong>de</strong>n gozar únicam<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>de</strong>rechos<br />

re<strong>la</strong>cionados con <strong>la</strong> protección reconocidos por <strong>la</strong> Conv<strong>en</strong>ción”. . . .<br />

Esta situación rec<strong>la</strong>ma nuestra at<strong>en</strong>ción . . . <strong>en</strong> <strong>la</strong> búsqueda <strong>de</strong> <strong>en</strong>foques apropiados para<br />

<strong>la</strong> <strong>primera</strong> infancia y requiere que examinemos <strong>la</strong>s características fundam<strong>en</strong>tales <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

superviv<strong>en</strong>cia, <strong>la</strong> protección y el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l niño sigui<strong>en</strong>do dos caminos principales: (a)<br />

cómo garantizar el <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> <strong>los</strong> niños pequeños a <strong>la</strong> superviv<strong>en</strong>cia y al <strong>de</strong>sarrollo, y <strong>en</strong><br />

particu<strong>la</strong>r el <strong>de</strong>recho a <strong>la</strong> salud, a <strong>la</strong> alim<strong>en</strong>tación y a <strong>la</strong> educación, y (b) cómo garantizar el<br />

<strong>de</strong>recho al <strong>de</strong>scanso y al esparcimi<strong>en</strong>to, al juego y a <strong>la</strong>s activida<strong>de</strong>s recreativas. 14<br />

Des<strong>de</strong> este punto <strong>de</strong> vista, <strong>en</strong> el análisis <strong>de</strong>l tema <strong>de</strong> <strong>la</strong>s discusiones exist<strong>en</strong> varios aspectos<br />

pertin<strong>en</strong>tes que cabe <strong>de</strong>stacar: (a) <strong>la</strong> naturaleza parcial y fragm<strong>en</strong>taria <strong>de</strong> <strong>la</strong> realización <strong>de</strong><br />

algunos <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>en</strong>unciados <strong>en</strong> <strong>la</strong> Conv<strong>en</strong>ción y el ac<strong>en</strong>to puesto <strong>en</strong> <strong>la</strong> protección<br />

más que <strong>en</strong> <strong>la</strong> participación . . . , (b) <strong>la</strong> disparidad <strong>en</strong>tre <strong>los</strong> compromisos asumidos por <strong>la</strong><br />

12 Naciones Unidas (2002), “Un mundo apropiado para <strong>los</strong> niños”, resolución <strong>de</strong> <strong>la</strong> Asamblea G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

Naciones Unidas, a/res/s-27/2, Naciones Unidas: Nueva York, párrafo 36 e. La resolución consta <strong>de</strong> una<br />

<strong>de</strong>c<strong>la</strong>ración y un P<strong>la</strong>n <strong>de</strong> Acción. La resolución fue aprobada por 180 países. La Sesión Especial (es <strong>de</strong>cir, el 27°<br />

periodo extraordinario <strong>de</strong> sesiones) fue celebrada <strong>de</strong>l 8 al 10 <strong>de</strong> mayo.<br />

13 El 33° periodo <strong>de</strong> sesiones fue celebrado <strong>de</strong>l 19 <strong>de</strong> mayo al 6 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 2003.<br />

14 Para (a), véanse, por ejemplo, <strong>los</strong> artícu<strong>los</strong> 6, 24, 27, 28 y 29 <strong>de</strong> <strong>la</strong> Conv<strong>en</strong>ción; para (b), véase el artículo 33 (<strong>en</strong><br />

<strong>la</strong> sección v).<br />

<br />

Guía a <strong>la</strong> Observación G<strong>en</strong>eral N° 7: “Realización <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>de</strong>rechos <strong>de</strong>l niño <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>primera</strong> infancia”

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!