08.01.2014 Views

Aspectos esenciales de sostenibilidad en el Sector del Aceite de ...

Aspectos esenciales de sostenibilidad en el Sector del Aceite de ...

Aspectos esenciales de sostenibilidad en el Sector del Aceite de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Aspectos</strong> <strong>es<strong>en</strong>ciales</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>sost<strong>en</strong>ibilidad</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l<br />

<strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma – Resum<strong>en</strong><br />

Pres<strong>en</strong>tación ante <strong>el</strong><br />

Taller Regional <strong>de</strong> Grupos <strong>de</strong> Interés<br />

Definición <strong>de</strong> una Estrategia sobre <strong>el</strong> <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong><br />

Palma para WBG<br />

por<br />

Ch<strong>en</strong>g Hai TEOH<br />

Corporación Financiera Internacional,<br />

Washington DC


Áreas <strong>de</strong> producción <strong>de</strong> aceite <strong>de</strong> palma<br />

Figura 1 Mapa que muestra las superficies <strong>de</strong> cultivo <strong>de</strong> palma aceitera <strong>en</strong> 43 países<br />

productores <strong>en</strong> 2006 (FAO 2007). Citado por Koh y Wilcove (2008)


T<strong>en</strong><strong>de</strong>ncias <strong>en</strong> la producción <strong>de</strong> aceite<br />

<strong>de</strong> palma (Mn TM)<br />

40<br />

35<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

1980<br />

1981<br />

1982<br />

1983<br />

1984<br />

Fu<strong>en</strong>te: Oilworld, MOPB, MPOC<br />

1985<br />

1986<br />

1987<br />

1988<br />

1989<br />

1990<br />

1991<br />

1992<br />

1993<br />

1994<br />

1995<br />

1996<br />

1997<br />

1998<br />

1999<br />

2000<br />

2001<br />

2002<br />

2003<br />

2004<br />

2005<br />

2006<br />

OTROS PAÍSES INDONESIA MALASIA


¿Dón<strong>de</strong> se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra aceite <strong>de</strong><br />

palma?<br />

Biocombustible<br />

Pres<strong>en</strong>tación NIOP<br />

M.R.Chandran 4


Experi<strong>en</strong>cias <strong>de</strong>l Grupo Banco Mundial<br />

<strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l aceite <strong>de</strong> palma<br />

• Reseña <strong>de</strong> inversiones <strong>de</strong>l Banco Mundial<br />

– Objetivo: Mejora <strong>de</strong> la productividad <strong>de</strong> aceite <strong>de</strong> palma mediante<br />

inversiones <strong>en</strong> plantación y replantación <strong>de</strong> palmas aceiteras<br />

– Alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> US $1.000 millones <strong>en</strong> 35 proyectos <strong>en</strong> 12 países; 50%<br />

<strong>en</strong> Indonesia. Sólo 3 proyectos activos <strong>en</strong> la actualidad.<br />

– Los proyectos apoyaron <strong>el</strong> establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> plantaciones núcleo.<br />

• Reseña <strong>de</strong> inversiones <strong>de</strong> la CFI<br />

– Amplia interacción con <strong>el</strong> sector privado <strong>en</strong> toda la ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong><br />

abastecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> palma aceitera, foco inicial <strong>en</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong><br />

plantaciones, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 2004 foco <strong>en</strong> la ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong> abastecimi<strong>en</strong>to<br />

– Des<strong>de</strong> 1976, la CFI invirtió US $311 millones <strong>en</strong> 26 proyectos <strong>de</strong><br />

aceite <strong>de</strong> palma <strong>en</strong> 11 países; = 5,7% <strong>de</strong> la inversión <strong>en</strong><br />

agronegocios.<br />

– Sólo 5 proyectos activos <strong>en</strong> la actualidad.<br />

• Lecciones apr<strong>en</strong>didas


El <strong>de</strong>bate global <strong>en</strong> materia <strong>de</strong><br />

aceite <strong>de</strong> palma<br />

O<br />

¿Bosques?<br />

¿Palma aceitera?<br />

¿Bosques y palma aceitera?


El <strong>de</strong>bate global r<strong>el</strong>ativo al aceite<br />

<strong>de</strong> palma<br />

• ¿De qué se trata?<br />

• ¿Quiénes son los principales actores?<br />

• ¿Cuáles son las áreas <strong>es<strong>en</strong>ciales</strong> <strong>de</strong><br />

controversia?<br />

• ¿Cuáles son los posibles <strong>en</strong>foques<br />

para una converg<strong>en</strong>cia?


Ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong> abastecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l<br />

aceite <strong>de</strong> palma<br />

ONG Amb.<br />

ONG<br />

Sociales<br />

ONG BE<br />

Trabajadores/<br />

Sindicatos<br />

Comunida<strong>de</strong>s<br />

Haci<strong>en</strong>da Molino Logística Procesador Logística Fabricante<br />

Minorista/<br />

Consumidor<br />

Medios<br />

Bancos/<br />

Inversores<br />

Organismos<br />

públicos<br />

Organizaciones<br />

regionales<br />

Organizaciones<br />

globales


Principales actores <strong>de</strong>l <strong>de</strong>bate<br />

• Organizaciones <strong>de</strong> la sociedad civil<br />

– WWF, FoE, Gre<strong>en</strong>peace, Sawit Watch/FPP<br />

• Medios<br />

– gráficos, <strong>el</strong>ectrónicos, re<strong>de</strong>s sociales<br />

• Productores <strong>de</strong> aceite <strong>de</strong> palma<br />

– Asociaciones y empresas individuales<br />

• Gobiernos<br />

– Malasia, Indonesia, UE<br />

• Ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong> abastecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> aceite <strong>de</strong> palma<br />

– Multinacionales (Unilever, etc)


ONG y Campañas <strong>en</strong> los medios


Gre<strong>en</strong>peace – Campaña Nestlè


Áreas principales <strong>de</strong><br />

controversia<br />

• Deforestación<br />

• Pérdida <strong>de</strong> biodiversidad<br />

• Conflictos por tierras y temas sociales<br />

• Cambio climático


La respuesta<br />

colectiva: la Mesa<br />

Redonda<br />

• Iniciativa empresarial <strong>de</strong> WWF, Aarhus, Gol<strong>de</strong>n<br />

Hope, MPOA, Migros, Sainsbury, Unilever<br />

• Inscripta <strong>el</strong> 8 <strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 2004 como Asociación sin<br />

fines <strong>de</strong> lucro conforme al Artículo 60 <strong>de</strong>l Código<br />

Civil <strong>de</strong> Suiza<br />

“Promoción <strong>de</strong>l crecimi<strong>en</strong>to y <strong>el</strong> uso <strong>de</strong><br />

aceite <strong>de</strong> palma sost<strong>en</strong>ible a través <strong>de</strong> la<br />

cooperación <strong>en</strong> la ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong><br />

abastecimi<strong>en</strong>to y <strong>el</strong> diálogo abierto <strong>en</strong>tre<br />

sus actores”


Membresía <strong>de</strong> RSPO<br />

• Miembros ordinarios <strong>de</strong> 7 sectores (322*)<br />

– Cultivadores <strong>de</strong> palma aceitera<br />

– Procesadores y/o comerciantes <strong>de</strong> aceite <strong>de</strong><br />

palma<br />

– Fabricantes <strong>de</strong> bi<strong>en</strong>es <strong>de</strong> consumo<br />

– Comerciantes minoristas<br />

– Bancos e inversionistas<br />

– ONG ambi<strong>en</strong>talistas/conservacionistas<br />

– ONG sociales/<strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo<br />

• Miembros adheridos (195*)<br />

* Nº <strong>de</strong> miembros al 19 <strong>de</strong> marzo <strong>de</strong> 2010


PERO RSPO también está bajo<br />

ataque….<br />

So, is there a better


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• <strong>Aspectos</strong> económicos<br />

• <strong>Aspectos</strong> ambi<strong>en</strong>tales<br />

• <strong>Aspectos</strong> sociales<br />

• Temas <strong>de</strong> gobernabilidad


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• Económicos - Retos<br />

– Brechas <strong>en</strong>tre los r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>tos<br />

pot<strong>en</strong>ciales y reales<br />

– Precios <strong>de</strong>clinantes y costos <strong>en</strong><br />

aum<strong>en</strong>to<br />

– Baja adopción <strong>de</strong> aceite <strong>de</strong><br />

palma sust<strong>en</strong>table certificado


Productividad <strong>de</strong> cultivos <strong>de</strong><br />

aceites vegetales (TM aceite/ha)<br />

Palma; 3680<br />

Colza; 590<br />

Girasol; 420<br />

Soja; 360<br />

Fu<strong>en</strong>te: Oil World Annual 2006<br />

Fu<strong>en</strong>te: Informe Anual IOI Corporation Bhd 2008


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• Económicos - Oportunida<strong>de</strong>s<br />

– Cierre <strong>de</strong> las brechas <strong>de</strong><br />

r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to mediante mejores<br />

materiales y mejores prácticas <strong>de</strong><br />

manejo <strong>de</strong> la industria (BMP)<br />

– Promoción <strong>de</strong>l aceite <strong>de</strong> palma<br />

sost<strong>en</strong>ible certificado


Fu<strong>en</strong>te: United Plantations Berhad<br />

Mejora <strong>de</strong>l r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to por<br />

biotecnología y g<strong>en</strong>ómica


Mejores Prácticas <strong>de</strong> Manejo <strong>de</strong><br />

la Industria (BMP)


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• Medio ambi<strong>en</strong>te - Retos<br />

– Deforestación<br />

– Pérdida <strong>de</strong> biodiversidad<br />

– Cambio climático<br />

– Uso <strong>de</strong> plaguicidas y fertilizantes


Fu<strong>en</strong>te: Rautner et al, 2005<br />

Deforestación


¿Qué reemplazó a los bosques naturales?<br />

1982-2007<br />

17% of <strong>de</strong>forestation<br />

24% <strong>de</strong> <strong>de</strong>forestación<br />

29% <strong>de</strong> <strong>de</strong>forestación<br />

Fu<strong>en</strong>te: Uryu, Y., et al, 2008


¿Qué reemplazaría a los bosques naturales?<br />

2007-2015<br />

Basado <strong>en</strong> <strong>el</strong> proyecto<br />

<strong>de</strong> plan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>nami<strong>en</strong>to<br />

territorial <strong>de</strong> Riau<br />

74% <strong>de</strong> <strong>de</strong>forestación<br />

23% <strong>de</strong> <strong>de</strong>forestación<br />

Fu<strong>en</strong>te: Uryu, Y., et al, 2008


Pérdida <strong>de</strong> biodiversidad


Deforestación y pérdida <strong>de</strong><br />

biodiversidad<br />

CD 1578 #10


Cambio climático<br />

Turba CO 2<br />

Inc<strong>en</strong>dios y neblina<br />

Biocombustible


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• Medio ambi<strong>en</strong>te - Oportunida<strong>de</strong>s<br />

– Moratoria a la <strong>de</strong>forestación<br />

• Coalición Gre<strong>en</strong>peace – Unilever<br />

– Uso <strong>de</strong> tierras <strong>de</strong>gradadas<br />

• WRI POTICO<br />

– Mecanismos para reducir emisiones <strong>de</strong> GEI<br />

• CDM<br />

• REDD+<br />

– Transformación <strong>de</strong>l mercado<br />

• IFC BACP<br />

• Iniciativa <strong>de</strong> Transformación <strong>de</strong>l Mercado <strong>de</strong> WWF


Tierras <strong>de</strong>gradadas


Tierras <strong>de</strong>gradadas<br />

Kalimantan Occi<strong>de</strong>ntal, Indonesia


Tierras <strong>de</strong>gradadas<br />

Turba


Tierras <strong>de</strong>gradadas<br />

Kalimantan C<strong>en</strong>tral, Indonesia


Tierras que están si<strong>en</strong>do <strong>de</strong>gradadas – por pobreza y avaricia – Lombok, Indonesia


Captura <strong>de</strong> biogas para producción<br />

<strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía y reducción <strong>de</strong> GEI


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• Sociales - Retos<br />

– Derechos <strong>de</strong> tierras<br />

– Poblaciones indíg<strong>en</strong>as y<br />

comunida<strong>de</strong>s locales<br />

– Pequeños agricultores<br />

– Trabajadores <strong>de</strong> las plantaciones<br />

– Trabajo infantil<br />

– Temas <strong>de</strong> seguridad


Temas y conflictos sociales


Uso seguro <strong>de</strong> plaguicidas


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• Sociales - Oportunida<strong>de</strong>s<br />

– Reformas a leyes <strong>de</strong> tierras<br />

– Apoyo institucional a pequeños<br />

agricultores<br />

– Apoyo a pequeños agricultores para<br />

su certificación<br />

– Uso <strong>de</strong> molinos más pequeños<br />

– Promoción <strong>de</strong> la explotación agrícola<br />

integrada


¿Riesgos ambi<strong>en</strong>tales<br />

<strong>de</strong> las miniplantas?<br />

La experi<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l café


¿De tierras <strong>de</strong>gradadas a<br />

oportunida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo?<br />

Tierra a ser recuperada por comunidad local<br />

para palma aceitera (2005)


Retos y oportunida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

<strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l <strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

• Temas <strong>de</strong> gobernabilidad<br />

– Gobiernos<br />

– Instituciones internacionales<br />

– Plataformas integradas por actores<br />

múltiples<br />

– Organizaciones <strong>de</strong> la sociedad civil<br />

– Empresas<br />

• Productores<br />

• Actores <strong>de</strong> la ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong> abastecimi<strong>en</strong>to


Resortes para <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo<br />

sost<strong>en</strong>ible<br />

1980s 1990s 2000s Futuro<br />

Gobierno Solución Catalizador Problema Socio<br />

Sociedad civil Monitor Solución Catalizador Socio<br />

Empresas Problema Problema Solución Socio<br />

Adaptado <strong>de</strong> Najam, 2009


Temas c<strong>en</strong>trales <strong>de</strong><br />

<strong>sost<strong>en</strong>ibilidad</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>Sector</strong> <strong>de</strong>l<br />

<strong>Aceite</strong> <strong>de</strong> Palma<br />

Cuestiones a ser abordadas <strong>en</strong> las<br />

consultas con las partes interesadas

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!