Calefacción con biomasa en la región de Alta Austria Energía verde ...

Calefacción con biomasa en la región de Alta Austria Energía verde ... Calefacción con biomasa en la región de Alta Austria Energía verde ...

<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>región</strong> <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

<strong>Energía</strong> ver<strong>de</strong>, trabajos ver<strong>de</strong>s


Esta publicación utiliza unida<strong>de</strong>s europeas y estadounid<strong>en</strong>ses<br />

“Tone<strong>la</strong>das“ <strong>en</strong> esta publicación son tone<strong>la</strong>das métricas, para<br />

<strong>con</strong>vertir <strong>en</strong> tone<strong>la</strong>das norteamericanas, multiplicar por el<br />

factor 1,1<br />

1 kW = 3.412,14 BTU/h<br />

1 kWh = 3.412,14 BTU<br />

OO = Oberösterreich (O.Ö.), el estado fe<strong>de</strong>ral <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

ESE = Empresa <strong>de</strong> Servicios Energéticos (ESCO <strong>en</strong> inglés)<br />

Autores <strong>de</strong> esta publicación<br />

Christiane Egger<br />

Christine Öhlinger<br />

Bettina Auinger<br />

Brigitte Brandstätter<br />

Nadja Richler<br />

Gerhard Dell<br />

Traducido al español por Escan,s.l.<br />

02<br />

El <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido <strong>de</strong> esta publicación solo comprom<strong>en</strong>te a su autor y no refleja necesariam<strong>en</strong>te <strong>la</strong><br />

opinión <strong>de</strong> <strong>la</strong> Unión Europea. La Comisión Europea no es responsable <strong>de</strong> <strong>la</strong> utilización que se<br />

podrá dar a <strong>la</strong> información que figura <strong>en</strong> <strong>la</strong> misma.<br />

Copyright y más información<br />

OO Energiesparverband<br />

Landstrasse 45, 4020 Linz, <strong>Austria</strong><br />

+43-732-7720-14380, office@esv.or.at<br />

www.esv.or.at<br />

www.oec.at<br />

ZVR 171568947<br />

www.esv.or.at


<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>región</strong> <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

<strong>Energía</strong> ver<strong>de</strong>, trabajos ver<strong>de</strong>s<br />

Lista <strong>de</strong> <strong>con</strong>t<strong>en</strong>idos<br />

La <strong>región</strong> <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

Clima<br />

<strong>Energía</strong> r<strong>en</strong>ovable <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

Desarrollo <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Cultivando el mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> hoy<br />

Recursos forestales, gestión y propiedad<br />

<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>: un combustible<br />

neutro <strong>en</strong> emisiones <strong>de</strong> carbono<br />

Tecnologías <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> pélets<br />

Astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> Ma<strong>de</strong>ra<br />

Sistemas <strong>de</strong> calefacción mediante leña mo<strong>de</strong>rnos<br />

Efici<strong>en</strong>cia y emisiones<br />

Seguridad <strong>con</strong>tra el fuego<br />

p.04<br />

p.06<br />

p.08<br />

p.10<br />

Combustibles biomásicos y<br />

cad<strong>en</strong>as <strong>de</strong> suministro p. 18<br />

Pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Selección <strong>de</strong>l combustible – ¿pélet o astil<strong>la</strong>?<br />

Leña<br />

Palos, zanahorias y tambores para<br />

<strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Principales instrum<strong>en</strong>tos politicos<br />

Factores <strong>de</strong> éxito para programas <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> y p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción<br />

Superando el problema <strong>de</strong>l huevo y <strong>la</strong> gallina<br />

Mo<strong>de</strong>los <strong>de</strong> negocio para <strong>la</strong> operación<br />

<strong>de</strong> p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Contratación <strong>de</strong> calor mediante <strong>biomasa</strong><br />

Re<strong>de</strong>s <strong>de</strong> calor <strong>de</strong> distrito<br />

Industria <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

El “Oeko<strong>en</strong>ergie-Cluster“<br />

La Confer<strong>en</strong>cia Europea <strong>de</strong>l pélet y<br />

<strong>la</strong> feria “Energiesparmesse“<br />

Ejemplos <strong>de</strong> proyectos<br />

p.24<br />

p.30<br />

p.32<br />

p.35<br />

03


<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

La <strong>biomasa</strong> es un combustible sost<strong>en</strong>ible y <strong>con</strong> emisiones<br />

neutras <strong>de</strong> carbono que pue<strong>de</strong> utilizarse fácilm<strong>en</strong>te<br />

para cal<strong>en</strong>tar vivi<strong>en</strong>das, empresas y edificios públicos.<br />

Durante <strong>la</strong>s dos últimas décadas se ha producido una<br />

gran innovación <strong>en</strong> el campo <strong>de</strong> <strong>la</strong> tecnología <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>biomasa</strong>, y los sistemas mo<strong>de</strong>rnos son completam<strong>en</strong>te<br />

automáticos y <strong>con</strong> muy bajas emisiones. El uso <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>biomasa</strong> para calefacción asegura <strong>la</strong> in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia<br />

<strong>en</strong>ergética, apoya <strong>la</strong> e<strong>con</strong>omía <strong>de</strong> los productos forestales<br />

y es amigable <strong>con</strong> el medio ambi<strong>en</strong>te.<br />

Las aplicaciones más mo<strong>de</strong>rnas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong> incluy<strong>en</strong>:<br />

• Sistemas automáticos <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> pélet <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra, principalm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> vivi<strong>en</strong>das unifamiliares<br />

<strong>con</strong> suministro a granel<br />

• Sistemas automáticos <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra para edificios públicos y sector terciario<br />

• Cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> leña <strong>de</strong> bajas emisiones, principalm<strong>en</strong>te<br />

<strong>en</strong> el área rural<br />

• Sistemas <strong>de</strong> “calefacción <strong>de</strong> distrito” alim<strong>en</strong>tados <strong>con</strong><br />

p<strong>la</strong>ntas térmicas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• Cog<strong>en</strong>eraciones <strong>de</strong> gran tamaño <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

La <strong>región</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

<strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> es uno <strong>de</strong> los nueve Estados Fe<strong>de</strong>rales y<br />

está situado <strong>en</strong> <strong>la</strong> zona norte <strong>de</strong>l país, fronterizo <strong>con</strong><br />

Alemania y <strong>la</strong> República Checa. La <strong>región</strong> está muy industrializada<br />

y exporta más <strong>de</strong>l 25% <strong>de</strong> sus productos.<br />

Los sectores industriales más relevantes son <strong>la</strong> maquinaria,<br />

industria <strong>de</strong>l automóvil, productos metálicos,<br />

procesado <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, tecnologías <strong>de</strong> <strong>la</strong> información y<br />

comunicación y <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables.<br />

<strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ha disfrutado <strong>de</strong> una prosperidad e<strong>con</strong>ómica<br />

estable, <strong>con</strong> los ratios <strong>de</strong> <strong>de</strong>sempleo más bajos <strong>de</strong> todos<br />

los estados austriacos durante los últimos 10 años<br />

(por <strong>de</strong>bajo <strong>de</strong>l 5%). El Producto Interior Bruto (PIB) <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> <strong>región</strong> es <strong>de</strong> 46,3 billones Euros | 60,5 billones US$<br />

que <strong>la</strong> sitúa <strong>en</strong> segunda posición <strong>de</strong>trás <strong>de</strong>l Estado <strong>de</strong><br />

Vi<strong>en</strong>a.<br />

El Clima<br />

El clima es <strong>con</strong>tin<strong>en</strong>tal (temperaturas <strong>de</strong> 13,9°C | 57°F<br />

maxima, 5,9°C | 42,6°F mínima), y los inviernos son<br />

comparables al noreste <strong>de</strong> los Estados Unidos.<br />

El Estado Fe<strong>de</strong>ral <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ha mant<strong>en</strong>ido una posición<br />

lí<strong>de</strong>r <strong>en</strong> los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>: el<br />

25% <strong>de</strong> todas <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras mo<strong>de</strong>rnas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> insta<strong>la</strong>das<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> Unión Europea están fabricadas <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>región</strong> y<br />

a<strong>de</strong>más ti<strong>en</strong>e una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s mayores d<strong>en</strong>sida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> insta<strong>la</strong>ciones<br />

<strong>de</strong> pequeño tamaño <strong>en</strong> el mundo. Los rigurosos<br />

estándares <strong>de</strong> emisiones y <strong>la</strong>s tecnologías punteras han<br />

<strong>con</strong>tribuido al rápido <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l mercado. La <strong>en</strong>ergía<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> ha surgido como un importante motor<br />

e<strong>con</strong>ómico y <strong>la</strong> industria <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción mediante <strong>biomasa</strong><br />

emplea a más <strong>de</strong> 4.500 personas.<br />

ALTA<br />

AUSTRIA<br />

Salzburgo<br />

Linz<br />

Vi<strong>en</strong>a<br />

<strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> – aspectos c<strong>la</strong>ve<br />

• País: <strong>Austria</strong><br />

• Pob<strong>la</strong>ción: 1,4 millones (simi<strong>la</strong>r a New Hampshire)<br />

• Superficie: 11.980 km 2 | 4.633 mil<strong>la</strong>s 2 (simi<strong>la</strong>r a Connecticut)<br />

• Capital: Linz (pob<strong>la</strong>ción: 192.000), situada <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />

oril<strong>la</strong>s <strong>de</strong>l Danubio<br />

04


<strong>Energía</strong> R<strong>en</strong>ovable <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> – un motor e<strong>con</strong>ómico<br />

Des<strong>de</strong> mediados <strong>de</strong> los 90, el gobierno <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

ha dado prioridad a <strong>la</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética y <strong>la</strong>s<br />

<strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables. La <strong>en</strong>ergía r<strong>en</strong>ovable suministra<br />

actualm<strong>en</strong>te más <strong>de</strong>l 33% <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía<br />

primaria <strong>de</strong>l Estado, <strong>de</strong> <strong>la</strong> que el 15% provi<strong>en</strong>e <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

hidroeléctricas, el 15% <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> forestal y el 4%<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> so<strong>la</strong>r y otras r<strong>en</strong>ovables.<br />

El impresionante porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> r<strong>en</strong>ovables <strong>en</strong> el mix<br />

<strong>en</strong>ergético se logró mediante profundos p<strong>la</strong>nes <strong>en</strong>ergéticos<br />

regionales que establecieron <strong>la</strong>s bases <strong>de</strong>l progreso<br />

sost<strong>en</strong>ible durante más <strong>de</strong> una década. Sobre el<br />

éxito <strong>de</strong> dichas políticas, <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ha establecido el<br />

objetivo <strong>de</strong> lograr el 100% <strong>de</strong> electricidad y calefacción<br />

r<strong>en</strong>ovable para 2030.<br />

La OO Energiesparverband, <strong>la</strong> Ag<strong>en</strong>cia Estatal para <strong>la</strong><br />

efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergetica y <strong>la</strong>s <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables, apoya<br />

al gobierno <strong>en</strong> el <strong>de</strong>sarrollo e imp<strong>la</strong>ntación <strong>de</strong> estas<br />

políticas. La OO Energiesparverband también gestiona<br />

el “Oeko<strong>en</strong>ergie-Cluster“, <strong>la</strong> red <strong>de</strong> empresas <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergías<br />

r<strong>en</strong>ovables y efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética estatal. Actualm<strong>en</strong>te<br />

hay 160 empresas e instituciones <strong>en</strong> <strong>la</strong> red, que<br />

emplea a mas <strong>de</strong> 8.880 personas y g<strong>en</strong>era b<strong>en</strong>eficios<br />

anuales <strong>de</strong> 2 billones Euros | 2,5 billones US$ (aproximadam<strong>en</strong>te<br />

el 3,5% <strong>de</strong>l PIB regional).<br />

Fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía removable <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

• Reparto <strong>de</strong> Fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía r<strong>en</strong>ovable:<br />

31,5% <strong>de</strong>l total <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía primaria<br />

• Porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> calefacción r<strong>en</strong>ovable:<br />

47% <strong>de</strong>l total <strong>de</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> calefacción<br />

• Porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> electricidad r<strong>en</strong>ovable: 67,6%<br />

• Inversión anual <strong>en</strong> nuevas insta<strong>la</strong>ciones:<br />

210 millones Euros | 274 millones US$ (<strong>de</strong> los que 110 millones<br />

Euros| 144 millones US$ son <strong>en</strong> calefacción <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>)<br />

• Emisiones <strong>de</strong> CO2 evitadas:<br />

7,4 millones <strong>de</strong> tone<strong>la</strong>das por año<br />

• Importaciones <strong>de</strong> combustibles fósiles evitadas:<br />

1 billón Euros | 1,3 billones US$ por año<br />

fecha: 2011<br />

Aunque los miembros <strong>de</strong> <strong>la</strong> red repres<strong>en</strong>tan todo el espectro<br />

<strong>de</strong> productos y servicios sost<strong>en</strong>ibles, <strong>la</strong>s empresas<br />

<strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> son lí<strong>de</strong>res <strong>en</strong> los campos <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción<br />

automática <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, <strong>en</strong>ergía so<strong>la</strong>r térmica<br />

y tecnologías para <strong>con</strong>strucción <strong>con</strong> alta efici<strong>en</strong>cia. En<br />

los últimos años, <strong>la</strong>s empresas <strong>de</strong> estos sectores han<br />

experim<strong>en</strong>tado un fuerte crecimi<strong>en</strong>to y han añadido<br />

más <strong>de</strong> 500 puestos <strong>de</strong> trabajo locales.<br />

G<strong>en</strong>eración <strong>con</strong>sumo <strong>en</strong>ergético <strong>en</strong> Norte <strong>Austria</strong><br />

Fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía<br />

Consumo <strong>en</strong>ergético por sector<br />

Petróleo<br />

25,6%<br />

Carbón<br />

17,4%<br />

Gas Natural<br />

25,5%<br />

R<strong>en</strong>ovables<br />

31,5%<br />

Hidroeléctrica 10,5%<br />

Biomasa 14,8%:<br />

• Leña 3,8%<br />

• Astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong>ma<strong>de</strong>ra y pélets 10,1%<br />

• Biocombustibles para transporte 1,5%<br />

Otras r<strong>en</strong>ovables 6,2%<br />

Otra<br />

industria<br />

25%<br />

Transporte<br />

28%<br />

Industria<br />

si<strong>de</strong>rúrgica<br />

y química<br />

18%<br />

Resid<strong>en</strong>cial<br />

20%<br />

Agricultura 2%<br />

Sector servicios 7%<br />

05


Desarrollo <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Cultivando el mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> para calefacción<br />

La calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> ti<strong>en</strong>e una <strong>la</strong>rga tradición <strong>en</strong><br />

<strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, pero <strong>la</strong> llegada <strong>de</strong> tecnologías y mo<strong>de</strong>los<br />

<strong>de</strong> negocio innovadores durante los últimos años ha<br />

creado un mercado explosivo. Varios motores importantes<br />

han <strong>con</strong>tribuido al <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> industria<br />

mo<strong>de</strong>rna <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>región</strong>.<br />

El primer motor <strong>de</strong>l cambio fueron los propietarios<br />

forestales y granjeros <strong>con</strong> m<strong>en</strong>talidad <strong>de</strong> futuro, que<br />

buscaron nuevos recursos e ingresos y un mercado<br />

para los residuos forestales a principios <strong>de</strong> los 80.<br />

Sólo el 50% <strong>de</strong>l material <strong>de</strong> los árboles ta<strong>la</strong>dos pue<strong>de</strong><br />

ser v<strong>en</strong>dido a los aserra<strong>de</strong>ros y otros usos comerciales.<br />

Aproximadam<strong>en</strong>te el 10-20% (como los to<strong>con</strong>es<br />

y pequeñas ramas) <strong>de</strong>b<strong>en</strong> <strong>de</strong>jarse <strong>en</strong> los bosques por<br />

razones ambi<strong>en</strong>tales. Esto <strong>de</strong>jaba una parte importante<br />

<strong>de</strong> recurso no utilizado para un mercado que era necesario<br />

crear.<br />

El mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> negocio que emergió fueron cooperativas<br />

<strong>de</strong> propietarios forestales y granjeros que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>ron,<br />

<strong>con</strong>struyeron y operaron <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> re<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />

“calor <strong>de</strong> distrito” <strong>de</strong> pequeño tamaño. Las cooperativas<br />

g<strong>en</strong>eran y suministran calor a edificios municipales, colegios,<br />

negocios y vivi<strong>en</strong>das. Actualm<strong>en</strong>te se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran<br />

<strong>en</strong> operación más <strong>de</strong> 310 re<strong>de</strong>s <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>.<br />

Un segundo motor fueron los empr<strong>en</strong><strong>de</strong>dores creativos<br />

<strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> – <strong>en</strong> ocasiones <strong>con</strong> experi<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> los sectores<br />

forestal y agríco<strong>la</strong> – qui<strong>en</strong>es p<strong>en</strong>saron <strong>en</strong> cómo minimizar<br />

el trabajo para preparar los combustibles y operar<br />

los sistemas <strong>de</strong> calefacción. La visión era competir <strong>con</strong><br />

<strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> gasóleo, que dominaba el mercado <strong>en</strong> los<br />

80. Estos empr<strong>en</strong><strong>de</strong>dores diseñaron sistemas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

completam<strong>en</strong>te automatizados, <strong>de</strong> alta efici<strong>en</strong>cia y fáciles<br />

<strong>de</strong> utilizar, y <strong>de</strong> este modo establecieron una nueva forma<br />

<strong>de</strong> calefacción. Un hito importante fué <strong>la</strong> aparición <strong>de</strong> sistemas<br />

automáticos <strong>con</strong> pélet <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra <strong>en</strong> 1996. Los <strong>con</strong>sumidores<br />

respondieron <strong>de</strong> forma muy positiva a <strong>la</strong> nueva<br />

tecnología, impulsando fuertem<strong>en</strong>te el mercado. Hoy <strong>en</strong><br />

día, algunas <strong>de</strong> estas empresas <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras innovadoras<br />

<strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> son lí<strong>de</strong>res <strong>en</strong> el mercado mundial.<br />

Un tercer motor ha sido <strong>la</strong> política estatal, que ha<br />

proporcionado un apoyo estable al mercado durante<br />

más <strong>de</strong> 25 años. El gobierno <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ha apoyado<br />

activam<strong>en</strong>te el mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>,<br />

<strong>de</strong>bido a que los estados ti<strong>en</strong><strong>en</strong> jurisdicción sobre<br />

<strong>la</strong> calefacción <strong>de</strong> acuerdo a <strong>la</strong> Constitución austriaca,<br />

mi<strong>en</strong>tras que el gobierno fe<strong>de</strong>ral ti<strong>en</strong>e jurisdicción sobre<br />

<strong>la</strong> electricidad. El apoyo político a <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> está dirigido a segm<strong>en</strong>tos <strong>de</strong>l<br />

mercado específicos y <strong>con</strong>siste <strong>en</strong> inc<strong>en</strong>tivos financieros,<br />

legis<strong>la</strong>ción y activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> divulgación.<br />

Un inc<strong>en</strong>tivo c<strong>la</strong>ve son <strong>la</strong>s subv<strong>en</strong>ciones a <strong>la</strong> inversión,<br />

que están disponibles tanto para <strong>la</strong> compra <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras<br />

<strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> como para <strong>con</strong>ectar edificios a <strong>la</strong>s re<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />

calor <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>. Los programas agríco<strong>la</strong>s<br />

también han apoyado inversiones <strong>en</strong> p<strong>la</strong>ntas <strong>en</strong>ergéticas<br />

para re<strong>de</strong>s <strong>de</strong> distrito y <strong>en</strong> re<strong>de</strong>s <strong>de</strong> calefacción.<br />

06<br />

Emisiones estrictas y estándares <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia – que<br />

han sido ajustados progresivam<strong>en</strong>te por el gobierno<br />

estatal – han favorecido el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> productos<br />

punteros. Las campañas <strong>de</strong> <strong>con</strong>ci<strong>en</strong>ciación y el asesorami<strong>en</strong>to<br />

técnico in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te, ofrecido por <strong>la</strong> OO<br />

Energiesparverband, promueve <strong>la</strong> <strong>con</strong>fianza <strong>de</strong>l <strong>con</strong>sumidor<br />

<strong>en</strong> nuevas tecnologías.


<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> hoy<br />

Actualm<strong>en</strong>te, <strong>la</strong>s tecnologías avanzadas <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

proporcionan cerca <strong>de</strong>l 15% <strong>de</strong> toda <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía primaria<br />

suministrada <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> y el 31% <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía térmica.<br />

Las r<strong>en</strong>ovables suministran el 31,5% <strong>de</strong> toda <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía<br />

primaria <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> y el 48% <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía térmica.<br />

Hay 44.000 cal<strong>de</strong>ras automáticas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong><br />

operación <strong>en</strong> los sectores resid<strong>en</strong>cial, servicios y<br />

público. De estos, <strong>la</strong> mitad están alim<strong>en</strong>tados <strong>con</strong> pélet<br />

y <strong>la</strong> mitad <strong>con</strong> astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra. Ti<strong>en</strong><strong>en</strong> una pot<strong>en</strong>cia<br />

insta<strong>la</strong>da total <strong>de</strong> 2.100 MW y produc<strong>en</strong> 3.400.000<br />

MWh cada año. Esto supone un <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong><br />

1.150.000 tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> sólida (incluy<strong>en</strong>do residuos<br />

<strong>de</strong> aserra<strong>de</strong>ro), y una reducción <strong>en</strong> <strong>la</strong>s emisiones<br />

<strong>de</strong> 1.000.000 tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong> CO 2<br />

al año. Adicionalm<strong>en</strong>te,<br />

cerca <strong>de</strong> 500.000 tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> se utilizan <strong>en</strong><br />

p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> cog<strong>en</strong>eración (electricidad y calor). En 2012,<br />

el 60% <strong>de</strong> <strong>la</strong>s nuevas insta<strong>la</strong>ciones automáticas <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> t<strong>en</strong>ían una pot<strong>en</strong>cia inferior a<br />

100 kW, el 30% <strong>en</strong>tre 100 kW - 1 MW y el 10% era superior<br />

a 1 MW. En total, 170 MW fueron insta<strong>la</strong>dos.<br />

<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>de</strong> <strong>Austria</strong><br />

Desarrollo <strong>de</strong>l mercado<br />

2500<br />

2000<br />

1500<br />

1000<br />

500<br />

0<br />

capacidad <strong>en</strong> MW<br />

90<br />

91<br />

92<br />

93<br />

94<br />

95<br />

96<br />

97<br />

98<br />

99<br />

00<br />

01<br />

02<br />

03<br />

04<br />

05<br />

06<br />

07<br />

08<br />

09<br />

10<br />

11<br />

< 100 kW 100 kW – 1 MW > 1 MW<br />

El gobierno regional ti<strong>en</strong>e como objetivo lograr un 100%<br />

<strong>de</strong> calefacción y electricidad r<strong>en</strong>ovables <strong>en</strong> 2030. La<br />

<strong>biomasa</strong> local t<strong>en</strong>drá un papel c<strong>la</strong>ve <strong>en</strong> lograr este objetivo,<br />

<strong>en</strong> combinación <strong>con</strong> programas <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética<br />

significativam<strong>en</strong>te fortalecidos.<br />

Aplicaciones típicas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

tecnología<br />

<strong>Calefacción</strong> automática<br />

<strong>con</strong> pélet<br />

Cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> leña<br />

mo<strong>de</strong>rnas<br />

<strong>Calefacción</strong> automática<br />

<strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s<br />

<strong>Calefacción</strong> <strong>de</strong> distrito<br />

<strong>con</strong> astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Cog<strong>en</strong>eraciones<br />

Pélets Leña Astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra Astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra Arboles <strong>en</strong>teros<br />

combustible<br />

Pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da típica 5–15 kW 20–40 kW 50–150 kW 100 kW–3MW<br />

Usuarios, cli<strong>en</strong>tes Vivi<strong>en</strong>das unifamiliares Granjas<br />

Suministro <strong>de</strong><br />

combustible<br />

Suministro a granel<br />

por gran número <strong>de</strong><br />

distribuidores<br />

Normalm<strong>en</strong>te recogida<br />

<strong>de</strong> su propio bosque<br />

Edificios públicos y<br />

terciario<br />

A m<strong>en</strong>udo por granjeros<br />

y propietarios<br />

locales <strong>de</strong> bosques<br />

Edificios públicos,<br />

terciario y resid<strong>en</strong>cial<br />

Por cooperativas y<br />

aserra<strong>de</strong>ros<br />

> 1 MW el<br />

> 10 MW th<br />

Edificios públicos,<br />

terciario y resid<strong>en</strong>cial<br />

Granjeros, aserra<strong>de</strong>ros<br />

y otras fu<strong>en</strong>tes<br />

Fu<strong>en</strong>te: Christiane Egger<br />

07


Recursos forestales, gestión y propiedad <strong>de</strong>l bosque<br />

<strong>Austria</strong> es uno <strong>de</strong> los países <strong>con</strong> mayor experi<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l<br />

mundo <strong>en</strong> gestión <strong>de</strong> los bosques. Esto se <strong>de</strong>be a <strong>la</strong><br />

importancia <strong>de</strong> los bosques para <strong>la</strong> e<strong>con</strong>omía nacional,<br />

especialm<strong>en</strong>te para <strong>la</strong> industria <strong>de</strong>l turismo y <strong>la</strong>s exportaciones<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra.<br />

La gestión, protección y <strong>de</strong>sarrollo sost<strong>en</strong>ible <strong>de</strong> los<br />

bosques austriacos se basa <strong>en</strong> un marco legal e institucional<br />

bi<strong>en</strong> establecido. Durante más <strong>de</strong> 100 años, <strong>la</strong>s<br />

prácticas forestales austriacas han puesto énfasis<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> sost<strong>en</strong>ibilidad. El principio fundam<strong>en</strong>tal es que<br />

<strong>la</strong> actividad forestal <strong>de</strong>be respetar <strong>la</strong> biodiversidad y<br />

asegurar un ecosistema operativo y estable. Las leyes<br />

forestales nacionales regu<strong>la</strong>n estrictam<strong>en</strong>te <strong>la</strong> gestión<br />

<strong>de</strong> los bosques <strong>con</strong> políticas como <strong>la</strong> reforestación obligatoria<br />

y fuertes restricciones <strong>en</strong> los c<strong>la</strong>reos. Para mant<strong>en</strong>er<br />

los nutri<strong>en</strong>tes, especialm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> áreas s<strong>en</strong>sibles,<br />

to<strong>con</strong>es y ramas (especialm<strong>en</strong>te <strong>la</strong>s inferiores a 4 cm |<br />

1,6 pulgadas) <strong>de</strong>b<strong>en</strong> permanecer <strong>en</strong> los bosques.<br />

La formación profesional especializada <strong>en</strong> bosques<br />

ti<strong>en</strong>e una <strong>la</strong>rga tradición <strong>en</strong> <strong>Austria</strong>. Las escue<strong>la</strong>s especializadas<br />

<strong>en</strong> sost<strong>en</strong>ibilidad forestal ofrec<strong>en</strong> información<br />

actualizada y <strong>de</strong>streza. Un factor importante <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

sost<strong>en</strong>ibilidad <strong>de</strong>l bosque es <strong>la</strong> propiedad familiar: no<br />

so<strong>la</strong>m<strong>en</strong>te el <strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l bosque se transmite <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong>s familias sino que también hay una fuerte motivación<br />

por mant<strong>en</strong>er los bosques intactos y productivos para<br />

futuras g<strong>en</strong>eraciones.<br />

Consi<strong>de</strong>rando estándares europeos, <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> es<br />

rica <strong>en</strong> ma<strong>de</strong>ra: el 41% <strong>de</strong> <strong>la</strong> tierra es forestal (<strong>en</strong> total,<br />

494.000 hectáreas | 1.220.700 acres). De esta, el 83%<br />

es utilizada <strong>con</strong> fines forestales, 10% no se utiliza, y el<br />

6% cumple una función especial como “bosque protegido“<br />

<strong>en</strong> áreas montañosas. El área total cubierta por los<br />

bosques se ha increm<strong>en</strong>tado durante los últimos años <strong>en</strong><br />

algunos puntos porc<strong>en</strong>tuales. M<strong>en</strong>os <strong>de</strong>l 60% <strong>de</strong>l crecimi<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> los bosques ha sido cultivado por lo que existe<br />

un gran pot<strong>en</strong>cial para aum<strong>en</strong>tar el uso <strong>de</strong> <strong>la</strong> ma<strong>de</strong>ra.<br />

Basado <strong>en</strong> su clima, los bosques caducos <strong>de</strong>berían dominar<br />

esta <strong>región</strong>. Sin embargo, <strong>la</strong>s pasadas estrategias<br />

<strong>en</strong> gestión <strong>de</strong> los bosques han llevado a que los bosques<br />

caducos <strong>con</strong>tabilic<strong>en</strong> sólo el 25% <strong>de</strong> los árboles ta<strong>la</strong>dos,<br />

mi<strong>en</strong>tras que el abeto supone el 64% <strong>de</strong>l total y otras<br />

<strong>con</strong>íferas suman un 11%. El objetivo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s próximas<br />

décadas es volver a una mayor mezc<strong>la</strong> <strong>de</strong> bosques, que<br />

son también más favorables para adaptarse al cambio<br />

climático.<br />

La mitad <strong>de</strong> los bosques estatales son <strong>de</strong> pequeños propietarios<br />

(m<strong>en</strong>os <strong>de</strong> 5 hectáreas | 12 acres), cerca <strong>de</strong>l<br />

20% son propiedad <strong>de</strong> gran<strong>de</strong>s propietarios y el 30%<br />

son propiedad <strong>de</strong> “Bosques Nacionales <strong>Austria</strong>cos”. El<br />

volum<strong>en</strong> <strong>de</strong>l stock está creci<strong>en</strong>do: <strong>de</strong> los 11 millones m 3 |<br />

388 millones pies 3 <strong>de</strong> nuevo crecimi<strong>en</strong>to <strong>en</strong> 2008, cerca<br />

<strong>de</strong> 6 millones m 3 | 212 millones pies 3 fueron ta<strong>la</strong>dos.<br />

Un segm<strong>en</strong>to importante <strong>de</strong> los propietarios forestales<br />

son granjeros que pose<strong>en</strong> parce<strong>la</strong>s forestales a<strong>de</strong>más<br />

<strong>de</strong> sus granjas.<br />

08


<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>:<br />

un combustible “neutro <strong>con</strong> el carbono”<br />

Cuando un árbol crece, absorbe CO 2<br />

<strong>de</strong>l aire y lo almac<strong>en</strong>a<br />

durante toda su vida. Este CO 2<br />

se libera <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

misma cantidad al final <strong>de</strong> su vida, in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong> si <strong>la</strong> ma<strong>de</strong>ra se quema o el árbol se <strong>de</strong>scompone <strong>de</strong><br />

forma natural <strong>en</strong> el bosque.<br />

El ciclo <strong>de</strong>l carbono<br />

CO 2<br />

CO 2<br />

Putrefacción<br />

<strong>Calefacción</strong><br />

El uso <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> para <strong>la</strong> producción <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía es,<br />

<strong>de</strong> este modo, parte <strong>de</strong> un ciclo cerrado <strong>de</strong> CO 2<br />

, sin<br />

emisiones <strong>de</strong> CO 2<br />

adicionales. Esto ha sido re<strong>con</strong>ocido<br />

por <strong>la</strong>s políticas <strong>en</strong>ergéticas y medio ambi<strong>en</strong>tales <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Unión Europea. La gestión sost<strong>en</strong>ible <strong>de</strong> los bosques<br />

asegura que <strong>la</strong>s áreas forestales (<strong>con</strong> su correspondi<strong>en</strong>te<br />

función <strong>de</strong> almacén <strong>de</strong> carbono) no disminuya.<br />

Porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> superficie<br />

cubierta por bosques<br />

<strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> 41%<br />

Alemania 30%<br />

USA 32%<br />

Colonia Británica 63%<br />

Suecia 67%<br />

Maine 90%<br />

09


Tecnologías <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Este capítulo se focaliza <strong>en</strong> sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong> <strong>de</strong> pequeño y mediano tamaño, <strong>con</strong> pot<strong>en</strong>cias<br />

insta<strong>la</strong>das <strong>de</strong>s<strong>de</strong> pocos kW hasta unos pocos ci<strong>en</strong>tos <strong>de</strong><br />

kW. Estos sistemas son los mas comunes insta<strong>la</strong>dos <strong>en</strong><br />

<strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>.<br />

Sistema <strong>de</strong> calefacción c<strong>en</strong>tralizado<br />

colector <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía so<strong>la</strong>r<br />

Los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>región</strong> g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te<br />

produc<strong>en</strong> agua cali<strong>en</strong>te para sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

c<strong>en</strong>tralizados. Dichos sistemas incluy<strong>en</strong> los sigui<strong>en</strong>tes<br />

compon<strong>en</strong>tes:<br />

• Cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> (normalm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el sótano, pero<br />

también pue<strong>de</strong> estar <strong>en</strong> un <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edor junto al edificio)<br />

Almacén <strong>de</strong> combustible<br />

Chim<strong>en</strong>ea (cerámica o <strong>de</strong> acero)<br />

• Sistema <strong>de</strong> distribución para el agua cali<strong>en</strong>te producida<br />

por <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra<br />

Sistemas <strong>de</strong> emisión (radiadores o pared/suelo radiante)<br />

• Un sistema <strong>de</strong> <strong>con</strong>trol c<strong>en</strong>tral <strong>con</strong> s<strong>en</strong>sor <strong>de</strong> temperatura<br />

exterior<br />

En los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, el combustible<br />

se transporta <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el almacén a <strong>la</strong> cámara<br />

<strong>de</strong> combustión, don<strong>de</strong> se <strong>en</strong>ci<strong>en</strong><strong>de</strong> y quema. Para mejorar<br />

<strong>la</strong> transfer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> calor y suministrar sufici<strong>en</strong>te<br />

aire para <strong>la</strong> combustión óptima, se insta<strong>la</strong> un v<strong>en</strong>ti<strong>la</strong>dor.<br />

Los humos <strong>de</strong>l proceso <strong>de</strong> combustión pasan a<br />

través <strong>de</strong> un intercambiador <strong>de</strong> calor y transfier<strong>en</strong> su<br />

<strong>en</strong>ergía al agua. Una bomba mueve el agua cali<strong>en</strong>te a<br />

través <strong>de</strong>l sistema <strong>de</strong> distribución <strong>de</strong> calor. La cal<strong>de</strong>ra<br />

dispone <strong>de</strong> un gran ais<strong>la</strong>mi<strong>en</strong>to y ti<strong>en</strong>e un recubrimi<strong>en</strong>to<br />

metálico para reducir <strong>la</strong>s pérdidas <strong>de</strong> calor <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong> sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras.<br />

<strong>de</strong>pósito pélets<br />

cal<strong>en</strong>tador<br />

acumu<strong>la</strong>dor<br />

Las características <strong>de</strong> los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong> mo<strong>de</strong>rnos incluy<strong>en</strong>:<br />

• Operación totalm<strong>en</strong>te automática y funcional (arranque<br />

y apagado, admisión <strong>de</strong> combustible, extracción<br />

<strong>de</strong> c<strong>en</strong>izas y limpieza <strong>de</strong>l intercambiador totalm<strong>en</strong>te<br />

automáticos)<br />

<strong>Alta</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l combustible (80-90%)<br />

Emisiones mínimas<br />

Estándares <strong>de</strong> operación y seguridad muy elevados<br />

Coste e<strong>con</strong>ómico <strong>de</strong>l combustible<br />

• El pot<strong>en</strong>cial <strong>de</strong> combinar <strong>con</strong> sistemas so<strong>la</strong>res térmicos<br />

utilizando un tanque <strong>de</strong> acumu<strong>la</strong>ción (tanque <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to)<br />

10


Los sistemas mo<strong>de</strong>rnos <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> utilizan procesos <strong>de</strong><br />

combustión <strong>de</strong> dos etapas para quemar el combustible<br />

tanto como sea posible y lograr altas efici<strong>en</strong>cias y bajas<br />

emisiones. En <strong>la</strong> zona <strong>de</strong> combustión primaria que está<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> parril<strong>la</strong>, ti<strong>en</strong><strong>en</strong> lugar el secado y <strong>la</strong> combustión<br />

<strong>de</strong> los sólidos. En <strong>la</strong> zona secundaria, los volátiles se<br />

queman <strong>con</strong> aire que se introduce <strong>de</strong> manera <strong>con</strong>tro<strong>la</strong>da.<br />

Otras características avanzadas incluy<strong>en</strong> un sistema<br />

<strong>de</strong> <strong>con</strong>trol electrónico, una alim<strong>en</strong>tación <strong>con</strong>tro<strong>la</strong>da <strong>de</strong>l<br />

combustible hacia <strong>la</strong> cámara <strong>de</strong> combustión, un quemador<br />

sofisticado <strong>con</strong> ignición electrónica, extracción <strong>de</strong><br />

c<strong>en</strong>izas y limpieza <strong>de</strong> cámara <strong>de</strong> combustión automáticas.<br />

La combustión se produce <strong>en</strong> un diseño optimizado <strong>de</strong><br />

dos etapas, <strong>con</strong> emisiones muy reducidas <strong>de</strong> partícu<strong>la</strong>s<br />

y aus<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> hidrocarburos inquemados <strong>en</strong> los humos.<br />

Las partícu<strong>la</strong>s (polvo) <strong>de</strong>l sistema optimizado son<br />

principalm<strong>en</strong>te materia inorgánica, mi<strong>en</strong>tras que <strong>la</strong>s<br />

emisiones <strong>de</strong> estufas y cal<strong>de</strong>ras <strong>con</strong> tecnologías inferiores<br />

son sobre todo inquemados orgánicos.<br />

Cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Fu<strong>en</strong>te: Guntamatic<br />

Cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> pélet <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Hay tres tipos que quemadores principales, que varían<br />

<strong>de</strong> acuerdo al tipo <strong>de</strong> combustible:<br />

• Quemadores por aflorami<strong>en</strong>to (fogón <strong>con</strong> alim<strong>en</strong>tación<br />

inferior o quemadores <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tación inferior<br />

<strong>con</strong> retorta): el combustible se alim<strong>en</strong>ta por <strong>la</strong> parte<br />

baja <strong>de</strong> <strong>la</strong> cámara <strong>de</strong> combustión o retorta <strong>de</strong> combustión.<br />

Estos quemadores son válidos para combustibles<br />

<strong>con</strong> pocas c<strong>en</strong>izas (pélets o astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra).<br />

• Quemadores alim<strong>en</strong>tados horizontalm<strong>en</strong>te: <strong>la</strong><br />

camara <strong>de</strong> combustión incorpora una parril<strong>la</strong> o p<strong>la</strong>to<br />

<strong>de</strong> combustión. El combustible se introduce horizontalm<strong>en</strong>te<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> cámara <strong>de</strong> combustión. Durante <strong>la</strong><br />

combustión, el combustible se mueve o es empujado<br />

horizontalm<strong>en</strong>te <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> zona <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tación a <strong>la</strong><br />

parril<strong>la</strong> o p<strong>la</strong>to <strong>de</strong> combustión. Los quemadores horizontales<br />

pued<strong>en</strong> quemar pélets y astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra.<br />

• Quemadores <strong>con</strong> alim<strong>en</strong>tación superior: <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>dos<br />

para combustión <strong>de</strong> pélet <strong>en</strong> unida<strong>de</strong>s pequeñas.<br />

Los pélets ca<strong>en</strong> por un <strong>con</strong>ducto sobre el lecho <strong>de</strong><br />

fuego que <strong>con</strong>siste <strong>en</strong> una rejil<strong>la</strong> o una retorta. La<br />

separación <strong>de</strong>l sistema <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tación y el lecho <strong>de</strong><br />

fuego asegura <strong>la</strong> correcta protección <strong>con</strong>tra el retroceso<br />

<strong>de</strong> l<strong>la</strong>ma hacia el almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to. La c<strong>en</strong>iza<br />

se elimina manual o mecánicam<strong>en</strong>te mediante una<br />

compuerta. Este sistema <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tación asegura una<br />

alim<strong>en</strong>tación precisa <strong>de</strong> pélet <strong>de</strong> acuerdo a <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda<br />

<strong>de</strong> calor real.<br />

Fu<strong>en</strong>te: Ökof<strong>en</strong><br />

Cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> leña<br />

Fu<strong>en</strong>te: Fröling<br />

11


Tanque <strong>de</strong> acumu<strong>la</strong>ción (almacén <strong>de</strong> calor)<br />

En muchos casos, los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

se combinan <strong>con</strong> tanques <strong>de</strong> acumu<strong>la</strong>ción. Están<br />

recom<strong>en</strong>dados para cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra y <strong>de</strong><br />

pélet <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra (especialm<strong>en</strong>te si también se utilizan<br />

para producir agua cali<strong>en</strong>te <strong>en</strong> verano) y se necesitan<br />

para cal<strong>de</strong>ras mo<strong>de</strong>rnas <strong>de</strong> leña. Permit<strong>en</strong> que <strong>la</strong><br />

cal<strong>de</strong>ra opere a carga nominal y evitan los arranques y<br />

apagados frecu<strong>en</strong>tes.<br />

Un tanque acumu<strong>la</strong>dor es un tanque <strong>de</strong> acero <strong>con</strong> un<br />

gran ais<strong>la</strong>mi<strong>en</strong>to. El agua cali<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra se introduce<br />

<strong>en</strong> el tanque acumu<strong>la</strong>dor por su parte superior. El<br />

diseño interior asegura que <strong>la</strong> turbul<strong>en</strong>cia es baja y que<br />

<strong>la</strong> estratificación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s temperaturas no se altera. El tamaño<br />

<strong>de</strong>l tanque acumu<strong>la</strong>dor <strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> varios factores<br />

como <strong>la</strong> capacidad nominal y tamaño <strong>de</strong> <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra,<br />

el tipo <strong>de</strong> combustible utilizado y el espacio disponible.<br />

Tanque <strong>de</strong><br />

acumu<strong>la</strong>ción<br />

Fu<strong>en</strong>te: Fröling<br />

12


Sistema multical<strong>de</strong>ra <strong>en</strong> cascada<br />

(sistema <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras por etapas)<br />

Como se ha indicado anteriorm<strong>en</strong>te, <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras trabajan<br />

<strong>de</strong> forma efici<strong>en</strong>te a carga nominal. Sin embargo,<br />

<strong>de</strong>bido a <strong>la</strong> difer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> temperaturas <strong>en</strong> <strong>la</strong>s distintas<br />

estaciones, <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> calor difiere durante el año:<br />

es m<strong>en</strong>or <strong>en</strong> verano cuando sólo se <strong>de</strong>manda agua<br />

cali<strong>en</strong>te y más alta <strong>en</strong> invierno cuando se requiere<br />

calefacción. Aunque <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras mo<strong>de</strong>rnas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

pued<strong>en</strong> modu<strong>la</strong>r su operación (<strong>de</strong>l 100 al 30%) y el tanque<br />

acumu<strong>la</strong>dor pue<strong>de</strong> comp<strong>en</strong>sar algunas difer<strong>en</strong>cias<br />

<strong>en</strong>tre estaciones, a m<strong>en</strong>udo no es viable dim<strong>en</strong>sionar<br />

<strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra para <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda pico. Esto es especialm<strong>en</strong>te<br />

importante para los gran<strong>de</strong>s edificios.<br />

Integración <strong>de</strong> sistemas so<strong>la</strong>res térmicos<br />

Las cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> combinación <strong>con</strong> sistemas<br />

so<strong>la</strong>res térmicos para producción <strong>de</strong> agua cali<strong>en</strong>te<br />

sanitaria <strong>en</strong> los meses mas cálidos son una solución<br />

óptima muy popu<strong>la</strong>r <strong>en</strong> propietarios <strong>de</strong> edificios <strong>de</strong> <strong>Alta</strong><br />

<strong>Austria</strong>.<br />

Un sistema <strong>de</strong> colectores so<strong>la</strong>res permite apagar <strong>la</strong><br />

cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> los meses <strong>de</strong> verano, ahorrando<br />

combustible y reduci<strong>en</strong>do <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> operar a<br />

carga parcial. El apagado <strong>de</strong> <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra <strong>en</strong> los meses <strong>de</strong><br />

verano también aum<strong>en</strong>ta significativam<strong>en</strong>te <strong>la</strong> vida útil<br />

<strong>de</strong>l sistema <strong>de</strong> calefacción y <strong>de</strong> este modo aum<strong>en</strong>ta los<br />

b<strong>en</strong>eficios.<br />

En esos casos, es preferible insta<strong>la</strong>r sistemas <strong>en</strong> cascada<br />

<strong>con</strong>sist<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> dos o más cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>. La<br />

operación <strong>de</strong>l sistema es simple: Cuando hay <strong>de</strong>manda<br />

<strong>de</strong> calefacción o agua cali<strong>en</strong>te sanitaria, una cal<strong>de</strong>ra<br />

arranca y funciona a su nivel más efici<strong>en</strong>te. Cuando el<br />

sistema requiere capacidad adicional, otras cal<strong>de</strong>ras comi<strong>en</strong>zan<br />

a operar a máxima efici<strong>en</strong>cia hasta que todas<br />

<strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong>l sistema <strong>en</strong> cascada están funcionando.<br />

Eso asegura que el sistema siempre opera <strong>en</strong> su modo<br />

más efici<strong>en</strong>te.<br />

Colector so<strong>la</strong>r<br />

Agua cali<strong>en</strong>te<br />

Una v<strong>en</strong>taja adicional es que el sistema <strong>en</strong> cascada<br />

proporciona mayor seguridad operacional y facilita<br />

<strong>la</strong>s ampliaciones <strong>de</strong> edificios <strong>con</strong> mayor viabilidad. Los<br />

sistemas <strong>en</strong> cascada pued<strong>en</strong> incluir también cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong><br />

combustibles fósiles que pued<strong>en</strong> utilizarse para respaldo<br />

o <strong>de</strong>mandas pico.<br />

Agua <strong>de</strong> red<br />

Tanque<br />

acumu<strong>la</strong>dor<br />

Cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong><br />

Radiador<br />

13


Sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> pélets están normalm<strong>en</strong>te<br />

situados <strong>en</strong> sa<strong>la</strong>s <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>en</strong> el sótano o <strong>en</strong> <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edores<br />

junto a <strong>la</strong> vivi<strong>en</strong>da. Se suministran varias tone<strong>la</strong>das <strong>de</strong><br />

pélets a granel mediante un camión cisterna presurizado<br />

y se transfier<strong>en</strong> a almacén a través <strong>de</strong> un <strong>con</strong>ducto <strong>de</strong><br />

ll<strong>en</strong>ado. Se precisa <strong>de</strong> un segundo <strong>con</strong>ducto para extraer<br />

el aire <strong>de</strong>l almacén y evitar <strong>la</strong> sobrepresión durante el proceso<br />

<strong>de</strong> ll<strong>en</strong>ado. El almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> pélets <strong>de</strong>be estar<br />

situado a no más <strong>de</strong> 30 m | 98 pies <strong>de</strong>l punto <strong>de</strong> <strong>de</strong>scarga<br />

<strong>de</strong>l camión <strong>de</strong> reparto (por ejemplo, <strong>de</strong> <strong>la</strong> acera o camino).<br />

Las pare<strong>de</strong>s y los techos <strong>de</strong>l almacén y sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras<br />

<strong>de</strong>b<strong>en</strong> t<strong>en</strong>er protección <strong>con</strong>tra fuego <strong>en</strong> cumplimi<strong>en</strong>to <strong>con</strong><br />

<strong>la</strong>s normativas estatales (véase <strong>la</strong> página 17). El almacén <strong>de</strong><br />

pélets también <strong>de</strong>be estar seco, porque el agua provoca <strong>la</strong><br />

rotura <strong>de</strong> los pélets. Para más información sobre <strong>la</strong> logística<br />

<strong>de</strong>l pélet, <strong>con</strong>sulte <strong>la</strong> página 19.<br />

Almacén <strong>de</strong> combustible y sistemas <strong>de</strong><br />

alim<strong>en</strong>tación<br />

Los sigui<strong>en</strong>tes sistemas se utilizan <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>:<br />

Almacén próximo/cercano a <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra (d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong>l edificio)<br />

Tanque textil o <strong>de</strong> acero (d<strong>en</strong>tro o fuera <strong>de</strong>l edificio)<br />

• Almacén integrado <strong>en</strong> un <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edor especial junto <strong>con</strong> el<br />

sistema <strong>de</strong> calefacción (fuera <strong>de</strong>l edificio)<br />

Fu<strong>en</strong>te:<br />

• Tanque subterráneo (fuera <strong>de</strong>l edificio)<br />

Hay dos tipos <strong>de</strong> sistemas totalm<strong>en</strong>te automáticos que<br />

transfier<strong>en</strong> los pélets <strong>de</strong>l almacén hasta <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra:<br />

• Tornillo sinfín: válido si <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra y <strong>la</strong> sa<strong>la</strong>/tanque <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to están cercanos <strong>en</strong>tre sí. Pue<strong>de</strong> ser <strong>la</strong><br />

solución más viable.<br />

• Sistemas <strong>de</strong> succión a vacío: una solución flexible si el<br />

almacén y <strong>la</strong> sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras están, por ejemplo, separados<br />

por un pasillo o por otra habitación (distancia<br />

máxima 20 metros | 66 pies)<br />

Sistema <strong>de</strong> succión a vacío<br />

Sistema <strong>con</strong> tornillo sinfín<br />

Ökof<strong>en</strong><br />

Vista g<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> los sistemas <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

Almacén<br />

Tanque textil o <strong>de</strong> acero<br />

Cont<strong>en</strong>edor <strong>de</strong><br />

calefacción<br />

Tanque<br />

subterráneo<br />

Tipo <strong>de</strong> Almacén Lugar Requisitos<br />

Sistema más frecu<strong>en</strong>te:<br />

habitación<br />

seca, normalm<strong>en</strong>te<br />

<strong>en</strong> el sótano<br />

Tanque fabricado<br />

<strong>con</strong> materiales<br />

antiestáticos o<br />

acero galvanizado,<br />

probados para<br />

polvo y humedad<br />

y soportado <strong>en</strong> un<br />

marco metálico o <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra<br />

Cont<strong>en</strong>edor prefabricado<br />

que incluye<br />

cal<strong>de</strong>ra y almacén<br />

Tanque subterráneo<br />

fuera <strong>de</strong>l edificio<br />

Interior<br />

Almacén <strong>en</strong> el sótano junto o<br />

cerca <strong>de</strong> <strong>la</strong> sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras,<br />

especialm<strong>en</strong>te a<strong>con</strong>sejable<br />

para nuevas <strong>con</strong>strucciones<br />

o al <strong>con</strong>vertir sa<strong>la</strong>s <strong>con</strong> otros<br />

combustibles<br />

Interior o Exterior<br />

Pue<strong>de</strong> situarse <strong>en</strong> una<br />

habitación <strong>en</strong> el sótano o fuera<br />

<strong>de</strong>l edificio. Las pare<strong>de</strong>s<br />

húmedas no son un problema<br />

siempre y cuando el tanque<br />

textil/acero no toque directam<strong>en</strong>te<br />

<strong>la</strong>s pare<strong>de</strong>s<br />

Exterior<br />

Utilizado si no hay una<br />

solución viable <strong>en</strong> el interior<br />

<strong>de</strong>l edificio para cal<strong>de</strong>ra y<br />

almacén<br />

Exterior<br />

Utilizado si no hay una<br />

solución viable <strong>en</strong> el interior<br />

<strong>de</strong>l edificio para almacén<br />

Pare<strong>de</strong>s: al m<strong>en</strong>os 15 cm | 6<br />

pulgadas o 10 cm | 4 pulgadas <strong>de</strong><br />

seguridad fr<strong>en</strong>te al fuego: pare<strong>de</strong>s,<br />

techo y suelo resist<strong>en</strong>tes al fuego,<br />

el suelo no <strong>de</strong>be ser inf<strong>la</strong>mable.<br />

Protección <strong>con</strong>tra humedad: <strong>la</strong> habitación<br />

<strong>de</strong>be estar seca todo el año<br />

Pare<strong>de</strong>s: no hay requisitos especiales<br />

<strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción Seguridad<br />

fr<strong>en</strong>te al fuego: pued<strong>en</strong> almac<strong>en</strong>arse<br />

hasta 15 m 3 | 530 pies 3 <strong>de</strong><br />

pélets <strong>en</strong> <strong>la</strong> sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras (a min.<br />

1 m | 3 pies distancia <strong>en</strong>tre tanque<br />

y cal<strong>de</strong>ra). Si el tanque está <strong>en</strong> un<br />

almacén, ver arriba. Protección<br />

<strong>con</strong>tra humeda<strong>de</strong>s: no se necesita<br />

La insta<strong>la</strong>ción requiere trabajo<br />

previo, tuberías <strong>de</strong> <strong>con</strong>exión (ida<br />

y retorno), <strong>con</strong>exión eléctrica y<br />

dr<strong>en</strong>aje para el agua<br />

Conductos hacia y <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el tanque<br />

ti<strong>en</strong><strong>en</strong> que estar herméticos y<br />

protegidos <strong>con</strong>tra el agua<br />

Tamaño <strong>de</strong> almacén<br />

recom<strong>en</strong>dado<br />

0,9 m 3 | 32 pies 3 <strong>de</strong><br />

almacén por kW <strong>de</strong><br />

pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da<br />

Consi<strong>de</strong>raciones<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>trega<br />

Se precisan dos accesos<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> pared <strong>de</strong> 125-150<br />

mm | 5-6 pulgadas <strong>de</strong><br />

diámetro (para <strong>la</strong> carga<br />

<strong>de</strong> pélets y extracción<br />

<strong>de</strong>l aire y polvo)<br />

300-400 kg | 660-880 El combustible pue<strong>de</strong> <strong>de</strong>scargarse<br />

directam<strong>en</strong>te<br />

libras <strong>de</strong> capacidad<br />

<strong>de</strong>l tanque por kW <strong>de</strong> <strong>en</strong> el tanque o inyectarse<br />

mediante boquil<strong>la</strong>. No<br />

pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da,<br />

disponible <strong>en</strong> formas es preciso extraer aire<br />

cuadrada y rectangu<strong>la</strong>r, <strong>de</strong> los tanques textiles<br />

<strong>en</strong> tamaños <strong>de</strong> 1-16m 3 | porque son permeables<br />

35-565 pies 3 al aire.<br />

Varía según <strong>con</strong>figuración<br />

<strong>de</strong>l sistema<br />

0,6 m 3 | 21 pies 3 <strong>de</strong> capacidad<br />

<strong>de</strong>l tanque por<br />

kW pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da<br />

En g<strong>en</strong>eral, fácilm<strong>en</strong>te<br />

accesible<br />

En g<strong>en</strong>eral, fácilm<strong>en</strong>te<br />

accesible<br />

14


Sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s se insta<strong>la</strong>n<br />

fundam<strong>en</strong>talm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> edificios no resid<strong>en</strong>ciales, pero<br />

también son <strong>con</strong>ocidos <strong>en</strong> vivi<strong>en</strong>das <strong>de</strong>l área rural. En<br />

<strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra también se utilizan<br />

para calefacción <strong>de</strong> distrito (más <strong>de</strong>talles <strong>en</strong> página 31).<br />

Los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra a<br />

m<strong>en</strong>udo están situados <strong>en</strong> los sótanos, <strong>en</strong> <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edores<br />

exteriores (que incluy<strong>en</strong> cal<strong>de</strong>ra y almacén) o – para<br />

sistemas mayores – <strong>en</strong> su propio edificio in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te.<br />

El combustible se <strong>en</strong>trega normalm<strong>en</strong>te mediante tractores<br />

o camiones. Para más información <strong>de</strong> logística <strong>de</strong><br />

astil<strong>la</strong>s ver página 21.<br />

Almacén <strong>de</strong> combustible y sistema <strong>de</strong><br />

alim<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> combustible<br />

Las astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra pued<strong>en</strong> almac<strong>en</strong>arse d<strong>en</strong>tro <strong>de</strong>l<br />

edificio <strong>en</strong> una habitación cercana a <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra o <strong>en</strong> insta<strong>la</strong>ciones<br />

exteriores (ej. silos, cobertizos). Las astil<strong>la</strong>s<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra se transportan hacia <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra, utilizando<br />

normalm<strong>en</strong>te un tornillo sinfín. Los <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edores tipo<br />

almacén se ll<strong>en</strong>an <strong>de</strong>s<strong>de</strong> arriba normalm<strong>en</strong>te. El dim<strong>en</strong>sionado<br />

<strong>de</strong>l almacén <strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>con</strong>diciones específicas<br />

(curva <strong>de</strong> carga, intervalos <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega <strong>de</strong>l combustible,<br />

espacio disponible, etc.). En caso <strong>de</strong> exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong><br />

insta<strong>la</strong>ción para almacén, a m<strong>en</strong>udo es más e<strong>con</strong>ómico<br />

adaptar los intervalos <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega al volum<strong>en</strong> <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

disponible. Para nuevas insta<strong>la</strong>ciones, el<br />

almacén pue<strong>de</strong> ser diseñado para admitir 1,3 veces el<br />

volum<strong>en</strong> <strong>de</strong>l camión <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s.<br />

Sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

mo<strong>de</strong>rnos <strong>con</strong> leña<br />

Los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> leña se utilizan todavía<br />

<strong>con</strong> frecu<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> <strong>la</strong>s zonas rurales <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>.<br />

Han existido avances tecnológicos significativos <strong>en</strong> los<br />

sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> leña durante los últimos<br />

años, incluy<strong>en</strong>do:<br />

• Combustión <strong>en</strong> dos etapas <strong>con</strong> <strong>en</strong>c<strong>en</strong>dido y v<strong>en</strong>ti<strong>la</strong>dor<br />

automáticos<br />

Sistema <strong>de</strong> <strong>con</strong>trol mejorado<br />

• Disminución <strong>en</strong> <strong>la</strong>s pérdidas por calor<br />

La facilidad <strong>en</strong> su uso pue<strong>de</strong> mejorarse mediante mayores<br />

<strong>de</strong>pósitos <strong>de</strong> combustible y un tanque acumu<strong>la</strong>dor<br />

<strong>de</strong> tamaño a<strong>de</strong>cuado.<br />

Ejemplos <strong>de</strong> soluciones <strong>de</strong>l almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra troceada<br />

Ejemplos: Dim<strong>en</strong>sionado <strong>de</strong> un almacén <strong>de</strong> astil<strong>la</strong> <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Pot<strong>en</strong>cia nominal<br />

cal<strong>de</strong>ra<br />

Demanda <strong>en</strong>ergética<br />

anual<br />

Demanda anual <strong>de</strong><br />

combustible<br />

Ejemplo 1 Ejemplo 2<br />

75 kW 300 kW<br />

187.500 kWh 750.000 kWh<br />

203 m 3 | 811 m 3 |<br />

7.270 pies 3 28.640 pies 3<br />

Ejemplo <strong>de</strong> dim<strong>en</strong>sión <strong>de</strong> una insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

Ll<strong>en</strong>ado semanal<br />

Ll<strong>en</strong>ado anual<br />

3 x 3 x 2 metros |<br />

10 x 10 x 6,6 pies<br />

6 x 6 x 6 metros |<br />

20 x 20 x 20 pies<br />

5 x 5 x 2.75 metros |<br />

16 x 16 x 9 pies<br />

11 x 15 x 5 metros |<br />

36 x 49 x 16 pies<br />

Para: 2.000 h pl<strong>en</strong>a carga, 85% efici<strong>en</strong>cia cal<strong>de</strong>ra<br />

OO Energiesparverband<br />

15


Efici<strong>en</strong>cia y emisiones<br />

El estado <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ha reforzado progresivam<strong>en</strong>te <strong>la</strong><br />

normativa <strong>de</strong> emisiones, lo que ha favorecido el <strong>de</strong>sarrollo<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> emisiones ultra-reducidas. Las<br />

sigui<strong>en</strong>tes tab<strong>la</strong>s muestran <strong>la</strong>s mejoras <strong>en</strong> <strong>la</strong>s tecnologías<br />

<strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> que utilizan leña, astil<strong>la</strong>s<br />

y pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra. Estos datos se basan <strong>en</strong> más <strong>de</strong><br />

1.000 pruebas a cal<strong>de</strong>ras realizadas por el Instituto<br />

Fe<strong>de</strong>ral <strong>de</strong> Ing<strong>en</strong>iería Agríco<strong>la</strong>, el FJ-BLT. El Instituto es<br />

uno <strong>de</strong> los lí<strong>de</strong>res para test <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras y también uno<br />

<strong>de</strong> los lí<strong>de</strong>res <strong>de</strong> certificación <strong>en</strong> Europa.<br />

Durante los últimos 30 años, <strong>la</strong> efici<strong>en</strong>cia promedio <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> ha aum<strong>en</strong>tado <strong>de</strong> aproximadam<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong>l 55% a más <strong>de</strong>l 90% (basado <strong>en</strong> el po<strong>de</strong>r calorífico<br />

inferior) y <strong>la</strong>s emisiones promedio <strong>de</strong> monóxido<br />

<strong>de</strong> carbono han disminuido <strong>de</strong> 15.000 mg/m 3 a m<strong>en</strong>os<br />

<strong>de</strong> 50 mg/m 3 (<strong>con</strong> O2 <strong>de</strong>l 13%).<br />

Requerimi<strong>en</strong>tos legales para sistemas <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>de</strong> pequeña esca<strong>la</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

Las cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> ti<strong>en</strong><strong>en</strong> que cumplir <strong>con</strong> <strong>la</strong>s normas<br />

<strong>de</strong> emisiones y efici<strong>en</strong>cia para su v<strong>en</strong>ta comercial. Las<br />

cal<strong>de</strong>ras ti<strong>en</strong><strong>en</strong> que pasar un exam<strong>en</strong> <strong>de</strong> certificación y <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />

llevar etiquetas que muestr<strong>en</strong> los datos <strong>de</strong> <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra.<br />

La regu<strong>la</strong>ción estatal requiere que todos los sistemas<br />

<strong>de</strong> calefacción sean revisados anualm<strong>en</strong>te por seguridad.<br />

A<strong>de</strong>más, <strong>en</strong> los sistemas <strong>de</strong> más <strong>de</strong> 15 kW también<br />

<strong>de</strong>b<strong>en</strong> revisarse <strong>la</strong>s emisiones <strong>de</strong> gases <strong>de</strong> combustión<br />

y <strong>la</strong>s pérdidas <strong>de</strong> gases <strong>de</strong> combustión cada tres<br />

años (los sistemas <strong>de</strong> más <strong>de</strong> 50 kW cada dos años).<br />

A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong>s insta<strong>la</strong>ciones antiguas y <strong>de</strong> más <strong>de</strong> 20 kW<br />

<strong>de</strong>b<strong>en</strong> ser inspeccionadas exhaustivam<strong>en</strong>te <strong>de</strong>spués <strong>de</strong><br />

que hayan estado operando durante más <strong>de</strong> 15 años.<br />

Las sigui<strong>en</strong>tes tab<strong>la</strong>s <strong>con</strong>ti<strong>en</strong><strong>en</strong> normas propuestas<br />

para sistemas automáticos <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>de</strong><br />

hasta 400 kW. Las pérdidas <strong>de</strong> gases <strong>de</strong> combustión<br />

para cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> automáticas no pued<strong>en</strong> superar<br />

el 19%.<br />

Factor <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> probadas<br />

Efici<strong>en</strong>cia 〔%〕<br />

100<br />

90<br />

80<br />

70<br />

60<br />

50<br />

40<br />

Emisiones <strong>de</strong> Monóxido <strong>de</strong> Carbono <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong> testadas<br />

25,000<br />

20,000<br />

1980<br />

1981<br />

1983<br />

1985<br />

1987<br />

1989<br />

1991<br />

1993<br />

1995<br />

1997<br />

1999<br />

2001<br />

2003<br />

2005<br />

2007<br />

2009<br />

Limites emisiones [mg/MJ]<br />

Estufas <strong>de</strong> pélet<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Sistemas<br />

c<strong>en</strong>tralizados <strong>de</strong><br />

pélet <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

CO 500* 250*<br />

NO x<br />

150/100** 150/100**<br />

VOC*** 30 30/20**<br />

Dust 50/25** 40/20**<br />

* El límite pue<strong>de</strong> exce<strong>de</strong>rse <strong>en</strong> un 50% <strong>en</strong> operación a carga parcial (30% <strong>de</strong> <strong>la</strong> nominal)<br />

** Los limites emisiones previstos <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el 1 Enero 2015 <strong>en</strong> a<strong>de</strong><strong>la</strong>nte<br />

*** Compuestos orgánicos volátiles<br />

Niveles <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia minimos (COP)<br />

CO 〔mg/Nm 3 〕<br />

15,000<br />

10,000<br />

5,000<br />

0<br />

Pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da Efici<strong>en</strong>cia (%)<br />

10 kW 80<br />

> 10 – 200 kW 80 – 90<br />

1980<br />

1981<br />

1983<br />

1985<br />

1987<br />

1989<br />

1991<br />

1993<br />

1995<br />

1997<br />

1999<br />

2001<br />

2003<br />

2005<br />

2007<br />

2009<br />

Fu<strong>en</strong>te: FJ-BLT Wieselburg; Bio<strong>en</strong>ergy 2020+<br />

> 200 kW 90<br />

16


Seguridad <strong>con</strong>tra el fuego<br />

La seguridad <strong>con</strong>tra el fuego es un requisito c<strong>la</strong>ve para<br />

cualquier sistema <strong>de</strong> calefacción. Para <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong>, hay requisitos estatales <strong>de</strong> seguridad que<br />

aplican tanto para el edificio (sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras y almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to)<br />

como a <strong>la</strong> propia cal<strong>de</strong>ra. Estos requisitos<br />

son mayores para gran<strong>de</strong>s sistemas.<br />

Todas <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong>b<strong>en</strong> t<strong>en</strong>er dispositivos <strong>de</strong> seguridad<br />

para prev<strong>en</strong>ir el retroceso <strong>de</strong> l<strong>la</strong>ma. Los más<br />

comunes son <strong>la</strong>s <strong>de</strong>scargas <strong>de</strong> agua <strong>con</strong>tra el fuego<br />

(válvu<strong>la</strong>s rotatorias).<br />

Las pare<strong>de</strong>s, techos y suelos <strong>de</strong>l almacén y sa<strong>la</strong> <strong>de</strong><br />

cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong>b<strong>en</strong> ser resist<strong>en</strong>tes al fuego (resist<strong>en</strong>cia<br />

al fuego c<strong>la</strong>se EI90 – resist<strong>en</strong>cia al fuego durante 90<br />

minutos). Este nivel pue<strong>de</strong> lograrse, por ejemplo, <strong>con</strong><br />

una pared <strong>de</strong> <strong>la</strong>drillo <strong>de</strong> 15 cm | 6 pulgadas o una pared<br />

<strong>de</strong> hormigón <strong>de</strong> 10 cm | 4 pulgadas. La pared <strong>de</strong>l almacén<br />

<strong>de</strong>be prev<strong>en</strong>ir el fuego (resist<strong>en</strong>cia al fuego EI30<br />

-resist<strong>en</strong>cia al fuego durante 30 minutos).<br />

Requisitos <strong>de</strong> seguridad <strong>con</strong>tra el fuego<br />

Ejemplo: Requisitos <strong>de</strong> seguridad <strong>con</strong>tra el fuego para un sistema <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>de</strong> pélets (hasta 150 kW), <strong>con</strong> un sistema <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

textil <strong>de</strong> capacidad > 15 m 3 | 530 pies 3<br />

EI90<br />

EI30<br />

Sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras EI90 Almacén <strong>de</strong> pélet EI90<br />

EI30<br />

Cal<strong>de</strong>ra<br />

BBD<br />

Ejemplo: Requisitos <strong>de</strong> seguridad <strong>con</strong>tra el fuego para un sistema <strong>de</strong> calefacción<br />

automático <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s (hasta 400kW), <strong>con</strong> un almacén adjunto (capacidad <strong>de</strong>l<br />

almacén <strong>de</strong> combustible 50 - 200 m 3 | 1.766 - 7.063 pies 3 )<br />

EI90<br />

Sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras<br />

Cal<strong>de</strong>ra<br />

EI90<br />

Almacén <strong>de</strong> astil<strong>la</strong><br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

BBD<br />

TCS<br />

MFE<br />

EI90: resist<strong>en</strong>cia al fuego c<strong>la</strong>se 90<br />

EI30: puerta <strong>con</strong>tra el fuego<br />

BBD: el retroceso <strong>de</strong> l<strong>la</strong>ma<br />

TCS: Dispositivo para <strong>con</strong>trol <strong>de</strong> temperatura<br />

<strong>en</strong> el almacén <strong>de</strong> combustible<br />

MFE: Extintor manual<br />

17


Combustibles biomásicos y cad<strong>en</strong>as <strong>de</strong> suministro<br />

Este capítulo <strong>de</strong>scribe los principales combustibles<br />

biomásicos utilizados <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>: pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra,<br />

astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra y leña. La estandarización temprana<br />

fue crucial para el rápido <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> los combustibles<br />

biomásicos, exactam<strong>en</strong>te igual que para <strong>la</strong>s tecnologías<br />

<strong>de</strong> sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong>scritas anteriorm<strong>en</strong>te. La<br />

<strong>biomasa</strong> no leñosa, como <strong>la</strong> hierba o residuos agríco<strong>la</strong>s,<br />

no juega un papel importante <strong>en</strong> el mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

calefacción, a pesar <strong>de</strong> su gran disponibilidad. Esto se<br />

<strong>de</strong>be a que técnicam<strong>en</strong>te es un reto lograr combustiones<br />

limpias <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> no leñosa <strong>en</strong> insta<strong>la</strong>ciones<br />

pequeñas y medianas. Una ext<strong>en</strong>sa investigación <strong>en</strong><br />

Europa mostró que solo exist<strong>en</strong> unas pocas cal<strong>de</strong>ras<br />

comerciales que cumpl<strong>en</strong> los estrictos estándares <strong>de</strong><br />

emisiones <strong>de</strong> <strong>Austria</strong>.<br />

Pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Los pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra son limpios y neutros <strong>en</strong> emisiones<br />

<strong>de</strong> CO2 y se produc<strong>en</strong> principalm<strong>en</strong>te a partir <strong>de</strong><br />

serrín y virutas. Los pélets se comprim<strong>en</strong> a elevadas<br />

presiones sin utilizar co<strong>la</strong>s ni otros aditivos artificiales.<br />

Ti<strong>en</strong><strong>en</strong> forma cilíndrica y normalm<strong>en</strong>te mid<strong>en</strong> 6-10 mm<br />

| 0,2-0,4 pulgadas <strong>de</strong> diámetro y 10-30 mm | 0,4-1,2<br />

pulgadas <strong>de</strong> longitud. Los pélets son combustibles muy<br />

estandarizados y <strong>de</strong> alta d<strong>en</strong>sidad <strong>en</strong>ergetica que ti<strong>en</strong>e<br />

v<strong>en</strong>tajas c<strong>la</strong>ve fr<strong>en</strong>te a otros tipos <strong>de</strong> combustibles: los<br />

pélets pued<strong>en</strong> transportarse <strong>de</strong> forma viable, pued<strong>en</strong><br />

utilizarse inmediatam<strong>en</strong>te <strong>en</strong> cal<strong>de</strong>ras automáticas y<br />

ti<strong>en</strong><strong>en</strong> perfiles <strong>de</strong> emisiones ultra-reducidos. Estas v<strong>en</strong>tajas<br />

han provocado un rápido crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l mercado<br />

<strong>de</strong> los pélets <strong>en</strong> el sector <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>en</strong> Europa<br />

y fuera <strong>de</strong> el<strong>la</strong>. En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, los sistemas automáticos<br />

<strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> pélet son una solución estándar<br />

para calefacción doméstica <strong>con</strong> unos 25.000 sistemas<br />

insta<strong>la</strong>dos <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1996.<br />

Solución típica para un hogar mediante<br />

calefacción <strong>con</strong> pélet<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da <strong>de</strong>l sistema automático <strong>de</strong> calefacción<br />

c<strong>en</strong>tralizada: 5-15 kW<br />

• g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te insta<strong>la</strong>do <strong>en</strong> el sótano<br />

• sistema hidrónico (distribución <strong>de</strong> calor)<br />

• suministro a granel <strong>de</strong> pélets por un camión presurizado<br />

(una vez al año)<br />

• <strong>de</strong>manda anual <strong>de</strong> pélets: 3-6 tone<strong>la</strong>das<br />

• capacidad típica <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> pélets: 3-6 tone<strong>la</strong>das<br />

(como mínimo igual que <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda anual <strong>de</strong> pélet)<br />

• alim<strong>en</strong>tación automática <strong>de</strong> pélets <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el almacén a<br />

<strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra<br />

• eliminación <strong>de</strong> c<strong>en</strong>iza: 2-4 veces/año<br />

Costes típicos para un sistema doméstico <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> pélet<br />

• Coste <strong>de</strong> inversión: 15.000 – 20.000 Euros | 19.600<br />

– 26.100 US$ (incluy<strong>en</strong>do los sistemas <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

y alim<strong>en</strong>tación)<br />

• Coste <strong>de</strong>l combustible (suministro a granel <strong>de</strong><br />

6 tone<strong>la</strong>das): 200 Euros | 260 US$ por tone<strong>la</strong>da<br />

(verano 2010), 35 Euros | 45 US$ coste <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega<br />

• Costes <strong>de</strong> operación y mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to (incluy<strong>en</strong>do<br />

electricidad, <strong>de</strong>shollinador y servicio anual): 350 -<br />

500 Euros | 460 – 650 US$ por año<br />

Estandarización <strong>de</strong>l pélet<br />

La rápida estandarización <strong>de</strong> los pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra fue<br />

un factor c<strong>la</strong>ve para el éxito <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción.<br />

<strong>Austria</strong> fue el primer país <strong>en</strong> adoptar estándares<br />

para los pélets lo que ayudó <strong>en</strong>ormem<strong>en</strong>te al <strong>de</strong>sarrollo<br />

<strong>de</strong>l mercado. Des<strong>de</strong> el principio, sólo los pélets <strong>con</strong><br />

una calidad c<strong>la</strong>ram<strong>en</strong>te <strong>de</strong>finida estaban disponibles<br />

comercialm<strong>en</strong>te, permiti<strong>en</strong>do a los fabricantes <strong>de</strong><br />

cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r máquinas <strong>con</strong> un nivel muy bajo <strong>de</strong><br />

emisiones. También se establecieron estándares para<br />

<strong>la</strong> logística <strong>de</strong> los pélets y el almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to. Otros países<br />

<strong>en</strong> Europa (como Alemania) siguieron el ejemplo <strong>de</strong><br />

<strong>Austria</strong> <strong>con</strong> sus propios esquemas <strong>de</strong> estandarización, y<br />

se adoptaron gran cantidad <strong>de</strong> estándares Europeos.<br />

Requerimi<strong>en</strong>tos técnicos <strong>de</strong>l combustible para pélet<br />

<strong>de</strong> acuerdo <strong>con</strong> ÖNORM EN 14961-2<br />

Propieda<strong>de</strong>s <strong>de</strong> cualidad<br />

Diámetro<br />

Longitud<br />

Calor especifico<br />

Cont<strong>en</strong>ido <strong>en</strong> c<strong>en</strong>izas < 0,7%<br />

Cont<strong>en</strong>ido <strong>en</strong> agua < 10%<br />

Requerimi<strong>en</strong>tos<br />

5–7 mm | 0,2–0,28 pulgadas<br />

3,15–40 mm | 0,12–1,57 pulgadas<br />

> 16,5 MJ/kg | 72 MJ/libra<br />

D<strong>en</strong>sidad apar<strong>en</strong>te > 600 kg/m 3 | 37 libras/pie 3<br />

Temperatura <strong>de</strong> fusión<br />

> 1.200° C | 2.200° F<br />

Finos < 3,15 mm: 1%<br />

Adhesivos no químicos<br />

Por comparación<br />

2 kg Pélets ~ 1 Litro gasóleo / 0,3 galones gasóleo<br />

1 m 3 Pélets ~ 320 litro gasóleo / 84,5 galones gasóleo<br />

18


La cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> suministro <strong>de</strong> pélets<br />

En <strong>Austria</strong> los pélet <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra son producidos mayoritariam<strong>en</strong>te<br />

por <strong>la</strong> industria <strong>de</strong> los aserra<strong>de</strong>ros. La<br />

producción nacional históricam<strong>en</strong>te ha superado <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>manda interna. En 2011, el <strong>con</strong>sumo interno <strong>de</strong> pélets<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra <strong>en</strong> <strong>Austria</strong> estaba <strong>en</strong> unas 710.000 tone<strong>la</strong>das,<br />

alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 510.000 tone<strong>la</strong>das se exportaron y<br />

305.000 tone<strong>la</strong>da se importaron. Los pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

se fabrican <strong>en</strong> aproximadam<strong>en</strong>te 30 p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> producción.<br />

Reci<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te se han abierto cinco nuevas<br />

insta<strong>la</strong>ciones aum<strong>en</strong>tando <strong>la</strong> capacidad <strong>de</strong> producción<br />

anual a 1,25 millones <strong>de</strong> tone<strong>la</strong>das.<br />

Los pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra se produc<strong>en</strong> <strong>en</strong> una pr<strong>en</strong>sa <strong>de</strong><br />

pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra o máquina <strong>de</strong> pélets. El tamaño <strong>de</strong><br />

partícu<strong>la</strong> y el <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido <strong>en</strong> humedad son dos aspectos<br />

cruciales que <strong>de</strong>b<strong>en</strong> ser <strong>con</strong>tro<strong>la</strong>dos antes <strong>de</strong> que <strong>la</strong><br />

materia prima <strong>en</strong>tre <strong>en</strong> el molino <strong>de</strong> pélets. Los pélets<br />

se produc<strong>en</strong> mediante <strong>la</strong> compresión <strong>de</strong> <strong>la</strong> ma<strong>de</strong>ra (<strong>en</strong><br />

<strong>Austria</strong>, principalm<strong>en</strong>te serrín), que ha pasado primero<br />

a través <strong>de</strong> un molino <strong>de</strong> martillos para proporcionar<br />

una masa uniforme pastosa. Esta masa se introduce <strong>en</strong><br />

una pr<strong>en</strong>sa (peletizadora) don<strong>de</strong> se exprime a través<br />

<strong>de</strong> una boquil<strong>la</strong> <strong>con</strong> agujeros <strong>de</strong>l tamaño requerido. La<br />

alta presión <strong>de</strong> <strong>la</strong> pr<strong>en</strong>sa hace que <strong>la</strong> temperatura <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra aum<strong>en</strong>te, y que <strong>la</strong> lignina p<strong>la</strong>stifique ligeram<strong>en</strong>te,<br />

formando una „pegam<strong>en</strong>to“ natural que manti<strong>en</strong>e el<br />

pélet unido mi<strong>en</strong>tras se <strong>en</strong>fría.<br />

Poco <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> <strong>la</strong> introducción <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras automáticas<br />

<strong>de</strong> pélets <strong>en</strong> el <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> (<strong>en</strong> 1996), algunos<br />

distribuidores <strong>de</strong> combustible adquirieron camiones<br />

<strong>de</strong> pélets para su <strong>en</strong>trega a granel. La <strong>en</strong>trega <strong>de</strong> los<br />

pélets es comparable a <strong>la</strong> <strong>en</strong>trega <strong>de</strong> combustibles<br />

<strong>de</strong> calefacción y es cómodo para los propietarios <strong>de</strong><br />

vivi<strong>en</strong>das. La infraestructura <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega a granel y los<br />

canales <strong>de</strong> distribución <strong>de</strong> pélets son un factor c<strong>la</strong>ve<br />

<strong>de</strong>l éxito para el mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>de</strong> pélets <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra.<br />

A lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong> toda <strong>la</strong> cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> suministro <strong>de</strong> pélets<br />

(producción, carga <strong>de</strong> camiones y logística, transporte,<br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to provisional y <strong>en</strong>trega al <strong>con</strong>sumidor<br />

final), es crítico evitar <strong>la</strong> abrasión y el polvo. Por ello,<br />

los camiones <strong>de</strong> pélets y el almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to provisional<br />

ti<strong>en</strong><strong>en</strong> que cumplir requisitos específicos.<br />

Los camiones <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega <strong>de</strong> pélets son un elem<strong>en</strong>to<br />

c<strong>la</strong>ve <strong>en</strong> <strong>la</strong> cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> suministro. En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, están<br />

totalm<strong>en</strong>te equipados <strong>con</strong> presión neumática <strong>de</strong> <strong>de</strong>scarga<br />

a través <strong>de</strong> una tolva, para permitir el suministro<br />

rápido <strong>de</strong>l combustible (alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 1 tone<strong>la</strong>da <strong>en</strong> 5<br />

minutos) y para evitar el polvo. Llevan a bordo sistemas<br />

<strong>de</strong> pesaje y compresores a prueba <strong>de</strong> ruido. Son<br />

necesarias tuberías <strong>de</strong> alta calidad (g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te 10<br />

cm | 4 pulgadas <strong>de</strong> diámetro) para evitar <strong>la</strong> abrasión. El<br />

coste <strong>de</strong>l camión es <strong>de</strong> <strong>en</strong>tre 200.000 y 250.000 Euros<br />

| 260.000 y 325.000 US$ (<strong>de</strong> los cuales alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong><br />

100.000 - 150.000 Euros | 130.000 - 195.000 US$ son<br />

para el equipo re<strong>la</strong>cionado <strong>con</strong> el pélet, el resto es para<br />

el propio camión). Como reg<strong>la</strong> g<strong>en</strong>eral, un camión <strong>de</strong><br />

pélets ti<strong>en</strong>e que <strong>en</strong>tregar alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 5.000 - 6.000<br />

tone<strong>la</strong>das/año <strong>en</strong> un radio <strong>de</strong> unos 150 km | 90 mil<strong>la</strong>s<br />

para ser r<strong>en</strong>table.<br />

En <strong>la</strong> mayoría <strong>de</strong> los casos, <strong>la</strong> manguera <strong>de</strong> bombeo <strong>de</strong>l<br />

camión es <strong>de</strong> un máximo <strong>de</strong> 30 m | 100 pies <strong>de</strong> longitud,<br />

lo que limita <strong>la</strong> distancia a <strong>la</strong> cual pue<strong>de</strong> situarse una<br />

cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el punto <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega (es <strong>de</strong>cir, <strong>la</strong> carretera,<br />

calzada, etc.) El almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> pélets y el sistema<br />

<strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tación a <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra se <strong>de</strong>scrib<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> página 14.<br />

A medida que el almacén se ll<strong>en</strong>a <strong>de</strong> pélets, el aire (y<br />

el polvo que se ha acumu<strong>la</strong>do <strong>en</strong> el área) se extrae <strong>con</strong><br />

una segunda tubería <strong>de</strong> ll<strong>en</strong>ado. A<strong>de</strong>más, <strong>de</strong> acuerdo<br />

<strong>con</strong> el estándar, el porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> polvo <strong>en</strong> un camión<br />

<strong>de</strong> reparto a pl<strong>en</strong>a carga <strong>de</strong>be ser inferior al 1%. Por lo<br />

tanto, los dispositivos para <strong>la</strong> extracción <strong>de</strong> polvo <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />

estar <strong>en</strong> el lugar <strong>de</strong> <strong>la</strong> estación <strong>de</strong> carga don<strong>de</strong> se ll<strong>en</strong>an<br />

los camiones <strong>de</strong> distribución.<br />

19


Astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Las astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra se han quemado para producir<br />

calor durante décadas. Sin embargo, los equipami<strong>en</strong>tos<br />

mo<strong>de</strong>rnos permit<strong>en</strong> un funcionami<strong>en</strong>to completam<strong>en</strong>te<br />

automático y un bajo nivel <strong>de</strong> emisiones, y una combustión<br />

libre <strong>de</strong> CO 2<br />

. En comparación <strong>con</strong> los pélets, <strong>la</strong>s<br />

astil<strong>la</strong>s requier<strong>en</strong> más capacidad <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to (el<br />

volum<strong>en</strong> es aproximadam<strong>en</strong>te cuatro veces mayor que el<br />

<strong>de</strong> los pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra) y más operaciones y esfuerzos<br />

<strong>de</strong> mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to. Un sistema mo<strong>de</strong>rno <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> 50 kW, por ejemplo, requiere unos 20 minutos<br />

<strong>de</strong> operaciones y trabajos <strong>de</strong> mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to por semana,<br />

mi<strong>en</strong>tras que un sistema <strong>de</strong> 500 kW requiere alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong><br />

45 minutos. Sin embargo, <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s ti<strong>en</strong><strong>en</strong> una v<strong>en</strong>taja<br />

significativa <strong>en</strong> su coste fr<strong>en</strong>te a los pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra.<br />

Las astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra se utilizan principalm<strong>en</strong>te <strong>en</strong><br />

gran<strong>de</strong>s edificios <strong>en</strong> los que <strong>la</strong>s necesida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> espacio<br />

no son un factor limitante. Para los propietarios <strong>de</strong><br />

vivi<strong>en</strong>das que cu<strong>en</strong>tan <strong>con</strong> espacio adicional y están<br />

dispuestos a invertir más tiempo <strong>en</strong> <strong>la</strong>s operaciones y el<br />

mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to, no obstante, <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s pued<strong>en</strong> ser una<br />

solución <strong>de</strong> calefacción muy e<strong>con</strong>ómica.<br />

Si se pue<strong>de</strong> establecer una cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> suministro local,<br />

<strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra pued<strong>en</strong> crear nuevos ingresos<br />

para los propietarios <strong>de</strong> bosques locales. En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>,<br />

ci<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> agricultores locales y propietarios <strong>de</strong> los<br />

bosques se han <strong>con</strong>vertido <strong>en</strong> „empresarios <strong>de</strong> calor“<br />

mediante el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> re<strong>de</strong>s locales <strong>de</strong> calefacción<br />

urbana que utilizan residuos forestales <strong>de</strong> sus bosques,<br />

así como mediante el establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> “Empresas <strong>de</strong><br />

Servicios Energéticos <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>“ que cali<strong>en</strong>tan edificios<br />

no resid<strong>en</strong>ciales.<br />

En los últimos 10 años fueron insta<strong>la</strong>dos más <strong>de</strong> 10.000<br />

sistemas automáticos <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s.<br />

Estandarización y c<strong>la</strong>sificaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

Debido a su gran variedad <strong>de</strong> oríg<strong>en</strong>es, <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

astil<strong>la</strong>s pue<strong>de</strong> variar ampliam<strong>en</strong>te. La d<strong>en</strong>sidad apar<strong>en</strong>te<br />

(peso), el tamaño y <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido <strong>de</strong> agua son características<br />

importantes <strong>de</strong> calidad.<br />

Dep<strong>en</strong>di<strong>en</strong>do <strong>de</strong>l tamaño y <strong>de</strong> <strong>la</strong>s características técnicas,<br />

los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

pued<strong>en</strong> operar <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> difer<strong>en</strong>tes tamaños y<br />

<strong>con</strong>t<strong>en</strong>idos <strong>de</strong> humedad. En g<strong>en</strong>eral, cuanto mayor sea<br />

el <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido <strong>de</strong> humedad m<strong>en</strong>or será <strong>la</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

cal<strong>de</strong>ra y mayores <strong>la</strong>s emisiones.<br />

La capacidad para el almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to se <strong>de</strong>termina por<br />

varios factores: tamaño <strong>de</strong> <strong>la</strong> astil<strong>la</strong>, el peso, g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te<br />

expresado <strong>en</strong> d<strong>en</strong>sidad apar<strong>en</strong>te (kg/m 3 ) y <strong>la</strong> humedad.<br />

La humedad <strong>en</strong> orig<strong>en</strong> es aproximadam<strong>en</strong>te el 50%.<br />

El precio <strong>de</strong> <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> calidad se <strong>de</strong>termina<br />

por el peso y su humedad. El precio <strong>de</strong> <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> bosques (W20-35) va <strong>de</strong> 70 a 100 Euros |<br />

90 a 130 US$ por tone<strong>la</strong>da.<br />

Requerimi<strong>en</strong>tos para astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> Ma<strong>de</strong>ra según <strong>la</strong><br />

estandarización <strong>de</strong> <strong>Austria</strong> (ÖNORM M 7133)<br />

Po<strong>de</strong>r calorífico<br />

4 kWh/kg for 20% water <strong>con</strong>t<strong>en</strong>t<br />

D<strong>en</strong>sidad media <strong>de</strong>l granel 160–250 kg/m 3 | 350–550 libras/pie 3<br />

Cont<strong>en</strong>ido <strong>de</strong> agua 15–35%<br />

Tamaño<br />

C<strong>la</strong>ses <strong>de</strong> <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido <strong>de</strong> humedad<br />

W 20<br />

aire-seco<br />

G30 (Tamaño 3 cm | 1,2 pulgadas)<br />

G50 (Tamaño 5 cm | 2 pulgadas)<br />

W 30 W 35 W 40<br />

húmedo<br />

W 50<br />

cosecha fresca<br />

< 20% 20 – 30% 30 – 35% 35 – 40% 40 – 50%<br />

Ejemplo <strong>de</strong> una solución típica <strong>de</strong><br />

calefacción para un colegio<br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción c<strong>en</strong>tral completam<strong>en</strong>te<br />

automático<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 150 kW<br />

• localizado <strong>en</strong> el sótano<br />

• sistema <strong>de</strong> distribución <strong>de</strong>l calor<br />

• astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra suministradas por agricultores<br />

locales, 3-4 veces/año<br />

• <strong>de</strong>manda anual <strong>de</strong> combustible: 50 tn astil<strong>la</strong>s<br />

• capacidad <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to: 4x4 metros |<br />

13x13 pies<br />

• eliminación c<strong>en</strong>iza: cada 2 semanas<br />

20


La cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> suministro <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra proced<strong>en</strong> <strong>de</strong> los<br />

aserra<strong>de</strong>ros, usando <strong>la</strong> ma<strong>de</strong>ra que no es a<strong>de</strong>cuada para<br />

aserrar, o <strong>de</strong> los propietarios <strong>de</strong> bosques, utilizando una<br />

parte <strong>de</strong> los residuos proced<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong>s operaciones <strong>de</strong><br />

corta (una cantidad significativa <strong>de</strong> <strong>la</strong>s ramas ti<strong>en</strong>e que<br />

permanecer <strong>en</strong> el bosque para mant<strong>en</strong>er el suelo).<br />

En el estado, numerosos proveedores <strong>de</strong> servicios<br />

(g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te agricultores, propietarios <strong>de</strong> bosques o<br />

cooperativas) ofrec<strong>en</strong> servicios <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>do <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>doras<br />

móviles. En muchos casos, los mismos proveedores<br />

también ofrec<strong>en</strong> servicios <strong>de</strong> c<strong>la</strong>reo forestal que<br />

mejoran el crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l árbol (los inc<strong>en</strong>dios forestales<br />

no son un problema <strong>en</strong> el clima austriaco).<br />

En <strong>la</strong> mayoría <strong>de</strong> los casos, estas astil<strong>la</strong>s se transportan<br />

mediante un remolque <strong>de</strong> tractor o camión. El volum<strong>en</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s producidas por hora <strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> materia<br />

prima y <strong>de</strong> <strong>la</strong> maquinaria. Si <strong>la</strong> astil<strong>la</strong>dora se alim<strong>en</strong>ta<br />

manualm<strong>en</strong>te (por ejemplo, <strong>con</strong> ma<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> hasta 10<br />

cm | 4 pulgadas <strong>de</strong> diámetro y <strong>de</strong> hasta 5 m | 16,4 pies<br />

<strong>de</strong> longitud), se pue<strong>de</strong> lograr una capacidad <strong>de</strong> salida <strong>de</strong><br />

aproximadam<strong>en</strong>te 10 a 15 m 3 /h (350 a 530 pies 3 /h). Si<br />

se utilizan astil<strong>la</strong>doras <strong>de</strong> alta capacidad <strong>con</strong> una grúa,<br />

es posible alcanzar una capacidad <strong>de</strong> 50 a 200 m 3 /h<br />

(1.800 - 7.100 pies 3 /h).<br />

Los costes <strong>de</strong> producción <strong>de</strong> <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra se<br />

<strong>de</strong>terminan principalm<strong>en</strong>te por <strong>la</strong> capacidad <strong>de</strong> salida:<br />

Tipo <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>dora<br />

Astil<strong>la</strong>dora <strong>en</strong> un remolque<br />

<strong>de</strong> tractor <strong>con</strong><br />

alim<strong>en</strong>tación manual<br />

Astil<strong>la</strong>dora <strong>de</strong> gran<br />

pot<strong>en</strong>cia <strong>con</strong> grúae<br />

Coste medio <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>do y salida<br />

4-8 Euros/m 3 (9-15 m 3 /h)<br />

5-10 US$/pie 3 (320-530 pies 3 /h)<br />

2-6 Euros/m 3 (30-60 m 3 /h)<br />

2,5-7,5 US$/pie 3 (320-530 pies 3 /h)<br />

Los costes <strong>de</strong> <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>doras alcanzan rangos <strong>de</strong><br />

200.000 Euros | 260.000 US$ para una astil<strong>la</strong>dora simple<br />

<strong>en</strong> un camión <strong>con</strong> remolque hasta 500.000 Euros |<br />

650.000 US$ para una astil<strong>la</strong>dora <strong>de</strong> alta pot<strong>en</strong>cia <strong>en</strong><br />

un camión.<br />

Las astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra son astil<strong>la</strong>das tanto in situ<br />

como provistas por un agricultor local o propietario<br />

<strong>de</strong>l bosque. El combustible se introduce <strong>en</strong> <strong>la</strong> zona <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to, ya sea por una tubería o, si es posible,<br />

se vierte <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el <strong>de</strong>pósito <strong>de</strong> un camión. En algunos<br />

casos, están disponibles camiones especiales que <strong>en</strong>tregan<br />

<strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra al área <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> manera simi<strong>la</strong>r a los camiones <strong>de</strong> pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra.<br />

La <strong>en</strong>ergía <strong>con</strong>sumida durante <strong>la</strong> producción <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra - incluy<strong>en</strong>do el corte <strong>de</strong> los árboles, el transporte<br />

y el astil<strong>la</strong>do - es equival<strong>en</strong>te a aproximadam<strong>en</strong>te el 2 -<br />

5% <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía que se g<strong>en</strong>era quemando dichas astil<strong>la</strong>s.<br />

21


¿Selección <strong>de</strong>l combustible - pélets o astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra?<br />

Tanto los pélets como <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra ti<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

v<strong>en</strong>tajas y <strong>de</strong>sv<strong>en</strong>tajas cuando se utilizan como combustible<br />

para un sistema <strong>de</strong> calefacción. La sigui<strong>en</strong>te<br />

tab<strong>la</strong> proporciona una guía sobre cuándo un combustible<br />

es preferible al otro. En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, los propietarios<br />

<strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das suel<strong>en</strong> preferir los sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> pélets, mi<strong>en</strong>tras que los propietarios <strong>de</strong> sistemas <strong>de</strong><br />

más <strong>de</strong> 100 kW suel<strong>en</strong> utilizar astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra. Para<br />

sistemas <strong>de</strong> tamaños <strong>en</strong>tre estas dos aplicaciones, <strong>la</strong><br />

disponibilidad <strong>de</strong> espacio, los intervalos <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega,<br />

<strong>la</strong> disponibilidad <strong>de</strong> personal y <strong>la</strong> disponibilidad <strong>de</strong> un<br />

proveedor local son a m<strong>en</strong>udo factores <strong>de</strong>cisivos <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

elección <strong>de</strong>l combustible.<br />

Criterio ¿Pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra? ¿Astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra?<br />

Pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da &<br />

combustible<br />

Requerimi<strong>en</strong>tos<br />

espaciales<br />

Suministro<br />

Personal<br />

Combustible<br />

Suministro <strong>de</strong><br />

combustible<br />

Propietario <strong>de</strong> los<br />

terr<strong>en</strong>os forestales<br />

Coste <strong>de</strong>l combustible<br />

Sistemas pequeños <strong>de</strong> calefacción (100 kW), mayor<br />

<strong>de</strong>manda <strong>de</strong> combustible<br />

Amplia capacidad <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

El suministro frecu<strong>en</strong>te <strong>de</strong> combustible no es un<br />

problema<br />

Necesario personal para <strong>la</strong> operación y mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to<br />

Se aceptan difer<strong>en</strong>tes niveles <strong>de</strong> calidad<br />

Interés <strong>en</strong> “compra local”- disponibilidad <strong>de</strong> suministradores<br />

locales <strong>de</strong> combustible, b<strong>en</strong>eficios locales<br />

e<strong>con</strong>ómicos por el uso <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

El usuario final posee terr<strong>en</strong>os forestales (por ejemplo,<br />

parce<strong>la</strong>s forestales).<br />

En g<strong>en</strong>eral, más barato que los pélets<br />

Ejemplo: separación <strong>de</strong>l coste <strong>de</strong> ciclo <strong>de</strong> vida<br />

Sistema <strong>de</strong> calefacción doméstica<br />

<strong>con</strong> pélet<br />

Sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s<br />

(150kW)<br />

Costes <strong>de</strong><br />

inversión<br />

55%<br />

Mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to<br />

15%<br />

Costes <strong>de</strong><br />

combustible<br />

30%<br />

Mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to<br />

17%<br />

Costes <strong>de</strong><br />

inversión<br />

47% Costes <strong>de</strong><br />

combustible<br />

36%<br />

Calcu<strong>la</strong>do para 20 años, <strong>con</strong> el 6% <strong>de</strong> costes <strong>de</strong> financiación anuales, excluidas <strong>la</strong>s subv<strong>en</strong>ciones a <strong>la</strong> inversión<br />

22


Leña<br />

A pesar <strong>de</strong>l boom <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> los sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> completam<strong>en</strong>te automáticos, los<br />

sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> leña sigu<strong>en</strong> <strong>de</strong>sempeñando<br />

un papel importante <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>de</strong> <strong>Austria</strong>. Des<strong>de</strong> 2001, se<br />

han insta<strong>la</strong>do más <strong>de</strong> 11.000 sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong><br />

leña, <strong>con</strong> una capacidad total <strong>de</strong> cerca <strong>de</strong> 290.000 kW.<br />

La gran mayoría <strong>de</strong> los sistemas se utilizan para calefacción<br />

doméstica, <strong>con</strong> capacida<strong>de</strong>s insta<strong>la</strong>das g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te<br />

inferiores a 30 kW.<br />

En <strong>la</strong> mayoría <strong>de</strong> los casos, los propietarios pose<strong>en</strong> o<br />

bi<strong>en</strong> sus propios bosques o acceso a bosques a través<br />

<strong>de</strong> familiares o vecinos. Esto asegura rutas <strong>de</strong> transporte<br />

<strong>de</strong> combustible muy cortas.<br />

Tipo <strong>de</strong> leña<br />

Ma<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> corta<br />

(“fresca”)<br />

Almac<strong>en</strong>ado durante<br />

un verano<br />

Almac<strong>en</strong>ado durante<br />

más <strong>de</strong> un año<br />

Cont<strong>en</strong>ido<br />

<strong>en</strong> agua<br />

Valor <strong>de</strong><br />

calefacción<br />

50-60% 2,0 kWh/kg<br />

25–35% 3,4 kWh/kg<br />

15–25% 4,0 kWh/kg<br />

La leña se quema <strong>de</strong> forma más efici<strong>en</strong>te y limpia cuando<br />

<strong>la</strong> combustión es cali<strong>en</strong>te y rápida. Un sistema <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> calor permite que <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra funcione<br />

a una efici<strong>en</strong>cia óptima mi<strong>en</strong>tras se almac<strong>en</strong>a el exceso<br />

<strong>de</strong> calor <strong>en</strong> un tanque <strong>de</strong> agua para uso posterior.<br />

La leña <strong>de</strong>be t<strong>en</strong>er bajo <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido <strong>de</strong> agua y no estar<br />

<strong>de</strong>teriorada o mohosa. El porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> humedad <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

leña no <strong>de</strong>be ser superior al 20%.<br />

Las cal<strong>de</strong>ras que se utilizarán para quemar leña <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />

estar correctam<strong>en</strong>te dim<strong>en</strong>sionadas y no <strong>de</strong>b<strong>en</strong> utilizar<br />

ninguna otra fu<strong>en</strong>te <strong>de</strong> combustible. La cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong>be<br />

funcionar a carga nominal <strong>con</strong> tanta frecu<strong>en</strong>cia como<br />

sea posible y los intercambiadores <strong>de</strong> calor se <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />

limpiar <strong>con</strong> frecu<strong>en</strong>cia.<br />

23


Palos, zanahorias y tambores para <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

La calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> juega un papel importante<br />

<strong>en</strong> el mix <strong>en</strong>ergético r<strong>en</strong>ovable <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>. El<br />

estado ha <strong>con</strong>ducido <strong>con</strong> éxito su transición hacia una<br />

e<strong>con</strong>omía <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergias límpias mediante una p<strong>la</strong>nificación<br />

s<strong>en</strong>sata <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1994.<br />

Para lograr los ambiciosos objetivos, <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ha<br />

<strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do paquetes <strong>de</strong> políticas para difer<strong>en</strong>tes<br />

grupos objetivo. Estos paquetes <strong>con</strong>sist<strong>en</strong> <strong>en</strong> inc<strong>en</strong>tivos<br />

financieros (principalm<strong>en</strong>te ayudas a <strong>la</strong> inversión),<br />

legis<strong>la</strong>ción para ord<strong>en</strong>ar insta<strong>la</strong>ciones obligatorias y<br />

activida<strong>de</strong>s divulgativas (asesorami<strong>en</strong>to <strong>en</strong>ergético,<br />

campañas <strong>de</strong> promoción, formación). Los distintos tipos<br />

<strong>de</strong> mecanismos <strong>de</strong> ayuda pued<strong>en</strong> ser nombrados como,<br />

respectivam<strong>en</strong>te, zanahorias, palos y tambores (ver<br />

imag<strong>en</strong>). La mayoría <strong>de</strong> los mecanismos <strong>de</strong> ayuda se<br />

adoptan para el <strong>la</strong>rgo p<strong>la</strong>zo: el programa <strong>de</strong> subv<strong>en</strong>ciones<br />

para <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong>, por ejemplo, ha estado vig<strong>en</strong>te <strong>de</strong><br />

forma <strong>con</strong>tinuada <strong>de</strong>s<strong>de</strong> mediados <strong>de</strong> los 80.<br />

La ayuda estable ofrecida por el gobierno regional<br />

durante más <strong>de</strong> dos décadas no solo ha <strong>con</strong>tribuido a<br />

un mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> bi<strong>en</strong> <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do. También<br />

ha ayudado al crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> una vibrante industria <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s r<strong>en</strong>ovables, que es actualm<strong>en</strong>te <strong>la</strong> tecnología lí<strong>de</strong>r<br />

global <strong>en</strong> su campo y <strong>con</strong> fuerza <strong>en</strong> <strong>la</strong> exportación <strong>de</strong><br />

sus productos <strong>en</strong> Europa y fuera <strong>de</strong> el<strong>la</strong>.<br />

Un factor c<strong>la</strong>ve para el éxito <strong>en</strong> el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

políticas <strong>en</strong>ergéticas es que <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> ayuda a lograr<br />

Fu<strong>en</strong>te: Michael Hüter/OO Energiesparverband<br />

múltiples objetivos más allá <strong>de</strong> objetivos medio ambi<strong>en</strong>tales<br />

y climáticos (<strong>de</strong> hecho, <strong>la</strong> protección climática no<br />

era una <strong>con</strong>si<strong>de</strong>ración cuando arrancaron los primeros<br />

programas <strong>en</strong> los 80). El <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> actuó<br />

positivam<strong>en</strong>te <strong>en</strong> campos <strong>de</strong> <strong>la</strong> política, <strong>la</strong> agricultura,<br />

<strong>de</strong>sarrollo regional y e<strong>con</strong>ómico, innovación, etc. Las<br />

oportunida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> empleo e ingresos <strong>de</strong> combustibles<br />

biomásicos producidos localm<strong>en</strong>te fueron re<strong>con</strong>ocidos<br />

tempranam<strong>en</strong>te por muchos propietarios forestales<br />

y granjeros. Esto tuvo un impacto muy positivo <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

política regional <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>.<br />

La OO Energiesparverband se <strong>en</strong>carga <strong>de</strong> implem<strong>en</strong>tar<br />

muchos <strong>de</strong> esos programas y proporcionar servicios<br />

re<strong>la</strong>cionados.<br />

“Palo”<br />

Medidas legales<br />

• Estándares <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia y<br />

emisiones<br />

• Requerimi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong>l combustible<br />

• Mandato <strong>de</strong> calor r<strong>en</strong>ovable<br />

• Requerimi<strong>en</strong>tos mínimos <strong>de</strong><br />

calefacción y refrigeración<br />

“Zanahoria”<br />

Medidas financieras<br />

• Programas ayudas inversión<br />

• <strong>Calefacción</strong> r<strong>en</strong>ovable como<br />

requisito <strong>de</strong>l programa<br />

• Programa <strong>de</strong> <strong>con</strong>tratación<br />

• Programa regional <strong>de</strong> I+D,<br />

proyectos piloto<br />

“Tambor”<br />

Información y formación<br />

• Asesorami<strong>en</strong>to <strong>en</strong>ergético<br />

• Programas <strong>de</strong> formación y educación<br />

• Publicaciones, campañas y<br />

<strong>con</strong>cursos<br />

• P<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción <strong>en</strong>ergéticos<br />

locales<br />

• Red comercial <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía sost<strong>en</strong>ible<br />

Paquetes <strong>de</strong> políticas<br />

Estimu<strong>la</strong>r <strong>de</strong>manda<br />

Apoyo al suministro<br />

Fu<strong>en</strong>te: Christiane Egger<br />

24


Principales instrum<strong>en</strong>tos políticos<br />

Apoyo financiero<br />

Un inc<strong>en</strong>tivo importante para <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

es un programa <strong>de</strong> ayudas al sector doméstico<br />

que ha estado vig<strong>en</strong>te <strong>de</strong>s<strong>de</strong> mediados <strong>de</strong> los 80. <strong>Alta</strong><br />

<strong>Austria</strong> <strong>con</strong>ce<strong>de</strong> también inc<strong>en</strong>tivos a un amplio abanico<br />

<strong>de</strong> insta<strong>la</strong>ciones <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> más allá<br />

<strong>de</strong>l sector resid<strong>en</strong>cial, como calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong>. No se ofrece apoyo financiero a <strong>la</strong> operación<br />

<strong>de</strong> p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>.<br />

Ejemplo: Subv<strong>en</strong>ciones para propietarios <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das<br />

Sistemas <strong>de</strong> calefacción automáticos <strong>con</strong> pélet y astil<strong>la</strong><br />

(max. 50% <strong>de</strong> costes totales <strong>de</strong> inversión)<br />

Nuevas insta<strong>la</strong>ciones<br />

1.700 Euros | 2.200 US$<br />

Cambio <strong>de</strong> sistema <strong>de</strong> calefacción<br />

fósil a pélets o astil<strong>la</strong>s<br />

R<strong>en</strong>ovación <strong>de</strong> un sistema <strong>de</strong><br />

calefacción antiguo <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

2.200 Euros |<br />

2.850 US$<br />

500 Euros | 650 US$<br />

Las ayudas normalm<strong>en</strong>te cubr<strong>en</strong> cerca <strong>de</strong>l 20% <strong>de</strong> los<br />

costes <strong>de</strong> inversión para sistemas <strong>de</strong> calefacción automáticos<br />

y son proporcionados por el gobierno regional.<br />

Existe un programa para edificios <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das.<br />

Para edificios no resid<strong>en</strong>ciales, existe un programa <strong>de</strong><br />

ayudas atractivo, don<strong>de</strong> los costes se repart<strong>en</strong> <strong>en</strong>tre <strong>la</strong><br />

<strong>región</strong> y el gobierno fe<strong>de</strong>ral. Por ejemplo, un sistema <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> un edificio comercial podría<br />

recibir una subv<strong>en</strong>ción <strong>de</strong>l 30-45%.<br />

Conduci<strong>en</strong>do el mercado a través <strong>de</strong> estándares<br />

La tecnología <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> austriaca es un<br />

bu<strong>en</strong> ejemplo <strong>de</strong> cómo los avances tecnológicos (resultando<br />

<strong>en</strong> b<strong>en</strong>eficios e<strong>con</strong>ómicos y medio ambi<strong>en</strong>tales<br />

significativos) pued<strong>en</strong> ser impulsados mediante requisitos<br />

regu<strong>la</strong>torios e inc<strong>en</strong>tivos. Los estándares <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia<br />

y emisiones ajustados estrictam<strong>en</strong>te por el gobierno<br />

durante años han estimu<strong>la</strong>do <strong>la</strong> innovación. Los fabricantes<br />

austriacos <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras respond<strong>en</strong> favorablem<strong>en</strong>te<br />

a estos estándares mediante el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> equipos<br />

<strong>de</strong> alta efici<strong>en</strong>cia y emisiones mínimas. Esto, a su vez,<br />

ha posicionado <strong>la</strong> industria <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> pequeño<br />

tamaño como lí<strong>de</strong>r mundial y <strong>la</strong> creación <strong>de</strong> más <strong>de</strong><br />

3.000 puestos <strong>de</strong> trabajo <strong>en</strong> el proceso.<br />

La temprana estandarización <strong>de</strong> los combustibles<br />

(especialm<strong>en</strong>te pélets) fue un factor c<strong>la</strong>ve <strong>de</strong> éxito:<br />

permitió a los fabricantes diseñar sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> emisiones ultra-bajas que eran fáciles <strong>de</strong><br />

utilizar. La calidad y s<strong>en</strong>cillez <strong>de</strong> estos sistemas ayudó<br />

a crear <strong>con</strong>fianza <strong>en</strong> el <strong>con</strong>sumidor. Los estándares <strong>de</strong><br />

los combustibles son un requisito legal, pero también se<br />

v<strong>en</strong> reforzados a través <strong>de</strong> <strong>la</strong> garantía <strong>de</strong> producto <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>.<br />

La fuerte especialización <strong>de</strong> los fabricantes <strong>en</strong> el<br />

<strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> productos también ha llevado a diseños<br />

<strong>de</strong> equipos atractivos para el <strong>con</strong>sumidor que, <strong>de</strong> otro<br />

modo, no <strong>con</strong>si<strong>de</strong>raría el sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong>, especialm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> áreas m<strong>en</strong>os rurales.<br />

Hay también un programa <strong>de</strong> ayudas específico para<br />

calefacción <strong>de</strong> distrito operados por cooperativas <strong>de</strong><br />

granjeros. Otros programas incluy<strong>en</strong> un programa <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>tratación (ver página 30) y un programa <strong>de</strong> I+D<br />

r<strong>en</strong>ovable (ver página 34).<br />

25


Obligaciones <strong>de</strong> calefacción r<strong>en</strong>ovable<br />

Des<strong>de</strong> 1999, todos los edificios públicos nuevos o r<strong>en</strong>ovados<br />

<strong>de</strong>b<strong>en</strong> utilizar una tecnología térmica r<strong>en</strong>ovable<br />

para calefacción y agua cali<strong>en</strong>te. Des<strong>de</strong> 2008, todos los<br />

edificios nuevos <strong>de</strong>l sector privado mayores <strong>de</strong> 1.000 m 2 |<br />

10.800 pies 2 también <strong>de</strong>b<strong>en</strong> utilizar <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables<br />

para <strong>la</strong> calefacción y el agua cali<strong>en</strong>te.<br />

Los nuevos hogares que recib<strong>en</strong> fondos <strong>de</strong>l programa<br />

estatal <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>da (es <strong>de</strong>cir, el 95% <strong>de</strong> todas <strong>la</strong>s<br />

nuevas vivi<strong>en</strong>das unifamiliares), también <strong>de</strong>b<strong>en</strong> insta<strong>la</strong>r<br />

un sistema <strong>de</strong> calefacción r<strong>en</strong>ovable. Los sistemas <strong>de</strong><br />

calefacción permitidos basados <strong>en</strong> combustibles fósiles<br />

son <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>con</strong>d<strong>en</strong>sación <strong>de</strong> gas, que <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />

ser combinadas <strong>con</strong> un sistema so<strong>la</strong>r térmico <strong>de</strong>, por lo<br />

m<strong>en</strong>os, 4 m 2 | 43 pies 2 <strong>de</strong> tamaño.<br />

Asesorami<strong>en</strong>to, Información y Campañas <strong>de</strong> S<strong>en</strong>sibilización<br />

Los programas <strong>de</strong> s<strong>en</strong>sibilización in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

v<strong>en</strong>tas <strong>de</strong> un producto y el servicio son cruciales para<br />

el crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l mercado; esto es particu<strong>la</strong>rm<strong>en</strong>te<br />

cierto para una industria emerg<strong>en</strong>te que t<strong>en</strong>ga recursos<br />

limitados para su comercialización. La promoción<br />

exitosa se caracteriza por una combinación intelig<strong>en</strong>te<br />

y eficaz <strong>de</strong> los instrum<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> comunicación.<br />

La OO Energiesparverband apoya a propietarios, organismos<br />

públicos y empresas <strong>con</strong> asesorami<strong>en</strong>to <strong>en</strong>ergético<br />

cuando están tomando <strong>de</strong>cisiones <strong>de</strong> inversión re<strong>la</strong>cionadas<br />

<strong>con</strong> <strong>la</strong> <strong>con</strong>strucción o <strong>con</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía. Cada año, <strong>la</strong><br />

OO Energiesparverband ati<strong>en</strong><strong>de</strong> pres<strong>en</strong>cialm<strong>en</strong>te 15.000<br />

<strong>con</strong>sultas <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía gratuitas para los propietarios <strong>de</strong><br />

vivi<strong>en</strong>das y los organismos públicos. Las empresas <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />

pagar el 25% <strong>de</strong>l costo <strong>de</strong> sus <strong>con</strong>sultas <strong>en</strong>ergéticas, y el<br />

resto es cubierto por fondos estatales y fe<strong>de</strong>rales.<br />

La OO Energiesparverband también ha llevado a cabo<br />

una serie <strong>de</strong> campañas <strong>de</strong> información para promover<br />

<strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> utilizando medios <strong>de</strong> comunicación,<br />

carteles y otras estrategias publicitarias. Los<br />

<strong>con</strong>cursos también han <strong>de</strong>mostrado ser una herrami<strong>en</strong>ta<br />

po<strong>de</strong>rosa para atraer <strong>la</strong> at<strong>en</strong>ción <strong>de</strong>l público hacia <strong>la</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> ma<strong>de</strong>ra. Por ejemplo, <strong>en</strong> los <strong>con</strong>cursos<br />

<strong>de</strong> pélets se ha invitado a <strong>la</strong>s escue<strong>la</strong>s a llevar a cabo<br />

proyectos re<strong>la</strong>cionados <strong>con</strong> los pélets, <strong>con</strong> respuestas<br />

extraordinarias: los niños <strong>de</strong> <strong>la</strong> escue<strong>la</strong> crearon esculturas,<br />

ví<strong>de</strong>os, pinturas, comics, crucigramas, joyas y<br />

juegos <strong>de</strong> ord<strong>en</strong>ador c<strong>en</strong>trados <strong>en</strong> pélets.<br />

¿El final <strong>de</strong> <strong>la</strong> era <strong>de</strong>l petróleo?<br />

Sistemas <strong>de</strong> calefacción insta<strong>la</strong>dos <strong>en</strong> nuevas vivi<strong>en</strong>das<br />

unifamiliares <strong>en</strong> el <strong>Alta</strong> <strong>de</strong> <strong>Austria</strong><br />

36%<br />

La Cámara <strong>de</strong> Agricultura ofrece un servicio <strong>de</strong> apoyo<br />

a los agricultores y propietarios <strong>de</strong> bosques que estén<br />

interesados <strong>en</strong> com<strong>en</strong>zar un proyecto <strong>de</strong> “calefacción<br />

<strong>de</strong> distrito” <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> y les asesora <strong>en</strong> temas e<strong>con</strong>ómicos<br />

y técnicos.<br />

<strong>Calefacción</strong> <strong>con</strong> fu<strong>en</strong>tes fósiles<br />

1999<br />

< 0.01%<br />

2011<br />

> 85%<br />

Tecnologías <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía<br />

r<strong>en</strong>ovable<br />

32%<br />

1999 2011<br />

26


Educación y formación<br />

Un mercado dinámico <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> requiere<br />

<strong>de</strong> mano <strong>de</strong> obra altam<strong>en</strong>te cualificada a través <strong>de</strong><br />

toda <strong>la</strong> cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> valor - <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> producción <strong>de</strong> combustible,<br />

a los fabricantes <strong>de</strong> equipos, <strong>con</strong>tratistas que diseñan,<br />

insta<strong>la</strong>n, dan servicio y operan sistemas <strong>de</strong> calefacción.<br />

La Aca<strong>de</strong>mia <strong>de</strong> <strong>Energía</strong>, que es administrada por <strong>la</strong><br />

OO Energiesparverband, ofrece más <strong>de</strong> 30 seminarios<br />

<strong>de</strong> formación técnica <strong>en</strong> materia <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía sost<strong>en</strong>ible<br />

cada año, muchos <strong>de</strong> los cuales cubr<strong>en</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong>. Los grupos objetivos incluy<strong>en</strong> empresas que<br />

fabrican <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables y tecnologías <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia<br />

<strong>en</strong>ergética, los organismos públicos, arquitectos,<br />

diseñadores e insta<strong>la</strong>dores <strong>de</strong> calefacción, v<strong>en</strong>ti<strong>la</strong>ción y<br />

aire a<strong>con</strong>dicionado, gestores <strong>en</strong>ergéticos <strong>en</strong> empresas<br />

e instituciones, personal <strong>de</strong> <strong>la</strong>s empresas <strong>de</strong> servicios<br />

<strong>en</strong>ergéticos, auditores <strong>en</strong>ergéticos, y otros interesados<br />

<strong>en</strong> el campo <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía sost<strong>en</strong>ible.<br />

Apoyando a los fabricantes <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Varios programas estatales apoyan a los fabricantes<br />

cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>. El más importante es el „Oeko<strong>en</strong>ergie-Cluster“,<br />

una red industrial <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética y<br />

<strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, que apoya el <strong>de</strong>sarrollo<br />

empresarial, <strong>la</strong> creación <strong>de</strong> re<strong>de</strong>s y <strong>la</strong> cooperación,<br />

comercialización <strong>con</strong>junta y <strong>la</strong>s activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> exportación.<br />

Un programa regional <strong>de</strong> I+D apoya el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong><br />

productos y asegura <strong>la</strong> competitividad <strong>de</strong> <strong>la</strong> industria <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>.<br />

Uno <strong>de</strong> los principales retos que se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra todos<br />

los mercados <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> emerg<strong>en</strong>tes<br />

es que los insta<strong>la</strong>dores <strong>de</strong> calefacción g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te<br />

carec<strong>en</strong> <strong>de</strong> <strong>con</strong>fianza y <strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> los sistemas <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong>. Con estas premisas no pued<strong>en</strong> ofrecer sistemas<br />

<strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, o pued<strong>en</strong> disuadir a cli<strong>en</strong>tes<br />

pot<strong>en</strong>ciales <strong>de</strong> invertir <strong>en</strong> el<strong>la</strong>s. Para superar esta barrera<br />

<strong>de</strong>l mercado, se <strong>de</strong>sarrolló una formación profesional<br />

para los „eco-insta<strong>la</strong>dores“ <strong>en</strong> cooperación <strong>con</strong> <strong>la</strong><br />

escue<strong>la</strong> pública para insta<strong>la</strong>r sistemas <strong>de</strong> calefacción que<br />

permitan a los jóv<strong>en</strong>es profesionales especializarse <strong>en</strong><br />

sistemas <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables al inicio <strong>de</strong> su formación.<br />

El p<strong>la</strong>n <strong>de</strong> estudios incluye el diseño, insta<strong>la</strong>ción y<br />

mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> sistemas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>, so<strong>la</strong>r térmica<br />

y bomba <strong>de</strong> calor geotérmica. Más <strong>de</strong> 200 insta<strong>la</strong>dores<br />

han sido formados <strong>en</strong> este programa <strong>en</strong> los últimos años.<br />

Las escue<strong>la</strong>s agríco<strong>la</strong>s estatales incluy<strong>en</strong> <strong>la</strong> producción<br />

<strong>de</strong> combustibles <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> sus p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> estudio y<br />

tres <strong>de</strong> el<strong>la</strong>s han iniciado reci<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te un programa <strong>de</strong><br />

formación <strong>en</strong> bio<strong>en</strong>ergía para los agricultores.<br />

27


Factores <strong>de</strong> éxito para programas <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> y p<strong>la</strong>nes<br />

<strong>de</strong> acción<br />

• „Paquetes <strong>de</strong> políticas“ (<strong>con</strong>sist<strong>en</strong> <strong>en</strong> una combinación<br />

<strong>de</strong> programas normativos, financieros y <strong>de</strong><br />

formación/s<strong>en</strong>sibilización) para favorecer el máximo<br />

crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l mercado, estimu<strong>la</strong>ndo <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong><br />

los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>, y al mismo<br />

tiempo apoyando el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> productos r<strong>en</strong>tables<br />

y <strong>de</strong> bu<strong>en</strong>a calidad.<br />

• Objetivos cuantitativos c<strong>la</strong>ram<strong>en</strong>te <strong>de</strong>finidos, apoyados<br />

por p<strong>la</strong>nes <strong>de</strong> acción bi<strong>en</strong> <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>dos, dando<br />

<strong>con</strong>fianza a <strong>la</strong>s empresas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>.<br />

• Un <strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to intelig<strong>en</strong>te <strong>de</strong> mercado es necesario<br />

para <strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>de</strong>r el progreso, t<strong>en</strong>er éxito <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

comunicación, y tomar medidas correctivas cuando<br />

sea necesario.<br />

• La participación <strong>de</strong> los agricultores y propietarios <strong>de</strong><br />

bosques <strong>en</strong> el negocio <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> pue<strong>de</strong> <strong>con</strong>tribuir<br />

al <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cad<strong>en</strong>as <strong>de</strong> suministro <strong>de</strong> los<br />

combustibles biomásicos y ofrecer un apoyo importante<br />

al <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> políticas.<br />

• En g<strong>en</strong>eral, los mercados más prometedores para <strong>la</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran <strong>en</strong> zonas don<strong>de</strong><br />

predomina <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> combustibles fósiles y no<br />

hay <strong>con</strong>exión a <strong>la</strong> red <strong>de</strong> gas natural. La <strong>con</strong>versión <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> gasóleo a calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

es técnicam<strong>en</strong>te más fácil (ya que ambos requier<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> combustible) y suele ser más viable<br />

e<strong>con</strong>ómicam<strong>en</strong>te. Los sistemas <strong>de</strong> distribución <strong>de</strong> calor<br />

hidrónicos <strong>en</strong> el edificio también hac<strong>en</strong> que <strong>la</strong> <strong>con</strong>versión<br />

a <strong>biomasa</strong> sea e<strong>con</strong>ómicam<strong>en</strong>te más atractiva.<br />

• Los Equipos <strong>de</strong> alta efici<strong>en</strong>cia que cump<strong>la</strong>n los límites<br />

<strong>de</strong> emisiones y <strong>la</strong>s normas <strong>de</strong> calidad son fundam<strong>en</strong>tales<br />

para <strong>la</strong> transformación <strong>de</strong>l mercado.<br />

• La estandarización <strong>de</strong> combustible ayudará a <strong>la</strong><br />

<strong>con</strong>fianza <strong>de</strong>l <strong>con</strong>sumidor.<br />

• Los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong>b<strong>en</strong> ofrecer al usuario<br />

niveles <strong>de</strong> comodidad simi<strong>la</strong>res al petróleo y al gas.<br />

• La calefacción <strong>con</strong> bio masa sólo ganará <strong>la</strong> aceptación<br />

pública si el combustible proce<strong>de</strong> <strong>de</strong> bosques don<strong>de</strong> se<br />

realizan prácticas <strong>de</strong> gestión forestal sost<strong>en</strong>ibles.<br />

• Es fundam<strong>en</strong>tal compr<strong>en</strong><strong>de</strong>r y comunicar efectivam<strong>en</strong>te<br />

los b<strong>en</strong>eficios <strong>de</strong>l crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l mercado<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> más allá <strong>de</strong>l clima y <strong>de</strong> <strong>la</strong> protección<br />

<strong>de</strong>l medio ambi<strong>en</strong>te (por ejemplo, <strong>la</strong> in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia<br />

<strong>en</strong>ergética a través <strong>de</strong> los combustibles locales, los<br />

ingresos para <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción agríco<strong>la</strong>, el empleo local <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong>s zonas rurales, <strong>la</strong> innovación, etc.).<br />

• Para edificios más gran<strong>de</strong>s, pue<strong>de</strong> ser <strong>con</strong>v<strong>en</strong>i<strong>en</strong>te<br />

que los programas se ori<strong>en</strong>t<strong>en</strong> inicialm<strong>en</strong>te hacia <strong>la</strong><br />

nueva <strong>con</strong>strucción y luego pasar a <strong>la</strong> r<strong>en</strong>ovación<br />

<strong>de</strong>spués <strong>de</strong> un periodo <strong>de</strong> apr<strong>en</strong>dizaje inicial. La calefacción<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> edificios nuevos es g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te<br />

más s<strong>en</strong>cil<strong>la</strong> <strong>de</strong> implem<strong>en</strong>tar y a m<strong>en</strong>udo<br />

m<strong>en</strong>os cara <strong>de</strong> insta<strong>la</strong>r que <strong>en</strong> los edificios exist<strong>en</strong>tes.<br />

• Los programas <strong>de</strong> <strong>de</strong>mostración (por ejemplo, <strong>la</strong>s<br />

primeras cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> un segm<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />

mercado específico) son muy útiles, sobre todo si los<br />

resultados se utilizan para el diseño <strong>de</strong> programas <strong>de</strong><br />

capacitación y financiami<strong>en</strong>to.<br />

• La formación ti<strong>en</strong>e que ser ofrecida proactivam<strong>en</strong>te a<br />

todos los actores <strong>de</strong> <strong>la</strong> cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> valor como parte <strong>de</strong><br />

un paquete <strong>de</strong> políticas; <strong>de</strong>be apuntar a los productores,<br />

insta<strong>la</strong>dores y usuarios <strong>de</strong> los sistemas más gran<strong>de</strong>s.<br />

• Las campañas <strong>de</strong> información <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> locales<br />

pued<strong>en</strong> ser muy útiles para los mercados iniciales, especialm<strong>en</strong>te<br />

para vivi<strong>en</strong>das privadas y edificios públicos.<br />

28<br />

• Una perspectiva a más <strong>la</strong>rgo p<strong>la</strong>zo sobre el <strong>de</strong>sarrollo<br />

<strong>de</strong>l mercado, que ti<strong>en</strong>e <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta <strong>la</strong>s curvas <strong>de</strong> apr<strong>en</strong>dizaje<br />

<strong>de</strong> los difer<strong>en</strong>tes actores <strong>de</strong>l mercado y <strong>la</strong> expansión<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s capacida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> producción e insta<strong>la</strong>ción, es<br />

importante para el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> una industria sana. A <strong>la</strong><br />

<strong>la</strong>rga, es mejor t<strong>en</strong>er sólo unas pocas insta<strong>la</strong>ciones <strong>en</strong> los<br />

primeros años que funcion<strong>en</strong> bi<strong>en</strong> y evitar el riesgo <strong>de</strong><br />

t<strong>en</strong>er insta<strong>la</strong>ciones <strong>de</strong>fectuosas durante el crecimi<strong>en</strong>to<br />

rápido <strong>de</strong>l mercado. Esto incluye los programas <strong>de</strong> subv<strong>en</strong>ciones<br />

directam<strong>en</strong>te <strong>con</strong> una perspectiva a más <strong>la</strong>rgo<br />

p<strong>la</strong>zo y evitando mercados <strong>de</strong> crecimi<strong>en</strong>to rápido y caída.


Superando el problema <strong>de</strong>l huevo o <strong>la</strong> gallina<br />

Cuando se int<strong>en</strong>ta iniciar un mercado local <strong>de</strong> calefacción<br />

automática <strong>de</strong> pélets, un reto primario es el<br />

problema <strong>de</strong>l „huevo o <strong>la</strong> gallina“: sin cli<strong>en</strong>tes sufici<strong>en</strong>tes,<br />

será difícil <strong>en</strong><strong>con</strong>trar inversores <strong>en</strong> un sistema <strong>de</strong><br />

distribución <strong>de</strong> pélets; sin un sistema <strong>de</strong> distribución <strong>de</strong><br />

pélets, no se pue<strong>de</strong> establecer un mercado <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras<br />

automáticas para calefacción. En este s<strong>en</strong>tido, los<br />

programas públicos ti<strong>en</strong><strong>en</strong> un papel importante que<br />

<strong>de</strong>sempeñar suministrando información, formación y<br />

apoyo financiero.<br />

Los factores que ayudarán al comi<strong>en</strong>zo exitoso <strong>de</strong> un<br />

mercado local <strong>de</strong> pélets incluy<strong>en</strong>:<br />

La cad<strong>en</strong>a <strong>de</strong> suministro <strong>de</strong> pélets<br />

• Los pélets pued<strong>en</strong> producirse localm<strong>en</strong>te, proce<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong> otra parte <strong>de</strong>l país o ser importados. El respeto <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s estrictas normas <strong>de</strong> calidad <strong>de</strong> los combustibles,<br />

tanto <strong>en</strong> <strong>la</strong> producción como <strong>en</strong> el manejo, es importante<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> el principio. Mi<strong>en</strong>tras que, por lo g<strong>en</strong>eral,<br />

los estrictos requisitos <strong>de</strong> calidad pued<strong>en</strong> ser satisfechos<br />

por <strong>la</strong>s p<strong>la</strong>ntas que produc<strong>en</strong> <strong>de</strong>c<strong>en</strong>as <strong>de</strong> miles<br />

<strong>de</strong> tone<strong>la</strong>das cada año, este nivel <strong>de</strong> capacidad <strong>de</strong><br />

producción pres<strong>en</strong>ta un <strong>de</strong>safío <strong>en</strong> un mercado jov<strong>en</strong><br />

<strong>con</strong> baja <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> pélets.<br />

• Los distribuidores <strong>de</strong> pélets para el suministro a<br />

granel <strong>de</strong>b<strong>en</strong> t<strong>en</strong>er camiones cisterna presurizados,<br />

estaciones <strong>de</strong> carga, <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to provisional<br />

(si el productor no se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra <strong>en</strong> <strong>la</strong>s inmediaciones)<br />

y <strong>la</strong> habilidad para manejar pélets (para más <strong>de</strong>talles,<br />

véase <strong>la</strong> página 19).<br />

El equipami<strong>en</strong>to<br />

• Se precisa <strong>de</strong>l uso <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> pélets probadas y<br />

<strong>con</strong> bu<strong>en</strong> funcionami<strong>en</strong>to, que cump<strong>la</strong>n <strong>la</strong>s restricciones<br />

<strong>de</strong> los estándares <strong>de</strong> emisiones y proporcion<strong>en</strong><br />

comodidad al <strong>con</strong>sumidor. A pesar <strong>de</strong> los mayores<br />

costes <strong>de</strong> dichos equipos (<strong>con</strong> el correspondi<strong>en</strong>te<br />

crecimi<strong>en</strong>to más l<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l mercado), <strong>la</strong> experi<strong>en</strong>cia <strong>de</strong><br />

difer<strong>en</strong>tes partes <strong>de</strong> Europa ha <strong>de</strong>mostrado c<strong>la</strong>ram<strong>en</strong>te<br />

que los equipos que requier<strong>en</strong> alim<strong>en</strong>tación manual<br />

<strong>de</strong> combustible y limpieza frecu<strong>en</strong>te ocupan un nicho<br />

<strong>de</strong> mercado muy pequeño.<br />

• Los técnicos <strong>de</strong>b<strong>en</strong> estar capacitados para insta<strong>la</strong>r y<br />

dar mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to al equipo. Las cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> emisiones<br />

ultra-bajas pose<strong>en</strong> alta tecnología y requier<strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>tos especializados para saber cómo manejar<strong>la</strong>s.<br />

Los mejores productores <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras ti<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

sus propios c<strong>en</strong>tros <strong>de</strong> formación que proporcionan<br />

habilida<strong>de</strong>s e información actualizada a los insta<strong>la</strong>dores<br />

y técnicos <strong>de</strong> calefacción.<br />

Los cli<strong>en</strong>tes<br />

• A<strong>de</strong>más <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das unifamiliares (don<strong>de</strong> el crecimi<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong>l mercado se <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong> g<strong>en</strong>eralm<strong>en</strong>te<br />

más <strong>de</strong>spacio que <strong>en</strong> otros sectores), es importante<br />

<strong>con</strong>tar <strong>con</strong> algunos edificios más gran<strong>de</strong>s a los que<br />

abastecer <strong>con</strong> pélets <strong>con</strong> el fin <strong>de</strong> evitar períodos <strong>de</strong><br />

pago excesivam<strong>en</strong>te <strong>la</strong>rgos para <strong>la</strong>s inversiones <strong>en</strong><br />

los sistemas <strong>de</strong> <strong>en</strong>trega a granel.<br />

Información y s<strong>en</strong>sibilización para los ag<strong>en</strong>tes <strong>de</strong>l<br />

mercado y otras partes interesadas<br />

• La calefacción automática <strong>de</strong> pélets y los sistemas<br />

<strong>de</strong> distribución re<strong>la</strong>cionados repres<strong>en</strong>tan un <strong>en</strong>foque<br />

nuevo y difer<strong>en</strong>te para <strong>la</strong> calefacción. Por lo tanto,<br />

<strong>la</strong> información, <strong>la</strong> s<strong>en</strong>sibilización y <strong>la</strong> formación son<br />

necesarias para los distintos ag<strong>en</strong>tes <strong>de</strong>l mercado<br />

(pot<strong>en</strong>ciales productores <strong>de</strong> pélets y distribuidores,<br />

empresas <strong>de</strong> calefacción, insta<strong>la</strong>dores), los grupos<br />

interesados (<strong>la</strong> administración pública y <strong>la</strong>s ag<strong>en</strong>cias<br />

<strong>de</strong> permisos, normas <strong>de</strong> emisión y efici<strong>en</strong>cia, los<br />

programas <strong>de</strong> financiación) y los pot<strong>en</strong>ciales cli<strong>en</strong>tes<br />

(los propietarios <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das, promotores <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>da<br />

y asociaciones, propietarios y operadores <strong>de</strong> gran<strong>de</strong>s<br />

edificios comerciales y públicos). La información<br />

sobre estos programas <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> pue<strong>de</strong> <strong>en</strong><strong>con</strong>trarse<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> página 26.<br />

29


Mo<strong>de</strong>los <strong>de</strong> negocio para <strong>la</strong> operación <strong>de</strong> p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> han surgido dos mo<strong>de</strong>los <strong>de</strong> negocio<br />

distintos para el funcionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> gran<strong>de</strong>s sistemas<br />

<strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>. Los agricultores locales y<br />

propietarios <strong>de</strong> bosques <strong>en</strong> busca <strong>de</strong> un nuevo mercado<br />

para sus residuos forestales han <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do estrategias<br />

para <strong>la</strong>s re<strong>de</strong>s <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

y <strong>la</strong> <strong>con</strong>tratación <strong>de</strong> calor <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>. En ambos casos,<br />

<strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra son el combustible dominante.<br />

La <strong>con</strong>tratación <strong>de</strong>l calor <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Una barrera importante para los cli<strong>en</strong>tes que están<br />

<strong>con</strong>si<strong>de</strong>rando invertir <strong>en</strong> un sistema <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> es que los costes iniciales son re<strong>la</strong>tivam<strong>en</strong>te<br />

altos. A<strong>de</strong>más, muchos propietarios <strong>de</strong><br />

edificios no quier<strong>en</strong> ser molestados <strong>con</strong> <strong>la</strong> compra<br />

<strong>de</strong> combustible y mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras. Una<br />

solución probada y exitosa es <strong>la</strong> <strong>con</strong>tratación <strong>de</strong><br />

calor prov<strong>en</strong>i<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong>. Este servicio combina<br />

habilida<strong>de</strong>s técnicas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s gran<strong>de</strong>s p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> operación <strong>con</strong> el acceso a combustibles<br />

<strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> fiables y r<strong>en</strong>tables.<br />

El <strong>con</strong>cepto es simple: una empresa <strong>de</strong> servicios<br />

<strong>en</strong>ergéticos (ESE) invierte y opera una insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong> ubicada <strong>en</strong> una empresa u organismo público<br />

y v<strong>en</strong><strong>de</strong> el calor a los propietarios / usuarios <strong>de</strong>l edificio<br />

a un precio acordado. Una v<strong>en</strong>taja principal para <strong>la</strong> <strong>con</strong>tratación<br />

<strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> es que <strong>la</strong>s ESEs son especialistas<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> compra y manejo <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> como combustible<br />

lo que asegura que <strong>la</strong> p<strong>la</strong>nta está operando <strong>con</strong> una<br />

efici<strong>en</strong>cia óptima.<br />

Puesto que este mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> negocio ayuda a superar<br />

varios obstáculos importantes <strong>de</strong>l mercado, el estado<br />

<strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> establece un programa específico<br />

<strong>de</strong> apoyo, el l<strong>la</strong>mado „programa <strong>de</strong> <strong>con</strong>tratación <strong>de</strong><br />

<strong>en</strong>ergía“. El programa cubre tanto <strong>la</strong>s inversiones <strong>en</strong><br />

efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética como insta<strong>la</strong>ciones <strong>de</strong> calefacción<br />

r<strong>en</strong>ovable. La subv<strong>en</strong>ción para <strong>la</strong> <strong>con</strong>tratación <strong>de</strong> calor<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> - que recibe a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> otros programas<br />

<strong>de</strong> financiación - asci<strong>en</strong><strong>de</strong> hasta el 13,5% <strong>de</strong> los costes<br />

<strong>de</strong> inversión para este <strong>con</strong>cepto. En total, el programa<br />

ha apoyado más <strong>de</strong> 140 proyectos <strong>de</strong> <strong>con</strong>tratación.<br />

Después <strong>de</strong> una fase <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong>rga<br />

duración, varias ESEs ofrec<strong>en</strong> sus servicios <strong>de</strong> <strong>con</strong>tratación<br />

<strong>de</strong> calor <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>. Para proyectos<br />

más pequeños los agricultores locales propietarios <strong>de</strong><br />

bosques pued<strong>en</strong> proporcionar este servicio (por ejemplo,<br />

calefacción para una escue<strong>la</strong>). El compromiso <strong>de</strong> tiempo<br />

necesario para ejecutar un servicio <strong>de</strong> <strong>con</strong>tratación <strong>de</strong><br />

calor <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> es compatible <strong>con</strong> <strong>la</strong> p<strong>la</strong>nificación <strong>de</strong><br />

los agricultores, <strong>de</strong>bido a que <strong>la</strong> época <strong>de</strong> mayor trabajo<br />

es <strong>en</strong> invierno (cuando el trabajo <strong>en</strong> <strong>la</strong> granja es m<strong>en</strong>or)<br />

y <strong>la</strong> fiabilidad y <strong>la</strong> regu<strong>la</strong>ridad necesaria para el funcionami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> un sistema <strong>de</strong> calefacción es compatible <strong>con</strong><br />

el patrón <strong>de</strong> trabajo <strong>de</strong> un agricultor. Las cooperativas<br />

son útiles para compartir los riesgos pot<strong>en</strong>ciales <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

obt<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> financiación <strong>de</strong>l proyecto.<br />

Los proyectos más gran<strong>de</strong>s ti<strong>en</strong>d<strong>en</strong> a ser realizados<br />

por empresas <strong>de</strong> ing<strong>en</strong>iería especializadas y varias <strong>de</strong><br />

éstas han combinado <strong>con</strong> éxito <strong>la</strong>s mejoras <strong>en</strong> efici<strong>en</strong>cia<br />

<strong>en</strong>ergética <strong>en</strong> el edificio <strong>con</strong> calefacción r<strong>en</strong>ovable.<br />

30


Las re<strong>de</strong>s <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

El primer proyecto para una red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> fue <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do por agricultores <strong>con</strong><br />

visión <strong>de</strong> futuro a mediados <strong>de</strong> los años 80. Estaban<br />

motivados por los precios volátiles <strong>de</strong> los productos<br />

agríco<strong>la</strong>s y también estaban buscando posibilida<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />

crear un mercado para los residuos forestales.<br />

El mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> negocio que surgió fue <strong>la</strong> formación<br />

<strong>de</strong> cooperativas <strong>de</strong> agricultores que poseían tierras<br />

forestales <strong>en</strong> propiedad <strong>con</strong> el objetivo <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r,<br />

<strong>con</strong>struir y operar pequeños sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> distrito <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> que normalm<strong>en</strong>te abastec<strong>en</strong> al<br />

núcleo <strong>de</strong> pob<strong>la</strong>ción <strong>con</strong> calefacción (por ejemplo, los<br />

edificios gubernam<strong>en</strong>tales, escue<strong>la</strong>s, empresas y vivi<strong>en</strong>das).<br />

Las p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito se <strong>con</strong>struyeron<br />

a partir <strong>de</strong> cero <strong>en</strong> zonas don<strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>de</strong><br />

distrito no existía anteriorm<strong>en</strong>te, y muchos agricultores<br />

se <strong>con</strong>virtieron <strong>en</strong> exitosos „empresarios <strong>de</strong> calor“.<br />

Hoy <strong>en</strong> día se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran <strong>en</strong> operación unas 310 re<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, <strong>con</strong> cerca <strong>de</strong><br />

20 proyectos nuevos <strong>con</strong>struidos cada año y <strong>la</strong> ampliación<br />

<strong>de</strong> otros 20 ya exist<strong>en</strong>tes cada año.<br />

Este <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l mercado fue fuertem<strong>en</strong>te apoyado<br />

por un programa <strong>de</strong> subv<strong>en</strong>ción específico para <strong>la</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> gestionada por agricultores<br />

o cooperativas <strong>de</strong> agricultores, que cubró hasta el<br />

40% <strong>de</strong> los costes <strong>de</strong> inversión. El presupuesto <strong>de</strong> este<br />

programa se basa <strong>en</strong> los programas europeos <strong>de</strong> financiación<br />

agríco<strong>la</strong> y estructural. Las cooperativas suel<strong>en</strong><br />

t<strong>en</strong>er alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 10 miembros. Los miembros son <strong>en</strong> su<br />

mayoría agricultores locales, aunque también pued<strong>en</strong> ser<br />

miembros los propietarios <strong>de</strong> empresas municipales o<br />

locales. Alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong>l 70% <strong>de</strong>l combustible se obti<strong>en</strong>e <strong>de</strong><br />

los bosques <strong>de</strong> los propios miembros <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cooperativas.<br />

La pot<strong>en</strong>cia media insta<strong>la</strong>da <strong>de</strong> una red <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> distrito es <strong>de</strong> alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 800 kW. Los proyectos<br />

que incluy<strong>en</strong> varios edificios gran<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>la</strong> red suel<strong>en</strong><br />

ser e<strong>con</strong>ómicam<strong>en</strong>te más factibles.<br />

Técnicam<strong>en</strong>te hab<strong>la</strong>ndo, <strong>la</strong> red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito<br />

se compone <strong>de</strong> una o más cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

(utilizando astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra como combustible), un<br />

sistema <strong>de</strong> <strong>con</strong>trol hidráulico <strong>con</strong> subestaciones para<br />

cada cli<strong>en</strong>te y <strong>la</strong> red <strong>de</strong> distribución <strong>de</strong> calor.<br />

Es muy importante p<strong>la</strong>nificar y diseñar <strong>la</strong> red <strong>de</strong> forma<br />

a<strong>de</strong>cuada, t<strong>en</strong>i<strong>en</strong>do <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta:<br />

• La carga <strong>de</strong> calor y <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> calor, incluy<strong>en</strong>do <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>manda que será simultánea y <strong>la</strong> que se <strong>de</strong>man<strong>de</strong> <strong>en</strong><br />

épocas difer<strong>en</strong>tes.<br />

• Dim<strong>en</strong>siones a<strong>de</strong>cuadas <strong>de</strong> tuberías <strong>con</strong> el fin <strong>de</strong> evitar<br />

pérdidas excesivas <strong>de</strong> calor <strong>en</strong> <strong>la</strong> red. Como reg<strong>la</strong><br />

g<strong>en</strong>eral, el factor <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>la</strong> red (re<strong>la</strong>ción <strong>de</strong><br />

calor anual distribuido / calor anual producido) <strong>de</strong>be<br />

ser al m<strong>en</strong>os 75%<br />

• El número <strong>de</strong> cli<strong>en</strong>tes y <strong>la</strong> longitud <strong>de</strong> <strong>la</strong> red. Por<br />

razones e<strong>con</strong>ómicas, como reg<strong>la</strong> g<strong>en</strong>eral <strong>la</strong> cantidad<br />

<strong>de</strong> calor distribuido anualm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> comparación <strong>con</strong><br />

<strong>la</strong> longitud <strong>de</strong> <strong>la</strong> red <strong>de</strong>be ser <strong>de</strong> al m<strong>en</strong>os 900 kWh/m<br />

| 273 kWh/pie - y preferiblem<strong>en</strong>te 1.200 kWh/m<br />

| 364 kWh/pie.<br />

La mayoría <strong>de</strong> los sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran <strong>en</strong> zonas rurales. Las principales<br />

ciuda<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ti<strong>en</strong><strong>en</strong> gran<strong>de</strong>s re<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>de</strong> distrito, que son alim<strong>en</strong>tadas por cog<strong>en</strong>eración<br />

<strong>con</strong> gas natural, calor residual industrial y <strong>de</strong><br />

cog<strong>en</strong>eración <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>. Son operados por empresas<br />

<strong>de</strong> servicios públicos (que también distribuy<strong>en</strong> gas y<br />

electricidad).<br />

Red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito<br />

Subestación<br />

Subestación<br />

Intercambiador<br />

<strong>de</strong> calor<br />

Tanque <strong>de</strong><br />

acumu<strong>la</strong>ción<br />

Cal<strong>de</strong>ra<br />

Subestación<br />

31


La industria <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

Un movimi<strong>en</strong>to básico hacia <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong>, prov<strong>en</strong>i<strong>en</strong>te <strong>de</strong><br />

agricultores y propietarios <strong>de</strong> bosques, junto <strong>con</strong> empresarios<br />

innovadores y apoyo a <strong>la</strong>rgo p<strong>la</strong>zo <strong>de</strong> <strong>la</strong> política<br />

estatal, ha dado lugar a una industria vibrante <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>.<br />

En los últimos años, <strong>la</strong> fabricación <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong><br />

ha crecido hasta <strong>con</strong>vertirse <strong>en</strong> una parte floreci<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> e<strong>con</strong>omía <strong>de</strong>l <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>. Los fabricantes<br />

<strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>de</strong>l estado produjeron aproximadam<strong>en</strong>te<br />

50.000 cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> al año. La<br />

fabricación y v<strong>en</strong>ta <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras y estufas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> dan<br />

empleo a más <strong>de</strong> 3.600 personas. Si se incluy<strong>en</strong> <strong>la</strong> producción<br />

<strong>de</strong> combustible y todos los servicios re<strong>la</strong>cionados,<br />

el sector <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

cu<strong>en</strong>ta <strong>con</strong> unos 4.500 empleos a tiempo completo.<br />

Los fabricantes <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

juegan un papel <strong>de</strong> li<strong>de</strong>razgo <strong>en</strong> el mercado europeo.<br />

Más <strong>de</strong>l 25% <strong>de</strong> todas <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> mo<strong>de</strong>rnas<br />

insta<strong>la</strong>das <strong>en</strong> <strong>la</strong> Unión Europea fueron “fabricadas<br />

<strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>”.<br />

El empleo y <strong>la</strong>s inversiones <strong>en</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

La industria <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras y estufas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>:<br />

• ingresos anuales (producción, v<strong>en</strong>ta e insta<strong>la</strong>ción):<br />

530 millones Euros | 690 millones US$<br />

• empleo (producción, v<strong>en</strong>ta e insta<strong>la</strong>ción): 3.600 trabajadores<br />

Empleo total <strong>en</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> (incluy<strong>en</strong>do <strong>la</strong><br />

producción y distribución <strong>de</strong>l combustible): 4.500 trabajadores<br />

Inversión anual <strong>en</strong> nuevas insta<strong>la</strong>ciones <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong>: 110 millones Euros | 142 millones US$<br />

V<strong>en</strong>tas anuales <strong>de</strong> combustibles <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>,<br />

incluy<strong>en</strong>do <strong>la</strong>s p<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> cog<strong>en</strong>eración:<br />

90 millones Euros | 117 millones US$<br />

fecha: 2009<br />

Durante casi una década, todos los insta<strong>la</strong>dores <strong>de</strong> calefacción<br />

han incluido calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> su cartera<br />

<strong>de</strong> productos y servicios <strong>en</strong> respuesta a <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda<br />

<strong>de</strong>l cli<strong>en</strong>te. La transformación <strong>de</strong> los servicios <strong>de</strong> <strong>con</strong>tratistas<br />

y s<strong>en</strong>sibilización <strong>de</strong> los <strong>con</strong>sumidores ha sido<br />

apoyada por los programas <strong>de</strong> formación <strong>de</strong> <strong>la</strong> industria,<br />

<strong>la</strong> escue<strong>la</strong> profesional para insta<strong>la</strong>dores, campañas <strong>de</strong><br />

s<strong>en</strong>sibilización <strong>en</strong>ergética y servicios <strong>de</strong> asesorami<strong>en</strong>to<br />

ofrecidos por OO Energiesparverband.<br />

32


El “Oeko<strong>en</strong>ergie-Cluster”<br />

El „Oeko<strong>en</strong>ergie-Cluster“ juega un papel importante<br />

<strong>en</strong> el apoyo al <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> industria. Fabricantes<br />

<strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>, insta<strong>la</strong>dores, ESEs, diseñadores,<br />

arquitectos y muchos otros interesados cooperan<br />

<strong>en</strong> esta red para mejorar los productos y servicios, y<br />

para aum<strong>en</strong>tar <strong>la</strong> cuota <strong>de</strong> mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>. Las activida<strong>de</strong>s incluy<strong>en</strong> campañas <strong>de</strong><br />

promoción <strong>con</strong>juntas, activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> exportación (por<br />

ejemplo, viajes <strong>de</strong> estudios <strong>de</strong> mercado o stands <strong>de</strong>l<br />

grupo situado <strong>en</strong> ferias comerciales <strong>en</strong> nuevos mercados)<br />

y activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> formación. La red está gestionada<br />

por <strong>la</strong> OO Energiesparverband <strong>en</strong> nombre <strong>de</strong>l<br />

gobierno <strong>de</strong>l estado. La red incluye 160 empresas que<br />

emplean a 8.880 personas y g<strong>en</strong>era más <strong>de</strong> 1,9 billones<br />

Euros | 2,5 billones US$ <strong>en</strong> ingresos anuales. Pue<strong>de</strong><br />

<strong>en</strong><strong>con</strong>trar más información, incluy<strong>en</strong>do <strong>la</strong> base <strong>de</strong><br />

datos <strong>de</strong> los socios <strong>en</strong> inglés, y los productos ofrecidos<br />

<strong>en</strong> www.oec.at.<br />

Fabricantes <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> & estufas <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong><br />

Empresa Productos principales Países importadores Página web<br />

Fröling<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, astil<strong>la</strong>s, leña, sistemas <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l calor<br />

Unión Europea, Estados<br />

Unidos, Rusia<br />

www.froeling.com<br />

Guntamatic<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, astil<strong>la</strong>s, leña, grano, sistemas <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l calor<br />

Unión Europea<br />

www.guntamatic.com<br />

Ökof<strong>en</strong><br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, <strong>con</strong>tainer <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía, sistemas <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l calor, micro-CHP<br />

Unión Europea, Estados<br />

Unidos, Canada, Rusia,<br />

Arg<strong>en</strong>tina<br />

www.oekof<strong>en</strong>.com<br />

ETA<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, leña, sistemas <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l calor<br />

Unión Europea, Japón,<br />

Nueva Ze<strong>la</strong>nda<br />

www.eta.co.at<br />

Hargassner<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, leña, agro-<strong>biomasa</strong>,<br />

<strong>con</strong>t<strong>en</strong>edores <strong>en</strong>ergéticos<br />

Unión Europea, Nueva<br />

Ze<strong>la</strong>nda, Japón<br />

www.hargassner.at<br />

Windhager<br />

(Salzburgo)<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, leña, sistemas <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong>l calor<br />

Unión Europea, Canada,<br />

Estados Unidos, Chile<br />

www.windhager.com<br />

So<strong>la</strong>rfocus<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, leña, sistemas <strong>de</strong><br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l calor<br />

Unión Europea, Estados<br />

Unidos<br />

www.so<strong>la</strong>rfocus.at<br />

Gilles<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, leña, <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edores<br />

<strong>en</strong>ergéticos<br />

Unión Europea, Japón,<br />

Corea <strong>de</strong>l Sur<br />

www.gilles.at<br />

Biokompakt<br />

Cal<strong>de</strong>ras para pélets <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, leña, agro<strong>biomasa</strong><br />

Unión Europea<br />

www.biokompakt.com<br />

Trop<strong>en</strong>glut Cal<strong>de</strong>ras para astil<strong>la</strong>s Unión Europea<br />

www.trop<strong>en</strong>glut.com<br />

Rika<br />

Estufas para pélets y leña<br />

Unión Europea,<br />

Chile, Japón, Rusia<br />

www.rika.at<br />

33


La innovación <strong>de</strong>l producto<br />

La innovación tecnológica es <strong>de</strong> importancia crítica para<br />

el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong>, calefacción y<br />

para <strong>la</strong>s empresas que compit<strong>en</strong> <strong>en</strong> el mercado global <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> calefacción <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>.<br />

Un programa <strong>de</strong> I+D <strong>de</strong>l estado <strong>de</strong>l <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, <strong>con</strong>ocido<br />

como el Programa <strong>de</strong> Tecnología Energética (ETP),<br />

apoya proyectos innovadores <strong>en</strong>caminados a aum<strong>en</strong>tar<br />

<strong>la</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética y el uso <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables.<br />

Este programa ha apoyado 32 proyectos <strong>de</strong> I+D <strong>en</strong> <strong>biomasa</strong><br />

<strong>con</strong> más <strong>de</strong> 2 millones Euros | 2,6 millones US$ <strong>de</strong><br />

ayudas <strong>en</strong> los últimos años.<br />

Productos innovadores reci<strong>en</strong>tes por socios <strong>de</strong>l Oeko<strong>en</strong>ergie-Cluster<br />

incluy<strong>en</strong>:<br />

Cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>con</strong>d<strong>en</strong>sación <strong>de</strong> pélets<br />

Las cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> <strong>con</strong>d<strong>en</strong>sación aprovechan el calor que<br />

se pier<strong>de</strong> normalm<strong>en</strong>te <strong>con</strong> el gas <strong>de</strong> combustión. El<br />

vapor <strong>de</strong> agua <strong>en</strong> el gas <strong>de</strong> escape se <strong>en</strong>fría hasta que<br />

se <strong>con</strong>d<strong>en</strong>sa y emite calor <strong>de</strong> <strong>con</strong>d<strong>en</strong>sación. Este calor<br />

se recic<strong>la</strong>, alcanzando así efici<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> más <strong>de</strong>l 100%<br />

(basado <strong>en</strong> el po<strong>de</strong>r calorífico inferior <strong>de</strong>l combustible<br />

utilizado).<br />

Estufas innovadoras <strong>de</strong> pélets y astil<strong>la</strong>s<br />

En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, <strong>la</strong>s estufas mo<strong>de</strong>rnas se utilizan como<br />

sistemas <strong>de</strong> calefacción para vivi<strong>en</strong>das y también se<br />

utilizan como fu<strong>en</strong>te <strong>de</strong> calefacción adicional <strong>en</strong> los<br />

hogares <strong>con</strong> sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> combustibles fósiles.<br />

Ti<strong>en</strong><strong>en</strong> emisiones muy bajas y están equipadas <strong>con</strong><br />

<strong>en</strong>c<strong>en</strong>dido automático y combustión modu<strong>la</strong>da. Algunos<br />

mo<strong>de</strong>los se ofrec<strong>en</strong> <strong>con</strong> intercambiadores <strong>de</strong> calor (que<br />

pued<strong>en</strong> funcionar como pequeños sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

c<strong>en</strong>tral).<br />

Cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> pot<strong>en</strong>cia muy baja para edificios <strong>de</strong> baja<br />

<strong>en</strong>ergía<br />

Debido a <strong>la</strong>s normas <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, <strong>la</strong><br />

carga <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> <strong>la</strong>s nuevas vivi<strong>en</strong>das es muy baja<br />

(por lo g<strong>en</strong>eral, muy por <strong>de</strong>bajo <strong>de</strong> 10 kW). Esto ha dado<br />

lugar a una nueva g<strong>en</strong>eración <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> pélets „<strong>de</strong><br />

pot<strong>en</strong>cia muy baja“, algunas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cuales incluso pued<strong>en</strong><br />

montarse <strong>en</strong> <strong>la</strong> pared (como una cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> gas).<br />

Agro-cal<strong>de</strong>ras cumpli<strong>en</strong>do los estrictos estándares<br />

<strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia<br />

Debido a su amplia disponibilidad, <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> no proced<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> ma<strong>de</strong>ra, como <strong>la</strong> paja, los cultivos <strong>en</strong>ergéticos<br />

y otros residuos agroindustriales, es un combustible<br />

muy atractivo. Sin embargo, es muy difícil lograr emisiones<br />

<strong>de</strong> combustión bajas simi<strong>la</strong>res a <strong>la</strong>s cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong> mo<strong>de</strong>rnas <strong>con</strong> estos combustibles. En <strong>la</strong> actualidad,<br />

hay algunas agro-cal<strong>de</strong>ras <strong>en</strong> el mercado, que<br />

son capaces <strong>de</strong> cumplir <strong>con</strong> los estrictos requisitos <strong>de</strong><br />

emisiones <strong>de</strong> <strong>Austria</strong>.<br />

Confer<strong>en</strong>cia Europea <strong>de</strong>l Pélet y <strong>la</strong> feria<br />

“Energiesparmesse“<br />

La Confer<strong>en</strong>cia Europea <strong>de</strong>l Pélet es una <strong>con</strong>fer<strong>en</strong>cia<br />

anual que se celebra <strong>en</strong> Wels, <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, <strong>en</strong> marzo y se<br />

organiza por el OO Energiesparverband. Con más <strong>de</strong> 600<br />

participantes cada año, se ha <strong>con</strong>vertido <strong>en</strong> el mayor<br />

ev<strong>en</strong>to anual <strong>de</strong> pélets <strong>de</strong>l mundo. La Confer<strong>en</strong>cia Europea<br />

<strong>de</strong>l Pélet se lleva a cabo como parte <strong>de</strong> los Días <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Sost<strong>en</strong>ibilidad Energética Mundial. Cada año, se seleccionan<br />

varios temas <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>con</strong>fer<strong>en</strong>cia para reflejar <strong>la</strong>s<br />

t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cias más importantes; los tópicos incluy<strong>en</strong> <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, al calor so<strong>la</strong>r para procesos,<br />

a <strong>la</strong> r<strong>en</strong>ovación <strong>de</strong> edificios <strong>en</strong>ergéticam<strong>en</strong>te efici<strong>en</strong>tes.<br />

En los últimos años, <strong>la</strong> <strong>con</strong>fer<strong>en</strong>cia ha atraído a más <strong>de</strong><br />

10.000 participantes <strong>de</strong> más <strong>de</strong> 100 países.<br />

La feria („Energiesparmesse“) se organiza <strong>en</strong> paralelo<br />

a <strong>la</strong> <strong>con</strong>fer<strong>en</strong>cia, y atrae a 100.000 visitantes y más <strong>de</strong><br />

1.000 expositores, haciéndo<strong>la</strong> uno <strong>de</strong> los mayores espectáculos<br />

comerciales <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía sost<strong>en</strong>ible <strong>en</strong> el mundo.<br />

La <strong>biomasa</strong> térmica está muy bi<strong>en</strong> repres<strong>en</strong>tada, <strong>con</strong><br />

más <strong>de</strong> 100 empresas exponi<strong>en</strong>do productos y servicios<br />

re<strong>la</strong>cionados <strong>con</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>. Más información<br />

<strong>en</strong>: www.wsed.at<br />

34<br />

Soluciones <strong>con</strong> <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edores para calefacción<br />

Los <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edores <strong>de</strong> calor están pre-<strong>en</strong>samb<strong>la</strong>dos e<br />

incluy<strong>en</strong> <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra, el almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> combustible<br />

(para pélets o astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra) y el sistema <strong>de</strong> <strong>con</strong>trol.<br />

Son una solución i<strong>de</strong>al si no hay sufici<strong>en</strong>te espacio<br />

disponible <strong>en</strong> el interior <strong>de</strong>l edificio. Se pued<strong>en</strong> insta<strong>la</strong>r<br />

<strong>en</strong> pocas horas.


Ejemplos <strong>de</strong> Proyectos<br />

Casa pasiva,<br />

Neumarkt/Mühlkreis<br />

Los propietarios querían que su nueva casa<br />

fuera tan sost<strong>en</strong>ible como fuera posible: fue <strong>con</strong>struida<br />

<strong>de</strong> acuerdo a los estándares <strong>de</strong> edificios<br />

pasivos <strong>con</strong> un sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> pélets<br />

totalm<strong>en</strong>te automático y libre <strong>de</strong> CO 2<br />

. Emplean<br />

un sistema so<strong>la</strong>r (7,5 m 2 | 81 pies 2 ) y un tanque<br />

acumu<strong>la</strong>dor <strong>de</strong> agua <strong>de</strong> 800 litros | 211 galones<br />

para mejorar el comportami<strong>en</strong>to medioambi<strong>en</strong>tal<br />

<strong>de</strong>l edificio. La familia a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> b<strong>en</strong>eficiarse<br />

<strong>de</strong>l bajo coste <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía, también se b<strong>en</strong>eficia<br />

<strong>de</strong>l <strong>con</strong>fort <strong>de</strong> sus sistemas <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía.<br />

El edificio<br />

• casa privada <strong>con</strong>struida <strong>de</strong> acuerdo <strong>con</strong> los<br />

estándares <strong>de</strong> los edificios pasivos<br />

• superficie calefactada: 246 m 2 | 2.648 pies 2<br />

• sistema <strong>de</strong> suelo radiante<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2007<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción automática <strong>con</strong> pélets<br />

• coste <strong>de</strong> inversión: 18.000 Euros | 17.500 US$,<br />

18% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 2-8 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> pélets: 5 m 3 | 177 pies 3 , capacidad:<br />

2,5 tone<strong>la</strong>das, situadas <strong>en</strong> el sótano<br />

• sistema <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> pélets: sistema<br />

<strong>de</strong> tornillo sinfín<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> pélets : 0,85 tone<strong>la</strong>das<br />

• costes anuales combustible: 200 Euros | 260 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> pélets: cada dos o tres años,<br />

suministro a granel por un distribuidor local<br />

<strong>de</strong> pélets<br />

• eliminación <strong>de</strong> c<strong>en</strong>izas: dos veces al año<br />

• CO 2<br />

evitado: 0,85 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Casa <strong>de</strong> baja <strong>en</strong>ergía,<br />

Kirchberg<br />

Esta pequeña, nueva casa <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra está<br />

situada <strong>en</strong> el campo, <strong>en</strong> <strong>la</strong>s afueras <strong>de</strong> una<br />

reserva natural. La efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética<br />

<strong>de</strong>l edificio y el espacio habitado comparativam<strong>en</strong>te<br />

limitado permit<strong>en</strong> insta<strong>la</strong>r un<br />

sistema <strong>de</strong> calefacción más pequeño <strong>de</strong> lo<br />

habitual: una cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> pélets montada <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong> pared, cuya capacidad se pue<strong>de</strong> modu<strong>la</strong>r<br />

<strong>en</strong>tre 2 y 7 kW. El cal<strong>en</strong>tador no sólo ahorra<br />

espacio, a<strong>de</strong>más, se instaló muy rápido.<br />

El edificio<br />

• casa nueva <strong>de</strong> bajo <strong>con</strong>sumo <strong>en</strong>ergético<br />

• superficie calefactada: 75 m 2 | 807 pies 2<br />

• sistema <strong>de</strong> suelo radiante<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2009<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>:<br />

• completam<strong>en</strong>te automático, montado<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> pared, sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

pélets<br />

• costes <strong>de</strong> inversión: 10.000 Euros |<br />

13.000 US$, 25% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 2–7 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> pélet: 2 m 3 | 71 pies 3<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> combustible :<br />

0,9 tone<strong>la</strong>das<br />

• costes anuales <strong>de</strong> combustible:<br />

190 Euros | 245 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> pélet: dos veces al año,<br />

suministro a granel por un distribuidor <strong>de</strong><br />

pélets local<br />

• CO 2<br />

evitado: 0,9 tone<strong>la</strong>das por año<br />

R<strong>en</strong>ovación <strong>de</strong> una casa,<br />

Hoh<strong>en</strong>zell<br />

Durante <strong>la</strong> r<strong>en</strong>ovación <strong>de</strong> esta casa <strong>de</strong><br />

1970, se sustituyó <strong>la</strong> vieja cal<strong>de</strong>ra por una<br />

cal<strong>de</strong>ra mo<strong>de</strong>rna <strong>de</strong> leña. La familia instaló<br />

un sistema so<strong>la</strong>r térmico <strong>con</strong> un tanque <strong>de</strong><br />

acumu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> 7.500 litros | 1.982 galones<br />

como medida adicional <strong>de</strong> ahorro. Con el<br />

sistema so<strong>la</strong>r térmico, el almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> sólo necesita ll<strong>en</strong>arse cada dos<br />

días <strong>en</strong> invierno, incluso durante periodos<br />

sin sol. Durante los meses <strong>de</strong> invierno <strong>con</strong><br />

más sol, el sistema <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

sólo necesita ll<strong>en</strong>arse una vez por semana.<br />

El edificio<br />

• casa r<strong>en</strong>ovada<br />

• superficie calefactada: 260 m 2 | 2.800 pies 2<br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> suelo y pared<br />

• año <strong>de</strong> r<strong>en</strong>ovación: 2007<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>:<br />

• cal<strong>de</strong>ra automática <strong>de</strong> leña<br />

• costes <strong>de</strong> inversión: 8.000 Euros |<br />

10.500 US$, 17% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 40 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> combustible: un almacén seco<br />

cerca <strong>de</strong>l garaje 10 m 2 | 108 pies 2<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> leña: 3,5 tone<strong>la</strong>das<br />

• costes anuales <strong>de</strong> combustible:<br />

450 Euros | 580 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> leña: cada dos años por<br />

agricultores locales<br />

• CO 2<br />

evitado: 6 tone<strong>la</strong>das por año<br />

35


36<br />

Granja r<strong>en</strong>ovada,<br />

Pichl/Wels<br />

En 2006 esta granja fue <strong>con</strong>vertida <strong>en</strong> dos<br />

pisos <strong>en</strong> los que viv<strong>en</strong> dos g<strong>en</strong>eraciones <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

misma familia. Es cal<strong>en</strong>tada por un sistema <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra. Cada año<br />

<strong>en</strong> otoño, el combustible es recogido y astil<strong>la</strong>do<br />

<strong>en</strong> los bosques <strong>de</strong> <strong>la</strong> familia por un proveedor<br />

<strong>de</strong> este servicio (260 Euros | 340 US$<br />

por hora, lo que produce cerca <strong>de</strong> 100 m 3 |<br />

3.530 pies 3 <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra). Otra característica<br />

<strong>de</strong>l edificio es que incluye un sistema<br />

so<strong>la</strong>r térmico y un sistema so<strong>la</strong>r fotovoltaico,<br />

v<strong>en</strong>tanas <strong>con</strong> triple acrista<strong>la</strong>mi<strong>en</strong>to y un<br />

sistema <strong>de</strong> recuperación <strong>de</strong> calor, haci<strong>en</strong>do al<br />

edificio in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te <strong>en</strong>ergéticam<strong>en</strong>te.<br />

El edificio<br />

• <strong>con</strong>versión <strong>de</strong> una granja<br />

• superficie calefactada: 600 m 2 | 6.460 pies 2<br />

• sistemas <strong>de</strong> suelo radiante y radiadores<br />

• año <strong>de</strong> r<strong>en</strong>ovación: 2006<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>:<br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción automática <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

• costes <strong>de</strong> inversión : 14.000 Euros | 18.000 US$,<br />

26% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 35 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: <strong>en</strong> un almacén (cerca <strong>de</strong><br />

300 m 3 | 10.600 pies 3 , don<strong>de</strong> pue<strong>de</strong> almac<strong>en</strong>arse<br />

el suministro anual) y un almacén <strong>en</strong> el<br />

interior <strong>de</strong>l edificio (55 m 3 | 1.940 pies 3 )<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 110 m 3 | 3.530 pies 3<br />

• coste anual <strong>de</strong> combustible: 290 Euros | 375<br />

US$ (para astil<strong>la</strong>do, bosque propio)<br />

• coste anual <strong>de</strong> electricidad para el sistema <strong>de</strong><br />

calefacción: 270 Euros | 350 US$<br />

• CO 2<br />

evitado: 18 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Edificio <strong>de</strong> oficinas <strong>de</strong> baja <strong>en</strong>ergía,<br />

Mun<strong>de</strong>rfing<br />

“Energiewerkstatt“ es una empresa <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>sultoría y p<strong>la</strong>nificación, especializada<br />

<strong>en</strong> proyectos <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía eólica y programas<br />

<strong>de</strong> <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables para municipios. Su<br />

oficina está formada por 25 empleados. Debido<br />

al elevado nivel <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética<br />

<strong>de</strong>l edificio, el <strong>con</strong>sumo <strong>de</strong> pélets es muy<br />

bajo. El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> pélets es<br />

apoyado por una insta<strong>la</strong>ción so<strong>la</strong>r térmica<br />

<strong>con</strong> un tanque acumu<strong>la</strong>dor <strong>de</strong> 2.000 litros |<br />

530 galones.<br />

El edificio<br />

• oficina <strong>de</strong> bajo <strong>con</strong>sumo <strong>en</strong>ergético<br />

• <strong>de</strong>manda anual <strong>de</strong> calor : 8.500 kWh<br />

• superficie calefactada: 380 m 2 | 4.090 pies 2<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2003<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>:<br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción automático <strong>con</strong> pélets.<br />

• coste <strong>de</strong> inversión: 16.000 Euros |<br />

21.000 US$, 44% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 15 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> pélets: 8 m 2 | 86 pies 2<br />

capacidad: 10 tone<strong>la</strong>das, localizado al <strong>la</strong>do<br />

<strong>de</strong>l sistema <strong>de</strong> calefacción<br />

• sistema <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> pélets:<br />

sistema <strong>de</strong> tornillo sin fin<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> pélets: 1,7 tone<strong>la</strong>das<br />

• coste anual <strong>de</strong> combustible: 320 Euros |<br />

420 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> pélet: cada 3 años, suministro<br />

a granel por un distribuidor local <strong>de</strong><br />

pélets<br />

• CO 2<br />

evitado: 1,7 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Edificio Institucional,<br />

Peilstein<br />

“Ario<strong>la</strong> Sozialwerkstatt” es un taller <strong>en</strong><br />

Peilstein que ti<strong>en</strong>e <strong>con</strong>tratada 32 personas<br />

<strong>con</strong> discapacidad que hac<strong>en</strong>, por ejemplo,<br />

ve<strong>la</strong>s y tarjetas <strong>de</strong> agra<strong>de</strong>cimi<strong>en</strong>to. En 2003<br />

se instaló un sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

pélets por una ESE. La ESE opera y manti<strong>en</strong>e<br />

el sistema <strong>de</strong> calefacción.<br />

El edificio<br />

• institución social<br />

• superficie calefactada: 1.000 m 2 |<br />

10.764 pies 2<br />

• sistema <strong>de</strong> suelo radiante y radiadores<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2003<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>:<br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción automático<br />

<strong>de</strong> pélets<br />

• coste <strong>de</strong> inversión: 26.630 Euros |<br />

34.500 US$, 30% subv<strong>en</strong>cionado (ESE)<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 2 x 30 kW (2 cal<strong>de</strong>ras)<br />

• almacén <strong>de</strong> pélets: 36 m 2 | 388 pies 2 ,<br />

situado próximo a <strong>la</strong> sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> combustible : 20<br />

tone<strong>la</strong>das<br />

• <strong>con</strong>trato anual <strong>de</strong> <strong>la</strong> insta<strong>la</strong>ción:<br />

6.450 Euros | 8.400 US$ (15 años <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>trato <strong>con</strong> <strong>la</strong> ESE)<br />

• suministro <strong>de</strong> pélets: 3 veces al año,<br />

suministro a granel<br />

• CO 2<br />

evitado: 30 tone<strong>la</strong>das al año


Empresa <strong>de</strong> transporte,<br />

Linz<br />

Mitter Transporte es una empresa <strong>de</strong> transporte<br />

<strong>con</strong> alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 80 empleados <strong>en</strong> Linz. El<br />

negocio principal <strong>de</strong> <strong>la</strong> empresa es el transporte<br />

<strong>de</strong> aceites lubricantes y gestionar <strong>la</strong><br />

logística para <strong>la</strong> distribución <strong>de</strong> los periódicos.<br />

Hace unos años, <strong>la</strong> empresa también añadió un<br />

servicio <strong>de</strong> distribución <strong>de</strong> pélets. En <strong>la</strong> línea<br />

<strong>de</strong> este nuevo campo <strong>de</strong> negocio, <strong>la</strong> empresa<br />

instaló un sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> pélets <strong>en</strong><br />

2009. El sistema <strong>de</strong> calefacción está localizado<br />

<strong>en</strong> un <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edor in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te ya que no dispon<strong>en</strong><br />

<strong>de</strong> espacio <strong>en</strong> el interior <strong>de</strong> los edificios<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> empresa.<br />

El edificio<br />

• <strong>la</strong> oficina, el edificio <strong>de</strong> mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to y el<br />

garaje<br />

• superficie calefactada: 1.200 m 2 | 12.920 pies 2<br />

• radiadores<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción<br />

(sistema <strong>de</strong> calefacción): 2009<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>:<br />

• sistema automático <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> pélets<br />

<strong>en</strong> un <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edor adyac<strong>en</strong>te al edificio<br />

• costes totales inversión: 80.000 Euros |<br />

104.000 US$, 30% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 2 x 49 kW (2 cal<strong>de</strong>ras)<br />

• <strong>con</strong>t<strong>en</strong>edor para almacén <strong>de</strong> pélets: 22<br />

tone<strong>la</strong>das<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> pélets: 25 tone<strong>la</strong>das<br />

• coste anual <strong>de</strong> combustible: 5.375 Euros |<br />

7.000 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> pélets: una vez al año<br />

(por los camiones <strong>de</strong> <strong>la</strong> propia empresa)<br />

• CO 2<br />

evitado: 37,5 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Hostería,<br />

Mondsee<br />

El “Hostal Anna” está situado <strong>en</strong> uno <strong>de</strong><br />

los <strong>la</strong>gos más bonitos <strong>de</strong> <strong>Austria</strong>, el Lago<br />

Mondsee. El hostal pue<strong>de</strong> hospedar un total<br />

<strong>de</strong> 30 huéspe<strong>de</strong>s <strong>en</strong> dos edificios <strong>con</strong> siete<br />

habitaciones y cinco apartam<strong>en</strong>tos vacacionales.<br />

En 2008, los sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> gasóleo se sustituyeron por un sistema<br />

<strong>de</strong> calefacción c<strong>en</strong>tral <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra. Cada edificio también fue equipado<br />

<strong>con</strong> colectores so<strong>la</strong>res (20 m 2 | 215 pies 2 and<br />

16 m 2 | 172 pies 2 ) y tanques acumu<strong>la</strong>dores<br />

(3.500 litros <strong>en</strong> total | 925 galones).<br />

El edificio<br />

• hostal para 30 huéspe<strong>de</strong>s<br />

• superficie calefactada: 1.000 m 2 |<br />

10.764 pies 2<br />

• sistema <strong>de</strong> suelo radiante y radiadores<br />

• año <strong>de</strong> r<strong>en</strong>ovación: 2008<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• sistema automático <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong><br />

• costes <strong>de</strong> inversión: 35.000 Euros |<br />

45.300 US$, 40% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 100 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 100 m 3 | 3.530 pies 3<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 130 m 3 |<br />

4.590 pies 3<br />

• coste anual <strong>de</strong> combustible: 2,000 Euros |<br />

2.600 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: dos veces al año,<br />

proced<strong>en</strong>te <strong>de</strong> los bosques <strong>de</strong> los dueños<br />

<strong>de</strong>l hostal y <strong>de</strong> agricultores locales<br />

• CO 2<br />

evitado: 31 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Colegio,<br />

Reichraming<br />

El edificio <strong>de</strong>l colegio <strong>en</strong> Reichraming, un pintoresco<br />

pueblo <strong>de</strong> montaña, acoge una guar<strong>de</strong>ría,<br />

un colegio <strong>de</strong> primaria y un instituto.<br />

En el curso <strong>de</strong> <strong>la</strong> r<strong>en</strong>ovación <strong>de</strong> un edificio, el<br />

viejo sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> gasóleo fue<br />

reemp<strong>la</strong>zado por un sistema completam<strong>en</strong>te<br />

automático <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra, insta<strong>la</strong>do<br />

y operado por una ESE. Esta era una solución<br />

i<strong>de</strong>al porque no se requería una inversión inicial<br />

y porque <strong>la</strong> ESE ti<strong>en</strong>e un inc<strong>en</strong>tivo para<br />

optimizar el r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l sistema.<br />

El edificio<br />

• edificio <strong>de</strong> un colegio<br />

• superficie calefactada: 4.440 m 2 |<br />

47.800 pies 2<br />

• radiadores<br />

• año <strong>de</strong> r<strong>en</strong>ovación: 2005<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• sistema automático <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

astil<strong>la</strong>s<br />

• costes totales <strong>de</strong> inversión: 120.000 Euros |<br />

155.000 US$, 36% subv<strong>en</strong>cionado (ESE)<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 2 x 100 kW (2 cal<strong>de</strong>ras)<br />

• almacén <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 50 m 3 | 1.766 pies 3<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra:<br />

380 m 3 | 13.418 pies 3<br />

• <strong>con</strong>trato anual <strong>de</strong> <strong>la</strong> insta<strong>la</strong>ción:<br />

27.500 Euros | 35.500 US$ (15 años <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>trato <strong>con</strong> <strong>la</strong> ESE)<br />

• suministro <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 8 veces al año por<br />

los agricultores locales<br />

• CO 2<br />

evitado: 90 tone<strong>la</strong>das al<br />

37


Micro-red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong><br />

distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, Oberwinkl<br />

Una pequeña red <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

astil<strong>la</strong>s suministra calor a dos granjas y un<br />

edificio <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das, que antes utilizaban<br />

leña, carbón y gas natural. Un sistema <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>trol, y un tanque acumu<strong>la</strong>dor aseguran<br />

que <strong>la</strong> operación sea efici<strong>en</strong>te y <strong>de</strong> bajo<br />

coste. El combustible es suministrado <strong>de</strong><br />

los bosques <strong>de</strong> los propios agricultores.<br />

Los edificios<br />

• dos granjas, un edificio <strong>de</strong> vivi<strong>en</strong>das<br />

(4 apartam<strong>en</strong>tos)<br />

• superficie calefactada: 2.000 m 2 |<br />

21.530 pies 2<br />

• sistemas <strong>de</strong> calefacción por suelo radiante<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción (red <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> distrito): 2005<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>en</strong> un<br />

edificio in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te<br />

• costes <strong>de</strong> inversión: 35.000 Euros |<br />

45.300 US$, 19% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 86 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 1.000 m 3 | 35.310 pies 3<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 180 m 3 |<br />

6.356 pies 3<br />

• coste anual <strong>de</strong> combustible: 290 Euros |<br />

375 US$ (coste <strong>de</strong>l astil<strong>la</strong>do <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra,<br />

una vez al año)<br />

• CO 2<br />

evitado: 43 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Micro-red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong><br />

distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, Bachmanning<br />

Bachmanning es un pequeño municipio <strong>con</strong><br />

alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> 670 habitantes. Cuando el municipio<br />

<strong>de</strong>cidió sustituir el sistema <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> gasóleo <strong>en</strong> 2007, sus edificios públicos<br />

(oficina municipal, jardín <strong>de</strong> infancia, colegios),<br />

así como <strong>la</strong> Iglesia y el supermercado, se<br />

<strong>con</strong>ectaron a un sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito<br />

<strong>de</strong> pélets <strong>de</strong> 110 kW. Se eligieron los pélets<br />

como combustible <strong>de</strong>bido a que el espacio para<br />

almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to era muy limitado para astil<strong>la</strong>s.<br />

Los edificios y el sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong><br />

• sistema automático <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong><br />

pélets <strong>con</strong> sistema transportador <strong>de</strong> tornillo<br />

sinfín<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 110 kW, 4.000 litros |<br />

1.057 galones tanque acumu<strong>la</strong>dor<br />

• superficie calefactada: 2.723 m 2 | 29.311 pies 2<br />

• costes totales <strong>de</strong> inversión: 95.700 Euros |<br />

124.000 US$<br />

• Longitud <strong>de</strong> <strong>la</strong> red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito:<br />

350 m | 1.150 pies<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2007<br />

Combustible y sistema <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

• almacén <strong>de</strong> pélets: 35 m 3 | 1.236 pies 3 para 23<br />

tone<strong>la</strong>das situado <strong>en</strong> el sótano <strong>de</strong>l edificio<br />

<strong>de</strong>l colegio<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> pélet : 65 tone<strong>la</strong>das<br />

• coste anual <strong>de</strong> combustible: 11.500 Euros |<br />

15.000 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> pélet: 4 veces por año, suministro<br />

a granel por un distribuidor local<br />

• CO 2<br />

evitado: 100 tone<strong>la</strong>das por año<br />

<strong>Calefacción</strong> <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong>, Buchkirch<strong>en</strong><br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> Buchkirch<strong>en</strong>, <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do y<br />

administrado por una cooperativa <strong>de</strong> 4<br />

agricultores ha estado operando <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

2007. Hay 26 cli<strong>en</strong>tes resid<strong>en</strong>ciales, comerciales<br />

y <strong>de</strong> edificios públicos <strong>con</strong>ectados<br />

a <strong>la</strong> red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>de</strong> 1.800<br />

m | 5.900 pies. Los agricultores locales<br />

suministran <strong>la</strong>s astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra a <strong>la</strong><br />

p<strong>la</strong>nta <strong>de</strong> calor, lo que aum<strong>en</strong>ta el impacto<br />

e<strong>con</strong>ómico local <strong>de</strong>l sistema.<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito<br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>de</strong><br />

<strong>biomasa</strong> <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 850 kW + 150 kW (2<br />

cal<strong>de</strong>ras)<br />

• cli<strong>en</strong>tes: 26 (equival<strong>en</strong>te a <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong><br />

calor <strong>de</strong> 100 casas)<br />

• costes totales <strong>de</strong> inversión: 1.100.000<br />

Euros | 1.420.000 US$, 30% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• longitud <strong>de</strong> <strong>la</strong> red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong><br />

distrito: 1.800 m | 5.900 pies<br />

• tiempo <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 35 meses<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2007<br />

Combustible y sistema <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

• edificios para almacén <strong>con</strong> 1.500 m 3 |<br />

52.972 pies 3<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 2.500 m 3 |<br />

88.290 pies 3<br />

• costes anuales <strong>de</strong> combustible:<br />

45.000 Euros | 58.000 US$<br />

• suministro <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: <strong>en</strong> invierno, una<br />

vez por semana<br />

• CO 2<br />

evitado: 375 tone<strong>la</strong>das por año<br />

38


Empresa Industrial,<br />

Gurt<strong>en</strong><br />

Fill es una empresa industrial familiar,<br />

especializada <strong>en</strong> líneas <strong>de</strong> producción<br />

complejas y su maquinaria. El calor para<br />

los 25.000 m 2 | 269.100 pies 2 <strong>de</strong> oficinas y<br />

edificios <strong>de</strong> producción está suministrado<br />

por una p<strong>la</strong>nta <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>, <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>da por ocho agricultores<br />

<strong>en</strong> co<strong>la</strong>boración <strong>con</strong> el municipio<br />

<strong>de</strong> Gurt<strong>en</strong>. El edificio local <strong>de</strong> bomberos<br />

está también <strong>con</strong>ectado al sistema y serán<br />

<strong>con</strong>ectados más edificios <strong>en</strong> un futuro<br />

próximo.<br />

La calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito <strong>con</strong><br />

<strong>biomasa</strong> (astil<strong>la</strong>s)<br />

• Pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 980 kW<br />

• costes totales <strong>de</strong> inversión: 650.000<br />

Euros | 840.000 US$, 30% inc<strong>en</strong>tivo<br />

• longitud <strong>de</strong> <strong>la</strong> red <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong><br />

distrito: 250 m | 820 pies<br />

• tiempo <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2 meses<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 2009<br />

Combustible y sistema <strong>de</strong> almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to<br />

• edificio para almacén: 800 m 3 |<br />

28.250 pies 3<br />

• <strong>con</strong>sumo anual <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra:<br />

2.000 m 3 | 70.630 pies 3<br />

• <strong>en</strong>trega <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 3 - 4 veces por año<br />

por agricultores locales<br />

• coste anual <strong>de</strong> combustible: 36.000 Euros<br />

| 47.000 US$<br />

• CO 2<br />

evitado: 320 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Empresa Industrial,<br />

Los<strong>en</strong>stein<br />

Weber es una empresa industrial especializada<br />

<strong>en</strong> unida<strong>de</strong>s hidráulicas e ing<strong>en</strong>iería <strong>de</strong><br />

<strong>con</strong>trol. Cu<strong>en</strong>ta <strong>con</strong> más <strong>de</strong> 200 empleados<br />

localizados <strong>en</strong> Los<strong>en</strong>stein. Cuando se amplió<br />

el sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>en</strong> 2006, una ESE<br />

instaló un sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s<br />

<strong>de</strong> ma<strong>de</strong>ra. La ESE gestiona el sistema <strong>de</strong><br />

calefacción y los recursos biomásicos <strong>de</strong> los<br />

propietarios forestales locales.<br />

El edificio<br />

• edificio <strong>de</strong> <strong>la</strong> empresa (oficina y edificios<br />

<strong>de</strong> producción)<br />

• superficie calefactada: 1.700 m 2 |<br />

18.300 pies 2<br />

• sistema <strong>de</strong> suelo radiante y radiadores<br />

• año <strong>de</strong> <strong>con</strong>strucción: 1969<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s<br />

• costes totales <strong>de</strong> inversión: 173.000 Euros |<br />

233.000 US$, 41% inc<strong>en</strong>tivo (ESE)<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 500 kW + 85 kW<br />

• almacén <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s: 200 m 3 | 7.063 pies 3<br />

(bajo el suelo, junto a <strong>la</strong> sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ra)<br />

• <strong>con</strong>sumo anual astil<strong>la</strong>s:<br />

1.200 m 3 | 42.380 pies 3<br />

• <strong>con</strong>trato anual <strong>de</strong> insta<strong>la</strong>ción: 32.000<br />

Euros | 41.000 US$ (15 años <strong>de</strong> <strong>con</strong>trato<br />

<strong>con</strong> <strong>la</strong> ESE)<br />

• <strong>en</strong>trega <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s y extracción <strong>de</strong> c<strong>en</strong>izas:<br />

Cada 3 semanas por los agricultores<br />

locales<br />

• CO 2<br />

evitado: 290 tone<strong>la</strong>das por año<br />

Monasterio y edificio histórico,<br />

Kremsmünster<br />

El monasterio fue fundado <strong>en</strong> Kremsmünster<br />

<strong>en</strong> el año 777 por <strong>la</strong> ord<strong>en</strong> <strong>de</strong> San B<strong>en</strong>edicto.<br />

En 2004, una ESE instaló un sistema <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s, alim<strong>en</strong>tado por<br />

combustible <strong>de</strong> su propia empresa <strong>de</strong> productos<br />

forestales. El sistema <strong>de</strong> calefacción<br />

se <strong>con</strong>ecta también a una red exist<strong>en</strong>te <strong>de</strong><br />

calefacción <strong>de</strong> distrito (que sirve a <strong>la</strong> ciudad).<br />

Cuando <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> calor <strong>de</strong>l monasterio<br />

es baja, su sistema <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> pue<strong>de</strong> proveer<br />

calor a <strong>la</strong> red municipal.<br />

Los edificios<br />

• monasterio (edificio histórico)<br />

• sistema <strong>de</strong> suelo radiante<br />

• <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> calor: 3.500 MWh<br />

• numerosos edificios (monasterio, colegios,<br />

fábrica <strong>de</strong> cerveza, piscina, etc.)<br />

El sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong><br />

• p<strong>la</strong>nta <strong>de</strong> astil<strong>la</strong>s (localizada <strong>en</strong> el sótano<br />

<strong>de</strong>l edificio)<br />

• costes totales <strong>de</strong> inversión: 430.000 Euros<br />

| 560.000 US$, 40% subv<strong>en</strong>cionado<br />

• pot<strong>en</strong>cia insta<strong>la</strong>da: 1.000 kW, <strong>la</strong> antigua<br />

cal<strong>de</strong>ra <strong>de</strong> gasóleo (1.500 kW) también está<br />

disponible como seguridad para cargas<br />

pico y para seguridad operacional<br />

• sa<strong>la</strong> para almacén: 400 m 3 | 14.125 pies 3<br />

• <strong>con</strong>sumo anual astil<strong>la</strong>s:<br />

4.000 – 5.300 m 3 | 141.260 – 187.170 pies 3<br />

• suministro astil<strong>la</strong>s: <strong>la</strong> sa<strong>la</strong> para almacén <strong>de</strong><br />

astil<strong>la</strong>s está localizada cerca <strong>de</strong> <strong>la</strong> cal<strong>de</strong>ra,<br />

<strong>la</strong> ma<strong>de</strong>ra es astil<strong>la</strong>da 2-3 veces al año<br />

• CO 2<br />

evitado: 1.200 tone<strong>la</strong>das por año<br />

39


¿Por qué calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong>?<br />

La <strong>biomasa</strong> es un combustible sost<strong>en</strong>ible y neutro <strong>en</strong><br />

emisiones, y especialm<strong>en</strong>te a<strong>de</strong>cuado para <strong>la</strong> calefacción<br />

<strong>de</strong> casas, negocios y edificios públicos. Los<br />

sistemas mo<strong>de</strong>rnos <strong>de</strong> calefacción son completam<strong>en</strong>te<br />

automáticos y <strong>con</strong> emisiones ultra reducidas. La insta<strong>la</strong>ción<br />

<strong>de</strong> un sistema <strong>de</strong> calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> asegura<br />

in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética, apoya <strong>la</strong> e<strong>con</strong>omía local <strong>de</strong><br />

los bosques y es amistoso medio ambi<strong>en</strong>talm<strong>en</strong>te.<br />

La <strong>región</strong> <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> ha sido pionera <strong>en</strong> <strong>la</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> durante <strong>la</strong>s últimas dos décadas y ha<br />

logrado el li<strong>de</strong>razgo mundial <strong>en</strong> cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> pequeño<br />

tamaño. La calefacción <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> ha creado 4.500<br />

puestos <strong>de</strong> trabajo <strong>en</strong> el estado.<br />

En <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>, los medios más importantes para<br />

cal<strong>en</strong>tar <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> son:<br />

• Sistemas <strong>de</strong> calefacción automáticos <strong>con</strong> pélets <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra, principalm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> vivi<strong>en</strong>das unifamiliares<br />

<strong>con</strong> suministro a granel.<br />

• Sistemas <strong>de</strong> calefacción automáticos <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra para edificios comerciales y públicos.<br />

• Cal<strong>de</strong>ras <strong>de</strong> leña <strong>con</strong> bajas emisiones, principalm<strong>en</strong>te<br />

<strong>en</strong> zonas rurales.<br />

• Sistemas <strong>de</strong> calefacción <strong>de</strong> distrito proporcionados<br />

por p<strong>la</strong>ntas térmicas <strong>de</strong> <strong>biomasa</strong>.<br />

• P<strong>la</strong>ntas <strong>de</strong> gran esca<strong>la</strong> <strong>con</strong> <strong>biomasa</strong> para g<strong>en</strong>erar<br />

calor y electricidad.<br />

La <strong>región</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> & La<br />

OO Energiesparverband<br />

En <strong>la</strong> actualidad, <strong>la</strong>s <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables aportan el<br />

31,5% <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía primaria (<strong>de</strong> los cuales 15% es<br />

<strong>biomasa</strong>) y más <strong>de</strong>l 47% <strong>de</strong> toda <strong>la</strong> calefacción se produce<br />

a partir <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables <strong>en</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong>.<br />

En <strong>la</strong> <strong>región</strong> exist<strong>en</strong> varios fabricantes <strong>de</strong> cal<strong>de</strong>ras<br />

<strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> lí<strong>de</strong>res <strong>en</strong> Europa y los sistemas <strong>de</strong> calefacción<br />

<strong>con</strong> pélets se han <strong>con</strong>vertido <strong>en</strong> una solución<br />

estándar. En <strong>la</strong> actualidad, 44.000 cal<strong>de</strong>ras automáticas<br />

<strong>de</strong> <strong>biomasa</strong> están <strong>en</strong> funcionami<strong>en</strong>to, cal<strong>en</strong>tando<br />

hogares, edificios públicos y comerciales (<strong>la</strong> mitad son<br />

alim<strong>en</strong>tados <strong>con</strong> pélets, <strong>la</strong> otra mitad <strong>con</strong> astil<strong>la</strong>s <strong>de</strong><br />

ma<strong>de</strong>ra).<br />

El <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>biomasa</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>región</strong><br />

se apoya <strong>en</strong> una estrategia estatal para <strong>la</strong> <strong>en</strong>ergía y<br />

un p<strong>la</strong>n <strong>de</strong> acción que ti<strong>en</strong>e como objetivo un 100% <strong>de</strong><br />

calefacción r<strong>en</strong>ovable para el año 2030.<br />

La OO Energiesparverband es <strong>la</strong> ag<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía<br />

<strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> y fue creada por el gobierno estatal <strong>en</strong><br />

1991. La ag<strong>en</strong>cia promueve <strong>la</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>ergética, <strong>la</strong>s<br />

<strong>en</strong>ergías r<strong>en</strong>ovables y <strong>la</strong>s tecnologías <strong>en</strong>ergéticas innovadoras.<br />

Los principales grupos objetivo <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ag<strong>en</strong>cia<br />

son <strong>la</strong>s vivi<strong>en</strong>das privadas, municipalida<strong>de</strong>s y empresas.<br />

La Ag<strong>en</strong>cia gestiona el grupo estatal <strong>de</strong> negocio <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>en</strong>ergía sost<strong>en</strong>ible (el Oeko<strong>en</strong>ergie-Cluster) y coopera<br />

<strong>con</strong> instituciones <strong>en</strong>ergéticas nacionales e internacionales.<br />

Hess<strong>en</strong>p<strong>la</strong>tz 3, 4020 Linz, www.exportc<strong>en</strong>ter.at<br />

Este docum<strong>en</strong>to ha sido publicado <strong>en</strong> el marco <strong>de</strong>l programa <strong>de</strong> exportación e internacionalización <strong>de</strong>l estado <strong>de</strong> <strong>Alta</strong> <strong>Austria</strong> y actualizado <strong>con</strong> el<br />

apoyo <strong>de</strong>l programa CIP.<br />

OO Energiesparverband<br />

Landstrasse 45, 4020 Linz, <strong>Austria</strong><br />

+43-732-7720-14380<br />

office@esv.or.at<br />

www.esv.or.at, www.oec.at<br />

ZVR 171568947

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!