27.12.2013 Views

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

Organización sanitaria y de la higiene pública en la provincia de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Éste era básicam<strong>en</strong>te el mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> asilo heredado <strong>de</strong>l Antiguo Régim<strong>en</strong>, un<br />

asilo que <strong>en</strong> <strong>la</strong> práctica, fundam<strong>en</strong>taba su actuación <strong>en</strong> una mezc<strong>la</strong> <strong>de</strong> asist<strong>en</strong>cia y<br />

represión. Era un complem<strong>en</strong>to necesario para conseguir <strong>la</strong> erradicación <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

m<strong>en</strong>dicidad incontro<strong>la</strong>da y <strong>la</strong> persecución <strong>de</strong> <strong>la</strong> pobreza consi<strong>de</strong>rada perversa,<br />

repres<strong>en</strong>tada por vagos y maleantes. Sin embargo, a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong>l siglo XIX esta<br />

i<strong>de</strong>ología <strong>en</strong>tró <strong>en</strong> crisis, y <strong>la</strong> preocupación por acabar con <strong>la</strong> dualidad <strong>de</strong> funciones<br />

<strong>de</strong>l asilo se fue haci<strong>en</strong>do cada vez más pat<strong>en</strong>te. Ya <strong>en</strong> <strong>la</strong>s décadas c<strong>en</strong>trales <strong>de</strong>l siglo,<br />

se p<strong>la</strong>nteó <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> duplicar <strong>la</strong>s instituciones <strong>en</strong> asilos u hospicios con un<br />

objetivo principalm<strong>en</strong>te asist<strong>en</strong>cial, y correccionales para el internami<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />

aquellos que añadían a su pobreza una nota <strong>de</strong> <strong>de</strong>sviación moral o p<strong>en</strong>al.<br />

Hasta mediados <strong>de</strong>l siglo XIX, <strong>la</strong>s instituciones que conformaban <strong>la</strong><br />

b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia <strong>pública</strong> disfrutaron <strong>de</strong> una importante implicación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s corporaciones<br />

locales, <strong>de</strong> <strong>la</strong> iglesia, así como <strong>de</strong> particu<strong>la</strong>res que, con sus los legados y limosnas,<br />

contribuían <strong>de</strong> forma notable a su sostén 707 . La Ley <strong>de</strong> B<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> 1849 ligó el<br />

<strong>de</strong>stino <strong>de</strong> <strong>la</strong> b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia <strong>pública</strong> a <strong>la</strong> administración <strong>provincia</strong>l, lo cual tuvo como<br />

consecu<strong>en</strong>cia que ambas compartieran <strong>la</strong>s <strong>de</strong>fici<strong>en</strong>cias e insufici<strong>en</strong>cias tanto <strong>de</strong><br />

gestión como financieras, agravadas estas últimas por el impacto <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

<strong>de</strong>samortizaciones. Estos importantes condicionantes <strong>de</strong>terminaron que el sistema<br />

asi<strong>la</strong>r público legado por el Antiguo Régim<strong>en</strong>, se mostrara incapaz <strong>de</strong> evolucionar al<br />

ritmo que marcaban <strong>la</strong>s necesida<strong>de</strong>s sociales. Un bu<strong>en</strong> ejemplo <strong>de</strong> ello lo constituyó<br />

<strong>la</strong> inflexibilidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> capacidad asist<strong>en</strong>cial <strong>de</strong> <strong>la</strong>s principales instituciones asi<strong>la</strong>res,<br />

ante <strong>la</strong> evolución <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción urbana y ante el proceso <strong>de</strong> <strong>provincia</strong>lización 708 .<br />

La evi<strong>de</strong>nte insufici<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong>lo público <strong>de</strong> b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> el sistema<br />

liberal, hubo <strong>de</strong> complem<strong>en</strong>tarse con <strong>la</strong> coexist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> instituciones <strong>de</strong> b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia<br />

<strong>en</strong> el ámbito privado. Éstas constituían un legado <strong>de</strong>l Antiguo Régim<strong>en</strong> y su<br />

dirección y patrocinio <strong>de</strong>p<strong>en</strong>dían <strong>de</strong> <strong>la</strong> iglesia, ya como organizaciones parroquiales<br />

con el objetivo <strong>de</strong> ejercer <strong>la</strong> b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia domiciliaria <strong>en</strong> el ámbito <strong>de</strong> <strong>la</strong> propia<br />

parroquia, ya adoptando <strong>la</strong> forma <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>nominadas asociaciones para los socorros<br />

707 Algunos <strong>de</strong> los trabajos que pon<strong>en</strong> <strong>de</strong> manifiesto el papel <strong>de</strong> los municipios <strong>en</strong> el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia, han sido recogidos <strong>en</strong> el monográfico sobre B<strong>en</strong>eficència i Sanitat <strong>en</strong> els municipis<br />

val<strong>en</strong>cians. Entre ellos citaremos el <strong>de</strong> B<strong>en</strong>eito Lloris, A. (1999a), Esplugues i Pellicer, J.X. (1999) y<br />

Lloret Pastor, J. (1999).<br />

708 Barona, J.; Bernabeu, J.; Moncho, J. (1999).<br />

427

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!