13 hipotezoj pri Esperanto (2012) - Plansprachen.ch

konstante kun la rezulto, ke tiuj malserioze konsideris kaj ignoris la movadon de stranguloj, frenezuloj
kaj utopiistoj (en la negativa senco). Aliflanke, la e-istoj kutime primokis kaj kondamnis siajn
kritikantojn kiel ignorantojn kaj malkomprenantojn de historie grava afero kaj rifuzis iliajn konsiderojn
kiel stultecon kaj kalumniojn. La fanatika “desubisma” propagando, la plumpaj klopodoj konvinki la
“desuprajn” decidantojn pri la “supereco” de Eo kaj la subjektiva (aŭ neobjektiva) argumentado flanke
de la e-istoj en la rilatoj kun edukministerioj, akademiaj kaj aliaj ŝtataj instancoj povis havi nur
kontraŭproduktivajn sekvojn kaj kontribuis al tio, ke la ideoj de la e-istoj estis grandparte rifuzitaj. La
stulta klopodo de iuj fanatikaj Eo-propagandistoj diskrediti la kritikantojn kaj mokantojn pri Esperanto,
kiuj nomis la e-istojn “utopiistoj”, kiel la “utopiistojn” mem, perfekte ilustras la paranojon de certaj e-
istoj, kiujn la realisma pensado evdente forlasis. Ĉiuj iom gravaj kaj signifaj homoj de la “ekstera
mondo”, kiuj ne senkondiĉe apogis Esperanton, estis konsiderataj kiel malamikoj de Esperanto. La
instruado de Eo povis esti nur eksperimenta kaj restis limigita al la porinfana kaj libertempa instruado
kaj al efemeraj privataj ‘pedagogiaj’ iniciatoj, kies signifo estis grave supertaksita de la Eo-propagando,
despli ke profesiecaj kaj modernaj instrumetodoj, lernmaterialoj kaj instruistoj raris aŭ entute mankis.
La tradiciajn antaŭjuĝojn pri Eo la Eo-movado ne sukcesis elsarki ĉe la “ekstera mondo” dum 125
jaroj. Ĉi tiu fiasko kondukis al novaj frustracioj flanke de la e-istoj, pri kiuj ili grandparte mem kulpas.
En Okcidento la fanatikaj/fundamentalismaj (Eo-) “pacedukistoj” kaj “pedagogoj” rakontis al siaj
lernantoj plej diversajn strangaĵojn, teoriaĵojn kaj fantaziaĵojn pri Eo, tiel ke iliaj klopodoj ne povis trafi
fekundan grundon, pasante preter la interesoj kaj bezonoj de la celpublikoj kaj devis finiĝi kiel eraraj en
la sensignifeco. En orienta Eŭropo, kie Eo estis tro kunplektita kun la politiko kaj la ideologio, Eo
verŝajne ankaŭ diskreditiĝis kaj malaktualiĝis kiel ‘komunisma afero’. Do, kulpigi la “eksteran
mondon” pri la malsukceso de Eo do ne eblas. Ĉar la e-istoj fakte disponas nenion esencan, gravan,
signifan kaj allogan, kio povus veki la intereson de la “ekstera mondo”, ĉi tiu “ekstera mondo” sekve
ankaŭ ne interesiĝas pri Eo. Karakterize por la e-istoj ŝajnas ankaŭ esti, ke ili ŝajne apenaŭ reale
interesiĝas pri la gravaj temoj kaj aktualaj problemoj de la “ekstera mondo”, tiel ke ili ĝenerale restis
nereflektitaj en iliaj kunvenoj okazintaj en la “verda geto”, kie oni limigis siajn mediokrajn diskutojn al
internaj problemoj, al banalaĵoj kaj bagatelaĵoj kaj okupiĝante ĉefe pri si mem. Ŝajnas, ke la Eomovado
ne kutimas esprimi iun vidpunkton pri grava monda temo, ankaŭ ne pri homaj rajtoj, paco kaj
milito, kvankam la Eo-movado konsideras tiujn temojn iusence kernaj, integraj, fundamentaj kaj
principaj. Ŝajnas do, ke la e-istoj kutime evitas temojn, kiuj ne koncernas Eon. Ĉu pri tiu stranga
indiferenteco de la e-istoj rilate al gravaj mondaj temoj kulpas nur la tradicia neŭtraleco de la Eomovado,
estas malfacile diri. 63 Ankaŭ la provo kaj klopodo enkonduki temojn, kiuj ne rilatas Eon, en la
Eo-movadon, montriĝis malfacila afero. Tiu fatala kaj erara sinteno kaŭzis, ke la gravaj temoj kaj
problemoj de la “ekstera mondo” restis nereflektitaj kaj netraktitaj de la Eo-publico kaj Eo-movado
mem, eble kun kelkaj literaturaj esceptoj. Tial mankas ankaŭ grandparte la Eo-tradukoj de la moderna
monda literaturo (ofte oni povas aŭdi la dubindan argumenton, ke traduki literaturajn verkojn al Eo ne
necesas, ĉar ili jam ekzistas en la naciaj lingvoj kaj sekve ne estas bezonataj en Eo).
Kvankam la Eo-movado okazigis en la pasinteco kelkajn komunajn seminariojn kaj konferencojn kun
aliaj NROj, serioza kaj daŭra kunlaboro de la Eo-movado kun aliaj reprezentantoj de la civila socio
praktike ne okazis kaj ne okazas, inter alie pro tio, ke tiuj NROj ne interesiĝas pri Eo kaj ĉar la Eomovado
evidente ne emas kunlabori kun tiuj NROj. 64
10. Kiom longe ke Esperanto ne havos la oficialan statuson aŭ agnoskon de iu grava instanco kiel
oficiale uzata lingvo, tiom longe ĝi restos privata iniciato kaj ne povos ludi publikan rolon en
Eŭropo, UN ktp.
Ŝajnas, ke la politikistoj de la ŝtatoj-membroj de EU kaj UN apogas la multlingvismon kiel dogmon kaj
konsideras la anglan kiel realan universalan lingvon. Esperanto ludas nenian rolon, despli ke neniu
politikisto persone pledas por la bezono aŭ dezirindeco de ‘artefarita’ lingvo, al kiu ĉia publika
subteno ŝajne mankas.
Krom eble en iuj privataj konferencoj, kiuj estas organizitaj de e-istoj mem kaj subvenciitaj per mono
de UN kaj EU, ĉefe por trakti lingvajn, esperantistajn kaj EU/UN-temojn kaj en kiuj Eo servas kiel
63
Ĉi tiun fenomenon de la indiferenteco pri eksteraj temoj kaj la fokusiteco al internaj problemoj praktike ilustras Eokongresoj,
en kiuj prelegoj pri nee-istaj temoj kutime estas malbone vizitataj, ĉar la publiko ĝenerale ŝajnas preferi aranĝojn,
kie oni traktas Eo-problemojn, eĉ se tie oni konstante ripetas kaj remaĉas la samajn malnovajn aferojn.
64
Por plibonigi la kunlaboron kun NROj oni povus sugesti al UEA translokiĝi al Bruselo, Strasburgo aŭ Ĝenevo, kie troviĝas
la oficejoj de multaj NROj, ankaŭ por esti fizike pli proksimaj de ili.
15